|
2002
|
|
|
«Bilbao: Lauaxeta, tiros y besos» lanak, berriz, 1936ko gerra garaian kokaturiko amodio istorio bat kontatzen du, eta
|
lehen
aldiz irakurri ahal izango da.
|
|
2004
|
|
|
Adibidcz. Piatonen Krilott
|
lehen
aldiz irakurtzen duzuncan oharrakateratzen badituzu, ondoren bertan agertzcn den ezagutzaren definizioa behar baduzu. cz duzu elkarrizketa osoa berriro irakurri behan ik izango. Fitxan begiratueta zuzencan zati hoi retara joan zaitezkc.
|
|
2006
|
|
|
Arkimedes matematiko greziarraren testu batzuk
|
lehen
aldiz irakurtzen ari dira. III. mendean pergaminoan idatziak, geroago gainean berriro idatziak zeuden eta orain erradiografia teknika berritzaile bati esker, teorema mekanikoen edo Estomachion lanaren jatorrizko bertsio grekoak irakur daitezke.
|
|
2008
|
|
|
Goiko aipamena Del Burgoren doktoretza tesitik dator6, baina lan gehiagotan ere errepikatu izan du.
|
Lehen
aldiz irakurri nuenean, bururatu zitzaidan ideia ona izan zitekeela aipamenaren jatorria egiaztatzea. Gorteetako aktak Luis Javier Fortún historialariak eman ditu argitara:
|
|
2009
|
|
|
Orain gutxi Ecoren Foucault en pendulua berrirakurtzeak eragin zidan arestiko hausnarketa bitxia. Jakina, testuingurua asko aldatu da
|
lehen
aldiz irakurri nuenetik hona; orduko hartan salbu ginen, artean, Dan Brown ez, Da Vinciren kodeez eta ondoren zabaldutako tenplario eta Maria Magdalenazaleen epidemiaz. Oraingo honetan, aldiz, ezin konparazioa saihestu.
|
|
|
Reginak,
|
lehen
aldiz irakurri ahala gorde zuen egunkariaren orri hura, eta, aurrerago, neska mutilak haziz zihoazen neurrian, bere kanpainatxoak egiten hasi zen, beti baitzegoen norbait hurbilekoa, gaitza gogorarazten ziona:
|
|
|
Reginak,
|
lehen
aldiz irakurri ahala gorde zuen egunkariaren orri hura, eta, aurrerago, neska mutilak haziz zihoazen neurrian, bere kanpainatxoak egiten hasi zen... beti baitzegoen norbait hurbilekoa, gaitza gogorarazten ziona: batean, lehengusu baten lehengusua hil zelako aitzakian; bestean, kasinoko lagun baten laguna, eta hurrengoan mutiletako batek esan zuelako ikaskide batek denbora luzea zeramala ikastetxera joan gabe, Reginak sinonimotzat jotzen baitzituen ikasleen denbora luzeko absentzia eta tuberkulosia, kausa eta ondorioen arteko irakurketa ezin estuagoan; amak antolatutako kanpaina haietan, otorduetako otoitzarekin batera, arau haiek irakurtzen zizkien, otordu batean arau bat eta hurrengoan beste bat, hamabi arauak osatu –" Jainkoak dekalogo bat eman zigun, buruz ikasi eta eguneroko jardutean bete beharrekoa, baina Diputazioak bultzatutako dodekalogo hau ere ez zaizue gaizki etorriko, osasuna zaindu nahi baduzue" esaten zien– eta beste irakurraldi bati berrekiteko prest, halako eran, non anai arrebek, azkenean, buruz ikasi baitzuten, ikasi...!
|
|
2010
|
|
|
Hara, lehengoan Pio Barojaren El árbol de la ciencia berrirakurri nuen, eta jakin ez zergatik, baina ez ninduen
|
lehen
aldiz irakurri nuenean bezala bete. Ez nekien, baina orain badakit.
|
|
|
; bai, egia da denborarekin poemari buruzko zalantza batzuk sortu direla, Guatemalako poeta baten poema ote den, halaxe idatzi zidan lehengo batean, lagun min dudan eta Hego Amerikako Literaturan eta Historian aditua den jesulagun batek, orain dela urte batzuk El Salvadorrera igorria izan zenak?, edo, zehatzago esateko, poema baten ahapaldi batzuk ote diren? baina zer, diot nik?, gauzak hala badira ere?; ez al zuen Lauaxetak eskubiderik atsegin zituèn ahapaldi haiek behin batean?
