2000
|
|
Joxe, «Arrasate Press»en aitzindari zarete herri aldizkarigintzan. Arrasaten bizkaiera egiten bada ere, zuek batua erabiltzen
|
duzue
; idaztean igartzen duzue garapenik batua eta euskalkiaren dialektika horretan, hasieratik gaurdaino?
|
|
Joxe, «Arrasate Press»en aitzindari zarete herri aldizkarigintzan. Arrasaten bizkaiera egiten bada ere, zuek batua erabiltzen duzue; idaztean igartzen
|
duzue
garapenik batua eta euskalkiaren dialektika horretan, hasieratik gaurdaino?
|
|
Dena dela, esaten
|
duzue
, batua eta euskalkien gerturatze bat egon behar duela. Denborarekin ez al da gertatuko guztiak berdin izango direla eta berbak eta formak nahasian erabiliko direla?
|
|
Askok ez du jakingo, behar bada, nor den San Joan Bosko. Irakaskuntza Ertainetako zaindari edo patroia
|
duzue
bera. Maila honetako ikastetxeek, eskola egutegian ezarrita daukaten egun ez lektibo gisara azaltzen zaigu eta, berez, klaseak ematea ez den bestelako aktibitate desberdinak egiteko gomendioa egiten da horrelakoetan.
|
|
Nire liburua gustatzen ez bazaizue, bota zakarrontzira, eta hartu beste bat. Milaka daude, eta aurkituko
|
duzue
gustukoren bat
|
|
Zuen familiakoei bai eta besteei ez! Zergatik egiten
|
duzue
hori. Eta gainera gauza bat ez zaigunean gustatzen zergatik haserretzen gara?
|
|
ORAINGO kanpaina honetan arretaz jarraitu dut politikariek ziotena bi atal nagusi eta funtsezkotan, hots, hezkuntzan eta kulturan eta honen barruan sartuta, nahi baduzue, euskara eta egunotako euskararen erabilpen praktikoa. Beno, zer nahi
|
duzue
esatea. Penagarria, desastrosoa, negargurea eragiten duen kanpaina izan dela alde horretatik oraingo hau, esan dezaket.
|
|
Ahalegin berezi bat egin genuke, lehengo bestean ez bada ere, indarberritu dadin. (...) Aproba egizue eta ikusiko
|
duzue
zein joko polita den. Gainera, hiztegia ugaritzeko eta erreflexuak azkartzeko, berebizikoa.
|
|
Alderdien artean gutxi hitz egiten dela diozu. EHrekin duela hilabete batzuk baino gutxiago hitz egiten
|
duzue
–
|
|
3 Uste al
|
duzue
Luca Cavalli Sforza munduko genetista omentsuenak neu bezalako Fernandez Gutierreztar bat hartuko lukeela aztergai baskoen gaineko ikerketa bat egin nahi balu. Eta badakit deiturek ez dutela guztietan etorkia islatzen.
|
|
Hezkuntza sailburu Inaxio Oliverik daraman politika" diskriminatzailea" dela salatu
|
duzue
sozialistek. Ez al da gobernuan zinetenean zegoen beretsua?
|
|
EITB eraikuntza nazionalaren zerbitzura dagoela kritikatu
|
duzue
. Eraikitzea den guztia ez al da legezko eta onuragarria?
|
|
Poliki poliki jendea hasi zitzaigun deika, inolako iragarkirik jarri gabe. " Zenbat kobratzen
|
duzue
–" galdetzen ziguten, eta guk ezetz, doan egiten genuela erantzun; orduan, opariekin hasi ziren eta azkenean, 500 pezeta kobratzea erabaki genuen.
|
|
Noiz arte jarraituko
|
duzue
trostan?
|
|
1996\. urtean hasi zinetela esan duzu eta orain zabaldu eta aurkeztu
|
duzue
. Zer egin duzue urte hauetan zehar?
|
|
1996\. urtean hasi zinetela esan duzu eta orain zabaldu eta aurkeztu duzue. Zer egin
|
duzue
urte hauetan zehar?
|
|
Bederatzi ikastetxetako esperientzia nolakoa izan da? Zer eta nola landu
|
duzue
–
|
|
Hori guztia Bigarren Hezkuntzan lantzen
|
duzue
, baina ez al da egokia ezagutza hori DBH baino lehen jasotzea?
