2001
|
|
1.
|
Lehen
galdera honi erantzun beharrekoa ez da, berez, izate samurrekoa. Izan ere, Eskal Herri honetan (Hegoaldean behinik behin) azken urteotan sumatzen da berebiziko eragina, indarkeria nahas mahasean emateko euskal kultura eta euskalgintzarekin eta orobat, iritzi publikoarenaurrean batera plazaratzeko, gauza horiek sustrai berekoak balira bezalaxe.
|
|
|
Lehen
galderak arrazoimenaren interes espekulatiboa jasotzen du (Metafisika), bigarrenak interes praktikoa (Morala) eta hirugarrenak, benetan eremu berririk irekitzen ez badu ere, aurreko bi interesak biltzen ditu (Erlijioa, edo Historia). Kritika n ez bezala, ideia hau bera errepikatzen duen beste bi unetan laugarren galdera bat gehitzen du:
|
2002
|
|
Nire buruarekin bueltaka,
|
lehen
galdera horren haritik, galdetuko nuke interesatzen zaiguna zer ote den: jendeak pentsatzen duenak guretzako garrantzia ote duen, guri interesatzen zaigulako, jakin nahi dugulako nola erortzen garen hemen.
|
|
|
Lehen
galderari dagokionez, 1994ko Hiri errentamenduen legearen arabera, alokairu kontratu berriak gutxienez bost urteko iraupena izango du.
|
|
Gure hizkuntza politika, bigarren plan horrekin lotuta, hiru ildotan gauzatzenda: batetik, jakina, unibertsitatearen bame bizitzaren, barne funtzionamenduareneta administrazioaren euskalduntzea; bestetik, irakaskuntzaren euskalduntzea.Irakaskuntzaren euskalduntzean
|
lehen
galdera da, gure lehenengo arazonagusia, zenbat euskara eskaintzen dugun, eta horri dagokionez, urtean urteanirakasgai gehiago eskaintzen dira euskaraz.
|
|
Sloterdijkek Heideggerrekin salatzen duenez, soluzioak zeuzkan pentsamendu klasiko predikariak (humanistak) inhumanismoa ekarri du, gizakiaren nahiz jainkozkoaren bere kontzeptu kontrolatuekin. Pentsamendu gogoetariak, orain, berriro bila hasi beharra dauka, soluzioaren bila baino
|
lehen
galderaren beraren bila (arazoak berbara ekarri: haragia Logos egin bedi), zer den, abere arrazionala?
|
|
Guraso eramaileek seme alaba gaixo bat izateko aukera %25 ingurukoa da; aldiz, probabilitate orokorra (gene akastuna “eramailea” den edo ez jakin gabe) 40.000 eta 150.000 bitartekoa da, eta, beraz, gaitz hori oso arraroa da. Pomperen gaixotasuna duen haur baten gurasoek egiten duten
|
lehen
galdera da ea benetan sendatzeko itxaropenik dagoen. Horren erantzuna da, nahiz eta merkatuan ez den berehalako tratamendurik egongo, ez eta hurrengo bizpahiru urteetan ere, martxan dagoela ikerketa pozgarri bat.
|
2003
|
|
Norbere buruari egin beharreko
|
lehen
galdera hauxe da: zertarako erabiliko den erreproduzitzailea.
|
|
Berezi samarra da,
|
lehen
galderetako bat izan da zein erakundetakoa nintzen. ETAkoa, esan diot, zurrun, ez baitut ikusten zer garrantzi eduki dezakeen hori jakiteak.
|
2005
|
|
8
|
Lehen
galderaren erantzunak:
|
|
7
|
Lehen
galderaren erantzunak: 1 Z6 Z2 O7 Z3 Z8 O4 Z9 Z5 Z10 Z
|
|
Hodiren bat apurtuta omen dago kanpoan. Itzulingururik gabe erantzun dio atzoko
|
lehen
galderari, berba misteriotsuak.
|
2006
|
|
H. Eta gero gaztaroa, ikasketak, lehen irakurketak,
|
lehen
galderak...
