2000
|
|
Kirol honen betiko irudia zaletasuna duen jende nagusiarena izan da. Gero eta gazte gehiago ikusten da frontoietan eta klubetan eta zorionez baita emakume gehiago ere, batez ere klubetan, nahiz eta entrenatzen aritzen diren
|
emakume
batzuk ere badiren. Kirol honetan aldaketak sartzeko jende berria sartu behar da.
|
|
Ondorioz, datozen liburu hauetan ikusi ahal izango dugunez, pertsonaia arruntei jazotzen zaizkien gertaera eta pasadizo arruntak kontatzen zaizkigu: gizon
|
emakume
batzuen bizitzaren hainbat une ezberdin. Askotan pertsonaia hauek droga, alkoholarekin arazoak dituzte eta bere inguruari ilusiorik gabe begiratzen diote:
|
|
Gazteek, batzuk aurpegiak estalian, beste batzuk ez, parke bazterrak beren mende hartu eta, espantu handiak eginez, gora begiratzen zuten. Hantxe zegoen kafetegi batetik
|
emakume
batzuek, soinean larruzko berokiak zituztela, kaleratu eta, antxintxika txikian kalean behera jo zuten. Aurki kalean oinezko bakan batzuk baizik ez zebiltzan, haiek ere urduritxo, bizi bizi urratsa.
|
|
Beltzez jantziriko hiru gizaseme heldu ziren orduan, hain zuzen ere ate azula zabaldu, sartu ziren ostatu barrura. Espaloian gizaseme gehiago,
|
emakume
batzuk ere pasatu ziren. Kale juntan auto bat gelditu zen:
|
|
Barra atzean kortina berdekara bat; ezkerrera komunaren atea. Mahaietariko batean, paretaren kontra, gizon
|
emakume
batzuk eserita zeuden. Beltzez jantzita haiek ere, txiki sendoak ziren, edadez abantzatuak.
|
2001
|
|
«Eta zer inporta zaizkit niri ikastaroan ibili direnen izenak?» Ba, inporta, batere ez, baina esateko modu bat da, literatura ez dela zenbaki kontua, pertsona kontua baizik. Hezur haragizko gizon emakumeek idazten dute, beren kezka, obsesio edo ametsetatik abiatuta, eta beste gizon
|
emakume
batzuek irakurtzen dute gero, akaso beren galderentzako erantzun bila, edo besterik gabe denbora pasa. Hik Hasi ko horretan ere halaxe aritu ginen, Lizardiren, Miranderen, Sarriren poemak eta prosa zatiak irakurtzen, komentatzen, interpretatzen.
|
|
Gaien arabera antolatu dituzte hain zuzen emakumezko inpresionista hauen lanak. Lehenengo eta behin eurek beste
|
emakume
batzuei eginiko erretratuak daude ikusgai, ondoren komuneko eszenak, familiko uneen pinturak, opera eta antzokietako koadroak eta aire librean eginikoak.
|
|
Ordurako ez nuen taldearen babesa, eta berriro zirkuitu honetara hurbildunintzenean, beste
|
emakume
batzuekin ere egin nuen topo. Bat batean, ez nintzenbakarra; ezta arrunta ere.
|
|
Diabetea tratatzeko botika batek
|
emakume
batzuen antzutasunari aurre egiten lagun dezake
|
|
Indiara joan diren
|
emakumeetarik
batzuek berek aukeratu dute lan hori, dirua egitearren. Gehienak, ordea, behartuak izan dira, animalien modura.
|
|
Sexu kontuetan tabu gutxi ezartzen du. Senarra, adibidez, bere emazteaz gainera beste
|
emakume
batzuekin ibiltzea ez dago gaitzetsirik.
|
|
Esango dizuet zer den film hori, ikusi gabe lasai geldi zaitezten. Â Badira nonbait âEuskal Herrian edoâ euskaldun izeneko gizon
|
emakume
batzuk. Hemen, egia esan, herri koxkor batekoak bakarrik ikusten ditugu, Elantxobekoak, baina besteek ez dute alde handirik izango.
|
2002
|
|
Erantzukizunak nonahitik jinak ere, egitatea hor dago: emakumeen zapalkuntzaren sinbolo gisa ikusi behar direla zapi, burka eta mantelinak, nahiz eta
|
emakume
batzuek horretaz harro izan. Eta, beraz, galdera:
|
|
Orain kanpoan ere lan egiten du eta telebistara pasa da. Baina bertan beste
|
emakume
batzuek dituzten arazoetaz hitz egiten den programa horiek kontsumitzen ditu, berriz ere eremu pribatura joz. Ez zaigu informazioa eskaintzen, autoterapiak baizik».
|
|
Honetan atzetik bizkorrago etozan astodun
|
emakume
batzuk gazteen parera heldu ziranean, neskatoagaz autuan hasi ziran.
|
|
Era berean, emakume haiek leinuen parte zirenez eta leinuen baitan ulertu behar direnez, gure ikerketak leinuen funtzionamendu orokorra hobeto ezagutzea posible egingo duela uste dugu. Ikerketaren subjektuak emakume kapareak izango direla azpimarratu nahi genuke, eta badakiguaukera honek kanpoan uzten dituela beste
|
emakume
batzuk.
|
|
Venusen harmoniak oso ezberdinak direla ikusten baita: gizon batzuek
|
emakume
batzuk gehiago betetzen baitituzte eta hauek beste gizon batzuengandik hobeto hartzen dute ernal kolpea. Eta askok, hainbat himeneotan lehen antzu izanek, gero lortu dute norekin umeak izan eta norekin haurtxo gozoz aberastu.