|
lehen
aldiz irakurri zituenean edo auskalo noiz, kopiatzeko?
|
|
|
are sentsualago egin zitzaidana haren belaungunearen irudia tartekatu zitzaidanean, bizikletan irakasten ari nintzaiòn egunean bertatik bertara ikusi niona!; ezetz eta ezetz esaten nion neure buruari, Helenak ez zuela Ebarekin zerikusirik, baina Helena sentsual hark ere erakarri egiten ninduen, halabeharrez erakarri ere, Helena garbienaren irudiak bezainbat, gehiago ere bai, beharbada; Bécquerren poema asko nekizkien buruz, eta neure barne borroka haien azpian nuen, jakina, Bécquerren beste hura?. Dos rojas lenguas de fuego/ que a un mismo tronco enlazadas/ se aproximan, y al besarse,/ forman una sola llama?? ,
|
lehen
aldiz irakurri nuenean, sexuaren gorrotoan hezi gintuzten, aztoratu egin ninduena eta geroztik itzalean edukitzen saiatzen nintzena, aireak airea bezala maite nahi bainuen Helena, Adak Domingo bezala, anai arrebena ez banekien ere artean; azpian nituen, bai, inkontzientean errotuak, Bécquerren bi mihi gorri haiek, gar bakar bihurtzeko irrikan, Helenak, nire isiltasunaren aurrean, aurrera egin zuenean:
|
|
|
Hara, lehengoan Pio Barojaren El árbol de la ciencia berrirakurri nuen, eta jakin ez zergatik, baina ez ninduen
|
lehen
aldiz irakurri nuenean bezala bete. Ez nekien, baina orain badakit.
|
|
|
burua buruaren tokira, oinak oinetara eta eskuak eskuetara; ez al nengoen, bada, Helenaren mihia salbatzeko prest —" Mihia moztu lehenago...!" esan zuen berak, ni salatu baino lehen—, baita gure harremanak pikutara bazihoazen ere?; beste ikuspuntu batetik, baina, Helenaren mihi puntaren irudi hura su txiki bat ere bazen, irudimenaren haizeak suago bihur zezakeena, beste irudi batera edo beste irudi batzuetara eraman nintzakeen neurrian; buruan nuen, gainera, ordurako, irudi haietako bat: ...aina Helena sentsual hark ere erakarri egiten ninduen, halabeharrez erakarri ere, Helena garbienaren irudiak bezainbat, gehiago ere bai, beharbada; Bécquerren poema asko nekizkien buruz, eta neure barne borroka haien azpian nuen, jakina, Bécquerren beste hura —" Dos rojas lenguas de fuego/ que a un mismo tronco enlazadas/ se aproximan, y al besarse,/ forman una sola llama" —,
|
lehen
aldiz irakurri nuenean —sexuaren gorrotoan hezi gintuzten— aztoratu egin ninduena eta geroztik itzalean edukitzen saiatzen nintzena, aireak airea bezala maite nahi bainuen Helena, Adak Domingo bezala, anai arrebena ez banekien ere artean; azpian nituen, bai, inkontzientean errotuak, Bécquerren bi mihi gorri haiek, gar bakar bihurtzeko irrikan, Helenak, nire isiltasunaren aurrean, aurre... " Ez didazu ezer esaten"; eta nola nik mutu jarraitu bainuen, gehitu zuen:
|
|
|
Saizarbitoriaren liburu bat
|
lehen
aldiz irakurri nuenean munduko pertsona atseginena izango zela pentsatu nuen, baina bera ezagututakoan zakar samarra iruditu zitzaidan eta oso aiurri zailekoa. Denboratxoa behar izan nuen zer bihotz oneko gizona zen konturatzeko, zer eskuzabala eta leiala.
|
|
2011
|
|
|
Orduan, izenburu horrekin du poema bat oso ederra, eta poema horretan erraten du egia bat izugarria.
|
Lehen
aldiz irakurri nuenetik, askotan pentsatzen dut poema horretan. Gaztelaniaz da" morir es la costumbre".