|
|
Nondik datoz umeak?
|
Lehen
galderak eta erantzunak. (i).
|
|
Datu hori ez dit kasualitatez eman.
|
Lehenik
galdera zuzena egin dit:
|
2007
|
|
Uste dut
|
lehen
galderari buruz gogoeta sakona ireki behar dela gizartean, bereziki iragarri berri dituzten ETB3 eta ETB4 sortzear daudenean. Ez zait iruditzen, bestetik, ETB jarrita dagoenik euskararen normalizazioak XXI. mendeko lehen hamarkadaren bukaeran behar dituen parametroen neurrian, eta horretarako jaio ei zen besteak beste.
|
2008
|
|
"
|
Lehen
galderara itzultzen naiz ni. Gaur egun nire ustez posible da kalitatea+ erraztasuna biak batean batzen dituzten liburu zerrenda bat egitea, adin, ikastalde eta euskara maila ezberdinetara egokitua".
|
|
Hortaz, gure
|
lehen
galdera hauxe izan behar: erabili al zituen Larramendi zenak euskal foru erakundeak, euskal berbak jasotzeko eta haien gaztelaniazko ordainak euskaraz ere emateko?
|
|
Proiektuan Europako hainbat herrialdek hartzen dute parte, besteak beste, Espainiak; 2008an 55 milioi emango dizkio CERNi, eta 15 eta 20 milioi artean, LHCko lau detektagailuei, Espainiako zientzialariek parte hartuta. Katastrofismoak aparte utzita, edozein herritarri sortzen zaion
|
lehen
galdera da zertarako egin den inbertsio ikaragarri hori. Alde horretatik, oinarrizko zientzia instalazioa da, eta arduradunek ez dute bilatzen, a priori behintzat, aplikazio praktikoak, baizik eta unibertsoa nola den hobeto ulertzea.
|
|
Ikerketa horren
|
lehen
galderan, euskal kulturaren hainbat definizio proposatu zitzaizkien galdekatuei. Inkestatu bakoitzak bai edo ez erantzun behar zion proposatutako lau definizioetako bakoitzari.
|
|
eskala ebolutiboaren baitan non agertzen da gogoa edo kontzientzia?, eta, nolatan zaie biziraupenerako baliagarri gogoa duten izakiei?
|
Lehen
galderak bat egiten du animalien arimari buruzko eztabaidekin. Horren inguruan bada kontakizun bat filosofoak bitan banatzen direla dioena, txakurra dutenak eta ez dutenak.
|
|
Egoera hori, hartutako informazio eskasak ez ezik, ikasleen aldeko interes faltak ere eragin du. Baina, hezkuntzaren erreforma behin mahaigaineratuta, ikasleak garen aldetik geure buruari egin geniokeen
|
lehen
galdera honakoa litzateke: benetan dugu beharrezko europar hezkuntza esparruaren erreforma?
|
2009
|
|
Ba bai, telesailak bere egin du AEBetan hain berezkoa duten ikasle ospedun/ ikasle arrakastagabeko dikotomia hori, hala nola euskal guraso modernook gustuko ez ditugun beste bizi filosofia eta pentsamolde batzuk. Nire
|
lehen
galdera da ea audientzia ona ziurtatzerik dagoen formula horretatik kanpo. Nire beste galdera da ea ba ote dagoen ondo definituta XXI. mendeko euskal produktu jator batek eduki behar lukeen balore multzoa.
|
|
|
Lehen
galderari dagokionez: Ba al dago desberdintasunik euskalduntzeprozesua bizitzeko moduan ikasleen hizkuntza ereduaren edo etxean hitz egiten den hizkuntzaren arabera?
|
|
Horrek ematen dio erantzuna ikertzaileen
|
lehen
galderari: airearekiko kontaktuak horitzen du papera.
|
|
Dena jaten du, isilik eta bare. Ohera joan baino
|
lehen
galdera bat egiten dit, pasilloan luze eta geldi, ilunpetan.