|
|
Viacremek, bere web orri latinoan, erabiltzaileei jakinarazten die “bero bat eta erresuminoso bat senti dezakezula ehun mehe genitaletatik ia gertu.
|
Emakume
batzuek bero hotz sentsazioa deskribatzen dute. Sentsazio horrek 10 minutu irauten du gutxi gorabehera, baina horietako batzuek sentsazio hori hauteman dute aplikatu eta ordubetera.
|
|
Dosi bakar batean, kasu honetan bezala, ez du inolako eraginik”, erantsi du Valladolideko Klinikoko Ginekologiako buruak. Sentsazio horrek hamar edo hogeita hamar minutu irauten du, gutxi gorabehera, produktuaren publizitatearen arabera, baina hori probatu duten
|
emakume
batzuek ziurtatu dute eragina sentitu dutela aplikatu eta ordubetera. San Valentin egunera arte, ezin izango da Espainiako farmazietan egon, baina Andorran, non ia bi urte baitaramatza “gure farmazien apaletan aspertuta” adierazi du Printzerriko botikarietako batek– Espainian egun hauetan gertatu den “boom” mediatikoak izakinak agortu dituela.
|
|
Iñaki Letek, Gasteizko Santiagoko Ospitaleko Ginekologiako zerbitzuburuak, azaldu du pertsona batzuek 7 eta 8 egun dituztela ziklo bakoitzeko. Eta 40 urtera iristean,
|
emakume
batzuek 10 egun arteko arauak dituzte». Lete andreak ez du uste emakumeen higienerako produktu horiek Beza onartzen dutenik:
|
|
Kasu horretara arte, gibel transplante bakar baten eraginpean zeuden emakumeen erditzeen aurreko bi kasu baino ez ziren ezagutzen, eta horietako bat Valentziako Ospitalean ere gertatu zen iazko azaroan. Gibelak egiten dituen funtzioen garrantzi handiak eta haurdunaldian izaten dituen aldaketek eraginda, gibeleko erditzea “ohiz kanpoko gertaera” da emakume transplantatu batean, eta bide berriak irekitzen ditu, etorkizun hurbilean, beste
|
emakume
batzuek, beren izaeran berean, haurdunaldia eta erditzea arazorik gabe egiteko. Erditu ondoren ondo dagoen pazienteak lehen transplante hepatikoa jasan zuen 1999an, baina errefusa akutua izan zuen; beraz, lau egunera berriro transplantatu behar izan zuten.
|
2003
|
|
Automobiletan brist eginik, eguzkiaren diztitzerak ia itxitako begietatik sartzen zitzaizkion, beste gizon eta
|
emakume
batzuen ondoan geldituta argi berdearen zain zegoela.
|
|
Gaur esan diteke ia ia bakoitzak bere kotxea daukala, bainan orduan ez, orduan oso gutxi ziran kotxea zeukaten handikiak, eta Universitariako fakultadeetara joateko irakasleak eta Instituto Nacional de Electrónica eta honelako tokietan lan egiten zutenak, automobiletan joan beharrean, gaur bezela, honelako autobusetan joaten ziran. Sartu dira gutxika gutxika beste gizon eta
|
emakume
batzuk ere bera irakurtzen zegoala, bainan esandako bost gizonek eurenganatzen dute bere arreta guztia.
|
|
Beraz, banakako balorazioa nahitaezkoa da.
|
Emakume
batzuek ezin dituzte tratamendu horiek jasan. Ez dira eman behar bularreko minbizia, endometrioko minbizia, bihotz arazoak, arteria presioa, kausa ezezaguneko hemorragiak, gibeleko gaixotasunak edo erretzaileak izateko joera duten gaixotasunetan.
|
|
Hau da froga gisa ekarri ahal izan dudan guztia" esan zuen edo esan zezakeen, halaxe adierazi nion epaileari, ahots beheraz hitz egiten baitzuen, ahots leun edo hezeegiz, aurrean zuena laztanduz edo isiltasunezko estalki batean bilduz bezala. Ez nion konturik egin, beraz, esan zuenari, adiago bainengokien ahotsaren xehetasun horri edo bere aurpegiko adierei,
|
emakume
batzuekin maiz gertatzen zaidan eran, eta, egia esan behar badut, ez nion sinetsi ere egin; zergatik sinetsi behar nion. Bi urte luze generamatzan gure literatura inarrosi zuen idazle horren atzetik eta dagoeneko ondo ikasia nuen gisa horretako" salatzaileak" gainetik kentzeko zer egin behar nuen:
|
|
Gizonezko helduok emakume gazte batzuen aurrean serbilismora irits gaitezke.
|
Emakume
batzuek uste dute sexu bila gabiltzala eta ez da hori, askoz ere zailagoa den zerbaiten bila gabiltza, gaztetasunaren atzetik. Monikak dio ez nintzela puntu horretaraino heldu, gau horretan adeitsu, sentibera eta samur jokatu nuela, eta hiru adizlagun horiek esaten dituelarik gora begira geratu ohi da, laugarren bat aurkitu nahirik, eta maisuki portatu nintzela esanez bukatzen du edo bukatzen zuen, hobeto esanda, urteak baitira ez dugula elkar ikusi.
|
|
Begirada garden eta atsegina zuen, harridura eta kuriositatea biak batean erakusten zituena. Beharbada horixe zela erabaki nuen
|
emakume
batzuei gustagarri gertatzen zitzaiena, bestela ez bainion aurpegi hari aparteko ezer aurkitzen, ez bada oinarrizko sentimenduak (beldurra, urduritasuna edo lotsa, samina edo poza) adierazteko dudan gaitasun agerikoa, niri hain gutxi gustatzen zaidana. Badaudela beste aurpegiera batzuk, pentsatu nuen, gauza konplexuagoak adierazten dituztenak, destino jakin baten zama, iragan ezkutu baten misterioa edo nortasun kontrajarrien arteko oreka.
