|
2008
|
|
|
Horien artean,
|
emakume
migratuen elkarteen barruan, edota hainbat erakundetatik emakume etorkinentzako antolartzen diren programetan, harremanak partekatzeko espazio propioak bilatzen dituzten emakume taldeak aurkitzen dira. Elkarri laguntzeko talde horiek dituzten onurak ahaztu gabe, kontuan izan behar dugu talde ahultzat eta sozialki baztertutzat hartzeko dagoen arriskua, irudi arazotsua eraikiz.
|
|
|
Bestalde, emakumeen mugimenduaren aldetik,
|
emakume
migratuak deitzen dituzte eta haien partaidetza emakume gisa dituzten elementu komunetatik abiatuta sustatzen dute. Emakumeok elkar ezagutzeak ahalbidetuko du gure arteko gauza komunak azaltzea, ahalegin dialektikoa eta errealitate desberdinen arteko zubiak eraikiz.
|
|
2016
|
|
|
Urriak 22, larunbata.
|
Emakume
migratuen kulturarteko topaketa, Miriam Herbonek gidatuta. 17:00etan, Kultur Etxeko hitzaldi gelan.
|
|
2018
|
|
|
2001ean etorri zen Euskal Herrira Silvia Carrizo (Caleta Olivia, Argentina, 1965), eta, 2003an, bera bezalako emakume etorkinei harrera egiteko xedez Malen Etxea sortu zutenetako bat da. Gaur, 18:00etan, Tolosako kultur etxean izango da,
|
Emakume
migratuak, errealitate lazgarriak hitzaldian: Prostituzioa eta Feminizidioa gaia landuko du Amelia Tiganusek, eta zaintza lanetan aritzen diren emakumeez ariko da Carrizo.
|
|
|
«Lana kentzera etortzen garela esaten dute askok, baina euskal herritar gehienek egin nahi izaten ez dituzten lanak egiten ditugu guk.
|
Emakume
migratuen kargu geratzen da zaintza».El Salvadorkoa da sortzez Cony Carranza Castro ere, eta hamalau urte daramatza Euskal Herrian. Portugaleten zegoen atzo, barrez, beste emakumeekin batera.
|
|
|
“Lan eta lanpostu feminizatuak,
|
emakume
migratuen presentzia handiarekin eta pobretuak” direla jakinarazi dute. Eta lan hauei zein lan hauek egikaritzen dituzten langileei egungo gizarte “kapitalista eta patriarkalean” ematen zaien tokiaz kexatu dira.
|
|
2019
|
|
|
Dekolonialitatea mahai inguruan plazaratutako interpelazioak izan ziren, halere, entzuleen barruak gehien nahasi zituztenak. Garaipen, Mujeres del Mundo, Ahizpatasuna, Raizes, Amar eta
|
Emakume
Migratu eta Arrazializatuen Euskal Herriko Sarea taldeetako kideek osatutako mahaian jazotakoek agerian utzi zuten mugimendu feministaren" zuritasuna", gehiengo zuri horrek mugimenduan gorpuzten duen hegemonia, eta kokapen horrek ematen dizkien pribilegioak. Mahaiaren bueltan arrazializatutakoa ez zen emakume baten presentzia kuestionatuz abiatu zuen solasa Emakume Migratu eta Arrazializatuen Euskal Herriko Sareko kideak, eta mahai inguruak iraun zuen bi orduetan hegemonia diren feministen pribilegioak mahai gainean mantendu zituzten.
|
|
|
Garaipen, Mujeres del Mundo, Ahizpatasuna, Raizes, Amar eta Emakume Migratu eta Arrazializatuen Euskal Herriko Sarea taldeetako kideek osatutako mahaian jazotakoek agerian utzi zuten mugimendu feministaren" zuritasuna", gehiengo zuri horrek mugimenduan gorpuzten duen hegemonia, eta kokapen horrek ematen dizkien pribilegioak. Mahaiaren bueltan arrazializatutakoa ez zen emakume baten presentzia kuestionatuz abiatu zuen solasa
|
Emakume
Migratu eta Arrazializatuen Euskal Herriko Sareko kideak, eta mahai inguruak iraun zuen bi orduetan hegemonia diren feministen pribilegioak mahai gainean mantendu zituzten.
