2000
|
|
"
|
Emakume
idazle bati galdetu egiten zaionean (eta beti galdetzen zaio, alajaina!) ea emakume literatura egiten duen, erantzuna sarritan izaten da' ez da existitzen emakume ala gizon literatura, literatura ona ala txarra baizik'. Eta erantzunak ez dio gaiari heltzen.
|
|
Pedrok abokatua ezagutzean honen antza izugarria zuen aspaldiko maitale baten irudia datorkio gogora.
|
Emakume
gazte honek ere, aspaldiko bere maitaleak bezala, Axun du izena. Honela, bi emakume hauek senideak direla ohartuko da, eta Axun iraganeko maitearen lekua betetzen joango da.
|
|
Bere hasierako lanetan desamodioak, bakardadea eta ilusioen zapuzketa ziren nagusi. Hala ere
|
Emakume
biboteduna liburuan aldaketa sumatzen zen, eta errealismo zikin batetik beste errealismo xumeago batera pasatzen ari zela nabaritzen zitzaion. Oraingo honetan, Montoiak bere bilakaerarekin jarraitzen du, eta errealismo objetiboagoa lantzen du.
|
|
|
Emakume
bibotedunak hain lortuak ez zituen bi tasun dituela esatera ausartuko naiz: erregulartasuna eta batasuna, nahiz eta, agian, ipuin bakanen batean sartzen apur bat kostatzen den.
|
|
Xabier Montoia:
|
Emakume
biboteduna (1992)
|
|
Aitzitik, zenbaitetan erakargarriagoa da kontatzen ez zaigun eta irudikatu ahal dugun bigarren mailako istorioa. Honek
|
Emakume
biboteduna bildumaz mintzatzean aipaturikoa gogora dakarkigu. Pergolako iruzkinean aipaturikoa jasotzeari egokia iritzi diogu:
|
|
Xabier Montoiaren"
|
Emakume
biboteduna" ekarri dit gogora" Manhattan" honek, eta, estutzen banauzue, Pablo Sastreren" Kristalezko bularrak" ere zaku berean sartu eta hara trilogia bikaina. Hemengo eta, batez ere, gaur gaurko gizakiaren alderdirik ilun eta zakarrenak agertzen dira galtzailez betetako hiru liburuotan.
|
|
1992
|
Emakume
biboteduna, narrazioa, Susa.
|
|
Sexu jokabidea koitora murrizten da ahalik eta modukastuenean.
|
Emakume
–normalak, ez du sexu sentimendurik?
|
|
Bere baitarik asko komunikatzen duen ahotsa da.
|
Emakume
fribolo eta sentsualentzat erabiltzen da, baita gizonezko andrekoi eta seduktoreentzat ere.Ahots gozoa: aurrekoarekin nahas daiteke.
|
|
"
|
Emakume
kontuak, beraz". Ordura arteko elkarrizketa osoa hiru hitz horietan laburbildu zuena Txemaren lagun berrietako bat izan zen, Legg, hiruretatik zaharrena.
|
|
Une horretantxe, giza bozen murmuriak trabeska egin zuen zurezko ateaz bertzaldetik.
|
Emakume
eta gizon batenak ziren eta, itxura guztien ariora, mokokan ari ziren, eztabaida gogorrean alegia. Ximurra eta Kristina, inondik ere.
|
|
boz logaletu hori ez zen Josurena, emakume batena baizik.
|
Emakume
gazte batena.
|
|
Aldi luze baterako bezainbat.
|
Emakume
arropa, bistan dena.
|
|
Aferak ez zuen fin onik eginen, ez baitzuen aipatu ere.
|
Emakume
kontuetan, Tomasek arrakasten berri baizik ez zuen ematen.
|
|
nolakoa irudikatzen nuen nik Caterpilar anderea?
|
Emakume
xotil, arriskutsu, gaizto bat. Eta Deere jauna?
|
|
|
Emakume
talde baten aldamenean zeuden Edurne eta marinel bat bezala jantzitako mutila, eserita. Zitekeena, mutil hura arran  tzaleren bat izatea, baina haren aurpegi zuriak ez zuen eguzkiaren edo itsas haizearen seinale agerikorik.