|
|
Zein zailtasunekin egin
|
duzue
topo bederatzi zentro horietan programa ezartzerakoan?
|
|
Zea Mays taldearen bigarren diskoa da hau. Zer alde nabaritu
|
duzue
lehenengo lanetik bigarren honetara?
|
|
Eta nola ikusten
|
duzue
lan horren emaitza?
|
|
Xanperen kolaborazioa aipatu duzu eta beste hainbat lagun ere aritu da zuekin, Jose Lastra, kasu. Nola baloratzen
|
duzue
hori?
|
|
Nire ustez, berez, euskaldunak (hemen jaiotakoak) ikuspegi ezkorra
|
duzue
bizitzaren aurrean, hau da: herri txiki bat gara, ezin da, gureak egin du.
|
|
Web orria eta e postaz gain, posta zerrenda bat dute sarean, non elkartearen ekitaldiak, barne funtzionamenduko gaiak eta beste hainbat gai izaten dituzten hizpide. Elkartearekin harremanetan jarri edo aste kulturalaren inguruko informazio gehiago jaso nahiz gero, www.euskaledge.fsnet.co.uk helbidean topatuko
|
duzue
|
|
Hitz egin dezagun irakurleetaz. Idaztean irakurle tiporen bat al
|
duzue
gogoan. Horrek baldintzatzen al zaituzte?
|
|
Hemen, ordea, idazleak irakasleak izan daitezke, badirudi bertsolariak ere azken aldi honetan idazle lanetan dabiltzala... Nola ikusten
|
duzue
profesionaltasunaren gaia?
|
|
Txangoaren abiapuntua, Bilbotik etorrita, Plentziara sartzeko duela urte batzuk eraiki zuten Zubi Barria pasa eta berehala aurkituko duzuen biribilunean kokatuta dago. Autoa aparkatu eta biribilunetik eskuinean aurkituko duzuen Gandia Bidetik abiatu behar
|
duzue
. Duela gutxi arte, inguru honetan Bizkaiko baserri tipikoek eta bere landazabalek osatzen duten nekazaritza paisajea nagusi bazen ere, azken urte hauetan, asteburu eta oporraldietarako etxetxo eta txaletez bete da, paisajea nabarmen degradatu delarik.
|
|
Lehenengo bidegurutzera iristerakoan, eskuinerantz jo behar
|
duzue
. Irak Biñe eta Junkera baserriak igaro bezain laster, itsasadarra agertuko da berriro zuen begi aurrean.
|
|
Aurrera jarraitu eta hurrengo bidegurutzean berriro uretatik aldentzen den ezkerreko bidea hartu Mandañu auzora iristeko. Errepidera atera eta berehala, zuen eskuinean aurkituko duzuen bidetik jaitsi behar
|
duzue
, berriro itsasadarraren ondora iristeko.
|
|
Uretara hurbiltzerakoan padura ekosistemarekin egingo
|
duzue
topo. Itsasgora eta itsasbeheraren artean garatzen den ekosistema berezi hau elikagaietan oso aberatsa izateagatik bereizten da nagusiki.
|
|
Hemendik aurrera ur ertzaren ondotik doan bidetik jarraitu behar
|
duzue
. Txango hau itsasbeheran egiten baduzue, bide honetan, itsasmareen gorabeherek eragindako ur eta gazitasun aldakortasun handiari aurre egiteko moldatu diren paduretako landare bereziak ere ezagutu ahal izango dituzue, zuen oinen ondoan landaredi interesgarri honen populazio joriak aurkituko baitituzue.
|
|
Ur bazterretik jarraitu behar
|
duzue
Palado baserrien inguruetara iritsi arte. Jabego pribatu hau igarotzeko hesiaren ondotik igotzen den bidea jarraitu behar duzue eta bertatik segi berriro uraren ondora jaitsi arte.
|
|
Ur bazterretik jarraitu behar duzue Palado baserrien inguruetara iritsi arte. Jabego pribatu hau igarotzeko hesiaren ondotik igotzen den bidea jarraitu behar
|
duzue
eta bertatik segi berriro uraren ondora jaitsi arte. Itsasadarrera iritsi baino piska bat lehenago, mendian gora abiatzen den bide bat ikusiko duzue.