|
|
Nola gustatuko litzaizuke zure bizitza profesionala 10 urte barru izatea? Ikasle batek zer titulazio egin erabaki aurretik egin behar duen
|
lehen
galdera da, izan ere, erantzunean aurkituko du, seguru asko, erabaki egokia hartzeko arrastorik onena. Hori bai, bere buruari erantzutean errealista izan behar da eta bakoitzaren gaitasun akademiko eta pertsonalak kontuan hartu behar dira; ez du ezertarako balio «zubiak eraikitzen dituen ingeniari bat izatea gustatuko litzaidake» esateak, ikasleak, adibidez, matematikarekin beti zailtasunak izan baditu.
|
|
Ni? [harritu egin da
|
lehen
galderarekin], ni ondo nago, hilabete gaixo egon ostean taldekideekin entrenatzen hasteko irrikaz egon nintzen, eta une honetan partida gehiago jokatzen hastea amesten dut. Pixkanaka pixkanaka ari naiz aukerak izaten, eta aukera horiek baliatzea da nire asmoa.
|
|
Hor, blogean parte hartzeko gonbidapena egiten die Ibarretxek herritarrei. Atzo erantzun zituen
|
lehen
galderak. Bidalitako gainontzeko galderak ez dira inon ageri.
|
|
Google ri. Nire
|
lehen
galdera birusari buruzko galdera orokorra izan da. 148 milioi erantzun eman dizkit.
|
|
Era hurbilean, intimoan hartzen ditu Luis Mendizabal kazetariak bere gonbidatuak. Programaren hasierako aurkezpena eta
|
lehen
galderak zutik egiten dituzte; jarraian, besaulki banatan esertzen dira, eta hiru ordu laurden eskasean hainbat gai jorratzen dituzte: gonbidatuaren ibilbidea, langintza, bizitza...
|
|
El Diario Vasco k antolaturiko mahai inguru baten berri argitaratu zuten egunkari hartan, 2009ko maiatzaren 24an, igandearekin. Berripaperean ageri zenez, honela erantzun zion Odon Elorza Donostiako alkateak Mario Garcia kazetariak egindako
|
lehen
galderari: –Bizpahiru urteotan, herritarrek badute kaleetan delinkuentzia areagotu delako irudipena, eta oro har segurtasunik eza areagotu egin delakoa...
|
|
Kantagintza mugimenduen protagonista nagusietako batzuen jatorri sozial eta kulturalaren eta mugimendu horiek sortu ziren lurralde esparruaren eta hizkuntza esparruaren azterketa labur bat egin ondoren, bi mugimenduen arteko mimetismoari buruzko
|
lehen
galderak egin ditugu.
|
2010
|
|
–Esan zidaten leherketa bat gertatu zela Madrilgo aireportuan, atentatua zela eta aurretik ETAren dei bat egon zela.
|
Lehen
galdera izan zen ea hildakorik edo zauriturik zegoen. Esan zidaten momentu horretan ezetz, ez zegoela zauriturik.
|
|
Eta azken punturaino pasa baino
|
lehen
galdera batzuk: epaia gure alde baldin bada, gu bostok libre uzten bagaituzte, zer erantzukizun izango dute elkarte bi hauek etorkizunean?
|
|
Bi ñabardurak aurkeztu ondoren, goazen
|
lehen
galderarekin: nola lortzen du organo jurisdikzionalak demandatzailearen epai bidezko babes eraginkorrerako eskubidea asetzea betearazpen jurisdikzionalaren bitartez?
|
|
Aldaketa psikologikoak irudi fisiko berria onartzearekin lotuta daude. Izan nahi denari buruzko
|
lehen
galderak ere egiten hasi dira. Nolabait, pentsamendu analitikoagoa eta gogoetatsuagoa izan daiteke, problemak ebazteko baliagarria.
|
|
Francisco Suarezen egitekoak azaltzeko orduan,
|
lehen
galdera haren jakituria motari dagokio. Tituluaren barruan, hiru zeregin nagusi ezarri zaizkio doctor eximius zenari:
|
|
Lan kontuak ala bestela, harritu ninduen
|
lehen
galderarekin.