|
|
|
Emakume
modernoentzako aldizkari horietako batean irakurria dudalakoan nago: Madrilen, gau batez Frank Sinatra taberna zulo batera jaitsi, eta han ibili zen, whiskyrik whisky, harik eta bazter bateko ilunpean zegoen piano bati antzeman zion arte.
|
|
Dabiden jaioterrian gertatu zen, Durangon hain zuzen ere.
|
Emakume
batek haur bat izan zuen Bilboko ospital batean, baina hura goiztiarra izan, eta gaixo samar jaioa izaki, sendagilearen aginduz haurrak beste aste pare batez geratu behar izan zuen bertan. Amak, ordea, ospitaleko egonaldiak oso garesti jo  tzen zuenez, etxera itzuli behar izan zuen.
|
|
AZURMENDI, Nerea
|
Emakume
idazleak euskal literaturan. 45 zk. (1987), 25
|
|
MINTEGI, Laura
|
Emakume
literatura: zer da eta zertan da. 45 zk. (1987), 7 Euskal kultura 1994. 85 zk. (1994), 46 Euskal kultura 1995. 91 zk. (1995), 45 Euskal kultura 1996. 97 zk. (1996), 46 Euskal kultura 1997. 103 zk. (1997), 68 Euskal kultura 1998. 109 zk. (1998), 47 Euskal kultura 1999. 115 zk. (1999), 43
|
|
MINTEGI, Laura
|
Emakume
literatura: zer da eta zertan da. 45 zk. (1987), 7
|
|
AZURMENDI, Nerea
|
Emakume
idazleak euskal literaturan. 45 zk. (1987), 25
|
|
Gaur egun hala egiten omen da oraindik ere Bosnia eta Bulgariako turkiarren artean.
|
Emakume
batek mutil bat semetzat hartu nahi duenean, bere arropen artetik atera edo bultzatuko du: harrezkero, haren benetako semetzat joko dute denek, eta gurasotzakoen ondasun guztiak jasoko ditu herentzian" (Urrezko abarra, I bol., 48 orr.).
|
|
Tartetxo horietan soilik kolpa nezakeen atea, joaldi horiek bakarrik neuzkan nire marrazkia lantzeko.
|
Emakume
baten aurpegia marrazten hasi nintzen kolpez kolpe, aldirik aldi. Ate jotze saioaren ostean ohean etzaten nintzen, eta begira egoten nintzaion, hurrengoan non kolpatu, non luzatu marra, bekaina norantz egin pentsatzen...
|
|
Ikusi besterik ez dago bisitetako kabinetan emakume eta gizonezkoen proportzioa.
|
Emakume
gehiago etortzen da beti, eta gehiagotan ere bai, nahiz arrebak izan, nahiz amak, emazteak edo, lagun soilak edo direnak direla. Enkartelada eta manifestazioetan ere emakumeak dira hutsik gabe joaten direnak leku guztietara...
|
|
Ai, Polixene, Polixene...!
|
Emakume
maitagarria!
|
|
– Entzun don inoz
|
Emakume
Abertzale Batzaren konturik?
|
|
–
|
Emakume
Abertzale Batza. Ez zakiat.
|
|
–
|
Emakume
polita zuan, bai, izen ederrekoa eta euskalduna, baina narrasa eta lotsagabea, gaizkilea eta, hori ziur esaterik ez dagoen arren, hiltzailea be bai akaso... Pena handia dok emakume batek jokabide donge horreek izatea.
|
|
– Ez zuan
|
Emakume
Abertzale Batzako kide izateko duin, ezta?
|
|
Sukaldean amatxi labadoratik arropak ateratzen ari zen.
|
Emakume
luzea, lasto koloreko soineko alai batekin. " Jaiki zara", saludatu zuen, eta:
|
|
|
Emakume
argal, ez oso gazte, ez oso zahar batek ireki zion atea. Ile beltz motza, orrazkera zaindua, beso hezur handiak, esku luzeak zituen.
|
|
Haietako bat bestalde, Xanek aurpegia erabat ikus ziezaiokeen bakarra, Xani so gelditu zen bere begi handiez.
