|
2001
|
|
|
Begietako kolore gogokoena nahiko bat etorri ohi da norberak duenarekin; hala ere, gizonezkoek emakumeak begi urdinak izatea nahiago duela uste dute estatuko
|
emakume
gehienek.
|
|
|
|
Emakume
gehienek argalago egon nahi izaten dute.
|
|
|
OMEren (Osasunaren Mundu Erakundea) arabera, 40 urtetik aurrera, emakumeen energia behar metabolikoak %5 murrizten dira hamarkada bakoitzeko. Horrek esan nahi du kaloria gutxiago eman behar direla, eta hori ez dute kontuan hartzen
|
emakume
gehienek; ondorioz, pisua handitu egiten da, eta, garaiz konpontzen ez bada, obesitatea eragin dezake. Adin horretatik aurrerako dieta, lotutako gaixotasunik ez dagoenean, elikadura orekatura mugatzen da, norberaren beharren arabera, ñabardura batzuk kontuan hartuta:
|
|
2002
|
|
|
|
Emakume
gehienek itzuri ezinezkoak dituzten bular eta sabeleko ildoen kontrako borroka hasiko dute orduan: larruazala egunero egunero hidratatu ezean, epidermisean dautzan kolageno eta elastinazko zuntzak hautsirik, erditze ondoan begi bistan agertzen diren ildoak osatzen dira.
|
|
|
Hain zuzen, azterketa baten arabera, biriketako minbizia sei aldiz handitu da azken hamarkadan. Aditu horrek uste du Espainian Estatu Batuetan gertatzen dena gerta daitekeela, non, azaldu zuenez, bularreko minbizia jada ez baita
|
emakumeen artean
gehien zabaldu den tumorea, emakumeen artean biriketako minbiziak gora egin baitu. Emakumeen tabakoaren onarpen masiboa, Morenoren arabera, Bigarren Mundu Gerratik aurrera hasi zen, eta hirurogeita hamarreko hamarkadan zabaldu zen.
|
|
2003
|
|
|
Azterlan baten arabera,
|
emakume
gehienek ez dituzte ezagutzen osteoporosiaren sintomak.
|
|
|
Datu kezkagarri hori agerian utzi du Erresuma Batuko Osteoporosi Elkarte Nazionalak (NOS) egindako azterlan batek. Kaltzio faltagatik eritasun horrek eragiten duen hezur masa galtzea da
|
emakumeek
gehien ezagutzen ez duten datuetako bat. Ahultze horren ondorioz, hezurrak oso hauskor bihurtzen dira edozein kolpetan, eta horrek haustura arriskua areagotzen du, masaje terapeutiko baten ondorioz ere ager baitaitezke.
|
|
|
Txostenaren arabera, haurdunaldian eta erditzean izaten diren heriotza gehienak konplikazioak atzematen geratzearen ondorioz gertatzen dira, baita laguntza espezializatua jasotzen duen denbora luzeegiaren ondorioz ere. Horrez gain, Saharaz hegoaldeko eta Asiako hegoaldeko herrialde pobreetan, batez ere Bangladeshen, Indian, Nepalen eta Pakistanen,
|
emakume
gehienek ez dute inolako osasun arretarik etxean, batez ere urruneko eremuetan bizi badira. Gainera, eremu deprimitu horietan, nahiz eta ospitale zerbitzuak eskura izan, sarritan ez dute larrialdiei erantzuteko ekiporik izaten.
|
|
2004
|
|
|
65 urte betetzean, eritasun kronikoen prebalentzia handitu egiten da, eta emakumeen% 80ri eragiten dio; izan ere, emakumeen% 31k patologia urrigarriak ditu. Gainera, pairatzen dituzten
|
emakume
gehienak bakarrik bizi dira. Bestalde, Palaciosek gogorarazi zuen baieztatuta dagoela emakumeek “osasun desberdintasunak” dituztela gizakiarekin, ugalketa eremuarekin lotutako patologietatik haratago doazela.
|
|
|
Egoera hori ez dator bat Catalyst institutu espezializatuak berriki egindako ikerketa baten emaitzekin. Lan horren ondorioz, zuzendaritza postuetan
|
emakume
gehien dituzten konpainiak gizonak baino %35 errentagarriagoak dira. Ezinduak eta etxekoandreak Lan desberdintasunaz gain, oraindik ere asko dira egunero genero diskriminazioa jasaten duten emakume taldeak.
|
|
|
Lehenengo hiru hilabeteetan, azido folikoaren injekzioa, haurdunaldiaren funtsezko bitamina, bikoiztu egin behar da, haurtxoaren hodi neuralaren eraketari begira. Hala ere, haurdun dauden
|
emakume
gehienek ez dute lortzen gomendatutako ekarpena, eta, beraz, ginekologoak ohitzen dira etorkizuneko amek bitamina horren osagarriak izan ditzaten. Are gehiago, hobe da medikamentua haurdunaldia baino hilabete lehenago hartzea.
|
|
|
Bularra erauztea (mastektomia) minbiziak
|
emakumeei
gehien eragiten dien tratamenduaren zatia da. Tratamenduetan gero eta paziente gehiagok izaten dute bularra, baina oraindik ere badira emakumeak uko egin behar diotenak, arriskurik ez izateko.