|
|
|
Lehen
galderarekin hasten da liburua, noski, ezerezetik zerbaiterako jauziari buruzkoarekin: Big bang aren teoriarekin.
|
2011
|
|
Hona
|
lehen
galderaren (Zer baliabide jarriko ditu zure alderdiak anbulatorioan?) erantzunen laburpena:
|
|
10
|
Lehen
galderaren erantzunak:
|
|
8
|
Lehen
galderaren erantzunak:
|
|
|
Lehen
galderaren erantzunak:
|
|
8.
|
Lehen
galderaren erantzunak:
|
2012
|
|
Lan hori baloratzeko
|
lehenik
galdera batzuk erantzun behar ditugu, zer helburu betetzen dute instituzioek gure askapen borrokan. Nola ezaugarritzen dugu lan hori?
|
|
|
Lehen
galderari erantzuteko, kalitatea hobetzeko tresna dela esan genezake. Auzi horretaz, hurrengo atalean mintzatuko gara.
|
|
Zertarako balio du? Eta bigarrena, NazioBatuen Segurtasun Kontseiluak zergatik esku hartu du zenbait sezesio kasutan?
|
Lehen
galderari hurrengo epigrafean helduko diogu, gatozen bada bigarrenarierantzutera.
|
|
Ezezko kasuan, produktuaren segurtasuna bermatzeko neurririk litzatekeen hausnartuko da (2 galderara joko da). Baiezkoan, prozesua eraldatuko da prebentzio neurri berriak gehituz eta berriz ere
|
lehen
galderara itzuliko da.
|
|
|
Lehen
galdera orokor honekin hasiz, beraz, erakundeei galdetu zaienean zein puntutaraino lagundu dien Parkean egoteak beren jardueraren bilakabidean, erantzunak bi motatakoak dira: muturreko balorazioek (hots, Parkean egotea guztiz funtsezkotzat edo guztiz indiferentetzat jo duten erakundeek) bazterreko lekua duten bitartean, erakunde gehienek neurri bateraino lagungarria izan zaiela aitortu dute.
|
|
Zergatik hartu nahi dut bigarren txakurra? Bigarren txakur bat etxera iristea planifikatzen duenak egin lukeen
|
lehen
galdera da zergatik izan nahi dituen bi maskotak Erantzuna lausoa bada (“ez dakit”), inertziak (“nire semeak beste maskota bat nahi du”) edo kutsatze hutsak, erabakia berriro hartu luke, txakur bat 15 eta 20 urte bitartean bizi baitaiteke. Beste animalia bat adoptatzearen motorra lehendik dagoen maskota entretenitzea bada, jabeari behar duen arreta emateko, ez da osasungarria.
|
|
Gainera, beste ortografia batzuk ere aztertu ziren, José Manuel Blecua RAEko zuzendariak Espainiako ortografiaren “obra erabilgarri eta zientifiko” gisa deskribatu duena egiteko. Madrilgo lau ikastetxetako DBHko lehen eta bigarren mailako ikasleek (Diego Velázquez, Rafaela Ybarra, Caude eta Santa María del Camino) egin duten
|
lehen
galdera da “x” eta “q” erabil daitezkeela “por” eta “que” laburduretan. Erredaktoreek erantzun dutenez, beharrezkoa da zein testuingurutan erabiltzen den bereiztea, ez baita gauza bera azterketa bat edo mugikorreko mezu bat, nahiz eta laburdurek puntu edo barra inklinatu batekin amaitu behar dutela zehaztu duten.
|
|
“aukera ona litzateke elkarren artean hitz egin eta eginbeharren zerrenda zehaztu eta banatzea, gainerakoan, emakumea etxean dagoenean, bertako esklabo bihurtzen baita”.EmakumetasunaTertuliak aurrera egin ahala, ariketa bat planteatu zuen Dani Arizalak, batetik, ‘zuengandik gertuen dagoen gizon horrek zu emakume izatea nola baloratzen du? ’ eta bestetik, ‘zuek emakume bezala nola baloratzen dituzue zuen buruak? ’ galderak luzatuz.
