|
2003
|
|
|
Eta zergaitik sartu zinan irakasle? aitzin aitzinetik,
|
lehen
aldiz entzuten zituen holako azalpenak bere barnean barre egin gabe.
|
|
|
Beste garaietako kiratsa izan zuen inaugurazioak, goitik behera, eta norekin eta Oteiza intimoenarekin. Oteizaren izena
|
lehen
aldiz entzungo zuten erret etxeko bi pertsonaiek ikusi ahal izan zuten, beraientzat propio prestaturiko bisitaren barruan, artistaren tailer berritua, bere liburutegi apailatua. Bulegoa, utzi zuen bezala.
|
|
2005
|
|
|
–Nondik atera duzu hori dena?
|
Lehen
aldiz entzuten dizut horrelako datuak botatzen. Lehen nahikoa izaten zenuen bidea asmatzea...
|
|
2007
|
|
|
Tabakalerari buruzko aipamenak
|
lehen
aldiz entzun genituenetik urte dezente pasatu dira eta gorabehera handiak izan dira prozesuan. Badirudi azkenean bidea argitzen ari dela.
|
|
|
Astero saiotxo bat, Internet bidez emititzeko. Gogoan du, 2000 urteko azaroan euskara
|
lehen
aldiz entzun zela uhinetatik. Eta lortu egin genuen.
|
|
2008
|
|
|
Ez, guztiz bestela da, nahiz eta onartzen dudan,
|
lehen
aldiz entzunda, hori pentsa dezakeela jendeak.
|
|
|
Estoniako basoetan entzun nuen azken aldiz kukua. Gure herriko uste zaharra da kukua
|
lehen
aldiz entzutean txanponak badituzu patrikan, urte osoan izango duzula dirua.
|
|
2009
|
|
|
–Ros? ?
|
lehen
aldiz entzun nuen Elenaren ahotan Ros ezizena.
|
|
|
|
Lehen
aldiz entzun nion barrea. Bularraldea erdibitzen zion barre burrunba.
|
|
|
Reginak hainbestetan eta hainbestetan entzun zuen hitz hura, ama?, non ohiko bihurtu baitzitzaion, hitz hura bere eguneroko paisaia pertsonalaren osagai edo objektu arrunt bat balitz bezala? beste izen bat, azken batean, egunerokotasunak eta inertziak higatua; orain, aldiz, hitz hura entzun zuenean,
|
lehen
aldiz entzun balu bezala sentitu zen; maila batean, halaxe zen, gainera. Reginaren begiak, argitan blai?!?, seme edo alaba batek izen hartaz lehen aldiz deitu zion bakoitzean antzeko sentimenduak bereganatu baitzituen, zirrara atsegin batek sabelaren oinaze guztiak ezabatzen zizkiola eta urtzen, eta Domingo orduantxe jaio baitzen mundura bigarren aldiz, egun batzuetan hil edo bizi egon ondoren, h... –Seme, seme, seme??, ez zion besterik esaten, izen soil hura, apaingarririk eta adjektiborik gabekoa?
|
|
|
Miossensek bizia zor zidan; gogoz kontra izanik ere, ez dit ukatu ahal izan jakin nahi nuena.
|
Lehen
aldiz entzun dut Aiherra delako toki horren izena. Ez du ematen munduko hiriburua.
