|
2000
|
|
|
oroimen bat zen soil soilik. Eta oroimen soil zen bizi hartatik, ardoz eta odolez eta alaitasun xumeez eta hazi ia beti fruitugabeez orbanduriko orrialde haietatik, hasiera batean begiak setatsuki itxi banituen ere, kontu haiek guztiek nirekin zerikusirik ez zutela izango esperantza intimoarekin, gero, bidaiaren
|
lehen
unetik bertatik laino artean azalduz joan zitzaizkidan ebidentziak ekarri nituen argitara. Baina, oi, zein oker nenbilen nire esperantzetan!
|
|
2002
|
|
|
Sustatu egin behar da txartelen euskarazko erabilera, denok eguneroko alor guztietan nozitzen dugun inertzia soziolinguistiko erdaldunari aurre egiteko". Orain hamabost bat urte jarri zituen martxan Kutxak lehenbiziko kutxazain automatikoak, eta
|
lehen
une beretik, hala eskatutako erabiltzaileek aginduak euskaraz ematea posible izan dute. Halaber, txartela nahiz libreta euskaraz erabiltzeko zenbait kanpaina ere antolatu ditu, Beasain, Lasarte Oria eta Tolosan bezero euskaldunen artean opariak zozketatuz.
|
|
2008
|
|
|
«Ezin izango da inori torturarik edo zigor edo tratu gizagabe edo ankerrik ezarri». Hitzarmen haren 3 artikuluak horrela jaso arren, Martxelo Otamendi BERRIA ko zuzendari eta Egunkaria ko zuzendari ohiak torturak eta tratu txarrak jaso zituen 2003an, Guardia Zibilaren esku inkomunikatuta egon zen bost egunetan, aukera izan zuen
|
lehen
unetik bertatik salatu zuenez.
|
|
2009
|
|
|
– Trantsizioaren
|
lehen
unetik bertatik, erabat onartezina da talde armatu batek, bortizkeriaren bidez, herriaren ekintza politikoa ordezkatu nahi izatea?. Intelektualak Euskal Kontseiluaren ekimenez bildu ziren Donostian, eta, bi eguneko gogoeta jardunen ondotik, ondorioztatu zuten bizitzarekiko errespetua?
|
|
2010
|
|
|
zuzena, bestalde, non, sendategian ni zaintzen egon zenean ere, ez baitzen ni zaintzera mugatu; aitzitik: argi eta garbi esan zidan,
|
lehen
unetik beretik, gaixoen artean ni neu nindukala kuttuntzat, baina, kuttun ninduelako hain zuzen ere, ez zidala lehentasunezko tratua emango; eta hitza bete zuen, noski: hain ongi, non, denborarekin, gaixo guztiek hartu baitzuten eskuzabaltasunaren ikurtzat, gaixo haietako baten lekukotza erakusgarri:
|
|
|
Tuberkulosia ez zen, ez, txantxetako gauza, baina tuberkulosiari esker landu ahal izan nuen, halaber, Bibirekiko harremana, hura bai handia...!; izan ere, zuk —zure izkribuan halaxe eman didazu aditzera bederen— eta Domingok —baita Teofilo Mariak ere, nik uste— atseginago zenuten Ada Bibi baino; nik, berriz, ez; eta tuberkulosiaren erruz —tuberkulosiari esker— Bibirekin bizi izan nuèn maitasun istorioa —sexurik gabekoa, jakina— definitiboa izan zen; egia da, bai, Maria Bibiana batzuetan zintzoegia zela, eta bere estutasunaz anai arrebok estutzen gintuela, baina nor hura baino etxekoei eta hurkoei emanago, nor hura baino eskuzabalago...!; eta hain zen —hain da— zuzena, bestalde, non, sendategian ni zaintzen egon zenean ere, ez baitzen ni zaintzera mugatu; aitzitik: argi eta garbi esan zidan,
|
lehen
unetik beretik, gaixoen artean ni neu nindukala kuttuntzat, baina, kuttun ninduelako hain zuzen ere, ez zidala lehentasunezko tratua emango; eta hitza bete zuen, noski: hain ongi, non, denborarekin, gaixo guztiek hartu baitzuten eskuzabaltasunaren ikurtzat, gaixo haietako baten lekukotza erakusgarri:
|
|
|
Halandaze, Darwinek oihartzun ozena lortu zuen irla osoan. Ez dago esan beharrik, darwinismoak Alemanian ere eduki zituen detraktoreak, baina, Alemanian arrakasta galanta irabazi zuen
|
lehen
unetik beretik, eta Espezieen jatorria jadanik 1860an agertu zen alemanierazko bertsioan eta, areago, bost edizio saldu zituen urte horretan bertan. Ernst Haeckel nabarmendu zen Alemaniako darwindarren artean.
