|
2000
|
|
|
Gu alde horretatik gurasoei eskerrak eman beharrean gaude.
|
Lehen
urtea Berrobin bertan egin nuen eta gero Eldu auzoan, hango maistra hobea omen zelako. Ondoren partikularra ematen zuen beste maistra batekin ibili ginen Ibarran.
|
|
|
Aldizkari nafarraren 27 aleak komunikazioa du gai nagusi.
|
Lehen
orrian komunikazioaren ikuspegitik aztertzen du suetenaren amaiera. Editorialak berriz, komunikabide ezberdinen beharra aldarrikatzen du:
|
|
|
Sagardoaren oinarrira jo zuten hasiera hasieratik; sagarrera, alegia.
|
Lehen
lana Gipuzkoako sagar motak errekuperatzea izan zen, gero mota horiek Hondarribiko Zubieta Etxaldean txertatzeko eta baserritarrei banatzeko. Lau bost urtez enologo bat aritu zen lanean Hondarribiko zentroan eta sagar motak analizatzen zituzten.
|
|
|
Donostiako Udalaren Kultur eta Turismo Ekintzetxeak antolatu zuen jaia lehen aldiz, San Sebastian jai egitarauaren barruan bertso ekitaldi bat antolatu nahian.
|
Lehen
saio hartan, Manuel Uztapide izan zen omendua.
|
|
|
Frontoiak telebistaren eraginez aldatu dira.
|
Lehen
paretak zuriak ziren eta orain berdez pintatu dira, kontrastea hobea delako. Hori ezker paretako frontoietan.
|
|
|
Arantxa Mariskalek honako adierazpenak egin zituen Xenpelar Dokumentazio Zentroari buruz" Gara" n:" 1987an Bertsozale Elkartea (Bertsolari Elkartea) sortu zenean, asmoetako bat(...) Euskal Herri osoko bertsolaritzaren dokumentazio eta informazioaren bilketa zentro bakar batean egitea.
|
Lehen
pausoa proiektuaren diseinua izan zen, eta, Jaurlaritza eta Euskaltzaindiarekin batera, abian jartzeko deialdi publikoa egin zen. Ez zen aurrera atera, eta Bertsozale elkartea bakar bakarrik gelditu zen.
|
|
|
Bestalde, egiteko lan handia dago oraindik(...).
|
Lehen
traba nagusia administrazioaren laguntzarik gabe lanean hastea izan zen. Hasiera hartan Bertsozale elkartearen egoera ekonomikoak hondoa jo zuen eta langileak langabezira joan ziren.
|
|
|
|
Lehen
gerla karlista bukatu zenean, Gasteiz oso herri txikia zen; goitik, Campillotik, Arabako lautada oso ongi ikusten zen, gaur ez bezala. Jende anitz zegoen ekialdera beha 1839ko azaroaren 30ean, arratsaldeko ordu bietan, Gebarako gaztelua suntsituko zuen eztandaren zai.
|
|
|
Kontsultategi horrek eginiko txostenean egiaztatu egiten da Europak sarean mugitzeko dituen ohiturak nabigatzera eta mailak igortzera mugatzen direla.
|
Lehen
fase hau guztiz gaindituta dago Estatu Batuetan, baina Europan pixkanaka pixkanaka aldatzen ari dira gauzak. Ildo honetatik, internauten kopurua asko handituko dela iragarri dute, egun 47 milioi badira 2003 urterako 70 milioi izango baitira.
|
|
|
MAIATZAREN 7a arte luzatuko da 2000 Kultur@l@, apirilaren 28an hasi zen Urruñako kultur astea.
|
Lehen
egunetik Jagoba Manterola prentsa argazkilariaren" Prentsa argazkilaria Euskal Herrian" izenburuko erakusketa dago ikusgai. Erakusketak 1997tik 1999ra bitarteko prentsaren laburpena eskaintzen du.
|
|
|
Bigarren edizioa 1819an kaleratu zen.
|
Lehen
bi hauek ordea, ez zuten arrakasta handirik izan eginkizun zientifiko filologiko baten ondorioa baitziren. Alemaniako Erromantizismoaren baitan, herri ipuingintza eta poemagintza biltzeko xedea zuten.
|
|
|
Santuen bizitzek, psikoanalista askok bezala, hitzaren bidez sendatzen dute... baina beste zerbait da aldatu dena.
|
Lehen
onartua, bereganatua zuen gizakiak, dena ez zela" larrosa koloreko". Orain, ezintasuna, sufrimendua jasateko ezezik, oztopo txikienari ere aurre egiteko, askotan, falta zaigu ezintasun horien" normaltasunaren" perzepzioa; aldaparik gabeko bidearen inposibilitatearen perzepzio soziala.