|
|
|
Salbuespenak salbu, kantu gehienak entzunerrazak dira, arreta handiegirik eskatzen ez baitute; dena den, gero eta gehiago entzun, hainbat eta xehetasun interesgarriago agertzen dira: Sister, Through The Front Door, Down From Above (Andy bakarrik, teklatuen eta gitarren artean), Another Reason To Go edo Strictly Rule kantuak adibide ezin hobeak dira;
|
lehen
aldiz entzun ondoren ez da ezer gertatzen, baina gero eta sakonagoak gertatzen dira ondorengo bisitetan. Are gehiago:
|
|
|
Reginak hainbestetan eta hainbestetan entzun zuen hitz hura –ama–, non ohiko bihurtu baitzitzaion, hitz hura bere eguneroko paisaia pertsonalaren osagai edo objektu arrunt bat balitz bezala... beste izen bat, azken batean, egunerokotasunak eta inertziak higatua; orain, aldiz, hitz hura entzun zuenean,
|
lehen
aldiz entzun balu bezala sentitu zen; maila batean, halaxe zen, gainera –Reginaren begiak, argitan blai...! –, seme edo alaba batek izen hartaz lehen aldiz deitu zion bakoitzean antzeko sentimenduak bereganatu baitzituen, zirrara atsegin batek sabelaren oinaze guztiak ezabatzen zizkiola eta urtzen, eta Domingo orduantxe jaio baitzen mundura bigarren aldiz, egun batzuetan hil edo bizi eg... " Seme, seme, seme...", ez zion besterik esaten, izen soil hura –apaingarririk eta adjektiborik gabekoa– seme galdua irabazi zuelako bermea balitz bezala.
|
|
2010
|
|
|
Udako azken kantuarekin berdin gertatzen zaigu:
|
lehen
aldiz entzuten denean musikalki negargarria iruditzen zaigu, baina hainbeste entzun eta gero normaltzat jotzen dugu, eta gainera aisialdian entzuten dugunez, emozio baikorrekin lotzen dugu eta azkenean kantua entzuten dugunean poztu egiten gara. Pavlov ez dago urrun...
|
|
|
Nahi bai, egin ez. Laguna horregatik egongo zen nirekin harrituta, hitza
|
lehen
aldiz entzuten ari zelako Jean Pierre-ren taberna berriztuan.
|
|
2011
|
|
|
Horregatik, lagun batzuek nahiago izaten dute beren barne orekari eustea, paradisuko gure lehen gurasoengan, Itsaso Gorriaren erdibitzean edo errege magoengan sinesten iraunez, horrek barru barruko ideia gozoak aldatu beharrik ez izateko lasaitasuna ematen dielako. Haur adoptatuak bere ustezko aita amak ez dituela egiazko guraso
|
lehen
aldiz entzutean bezala. Eta badakit ez naizela ni nor besteri bere ilusioa kentzeko, egia baita, itzalpetik eguzkitara irtetean bezala, argi biziegiak, hasieran behintzat, begietan min ematen duela.
|
|
2012
|
|
|
–Zer uste duzu, esan beharreko guztia esana dagoela??. Alegia, posible ote da gauzak lehen aldiz ikustea, lehen aldiz esatea,
|
lehen
aldiz entzutea, egun osoan eta bizitza publiko nahiz pribatuko gune guztietan hedabideen etengabeko marmarra entzutera behartuta gauden garaiotan, hitzen inflazioak gure harridura ahalmena moteldu duenean. Ba ote dago lekurik, teoriarik, zurrumurrurik handik edo hemendik belarrietara iritsi ez zaigunik?
|
|
|
Eta badirudi, ez nuke erabateko segurantziaz esango, baina? Tom Waitsen ahotsa ere
|
lehen
aldiz entzuten ari naizela, mila bider entzun dudala badakidan arren. Orain ari den balada hau, esaterako,. Barcarolle?, gozotasuna eta malenkonia adierazten ikasi berri duen ahotsaz ari da kantari Tom Waits; urteen nekea onartu eta, bere portxean kulunkan, bizitza aurretik nola igarotzen den ikusten duen hegazti bakartia bihurtu da behiala kabaret eta tugurioetan narrastutako pianojole horditua.
|
|
|
Beste bat zen Donostiako Waitsen itsasoa. Ni ere ez naiz gaur 2001ean Donostiako itsaso hura ikusi zuena, eta
|
lehen
aldiz entzuten dut Tom Waitsen ahotsa.
|
|
|
|
Lehen
aldiz entzun dudala iruditzen zait Benitoren beste esaldi hau, dena lotzera datorrena: –Naturaren jakinduriaren ondorio gara ezinbestean?.