|
Emakume
hark, hain inprebisiblea zirudien. Eta, beraiengandik oso gertu zegoela, beste emakume batek, apur bat itzuli, lurrera ttu egin zuen, estilo bikainez.
|
|
Eli, beragana jiratuz: "
|
Emakume
bat?", galdetu zion. " Ez", esan zuen Xanek, irribarre oker bat eginez;" lagun zahar bat da...".
|
2001
|
|
Martxoaren 8a
|
Emakume
Langilearen Nazioarteko Eguna da mundu guztian eta baita Euskal Herrian ere. Baina ezin esan gizon eta emakumeen arteko berdintasuna hurbil dagoenik, eta horren adierazgarri garbiak dira Espainiako Gizarte Segurantzaren hainbat alderdi.
|
|
Irakurleak aldizkari hau eskuratzen duenerako, burutuak izango dira martxoaren 8ko
|
Emakume
Langileen Nazioarteko Egunaren inguruko ekitaldi, ospakizun eta mobilizazioak Euskal Herrian eta mundu osoan zehar. Emakumeen egoera eta bizi baldintzak hobetzearen alde ari diren munduko mugimendu feminista guztien helburu nagusietakoa gizon eta emakumeen arteko berdintasuna lortzea da.
|
|
Eleberriak: " Zergatik panpox" (1979
|
Emakume
batek euskaraz idatzi duen lehen nobela, Xabier Elorriagak zinera eramana);" Aspaldian espero zaitudalako ez nago sekula bakarrik" (1983);" Saturno" (1987);" Aurten aldatuko da nire bizitza" (1992);" Koaderno gorria" (1998).
|
|
Lan saioak 14 eta 15 ordukoak ziren.
|
Emakume
eta umeek ere, abereak bezala lanean jardun behar zuten. Zazpi urte ezkero lantokira jotzen zuten haurrek.
|
|
Eta, dena den, Gurutz Ansolarentzat" emakumeak, gaiñera, ez du behar lana, gaur, hemen, bera, bere izatea, delibratzeko, baizik emakumeak gizarte herriari eman nahi dioen emankortasuna errealizatzeko.
|
Emakume
lankidearen ugaltzeak lekarkean emankortsuna oparoa litzateke".
|
|
\
|
Emakume
engaiatua izaki, engainatua sentitu zara inoiz. Ez.
|
|
Bi pertsonaia femenino hauen deskribapenak (dela fisikoak, dela psikikoak) emakume sendoaren irudia ematen dute: Florak Artetaren koadro batetik irtendakoa badirudi (13), Mikele
|
Emakume
Abertzaleen Batza zelakoaren (103) kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herri osoan mitinak ematen dituena. Hogeita hamalau urtekin, lepoko orezta kausa hiltzen den pertsonaia honen izenak, Emakume Abertzaleen Batza zelakoan bazkide kopuru handiena izan zuenari, Abandokoari hain justu, egiten dio erreferentzia.
|
|
Florak Artetaren koadro batetik irtendakoa badirudi (13), Mikele Emakume Abertzaleen Batza zelakoaren (103) kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herri osoan mitinak ematen dituena. Hogeita hamalau urtekin, lepoko orezta kausa hiltzen den pertsonaia honen izenak,
|
Emakume
Abertzaleen Batza zelakoan bazkide kopuru handiena izan zuenari, Abandokoari hain justu, egiten dio erreferentzia.
|
|
Bi pertsonaia femenino hauen deskribapenak (dela fisikoak, dela psikikoak) emakume sendoaren irudia ematen dute: Florak Artetaren koadro batetik irtendakoa badirudi, Mikele
|
Emakume
Abertzale Batza zelakoaren kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herrian zehar mitinak ematen dituena. Hogeita hamalau urterekin, lepoko orezta baten kausaz hiltzen den pertsonaia honen izenak, Emakume Abertzale Batza zelakoan bazkide kopuru handiena izan zuenari, Abandokoari hain justu, egiten dio erreferentzia.
|
|
Florak Artetaren koadro batetik irtendakoa badirudi, Mikele Emakume Abertzale Batza zelakoaren kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herrian zehar mitinak ematen dituena. Hogeita hamalau urterekin, lepoko orezta baten kausaz hiltzen den pertsonaia honen izenak,
|
Emakume
Abertzale Batza zelakoan bazkide kopuru handiena izan zuenari, Abandokoari hain justu, egiten dio erreferentzia.