|
|
|
Egun, Baiona, Angelu, Miarritze, Zuraide, Orzaize, Ezpeleta, Maule eta beste hainbat herritatik etortzen dira ikasleak Xalbador Kolegioan Bigarren Maila egitera.
|
Lehen
Hendaia ingurutik etortzen ziren ere. Dena dela, ikasleek kilometro asko egin behar dituzte klasera joateko, eta hori dela eta, Seaskak barnetegi bat zabaldu zuen Kanbon.
|
|
|
Bertan egon ziren bost urtez.
|
Lehen
taldea hamahiru haur eta irakasle batez osatua zegoen. Hastapenak gogorrak izan ziren, ez baitzuten instituzioen inolako laguntzarik.
|
|
|
" Pausoz Pauso" izeneko aldizkari berria plazaratuko dute aurki Berbetan Euskara elkartekoek.
|
Lehen
alea prestatzen ari dira eta Ibilaldirako aterako dute. Hiru hileko maiztasunarekin kaleratuko den aldizkari honetan, Berbetan taldeko kideez gain, euskaltegiek kolaboratuko dute
|
|
|
gizakia (duintasuna) Jaungoikoa" idatzi aurretik.
|
Lehen
bietan etikaren nondikoa eta etika eta askatasunaren arteko harremana jorratu zituen. Orain, zertarakoaz, gizakiak aske jokatuz burutu behar duen helburuaz, etikaren edukiaz mintzatu da.
|
|
|
Egoera absurdoa da eta pertsonaia absurdo bat behar nuen.
|
Lehen
ipuin horretan ere emaztea akatu nahi duen pertsonaiak leloa izan behar zuen. Pertsonaiak ez du lortuko bere emaztea hiltzerik, baina tartean beste batzuk hilko ditu.
|
|
|
|
Lehen
euskal konbinatua 1915ean sortu zen, Espainian antolatutako" Asturiaseko Printzea" sariarekin batera. Txapelketa hau Espainiako Ipar, Zentru eta Kataluniako federakuntzek jokatuko zuten, sistema triangeluarrez eta partida bakarrera.
|
|
|
Hori bai, lehen egunean, meza entzutera Finlandiako Enbaxadara hurbildu behar izan zuten...
|
Lehen
partida Moskuko Locomotive ren aurka jokatu zuten, 90.000 ikusleren aurrean, hegazkin batetik bota zituzten loreen artean eta beste hegazkin batetik jauzi egin zuen jauskari batek ekarri zituen baloiez. Dena den, euskal jokalariek ez zuten errukirik erakutsi eta moskutarrak 1 jipoitu zituzten.
|
|
|
1971/ 72 ikasturtean ekin zion bideari Laudio Ikastolak hogei haur eta maistra batekin.
|
Lehen
urteak korapilatsuak izan ziren: ikastola ez zen legala, irakaskuntza lerroa sendotu behar zuten, ez zuten irakasteko leku propiorik...
|
|
|
|
Lehen
Igorrek esan duenaren harira, egia da" Etiopia" k markatu egin gintuela.
|
|
|
Editoreak kalte egiten dizula uste duzun unea iristen baldin bada, soka eten egiten da.
|
Lehen
editore lana gutxiago egiten zen eta orain, batzuek behintzat, gehiago betetzen dute lan hori.
|
|
|
|
Lehen
eguna
|
|
|
|
Lehen
gaua
|
|
|
Halaber, euskara, hedabideak, kultur elkarteak eta politikari buruzko informazioa eman ere.
|
Lehen
premisa hauxe dukegu: Zuberoa euskaldun biziko bada zirt edo zart egin behar du euskarak.
|
|
|
Drama Santos Begiristain apaizak idatzi zuen 1962an," Del Martirio de Santa Felizia y la penitencia de San Guillen" izenburupean.
|
Lehen
bertsioan, Erdi Aroko kondaira jasotzen zen, baina Donejakue bideko pasadizoak erantsiz. Gero, gidoia osatzeko, Manuel Iribarrenen laguntza izan zuen Santos Begiristainek; baita Gareseko Luis Morondoa konposagilearena ere, zeinak obrari musika jarri zion.
|
|
|
Diskoaren lehen zatia grabatu dute dagoeneko.
|
Lehen
atal horretan" Piano eta orkestrarako kontzertua sol maiorren" interpretatu dute. CDaren bigarren zatia 2001 urtean grabatuko dute eta" Ezker eskurako kontzertua" landuko dute bertan.