|
|
2005
|
|
|
Horrez gain, Euro RSCG publizitate agentziak Ingalaterran eta AEBetan 2.000 gizonen eta beraien bikoteen artean eginiko inkesta baten arabera,
|
emakume
gehienek beraien bikoteek ukitu femeninoa izatea nahiago dute, batez ere, etxean laguntzeko gai badira, eta sentimenduak adierazteko trebeak badira. Baina hortik berdintasun efektibora badago aldea.
|
|
|
Alderantziz, benetako arazoak, hau da, edozein giza banakok Euskal Herrian, Danimarkan, Indian, Malawin edo Bolivian izan ditzakeenak, eguneroko bizitzan nahi gabe bigarren mailan uzten ditugu». Ez hori bakarrik, «emakume naizen aldetik »dio Ainhitzek», eta Mendebaldean giza eskubideen arloan oraindik aurrerapauso gehiago eman behar badira ere, oso gogorra da munduko
|
emakume
gehienak eta ume asko eta asko nola bizi diren ikustea». Ondorioa garbia da:
|
|
|
feminismoa emakumeen inguruko diziplina da. Eta emakumeok gara
|
emakumeez
gehien dakigunak. Baina feministon lan teoriko ikaragarriak ez dauka aitortzarik.
|
|
|
Sintoma horiek
|
emakume
gehienek azaltzen dituzte; baina, horiez gainera eta emakume batetik bestera alde handiak daudela aintzat harturik, batzuetan alterazio psikiko eta zailtasun sozialen sorburu izan daiteke menopausia.
|
|
|
Gero eta konbentzituago bainago gizon guztiak berdintsuak direla? eta
|
emakume
gehienak ere halatsu. Eta bihotzak galtzen din emakumea, eta begiak gizona?
|
|
|
Bai, fabrika automatizatuan lan egin zuen garaian, gobernuarena ez beste sindikatuak legez debekatuta zeuden Francoren garai hartan, beraz?, behin baino gehiagotan entzun izan zion lagun lagun zuèn lider sindikal ezkutuko bati, emakumea hura ere?, etxeetan eta familia giroan gertatu izan ohi zirela esplotaziorik handienak,
|
emakumeen kontrakoak
gehienak, jakina.
|
|
|
|
Emakume
gehienak betebehar horretaz libratzen saiatu ziren, ahal izan zuten bide guztiak erabiliz. Batzuek ezkontza erabiliko dute, beste batzuek atzerapenak lortuko dituzte ikasketengatik edo egoera bereziengatik (adibidez, nekazaritza eremuko emakumeek aitzaki bezala etxean beraien lana ezinbestekoa zela esaten zuten).
|
|
|
Gainera, emakume gehiagok lan egiten zuten arren, horrek ez du esan nahi berdintasunaren bidean pauso garrantzitsurik eman zenik.
|
Emakume
gehienak gaizki ordaindutako lanpostuetan zeuden, hala nola, nekazaritzan, industrian espezializatu gabeko lanesku bezala, etxeko zerbitzuan, magisteritzan, etab. Profesio liberalen esparruan, emakumeen presentzia ez zen handiegia. Goranahi handia zuten emakumeek, aurreiritzi tradizional askori aurre egin behar izaten zieten.
|
|
|
Bost orrialdetan zehar, egunkariak poza eta ohiko erritualak ditu aipagai, ezertxo gertatu ez balitz bezala: «Kantinerak tentsioetatik aldendu eta beren loriazko egunaz gozatzen ziren bitartean(...) garaipen baten antzera ospatu zuten herriko gizon eta
|
emakume
gehienek haienetorrera. (...) eguraldi goxoak argi eta kolore gehiago eman zion Alarde tradizionalari.
|
|
|
Emakumeei ez ezik, prostatan kirurgia jasan duten gizonei ere eragiten die.
|
Emakumeengan
gehien aplikatzen diren tratamenduak estrogenoak dituzten kremetan edo hormona horietatik abiatuta egindako botiketan oinarritzen dira.
|
|
|
Mugimendu sozialek salatzen dute Munduko Bankuak eta Nazioarteko Moneta Funtsak uraren pribatizazioa ezarri dutela maileguak emateko baldintza gisa, kontuan hartu gabe egoera horren ondorio larriak %80an eragiten diela landa eremuei: Kolonbiako eta Filipinetako
|
emakume
gehienek ur kutsatua erabiltzen dute ordainketa faltagatik zerbitzua mozten dietenean, eta beren bizitza suntsi dezaketen gaixotasunak jasaten dituzte. Uraren Munduko Plana G herrialdeak duela bi urte bildu ziren Evianen (Frantzia), eta Frantziako presidenteak Uraren Munduko Plana aurkeztu zuen, eta Romano Prodi Uraren Europako Funtsa, Afrikako, Karibeko eta Pazifikoko 70 herrialdetan baino gehiagotan Lankidetza Publiko Pribatuari bilioi bat euro emateko.
|
|
2006
|
|
|
Casilda de Iturrizar bera da horren adibidea. Hala ere, Bizkaiko hiriburuko kale izendegiko
|
emakume
gehienak erlijiotik datoz: santuak edo amabirjinak dira batez ere.
|
|
|
Indiak bonba atomikoak baditu ziento bat, uste denez horiek garraiatzeko misilak ere bai, bere satelite sistemaren jabe da eta 2010erako gizona eraman nahiko luke Ilargiraino, Txinak nahi duen moduan. «Bitarte horretan (dio Lucek) Indiako
|
emakume
gehienek egun argia joan eta ilundu arte itxaron behar dute naturak ezarritako beharrak egiteko. Indiako etxeetan herena ere ez dira komuna dutenak.