|
|
Taburetearen gainean bere zango zutunak gurutzatuz irudika dezaket, txikitandik mugimendu hori egiten hezi balute bezala, dantzari batek pauso zail bat egiteko erakusten duen erraztasun berarekin, ingurukoen begiradak erakarriz. Zigarro luze bat aterako zuen ondoren bere poltsatik, ez erretzeko gogoa zuelako, mugimenduak ematen zion atseginagatik baizik, ikustekoa baita taburete baten gainean eseri orduko
|
emakume
batzuek erakusten duten antzezpenerako joera. Txiskeroarekin bere aurpegia argituko zuen luzaz segidan, ezpainen marra ardo kolorekoa, betazal luzeegiak une batez agerian utziz, eta erdeinuz begiratuko zien azkenik txiskeroak eskuetan beregana hurbiltzeko pauso bat eman ez eta ezbaian geratu ziren gizonezkoei.
|
|
Bigarren testua sinpleagoa zen eta literaturak memoriaren ordezko gisa betetzen duen zereginaz ari zen. Kontakizuneko protagonista, bi eguneko bizarra daraman gizasemea, ezagutzen ez duen hotel bateko gela batean esnatzen da, ezagutzen ez duen emakume baten ondoan, eta honen musuek, honen gorputzak eta maitasun hitzek, modu lanbrotsu batez, aurreko
|
emakume
batzuenak gogoratzen badizkiote ere, ez du inoren izenik, inoren aurpegirik finkatzerik lortzen. Ondoan duen emakumeak ez du argibide gehiagorik, bezperan bere begiz ikusitakoa baizik:
|
|
Batek gogoa senti dezake, saio etsigarriak egin ditzake, izerditan blai jartzeraino, baina ez da miraririk gertatzen, ez da mugitzen.
|
Emakume
batzuk bihozberak dira eta kontutxoak eginez ukituko dute zure hankartean burumakur eta hilik dagoen zizarea. Beste batzuek ez dute etsiko eta astindu egingo dute, esnatuko den itxaropenarekin.
|
|
Paseoan zebiltzan
|
emakume
batzuk belaunikatu egin ziren. Geldi geratu nintzen, itxura batean errespetuz, baina ingurua lasaitasunez aztertzeko baliatuz.
|
|
Beste aldera egin nuen. Emakume gazteari beste
|
emakume
batzuk bildu zitzaizkion. Gizonak egunkaria airean astindu zuen, euliak uxatzen balego moduan.
|
2004
|
|
14 urte joan dira eta tartean zuzendaritza batzordean beste
|
emakume
batzuk egon dira. Orain Athleticen erabateko berdintasuna bizi dut.
|
|
Arriskua %1ekoa dela kalkulatzen da, eta beti egin daiteke, pazientea ospitale batean artatzen bada. Estatu Batuetan,
|
emakume
batzuk prest daude sendatzeko, denbora baino lehen eta min gutxiagorekin. Hala ere, demanda judizialen itzalak Estatu Batuetan gero eta zailagoa egiten du gaixo horietako bati erditze baginala egiteko prest dagoen osasun zentro bat aurkitzea.
|
|
Hala ere, demanda judizialen itzalak Estatu Batuetan gero eta zailagoa egiten du gaixo horietako bati erditze baginala egiteko prest dagoen osasun zentro bat aurkitzea. Mediku asko kezkatzen dituena da jarduteko modu horrek
|
emakume
batzuk beren etxeetan edo larrialdiko zesarea egiteko ekipaturik ez dauden zentro naturalistetan erditzen behartzea. Espainiako Ginekologia Elkarteak onartzen du umetokia hausteko arriskua badagoela, baina bere aholkuari eusten dio, ahal den guztietan, zesarearen ondoren baginan erditzen saiatzeko, arrisku gehigarririk ez badago edo lehenengo haurdunaldian erditzea aholkatu ez zuen egoera errepikatzen bada.
|
|
Ama batzuek lumak erakusten zizkieten umeei, eta umeek ahoa zabaltzen zuten, ooooooo esanez. Beste
|
emakume
batzuek, zaharragoek, prezioa galdetzen zuten eta zertarako balio zuten. Libek prezioa esaten zien, eta sorbaldak altxatzen zituen bigarren galderarekin.
|
|
Montserekin zoriontsu samar izan nintzen, hainbatetan, baita gizonik zoritxarrekoena ere, gureak porrot egin zuenean; beste
|
emakume
batzuekin ere momentu eztiak pasatu nituen, hori ere ez dut ukatuko, baina baita garratzak ere, hustasunez hustasun; Onintzarekin, berriz, ahalegindu nintzen, alferrik baina, ezintasun existentzial batek jokoz kanpo utzi ninduelako. Eta atzera begiratzen nuen harreman haiei buruzko azterketa egiteko, eta balantzea, oro har, negatiboa izan zela iruditzen zitzaidan, guztiz negatiboa egia esan, atsekabea nagusi atsegin txiki batzuen ondoan.
|
2005
|
|
Euskal Herrian ez da egon matriarkaturik, baina guk sinestu egin dugu, eta horrek kalte handia egiten digu, ez daukagulako gure benetako irudiaren neurririk. Emakume euskaldunak ere patriarkatuaren biktimak gara, baina ez dugu gure egoeraren neurri egokia, beste
|
emakume
batzuekin konparatuta oso boteretsuak garela uste dugulako.