|
|
2013
|
|
|
Europa eta AEBko demokraziaz ere mintzatu da, gorespen eta laudorio, baina ez ote daki arabiar kulturaren tradizioan badagoela poeta sufi distiratsu bat, orain dela mila urte inguru bizi izan zena eta bere poemetarik batean demokraziarik sakonenaren aldarria egin zuena? Poeta hura Ibn Arabi ospetsua zen, eta haren poema, honako hau,
|
lehen
aldiz irakurri ez beste buruz ikastea erabaki nuena: –Nire bihotza forma guztietara egokitu da.
|
|
|
Europa eta AEBko demokraziaz ere mintzatu da, gorespen eta laudorio, baina ez ote daki arabiar kulturaren tradizioan badagoela poeta sufi distiratsu bat, orain dela mila urte inguru bizi izan zena eta bere poemetarik batean demokraziarik sakonenaren aldarria egin zuena? Poeta hura Ibn Arabi ospetsua zen, eta haren poema, honako hau,
|
lehen
aldiz irakurri ez beste buruz ikastea erabaki nuena: " Nire bihotza forma guztietara egokitu da.
|
|
2015
|
|
|
Kulturalak, ideologikoak, inposibleak zirenak ere). Gogoratzen naiz, ordurako bazituen kritiko zorrotzak, baina Senghor
|
lehen
aldiz irakurri nuenean, nolako zirrara eta txundidura eragin zidan. –Négritude, ko poetek, beren aberriei ez dakit zenbat eman dieten, Europari asko eman diote.
|
|
|
Niri, hitzok
|
lehen
aldiz irakurri nituenean, gorago aipatu dugun Consuelo Bergesen itzulpen filosofia gogorarazi zidaten. Uste dut itzulpen erabat idiosinkratikoa egin digula Juan Garziak.
|
|
2016
|
|
|
–Xo, maitea, guk eta gure senideak jasan ditugunak ahantzi behar ditugu, hori da esaten ari zaiguna. Ikus,
|
lehen
aldiz irakurri duten guztiaren artean benetako irudiak agertzen zaizkigu, bihotz onekoak izan gaitezen, eta horrek sufriarazi egin dizkigutenak barkatzeko eskatzen digu. Ez da erraza, badakit, baina entseatu genuke, bestela nola bizi?
|
|
|
Poliziaren iturriak aipatuz, erailketan erabilitako arma seguruenera kanoiak ebakitako eskopeta izan zela zioen artikuluak, biktimak aurpegia postaz txikituta omen zeukan-eta. Berria
|
lehen
aldiz irakurri zuenean egin zion inpresioa gogoratu du zaintzaileak; ederki zekien eskopetarena, baina orduan neskaren aurpegia desfiguratuta irudikatzean sentitu zuen hotzikara bera berritu zaio orain. Gasolindegiko kutxa hustuta zegoela zioen berriak, baina artean ez zutela jakitera eman zenbat diru lapurtu zuten.
|
|
2017
|
|
|
Liburua
|
lehen
aldiz irakurri nuenean, ez zitzaidan oharkabean pasatu nola aitzinsolasean Basalduak esaten duen harremanetan egona zela Indian —Benares hirian, zehazki— norekin eta Mrs. Annie Besant teosofista gailenarekin, besteak beste.
|
|
|
|
Lehen
aldiz irakurri dugunean Marianne ren artikulua, laudoriozko erauntsi bati pentsatu dugu, duela hiru urte Basaburun jasan genuen harri erauntsiaren oihartzun baikorra bezala. Laborantza eta bizia funtsean horrela baitoatzi, noizbehinka deusik eskatu gabe jasan behar baitira harriak edo gozatu laudorioak!
|
|
2018
|
|
|
Erakunde zibil klandestino batean bizitzearen hainbat anekdota biltzen dituzue.
|
Lehen
aldiz irakurri ahal izan ditut nik horrelakoak. Ilegalizazioan Segik izan du bere bilakaera, teorizazioan eta praktikan.
|
|
|
inposibleak zirenak ere). Gogoratzen naiz, ordurako bazituen kritiko zorrotzak baina, Senghor
|
lehen
aldiz irakurri nuenean, nolako zirrara eta txundidura eragin zidan. –Négritude, ko poetek beren aberriei ez dakit zenbat eman dieten, Europari asko eman diote.
