|
2000
|
|
|
Ikuspuntuari dagokionez, ipuin gehienetan pertsonaiek
|
lehen
pertsonan hitz egiten digute. Gainera, pertsonaia hauek bere barne sentimenduetan murgilduko gaituzte, bere zalantzak, beldurrak, itxaropenak, desirak,... adieraziz.
|
|
2009
|
|
|
Esku artean dugun kasuan, orainak pisuberezia hartzen du. Duela hirurogeita hamar urte baino gehiago gertatutakoariburuz
|
lehen
pertsonan hitz egin dezaketenak gero eta bakanagoak dira. Lekukotzazuzena eman dezaketenak gero eta urriagoak dira.
|
|
2010
|
|
|
c) Enuntziatzaileak
|
lehen
pertsonan hitz egiten du salbuespenik gabe: Dizut, Dizuet.
|
|
|
Eta, berriro ere, nigandik pauso batera dago. Ezin dut galarazi betiko urratua nire baitan,
|
lehen
pertsonan hitz egiten entzuten dudanean. Eta ezinezkoa zait, era berean, galaraztea nire besoez inguratzeko irrika.
|
|
2011
|
|
|
Intelektualaren rola aipatzerakoan, Spivaken «Can the Subaltern Speak? »en bi bertsioak nituen buruan. Lehenengoan, 1988an argitaratutakoan, Indiako pentsalariak ezezko biribil batekin erantzuten zion aipatu galderari, bere argudioa baitzen nortasun subalternoak ezin duela bere ahotsean hitz egin, subalternitatearen ezaugarri intrinsekoa baita
|
lehen
pertsonan hitz egiteko aukerarik ez izatea. Bestela balitz, subalternoa izateari utziko lioke.
|
|
|
(Rosalind C. Morris irakasle eta antropologoak Spivaken artikuluak ikasketa poskolonialei egindako ekarpenari buruz idatzi zuen liburuan aurki daiteke bigarren bertsio hau). Spivak ohartu zen nortasun subalternoak
|
lehen
pertsonan hitz egiteko aukerarik ez duela izango, baina beste norbaitek hitz egin dezakeela bere izenean, dela idazleak (kasu honetan Sarrionandiak), dela intelektualak. Hori bai, lehen aipatzen nuen bezala, idazle/ intelektualak ezin du ahaztu bera bitartekari bat besterik ez dela eta, ildo horretan, kontuz ibili behar du parte interesatua bihurtu nahi ez badu.
|
|
2014
|
|
|
Literatur pertsonaia hauek
|
lehen
pertsonan hitz egiten dute eta barru barrukosentimenduak adierazteko beharra dute. Landak, emakume idazle garaikide askorenantzera, memoria darabilkigu hari narratibo modura emakumeei ukatutako iragana berreraikitzeko.
|
|
2015
|
|
|
“Lehen hilik zegoen, baina orain familia asko gara, umeekin, ekintza asko egiten ari garenak, eta horrek bizitza ematen dio auzoari”.
|
Lehen
pertsonan hitz egiten dute Andoni eta Monikek, auzoa aldatzen ari direnak beraiek, “auzotarrak” direla adierazteko; “eta ez Udala”. Finean, “jendea auzoan geratzea” dute helburutzat.
|
|
2016
|
|
|
|
Lehen
pertsonan hitz egiten du Aergiko presidenteak alkoholikoez. Izan ere, Aergin menpekotasunen alorreko teknikariak eta masterdunak dira terapiak gidatzen dituzten pertsonak, baina haiek ere inoiz menpekotasunen bat izan eta gainditutakoak dira.
|
|
|
Irabazi dugulako Ez
|
lehen
pertsonan hitz egin, egon bazina bezala.
|
|
2017
|
|
|
Ipuin bilduma honetako hamalau izenburuek azpimarratzen digute narrazio bakoitzean zeri erreparatu behar diogun: eguneroko bizimoduak ekartzen digun miseria erakusten zaigu gordin eta zuzen
|
lehen
pertsonan hitz egiten digun ahots narratiboaren bidez.
|
|
|
Pertsonaia galtzaileak dira ipuinotakoak, etsiak, idealismorik gabeak, baita ezkorrak ere, euren lekua topatu ezinik dabiltzanak. Protagonistek
|
lehen
pertsonan hitz egiten dute, eta horrek aukera ematen dio egileari haien iritziak zuzenean plazaratzeko. Jakina, narratzaileak subjektiboak dira, ez dira fidagarriak.
|
|
2018
|
|
|
Lehen egunetik sentitu nuen lagunduko nindutela eta lasaitu handia hartu nuen. Konfiantzaz gerturatu eta
|
lehen
pertsonan hitz egiteko aukera izan nuen. Gure egoera nahikoa gogorra zen jada, baina laguntza jasotzeko prest nengoen eta gauza asko gainditzen lagundu dit.
|
|
2019
|
|
|
Espektroaren barrutik). Sei emakumeren artean idatzitako liburua da, eta
|
lehen
pertsonan hitz egiten dute autismoaz. " Autisten artean ere ez baita gauza bera emakume edo gizon izatea".