|
|
|
Emakume
batzuentzat geroz eta gehiago menopausia bizitza sexualera hurreratzeko pausoa da, (zeinahi arrazoi zela medio, haurdunaldia galarazteko neurriak hartzen ez zituenez) nahiz kontra ama izateko arrisku bizi hari alde egite askatzailea den heinean.
|
|
Auzoan bazegoen. Emakumeen Elkarte? bat, eta hara joaten zen amona Kontxi, ahal zuenean, beste
|
emakume
batzuen esperientzietatik ikasteko, eta elkarri animoak emateko. Elkarte hartan denetik aurkitu zuen, emakume mota guztiak, haietako bat oso laguna ere bai. Begoña?, bere burua kristautzat zuena, baina, amona Kontxik bezala, kopla gutxi zituena.
|
|
1944ko udan, espainiar gerrillari talde batek Pirinioak gurutzatu zituen Espainian sartzeko asmoz (Aran haraneko inbasioa), eta une horretatik aurrera,
|
emakume
batzuek gerrillarien borrokari eskainitako laguntza nabarmena bihurtu zen. Emakume horiek beraien etxeak bilerak egiteko eskaintzen zituzten; janaria, arropa eta sendagaiak ematen zizkieten makiei; Guardia Zibilaren mugimenduetaz informatzen zuten; alderdietako buruak eta gerrillariak harremanetan jartzen zituzten; agiri faltsuak lortzen zituzten; etab. Gerrillari edozein modutan laguntzea, bandidaje y terrorismo, ko ekintza bezala epaitzen zen.
|
|
Horietako asko atxilotuak, bortxatuak eta torturatuak izan ziren. Agoarras txertoak jartzen zizkieten, orratzekin gorputz osoa ziztatzen zieten, aulki elektrikoan esertzen zituzten, etab.
|
Emakume
batzuk hil egin ziren eta beste batzuek beraien buruaz beste egitea erabaki zuten, sufrimendu horiekin amaitzeko.
|
|
Emakumeak burututako adulterioa zorrotz zigortu zen, baina gizonek burututakoa soilik zigortu zen bere amorantea emakume ezkondu bat zela bazekiela frogatzen baldin bazen. Bere senarra beste
|
emakume
batzuekin egon zela zekien emakumeak baliabide juridikoak zituen soilik infidelitatea senar emazteen etxebizitzan arruntki eman baldin bazen edo kalean era oso deigarrian burutu baldin bazen. Emagalduei dagokienean, berriz, gehienetan ez zuten inolako zigorrik jaso; II. Errepublikaren egunetan, berriz, prostituzioa zigortu egiten zen, emakumeen duintasunaren aurka zihoalako (arrazoi morala) eta sexu bidezko gaixotasunak hartzeko arriskua zegoelako (arrazoi eugenikoa).
|
|
Hasiera batean, gutxik uste zuten ekimen hau horraino iritsiko zenik. Artzainen mundu biltzarrak artzaintza maite zuten gizon
|
emakume
batzuen utopia zirudien.
|
|
Aurreko egunean, irailaren 7an? Hondarribian ezezagunak ziren
|
emakume
batzuek eskopetak utzizituzten aldarrikapenaren aldeko pertsona baten Kale Nagusiko etxean. Alardearenegunean, goizeko laurak inguruan, banan banan joan ziren sartzen 25 emakume etahorien alde zeuden zenbait gizonezko.
|
|
Era berean, zenbait lagunAlarde tradizionalean sartzen saiatuko dira, baina segurtasun neurriak zeintzukziren ikusirik, ezinezkoa suertatzen da. Une batean,
|
emakume
batzuek Alardearenhasieran kokatzea lortuko dute; berehala, hatxero, batek Ertzaintzari deituko dioeta ibilbidetik kanporatuak izango dira.
|
|
«Interesgarria litzateke lan bateanikertzea zergatik noizbait horren matriarkatu indartsua izana ohoreko duen herribatek horren beldur eta mespretxu handia erakusten duen emakumeen aurrean(...). Gogoan ere hartu litzateke zer neurritaraino izan daitezkeen gizaseme batzuksegurtasun eskas, prozesio batean emakume bat ondoan edukitzea mehatxutzathartzen badute» edo Javier Mina k 2000ko irailaren 8an izenpetutakoa: «BetikoAlardearen aldekoak, kantineraz gaineko beste emakumeak onartzera behartukolituzketen kanpo presioek eraginik eduki ez dezaten pribatu bilakaturik, berrienaketa modernoenak lirateke, hau da, tradiziotik urrunen genituzkeenak», «Alardemisto integrala sustatzen ari diren gizon eta
|
emakume
batzuk tolerantziaz oraingohonetan eskatzen ari direnaz baizik ez dakiten alderdietatik heldu dira; bestelakotoleranteak daude, ordea, beste aldean, oraingo honetan tolerante izaten asmatzenez dutenak eta besteak oro har, beste aldeko emakume eta gizon batzuek alde honetakoei eskaini ohi dieten irain(?) berbera itzulirik, espainoltzat jotzen dituztenak».
|
|
Bestalde, Laura Carrel eta Huntington Willard ikertzaile estatubatuarrek, Pensilvaniako Medikuntza Elkargokoak eta Dukeko Unibertsitatekoak, hurrenez hurren, ondorioztatu dute bigarren X kromosomaren zati handi bat aktibo dagoela, berez. Zehazki, X kromosomaren gene guztien %75 inguru “isilik” dago, beste %15ek desaktibaziotik ihes egiten du, eta gainerako %10a inaktibo dago kromosoma batzuetan, baina ez beste batzuetan, edo, bestela esanda,
|
emakume
batzuetan bai eta beste batzuetan ez. Horrek guztiak uste baino desberdintasun genetiko handiagoak iradokitzen ditu, bai emakumeen eta gizonen artean, bai emakumeen artean.