|
|
2011
|
|
|
Erran beharrik ez dago don Salustio ere Francoren altxamenduaren alde lerratu zela
|
lehen
unetik beretik, baina gizon hark bazuen, hainbatetan, sentiberatasun berezi bat, ebanjelioaren espiritutik zetorkiona eta gutietsien eta erdeinatuen alde jartzera bultzatzen zuena: horrek galdu zuen; edo horrek irabazi, auskalo?
|
|
2012
|
|
|
Ezin dut, ordea. Segur aski,
|
lehen
unean berean, hurbilegitik begiratu nion, irrikatzen diren gauzei begiratu ohi zaien bezala. Jakiten al dugu zer forma eta zer kolore dauzkan ahora daramagun frutak?
|
|
2017
|
|
|
Peñalverrek berak, Sonia San Jose arkeologoak eta Jose Antonio Mujika Alustiza Historian doktoreak egin dituzte editore lanak, eta argitalpena lan kolektibo bat dela nabarmendu du lehenak. «Leize zuloko esku hartzearen
|
lehen
unetik bertatik, koordinatuta aritu gara zentro eta ikertzaile talde oparo batekin». Orotara, 38 ikerlari aritu dira lanean, bertako zein atzerriko hogei zentrotakoak. EHUko eta Aranzadikoak ez ezik, Bartzelona, Bordele, Madril, Paris eta Stockholmeko unibertsitatetakoak ere izan dira, besteak beste?. Aztertutako epean, duela 9.000 eta 20.000 urte bitarteko askotariko aztarnak aurkitu zituzten leizean, memorian xehe azaldu dituztenak.
|
|
|
Izan ere, ez baduzu aurrea hartzen, gero ezin duzu ezarri duten irudia aldatu. Gure obsesioa zen
|
lehen
unetik bertatik jendeak osagai denak izatea, egiten ari ginena oso ondo ulertzeko?, esan du Etxeberrik. –Bruno Le Roux [Frantziako] Barne ministroak operazioaren ondoren, hurrengo goizean, ohar gogor bat atera zuen, baina, ordurako, sarean baziren gure edukiak, eta AFPk [Agence France Presse], Le Monde egunkariak eta besteek bazituzten.
|
|
2018
|
|
|
Era batera zein bestera izan elkarretaratze hori, Luis Luziano printzeak bere kolaboratzaileen artekoa nahi du Uriarte frantziskotarra
|
lehen
unetik beretik, eta, izan ere, urte horretako azaroaren 5ean dago datatuta, Markinan, Uriartek printzeari igorri zion lehen eskutitza. Berrehunetik gora dira denetara hurrengo urteetan bidali zizkionak, eri handi gelditu zen arte hemiplegia batek hartuta.
|
|
|
Izan ere, 1+ 1 ez baita beti 2, kolektiboki pentsatzeak biderkatzen dituelako ahaleginak, begiradak eta esperientziak. Eta batez ere kolektiboki pentsatzeak eta ekiteak logika kolektiboak gorpuzten dituelako
|
lehen
unetik beretik.
|
|
2019
|
|
|
Ondoren aurkeztuko dugun irizpide taula ikusita, pentsa genezake aliritzira hautatutako parametro sorta osatugabea dela. Gainera,
|
lehen
unetik beretik ohartuko gara hiru mailako adierazle eskala motza dela ekimenen nolakotasuna zedarritzeko. eta era berean argudiatu ahal dugu erabileraren eremua zabalegia dela, horrelako tresna erredukzionista batek ertz guztiak barnebiltzeko. egia da. hamaika gabezia eta disfuntzio topatuko dugu: egon daitezkeen irizpide guztiak ez daude, eta daudenak, adituen esanetan oinarritu arren, dudazko, ezin aplikatuzko edo baztergarriak izango dira akaso.