|
|
|
Hori oso nabarmena da, batez ere, 2005 urtean langile etorkinak arautu zirenean. Lan horretan, emakume askok eta
|
emakume
gehienek zuzeneko ordezkapen lanak egiten dituzte enplegu emailearen eskulana, baita emakumeena ere, eta horrek merkatu balioa hartu du. Hala ere, haurrak eta mendekotasuna duten pertsonak zaintzea funtsezkoa den arren, edo familiaren ongizatea lortzeko beste lan asko egin arren, gizarteak gutxietsi egiten du jarduera hori.
|
|
|
Azterketa Australian 1997ko martxotik urrira bitartean erditu ziren 1.280 emakumetan oinarritzen da, eta horietatik %33k epidurala jaso zuen. Nahiz eta
|
emakume
gehienek lehenengo astean esnea eman zieten haurtxoei, anestesia epiduralak zailtasunak izan zituen bularra emateko jaiotzaren lehenengo egunetan, eta amagandiko elikadura partziala izan zuen erditu ondorengo lehen astean, ikerketa horren arabera. Bestalde, anestesia hori jaso ez zuten emakumeen %72 amaren esnez elikatzen ari ziren haurtxoak erditu eta 24 astera, petidina edo epidurala bupibakainarekin eta fentanilarekin jaso zutenen %53rekin alderatuta.
|
|
|
Kuotak metodo eraginkorra dira emakumeek politikan parte har dezaten. Parlamentuan
|
emakume
gehien dituzten 20 herrialdeetako 17k kuota sistemaren bat erabiltzen dute. Beste emakumeen autonomia sustatzea:
|
|
|
Zenbait emakumek buruko mina izaten dute zikloaren erdian eta obulazioaren unean, estrogenoen maila aldatu egiten baita hilekoaren ziklo osoan, eta buruko minak estrogeno mailaren erortzearekin lotuta daude. Hala, La Paz Unibertsitate Ospitaleko neurologoak dioenez,
|
emakume
gehienek hormonak nahastearen prezipitatzaile gisa jokatzen dute. Buruko minak ere ez du diskimatzen adinagatik, eta, azken urteetan, haurtzaroan zefaleak ugaritu egin dira.
|
|
|
Gorteetan ohikoa den bezala, tsarinak Rasputinekiko zuen tratu horrek lilura sortu zuen, eta lilura horri esker jarraitzaile asko bildu zitzaizkion Rasputini,
|
emakumeak
gehienak: gorteko dama txolinak, burgesiako emakume handinahiak, erlijioaren beharrean zeuden arima desorekatuak, sentipen berrien bila zebiltzan gorputz eta arima ausartak...
|
|
2007
|
|
|
menopausian, gorputzak estrogenoak ekoizteari uzten dio. Ondorioz, oro har,
|
emakume
gehienek izaten dute depresioaren sintomaren bat, eta hamarretik bi gaixotu egiten da. Hori saihesteko terapia ohikoena ordezko hormona terapia izaten da.
|
|
|
Gehien gehiengoarentzat, antza, hizkuntza gizakiarentzat biziki inportantea da, baina, gero, hizkuntza hau ala hori, berdin da; edo, hobeto, hizkuntza «txikiek» traba egiten dute. Txillardegik kritikatu dituen «zakuzaleak» dira itxura guztiz gizon
|
emakume
gehienak praktikan. Zer axola dio etxe esan ala casa?
|
|
|
Lan egiten duten
|
emakume
gehienek haurrak zaintzeko haurtzaindegiak hautatu behar izaten dituzte erditu eta handik hilabete batzuetara. Baina bilobak zaintzen dituzten aiton amonen kopurua handitu egiten da, eta are gehiago krisi garaian.
|
|
|
Ileengatik Bestalde, British Skin Foundation ek (BSF) aurkikuntza egin du, infusioaren ekintza mekanismoari buruzko zalantzak baditu ere. Ez dago argi, Ingalaterrako dermatologoen arabera, mendafinak androgenoen gainean edo zuzenean biloaren gainean eragiten duen; izan ere, hirtsutismoa duten
|
emakume
gehienek ondorio hori izaten jarraitzen dute, hormona mailak normalizatu arren. Hirtsutismoaren ezaugarria da ile gehiegi hazten dela aurpegian, titietan edo pubisean, eta emakumeen% 5i eragiten diola uste da.
|
|
|
Emakumeek, gainera, okerrago ordaindutako lanpostuak aurkitzen dituzte, batez ere funtzionario, hezitzaile, osasun, gizarte lan eta saltzaile gisa. Beste oztopo bat da
|
emakume
gehienek familiako erantzukizunak beren gain hartzen dituztela. “Seme bat izateak etengabe murrizten du emakumeen enplegua, baina ez gizonena.
