|
2002
|
|
|
Canusiumera ihes egin zutenei, Canusiumdarrek babesa eta aterpearekin bakarrik eman baitzieten ongi etorria. Gero, gerra amaitu eta gero, bere ohoreak eskaini zizkion senatuak
|
emakume
horri bere eskuzabaltasun horrengatik.
|
|
2007
|
|
|
Baina gero, hizkuntzaren beraren ikerketaz gain, hizkuntza horretako gizonemakumea dago, eta galdera, gizon
|
emakume
horrengan bere hizkuntzak zer sustatzen, pitzarazten duen bere baitako indar propioz: horretan igarriko baitira haren onura eta eskasiak.
|
|
2010
|
|
|
Bigarren Gerla Handiko drama erromantikoa da: protagonistak aukeratu behar du maite duen emakumea lortu ala
|
emakume
hori bere senarrarekin Vichyko gobernuaren menpeko Marokotik eskapatzen lagundu.
|
|
2011
|
|
|
Lo egin izan dute horrela lehenago elkarrekin, sexurik gabeko ohaide, baina urte asko iragan dira. Nondik heldu baduen
|
emakume
hori bere neskatila plako eta erkinen kanonetik urrun egonagatik, kanon hori aldatzen hasi zaiola jabetu da Lazkano. Bitxia nola mudatzen diren gustuak urteekin.
|
|
2013
|
|
|
Gero
|
emakume
hori bere emaztea zela esan zuen.
|
|
2015
|
|
|
Hitz haiek entzutean sastada bat sentitu zuen Jabik saihetsean, bihotzerre antzeko bat urdailean, ikusmena lausotzen zion zorabioa begietan.
|
Emakume
hori berarentzat ez zela jakitearekin batera ohartu zen emakume huraxe maite eta nahi zuela; Heidi eskuraezina zela jabetzeaz batera, Heidi eskuratu beharra bihurtu zitzaion bere bizitzaren iparra. Zertan ari zen konturatu gabe, kruasan apurren eta txokolate tantoen gainetik Heidiren eskuak bereetan hartu eta belauniko geratu zen emakume harrituaren aurrean, ezpain artean berak ere ulertzen ez zuen zizi paza bat botatzen zuela:
|
|
2017
|
|
|
Larraitzen ondoan emakume dotore bat zegoen jesarrita.
|
Emakume
hori bere ama zen, eta logelatik arineketan zebilen neskatoa bere ahizpa txikia zen. Eta 100 m2 tako logela?
|
|
2018
|
|
|
Zuhurtasunaren irudia emakume bat izan ohi da, eskuko ispilu bati begira egoten dena, beste eskuan suge bat kiribiltzen zaion bitartean. Ispiluari begiratuta, iraganari eta etorkizunari, biei begiratzen die, eta horrek aditzera ematen du
|
emakume
horrek bere burua ezagutzen duela erabakiak hartzeko orduan, eta, batez ere, egiten dituen akatsak. Sugea Itun Berrian ateratzen da, Mateok esana:
|
|
2019
|
|
|
Lertxundiren eleberriak (1983) eta filmak (1985), euskal narratiba kriminalean osagarri berria sartu zuen, krimena gertatu den gizarteari buruzko begirada kritikoa eta bereziki emakumeen lekuari buruzko problematika; izan ere, Martzelinak pairatuko baitu lehenik senar apustulariaren tratu txarren eta erdeinuaren zigorra. Martzelinaren ahotsak eskaintzen duen gertaeren perspektiba da eleberriko egiazko balorea, kazetariaren galderei erantzunez behingoz aurkitu baitu
|
emakume
horrek bere ahots propioa. Lertxundik berak adierazi zuen moduan (1989: 102), Martzelinak euskal emakume guztiak ordezkatzen ditu nolabait, izan ere, inguratzen duten giro zakarrak eta indarkeriak erasan arren, Martzelinak bere bizitzari zentzua ematea lortzen du, senarrak bere gainean ezarririko menderatzeak ez du desegiten bere barne indarra, ez eta gizarteak bere izen ona eztabaidan jarri duen arren.
|
|
|
hark parte hartzen duen natura on bihurtzen da; jadanik ez da espirituaren etsaia; misteriotsua da oraindik, bai, baina misterio irribarretsua du, Leonardo da Vinciren madonek bezala. Gizonak ez du emakume izan nahi, baina den oro bere baitan hartzearekin amesten du, eta, beraz, baita bera ez den
|
emakume
hori bere baitan hartzearekin ere: amari dion gurtzan, haren ondasun arrotzez jabetzen ahalegintzen da.
|
|
|
Batzuetan, bere onetik atera dadin nahikoa dira neskatoaren poza, arduragabetasuna, jostetak eta irriak; semeei aiseago barkatzen dizkie halakoak; mutilek beren pribilegio maskulinoa dute, naturala da, eta emakumeak uko egin dio, aspalditik, haiekin lehia ezinezko batean aritzeari. Baina zergatik izango ditu beste
|
emakume
horrek berari ukatzen zaizkion abantailak. Seriotasunaren sarean harrapaturik, inbidia ematen diote neskatoa etxeko asperduratik ateratzen duten zeregin eta dibertsio guztiek; neskatoaren ihes egite horrek gezurtatu egiten ditu amaren sakrifizioaren oinarrian dauden balio guztiak.