|
Lehen
galderaren inguruan erantzun ezberdinak izan ziren: ‘Maitale eta emakume libre bezala.
|
|
Idazle ez baina Jakinen irakurle bazen ordurako Txillardegi: " Ez dut osorik irakurri oi" (81 or.).
|
Lehen
galderari erantzunez aldizkariaren aldeko iritzia emanez hasten da:
|
2013
|
|
Topikoa da neurri batean, baina hor dago uste hori. Hiruok mahaiaren bueltan elkartu bezain pronto Joxan Goikoetxearen
|
lehen
galdera umoretsua horixe izan zen: " Zer egingo diagu, zerbait gau girokoa, artzain poema lirikoak, happy happy...?".
|
|
Indie musikaren loraldiko rock talde esanguratsuenetako baten sortzaile eta gidari da, baina indie musikak zer esan nahi ote duen ez duela gehiegi gogoetatu aitortu du Doug Marschek (Boise, Idaho, AEB 1969) telefonoz egindako
|
lehen
galderari erantzunez. Pixka bat lasaiago pentsatu ondoren eman du erantzun argiago bat.
|
|
Zer ildo nagusi finkatu dituzue Auzolaneko plangintzan?
|
Lehen
galdera da: zer nahi dugu?
|
|
Gutxitan edaten dut etxean, eta bakarrik gutxiago. Ordubete luzea neraman edalontzia bi eskuen artean nuela eta zangoak mahai gainean, emazteari egin behar nion
|
lehen
galdera prestatzen. Konbentzituta nengoen etxean sartu orduko mozorro bat janzten zuela eta erantziarazi egin nahi nion:
|
|
Nortasunaren gaia ikertzean, kasu honetan, giltzarri nagusia da Euskal Herria eta euskaltasuna nola agertzen ziren jakitea.
|
Lehen
galdera litzateke, bistan da, ea erreferentziarik agertzen zen; atal bat eskaini diogu, hain zuzen, euskal izaerak presentzia handia zuelako. Baina presentzia hori nolakoa zen?
|
|
Bigarrenik, nola kokatzen da egile berak bultzada literario desberdinetatik mamitutako obra?
|
Lehen
galderari dagokionez, badirudi idazlan izendapenarekin edo beste izendapenen batekin bertso solteari egin litzaiokeela erreferentzia, horretara laburtzen baita egileak batasunen batera menderatuz aurkeztutako corpusa. Eskuarki bertsopaper deitua, Lore Jokoen urtez urteko oroitidazkiak edo aldizkariak ditu argitalpen leku XIX. mendeko bertsoak.
|
|
dena igarotzea da, ezer ez da geratzen. Eta horri, nahiz eta ez duen ezer konpontzen, zirkularidadean erortzen delako, eta
|
lehen
galderaren formulazio berbera da, horri, jarraituz, deitu izan zaio filosofia perennea. Baina hor geratzea, erran dut arestian, lehen galderan geratzea da, eta galdetzen diogu geure buruari ea nola demontre konprenitzen ahal den kosmos hau.
|
|
Eta horri, nahiz eta ez duen ezer konpontzen, zirkularidadean erortzen delako, eta lehen galderaren formulazio berbera da, horri, jarraituz, deitu izan zaio filosofia perennea. Baina hor geratzea, erran dut arestian,
|
lehen
galderan geratzea da, eta galdetzen diogu geure buruari ea nola demontre konprenitzen ahal den kosmos hau.
|
|
Affinity Fundazioak egindako azterketa baten arabera, ez dira nahi ez diren gurutzeak saihesten, eta, gainera, zikiratzea da animaliak bertan behera uzteko modurik eraginkorrena, urtean 110.000 txakur gehiago baitaude Espainian. Hala ere, eragiketa baino
|
lehen
galdera ugari sortzen dira. Besteak beste, nola eragingo dio esterilizazioak lagun ilunaren izaerari?