|
|
|
Hala ere, José Zarcok, semFYC Familia eta Komunitate Medikuntzaren Espainiako Elkarteko Nerabeei Laguntzeko Taldearen koordinatzaileak, dio erekzio disfuntzioa ez dela anbulatorioetan sexu kontsulta egiteko arrazoi nagusia. Osasun sexuala, funtsezko elementua “Desirarik eza da
|
emakumeek
gehien planteatzen duten sexu disfuntzioa, eta eiakulazio goiztiarra da osasun zentroetan kontsulta egiten duten gizonei gehien eragiten dien arazoa”, azaldu du Zarcok. Espezialistak onartzen du anbulatorioko sexualitateari buruzko kontsultak ez direla errazak:
|
|
2008
|
|
|
Duela 20 urte jubilatuak,
|
emakumeak
gehienak, gonarekin, makillatuta eta taldean joaten omen ziren kiroldegira, batez ere, taldean. Gizonezkoak hiru edo lau, bakoitza bere kabuz.
|
|
|
Ondorioz, Saturrarango emakumeentzako espetxea gero eta garrantzitsuago bilakatu zen presondegietako egituran. 1940an 1.500 presotik gora zegoen bertan eta hiru urte beranduago, nahiz eta kopuru hori heren batean jaitsi, Saturrarangoa zen
|
emakume
gehien biltzen zuen kartzela 1.050 atxilorekin Madrilgo kartzelak 400 preso eta Malagakoak 200 zituzten, hurrenez hurren.
|
|
|
Toki hobearekin, berunezko malkoak irentsi ahal izateko.
|
Emakume
gehienak gu baino itsusiagoak zirela sinesteko.
|
|
|
Etxe aldera jo beharrean edaritegi batera joatea erabaki zuten azken tragoaren aitzakian. Han ezagun batzuk sartu omen ziren taldera,
|
emakumeak
gehienak, norbaiten emaztearen lagunak. Hauek lausengu eta balakuekin hartu zuten gizona.
|
|
|
Magrebtarren erdiak baino gehiagok, eta latinoamerikarren eta Ekialdeko europarren hiru laurdenak, lan egiten zuten beren jatorrizko herrialdeetan, baina gizarte berrian, bakarrik Latinoamerikako emakumeek dute lan tasa altuagoa. Gaur egun, lan egoera ez da berdina denentzat, Latinoamerikako
|
emakume
gehienek lana lortzen badute ere(% 81,8), Ekialdeko Europako eta Magrebeko populazio erdiak bakarrik etxetik kanpo lan egiten du, X2 (2)= 15,67; p= 0,012.
|
|
|
|
Emakume
gehien kontratatzen duen segmentuaren barruan, zerbitzuetan, emakume etorkinen aukerak dira etxeko lanak egitea edota adineko pertsonak zaintzea, eta neurri txikiagoan, ostalaritzako lanposturik gutxietsienetan aritzea. Emakume etorkinei eskaintzen zaizkien lanak, prestigiorik gutxien duten merkatuko segmentuetatik etortzen dira eta segmentu bakoitzaren barruan, lanik prekarioenak izan ohi dira, biztanleria autoktonoarentzako onargarriak ez diren baldintzak dituzten haiek.
|
|
|
Hurrengo taulan ikus dezakegun bezala,
|
emakume
gehienak,% 77,1, Latinoamerikakoak dira,% 12,4 Magrebekoak eta% 10,4 Ekialdeko Europakoak. Batez besteko adina 35,48 urtekoa da.
|
|
|
Hautemandako osasunari dagokionez, emakume helduak gizonezkoak baino okerrago sentitzen dira, eta ondoeza areagotu egiten da ikasketa eta lan maila apalagoan. 45 eta 65 urte bitarteko
|
emakumeek
gehien sufritzen dituzten minak, batez ere, muskulu eskeletikoak dira (%46), eta, ondoren, buruko minak, barizeak eta arazo psikikoak. Kexa kronikoen ordena antzekoa da bi sexuetan, baina emakumeen maiztasuna bikoitza eta hirukoitza da kategoria nagusi guztietan (artrosia eta erreuma arazoak, zirkulazio txarra, buruko mina, depresioa).
|
|
|
Ftalatoak, ilezko laka gehienetan ez ezik, beste kosmetiko batzuetan ere aurkitzen dira, baita kable elektrikoetan ere. Ikerketak erakutsi zuenez, haurdunaldian bere lantokian ilerako lakaren eraginpean egon ziren
|
emakume
gehienak ofizialak ziren, hegaldi azafatak, finantza aholkulariak edo ile apaindegietan, edertasun aretoetan, ikerketa kimikoko zentroetan eta industria farmazeutikoan lan egiten zuten emakumeak. Adituek diotenez, ikertzen jarraitu behar da, hipospadien garapenean ftalatoekin harreman zuzena izateak dakarren arriskua hobeto ulertzeko.
|
|
|
Ez da ulertzen zaila: ezagutzen zituen
|
emakume
gehienen itxura burgestua lortu nahi zuen Rosak ere, eta horrek emakumearen portaeran zuen eragina ezagutu gabe, ez dago Rosa ulertzerik. Jendeak ikus zezala emazte, etxekoandre, senarraren maitale leial.
|
|
2009
|
|
|
Hemen, oraingoz, krisia batez ere eraikuntzan eta industrian eman da, esterotipoen arabera sektore maskulinoan.
|
Emakume
gehienak zerbitzu eta hezkuntza sektorean ari dira lanean. Ikusteko dago zer gertatuko den, baina ez dugu ahantzi behar lan bat hartzerakoan dagoen diskriminazio horizontala.
|
|
|
2007an abortua egin zuten
|
emakume
gehienek lehendabiziko aldiz egin zuten(% 67,7) eta% 22,9 emakumerentzat bigarren abortua izan zen. Abortu guztien% 2,08 baino ez zen erietxe publikoetan egin.