|
|
Jabego pribatu hau igarotzeko hesiaren ondotik igotzen den bidea jarraitu behar duzue eta bertatik segi berriro uraren ondora jaitsi arte. Itsasadarrera iritsi baino piska bat lehenago, mendian gora abiatzen den bide bat ikusiko
|
duzue
. Hauxe da abialekura itzultzeko erabili behar duzuen bidea, baina oraindik ur ondotik piska bat gehiago jarraitzeak merezi du.
|
|
Toki honetatik aurrera padura eta ibaiertzetako basoen arteko piskanakako trantsizioa ikusteko aukera izango
|
duzue
. Itsasmareen eragina geroz eta txikiagoa den heinean, paduretako landaredia ibaiertzetan nagusi diren haltzez, sahatsez, urritzez, lizarrez... eta era honetako landareez ordezkatua izaten da, baina trantsizio hau emeki emeki gertatzen da.
|
|
Alternatiba hau burutzeko bitartekorik ez duzuenok, ibaian gora egin duzuen zati hori atzerantz errepikatu behar
|
duzue
eta lehen aipatu dugun Palado baserrien sarreratik hurbil dagoen bidetik gora abiatu behar duzue. Bide honetatik, gizakiak landatutako eukaliptoak eta pinuak, berez sortuak diren haritzak, lizarrak, gaztainondoak, astigarrak... nahastuak azaltzen dituen baso zoragarrian barrena, poliki poliki altuera hartzen joango zarete.
|
|
Alternatiba hau burutzeko bitartekorik ez duzuenok, ibaian gora egin duzuen zati hori atzerantz errepikatu behar duzue eta lehen aipatu dugun Palado baserrien sarreratik hurbil dagoen bidetik gora abiatu behar
|
duzue
. Bide honetatik, gizakiak landatutako eukaliptoak eta pinuak, berez sortuak diren haritzak, lizarrak, gaztainondoak, astigarrak... nahastuak azaltzen dituen baso zoragarrian barrena, poliki poliki altuera hartzen joango zarete.
|
|
Eskuinetik, bideak errekatxo bat zeharkatzen du eta Gatika aldera abiatzen da. Zuek ezkerrerantz jo behar
|
duzue
aldapa amaitu arte. Aldapa amaitzean, bidea errepide bihurtzen da.
|
|
Auzo honetatik aurrera, txangoaren zatirik desatseginena aurkituko
|
duzue
, izan ere, tarte batez errepide nagusitik jarraitu behar baituzue. Hala ere, zati honetan zehar, duela gutxi zeharkatu duzuen Plentziako Itsasadarraren ikuspegi panoramiko paregabea izango duzue.
|
|
Auzo honetatik aurrera, txangoaren zatirik desatseginena aurkituko duzue, izan ere, tarte batez errepide nagusitik jarraitu behar baituzue. Hala ere, zati honetan zehar, duela gutxi zeharkatu duzuen Plentziako Itsasadarraren ikuspegi panoramiko paregabea izango
|
duzue
.
|
|
Nolako harremana
|
duzue
Iparraldeko bertsolari zaharrekin?
|
|
Ez
|
duzue
uste zuen inguruan horrelako presio bat sor litekeela, hots, entzuleak bertsolari osoak izatea eskatzen ahal dizuela?
|
|
Erantzukizunik somatzen al
|
duzue
–Sorbalden gainean ardurarik ba al daramazue?
|
|
Leku hauek guztiak eta askoz gehiago ere erakusteko gogoz gaituzue eta horregatik, kotxea hartu eta batez ere asteburutan egiteko moduko txangoak prestatuko dizkizuegu, hainbat astetan zehar jorratuko ditugun 30 ibilbidetan banatuak. Ibilbideon zerrenda ondoko orrian
|
duzue
.
|
|
Hori bai, leku gehienetara kotxez iritsi badaiteke ere, Euskal Herriko naturarekin behin eta berriz egingo
|
duzue
topo: mendiak, haranak, ibaiak eta abar.