|
|
—Zergatik dira neskak mutilei gehienetan jarraitzen dietenak, mutilek neskei beharrean? ausartu zen ahopetik
|
lehen
galdera bat Xaleneri egiten, ozenki edozer esateko lotsak zelako.
|
|
Etxehoriren
|
lehen
galdera izan zen: Orduan. Bitxikeriak nabaritu dituzue?
|
2014
|
|
Jesus Ugaldek berehala erantzun du baietz, galderei erantzungo diela. Hala ere, aitortu du beldur dela ez diola zuzen erantzungo
|
lehen
galderari; ez omen da bere memoriarekin fio. Erantzutean, ordea, ez du zalantzarik egin:
|
|
|
Lehen
galderari dagokioneanz, «Uste duzu kolektiboaren parte hartzea eta inplikazioa altua dela kooperatiban?», hauek izan ziren ondorio nagusiak:
|
|
Eric Chan 1 Medikuarengana joan «Dieta miragarria» egin bada, litekeena da kalteren bat eragin izana maila organikoan. Hala, dietista nutrizionista egingo duen
|
lehen
galdera da medikuarengana joan ote den, egoera orokorra azter dezan. «Yoyó efektua» delakoa, dieta zorrotzen bidez pisua azkar galtzean gertatzen dena, gerora berreskuratzeko, osasunari kalte egin diezaioke.
|
|
Amaren sabelean egon nintzen? Haurren
|
lehen
galdera sexualak haurdunaldiari buruzko esperientziekin konpon daitezke, eta ekografien irudiak bezalako objektuak erakutsi. Zorionez, gaur egun haurtxoen jaiotzaren bertsio bertsuak («Paristik datoz, zikoina bat ekarri, etab.). ez dira oso ohikoak.
|
|
al enkas Haurren eta gazteen elikadura, baikortasun handiegia? Inkestako
|
lehen
galderetako batek adingabekoen elikadura baloratu nahi zuen, zaintzaileen iritziz. Emaitza harrigarria izan da, kontsultatutako hamar heldutik bederatzik uste baitute beren seme alabek (edo beren ardurapean dauden adingabekoek) nutrizio ohitura orekatuak dituztela.
|
|
Ikusgarri horrek nahi du alde batetik eder eta irrigarria izan, eta bestaldetik egiazkoa, osoa. Berriz muntatuak izan diren tobera berri kari
|
lehen
galderetarik dira hauek: " Toberak egiten dituzue?"," Eiherezainak ezarri dituzue?"," Andere basak?", etab...
|
|
Mila esker. Hasiko gara
|
lehen
galderarekin?
|
2015
|
|
|
Lehen
galderari ihardestetik hasi ziren, beraz; lau egun eta erdirat pasa edo ez. " Ikastolen kontseiluak baietz bozkatu zuen, ikusten genuelako erreformak berak dioena; haurrari begira hobea dela, eta irakasleen aldetik ere, preziatzen dute laneko bortz goizen ukaitea.
|
|
" Gauzak azkar doaz, ez du denborarik ematen komunikazioan eta euskarrietan daukagun gogoeta ondo islatzeko" dio Ane Rodriguez Tabakalerako kultur proiektuko zuzendariak
|
lehen
galderari orain arteko balantzea nolakoa den erantzunez. Eraikineko hirugarren pisuko bulego batean gaude.
|
|
Kontinente eta herrialdeka emaitza hauek aztertuta, ezer ez zekitenen erdiak pasatxo (28) amerikarrak dira eta beste bi japoniarrak, gainontzekoak (20) berriz, europarrak. Kontuan izanik(
|
lehen
galderan aztertu dugun bezala) ikerketa honetan jaso diren erantzunen %55, 8 Europatik datozela, honek erakusten digu euskarari buruz ezer ez dakitenak batez ere Ipar eta Hegoamerikarrak direla. Asko zekitela dioten (33) ikasleen artean gehienak (20) Europarrak dira.