|
2006
|
|
Eta beraiek ere aldatu dute beraien jarrera feminismoari esker. Bestalde esango nuke gizonezkoentzat eta
|
emakume
batzuentzat garela beldurgarriak. Feminismoa emakumeen aldeko mugimendua dela esan izan da.
|
|
Edota Espainian gertatu dena konde, markes eta horrelakoekin. Badaude
|
emakume
batzuk markesak eta kondesak izan zitezkeenak, baina legeak esaten duenez, gizonen haritik joan behar du horrelako tituluak. Badira emakume batzuk feminismoarekin bat egin dutenak, nahiz eta printzipioz zuten klase soziala zela-eta, feminismoa beraiei ez interesatu.
|
|
Badaude emakume batzuk markesak eta kondesak izan zitezkeenak, baina legeak esaten duenez, gizonen haritik joan behar du horrelako tituluak. Badira
|
emakume
batzuk feminismoarekin bat egin dutenak, nahiz eta printzipioz zuten klase soziala zela-eta, feminismoa beraiei ez interesatu.
|
|
Egun dauden haurtzaindegietako zerbitzuakareagotu diren arren, eta legeriaren bidez lana familiarekin bateratzeko ahaleginakegiten diren arren; oraindik ere gurasoetako batek, gehienetan emakumeak, lanekokarrera moteldua ikusten du halabeharrez haur txiki baten beharrei egokiro erantzuteko. Eta lana aldi batez etetea erabakitzen ez duten
|
emakume
batzuen kasuan, erruduntasun sentimendua ere sor daiteke, agian gizartearen etengabeko mezuenondorioz, arduragabeki jokatzen ari direlako ustea barneratzen dutelako.
|
|
–, nahasten dira, eta denbora pasatu ahala, bikoteen bizikalitatea jaisten doa.
|
Emakume
batzuk urte bat arropa erosi gabe egon daitezke etabeste batzuek lan aukera interesgarriak alde batera utz ditzakete, haurdunaldialortuko duten esperantzarekin. Haurdunaldia ez da iristen, eta beraien bizitzadenboran geldituta geratzen da.
|
|
Kasu horretan, uste da burmuineko burdinaren erabileran, garraioan eta biltegiratzean defizitak garrantzia izan dezakeela, burdin urritasuna duten pazienteen %50ek ere sindromea izaten baitute. Haurdun dauden
|
emakume
batzuek SPI pairatzen dute, bereziki azken hiruhilekoan. Gehienak hobetu egiten dira erditu ondoren, nahiz eta, kasu batzuetan, haurdunaldiak arazo sorra sorrarazten duen, eta, orduan, sintomek aurrerago iraun dezakete.
|
|
Ortega-k, ikusiriko bere konklusio horretan konfirmatu ahal izateko (korrespondentziarena), aurretiaz garbiketa erabakigarri bat egin behar izan du bere zalantzetan. Argitu du nola ulertzen den gizon
|
emakume
batzuk –arrazak, kontinenteak– gizakiak izatea, eta ez izatea historikoak; zergatik eta nola diren horiek Izpirituak ezhistoriara baztertuak; nola pirritatzen den horien existentzia menderen mendetan, beti joaten eta beti leku berean. Soluzioa korrespondentzia modu bat da berriro, eta oraingoan bai, bitxiki, Herrien Psikologo mekanizisten maneran:
|
|
Neska haiek ezagutzeak emakumeak beste begi batzuekin ikusarazi zidan.
|
Emakume
batzuk ziren etxekoen heriotza sufritzen zuten emakume etsiak. Beste emakume horiek, aldiz, erresistentzia ziren, ez gorrien ama, alaba, emazte, arreba eta neska lagun zirelako, bular gorrien barruan beren bihotzak emateko prest zituztelako baino.
|
2007
|
|
Ekimena ez da Deustuko galletagileetara mugatu, eta bere garaian lan baldintzak hobetzearen alde borrokan aritu ziren beste
|
emakume
batzuen kasuak ere biltzen ditu. Galletagileen web orrialdeko esteketan klikatuz, Bilboko itsasadarreko zamaketari eta zirgarien edo Gipuzkoako kotoigile eta zigarrogileen errealitatea ezagutu daiteke.
|
|
Fabula da istorioa beste zerbaiten irudikapena delako, Anaren bidez memoriaren ideiarekin egin dut lan; berea ez den memoria bat, denek denari buruz dugun memoria. Anaren kaosean, pixkanaka beste
|
emakume
batzuen oroitzapenak eta irudiak tartekatzen joango dira. Bera leku lasai batetik dator, aitak oso babestua, bere koadro koloretsu eta baikorrekin ateak itxita izan ditu orain arte, eta ate horiek irekitzen hasiko dira.
|
|
Adituen arabera, ez dago behar adina informazio haurdunaldiari eta JBari buruz, baina uste dute arazoak ez diela eragiten ez ugalkortasunari ez fetuaren osasunari.
|
Emakume
batzuek jakin dute CI sintomak hobetu egiten direla haurdunaldian; beste batzuetan, berriz, kontrakoa gertatzen da. Dietaren garrantzia CI duten paziente askok egiaztatu dute dieta aldatzeak lagundu egiten duela sintomak kontrolatzen eta gaixotasunak okerrera egin ez dezan.
|
|
Zer esanahi du orduan autoenpleguak Indian? " Emakume hauek asko irabazi dute bizi kalitatean, eta gai dira beren familietan eta komunitatean eragiteko, beste
|
emakume
batzuei beren burua baloratzen eta lana izaten lagunduz" Garrantzi izugarria du. Emakumeekin lanean hasi nintzenean, txabolismo eremu batera joan nintzen haiekin bizitzera.