|
|
|
Emakume
viktoriar askoren moduan, Siddal osasun txarrekoa zen, anorexiak jotakoa adituen iritziz, eta garaiko emakume askoren modura, drogekiko menpekotasuna hartuz joan zena. Eta prerrafaelitek modan jarri zuten estetikak ez zion gehiegi lagundu osasuna hobetzen, Dante, Milton edo Goetheren garaietatik indarrean zegoen emakume aingeruaren irudia (ik.
|
|
|
Emakume
haurdunak haurrari transmititzea ez da ohikoa izaten hepatitisean eta amaren esnearen bidez kutsatzen denik ere ez da egiaztatu.
|
|
|
Emakume
lodiak ez dira hain erakargarri eta desiragarri jotzen bikotekide gisa eta trebezia sexual gutxiago dutela uste izaten da.
|
|
|
Emakume
gehienek argalago egon nahi izaten dute.
|
|
|
Emakume
azkarra da benetan Joxepa. Handitan bera bezalakoa izan nahi dut.
|
|
(Ironiaz)
|
Emakume
objektu nahikoa ez, eta emakume opari! Oso ideia feminista:
|
|
(Tomasi) Ez da hain gaztea, unibertsitateko irakaslea da...
|
Emakume
gogorra!
|
|
Betikoa, Miren?
|
Emakume
ero bat etorri da kiniela bat galdu duela salatzeko?
|
|
Esan dizut hiru aldiz gutxienez.
|
Emakume
pertxenta zen, jenioduna?
|
|
Pillay epaileak orain 59 urte ditu, eta buru belarri ari da lanean justiziaren alde beti.
|
Emakume
horren ustez, hau du orain arteko lorpenik nabarmenena: gerrako bortxaketak genozidioaren eta gizadiaren aurkako krimenen artean sarraraztea.
|
|
|
Emakume
indiar honek 43 urte ditu orain. 1995ean alderdi politiko bat sortu zuen, kasta marjinatuen alde lan egiteko eta, geroztik, diputatu da.
|
|
1995ean alderdi politiko bat sortu zuen, kasta marjinatuen alde lan egiteko eta, geroztik, diputatu da.
|
Emakume
honen bizitza gogorra izan da, hunkigarria.
|
|
Urteosoan zehar bertako jauregiaz arduratzen ziren zerbitzariez gain, egun jakin batzuetan herriko biztanleek koroaren lurrak goldatu, erein eta igitatu behar izaten zituzten; gainera, erregearen garagarra bihitegian gordetzea eta bere mahastiak mendematzea eskatzen zitzaien.
|
Emakume
alargunak, familia edo etxearen arduradunakzirenez, zenbait zerbitzu egitera behartuta zeuden, baina zerbitzu horiek beste biztanleenak baino arinagoak ziren: kanaberak hartzea, batez ere (mahastiak sostengatzeko ote?).
|
|
Eta hori da printzeak espero duena.
|
Emakume
leiala eta ama paregabea.Honelaxe dio: «Berarekin gaztelura eramango zuen.
|
|
Xabier Montoiaren literatur planteamenduak zerikusi handirik ez du arestian ikusitako Lizarralderen planteamenduekin. Montoiaren narrazio laburrei mugatukonatzaie berau aztertzeko,
|
Emakume
Biboteduna izeneko liburuari, hain zuzen ere.Erlazio pertsonalen munduan garatzen dira bere narrazioak, eta guztiek dute hiriaatzean. Formari dagokionez, luzeak dira, eta batzuetan, istorioari zailtasunak nabari zaizkio aurrera jarraitzeko, alde batetik bestetik baino zama handiagoa izangobalu bezala.
|
|
III. Xabier Montoiaren
|
Emakume
biboteduna.