|
|
|
Gogora dezagun urte horietan gutxi gorabehera beste horrenbeste gertatu zela gure artean: Eusko Ikaskuntzaren III. Kongresuan, Gernikan, 1922an, Julian Elortza Gipuzkoako Aldun Nagusiaren ahotik
|
lehen
aldiz entzun zuen euskara Alfontso XIII.a erregeak. Orduan ere zeresan ugari sortu zuen ekimenak.
|
|
|
" Amerikar soraioa" deituriko bere nobela irakurri duenak gogoan izango du orduan Indotxinan gertatutakoa, urteetan, gaur egun ari dela Iraken gertatzen (edo behintzat laster gertatuko dela). Garai haietan Graham Greene Saigonen zegoen eta
|
lehen
aldiz entzun zuen" hirugarren indarra" izenez hedatzen ari zen teoria. Nonbait komunismoa nonahi eta arriskutsuki ari zen zabaltzen Indotxinan (gaur egungo Vietnamen) eta ordura arte inbasore eta okupatzaile izandako frantsesak erabat ari ziren indarra eta boterea galtzen, horregatik, hain zuzen ere, zabaldu behar omen zen" hirugarren bide" bat.
|
|
2013
|
|
|
Mila esker metodoak ultrasoinuak detektatzea, «teknika segurua, ez inbaditzailea eta zehatza», berresten du. Espainiako UltraSonidos elkartea (SEUS), etorkizuneko gurasoek
|
lehen
aldiz entzun dezakete semearen taupada espezialistaren kontsultan, bost asteko haurdunaldia. Gainera, 24 aste haurdunaldian, hori izango da haurraren bihotz maiztasuna detektatzeko modu bakarra. Etxean haurdunaldian haurrari entzuteko aparatuak Ginekologoaren tresna zehatzei esker, bost edo sei astera entzun dezakete gurasoek haurraren bihotzaren lehen taupada.
|
|
2015
|
|
|
–Bada, marxista, Karl Marx-en dotrinaren aldekoa...
|
Lehen
aldiz entzun duzue. Orain ez da hainbeste aditzen baina garai batean hiztegietako hitzik higatuena zen.
|
|
2016
|
|
|
Hari esker ikusi zuen Nirvanaren aurreneko bideo-klipa. Haien musika hogei urterekin
|
lehen
aldiz entzutea The Beatles oso gaztetxotan aurreneko aldiz aditzea bezalakoxea izan zen, baina bere sortze garaian, ez guztiz modaz kanpo, Liverpoolekoekin gertatu zitzaion legez. Askoz geroago jakingo zuen Kurt Cobain The Beatles zale amorratua izan zela nerabezaroan.
|
|
|
–Eta zer da bada leuzemia? ?
|
lehen
aldiz entzun eta bizitza osoan lagun izango nuen hitz hartaz galdetu nion.
|
|
|
Eta guk
|
lehen
aldiz entzungo dugu, zuekin batera, jaunak.
|
|
2017
|
|
|
Soyunapringada, Youtuben marka guztiak apurtzen dituen marka da.
|
Lehen
aldiz entzun nuenean, zur eta lur geratu nintzen. Hitzik gabe, kontraesanez betetako zurrunbilo batean harrapatuta:
|
|
|
GAU guztian ezin izan nuen begirik itxi. Gure bakardadearen erdian gau hartan
|
lehen
aldiz entzuten genuèn urretxindor batek ezin jasanezko tristuraz bete zuen mundua, eta, bat batean, masailetan behera malkoak irristatzen sentitu nituen.
|
|
2018
|
|
|
|
Lehen
aldiz entzun nuenean, hiri kondaira horietako bat iruditu zitzaidan, istorio sinestezin bat, baina jende gehiagori galdetu, eta askok baieztatu egin zidaten. Egoera onetsi ere egiten zuten pertsonak ezagutzera heldu nintzen; uste dute horrek frogatzen duela administrazioa kezkatzen dela emakumeez, ordaindu zuten prezioaz.
