|
2002
|
|
|
Zerbait baitzuen barre hark eguzkitik, zerbait zuen ur jauzitik... eta nik Sararen eskutik bizi nahi bainuen, eguzkiz eguzki eta ur jauziz ur jauzi. Ez,
|
emakume
hura ez zegoen blokeatuta, ez guztiz behintzat, inola ere. Irri egitea ahaztu zitzaiola esan zidan egun gutxi batzuk lehenago, baina geroztik behin baino gehiagotan egin zidan irri eta, irri ez ezik, bizipozaren iturritik isuritako barre algara haiek ere bai...
|
|
2005
|
|
|
Nork esan behar zizun hango
|
emakume
hura ez zela Jaione, zeure emazte izandakoa. Nork esan behar zizun, munduan bi pertsona egon zitezkeela hain antzekoak?
|
|
2006
|
|
|
Eskuak ahoaren bi aldeetan jarri eta oihuka ari da.
|
Emakume
hura ez da Luisa Izagirre, ez da Dolores Izagirre ere. Bera da.
|
|
|
Eskutik heldu dio Piliri, hain ikusi du estu, eta berriz esan dio lasai egoteko. Nereak pentsatu du
|
emakume
hark ez lukeela ama inoiz bakarrik utziko, eta horrekin batera, ezinbestean etorri zaio burura Xabierrekin izandako elkarrizketa. Ospitaletik irtetean amarekin zer egin behar duten eztabaidatzen aritu direla pentsatze hutsak nazka eman dio, bereziki aurrean duen Pilik bere amagatik duen ardura ikusita.
|
|
2008
|
|
|
Kidetasuna, ezagutza eta etxekotasuna jotzen zituen hark hitanoaren aukera egiteko baldintza ezinbestekotzat. Neska edo
|
emakume
hura ez zen ez ezaguna eta ez etxekoa. Beraz, zuka hitz egin niokeen.
|
|
2009
|
|
|
Medikuek garbi ikusi zuten.
|
Emakume
hark ez zuen haurrik izan. Norena zen haur hura?
|
|
|
Ate aldera begiratzeko planta egin nuen. Urteetan aurrera egin arren,
|
emakume
hura ez zegoen batere gaizki. Kopeta erdira erortzen uzten zuen ile xerlo urdindu hura zen agian.
|
|
|
Ez zaude minduta, Clara? Badakizu ez dudala munduan zutaz beste inor maite;
|
emakume
hura ez zen, ordea, besteak bezalakoa. Zu, Clara, eta gure haurra kenduta, emakume haren eta orain arte ikusitako guztiaren arteko aldea, zeruaren eta lurraren artean dagoen berbera da.
|
|
|
Kantuaren azkenean Pedro Mai! egin zuen
|
emakume
hark ez zekien zertaz ari zen, ez zekien euskal kantu bat zegoela gaztelaniaz kantatzen ari zenaren atzean, baina hizkuntzaren senak Pedro Mai egitera behartu zuen.
|
|
2010
|
|
|
handiena izan zen aurrerago. Eta
|
emakume
hark ez zekien
|
|
2011
|
|
|
Lepoan ebaki sakon bat zeukan, zintzurra alderik alde mozten ziona; baina harrigarriena ez zen hori, aurpegian zituen bi zuloak baizik:
|
emakume
hark ez zeukan begirik.
|
|
2014
|
|
|
Gertatu zen
|
emakume
hura ez zela benetan emakumea, gizonezkoa baizik. Hasieran ez nintzen ohartu, baina hitz egiten hasi zenarekin batera ez nuen zalantzarik izan.
|
|
|
Historia asmatua izan balitz, idazle bilakatuko zen Palmira saiatua. Jostun bilakatu zen, ordea, eta eskolara maistrari luma itzultzera joan zenean esan zioten
|
emakume
hark ez zuela han lanik egiten. Palmira ez zen berriz eskolara joan.
|
|
2015
|
|
|
|
Emakume
hura ez zitzaion komeni, egin zuen berekiko Errek bere amak esango lituzkeen hitzak erabiliz. Argi zuen hori.
|
|
|
Ene, ezin zituen eraman emazteak hari sufriarazitako laido txiki guztiak. Eta orain, beti, ezin zuen asmatu zergatik, non eta
|
emakume
harengatik ez zen?, ihes egiten zuen berarengandik. Ez zion inoiz ezer esaten.
|
|
|
Itxura batean, esan zitekeen
|
emakume
hura ez zela nire izandako asko bezain ederra, baina bazeukan zerbait, oraindik ere ez dakit zer, jarleku hartara betiko lotu ninduena.
|
|
2016
|
|
|
Bere buruarekin, nagusiki.
|
Emakume
hura ez zitzaion inoiz fidagarria iruditu. Gauza izan ote zen bere senarra suizidiora bultzatzeko?
|
|
2017
|
|
|
Beistegi berehala ohartu zen
|
emakume
hura ez zebilela txantxetan eta inori ez ziola utziko Natirengana hurbildu ere egiten. Katamaren atzamarrak aterako zituen behar izanez gero bere alabaren defentsan.