|
|
|
Isabel Barreitx eta Maite Davant dira formakuntza talde berriak burutzen ari diren ikastaroen arduradunak: "
|
Lehen
formazio taldea duela bi urte hasi zen zortzi jendeekin. Iragan neguan, berriz, bertze hogei bat gazte hurbildu ziren".
|
|
|
|
Lehen
neska gazteengatik goizeko 6: 30etan elizara joaten ginen, eta orain ordu horretan neska bila tabernetara joan behar da!
|
|
|
|
Lehen
aldia da Zubizarretaren ipuin bat zinemaratzen dena. Aurretik ahalegin bat egina zuen ordiziarrak" Jentzi" ipuina Montxo Armendariz zuzendariari bidali zionean.
|
|
|
|
Lehen
ekitaldian antzezlan hoberenari, gizon eta emakumezko aktore onenei eta zuzendari, dekoratu eta jantzi bikainenei eman zitzaizkien sariak. Egun, aldiz, sariek aldaketa nabarmenak izan dituzte.
|
|
|
|
Lehen
orrialdea,
|
|
|
Horretarako, harpide egitea dago, edo aldizkaria erosi eta irakurtzea, besterik gabe.
|
Lehen
zenbakian, fruta arbolaz osatutako baso bat ezagut daiteke, hala nola abeltzain eta nekazarien arteko elkar laguntza, oraingo glutenaren arriskuak, baratze eder eta garbi bat nola egiten hasi eta abar.
|
|
|
LOGSE legea ezartzean bestalde, ikasketa plangintza aldatzeaz gain eraikinen berritze lanei ekin behar izan zien eta oraindik luze joko dute.
|
Lehen
faseko lanak adibidez azaroan amaituko dira, eta bigarren fasea datorren urtean hasi eta hamalau hilabetez luza daiteke. Nafarroa Oinez ekitaldian lorturiko dirua beraz eraikinen berritze lanak ordaintzera bideratuko du, batez ere, Zizur Txikiko Ikastolak.
|
|
|
Laburmetraia ordenagailuan grabatzen dut.
|
Lehen
eszenaz eszena kronometratzen nuen eta sekulako lana zen. Ondoren, ordenagailuak sinkronizatu eta eszena bakoitzak zer musika behar duen pentsatzen hasten naiz.
|
|
|
|
Lehen
herri aldizkariak aipatu dituzu aurrekontuez ari ginela. Zer nolako harremana duzue herri aldizkari eta euskara elkarteekin?
|
|
|
|
Lehen
diskoa nahiz eta instrumentatua izan, entzun ahala ikusten zen bakarlari bat zela eta protagonismoa ahotsak eta nire gitarrak zeukatela. Oraingo honetan, abestiak talde bat izango bagina bezala jo nahi izan ditut.
|
|
|
|
Lehen
tendentzia, Estatu Nazioaren kontrako herrien matxinada da. Bera mundu osora zabaldu da eta Estatua Hizkuntza Nazioaren eredua finkatuta zegoen lekuetan askapen mugimendu zahar berriak sortu dira.
|
|
|
|
Lehen
erronkari dagokionez, ponentziak aipatzen duenez, egoera korapilatsuan aurkitzen da sindikalgintza. Eta hori ez da besterik gabe ekonomia egoeraren eta haren ondoriozko prekariotasun, langabezia eta gizarte bazterketaren eraginez gertatzen.
|
|
|
Behin Tolosako Abesbatza Lehiaketa sendotuta zegoela, antzerki munduan zerbait egitea proposatu zidaten, mundu horretan aritua nintzelako.
|
Lehen
urtetik dudan oroimena zera da: denok negarrez agurtu ginela.
|
|
|
|
Lehen
orrialdean garbi hitz egin zutela Burgoseko epaiketaz eta, editorialean beste gai bati heltzen zion Z. ARGIAk: euskaldunon herrian nor izatea zer zen azaltzen zuen.
|
|
|
|
Lehen
bildumako narrazioak klasikoak dira beraren iduriz (iraganera eta fantasiara jotzen dute eta borobilak dira). Atabala eta Eurian ostera, narrazio gordinagoak agertzen zaizkigu eta absurduak indarra hartzen du; azkenik Ifarraldeko ordukoak errealistagoak dira eta bizitza zati bat jartzen digute begien aurrean, hor ezer gertatzen ez delarik (bukaerarik gabe bailiran, narrazioetako bukaera itxietatik urrun).
