|
2015
|
|
|
– Doktore tesiaren abiapuntu den ikerlana,
|
Emakume
preso ohiak: hauskortasuna etaautonomia (Mujeres ex presas:
|
|
|
Baina, eraberean, ohargarria da horrek aurretik egindako beste ikerlan bat duela abiapuntu: hain zuzen ere, taldean burututako2
|
Emakume
preso ohiak: hauskortasuna eta autonomia (Mujeres ex presas: vulnerabilidady autonomia, 2012); xede izan zuena kartzelan egondako emakumeen zailtasunaketa desabantailak jorratzea.
|
|
|
Horren aurrean, ariketa fisikoa denboraren aurkako estrategia bihurtzen da, kirola egitean denbora azkarrago pasatzen baitzaie presoei (Martos Garcia et al., 2009). Baina zer diote
|
emakume
preso ohiek espetxean egindako jarduera fisikoaren inguruan. Zein eragin du haiengan kartzelan egindako jarduera fisikoak?
|
|
|
Hots, espetxean praktika fisikoetan parte hartzeak emakumeen maila psikologikoan, fisikoan, sozialean zein afektiboan duen eragina aztertuz, bizi kalitatea ardatz izanik. Ikerlan honen bidez kartzelako gorputz heziketako egitarauen eraginkortasunerako gakoak aurkitu nahi dira, betiere
|
emakume
preso ohien bizipenen oroitzapenak abiapuntutzat hartuta. Haien nahi eta beharretatik abiatuta, emakume presoen bizi kalitateari zein espetxeko giroari ekarpen positiboa egin eta etorkizuneko bizipenetan eragiteko asmoz.
|
|
|
|
Emakume
preso ohiak izan dira ikerlan honen erdigunea, eta tratamenduaren barruko praktika fisikoak zein tratamenduz gaindikoak haien ongizatean izan zuten eragina aztertu da. Ikerketa hau aurrera eramateko hautatutako metodologia kualitatiboa izan da, zeren lan honen xedea Euskal Autonomia Erkidegoko bost emakume preso ohik espetxean egindako jarduera fisikoaren inguruko bizipenen oroitzapenak jasotzea eta horiei esanahiak bilatzea izan baita.
|
|
|
Emakume preso ohiak izan dira ikerlan honen erdigunea, eta tratamenduaren barruko praktika fisikoak zein tratamenduz gaindikoak haien ongizatean izan zuten eragina aztertu da. Ikerketa hau aurrera eramateko hautatutako metodologia kualitatiboa izan da, zeren lan honen xedea Euskal Autonomia Erkidegoko bost
|
emakume
preso ohik espetxean egindako jarduera fisikoaren inguruko bizipenen oroitzapenak jasotzea eta horiei esanahiak bilatzea izan baita. Esanahietatik abiatuta, jarduera fisikoa egiteak espetxeko haien bizi kalitatean zuen eragina aztertu nahi zen.
|
|
|
Ikerlanaren muga handiena elkarrizketatuak lortzeko baldintzak betetzen zituzten emakumeak aurkitzea izan zen eta, ondorioz, lagin txiki batez (5 elkarrizketatu) osatu zen ikerketa. Lehen bi
|
emakume
preso ohiak Harreraren bidez eskuratu ziren eta gainontzeko hirurak, ADAPen bidez. Gainerako elkarteek ez zuten lortu elkarrizketatuak izateko baldintzak betetzen zituen pertsonarik, kartzelan jarduera fisikoetan parte hartu ohi duten emakumeak gutxiengoa direla argudiatuz, besteak beste. Elkarrizketatuek 27, 28, 36, 43 eta 53 urte zituzten eta 2 eta 18 urte bitarte eman zituzten espetxean.
|
|
|
|
Emakume
preso ohien esanetan, espetxean praktika fisikoak egiteak askatasun sentsazioa zein ihesbiderako aukera ematen zien. Jarduera fisikoaren bitartez espetxean zeudela ahaztu eta, preso egonik ere, aske sentitzen ziren lipar batzuetan.
|
|
|
Espetxeko bizitzarekin lotzen du, kanpoan duzun ongizate horrek guztiak okerrera jotzen duela arrazoituz. Askatutako emozio horiek guztiek era berean erlaxatu egiten dituztela adierazi zuten
|
emakume
preso ohiek. Espetxeko giroa lasaiagoa eta emakume presoentzat onuragarriagoa bihurtzeak haien arteko zein funtzionarioekiko gatazkak gutxitzea dakar.