|
|
|
–Gogoratu berak eman zuela abisua. Ez zaizue arraroa iruditzen
|
emakume
horrek bere ustezko etsaia hiltzea, hilotza desagerrarazten saiatzea baina ez lortzea, eta gero Ertzaintzari deitzea jakinarazteko hildako bat duela non eta bere etxearen atean bertan. Nahi izan balu, denbora gehiago hartuko zuen gorpua ezkutatzeko.
|
|
2020
|
|
|
Ziur nago nire aitaren emazte izandakoa
|
emakume
hori bera dela. Mendeku hartu nahiko du, zalantzarik gabe.
|
|
|
Gainera, ohe horretako gaixoa familiako emakume batek artatuko du ziurrenik, eta bai lan merkatuan, bai lan erreproduktiboetan aritzen den emakumea izango da. Lehen aipatu dugun lez, Dependentzia Legeak familiako
|
emakume
hori bere enplegua utzi eta etxean soldata baten truke zaintza lanak egitera bultzatuko du. Gainera, krisi ekonomikoaren aitzakiaren pean egindako murrizketen artean, zaintzaile horien kotizatzeko eskubidea urratu zen.
|
|
2021
|
|
|
Zuek egin itzazue behar dituzuen galderak, baina argi izan
|
emakume
horrek bere jakinduriarekin markatzen ahal duela ikerketan asmatzea edo alferrik ibiltzea. Laguntzaileek ulertu zuten artearen alderdi teknikorik gabe galduta zeudela eta onartu zuten.
|
|
|
Bozeramaileak adierazi du lantegiko kargudun batek jazarpena egiten ziola kaleratutako langileari: "
|
Emakume
horrek bere kasua salatu zuenean, enpresak ez zuen ezer egin, eta, beranduago, erasoek jarraitu zutenez, delegatuok salaketa jartzea erabaki genuen giza baliabideen departamentuan. Orduan, langilea zuzenean kaleratzea erabaki zuen enpresak".
|
|
|
Eta bere haurrak eredura bidaltzen zituela, baina ez zela nahikoa, ez zutela euskara behar bezala ikasten, eta jardunaldietara etorri zela ereduari buruz informazio gehiago jasotzeko.
|
Emakume
hori bere haurrak eskolaz aldatzeko prest zegoen, ereduan ikas zezaten. Kategorian erantzun zion.
|
|
2022
|
|
|
Eta uste dut, azkenean, amaren figuran mamitzen dela gizatasun gordin hori, aurpegian lehertu eta bere egia osoan harritzen gaituena. Ohartzen zara
|
emakume
horrek bere patua hautatu duela; ohartzen zara gizon hori, egiaz, ez dela gizon gaizto bat, baizik eta ez dakiela maitatzen, gaizkimaitatzen irakatsi ziotela, inoiz ez zuela ikasi ondomaitatzen. Zu, aldiz, bi ibai horien gurutzaketaren fruitua zara, zoritxarrez edo zorionez, eta gauzak ondo egiten saiatzen zara, eta porrot egiten duzu batzuetan.
|
|
|
Bai, baina, ze arazo ote zuen, ba,
|
emakume
horrek bere burua ganbaratik botatzeko, berriro ere mutikoak, zerbait gehiago jakin nahian.
|
|
|
Azken batean, feminismoarentzat emakume askea zer den ikusten dugunean,
|
emakume
hori bere garaiko emakumea da, modernitatekoa, hezkuntzarako sarbidea duena, profesionalizatzen dena... Oso modu lau eta sinplean esateko, familiatik, beraz, amatasunetik eta zaintzetatik askatzen den emakumea.
|
|
2023
|
|
|
bost morroiren aurka, zer egin dezake biktima batek? Nola espero dugu
|
emakume
horrek bere burua defendatzea. Egin zezakeen gauzarik zentzuzkoena geldi egotea zen, eta, hala ere, zalantzan jarri zen haren testigantza, horrexegatik.
|
|
|
Oso erraza da azaltzea
|
emakume
hori bere bikotekidearen diru sarreretatik, lanetik edo eskuzabaltasunetik bizi izan dela pentsatzea. Hori da egia, baina alderantziz.
|
|
|
–Agian etxe horri eustea, gutun horiek gordetzea, izan da bere modua
|
emakume
horri bere maitasuna erakusteko eta distantzian zoriontsu egiteko, nahiz eta berak abandonatu zuen. Esaten dute benetan maitatu duzun norbaiti beti uzten diozula leku bat, espazio bat, badaezpada...
|
|
|
Ilun dago kanpoan, goizean eguna argitu ez balu bezala. Une batez ez daki ziur hori bere mutikoa den, ezta
|
emakume
hori bera den ere. Elurretan bere oinen lorratzak laga nahi dituela esanez askatu, eta korrika irten da semea.
|