|
|
Orduan ikusi nuen hori lortzeko bide bakarra prestakuntza eskaintzea zela, lanean behar adina egitea lanpostu bat, bizimodu bat izateko. Emakume horiek bizi kalitatean asko irabazi dute, beren familietan eta komunitatean eragiteko gai dira, eta beste
|
emakume
batzuei beren burua baloratzen eta lana izaten laguntzen diete. Alde horretatik, zalantzarik gabe, bidezko merkataritzaren defendatzaile zintzoa zara, nola konbentzituko zenuke ez den pertsona bat?
|
|
Ahoko manipulazioren bat (glosodinian) edo sexu harreman bat (bulvodinian) izan behar da beti, minaren arrazoia argi ez dagoenean.
|
Emakume
batzuek baginaren zuloa oso txikia dute, eta horrek mina eragin dezake. Aipatu dituzun arrisku faktore horiez gain, badago arriskurik?
|
|
«Landan, seme alabak hirian baino askoz merkeagoak dira, eskolako eta arropako gastuei aurre egin behar baitzaie, besteak beste».
|
Emakume
batzuek lan eskaintza ugaltzeko nahiaren mende jartzen dute: «Lana da lehena, eta seme alabak gero».
|
|
euskal emakume idazleak. (Gizasemeok joera dugu gaia baztertzeko, literatura sexuen arabera epaitu behar ez delakoan, eta
|
emakume
batzuek erantzun ohi dute ez ikusiarena egitea egon dagoen diskriminazio egoera iraunarazteko bidea besterik ez dela; behingoz bada ere, neure iritzia emango dut beraz, mutur sartzetzat hartuko ez zaidan esperantzan.)
|
|
Ez nuke asmatuko gaur egunean zenbat urte dituen esaten, hirurogeitik gora honezkero, baina segur naiz, dabilen lekuan dabilela, bertako emakumerik ederrena izango dela oraindik ere Oja. Izan ere,
|
emakume
batzuek badute argi aparteko bat, gizonok eta edonor itsutzeko modukoa. Horietakoa da Ojaren edertasuna, joaten zinen haren alboan edonora, eta denen begiak geratzen ziren harenei itsatsita, besterik egin ezinean, likak txoria nola, halaxe geratzen ziren denonak haren begietan trabatuta.
|
2008
|
|
Beste herrialde batzuetan ere badaude horrelako aukerak: zubian hona etorri ziren
|
emakume
batzuk aurrez Italiako bankuko partaide baten etxean egon ziren. Kasu hauetan, kostuak sortzen dituzten zerbitzu guztietan bezala, eskatzen duenak ordaindu behar ditu gastuak.
|
|
Nire kartzelako patioa Belen Maciasek idatzi eta zuzendu duen filma aurkeztu dute gaur Donostia Zinemaldian. Pelikulak preso eta baztertuta dauden
|
emakume
batzuen istorioa kontatzen du. Candela Peña, Veronica Echegui, Ana Wagener, Blanca Portillo eta Patricia Reyes Spindola aktoreak protagonista dituen lana Altadis Zuzendari Berriak sarirako lehiatuko da.
|
|
Arabiar hiria da Tanger egun. Antigoaleko kosmopolitismoaren aztarna ugari ditu, baita mendi magalean eta itsaso biren ertzean kokatutako eskualdearena ere. Azoka egunetan inguruko herrixketako bizilagunez betetzen da hiria, ikusi ditugu marradun gona zuri gorridun
|
emakume
batzuk, txapela buruan. Rif-ekoak dira, Marokoko gobernuak baztertuen dituen herrikoak.
|
|
–Ez, baina zurrumurruak dabiltza aspaldi honetan kaleko beste
|
emakume
batzuk ere, desagertzen hasi direla.
|
|
Bakarrik bizi direnen itxura higatu eta nekatua hartzen hasia ote zen iruditu zitzaidan. Badagoela adin bat erabaki nuen, gizakion barne egitura osoa erortzen hasten dena, eta kataklismo hori isilik, inolako harrabotsik gabe gertatzen dela, guztion begi bistan, eta emakumeak, inguruan dauden
|
emakume
batzuk bakarrik ohartzen direla sarraskiaren handiaz. Horietako batzuk, ikuskizuna ezin eramanik edo, aldendu egiten dira.
|
|
Hori pentsatu nuen orduan.
|
Emakume
batzuk barre haize batekin igarotzen ziren nire ondotik, emakumeei arrazoi emanez beharbada, edo beren senarrek gorrotoarekin begiratzen zidaten, emaztea lagun bati ez baizik eurei lapurtu izan banie bezala. Garibaldik eta biok elkarri begiratu genion.
|
|
–
|
Emakume
batzuen memoriak ez du mugarik, beren maitasun guztien aurrekontu, inbertsio eta etekinen erregistroa daramate aldi berean, esan eta algara txiki bat egin zuen.
|
|
Buruz behera jarritako ordularien penduluak bezala mugitzen ziren, nekerik gabeko joan etorrian. Bere ohetik pasatako
|
emakumeren
batzuekin gogoratzen arituko zela pentsatu nuen. Bere memoriak ez zuen izango seguru asko, nireak bezalaxe, kontaduriarako adurrik.
|
|
Gustatu egiten zitzaion itsasoak ospeldutako azalaren zapore gazia. Orain egurrezko eskaileran eserita,
|
emakume
batzuen zaporea ere antzekoa zela gogoratzen ari da, itsaskiaren gisakoa, baina indarrik gabeko oroitzapena izan da. Bizitzako gertakari gehienak urrunak, arrotzak, beste bati gertatuak iruditzen zaizkio.