|
|
|
Ez ditut bazterrera utzi nahi, ezta hurrik eman ere, nire adin direnak edo are zaharragoak, atzean utzitako kandelen ilara itzalia aurretik daukagun piztua baino luzeago dugunak, baina bereziki gogoan izan ditut sarbide hau idazteko orduan, 1994ko apirila hartan jaio gabe zirenak edo hogeita bost urte pasa eta gero oraindik ere gazte direnak. Inbidia sano bat sentitzen dut (bai, bada halakorik), izan ere,
|
lehen
aldiz irakurriko baitute orain 25 urte sortu eta eraiki zen literatur lan gozatsu hau. Haiekin pentsatuz jarri genion liburu honi" Biharko klasiko bat" zerrenda gorrian gerruntze.
|
|
2019
|
|
|
" Bost urtez behin manifestu bat idatzi behar da ekilibrio hormonalari eusteko", esan zuen Harkaitz Canok Elgoibarren, manifestua
|
lehen
aldiz irakurri zuenean.
|
|
|
âitzulpengintzari buruzko hausnarketan sakonduzâ. Madame Bovary
|
lehen
aldiz irakurri nuenean, Flauberten nobelako Emma gogoangarri bezain errukarriak ez zekien euskaraz. Bi aldiz irakurri nuen, gaztelaniaz eta frantsesez, Emmak euskara ikasi aurretik.
|
|
2020
|
|
|
Genevako idazletzat jotzen dute Borges, eta egia da frantsesez ere idatzi zuela. Haurra zela ingelesezko hezkuntzan hazi zen eta, esaterako, Kixotea
|
lehen
aldiz irakurri zuenean ingelesezko bertsio baten bidez irakurri zuen. Antzerakoa gertatu zitzaion F. Pessoari, hark ere ingelesezko heziketa eduki arren, azkenean, bere literatura garatzerako, beste hizkuntza bat hautatu zuela.
|
|
2021
|
|
|
Genesia
|
lehen
aldiz irakurri nuenetik askotan akordatu naiz Evarekin. Zigortuta, mila aldiz kondenatuta, gertatu zenaz jabetuta.
|
|
|
Baina galdu egin nuen, eta ez dakizue zenbat aldiz akordatu nintzen hurrengo hilabeteetan Terry Lennoxekin, Raymond Chandlerrekin eta
|
lehen
aldiz irakurri nuenean negarra eragin zidan Ez adiorik nobelaren bukaerarekin. Ez dizuet amaiera kontatuko, baina jakizue nobela horretan Philip Marlowe detektibeak lagun bat egiten duela, adiskidetasun hori ere ez dela lar ondo bukatzen, eta nobelaren bukaeran gure protagonista bakarrik geratzen dela, bere bulego isilean.
|
|
|
Nire lagunarekin haustura hura izan nuenean asko akordatu nintzen eszena horrekin, bakardade horrekin, eta askotan berrirakurri nuen liburuaren amaiera. Hamalau bat urterekin
|
lehen
aldiz irakurri nuenean, azken eszenak urratu egin zidan bihotza. Bukaera gogorra iruditu zitzaidan, bere zintzotasunean.
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, ezinezkoa joko zuen, arrazoiz, halako albiste bat eremu pribatuan geratzea, iritzi publikoaren oharkabean pasatu ahal izatea esan zion Guadalupek orduan. Baina sei hilabete igaro dira gutun hau
|
lehen
aldiz irakurri genuenetik.
|
|
|
Laura Bohannanek 1966an idatzi zuen Shakespeare in the bush (Shakespeare oihanean) artikulua etorri zait gogora.
|
Lehen
aldiz irakurri nuenean deigarria egin zitzaidan. Afrikako Tiv tribuko zahar eta gazteei Hamleten istorioa kontatu eta azaltzeko izan zituen zailtasunez idazten du antropologoak.
|
|
|
ATELA URIARTEk adierazten duen bezala: " ETELen Zioen Azalpena
|
lehen
aldiz irakurrita, agerian geratzen da terminologia aurreratu bat erabiltzen dela toki araubideari dagokionez. Toki erakundeak izendatzeko tokiko gobernuen nomenklatura erabiltzen da, eta hori ez da aitzindaria Espainiako ordenamendu juridikoan, baina ezta kasualitatea ere, eta, nire ustez, Autonomia Printzipioari errespetua eta edukia ematen laguntzen du, bere dimentsio politikoenean" 257 Esan dugu EAEko lurralde historikoen toki erakundeek izaera berezia dutela eta horren aitorpena toki autonomian argi ikusten da.
|