|
|
2020
|
|
|
Migrazioen kudeaketa Europa gotorlekuan izeneko hitzaldia eskainiko du gaur Kartzela Zaharrean, Cecilia Themmek (Lima, 1967),
|
Emakume
Migratu eta Arrazializatuen Euskal Herriko Sareko kideak.
|
|
|
Baita gure narratiba propioak guk geuk eraikitzeko beharra ere, bitartekaririk gabe. Adibidez,
|
emakume
migratuez hitz egin behar badugu, gu geu izatea hitza eta protagonismoa hartzen dugunak, eztabaidatzea eta argudio horiek guztiak jartzea mahai gainean.
|
|
|
Hari horretatik tiraka, 2006an Domingo de Irala, y su entorno en la villa de Bergara izeneko liburua idatzi zuen Migel Angel Elkoroberezibar bergarrarekin eta Perun jaio eta Bergaran bizi den Euskal Herriko
|
emakume
migratu eta arrazializatuen sareko kide Luciana Alfarorekin egon da GOIENA.
|
|
2021
|
|
|
|
Emakume
migratu baten ikuspuntutik hitz egiten badut, ez dago berdintasunik. Esparru artistikoan migratzaileen irudikapen diskriminatzailea edo partziala dago; batez ere, fikziozko programetan.
|
|
|
|
Emakume
Migratu Feministak Sociosanitarias (EMFS) elkarteak lehenbiziko urteurrena bete du. Mendekotasuna duten pertsonak etxean zaintzen dituzten langileak batzen ditu eta, orain arte Euskal Autonomia Erkidegoan mugitu diren arren, bidean aurrera egin ahala eragin esparrua zabaltzeko gogoa dute.
|
|
|
' Sociosanitarias', baina, elkartearen azken izena da. Horren aurretik,
|
Emakume
Migratu Feministak zarete.
|
|
|
Zoritxarrez, oraindik ez daukagu baliabide estatistikorik, gainera instituzio publikoei dagokie hori, baina gure esperientziatik eta ezagutzatik baiezta dezakegu EAEn menpekotasuna duten pertsonak zaintzen dituzten gehien gehienak
|
emakume
migratuak garela, eta %100ek etxeko zereginak ere beren gain hartu behar izaten dituztela enplegu berean; kontratatuta nahiz modu irregularrean jardunda ere. Horrek semiesklabutza edota esklabutza beteko egoerak ahalbidetzen ditu, batez ere barneko langile modura aritzen direnen kasuan.
|
|
|
Kontraturik gabe egiten dutenak, bertakoak ere bai, horregatik geratu dira babesgabe. Baina subsidioa eskatu ez duten beste asko
|
emakume
migratuak dira. Azken hauek garbiketaz, otorduak prestatzeaz, arropak plantxatzeaz ez ezik, menpekotasuna duen pertsona baten zaintzaz ere arduratzen dira; aldi berean eta lanpostu berean.
|
|
|
Bide luzea egin dugu beldurren gainetik guk geuk geure burua baloratu arte. Baina arrazoiak soberan ditugu,
|
emakume
migratu eta arrazializatuok gure gorputzekin ari baikara sustengatzen publikoa lukeen zaintza sistema.
|
|
|
Une honetan, Espainiako Atzerritar Legea da gure prekarietatearen konplize nagusia. Zaintzen ditugun pertsonen ongizatearen mesederako,
|
emakume
migratu soziosanitarioon erregularizaziorako baldintzak berrikusi eta prozesuak azkartu ditzaten eskatzen dugu.
|
|
|
Egoera iraultzeko, benetan bestelako mundu bat sortzeko, deskolonizazioa ezinbestekoa da. Arrazakeriaren kontra ere antolatua dagoen mugimendu feminista behar dugu,
|
emakume
migratuen agendari ere espazioa emango diona. Bertakoen eta atzerritarren arteko harreman subordinatua sustengatzen duen mugimenduak kalte besterik ez du egiten.
|
|
|
Azpimarratu dute osasun langileen alorrean, zaintzan eta hezkuntzan dagoela behar hori, eta horietan diharduten langileen lan baldintzak hobetzea galdegin dute: «Hobekuntza horiek aldarrikatzen dituzte zerbitzuetako langileek ere, batez ere emakumeek, eta, askotan,
|
emakume
migratuek. Pandemiaren hasieratik ari dira borrokan, agerian gelditu baita azken hamarkadetan pairatu ditugun gobernu neoliberalen abandonua eta erantzukizun falta».