|
|
|
Bestalde, mundu ikuskera filosofiko interesgarria ematen omen du aditzera liburu honek, hain zuzen ere laberintoarena. "
|
Lehen
errakuntza" ren ondoriozko kaosak munduari zentzurik hartzea galarazten digu; egia deitzen dugun hori, berriz, hipotesirik egokiena besterik ez da. Horregatik, kaosa nagusi den errealitatearen aurrean, poesiak bat bateko ezagutza intuitiboa besterik ez lezake jaso; halere," poesiak psikiatriak baino errealitatearen ezagumen handiagoa ematen du, nahiz eta informazio gutxiago, esperientzia zientzia baino egiatiagoa delako, imajinazioa zientzia baino ahaltsuagoa delako." (141 or.)
|
|
|
|
Lehen
artikuluan liburua generoari dagokionez, sailkatzeko dauden zailtasunak aipatzen ditu, ez baita, bere ustez, ez narratiba, ez poesia eta ez saiakera, hiruetatik duelarik halere. Sarrionandiak berak emaniko definiziora jotzea erabakitzen du azkenean" asmakizunak, datziboak, haur ipuinen perbersioak, moebius zintak, paradoxak, penny dreadfuls, ametsak, laburmetraiak, gogoeta solteak eta beste botoi galduak."
|
|
|
Jarrera honek nahiz literatura egiteko ideal perfekzionista eta zorrotz horrek, Lauaxetaren lehen liburuko beste" post scriptum" ospetsu hura," Uarra" izeneko idatzi laburra oroitarazten du.
|
Lehen
aldiz hark Bide barrijak liburuaren ostean azaldu zituen ideia, asmo eta ametsen oihartzuna entzun baitaiteke Sarrionandiarenean: " Olerkari nazala agertutiari enago, izkuntza onetan be gogai batzuk azaldu daikeguzala erakustiari bai." (Lauaxeta, Olerkiak, Erein, Donostia, 1985)
|
|
|
Hamaika ipuin eskaini dizkigu Antton Lukuk liburu honetan.
|
Lehen
ipuinean besteak lotzen dituen narrazioa aurkezten zaigu. Bertan, itsasoa eta uraren garrantzia azpimarratzen da.
|
|
|
|
Lehen
eldarnioko istorio gehienetan gai bera azpimarratzen da: bakardadea.
|
|
|
|
Lehen
eldarnio honetako ipuin gehienak Euskal Herrian kokaturik daude, eta honako giro hauek aurkezten zaizkigu: gerra edo gerra osteko giroa, industrializazioa, aurrerapena, ohiturak, Ameriketarako emigrazioa.
|
|
|
Testuartekotasunari dagokionez, honako idazleak aipatu izan dira: "
|
Lehen
eldarnioetan García Márquez, Txekhov edo Aldecoa izan omen zituen bisitari; bigarrenetan, Greene, Chandler, Hammet edo Doyle; eta hirugarrenetan, Saki, Quiroga, Kafka edo Cortázar." (Argia 1345)
|
|
|
ALTUNA, Jesus:
|
Lehen
euskal herria. Guía ilustrada de prehistoria vasca.
|
|
|
Euskaltzaindiaren Arautegia ikustea aski zaigu, erakunde bezala duen ardura zertan den jakideko.
|
Lehen
artikuluaren zenbait zati begiratu besterik ez dugu: e) Euskararen erabilera aitzinatzea. f) Hizkuntzaren eskubideak zaintzea. g) Hizkuntza gizarte maila guztietan gai bihurtzeko, lan egitea.
|
|
|
|
Lehen
multzoan aipatu ditugun egunkariekin alderatuta eta audientziaren jatorrigeografikoari dagokionez, GARAren eta EUSKALDUNON EGUNKARIAren eta, maila apala goan, DEIAren kasua ezberdina da. Hauek banatuagoa dute beren irakurleria lau herrialdeetan.
|
|
|
Zenbaki horietan ikus daitekeenez, enpresa berekoak (hedabideen egituraenpresarialari buruzko informazio gehiago 3 kapituluan dator) diren EL CORREO etaEL DIARIO VASCO dira egunkaririk irakurrienak eta, kopuruz, atzerago dator ELDIARIO DE NAVARRA iruñearra.
|
Lehen
hiru horiek, gehi, irakurle kopuru aldetikaskoz apalagoak diren EL DIARIO DE NOTICIASek eta EL PERIODICO DEALAVAk badute beren arteko erlaziorik, audientziaren banaketari dagokionez, hainzuzen ere. Bakoitzak bere mailan, baina guztien kasua da, oso indartsuak diraprobintzia bakarrean edo bitan, baina garrantzia galtzen dute Hego Euskal Herrimailan kalkuluak eginez.