|
|
Horrenadibide dugu, J. Juaristik gogorazi bezala (1987: 125), 1968ko udan kaleratu zenHumanae Vitae entziklika polemikoa; edo garai hartako film berritzaileenetanabortoaren arazoak zuen protagonismoa4 Horiekin batera, etengabe kaleratzenhasi ziren abortoaren aldeko manifestuak gogorarazi nahiko genituzke, eta bereziki, 1971n 343 emakumek sinatu zutena.
|
Emakume
haiek guztiek abortatu eginzutela aitortzen zuten, eta zerrendakideen artean S. De Beauvoir bera izan zenlehenengoa. Abortoa Frantzian 1975 urtera arte legeztatu ez bazen ere (Espainian1985 urtera arte), guztiz esanguratsua izan zen 1972an Bobigny-n egin zen epaiketa, zeinean Gisele Halimi abokatu ospetsuak Michele Chevalier gaztearen kasuadefenditu baitzuen.
|
|
Bi pertsonaia femenino hauen deskribapenak (dela fisikoak, dela psikikoak) emakume sendoaren irudia ematen dute: FlorakArtetaren koadro batetik irtendakoa badirudi, Mikele
|
Emakume
Abertzaleen Batzazelakoaren kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herrianzehar mitinak ematen dituena. Hogeita hamalau urterekin, lepoko orezta batenkausaz hiltzen den pertsonaia honen izenak, Emakume Abertzaleen Batza zelakoanbazkide kopuru handiena izan zuenari. Abandokoari hain justu?
|
|
FlorakArtetaren koadro batetik irtendakoa badirudi, Mikele Emakume Abertzaleen Batzazelakoaren kide aktiboa dugu, Lauaxeta, Aitzol edo Orixe tartean, Euskal Herrianzehar mitinak ematen dituena. Hogeita hamalau urterekin, lepoko orezta batenkausaz hiltzen den pertsonaia honen izenak,
|
Emakume
Abertzaleen Batza zelakoanbazkide kopuru handiena izan zuenari. Abandokoari hain justu, egiten dio erreferentzia.
|
|
|
Emakume
idazleen autozentsura, beren lana gizonen kanonetara egokitzeko.
|
|
|
Emakume
sortzaileak plazaratzeko arazoak
|
|
Gaurko mahai inguruaren izenburua ikusi besterik ez dago: ?
|
Emakume
sortzaileak plazaratzeko arazoak?. Kexa asko entzuten dut, gero Elik mahai gaineanjarriko dituen puntuetan ere... askotan entzun izan ditudan kontuak aipatuko dituguseguruenik... argitaletxeak noren esku dauden, antologietan zergatik sartzen ez garen, aukeraketak gizonezkoek egiten dituztela, sariak irabazita ere gizonezkoarenaikusgarriagoa gertatzen dela...
|
|
Merkatua, beraz, zabala da.
|
Emakume
gutxi gaude eta gaudenoi tokatzen zaigu bateanbai eta bestean ere bai azaltzea. Beti ere guk onartzen badugu, noski.
|
|
Hazkunde hori, batetik, fetua hazi eta garatzeko behar diren eskariei zor zaie, eta, bestetik, ernalketa (plazenta, umetokia, ugatz guruinak, odola) eta energia metaketak eratzeko behar diren ama egitura berriak sortzeari, esnealdian eta partean aurkeztuko diren energia eskaerak bermatzeko.
|
Emakume
askoren bizitzaren etapa berri horrek aldaketa fisiologiko batzuk dakarzkio organismoari, eta horiek azaltzen dituzte, hein batean, etorkizuneko amaren egoera fisiko eta gogo aldartearen aldaketak. Haurdunaldian normala da emakumeak 9 – 12 kg gizentzea.
|
|
|
Emakume
hura lurrindegian agertzen hastearekin batera hasi zen Oscar desagertzen Juliaren bizitzatik. Laura deitzen zen eta masailean orina zeukan, Marilyn en antzekoa.
|
|
Gizon dotorea zen.
|
Emakume
bat nola lausengatu ondotxo dakiten horietakoa. Bezeroekin ez sekula maitemintzeko aholkatu zidaten baina Herminio berezia zen, nire lehenengo bezeroa, eta uste dut ikusi orduko enamoratu nintzela.
|
|
|
Emakume
txiki eta meharra da bera. Gona gastatu bat eta urdin koloreko blusa daramatzana soinean.