|
|
Tren geltokitik Kanal Handira atera zirenean hitzik gabe geratu omen zen une luze batez, hiriaren ederrari txunditurik begira. . Ezagutzen duzula uste duzu eta aldiro harritu egiten zaitu,
|
emakume
batzuek bezala?, esan omen zuen eta, hunkiturik, eskua estutu omen zion, baina ez omen zion Nadiak inondik ere biharamunerako zituen asmoen berri igarri. Orain, heriotzak bizitzako azken uneei eman ohi dien argitasunarekin gogoratzen ditu San Marco plazan ibilaldia bukatu ondoren esan zituen hitzak.
|
|
haciendo frecuentes salidas para proteger pequeñas guarniciones de Elgueta, Elgoibar, Marquina y Ondárroa»1079 Aretxabaleta aldean ere, zer esana izan zuen Eibarko Askatasunaren Boluntarioen musika bandak1080 Eibarren, boluntario liberalek izan zuten sostengu ekonomiko eta ideologikoa ukaezina izan zen. Prudencia Atxak, Manuela Baskaranek, beste
|
emakume
batzuekin batera, Eibarko boluntarioen konpaniaren ikurrina josi zuten. 1872ko abuztuan, Eibarko ordezkaritza politiko militarrak Amadeo I.a bisitatu zuenean, erregeak boluntarioen lana eskertu zuen bereziki1081 Bertsotarako gairik ere eman zuten, alde zein aurka.
|
|
Emakumeen jatorriari erreparatuz gero eta genero erlazioak kontuan hartuta, biztanleria immigrantearen arteko desberdintasun egoerak gertatzen direla ikusi dugu, hala ere, ezin da esan ezaugarri kulturalak jokabide jakinaren eragiletzat hartu direla. Dena den, pentsatzen dugu migrazio prozesu batetik igarotzen ari diren jatorri desberdineko
|
emakume
batzuen errealitatera hurbiltzea, euren historiak nahiz bizitzak ezagutuz eta batik bat eruren errealitateak eta bertan aurkitzen dituzten errealitateak, lagungarria izan dela, alde batetik homogeneotasunaren irudia desegiteko; beste alde batetik, beren ongizate maila adierazteko eta ulertzeko, eta azkenik, etorkizunari begira jarduteko proposamenak diseinatzeko.
|
|
Beste herrialde batzuek hartutako neurriak Saharaz hegoaldeko Afrikaz gain, Afrikako ekialdeko eta hegoaldeko ia ehun herrialdek emakumeen eta haurren osasunaren aldeko ekimenak dituzte. Amek osatutako laguntza sare bat arduratzen da GIBaz kutsatutako beste
|
emakume
batzuei laguntzeaz. Elkarrekin hiesaren estigmari aurre egiten eta bizirik irauten saiatzen dira.' Kalkuluen arabera, 530.000 haur GIBaz infektatu ziren 2006an, batez ere ama semearen transmisioaren bidez. Tratamendurik gabe, haur horien erdiak hil egiten dira 2 urte bete baino lehen.
|
|
Errore marjina sei hilabete ingurukoa da, eta proba odol analisi erraz bat da. Aditu horien arabera, emakumeek 30 urte igaro arte atzeratzen dute haurdunaldia, nahiz eta menopausiaren adina aldatzeak eta ugalkortasun naturala aldatzeak esan nahi duten
|
emakume
batzuk antzuak direla hogeita hamar urte bete arte. Zientzialariek ugaltzeko adinean zeuden 144 emakume osasuntsutan neurtu zuten HMA maila, eta hormona horren batez bestekoa adinaren arabera kalkulatzeko erabili zituzten datuak.
|
|
landa nukleoak gero eta gehiago husten ari dira, minusbaliatuak" erabat" artatzen ez dira edo" zerbitzu aski ez" daude, garraio publiko egokiturik ez dago, bereziki taxiak, eta Interneten sartzeko ezintasuna, telefonia mugikorrak estaldurarik ez duen" itzal eremuekin" bat egiten baitu. Gainera, landa etxebizitza tradizionalaren baldintzak aztertzen dira, oro har, gutxi prestatuta dagoena mugak dituzten pertsonen mugikortasuna bermatzeko; gizarte eta kultura jardueretan parte hartzeko pasibotasuna;
|
emakume
batzuek" emakume izateagatik"," ezgaitasun bat izateagatik eta zerbitzuetara iristeko zailak diren eremuetan izaten duten" bereizkeria hirukoitza"; landa biztanleriatik hurbilago dauden talde multiprofesionalik ez izateak eta ikastetxerik ez duten pertsonen jarraipenerako berariazko protokoloak laguntzen ditu. Premia bereziak Ezgaitasun fisiko handia duten pertsonen eta haien familien landa inguruneko beharrei buruzko 2006ko emaitzen txostenean, PREDIFek egina, pertsona horiek laguntza behar duten eremu nagusiak nabarmentzen dira.
|
|
|
Emakume
batzuek aldika soilik jartzen zituzten galtzak. Gizonezkoekin ezkondu ziren eta ama ere izan ziren.
|
|
Katalina Erauso eta James Barry, adibidez, gaur egun transexualak deitzen ditugun multzoan sar daitezke. Beste
|
emakume
batzuk homosexual ezagunak dira; aukera sexualarekin lotuko nituzke. Eta beste asko heterosexualak, ezkonduak eta abar erosotasunagatik jantzi ziren gizonez».
|
|
Zuzendaritza postuetara heltzeko aukera izan duten
|
emakume
batzuek ezezkoa eman izan dutela gaineratu du Juaristik, lanetik kanpoko arduren ondorioz. Hor dago erronka, hain zuzen.