|
|
|
Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako taldeetan jarduten duten hainbat
|
emakume
migratu eta arrazializaturi elkarrizketak egin dizkiete, feminismoa eta intersekzionalitatea ardatz. Landaidak goraipatu egin du lana, gogoeta bultzatzeagatik
|
|
|
|
Emakume
migratuak eta arrazializatuak «giza kapitalaren eta disidentziaren erreferente» dira Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako elkarteetan. Hala ondorioztatu dute atzo Emakundek Gasteizen aurkeztu zuen ikerketan.
|
|
|
Ondoren, mugetan eraildako emakumeak oroitzeko, azken urteetan izandako hildakoen datuak idatzi zituzten lurrean. Immigrazio politikak eta lan baldintza kaskarrak salatu zituzten
|
emakume
migratuen kolektiboek: «Helmugara heltzean, atzerritarren legeari aurre egin behar diote hainbat emakumek; lege horrekin batera, kapitalaren interesa lehenesten dute, eta, ondorioz, prekaritateak gure bizitzak blaitzen ditu, lan eskubideak sistematikoki urratuz».
|
|
|
Txostenaren edukiak hainbat kolektiborekiko elkarlanean landu dituzte:
|
Emakume
Migratuen Sarea, Feministas por Nicaragua, Munduko Emakumeak...
|
|
|
Ibilki 2015ean sortu zen, nahiz eta 2007an hasi zen lanean, eta inklusioa lantzen du ingurune naturaleko kultura jardueren bidez, batez ere mendi ibilien bidez, hainbat arlotan, hala nola desgaitasuna duten pertsonak, immigrazioa, errefuxiatuak, gizarte bazterketa, euskararen sustapena, kultura aniztasuna, inklusioa eta nazioarteko lankidetzarekin. Sarean lan egiten du beste elkarte batzuekin,
|
emakume
migratuak eta desgaitasuna duten pertsonak ahalduntzeko tailerrak egiten ditu, eta 40 boluntario ditu, horietatik 20 Getxokoak.
|
|
2022
|
|
|
Beti irudikatzen dugu espazio publikoa hemen jaio, hezi eta paisaia hori naturaltasunez ikusten dutenen begietatik, baina kolonialismoaren edo inperialismoaren biktima izan diren lurraldeetatik datozenek zer pentsatu behar dute, hemen bizi eta gu bezain euskal herritar diren horiek guztiek? Horregatik, Euskal Herriko
|
Emakume
Migratu eta Arrazializatuen Sareko kideei hitza eman nahi izan diegu liburuan. Hitzostean oso garbi eta gordintasun osoz esaten dute Elkano erreferente nazionaltzat hartzea beraientzat, emakume migratu eta arrazializatu gisa, euskal gizarte honetan pentsamendu kolonialaren presentziaren adibide bat gehiago dela.
|
|
|
Horregatik, Euskal Herriko Emakume Migratu eta Arrazializatuen Sareko kideei hitza eman nahi izan diegu liburuan. Hitzostean oso garbi eta gordintasun osoz esaten dute Elkano erreferente nazionaltzat hartzea beraientzat,
|
emakume
migratu eta arrazializatu gisa, euskal gizarte honetan pentsamendu kolonialaren presentziaren adibide bat gehiago dela.
|
|
|
Arreta soziosanitarioa aitortu eta profesionalizatzearen aldeko lanean eta sektore horretan lan egiten duten emakume arrazializatuen eskubideen alde jarduten du
|
Emakume
Migratu Feministak Sociosanitarias elkarteak. Bozeramaileetako bat da Maria Juncay (El Tambo, Ekuador, 1970), eta, horrez gain, bete betean murgildu da milioi erdi etorkinen egoera erregularizatzeko abian jarritako egitasmoan.
|
|
|
Izan ere,
|
emakume
migratu askorentzat (arrazakeria instituzional eta sozialaren eraginez) etxeko lana edo zaintza lana irteera bakanetako bat den bitartean, guk barneratu dugu ezin dugula sektore horretan lan egin, inork ez lukeelako emakume ijito bat etxean sartuko. Adinekoak zaintzen lan egin duen emakume ijito bakan bat ezagutzen dugu, eta familiak ijitoa zela jakin zuen bezain laster kaleratu zuen.