|
|
|
–galdetzen du Landerrek. Edyk burua mugitzen du pare bat zentimetro albora, galdera
|
lehen
aldiz entzun izan balu bezala. Saioak uste du Edy Landerren hitzez mesfidati sentitzen dela, Hemingway adjektiboez bezala?.
|
|
|
Diabeteak paziente gehiagori eragiten die. Gainera,
|
lehen
aldiz entzuten direnean (adibidez, baraurik dagoen glukosa, hemoglobina glikosilatua edo prediabeteak) nahasaraz ditzaketen osasun arloko ohiko termino batzuk aipatuko ditugu.
|
|
|
Maitaleak utzi eta beste batekin larrutan egitea baino eraginkorragoa.
|
Lehen
aldiz entzun nuenean, izugarri gustatu zitzaidan abestia. Eta gero tximeletek zer esan nahi zuten irakurri nuen Silviori egindako elkarrizketa batean.
|
|
|
Imanoli ere horixe gustatzen zaio. Ttipi sentitu zen Georges Brassens eta Leo Ferre
|
lehen
aldiz entzun zituenean. Ttipi Colette Magny eta Barbara entzun zituenean.
|
|
2019
|
|
|
Amaitutakoan, Leixuriri begira geratu da, zorrotz. Zurtuta entzun du berak Jabarren kontakizuna, begiak zabal zabal, laino eta garden,
|
lehen
aldiz entzun baitu berak bere herriaren historia ikuspegi horretatik kontatuta. Astiro kulunkatzen du burua Hodeik, barruan piezak bere tokian kokatzen dituela, pentsakor.
|
|
|
edo, autogorroto? kontzeptuak
|
lehen
aldiz entzuteko urte asko falta bazitzaizkigun ere, oso ondo praktikatzen genituen, erdaraz gaizki moldatzen ziren ikaskideei iseka eginez. Gogoan dut Leaburuko ikaskide batek ariketa batean, el niña trae las caramelos?
|
|
|
Atsolorrahitza iluna edo, gutxienez, misteriotsua da erabiltzaileentzat; zer esanik ez,
|
lehen
aldiz entzun dutenentzat. Lehenengo kolpean, ez da hitz atsegina, are gehiago, askorentzat hitz «itsusia» ere bada, batez ere, atso lehenengo osagaiari erreparatuz gero.
|
|
|
Aste batera azaldu nintzen berriz azterketak bukatu eta parkean musika entzutera. Nire musika talderik gogokoenen diska atera berria deskargatu nuen, eta
|
lehen
aldiz entzutera nindoan. Han zegoen Telmo beti bezala.
|
|
|
" 2004ko Gipuzkoako eskolartekoaren ondoren elkarrizketatxo batzuk egin zizkidaten. Uste dut orduan konturatu nintzela
|
lehen
aldiz entzun ez ezik ikusi ere egiten nindutela. Kazetarietako batek galdetu zidan finalean sujetadoreko tirak ikusten zitzaizkidanez, ea aldarrikapen modura egin nuen.
|
|
|
Izan ere, hizkera zainduan hiztegi ikasi espezializatuak maiztasun erlatiboki handia izaten du. Genoma
|
lehen
aldiz entzun duenak irratian edo eskolan, G hotsaz ahoskatu badiote, ez du gero hala errepikatzeko lotsarik izango. FiloloGia ebakitzeko ere alemanezko kidea entzutea gaztelaniazko irudiak baino egokiago litzateke (berdin, loGika naturaltzeko, alemanezko LoGik).
|
|
2020
|
|
|
Taldeen izenek eta haienganako izan ditzakegun aurreiritziek tesi baterako eman dezakete lasai asko. Izan ere, Beasaingo talde honen izena
|
lehen
aldiz entzun nuenean reggae orbitan kokatu nuen… Baina ez da horrela: Oi!
|
|
|
|
Lehen
aldiz entzun nuenean, maitasunaz ari zela uste nuen.
|
|
|
Springsteen
|
lehen
aldiz entzun nuenean, itsutu nintzen.