|
|
|
Emakume
asko amak dira. Lanean ari diren bitartean seme alabak ohe azpian sartzen dituzte.
|
|
Ito egiten dira.
|
Emakume
horri hiltzen duen haur bakoitzarengatik laurogei bat pezeta eman behar zaizkio, 20 rupia.
|
|
|
Emakume
irribarretsu eta adiskidetsu haiek ikusi eta geure haurtzaroaz oroitzen nintzen. Gerra ondoren gurean lau arreba zaharrak aritzen ziren guri gaztetxooi zorriak kentzen.
|
|
Hilketak ederreztatzeko sineskeria ere tartean sartzen da.
|
Emakume
batek Kannapuram en hauxe esaten zuen: " Nire laugarren alaba sabelean sortu zitzaidanean mutikoa zen.
|
|
|
Emakume
eta gizonezko asko oinutsik ibiltzen dira, hiriburuetan ere bai. Herri koskorretan gehienak.
|
|
|
Emakume
gutxi ikusiko duzu trajearekin. Gizon asko ere ez.
|
|
Gero ibai bazterrera joan gara.
|
Emakume
zahar batek abisatu digu:
|
|
|
Emakume
dendariak zinta metrikoa hartu  eta, itxaron gabe, jostundegitzat erabiltzen zuen denda atzeko gelara pasarazi zuen dama dotorea.
|
|
|
Emakume
soineko beltzak erantzunik ez.
|
|
|
Emakume
soineko beltz lepo luzea mutu.
|
|
Hau da, zapala.
|
Emakume
itxura eduki nahi, baina emetasun txepeletan erori nahi ez.
|
|
Berdintsu litzateke esatea: "
|
Emakume
beltzaranak behar ditugu ezkongaiak baino gehiago".
|
|
Xabi saiatu zen pixka bat Ixabelekin, baina ahizpa zaharrak bide guziak erre zizkion.
|
Emakume
ezkondu bat zen. Ezkontza triste batean loturiko emakume bat.
|
|
Gizon oliba koloreko burusoila zutik jarri zen, urak ez zuela erabat estaltzen baieztatu zuen, eta hondar gainean behar zuen familia zehazki non zen ikusten saiatu zen.
|
Emakume
kubiko batek haurra garbitzen zuen, kemenez. Gizonak, aurpegia neska urrezkoa gelditu zen tokira itzuliz, bere begiradaren bidezko ehiza koldarrarekin jarraitu zuen; neskak bizkarrez egiten zuen igeri, itsaso bareak doi mugitzen zuen pedaletik beste alderantz.
|
|
Gure artean harreman ederra sortu zen eta haren bidez Afganistango emakumeen zapalkuntzaren testigantza zuzena izan nuen.
|
Emakume
xalo hark nire bizitzako unerik gozoenak eta mingarrienak eskaini zizkidan. Bai, kartsuki maite genuen elkar.
|
|
|
Emakume
gazte baten ahots xuxurlaria eztiki irristatzen zitzaidan belarritik barrena. Zinez eskertzekoa gertatu zitzaidan makaltze une hartan prexixo deitu izana.
|
2002
|
|
Altaffaylla kultur taldeak, Lizarrako Udaleko Emakumearen Batzordearen laguntzaz kaleratu du «Miradas de mujer.
|
Emakume
begiradak», 1996 urtetik 2001 bitartean Maria de Maeztu narratiba lehiaketako ipuin saridunak jasotzen dituen liburua. Maite Undianoren «Marilin eta Lorea», Amaia Elosegiren «Zain», Lierni Azkargortaren «Argi itzalak», Myrian Munarrizen «Alas en el corazon», Cristina Bordonabaren «Cartas a la esperanza», Sagrario Resanoren «Nunca hay mal que por bien no venga», Maria Sagrario Muguetaren «Ama», Ibis Sepulvedaren «Una lluvia de estrellas», Maria Jose Alvarezen «La sospecha» eta Mª Cristina Fructuosoren «Retrato de Maria de Maeztu».
|
|
Segundoz segundoko borroka da libre izatea".