|
|
|
Herrialdeko gune batzuetan emakumeen botoa oso indartsua bada ere, baliteke
|
emakume
gehienek ez bozkatzea hegoaldean eta ekialdean, talibanak indartsuen diren guneak baitira.
|
|
|
Trenbidea pasa, Santa Klara komentua atzean laga eta San Frantzisko kalea hartu nuen zuzen. Jende gehiago zebilen han,
|
emakumeak
gehienak, poltsa eta erosketa orgatxoak eskuan, dendetatik joan etorrian. Bizkor, batetik bestera, hango eta hemengo ilaretan txanda eskatuz.
|
|
|
Hiruretan garaiena zen haren jarlekua. Anarteraino ezagututako
|
emakume
gehienen mehartasunetik urrun zegoen, nabarmenagoak ziren haren bihurguneak bertze bienak baino. Ile hori argia zuen, horia eta frisatua, perlaz apaindua.
|
|
|
Haren ahoak ez zuen tipula egosiaren kutsua, ezta haren larruak goroldio bustiarena ere, nire Ramona galduak bezala. Frantziako gorteko
|
emakume
gehienen gisan, lurrin egileen bezero zen Biktoria. Horrek berezko usaina itotzen zion, mila loreren urrin ustez xarmagarriaren azpian.
|
|
|
Karpeta honetako
|
emakume
gehienak Auschwitzen hil ziren. Romainville ko konboikoak, azken finean, zorteko izan ziren, 1943ko abuztuan berriro berrogeialdian jarri zituztenean 57 lagun geratzen zirelako bizirik.
|
|
|
Marie Claude Vaillant Couturier deportatuak ere horixe azpimarratu zuen 1946an Nuremberg-eko prozesuan, kontzentrazio eremuetara bidalitakoen lekukotasuna eman zuenean. Garai hartan, Romainville ko presodengian zeuden
|
emakume
gehienak, gizonen ekintzengatik, zeudela preso esan zuen.
|
|
|
KITTO. Hauxe duk
|
emakumeei
gehien gustatzen zaiena. Ba al dakik zergatik?
|
|
|
Dokumentaziohonek, kontzentrazio esparruetan barneratutako pertsonek kontzentrazio esparrudesberdinetan zehar egindako ibilbidearen ezagutza eta espetxe sistema frankistaren ezagutza ahalbidetzen ditu. Artxibo hau errepresioaren inguruko edozelakoikerketan, memoria historikoa berreskuratzeko ezinbesteko iturria dela esan daiteke, justiziatu zituzten gizon
|
emakume
gehienen aurka epaiketa militarrak betearazibaitzituzten.
|
|
|
Gauzak horrela, emakumeek desiran oinarritzen ez diren beste arrazoibatzuk izan ditzakete sexu aktibitatea gauzatzeko. Bat bateko sexu desira agerbadaiteke ere, harreman sexual berri baten aurrean edo bikotekidearengandikobanaketa luzearen osteko bilkura batean?, harreman iraunkorretan dauden
|
emakume
gehienek ez dute askotan bizitzen bat bateko sexu desira sexu aktibitaterako. Azken kasu hauetan, eredu honetatik proposatzen da bikotekidearekikointimitate emozionala areagotzea izan daitekeela sexu aktibitatean jardutekomotiboa.
|
|
|
Datu soziodemografikoei dagokienez, eta 1 taulan ikus daitekeen bezala,
|
emakume
gehienak,% 77,1, Latinoamerikakoak dira,% 12,4 Magrebekoak eta% 10,4 Ekialdeko Europakoak. Batez besteko adina 35,48 urtekoa da, hala ere, magrebtarrak gazteagoak dira.
|
|
|
Gizonen eta emakumeen laginak konparatzen direnean, desberdintasunesanguratsuak ikus daitezke aldagai batzuetan, horietatik, nabarmenena jatorriaizanik. Ikusi dugun bezala,
|
emakume
gehienak Latinoamerikatik etortzen dira baina patroia aldatzen da gizonen lagina aztertzean; kasu horretan, Magrebekoekosatzen dute talde handiena(% 66,3), latinoamerikarrak atzetik datoz(% 24,5) etagainerako% 9,2 Ekialdeko Europatik. Magreben eta Ekialdeko Europan egoerazibila ez da berdina, oro har, emakumeak ezkonduak edota bananduak daude; gizonak, berriz, ezkongabeak dira.
|
|
|
Historian barrena, beti egon izan dira bereizirik emakumearentzat egokiagoakziren kirolak (tenisa, igeriketa, gimnasia erritmikoa...) eta gizonarentzat zuzendurikoak (gorputzen arteko kontaktua eskatzen dutenak, oldarkortasuna dutenak...). Mosquera eta Puig en (2002) hitzak gurera ekarriz, emakumeentzat eta gizonentzatziren kirolen banaketaren zorroztasuna malgutzen joan da eta estereotipo homogeneoetatik urruntzen doazen jarrerak ari dira agertzen (Mosquera eta Puig, 2002). Eta gaur egun ere kirolaren aukeraketan, estereotipazioak duen eragina handia da.Hala ere, gero eta gehiago dira estereotipo hegemoniko hauekin hautsi eta izaeramaskulinoa duten kiroletan (futbola, errugbia, boxeoa...) barneratu diren emakumeak, eta hautaketa horren ondorioz, emakume horiengandik nolabaiteko jarreramaskulinoak espero izan dira. Kirola uztearen inguruan, 2002an Gipuzkoan egindako azterketa baten emaitzek agerian utzi zuten orain esandakoa, hau da, kirolaren aukeraketa estereotipoen arabera egiten dutela
|
emakume
gehienek (Diez etaGuisasola, 2002).