|
|
2021
|
|
|
Patxi Tellatu: “Albacetetik etorri berritan,
|
lehen
aldiz entzun nuenetik txunditu ninduen bertsoak”. Bertsolari, 70 zk., 60 or.
|
|
|
Hiltzailearen ahotsa
|
lehen
aldiz entzun zuen Amanda Barthelemyk.
|
|
|
|
Lehen
aldiz entzutean, erronka botatzen die zentzumenei: gurdi txiki bat zarata handi bat egiten.
|
|
|
–Baduzu Gorritiren berri?
|
Lehen
aldiz entzun dut izen hori.
|
|
|
Uraren txorrota eta hortz eskuilaren soinua. Zapatilak soilik erabiltzen dituela jakin aurretik
|
lehen
aldiz entzun nuenean, hortzak edo zapatak garbitzen ote zebilen zalantza egin nuen.
|
|
|
Burua galtzen hasita ezagutu dut beti. Lekeitioak
|
lehen
aldiz entzungo ditudanean etxekoak egingo zaizkit, aitonak maiz txertatzen ditu eta ulu, txilio eta errepika absurdoak hizketan ari dela. Qué barbarité Antuanet, esango du behin eta berriz, Qué barbarité, Antuanet.
|
|
|
Lurrean jartzen ginela ikusi zutenean, tarra tata... behin eta berriz. Gure arteko askok
|
lehen
aldiz entzun genuen arren, garbi zegoen hura" tiro erreala" zela. Ipurdiekin bidea epeltzeari utzi eta ausartenek, bueltan, kanposantura igo eta azpian zeuden guardia zibilak harrikatu zituztenean, egundoko" bataila kanpala" sortu zen han.
|
|
|
eremu elebidunetan hizkuntzak segurtasun klinikoan eta osasun zerbitzuen kalitatean duen garrantzia frogatzen duten ebidentzia zientifikoak ezagutu, aztertu eta berriak sortzeko bideak irekitzea. Bertan izan ginen hainbatek
|
lehen
aldiz entzun genituen osasun arloarekin lotutako hainbat termino eta kontzeptu: hiztun aktibo, zirkuitu elebidun, Terminologia Sareak Ehunduz programa, hizkuntza mugak, hizkuntza kontzientzia, hizkuntzaalborapena edota estandar kliniko.
|
|
2022
|
|
|
Lan gutxi egiten zuen etxean, baina irakasleen aurrean atsegin, erne eta buruargi azaltzen zen. Berehala ohartu ziren arretaz aditzen zuen mutila zela eta aditutakoak ongi gogoratzen zituela; areago,
|
lehen
aldiz entzun nuenean harrigarria egin bazitzaidan ere, garai hartan planta onekoa zen, eta gustura zegoen bere itxurarekin. Bazen, urte haietan, unibertsitateaz kanpoko anatomia irakasle bat, hemen K letraz izendatuko dudana.
|
|
|
Kantari izen handidun bat baldin bada, badakizu entzunagoa izango dela. Batzuetan, melodia
|
lehen
aldiz entzutean, esaten duzu: «Hemen hitzekin asmatzen badut, hau himno bat izan daiteke».
|
|
|
Argi nuen bertsoak txertatzen ahal zirela istorio bat eramateko. Mattin Lerizarekin egon nintzen Baionako gaztetxean Aire ahizpen Neska bat haur beharretan kantua
|
lehen
aldiz entzun nuelarik. Biziki hunki ninduten; hortik partitu nintzen.
|
|
|
Disko ikonikoa iruditzen zait, berrikusteko moduko horietakoa. Edo, agian,
|
lehen
aldiz entzuteko modukoa, zeinek jakin. Ez du disko honek nik defendatzeko ez deus argitzeko beharrik, baina zergatik maite dudan bota nahi dut, inori intereseko bazaio.
|
|
|
Bigarren zatia Jan Dismas Zelenka txekiarraren Missa omnium sanctorum obrak osatu zuen, idatzi zuen azken meza osoa eta Donostian
|
lehen
aldiz entzun ahal izan dena. Barrokoaren konpositore ez hain ezaguna, J. S. Bachek estimutan zeukana (Zelenkaren Magnificat bat kopiatu ziezaiotela eskatu zuen).