|
|
2018
|
|
|
Bizitzatik. Añesek beti izan zuen emakume hotza zelako sentipena,
|
emakume
hark ez zuela ezergatik benetako interesik erakusten. Añes bera, bisitan joan zitzaion iloba bakarra, barne.
|
|
2019
|
|
|
1980an Evans atxilotu zutenean elektrizitatea lapurtzeagatik, Elizabeth izeneko emakume batekin bizi zela adierazi zion poliziari, baina
|
emakume
hura ez zen sekula identifikatua izan. Litekeena da hura izatea Bear Brookseko biktima heldua.
|
|
2020
|
|
|
|
Emakume
hura ez zen bereziki abertzalea, baina modu naturalean eusten zion antzinako euskaldunen hizkuntz komunitatearen kontzeptuari: argi zuen euskararik gabe ez zela vasca.
|
|
|
Judua zen, espainiarren intolerantzia erlijiosoak mende batzuk lehenago kanporatutako sefardien ondorengoa.
|
Emakume
hark ez zidan nazia deitu, nahiz juduen kontrako jazarpen haiek nazien geroko genozidioa oinarritzeko ere balioko zuten. Baina Alemanian, beste hainbat lekutan bezala, garesti ateratzen da inori besterik gabe nazia deitzea.
|
|
|
«Hor agertu zen sor Juana Ines Gurutzekoaren pertsonaia. XVII. mendeko
|
emakume
hari ez zitzaion utzi ikasten, kultura hartzen. Eta toki askotan hala izaten segitzen du gaur ere.
|
|
|
Txakolina hartuta gaizki egin nuela konturatu nintzen, besteri abantaila ematea zela hura. Jabetuta banengoen ere
|
emakume
hark ez zuela halakoen beharrik inori aldea ateratzeko.
|
|
|
–
|
Emakume
hark ez zion orririk kendu inongo libururi. Hark aldean ekarritako liburuxka batean gauza batzuk idatzi zituen luma batekin, baina ez zuen orririk ostu inondik inora. Dominikak, apur batean isilik egon ostean.
|
|
|
–Egizu egin behar duzuna patxadaz eta lasai, esan zion aguazil gazteenak, Jagobez errukituta. Aguazil gazte hark ziur zekien
|
emakume
hark ez ziela ihes egingo; gainera, ondo ezagutzen zuen Jagobe, ubillostarren zerbitzaria. Eguen zuri eskean joaten zirenean emakume hura eskuzabala izaten zen neska mutiko eskaleekin.
|
|
|
Jakina, ez zuen esan zer mundu klasetan bizi garen, baizik zareten, bere burua kanpoan utziz, eta horrek pista bat eman zidan. Mostradorearen beste aldeko
|
emakume
hura ez zen behealde honetakoa.
|
|
2021
|
|
|
Handik urteetara berriro topatu nuen, baina oso ongi gogoratzen zuen oraindik ere esperientzia hura. Haren ustez,
|
emakume
hark ez omen zuen Gaspar Ruiz zuzenean konbentzituz eramaten plan odoltsuak betetzera, haren arima xumean konpondu ezinezko bidegabe baten sentipen bizi bat piztu eta bizirik edukitzeko baliabide sotilaz baizik. Baliteke, baliteke.
|
|
|
Baginen mandatari batzuk auzoan, adin berekoak, eta Gaztelapiko mendian zulo bat egin genuen bakoitzaren eskupekoak gordetzeko. Gogoan dut behin mandatu bat egin behar nuela, etxe batera olioa eraman behar nuela, baina
|
emakume
hark ez zidan inoiz eskupekorik ematen. Haserre, gurdia hartu eta maldan behera bota nuen.
|
|
2022
|
|
|
Lagunaren optimismoa partekatu nahi nuen, baina ez nengoen guztiz lasai. Nik nekiela,
|
emakume
hura ez zen amaren adiskidea, eta, are inportanteagoa, ama itzalgaizka atera zen errosariotik ezezagun haren etxera joateko. Karrikan topatu genuenean ez zigun hitzik aipatu hari buruz, eta susmoa nuen aitari ere ez ziola deus erranen...
|
|
|
Juliak ama haietako baten eskutitzak irakurri ditu. Nola egon daiteke hain ziur
|
emakume
hark ez zuela negarrik egin bere haurtxoa atzean uztean. Nola jakin dezake beste amek ere ez zutela sufritu beren sabeleko fruitua abandonatzean?
|
|
2023
|
|
|
|
Emakume
hura ez nuen gehiago ikusi. Handik aurrera, denak izan dira gizonak.
|
|
|
Ordea, ez zuen denbora luzeegia izan nutrizioaren inguruko paradoxa haietan kulunkatzeko; bulegoko atera iritsi zenean emakume bat zain zeukan. Bere egitate fisikoa baino lehenago, Carvalhok antzeman zuen bulegoko atera zeramaten eskailerek beren egituran erabat ezin har zezaketen presentzia bat zegoela han, kaiola txiki geratu zaion piztia bat balitz bezala, eta sekula huts egiten ez zion sen zahar batek
|
emakume
hura ez zela bera bezala usatua gaztigatu zion. Alegia, emakume harentzat zoriontasuna ez zela, haurra zelarik, amak emandako azeitunez beteriko kukurutxo bat.
|