|
|
|
Ildohorretan, jarrera oso desberdina izan zuten bi aldeek. Osatu berri zen EuzkoJaurlaritzak emakumeak gatazkatik aldentzeko ahaleginak egin zituen, preso hartutako
|
emakume
gehienak aske utzi zituen eta Bizkaitik ihes egiteko baimena emanzitzaien (150 emakumek alde egin ahal izan zuten Baionara, Britainia Handiareneta Nazioarteko Gurutze Gorriaren babespean), nazionalen aldean preso zeudenekin aldatuko zituztela aginduz. Baina matxinatuek ez zuten beren hitza bete etaaskatutako emakumeak Euskadi autonomoan integratzea galarazi zuten.
|
|
|
Hasierako kostu txikiko enpresa bat abian jarri nahi duten
|
emakumeek
gehienez 25.000 euroko mikrokredituak eskatzen dituzte, abal pertsonalik aurkeztu beharrik gabe. Industria eta Berdintasun ministerioek hitzarmen bat sinatu zuten atzo Espainiako Aurrezki Kutxen Konfederazioarekin (CECA), iaz sinatutakoa hobetu eta mailegu horiek emateko.
|
|
|
Eragiketa hori egiteko aukera duten hamar emakumetik batek bakarrik egin zuen. Espezialisten ustez, ehuneko baxu hori kaltetuentzat eskuragarri dagoen informazio faltagatik da; izan ere, Kirurgia Plastikoaren, Konpontzailearen eta Estetikoaren Espainiako Elkarteak (SECPRE) azaldu duenez,
|
emakume
gehienek erabakitzen dute bularra berreraikitzea eta, aldi berean, mastektomia egitea, bularrik gabe sentitzearen eragin psikologikoa saihesteko. Txertoaren anatomia Teknika eta material berriak garatuta, jatorrizkoaren antzeko ezaugarriak dituen bularra sor daiteke.
|
|
|
Nik hiru seme dauzkat, eta ez diet uzten nire lantokira joaten, trenbidea pasatu behar dutelako, eta nik bezala besteek. Herriko
|
emakume
gehienek ere debekatua diete beren umeei pasagunera hurbiltzea.
|
|
|
Ikerketa batek argi eta garbi erakutsi du milaka emakumek lasaigarriak eta somniferoak edo lo eragileak hartzen dituztela nerbioak kontrolatzeko eta insomnioa gainditzeko. Denborarekin botika horiekiko mendekotasun handia garatzen dute
|
emakume
gehienek, eta farmakoak hartzen medikuaren aginduz hasten diren arren, hasierako arrazoia desagertu ondoren zailtasun asko izaten dituzte botika horien kontsumoa bertan behera uzteko.
|
|
|
Italian eta Frantzian jarri dute martxan lehiaketa hau. Bi gizon nor baino nor ariko dira
|
emakumeei buruz
gehien nork dakien erakutsi nahian. Saria autoaren garbiketa izango da.
|
|
|
Mitinik ikusgarriena Nabatie hirian izan zen, hegoaldean: Hasan Nasralak, Hezbolako idazkari nazionalak, milaka laguni hitz egin zien, gizonak alde batera eta emakumeak eta haurrak bestera
|
emakume
gehienak zapia jantzita, baina ez denak, eta kalaxnikova zuten bandera horiak ehunka. Halako batean, su festak eta bildutakoen oihuek eta emozioak aditzera eman zuten agertua zela Nasralaren irudia.
|
|
|
Ezin dut kopuru zehatzik eman, baina
|
emakume
gehienek nahi dute legea aldatzea.
|
|
|
Khartumen
|
emakume
gehienak ez dira galtzez janzten, baina ez da horren ezohikoa horiek ikustea, musulmanen artean ere bai. Husseinek esan duenez, xaria edo lege islamikoa errespetagarria da,, baina ez gaude prest lege hori emakumeen kontra nahierara erabiltzen uzteko?.
|
|
2010
|
|
|
" Baina" bakarra jarriko nuke: ageri diren
|
emakume
gehienen figura antzekoa izatea; azaleko zazpi neskak horren adibide.
|
|
|
Nire belaunaldiko
|
emakume
gehienek bezala, amari ikasitako eginmolde berezi horiek neureganatu ditut nik ere.
|
|
|
Bikoteak hildako Emakumeak Espainian. txostenaren arabera, Andaluzian hil dituzte
|
emakume
gehien azken hamarkadan (122). Katalunia (94) eta Valentzia (91) ere zerrenda horretako lehen postuetan agertzen dira.
|
|
|
Inkestatutako emakumeen% 23,5ek bigarrenez abortatu zuen eta Bilbo, Madril, Granada eta Sevilla dira aurretik behin baino gehiagotan abortatu duten
|
emakume
gehien biltzen dituzten hiriak.
|
|
|
Ikerketaren arabera, abortatu zutenen% 33,3entzat ez zen lehen aldia eta% 23,5ek bigarrenez errepikatzen zuen. Horren karietara, Bilbo, Madril, Granada eta Sevilla dira aurretik behin baino gehiagotan abortatu duten
|
emakume
gehien biltzen dituzten hiriak.