|
|
|
Pantailenganako dependentzia, nostalgia kronikoa, noraeza, haurtzaro eta nerabezaroari agurra… gai korapilatsu gehiegi esaldi gutxi eta batez ere argitan.
|
Lehen
aldiz entzutean hankak astindu ohi ditu baina bigarrengoan barrenak".
|
|
|
Aitak barrako txikiteroren bati entzungo zion hori esaten, eta orain hotza egiten duen aldiro errepikatzen digu. Lehen aldiz esaten ari balitz bezala esaten du beti, eta amak
|
lehen
aldiz entzuten ari balitz bezala egiten dio baietz buruarekin. Nik ez dut ezer esaten, baina haize hotza isil isilik berokiaren zirrikituetatik sartzen zaidanean ezin dut aurten negua udazkenean iritsi dela beste ezer pentsatu.
|
|
|
Ahots tinbre oso berezia zeukan.
|
Lehen
aldiz entzun nuenekoa gogoan dut; asko hunkitu ninduen. Bartzelonan grabatu zuen lehen diskoa.
|
|
|
Eugenia, esaten du orduan kaskagorriak eta zaharra hitza
|
lehen
aldiz entzun izan balu bezala gelditzen zaio begira. Ordurako semea aitaren aldamenean jarri da eta esku bat hartu nahi dio, baina zaharrak eskaintzari uko egin eta emakumearen eskua bilatzen du, baita topatu ere.
|
|
2023
|
|
|
Zer urrats egin behar dira? Lehen saio bateratua Bitartekaritza arazoa
|
lehen
aldiz entzuten hasten da. Arretaz egin behar da.
|
|
|
Ikuska proiektua oso garrantzitsua izan zen, alde askotatik:
|
lehen
aldiz entzun zen euskara zineman, inork ez bezalako erretratu bat egin zion garaiari, eta aukera eman zien zinemagile eta teknikari askori beren lehen filmak egiteko. Eskola bat sortu zuen.
|
|
|
Sei urte dira Euskal Barrokensemble taldeak Manuel de Fallaren Amodio sorgina obra ezagunaren berezko bertsioa sortu eta diskoa kaleratu zuela. Nazioartean ospe eta arrakasta handiko lana izan da, eta azkenik, Donostian
|
lehen
aldiz entzun ahal izan da zuzenean, Musika Hamabostaldiak Viktoria Eugenia antzokian antolatutako kontzertu bakanetako batean.
|
|
|
Inguruak eta etxeak berebiziko garrantzia dute euskararen osasunean. Haurrak euskara hutsezko eredu batera eraman ditzakezu, baina gelatik kanpo erdara besterik entzuten ez badute, haien artean erdara nagusitzen bada… Getxoko lagun batek azaldu zidan zer min hartu zuen semearen ahotik mamá hitza
|
lehen
aldiz entzun zuenean. Noiz eta umea ikastolatik etxera joan zenean.
|
|
|
Soinu txikiarekin jotzen ikasi nuen txikitan, baina jada ez dut gogoratzen.
|
Lehen
aldiz entzun nuenetik hogei urte pasatu diren honetan, hala ere, oraindik nire barneko zera basati batekin konektatzen du Kepa Junkeraren melodiak. Hain da zuzena bere pultsuak iradokitzen duena, hain da magikoa melodia, hain dira tribalak emakume horien ahotsak «elele» kantatzen.
|
|
|
Hitzaldi bat ematen ari zen lehengo kanta zaharrez. Bera
|
lehen
aldiz entzutea zirraragarria izan zen. Ze ahots zen hura!
|
|
|
“Iñigo, no frivolices” edo “no te pongas trascendental” esaten zidaten.
|
Lehen
aldiz entzuten nituen berbak ziren. “Iñigo, tú tienes abuela, ¿ verdad? ”, eta nik baietz erantzun, harro gainera, “sí, dos.
|