|
|
|
IGERILEKU BERRIAN hagitz gustura ibili nintzen
|
lehen
unetik beretik. Berriro sentitu ahal izan dut inoiz formulatutako adagio bat:
|
|
|
|
Lehen
unetik beretik susmopean hartuak gintuen, beraz, eta egia imajinatu ere egiten ez zuen arren, askotxo zekien gauza onerako. Ezin nuen sinetsi.
|
|
|
Ezin irudika nezakeen amaren alboan, momentuz ez behintzat, amak, kanpoan uso eta etxean otso izanik, hitz hutsez eta irribarre zabalez edertuko lukeelako bisitariaren etorrera. Amaren lagun horrek, aldiz,
|
lehen
unetik beretik jarri zuen etxe barrurako tonua agerian:
|
|
|
Etxebeltzea landaetxe puska herrigunean bertan zegoen, errekasto batetik hurbil, eta
|
lehen
une beretik liluratu ninduen. Mari Xor eta nire gramatikaren fantasiako per  tsonaiak, akaberan, halako jauregi batean zoriontsu bizitzen imajinatu nituen.
|
|
2020
|
|
|
Galbanaren alde idazteko asmoa neukan. Itxialdia hasi zen
|
lehen
unetik beretik adituek, psikologoek eta bestek gaztigatu ziguten ez gintezela nagikeriaren tentaldian erori, ez uzteko gure gorputzei gurikerian ahitzen, eta laster azaldu zizkiguten ordutegiak errespetatzearen onurak eta ia derrigorrak, agenda bete beharrak, itxialdi kardio osasungarria egiteko aieruak, okupazioaren —denborarena, ez hutsik dauden etxeena— garrantzia eta beste hainbat a... Egin gauzak, antolatu, planifikatu eta ez jausi laxokerian, esan digute bizitza Excel tauletan egiteko gai diren guruek.
|
|
|
Frantziak zentralismo jakobinoari jarraipena eman dio. Bestalde, Espainiako Estatuak
|
lehen
unetik bertatik erabaki zuen autonomia erkidegoei eskumen estrategikoak kentzea, eta une oro erabaki estrategikoak nork hartzen dituen erakusten ari da. Hor kokatu behar da, besteak beste, hezkuntzaren inguruan ere irizpide nagusiak zeinek ematen dituen erakutsi nahi izana.
|
|
2021
|
|
|
Eta hartarako, ararteko lana bainoago, lupukeria politikoraino iristeko prest azalduko da hasieratik160, alegia, etorri berria den agintari franko gaztea, Arnoldo buruzagi euskalduna, Riktrudis alaba eta lauak elizan biltzen diren
|
lehen
unetik beretik, eta elkarren artean ulertzeko erabili ohi diren kode linguistiko kulturalen desberdintasuna eragozpen ez zelarik.
|
|
|
Teoria eta praktika erabat uztartzen dituzte, hasieratik. “Hori da proiektu hau beste batzuetatik ezberdintzen duena, haurrak
|
lehen
unetik bertatik hasten direla instrumentuak jotzen. Ez da teoria guztia jakin behar jotzen hasteko.
|
|
2022
|
|
|
Beti isolatuta, prozesu tumorala noiz eta non deklaratuko.
|
Lehen
unetik beretik aurre egin nahian, esaten zidaten.
|
|
2023
|
|
|
Luísari poesiaren melatonina berrituko nion, esapide hori bururatu zitzaidan bere erreportajerako, baina nik kasualitatearen poesia bilatu nahi nuen, kasualitatea bideratu. Uste dut Milan Kunderak esan zuela ez dela halabeharra, kasualitatea baizik, xarmaz beterik dagoena; amodioa ahanztezina izango bada, kasualitateek inguratu behar dutela
|
lehen
unetik bertatik. Halatan, bibliotekako aterki ahantzien artean itxurosoena hautatu, eta Sosegunea dendarantz abiatu nintzen, Luísarengana.
|