|
|
|
Hala ere, euskararen proportzioa txikiegia iruditzen zaie euskaldunei, aspalditikeuskararen zabaltze handiagoa eskatzen baitiote France 3ri28 SIVUk (SyndicatIntercommunal a Vocation Unique, hots, Bokazio Bakarreko Herriarteko Sindikatua), euskal kulturaren defentsariak, sentimendu bera du.
|
Lehen
urtean, 100.000 libera emanzizkion France 3 Euskal Herriri (France 3rekin hitzartutako aurrekontuaz gain, etaBiarritz Angelu Baiona barrutiaren 600.000 liberez gain), egunero minutu eta erdizeuskaraz mintzatzeko baldintzapean. Baina ez zen hala izan eta SIVUk bere laguntzakendu eta Euskal Telebistari, edo zehatzago esanda,. Iparraldearen Orenaren?
|
|
|
Radio Adour Navarreren hizkuntza aukerek bere egokitze gaitasuna eta handinahia erakusten dute.
|
Lehen
bi hilabeteetan emankizunak gaztelaniaz eta frantsesez aurkeztuak izan ziren, garai hartan zuhurtasunez egin behar baitzenbilakaera. Ondoren, gaztelania kendu, frantsesa mantendu eta euskara osoki sartua izanzen.
|
|
|
EL MUNDO DEL PAIS VASCO eta EL PAIS DELPAIS VASCO Hegoaldean, eta SUD OUEST Iparraldean.
|
Lehen
bietan, jakina, ezdira herri eta hiriburuetako albisteak nagusitzen, ez eta probintziakoak ere. Bainahonek ez du esan nahi Euskal Herriaren osotasuna islatzen dutenik, probintziareneta Euskal Herriaren arteko mailan geratzen baitira (gehienbat, geroago ikusikodugunez, Euskal Autonomia Erkidegoan eta, zenbait kasutan, Hegoaldeko EuskalHerrian).
|
|
|
1986an, ETB2 sortzeaz batera, nolabaiteko zeregin banaketaematen hasi zen, eta ez hizkuntzari zegokionez bakarrik.
|
Lehen
kanalari euskararen etabertoko kulturaren aldeko lana indartzea, eta bigarrenari, gaztelaniazkoari, informazioeta integrazio tresna izatea egokitu zitzaien. TVErekin gertatu den bezala, EuskalTelebistaren bi kanalen programazioak egitean, bata besteari konpetentzia egin ordezelkarren osagarri5 izatea bilatzen zela zirudien; eta hala ematen du gaur egun ere.
|
|
|
|
Lehen
artikulu honen arabera, honako hauek izan behar dira CSAren jardueraren oinarriak: berdintasuna bermatzea tratuan agente ezberdinei, sektore publikoaren independentzia eta inpartzialitatea garantizatzea, konkurrentzia sustatzea, programen kalitatea zaindu eta horren hobetzea ekarriko luketen neurriakzehaztea, ikus entzunezko sormen eta produkzio nazioanala bultzatzea eta kultura frantsesaren alde egitea.
|
|
|
f)
|
Lehen
orrialdeetan euskarazko testu gutxi agertzen da. Tratamendu tamalgarria etamingarria du euskarak gure hedabide ez erabat euskaldunetan.
|
|
|
Lehen, sistema teknologiko fordista geneukan, eta orainmikroelektronikak bideratutako teknologiak berriak.
|
Lehen
Nazio Estatuak zirenekonomiaren motorea, eta orain, gero eta gehiago, munduko merkatuak ezartzenditu denontzako legeak. Egoera berri honetan, Nazio Estatuaren eremua gaindidezaketen prozesu integratzaile berriak agertu dira Europan, Amerikan eta Asian.Aldi berean, enpresa multinazionalen arteko uztartze prozesuek beren garrantziestrategikoa berrindartu dute.
|
|
|
Analisiak hiru talde garbi atera zituen.
|
Lehen
taldeak asimilaziorako identifikazio estrategia islatzen zuen: puntuazio altuak estatu identifikazioan eta espainiarautokategorizazioan lortuz, eta puntuazio baxuak herrialde identifikazioan eta autokategorizazioan.
|
|
|
Analisiak bi funtzio sorrarazi zituen.
|
Lehen
funtzioak baieztu egin zuen etxeko hizkuntza: negatiboki erlazionatua asimilaziorako identifikazio estrategiarekin, eta oposaturik separaziorako identifikazio estrategiarekin.
|
|
|
|
Lehen
eredua estatuaren eta kultur taldearen mugak berberak direnean gertatuko litzateke (1A irudia; esate baterako, Japonia); kasu honetan estatua kulturabereko herritarrez dago osatuta. Bigarren eredua, kultur taldearen mugak estatutikkanpo daudenean gertatuko litzateke (1B irudia; e.b., Alemania, Korea).