|
|
|
Urteetako isiltasuna eta desmemoriaren ondoren, azken boladan Saturrarango kartzelaren gaia azalerazteko ahaleginak egiten ari dira. Han egon ziren
|
emakume
gehienak hilda daude, baina hildakoei bezala, bizirik daudenei ere euren duintasuna zor zaie.
|
|
|
|
Emakumea
gehien aldatzen duena, ezpainetako gorriaren
|
|
|
Azterketaren ondorioei begiratuta, agintean dauden
|
emakume
gehienek ezaugarri berezi batzuk badauzkatela ikusi dugu: gehiago entzuten dute, sentiberagoak dira, ideiak hobeto adierazten dituzte, gizarte politikaz gehiago arduratzen dira, badakite agintzen, badakite taldean lan egiten, koordinatzen, eta abar.
|
|
|
Gizonek baino gutxiago laguntzen diote elkarri. Baina ni ez naiz
|
emakume
gehienen antzekoa. Ni saiatzen naiz.
|
|
|
Amatasun hilkortasunaren indizearen murrizketa tasa urteko% 5,5 baino txikiagoa da, baina heriotza horiek kasu askotan saihets daitezke. Asiako hegoaldean eta Afrikan dute arrisku handiena erditzea,
|
emakume
gehienek ez baitute osasun arreta egokirik izaten erditzean. Langile trebatu gehiago behar dira erditu orduko hemorragiak edo anestesia edo zesarea bidezko konplikazioak saihesteko.
|
|
|
Landa ingurunearekin zerikusia duten lanak gizonezkoekin lotzen diren arren,
|
emakume
gehienak nekazaritzara dedikatzen dira. Gainera, azken urteotan beste arlo batzuk bultzatu dituzte, hala nola abeltzaintza eta artisautza, eta, Landa Emakumeen Nazioarteko Eguna dela eta, haien aldeko apustua egin da negozio aukera berriak eta zaharrak bultzatzeko, hala nola landa turismoa.
|
|
|
Bestetik, Agoitzen lanean zegoen langileren bat ez dute hartu, edota Miranda de Ebron lan egiteko zeuden biak ere langabezian gelditu dira. Lanaldi murriztua zuten
|
emakume
gehienek ez dute lanposturik eskatu," Gamesak eskaintzen zituen lanpostuak ez zirelako egokiak". ProfilakGamesak azaldu duenez hiru arrazoirengatik ez dira bete eskaintzen zituen 90 postuak:
|
|
|
Ez zen lantegi handia. Tailerrean dozena erdi bat langile izango zirela erabaki zuen Kepak,
|
emakumeak
gehienak, kontatu ez bazituen ere. Ofizinak eta ez zituen ikusi, galeper fabrika bera baitzen arrebak erakutsi nahi ziona.
|
|
|
Egunotan Blanquitaren adineko gizon
|
emakume
gehienak Benidorm aldean dabiltza neguaren epelaz disfrutatzen. Blanquita bera lasai asko egon liteke bertan bizitzari azken zukua ateratzen, soberan dituelako dirua eta denbora.
|
|
|
Frantziako eta Nabarrako Henrik igorririk heldu zen Pierre de Lancre ikertzaile eta epailea mendi arte lainotsu hartara.1099 Herriz herrikoan, saldoka arrestatu zuen jendea Baiona, Azkaine, Bastida, Donibane Lohizune, Miarritze, Haltsu, Hazparne, Itsasu, Lekorne, Milafranga, Sara, Urruña, Uztaritze eta, batez ere, Ziburun. Hirurogei pertsona baino gehiago errearazi zituen,
|
emakumeak
gehienak, hiru apez ere bai. Ondo konplituriko aginduaren erakusgarri, testigantza paregabea utzi zuen:
|
|
2011
|
|
|
Beraz, andreei erasotzen dieten gizonek nahi dutelako erabiltzen dute bortizkeria».Ohiko tratu txarrei buruz egindako ikerketetara jo du hori azaltzeko. Adituen arabera, indarkeria zuzena jasan duten
|
emakume
gehienek enborrean eta adarretan dauzkate kolpeak. «Ubeldurak ikusten ez diren tokietan», zehaztu du; «Oso ondo dakite nor, nola eta non jo».Hori kontuan hartuta, autodefentsa irakasleak uste du emakumeak beste posizio batean kokatu behar direla, indarkeriari dagokionez.
|
|
|
Kontua da ezkontzatik kanpo, ezkontzaren aurretik eta alargundu ostean ez zaiela sexu harremanik baimentzen. Nigerian adulteriogile deitzen dieten
|
emakumerik
gehienak alargunak izan ohi dira, eta berriro ezkondu ez direnez zigortu egiten dituzte. Horretaz gain, musulmanek gorputzarekiko pudore handia dute, eta horrek ere ez die askatzen uzten.
|
|
|
Inongo zentzurik ez duen horrelako zerbait gertatzeko arrazoien bila hasi, eta ez nuen taxuzko erantzunik aurkitzen. Nire iritzia da gaur egun
|
emakume
gehienen artean aski zabaldua dagoela mamografia proba baliagarria dela bularreko minbiziak garaiz atzemateko, eta proba hori emakumeen adin tarte gero eta zabalagoan hedatu izanak zerikusi handia duela bularreko minbiziak jota dauden emakumeen biziraupen tasan. Azken hamarkadan %27 gehitu da tasa hori, eta prebentzioak (ez abusatu koipeez, jaitsi pisua behar izanez gero, egin ariketa modu erregularrean, bularra eman zure seme alabei) izan duen garrantzia baztertu gabe ere, detekzio goiztiarrak ezinbesteko papera jokatzen du gaur egun osasun politika guztietan.