|
Emakume
horrek gaur egun ez du edaten. Beretzat segundoak bizitza dira
|
|
Jarraian, Mari Karmen Garmendiak osatutako"
|
Emakume
Abertzale Batza" lana, Mitxelena' tar Manuelen" Euskaldun izkillatuen azken mezuak zaintzen", Olazar' tar Martinen" Ogeta amaseigarren urteko guda eta elertia", eta 36ko Gerran hildako gudarien zenbaketa dituzue, besteak beste. Eta hortik aurrera, ehunen bat orrialdeetan zehar, Azkarraga eta Mozo' tar Jose Mari «Lurgorri»ren eta Jesus Peña «Aitza»ren bizitzak eta ahal izan zuten artean idatzi eta han hemen plazaratu zituzten lanak jasotzen dira.
|
|
Eta bestalde, emakume horren pertsonaiarekin sintesiko Euskal Herri bat adierazi nahi izan dut.
|
Emakume
horretatik jaioko den neska, ez dela Unamunoren Euskal Herria, ez Bergaminena ere izango, Euskal Herri berri bat baizik… horrelako antzerki erdi politikoak gaur egun ez dauka inongo irteerarik.
|
|
|
Emakume
izatea lagungarri edo traba da babesleak bilatzerakoan?
|
|
Aitor Aranak euskaratu du V. C. Andrewsen nobela gogor hau, «Ganbarako loreak», bere lau seme alabak etxe erraldoi bateko ganbaran giltzapeturik eduki zituen ama baten eta haur horien inguruko istorioa.
|
Emakume
horri senarra hiltzen zaio, eta horrekin batera ordurarteko egoera ekonomiko lasaia arriskuan ikusten du. Gaztetan egindako oker batengatik bere aitak testamentutik desoinordetuta dagoenez, herentzia hori kobratu ahal izateko edozein gauza egiteko prestatzen da.
|
|
|
Emakume
victoriar askoren moduan, Siddal osasun txarrekoa zen, anorexiak jotakoa adituen iritziz, eta garaiko emakume askoren modura, drogekiko menpekotasuna hartuz joan zena. Eta prerrafaelitek modan jarri zuten estetikak ez zion gehiegi lagundu bere osasuna hobetzen, Dante, Milton edo Goetheren garaietatik indarrean zegoen emakume aingeruaren irudia (ik.
|
|
•
|
Emakume
ezkongabe gehiago dago(% 41) ezkonduak baino (gizonezkoen kasuan, ezkongabeak% 20, 9 dira).
|
|
•
|
Emakume
idazleen lan gutxiago itzuli dira gizonezkoenak baino (emakumeen% 94k ez du itzulitako lanik).
|
|
Emakumeak gizarte modernoan duen funtzioaren inguruan dauden gogoeta asko biltzen ditu eleberriak, eta etengabeak dira emakumearen egoerari, emakume gorputzaren aurkikuntzari, etab. egindako erreferentziak.
|
Emakume
bakarra da protagonista, senarrak bost urte lehenago utzi zuenetik haurra bakarrik hazi behar izan duen ama. Adore gabezia eta bakardadearen sentipenak hariltzen ditu hainbat bizipen eta oroitzapen protagonistaren bakarrizketa luzean barrena.
|
|
Ildo horretan, Urretabizkaiaren eleberria emakume gorputzaren aipamen eta deskribapenez josita dago.
|
Emakume
gorputzaren inguruko termino eta metafora sorta etengabeek sentsualitatea ematen diote testuari eta ikuspuntu berri, arakatu gabea agertzen digute, eta zenbait alderdi nabarmentzen, hala nola hilekoa, amaren eta semearen arteko harreman afektiboak (ia erotikoak), eta abar.
|
|
Etxaniz, X.: 1997); gainera, gizonak nagusi ziren tradizio literarioaren barruan emakume baten lehen argitalpena izan zen3
|
Emakume
gaztea zen Bizenta, eta, gainera, kultua (latina, gaztelania eta euskara zekizkielako); egileak berak liburuaren hitzaurrean dioskun modura, garai hartan desegoki edo arrarotzat har zitekeen hori. Esandakoaz gain, 2 I. Sarasolak bere Historia social de la Literatura Vasca (1976:
|