|
|
|
4 Irudia.
|
Lehen
bi dimentsioen gurutzaketa eta kategorien eta herrialdeen kokapena
|
|
|
Abertzaletasunak gehiengoa duenlurraldeetan bakarrik gauzatuz, ala jada, hastapenetik, Euskal Herriko zazpi probintziak abiapuntu modura hartuz?
|
Lehen
aukerak egingarriagoa dirudi, baina, geroanproiektatzen bagara, zer aukera egonen da, epe luzera, Euskal Herri batua eraikitzeko. Nik, Iparraldetik, horrelako eskema bat arriskutsua ikusten dut, kasik esangenezakeelako, hogei urteren buruan gure euskalduntasuna desagertua izanen dela.Maila apalenetan ere, Estatu frantziarrak inongo borondaterik ez du gure euskalizaera onartzeko.
|
|
|
|
Lehen
topaketarekin batera hasten da, lehen elkarrizketarekin. Arakatu eta argituegiten da pazientearen eskaria, eta lehen diagnostiko bat finkatzen da, izaera antolamenduari dagokionez.
|
|
|
|
Lehen
taldea, laburbiltzeko psikoanalitikoa deituko duguna, pazienteeskizofrenikoekin lan egiten duten profesionalez osatuta dago nagusiki; hainzuzen, teknika psikoanalitikoez emaitza onik ez zen lortzen eskizofrenikoekin.Patologia horretara hurbiltzeko bide berrien bilaketak familiarekin lan egitenhastera eraman zituen.
|
|
|
|
Lehen
urteetan izandako garapen pausatuaren ondoren, Familia Terapiakhedapen handia ezagutu zuen. Hirurogeita hamarreko eta laurogeiko hamarkadetanOsasun Mentaleko milaka profesionalek egin zituzten formazioko ikastaro etamintegiak.
|
|
|
Maruyama, Prigogine eta VonFoerster en ekarpenek (Maruyama, 1973; Prigogine, 1983; Foerster, 1988) Bigarren Zibernetika deitua ekarriko dute.
|
Lehen
Zibernetikaren hasierakoplanteamenduan kanpoko behatzaileak aztertzen zuen sistema, eta araudisfuntzionalak deduzitzen saiatzen zen, kanpotik edo barnetik familiako arauenedo egituraren aldaketa bultzatzeko. Baina, albora uzten zen behatzaileaksistemaren gain ezarritako eragina.
|
|
|
|
Lehen
unean, fantasia eta erresonantzia fatasmatikoek egituratzen dutetaldearen fantasmatika, subjektu bakoitzaren jatorrizko eszenez gain.
|
|
|
Arantzazuko Biltzarrari ate bat ireki zion, Euskara Baturantz aurreraegiteko.
|
Lehen
urratsa Baionan, Txillardegiri esker, eta ni, guduka horretako soldadutxarrena, baina han izanki.
|
|
|
|
Lehen
enkontrua (enkontru birtuala esango genuke gaur egun) liburu baten bidez izanondoren, bigarrena 1975eko irailean izan zen, urte hartako azaroaren 20 zoriontsurako (geroago azaroaren 20ak ez du izan zoriontasun kutsurik, alderantziz baizik) bihilabete eskas falta zirenean.
|
|
|
|
Lehen
joera mitoen iraupenari dagokio, bigarrena aldatzeari. Gaia oso zabala etasakona da; transmisioaren arazoa bete betean harrapatzen du, difusioaren arloa ere ukituz.
|
|
|
Horiek hola, mito berraragituen bi mota azalduko ditut hemen, bi maneraz eginaketa inplikazio desberdinekoak.
|
Lehen
multzokoak aspaldian gertatuak dira, ez hala eredenboren hasieran, arbaso hurbilen garaian baizik. Badirudi hori dela mitoa berritzekoprozedura errazena eta maizekoena, gauzak iraganean kokatzeak ekiditen baititupertsona garaikide bati sorginkeria leporatzeak dakartzan arazoak.
|
|
|
Azken hauen artean kokatzen dira gallegu aize (39 aldiz, denak Hegoaldean), napar aize (22 herritan), gaztela aize (14 aldiz, denak Nafarroan), frantzi aize (8aldiz), manex aize (8 aldiz) eta ahuñ haize (8 aldiz).
|
Lehen
hirurak Hegoaldeanerabiltzen dira: lehena Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroan, bigarrena Bizkaian etaGipuzkoan eta hirugarrena Nafarroan bakarrik.