|
|
|
Lehen
galdera horiei erantzuteko, lehenagotik arrain zantzuak topatu zitzaizkion kolonia batean jasotako 3.000 gorotz baino gehiago pasa ziren nire luparen azpitik, ezkatak eta otolitoak topatzea nuela helburu (1 irudia). Arrainek oreka sisteman dituzten kaltzio karbonatozko egitura solidoak dira otolitoak, espeziearen bereizgarriak.
|
|
Datarengatik eta hiruzpalau lerro desberdinengatik ez balitz, gutun bera ziruditen denek. Jaioterriko miseriak, gurasoen makalaldiak, gerraren krudela, Atira alabaren lehen urratsak, lehen hitzak, isiltasunarekin erantzuten diren
|
lehen
galderak.
|
|
Gogoan izan du Euskal Herrian datu bildumak tradizioa duela eta argitalpen bat baino gehiago egin dela (Euskaltzaindia bera Euskal Herri Hizkeren Atlasa lantzen ari da eta Camino egitasmo horretan egin zuen lan). Caminoren esanetan, kasu guztietan ikertzailearen belarriak lekukoaren ahotik entzuten duena edo entzun uste duena transkribatzen du eta
|
lehen
galdera da ea transkribatzeko eta hots horiek idazteko irizpideetan batasunik ba ote dagoen, interpretazio bat baita transkripzio bakoitza eta horretan norberaren belarriak zeresan handia du.
|
|
Hamar urte beranduago, ez dirudi
|
lehen
galderak pertinentzia handirik duenik asmo ideologiko jakinetik ez bada, 1 2000ko urteetatik hona atertu gabe eman baitira argitara gatazka politiko eta armatua hizpide duten literatur lanak. Era berean, ugalduz joan dira auziaren inguruko ikerketa eta irakurketa kritikoak ere, akaso, eztabaida polemikaren esparrutik harantzago heldu den seinale.2 Bigarren galderari heldu eta 2000ko urteetatik gaur arte argitaratutako euskal nobelek auziari nondik eta nola heldu dioten aztertzeko ekarpena nahi luke izan, beraz, artikulu honek.
|
|
|
Lehen
galderari erantzunez, eboluzio logiko bezala ikus daiteke urrats berri hori. Pastoraletan frantsesa sartu, sartua da aspaldian.
|
|
" Poltergeist" oihu egiten duenean egiten dudan
|
lehen
galdera izaten da," Zer ordaintzen duzu?
|
|
Zer konfitüra mota bada?... Horiek ziren gure
|
lehen
galderak...
|
2016
|
|
Irudia: TatyAgl a
|
Lehen
galderari aurreko artikuluetan erantzuten saiatu gara. Horietan, azukre kontsumoak buru errendimenduan duen eragina nabarmentzen da; bereziki, gosarian.
|
|
Baina
|
lehen
galdera bat dut.
|
2017
|
|
Erdi Aroaren hasieran, Elizak anartean barkabera jokatu zuen nolabait praktika horiekin, emakumeek jaiotzak arrazoi ekonomikoengatik mugatu nahi zitzaketela aitortuta. Hala, Wormseko gotzain Burchardek idatzitako Decretumean (1010 inguruan) zehaztuta zegoenez,
|
lehenik
galdera erritual hau egiten zen:
|
|
Etxehori gelditu zen. Zertarako dituzu bi sos horiek. Jateko jauna, soilik jateko. Bistan da edateko ere bai, janaria pasarazteko! Ukanen dituzu baina
|
lehenik
galdera batzuk; hemen egoiten zara egunaz eta gauaz. Bai. Egunaz hemen jarria.
|
|
Morgako harlekura sartu bezain laster topatu zuten medikua. Egun on Mixel, bururatu duzu lana? Frantxoaren
|
lehen
galdera izan zen. Kasu honetan ez zen luzea izan. Zati batzuk bakarrik banituen aztertzeko.
|
|
Pilota kontent zen eta pilota kontent zelarik, pilotaria ere bai. Zer egin dehar diagu kasu honetan? Maiderren
|
lehen
galdera izan zen, Frantxoari begira. Ez zekinat, zerbait etorriko zaigun, ba. Noiz, hire ustez. Hemendik aste, hilabete, edo urte baten buruan. Hasiko gaitun ikerketa gauzak hobeki ikusten.