|
|
|
Hori dela eta, 2018an Pikara magazinarekin batera kazetaritza feministaren sarea indartu zuten, eta lankidetzan aritu ziren. 2019an, berriz, Euskal Herriko
|
Emakume
Migratu eta Arrazializatuekin elkarlanean saioa egiten hasi ziren. Hizkuntza oztopo izan ez zedin, irratsaio bat gaztelaniaz eta hurrengoa euskaraz txandakatzen zuten.
|
|
|
Bertan sistema juridikoa ere eredu hetero patriarkala jarraitzen duela, eta epaileen formakuntza aldarrikatko dute" gaur egun ematen diren ebazpen aldrebesak" salatuz. Ibilbidean ere,
|
emakume
migratu eta arrazializatuen eskubideak aldarrikatuko dituzte, Hendaiako Erretentzio Zentroaren aitzinean eta Santiago zubian, frantses poliziaren kontrolaren aurrean.Hondarribian, aldiz, asanblada feministaren aldarrikapenei herrian ere oihartzun emateko, Martxoak 8 plazan elgarretaratzea deitu dute 18: 00etan.Ekimenei amaiera Amaia KZnBestalde, Irungo Udalak puntu morea jarriko du udaletxeko bal... Horrez gainera, hilaren 27an, igandearekin, 2022ko «Irun beldur barik» ikuskizuna antolatu dute.
|
|
|
Otsailaren 5ean eta 6an, berriz,
|
emakume
migratuendako tailer psikologikoa, Munay, egingo da. Doan izango da eta emakume migratuei zuzendutakoa.
|
|
|
Otsailaren 5ean eta 6an, berriz, emakume migratuendako tailer psikologikoa, Munay, egingo da. Doan izango da eta
|
emakume
migratuei zuzendutakoa. Dinamika parte hartzailearen bidez, migrazio prozesuei, indarkeria esperientziei eta arrazakeriari lotutako ondoezak eta deserrotzeak landuko dituzte.
|
|
|
Amatasunaren aurrean asko erasotuak sentitzen dira. Ni ez naiz bolleren, transen,
|
emakume
migratuen aldarrikapenekin erasotua sentitzen. Kopuruz ama asko gara, zergatik erasotuta sentitu?
|
|
|
|
Emakume
migratu, arrazializatu, feminista eta aktibista naiz. 36 urte ditut.
|
|
|
Euskara lehenetsi, gaztelaniaren presentzia bermatu eta iruditeriarekin lan handia egiten dugu. Ez da bakarrik
|
emakume
migratu eta arrazializatuengana heltzeko, Gasteizen euskarak, gure konfort eremutik aterata, ez duelako presentzia handirik. Gugandik distantzia batera eta antolatu gabe daude lesbiana batzuk, egoera prekarioetan daudenak, eta horiekin aliantzak egitea garrantzitsua dela uste dugu.
|
|
|
Gertatzen dena da, bi [ardatz] ek duten potentzial iraultzaileagatik, horiek bizi adierazpen oso zapalduak, baztertuak eta gero eta kooptatuagoak direla. Beraz, opresio bidegurutze bat ere badira, eta, nire kasuan,
|
emakume
migratua, latinoamerikarra, gaztea eta beste hainbat oinaze fronte dira, baina baita sistemaren aurkako potentzia ere. (Amanda)
|
|
2023
|
|
|
|
Emakume
migratuen topagunea (otsailetik ekainera): ostegunetan, 16:15etik 18:15era gaztelaniaz doakoa.
|
|
|
Joskintzaren inguruan zegoen iruditeria aldatzeko eta emakumeen eta genero disidenteen arteko sarea egiteko. Ikusi genuen, adibidez,
|
emakume
migratu askok josten dakitela, baina ez dutela lan egiteko edo josteko aukerarik. Horregatik, gure ideia zen denon artean ikasteko eta laguntzeko espazio bat sortzea.
|
|
|
Etxebizitza duinen aldeko kanpaina abiatu du
|
Emakume
Migratu Zaintzaileen Elkarteak
|
|
|
Horregatik guztiagatik, migratzaileak baztertuta geratzen gara beti». Elizabeth Ariza Euskal Herriko
|
Emakume
Migratu Feminista Zaintzaile Soziosanitarioak elkarteko kidea da, eta emakume migratuek bizi duten egoera salatu du gaur, Bilbon egindako aurkezpenean. Etxebizitza eskuratzeko ere «baztertuta» daudela nabarmendu du.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, migratzaileak baztertuta geratzen gara beti». Elizabeth Ariza Euskal Herriko Emakume Migratu Feminista Zaintzaile Soziosanitarioak elkarteko kidea da, eta
|
emakume
migratuek bizi duten egoera salatu du gaur, Bilbon egindako aurkezpenean. Etxebizitza eskuratzeko ere «baztertuta» daudela nabarmendu du.