|
|
|
|
Lehen
ondorio gisa esan behar da, haizeak izendatzeko sistemarik hedatuena puntukardinaletan oinarritzen dena dela. Nagusitasuna erakusten du, bai haize motakadieraztean, bai lurraldeka aztertuz ere.
|
|
|
Adibidez, 1994eanUPV EHUko Gipuzkoako Campusean honekiko egin ziren jardunaldien ondoren, argitaratu zen. Ikerkuntza euskaraz.
|
Lehen
Ihardunaldiak, izeneko liburuanbegiratzea nahikoa da, zer esan nahi den ikusteko.
|
|
|
|
Lehen
gainbegiratu batez, azentu lexikalen silaban tonu altuari tonu baxuakjarraitzen diola konturatzen gara. Halandaze, kurbaren efektu hau H*+ L azentutonudun batek eragina dela proposa dezakegu.
|
|
|
|
Lehen
esaldian, fokalizatutako elementua aditzaren aurreko sintagma da; bigarrenean aditza bera. Honen ondorioz, azentu lexikalik ez dagoen kasuan, galdegaiakesaldiaren osagai kopurua mugatzen duela esan dezakegu, hots, galdegaia aditzaurrekoa denean, esaldiak osagai bi edukiko ditu eta, galdegaia aditza bera denean, osagai bakarra.
|
|
|
Zalantzarik gabe, Gobernukosektore jakin baten eta militarren agindupetik at, eliz barneko burujabetasuna berreskuratu nahi izan zuen Lauzurikak, frankismoaren barnean hurbilen zituen indarpolitikoen babesa segurtatuz, pentsa daitekeenez.
|
Lehen
Gobernu hartako Justizia Ministroaren laguntzarik izan ote zuen. Rodezno Kondea izan zen Ministeritza horretankarlismoaren ordezkaria.
|
|
|
|
Lehen
Gobernu horretan (1938, otsaila) Altxamenduko joera guztietako indarpolitikoak zeuden, monarkikoengandik hasi, eta tradizionalista eta falangistenganaino. Ez zitekeen espero, beraz, Gobernu hartatik kultur eta hizkuntz politikan moldeerabakarrik, eta Sail bakoitzeko arduradunaren nortasunak eta alderdien eraginakbazuten kaleratu ziren erabakiekin zerikusirik, Pedro Sainz Rodriguez lehen Gobernuhartako Hezkuntza Ministroak askoz geroago (1982) Euskaltzaindiari aitortu zionarenarabera (ik.
|
|
|
|
Lehen
Gobernu hartan Barne Ministro zenak, Serrano-k, eskuratu zuen Mz.Anido Jeneral hil berriak hutsik lagatako eserlekua: 1938ko abenduan bertan SerranoSuñer ek Ordena Publiko eta Barne Ministeritzak Gobernaziokoan bateratu zituen, bere eskuetan.
|
|
|
|
Lehen
urratsak
|
|
|
Laburbilduz, azentuerari dagokionez, sistemak era bitako mugak dauzkala esandezakegu; batetik azterketa morfosintaktikoa egiteko sistema bat ez edukitzea eta, bestetik, arautegi finkorik ez egotea.
|
Lehen
muga gainditzeko bidean gaude, IXAtaldearekin batera (Informatika Fakultatea, UPV/EHU) garatzen ari garen ikerketaproiektu baten bidez. Bigarrenari dagokionez, hamalau urtegarrenean Txillardegirenberbak dakartzagu gogora: –Arauak eman behar ditugu?
|
|
|
darabiltza.
|
Lehen
fasean, atari ilogikoa?, bigarrenean, berriz, alderdi tematikoa. Lekuonak kopla zaharren egituran egin bideditu ondorengo hauek:
|
|
|
Irrati estazioetan kokaturiko teletipoak ia desagertuak dira dagoeneko herri garatuetan, baina oraindik ere badiraute albiste zerbitzuek.
|
Lehen
despatxoen bitartez eta orain konputagailuen terminalez, irratilariek azken uneko albisteak kausitzen dituzte. Informazio agentzien zerbitzua eguneko 24 orduetan dabil eta mundu osoko edozein herritatiko albiste unitateak jartzen ditu eskura.
|
|
|
Behin albiste osoa idatziz gero, normala denez, irakurketa bat egiten da, badaezpada, zuzenketaren bat egin behar ote den ikusteko.
|
Lehen
zuzenketa hauek egin ostean, ahal denean zenbait minutuz uztea komeni da, bost edo hamar minutu horiek pasa eta gero beste irakurketa bat egiteko. Bigarren irakurketa horretan, albistearen, orrazketa?