|
|
|
Elkarrizketaturiko bost
|
emakume
preso ohien bizipenen oroitzapenetan oinarrituz, jarduera fisikoaren rola aztertu nahi izan da ikerlan honetan, betiere beraien bizi kalitatearekin erlazionatuta. Emaitzetan aurkeztutako aurkikuntzek erakutsi dutenez, emakume horientzat espetxean gauzatutako jarduera fisikoak eragin positiboa zuen eta hori beste hainbat ikerlanen ekarpenekin bat dator (Castillo, 2005 eta 2006; Chamarro et al., 1998; Courtenay et al., 2001; Hagan 1989; Martos Garcia et al., 2009).
|
|
|
Emakumezkoen aisia guneetan, adibidez, josteko makina ipini eta kirola egiteko material baliabideak bigarren aukera batean utziz. Ikerlan honen emaitzek mahai gainean ipini dute
|
emakume
preso ohiek izandako kirol eskaintza motz gelditzen zaiela, sortzen zizkien onuren aldean. Baina, alderdi hori sakonago aztertu beharreko ikergaia izan daiteke, idatzi honetan ez baitugu nahikoa datu aurkeztu.
|
|
|
Ikusitakoak ikusita eta elkarteetako arduradunen esanetan, ez da batere erraza espetxean jarduera fisikoa egin duten emakumezko preso ohiak aurkitzea.
|
Emakume
preso ohiek kartzelan egindako kirolarekiko duten ikuspuntu sakonagoa eskuratzeko, eta emaitzen saturazioa eskuratzeko asmoz, beharrezkoa litzateke emakume gehiago elkarrizketatzea. Ikerketaren ondorioak indartzeko asmoz, interesgarria litzateke etorkizuneko beste hainbat ikerketa ildo proposatzea.
|
|
|
Ikerketaren ondorioak indartzeko asmoz, interesgarria litzateke etorkizuneko beste hainbat ikerketa ildo proposatzea. Besteak beste, espetxeko langileak (bereziki zuzendaria eta kirol monitorea) galdekatzeak aukera eskainiko luke
|
emakume
preso ohiek esandakoekin alderatu eta bat egiten duten ala ez ikusteko. Halaber, espetxearen errealitateaz mintzatzean bertan sartzea garrantzitsua litzateke, elkarrizketatuek nabarmendu bezala bertan egon arte batek barruko jardunaz egin dezakeen ideia lausoa baita.
|
|
|
Ikerketa honen helburua da aztertzea zer esanahi duen emakumezkoentzat espetxean jarduera fisikoa egiteak eta zer eragin duen bizi kalitatean. Elkarrekintza sinbolikoa metodologiaren ardatza izan da, eta elkarrizketa sakonaren bidez, 2014an Gipuzkoako eta Arabako bost
|
emakume
preso ohien bizipenak jaso eta aztertu dira. Datuek adierazi dute jarduera fisikoa egitea garrantzitsua dela emakume presoentzat, eta maila ezberdinetan zeresan esanguratsua izan du.
|
|
|
Bidelagun bezala definitzean, espetxean eman beharreko denbora tarte guztian laguntza euskarri baten pare ipini dute. Kezkei aurre egiteko zein lo egiteko ezintasunaren aurkako tresna eraginkorra da
|
emakume
preso ohien esanetan. Espetxean dauden osasun arazo handienetariko bi lo egin ezina eta estresa izanik (Rutherford et al., 2009), jarduera fisikoaren bidez gaitz horiei aurre egin eta euren osasun maila hobetzen lagun dakieke.
|
|
|
Ikerlan honetan jorraturiko informazioa aintzat hartuz ondoriozta genezake elkarrizketaturiko
|
emakume
preso ohientzat espetxean praktika motorrek zeresan handia izan zutela. Ariketa fisikoak presoen bizi kalitatearen zenbait alderditan sortzen zituen onuren hautematea agerikoa da, batez ere arlo pertsonalean jorraturiko bizi kalitateari dagozkion faktoreen pertzepzioan.
|
|
2017
|
|
|
Beste aldetik, duela gutxi, berrogeita hamazazpi
|
emakume
preso ohiek manifestu bat plazaratu dute beren esperientzia mahaigaineratuz eta bizi (izan) duten egoera salatuz{ 40}.
|