|
|
|
Nolakoa da
|
emakume
migratu ekintzaile bat izatea gizarte honetan?
|
|
|
Atzerritartasun legearen aurka, A30ean grebara goaz!, irakur zitekeen. «Zaintza lanak, gero eta gehiago,
|
emakume
migratu eta arrazializatuen gain jartzen dira, baldintza eta esplotazio egoera muturrekoetan», azaldu dute Petriatik eta Unanuak. «Horrek jopuntuan jartzen ditu etxez etxeko langileak, zeinek esplotazio handiena sufritzen duten, zaintzaile guztien artean.
|
|
|
Atzotik Espainiar Estatuak arreta jarria du Euskal Herrian
|
emakume
migratua eta arrazializatua den Silvia S.L.ren kasuan. Eztabaidak piztu dira gertakarien inguruan, eta agerian geratu da Istanbulgo Protokoloaren garrantzia.
|
|
|
Haren esanetan, lan horiek sexuaren eta arrazaren arabera banatuta daude, eta, ondorioz, egoera «erabat prekarioan». egiten dira: «Kasu askotan, lan horiek
|
emakume
migratuen eta arrazializatuek esplotazioan oinarritzen dira».
|
|
|
Gogorarazi dute gaur egungo gizartean «batez ere» emakumeei esker mantentzen dela zaintza sistema, eta «oso proportzio handian»
|
emakume
migratuak direla zaintzaileak. Horregatik, zaintzak unibertsalak izan behar duela aldarrikatu dute, pertsona guztien «oinarrizko eskubidea» delako:
|
|
|
«Azken hogei urteetan, euskal instituzioetatik sistematikoki pribatizatu dira ahal izan diren zerbitzu guztiak, enpresa lagunen eskuetan jartzeko eta milioi askotako etekinak ateratzeko». Era berean, salatu dute erakunde publikoek ere komunitate kontzeptua erabiltzen dutela, baina ez dutela zerbitzu publikoak garatzeko asmorik, eta, aldiz, haien politikek emakumeen gain uzten dituztela zaintza lanak, «sarritan
|
emakume
migratu arrazializatuen gain».
|
|
|
Eta hori da haietako asko hemen ez egotearen arrazoia!». Zehaztu dute, hala ere, etxeko langile eta
|
emakume
migratu askok antolatzea lortu dutela eta greba komiteetan sartu direla. Aipamen horrek txalo zaparrada eragin du.
|
|
|
Euskal instituzioetatik sistematikoki pribatizatu dira ahal izan diren zaintza zerbitzu guztiak, enpresa lagunen eskuetan jartzeko, zaintza jasotzen dutenen ongizatearen eta langileen lan baldintzen kontura. Komunitate hitza erabiltzen badute ere, familia heteropatriarkala erdigunean jartzen duten politikak erabiltzen ari dira zerbitzu horiek ez garatzeko; berriro ere, zaintza lanak emakumeon gain daude, eta sarritan
|
emakume
migratu arrazializatuengan". Indarrean den sistema kapitalista, heteropatriarkal eta arrazista honetan ardura dutenek" gure bizitzen gainetik kapitala jarri dute", salatu dute.Testuinguru honetan, erantzunkizuna eta konpromisoa exijitu diete arduradun politikoei. " Egoera hau sostengaitza da eta horren arduradunek izen abizenak dituzte".
|
|
|
proposatzen diren jarduera motengatik eta, bereziki, etxeen instituzionalizazioagatik. Halere, bai
|
emakume
migratuen bai gazteen parte hartze arrakastatsurako adibide onak ere badaude, Hernanin, esaterako. Eta gako orokor bat:
|
|
|
Azken hari honetatik tiraka, AMHER2 elkartearekin elkarlanean zaintza lanetan aritzen ziren
|
emakume
migratuen bizi eta lan baldintzak hobetzea helburu zuen Zaintza Kooperatiba bat sortzeko prozesua abiatu zen. Beterri Buruntza Udalak3 eko Enplegu Soziala programatik erraztu zen prozesu hori eta prozesu horren fruitu da Maitelan kooperatiba.
|