|
|
|
XIX. mendean deforestazioa areagotu egin zen; Konbentzio gerra, Independentzia gerra eta
|
Lehen
Karlistadaren ondoren, udaletxeek lur asko saldu zituzten zorrak kitatzeko. Jabe pribatuen eskuetan, basoak moztu eta erroturatu egin ziren, mendi hegal gehienak erabat soilduta utziz.
|
|
|
Era berean, eta kanpotik etorritako kulturei esker seguruenik, gizakiak hainbat landareren haziak kultibatzen ikasi zuen, fruitu eta hazi biltzaile izatetik nekazari izatera pasatuz.
|
Lehen
nekazari horiek itineranteak ziren, hau da, baso zati bat erre, bertan erein eta urte gutxi batzuetan uztak jaso eta gero, lurzorua txirotzen zenean, beste baso zati batera joaten ziren.
|
|
|
|
Lehen
Karlistada 1833 urtean hasi zen, Fernando VII.a hildakoan, eta zazpi urte luze iraun zuen. Urte horietan arruntak izan ziren Karrantzako eta Sobako herritarren arteko gatazkak, sobatarrek Castañedo liberalaren agindura eta karrantzarrek, berriz, Andetxaga karlistaren esanetara borrokatu baitzuten.
|
|
|
|
Lehen
Karlistadan ez bezala, Bigarren Karlistadan() indarrak orekatuago egon ziren Karrantzan, aurreko gerran karlisten alde egondako zenbait, liberalen alde jarri baitziren. Bigarren Karlistadako gertakizun militar aipagarrienetakoa Sucesoko borroka izan zen.
|
|
|
ibaiak behin eta berriz eramandakoa berreraikitzen.
|
Lehen
Karlistadak() ere ez zuen ur hauen aprobetxamendua eten, eta 1847 urtean hain zuzen, haranean jaiotako noble batzuen laguntzaz lehenengo bainuetxea eraiki zen. Komunikazio beharrak eta noble haien eraginak, XIX. men dearen bukaeran bainuetxeak trenaren geltoki propioa izatea ahalbidetu zuen.
|
|
|
Baina Estaturik ez duten nazioen kasuan, beste bat izango da proposatuko zaigun eredua.
|
Lehen
prozesu nazional motelaren eredua baldin bagenuen eskuartean, orain prozesu azkarrarena suertatuko zaigu interesgarri. Hemen koka genitzakeen nazioek egoera bereziari egin diote aurre:
|
|
|
Eta, adituaren kontra, ene buruko bertze zoko batetik osaba Joanikot itzartzen zitzaidan: "
|
Lehen
anaia salatu eta saldu huen, eta orain konfiantza emaiten dian eta lagun agertzen zaian gizona...?" Eta, boz haien isiltzeko, lizifrinaren zale eta gura egin nintzen berriro. Eta, obra penatuetan penatzen nintzela, kasik ez nuen egunik izan, neure burua apaldu eta zigortu ez nuenik, ezin sutsuago.
|
|
|
|
Lehen
urte hartan egin zion presenta oroitzeko modukoa izan zen behintzat, noiz eta aitak tigre hura ekarri baitzuen etxerat!
|
|
|
|
Lehen
liburutik memorian iltzaturik geratu zait iduri bat, liburuan marrazturik azaltzen zena eta esperimentu bati loturik dagoena, zeina osaba eta biok etxerat itzuli eta aste pare bat gabe aitzinatu baikenuen; baina, esplikazioneen errazteko, hemen berean marraztuko dizut buruan geratu zitzaidan iduri hura, adierazten duena nola kanoi batetik desarratzen eta jaurtikitzen den burdinazko bola bat errem...
|
|
|
Unaik hogei minutu geroago deitu zuen, zalapartaren gorenean.
|
Lehen
sendaketak egin ondoan, Josu ohatila bati lotua zeramaten. Anbulantzia atari parean zegoen esperoan.
|
|
|
Hainbat aldiz irakurtarazia zidan, une bakoitzean zer egin behar nuen jakin nezan.
|
Lehen
sintoma sumatu orduko" Zentrokoak" jakinaren gainean jarri behar nituen eta gaztigatu, orobat," Taldeko" lagunei, ikuskizunaren lekuko izan zitezen. Uzkurdurak bazkalondoan hasi zitzaizkion tarte jakinetan errepikatzen, eta arratsaldeko sei eta erdietan hartu nuen telefonoa.
|
|
|
|
Lehen
aldiz, boz adar mehe mehea atera zen aho dardarti horretatik.
|
|
|
" Mila esker" edo erran nion, baina hark ez bide zuen aditu.
|
Lehen
hurrupadarekin, bihotzerreak eraso egin zion nire urdail hutsari.
|