|
|
|
Emakume
batzuek mailaz igotzeari uko egiten omen diote, zama guztiei aurre egitera helduko ez direlakoan.
|
|
David Duchovny, Gillian Anderson, Adam Godley, Amanda Peet. 104 min. Virginiako herrixka bateko
|
emakume
batzuk desagertu egingo dira. Apaiz batek leku batera bidaliko ditu poliziak, eta han giza gorpu batzuk izoztuak aurkituko dituzte.
|
|
Ana Isabel Navarlaz eta Maria Jesus Intxausti. Donostiako Herrerako
|
emakume
batzuen izenean.
|
|
Horra, Bizargorriren begietako erluz eta ñir ñir haren zergati nagusia, baina ez bakarra. Chiararekin mintzatzen zen bitartean, aspaldian bere emazteetako batzuekin izandako sentipen bat berritu zitzaion, hots, haurdunaldiaren lehen parteak, sabela sobera puztu aurrekoak, are ederrago bilakatzen zituela
|
emakume
batzuk: distiratsuagoa zuen azala, gozoagoa begirada, mardulagoa bularra, guriagoa ukondo eta besoetako haragia... gainerako gorputz atalak estaliak zeramatzan, eta ezin beraz iritzirik eman.
|
|
Candela Peña, Veronica Echegi, Blanca Portillo, Violeta Perez, Natalia Mateo. 99 min. Espetxean dauden
|
emakume
batzuen istorioa kontatzen du filmak. Mar kartzelako funtzionarioarekin, preso talde batek Modulo 4 antzerki taldea sortuko du.
|
|
Candela Pe, a, Veronica Echegi, Blanca Portillo, Violeta Perez, Natalia Mateo. 99 min. Espetxean dauden
|
emakume
batzuen istorioa kontatzen du filmak. Mar kartzelako funtzionarioarekin, preso talde batek Modulo 4 antzerki taldea sortuko du.
|
|
Altsasuarren aldetik jaso zuen laguntza nabarmendu zuen. Berak ere, ahal zuen neurrian lagundu zituen herrikoak, esaterako, gaztelaniaz gaizki moldatzen ziren
|
emakume
batzuk lagunduz.Bere burua Errepublikaren aldeko borrokalari gisa definitu zuen. Gerran 3 urte, beste hainbat espetxeetan eta soldadu langileen 95 zigor batailoian bizi izandakoak liburu batean jaso zituen Isaace k:
|
|
Eskualdeko hainbat gazte eta heldu ari da lanean filman. Estra bezala, azpeitiar gazte batzuk eta
|
emakume
batzuk ari dira aktore lanetan. Protagonista, berriz, Iñigo Aizpitarte zarauztarra da.
|
|
Rosarentzat zein aukera zen okerragoa, Tomasek istripu bat izatea edo Tomas beste
|
emakume
batzuekin egon izana. Artean ez ziren izango bost urte ezkonduta zeudela, eta Rosak gero eta sarriago egiten zuen galdera bera.
|
2009
|
|
Egungo errealitateak ez du posible egiten norberaren aukera aurrera eraman ahal izatea, edozein delarik ere egiten den aukera. Errealitatea da
|
emakume
batzuk lana uztera behartuta ikusten dutela euren burua zerbitzurik ez dutelako jasotzen. PSOEren hauteskunde promesetako bat zen 2010erako lekuak %32ra iristea (egun %20koa da zifra).
|
|
Emakumezkoek gauzak egiten saiatu behar dute, gizonezkoek bezala. Eta porrot egiten dutenean, porrotak erronka izan behar du beste
|
emakume
batzuentzat".
|
|
Umerik gehienak etxeko ohean jaiotzen ziren. Erditze orduan, partere, emaginaren laguntza izaten zuten, etxeko garaitiko andre eta auzoko
|
emakume
batzuk ere horretan parte zutela.
|
|
Ustez, Yamiled Giraldok eta beste
|
emakume
batzuek salatu zuten gizon batek enkargatu zuen hilketa. Salaketa horien ondorioz, gizona kartzelara sartu zuten sexu askatasunaren aurkako delituen egiletza leporatuta.
|
|
Depresioa duten pertsonetan ere maiz ikusten da elikagai jakin batzuk jateko apeta dutela, hala nola txokolatea, alkohola, izozkia, patata frijituak, hanburgesak... Antzeko jokabidea izaten dute
|
emakume
batzuek hilekoaren aurreko egunetan.
|
|
Senarra gerrara joan zen, boluntario bera ere, eta amona errefuxiatu moduan ibili zen batetik bestera, bere bi urteko umearekin. 37ko martxo bukaeran, Durangon zen; egun argia zen, eta bera Lapiko tabernaren kanpo aldean zegoen beste
|
emakume
batzuekin; umeak metro batzuk urrutiago jolasean, alboko parkean. Hegazkinen erasoa abisurik gabe hasi zen, eta nahasmen hartan bonba bat erori zen parkean.
|
|
Bi minutu luze behar izan genituen Musika Plazatik moilara iristeko. Bidean parrokiako koruaren entsaiotik zetozen
|
emakume
batzuk gurutzatu genituen. Kopeta zimurtuta begiratu ziguten, baina harritu gabe.
|
|
Biak bakarrik egon balira, baliteke gizonak, orduan ere, aurrera egin izana, baina han gizon
|
emakume
batzuk zeuden: agure hura zegoen, adibidez, atsoarekin erre eta erre ari zena, zigarreta bat bestearen atzetik; agureak, agurea eta atsoa trebetasun handiarekin mugitzen ziren giro hartan?
|