|
2000
|
|
|
Nahikoa nuen egia esatearekin. Zazpi
|
emakume
haiek ez ziren haragizkoak, Parnasoko zazpi musak baizik, idazleon aingerutxo salbagarriak. Nola idatzi haiek ematen diguten ibaian busti ezean?
|
|
2008
|
|
|
Eta ez zituen gaueko eguzkiak argitzen, egun egunekoak baizik, koloreak, bolumenak eta ertzak garbi, begiak bere egiten zuèn nahaste borrasterik gabeko ikuskizunean. Eta, lehen aldiz ikusi zituenean ez bezala,
|
emakume
haiek ez zitzaizkion, ez, sorginak iruditu! Eta hala ere?
|
|
|
Eta ez zituen gaueko eguzkiak argitzen, egun egunekoak baizik, koloreak, bolumenak eta ertzak garbi, begiak bere egiten zuèn nahaste borrasterik gabeko ikuskizunean. Eta, lehen aldiz ikusi zituenean ez bezala,
|
emakume
haiek ez zitzaizkion, ez, sorginak iruditu! Eta hala ere... hala eta guztiz ere, errealak zirenik ere ezin esan!
|
|
2015
|
|
|
Jendeak baratze eta oilategietara sartu eta topatzen zuten guztia hartzen zuten. Etsiak harturiko gizon
|
emakume
haientzat ez zegoen hesi edo aterik. Baserri bat baino gehiago ikusi genuen sutan.
|
|
2016
|
|
|
emakumeen ordez, emakume etorkinak hasi ziren lantegietan lanean, haiek baitziren nazioko proletario berriak, beren aita, neba eta senarrekin batera.
|
Emakume
haiek ez zeukaten beren lan indarra beste sostengurik; haien aurretik lantegietan aritutako emakume estatubatuarrek, berriz, arbasoen lurrak zeuzkaten. Hortaz, lan baldintzen aurka borrokatzen ziren emakume etorkinak, eta, batez ere, bizirik irauteko eskubidearen alde.
|
|
2017
|
|
|
Lotsatuta sentitu nintzen; ez hainbeste aurpegi zurbileko gizon
|
emakume
haiek ez ezagutzeagatik, ezpada erabat ezjakin sentitu nintzelako Euskal Herriaz eta borroka armatuaz hitz egiten zidan gaztearen eta haren familiaren aurrean.
|
|
2018
|
|
|
Jonen hitzek agerian uzten dute erdian daudenetako askok oso barneratuta dauzkatela alarde parekideen inguruan zabaldutako mitoak:
|
emakume
haiek ez zituztela gustuko alardeak, festa hondatzeko ezker abertzaleak diseinatutako estrategia baten parte izan zirela, haiek eragin zutela egun herrian dagoen bizikidetza arazoa. Eta iruditeria horrek zaildu egiten du aitortzea alarde mistoetako kideek jasandako jazarpen sistematikoa:
|
|
|
Egun batean, ordea, artean gaztetxo bat baino ez nintzela, aitak lantegira eraman ninduen, eta han langileen bizimodu kaskarra ezagutzeko aukera izan nuen. Izerdi nekean ziharduten lantegiko gizon eta
|
emakume
haiek ez ziren nire inguruan ikusten nituenak bezalakoak. Arratoiak baino behartsuagoak ziren, eta ume txikiak ere behartuta zeuden lan egitera, tristuraz eta zikinkeriaz inguratuta beti.
|
|
|
Hiru emakumeen izaerari buruzko xehetasun laburrak ematen zizkidan gero, gaitzari eta emakumeek igarotako azken orduei buruzko aipamen guztiak saihesturik.
|
Emakume
haiek ez nituen Grazibelen gutunetatik baizik ezagutzen. Ilobak estimu handitan zeuzkan hiru emakumeak, haiekin igarotzen omen zituen-eta ordu gehienak, ele eta solas.
|
|
2019
|
|
|
Bestalde, hortzetako esmaltea aztertuta ikusi dute han ehortzitako emakume helduen hortz haginetan ez daudela Lech haraneko urak dituen osagai kimiko berak. Hau da,
|
emakume
haiek ez ziren lurralde horretan jaio, eta bertan jaiotakoen arrastorik ez dute topatu. Horrek esan nahi du emakumeak jaiolekutik beste herrixka batzuetara joaten zirela ezkontzera.
|
|
2020
|
|
|
Encarnik eta Raquelek gertatutakoa kontatu zieten arren, gizon
|
emakume
haiek ez zieten gehiegi sinistu. Hala eta guztiz ere, bilaketan lagundu zieten.
|
|
2022
|
|
|
Haur guztiak elkarrekin jolastu eta haserretzen ginen.
|
Emakume
haiek ez ziren lagun minak, adiskideak ziren. Egun, haurra jabetza da.
|
|
|
Gu armatuta!
|
Emakume
haiek ez zuten sekula santan ezerengatik ahotsa altxatu eta gu iritsi, eta...".
|
|
|
Borrokatuz lortu genituen gauzak. Adineko
|
emakume
haiek ez ziguten batere laguntzen", kontatzen du Maitek. Nolanahi ere, borrokarik handienak lan hitzarmena hobetzekoak izan ziren.
|