|
|
|
Armairutik atera garenok bidea erakutsi behar diegu oraindik atera ez direnei edo ateratzeko zailtasunak dituztenei; tamalez, asko baitira oraindik. Nik
|
lehen
pertsonan hitz egiten dut honi buruz, eta Anarekin ekarpen bat egin nahi dut norabide berean.
|
|
|
Formalki, poemok ezaugarri komun batzuk dituzte: neska batek
|
lehen
pertsonan hitz egiten du; poemaren buruan, baldintza (ezkondu ezean?) eta haren ondorioa (zera egingo dut...) adierazten dira; buruaren ondoko ahapaldiak haren glosa dira, eta haren ideia azaldu eta iruzkintzen dute. Alde batera utzi ditugu neskaren ezkontzeko grina beste ikuspegi batetik lantzen duten ekoizpenak:
|
|
|
Poematxo horietan (Frenkek ez ditu poema osoak aipatzen, soilik buruak) neskak
|
lehen
pertsonan hitz egiten du, eta aitari edota amari zuzentzen dio ezkontzeko eskaria, mehatxurik gabea (hala ere, soilik poemaren lehen bi bertso lerroak ezagutzen ditugunez, litekeena da gainerako bertsoetan mehatxua agertzea).
|
|
|
Poema bakarrizketa erakoa da, neskak
|
lehen
pertsonan hitz egiten du eta aitari zuzentzen zaio (bigarren pertsonan). Mehatxuzko tonu argia du poemak, aitak ezkondu ezean bere nahia beteko duela baitio neskak (Ma volonté feray), ezkontzea, alegia (ikus gorago ezkonduaditzaren adierei buruz esandakoa).
|
|
|
Balearen arrantzan parte hartu zutenak ere aipatzen ditugu, baita Fabiola eta Balduino nahiz galtxagorriak ere". Tolosak esan du" txaparik ez botatzea" dela helburua, eta pertsonaiek
|
lehen
pertsonan hitz egingo dutela.
|
|
2021
|
|
|
Martikorenak hala esan du: «Atal bakoitzerako
|
lehen
pertsonan hitz egingo duten herritarrak bilatzen saiatu gara. Ez dago narrazio jarraitu bat:
|
|
|
Nobela batean erabaki dezakezu ikuspuntu multifokalak izatea, eszena honetan Raulen ikuspuntua emango diguzu, hurrengo horretan Irenerena. Hirugarren pertsonan edo
|
lehen
pertsonan hitz egingo dute alternatiboki, edo ez.
|
|
|
Nik neuk bat daukat, eta fikziozko eleberri bi baino ez ditut! Lehenengoa, Bat, bi, Manchester, nolabait esatearren streaming bidez kontaturiko narrazio bat da, protagonista
|
lehen
pertsonan hitz egiten ari dela dirudi baina bere lehen errelatoa da irakurtzen ari garena. Bere lehen eleberrian, Kontrarioan, Lander Garrok idazle izan nahi duen tipo batek bere lehen eleberria idatzi aurretik dituen banitateen eta ezinen arteko lehia hiperboliko erdi haluzinatua kontatzen digu.
|
|
|
Narrazioaren hasieran gaude. Protagonistak
|
lehen
pertsonan hitz egiten du. Ohean dago, goizeko lehen orduan.
|
|
|
Beren izenak esaten dizkigute guk ahanzturatik salba ditzagun. Batzuetan, atera ere egiten dira kontakizunaren gordelekutik
|
lehen
pertsonan hitz egiteko, Iliadaren eta Odisearen narratzaile ikusezina ez bezala, Homerok ez baitzuen sekula izan halako ausardiarik.
|
|
|
|
Lehen
pertsonan hitz egiten duten liburu saltzaileen sail ezin baliotsuagoko lehena da hori: saltzaile burugogorrak, arranguratsuak, gaizki tratatuak eta, zenbaitetan, durduzagarriak.
|
|
2022
|
|
|
|
Lehen
pertsonan hitz egitea tokatzen dela uste dut, zoritxarrez, gaur egun oso gutxi baitira mugikorraren diktaduratik kanpo bizitzeko indarra dutenak. Doala beraientzat nire mirespenik handiena!
|
|
2023
|
|
|
Ainara Arce, Maritxu Galzakorta eta Maite Martin, azken hori lasarteoriatarra.
|
Lehen
pertsonan hitz egin dute hiru horiek, bakoitzak bizi eta sentitutakotik. Kontatu dute, adibidez, minbizia zutela jakin zutenean nola sentitu ziren, eta baita ere, gaixo daudela jakinarazi dutenean nola inguratu zaizkien espero gabeko pertsonak, eta, nola aldendu, gertu egongo zirela irudikatzen zituztenak.
|
|
|
Milaka bider entzun ditut esaldi horiek sahararren ahotan. Beti miretsi izan dut
|
lehen
pertsonan hitz egiteko duten berezko errezeloa. Menturaz, basamortuan dauka jatorria joera horrek:
|
|
|
Kontzeptu arraro bat da guretzat, gurea izango ez balitz bezala hartzen dugu beti, eta nik ere sentitzen dut hori. Niretzat oso berba deserosoa da
|
lehen
pertsonan hitz egiteko. Bada zeozer jarraitzen duzuna, bilatzen duzuna, baina gero ez duzuna nahi...".
|