|
|
|
Talde jatorra Zer esanik be ez, ni baino gehiago arduratzen dirala gure Jauna gehiagotan hartzea gura dabenei eroaten deutseenak eta Elorriotik kanpoko egoitzetan dagozan elorriotarrak ikusten joaten diranak.
|
Emakumeak
gehienak danerako. Gizonentzat ez ete dira ba holako lanak?
|
|
|
Bere pisua eta altuera ezagututa, GMIko erdibitzaileak normopesoa islatu zuen, hau da, 18,5 eta 24,9 arteko indizea.
|
Emakume
gehienek adierazi zuten beren burua zaindu behar zutela osasun arrazoiengatik, eta zenbat eta gazteagoak eta argalagoak izan, orduan eta lehentasun handiagoa zuen arrazoi estetikoak. Ariketa fisikoa eta dieta orekatua izan ziren pisua murrizteko estrategiarik ezagunenak:
|
|
|
Seme alabak zaintzeko denborari dagokionez, arau berriarekin ez da “galdutako denbora” izango lan egindako denbora kalkulatzeko. Seme alabak zaintzeko lan egiteari utzi dioten
|
emakumeek
gehienez ere bi urte gehitzen dituzte kotizatutako urteen baturan. Seme alaba bakoitza zaintzeko emandako denbora bederatzi hilabete kotizaturen parekoa izango da.
|
|
|
Emaitzen arabera, erditzea suspertzeko teknika horietakoren bat erabili zuten emakumeek gazteagoak, lehen mailakoak eta zesarera jo gabe erditzeko aukera handiagoa zuten. Gainera,
|
emakume
gehienek ez zioten medikuari galdetu, baizik eta senideen edo lagunen bidez erditze naturala eragiteko aholkuak jaso zituzten. Obstetrizia eta Ginekologia saileko Jonathan Schaffir jaunak azaldu duenez, ikerketa gutxik edo bakar batek ere ez du laguntzen metodo horien eraginkortasuna eta segurtasuna, titiburuen estimulazioa izan ezik, “jakina baita estimulazio horrek oxitozina askatzea eragiten duela, uzkurdurak eragin ditzakeen eta, beraz, erditzea erraztu dezakeen hormona bat”.
|
|
|
Adina da horietako bat.
|
Emakume
gehienek 60 urte baino gehiago dituzte diagnostikatu zaienean, eta argi dago adinean aurrera egin ahala handitu egiten direla sinu neoplasia garatzeko aukerak. Bistan da, gainera, emakumearen ugalketa bizitzarekin zuzeneko zerikusia duten faktoreak daudela.
|
|
|
2009 urtean berriz, 47 biktima egon ziren.
|
Emakume
gehienen erasotzailea gainera, bikotekidea edo bikotekide ohia izan zen.
|
|
|
2009 urtean berriz, 47 biktima egon ziren.
|
Emakume
gehienen erasotzailea gainera, bikotekidea edo bikotekide ohia izan zen.
|
|
|
|
Emakume
gehienak urtetik aurrera joan zirela esan zidaten Quadrazaisekoek. Beraien senarrengana sarritan.
|
|
2012
|
|
|
Herritarren protestek erregimeneko buruzagiaren ihesa eragin zuten, eta Ben Salahengan bizimodu berri baten esperantza piztu zuten. Ben Salahen antzera, protestetan lehen lerroan egon ziren
|
emakume
gehienek pentsatu zuten «iraultzak» eskubide berdintasuna ekarriko zuela. Xirin Ebadi Irango Bakearen Nobel sariaren irabazleak, ordea, ohartarazi du ez dagoela iraultzarik emakumeek berdintasuna lortu arte.
|
|
|
Proiektua lagun askoren lanari esker gauzatu ahal izan da eta hainbat emakume musikarirekin elkartu ostean, txiki behar zuen proiektua handi bihurtu da, zeuden gabeziak ere halakoxeak izanik. " Gure asmoa ahalik eta
|
emakume
gehien zuzeneko musika egitera animatzea da. Emakume asko arlo pribatuan aritzen dira musika jardunean.
|
|
|
Abortuaren kontrako defendatzaile sutsuei, ustez bizitza babestu nahi duten taliban horiei, ez zaie emakumeen bizitza axola. Haurdunaldia da
|
emakumeek
gehien diskriminatzen dituen kausa. Emakume askok haurdun egoteagatik lana galtzen dute.
|
|
|
Aste honetan bertan, Karl Lagerfeld diseinatzaileak abeslaria lodiegia dagoela esan du eta Adelek bere biribiltasunarekin oso harro dagoela eta
|
emakume
gehienak ordezkatzen dituela esan du.
|
|
|
Karl Lagerfeld ek Adele lodiegia dagoela esan ostean, abeslariak bere biribiltasuna defendatzea erabaki du eta harro dagoela esan du. Ddiseinatzailearen modeloen itxura inoiz ez duela nahi izan esan du Adelek eta
|
emakume
gehienek duten gorpuzkera duela azaldu du.
|