|
|
Esanda geratu den moduan, ibilbide orokorrak 30 dira, baina hauek zenbait zatitan banatu ditugu, eta laburrenak zenbaki bakarrean jorratzen baditugu ere, beste batzuk, luzeenak, bost astetan ere izango dituzue irakur ikusgai, beraz ibilbide zatiaren zenbakiari adi egotea gomendatzen dizuegu, nahas ez zaitezten. Dena den, hementxe
|
duzue
ibilbide guztien eskematxo bat, gidaren nondik norakoak aurreikusten joan zaitezten.
|
|
Futbolean izugarrizko fitxajeak eta kontratuak ordaintzen ari direla ikusten ari gara azken boladan. Pilotariek, noski, ez
|
duzue
tamainako kontraturik, baina hobera egin al dute, eta bizitzeko lain al dira?
|
|
Erakundeen aldetik laguntza dezente
|
duzue
. Barandiaranen garaietatik egoera hobetu egin da beraz.
|
|
Barandiaran Fundazioaren eskutik museo bat egiteko asmoa
|
duzue
, On Joxe Mielen oroimenez.
|
|
Erreplika zenbat jendek bisitatzea espero
|
duzue
–
|
|
Zer bilatzen
|
duzue
presoen gainean Eusko Legebiltzarretik egin nahi den kanpainarekin?
|
|
Aurtengo pastorala apailatzeko Eskiulatik deitu zizuten. " Maddalen Jauregiberri" ondu
|
duzue
. Zer nolako esperientzia bizitzen ari zara?
|
|
Nola zaintzen
|
duzue
dieta?
|
|
Ondo irakurri
|
duzue
, bai. 27.700 profesional euskaldunen datuak eskaintzen dizkigu Artez Euskara Zerbitzuak kaleratu berri duen" Euskaldunon Gida eta Posta Kodeak" izenburua duen zerrendak.
|
|
Errepidean zoazela" Navarra, Comunidad Foral" kartela ikustean, esaten duzu: " Ene, zuek egin
|
duzue
beherakada"! Nafarroa erresuma bat zen, estatu bat, besteok ez ginena.
|
|
Nazio Batzarraz eta egungo egoera politikoaz jardun dugu. Trantsizio politikotzat jo izana den garai korapilatsu batean burutuko
|
duzue
Zutiken 3 Batzar Nagusia. Egingo al zenigukete duela 24 urte izan zen trantsizioaren eta gaurko honen arteko konparaketa bat?
|
|
Batzarrean nazionalismo abegitsu eta sortzaile baten beharra aldarrikatuko
|
duzue
. Nola ikusten duzue azken 20 urteotan nazionalismoaren eboluzioa ezker abertzalean?
|
|
Batzarrean nazionalismo abegitsu eta sortzaile baten beharra aldarrikatuko duzue. Nola ikusten
|
duzue
azken 20 urteotan nazionalismoaren eboluzioa ezker abertzalean?
|
|
Batasuna aipatu
|
duzue
. Zer espero duzue Batasuna prozesuaz?
|
|
Batasuna aipatu duzue. Zer espero
|
duzue
Batasuna prozesuaz. Alderdi berri bat sortuko al da?
|
|
Nolako etorkizunik antzematen
|
duzue
–Epe luzerako ziklo batean sartu ote gara?
|
|
Maniobra tarterik ikusten
|
duzue
jeltzaleek?
|
|
" Mantxut" lokuzio bilduma zein helbururekin sortu
|
duzue
–
|
|
Kirol munduan ere jarduten
|
duzue
. Kirola Euskaraz ekimenak urte batzuk baditu dagoeneko.
|
|
Itzulpengintza ere aipatu duzu. Zer lan egiten
|
duzue
esparru horretan?
|
|
Lehen herri aldizkariak aipatu dituzu aurrekontuez ari ginela. Zer nolako harremana
|
duzue
herri aldizkari eta euskara elkarteekin?
|
|
Zein harreman
|
duzue
Gipuzkoako udalekin?
|
|
Duela urtebete pasatxo Bizkaiko Foru Aldundian Euskara Zuzendaritza sortu zen. Nola hartu
|
duzue
hori?