|
2018
|
|
|
Lehen
galdera sortaren ondotik, berriro ere gitarra hartu, eta Aurri gara diskoko Hibernazioa abestia jo die. Gogoz jo diote txalo gazteek.
|
|
|
Lehen
galdera honakoa da: nola iritsi hermetikoa zaigun publikora, eremu sozial berriak irabazteko?
|
|
Nork eta nola hil zuen erantzutea erraza da. Zergatik, zailagoa izan daiteke, baina,
|
lehen
galderak erantzuten baditugu, heldu gara puntu batera. Kontakizun guztiak hartu behar dira kontuan, bat falta bada hankamotz geratuko delako.
|
|
Biologian doktore da, eta irakasle eta ikertzaile lanetan dabil, EHUko Landareen Biologia eta Ekologia sailean. Aitortu duenez, galderak oso zailak iruditu zaizkio, eta, gainera,
|
lehen
galderan hiru biltzen direla ohartarazi digu; harentzat, oso esanahi desberdina dute harritzeak, asaldatzeak eta txunditzeak. Hala, haietako bakoitzari erantzun dio.
|
|
Xabierren jarrera oso bestelakoa izan zen.
|
Lehen
galdera entzunda apur bat lotsagorritu zen baina, berehala, lagun artean bezala sentitu zen, konplizitatez erantzuten hasi baitzen, masturbatzeko hainbat teknikaren berri emanez, keinuek lagunduta. Psikologoak eta gizarte laguntzaileak elkarri begiratzen zioten tarteka, gero eta irribarretsuago, batez ere fantasietarako erabiltzen zituen andereñoen berri eman zienean.
|
|
– Zergatik? –izan da Sararen lehen hitza eta
|
lehen
galdera nolabaiteko agurraren aurretik.
|
|
Jende gehiago egon balitz, seguruena ez nuke kontatuko, baina hemen, gure artean, babestuta sentitu naiz. Eta Daniella,
|
lehen
galdera hori laburbiltzeko, gai hori aukeratu nuen gizonezkoek kultur eremuan aktibo izatetik pasibo izatera behartu nindutelako.
|
|
Entzutera etorri naiz, baina, eskatzen badidazue Nik pentsatzen dut
|
lehen
galdera dela:
|
2019
|
|
hiru erantzun posible aukeran, bakarra aukeratu behar; bakarra da, halaber, erantzun zuzena. Baina ezin jakin asmatu den ala ez,
|
lehen
galdera horren atzetik etorriko diren beste bederatziei erantzun eta azken emaitza begien aurrean azaltzen den arte. Ahalik eta erantzun zuzen gehien ematea ez ezik, garrantzitsua da erantzunak ahalik eta azkarren ematea ere, puntu gehiago lortu ahal izateko.
|
|
|
Lehen
galderari erantzunez, badaude lehendik ere hainbat artikulu eta liburu. Ezagunenetakoen artean daude Bob Holmes biologoaren" Imagine Earth without people"(" Imajinatu mundua gu gabe") artikulua, New Scientist aldizkarian, eta Alan Weisman kazetariaren The world without us (Mundua gu gabe) liburua.
|
|
|
Lehen
galderei erantzuten saiatuz (noiz izango da etorkizun hori?), egungo Arabako haur hezkuntzako matrikulazio datuak hartuta, hemendik 15 urtera, der rigor rezko hezkuntza a maituko dutenen artea n oraindik ha mar retik lau elebakarrak izango dira edo zailtasun handiak izango dituzte euskaraz egiteko.
|
|
Emakume gehienek paseatzen ari zirela erantzun, eta beste zerbaitetan ari al ziren galdetzean, ezetz esan zuten. Gizonek, berriz,' haurra zaintzen' erantzun zioten
|
lehen
galderari, eta bigarrenari,' paseatzen'. Dirudienez, emakumeok zaintza ez dugu lan bezala hartzen; gizonek, berriz, bai".
|