|
|
Hauxe
|
duzue
Vicente Ameztoy margolariaren liburu honek duen izenburu osoa: " Eliztarrak Mundutarrak, Erremelluriko sainduak, paradisua eta beste lan batzuk".
|
|
Zergatik? Berehala jakingo
|
duzue
: " Amarretik bederatzi inglesek etzuten gure' Urtain' aintzat artzen.
|
|
Txotxongilo gune bat sortzeko asmoa ere aspaldidanik
|
duzue
Tolosan. Zertan da hori?
|
|
1853ko neoklasikoa, material hobeko bi solairu dituenez inguruko beste eraikinetatik nabarmentzen da. Alde modernoan hainbat etxe burges eder ere ikusiko
|
duzue
.
|
|
Eta bertan egindako lan ugarien artean idatzi, ikasi, abestu, irakatsi, fraide izateko jendea prestatu, eguraldiaren igarkizunak eskaini, inguruko baserritar eta artzainen kontu izan..., bada bat, duela 55 urtez geroztik, hutsik egin gabe, urtero urtero aurrera daramatena, hots, Arantzazuko Andre Mariaren Egutegia plazaratzea. Hauxe
|
duzue
datorren urteko egun guztiak biltzeaz gainera, esaera zaharrak, teoria berriak, dotrina irakaspenak, gure gizartearen berezitasunak, zientziak dituen bitxikeriak, txisteak eta abar luze bat zuen esku jartzen dituen orri multzoa.
|
|
Eusko Ikaskuntzak kaleratzen dituen Zuzenbide Koadernoen 15 zenbakia dagoeneko eskuragai
|
duzue
. Ingurugiroaren babesera mugatzen den Zuzenbidea dauka aztergai Javier Eceizabarrena Saenz-ek osatutako lanak, hau da," Organizacion Administrativa para la Proteccion Ambiental en la Comunidad Autonoma Vasca, Navarra y los Pirineos Atlanticos.
|
|
Eta gero bakoitzak esan duenaren erantzukizun guztia hartu, guztia. Zeren gauza batek bestearekin harremana duenez, denak denarekin du lotura (hizkuntzak egoera politikoarekin, legeriak erakundeen legitimazioarekin, hauek epaileekin, torturarekin, atentatuekin, irizpide etikoekin, erantzukizunen zehaztapenarekin.... eta ikusten
|
duzue
honek luze jotzen duela). Estatuaren pentsamendu bakarra euskarara itzulirik hizkuntzaren normalizazioari bere ekarpena egin nahi dionak hor konpon, baina komeni da desberdintzea zer den ikuspegi linguistikotik landutako irakurketa orokorra eta zer den barkamen eske ibiltzeko behar infinitoaren sindromea.
|
|
Esperantzaz amaitzea egokia iruditzen zaigulako. Imajinatzen al
|
duzue
herriek burujabetasuna batuta eta baketsuki lortzea. Herri horren borondatea adierazten duengutun bat agintarien etxera bidaltzea nahikoa balitz?
|
|
–Zuek, utopikoak, askatuko
|
duzue
Euskadi!. Honelaxe mintzo zen TelesforoMonzon.
|
|
–Ez noski, ez noski. Historialariek eta lan handia
|
duzue
hor egiteko.
|
|
–Zuek, berriz, etxe dotore askoa
|
duzue
.
|
|
–Bai, baina zuen alaba zen. Ezin
|
duzue
horrela, kolpe batez, zuen bizitzatik kanpora bota. Hazi egin zenuten, zuekin egon zen denbora guztia...
|
|
—Ikusi nahi al
|
duzue
mikak lizarrean egin habia? —eta osabak prestik utzi zuen teleskopioa bere studioko balkoi hartan, nondik ezin xuxenago begizta baitzitekeen jauregiaren alboan zegoen lizardi eder hura, norat joaiten baikinen maiz, udako egun beroetan bere batez.
|
|
Eta iritsi zen jauregirat, beheititu zuen kutxa gurditik, ireki eta zabaldu zuen hura osaba Joanikoten eta bion aitzinean, eta erran zigun: " Hemen
|
duzue
erlojua, Holandatik ekarria". Eta osabak erlojua eskuetan hartu, zutik jarri, eta erlojua hasi zen:
|
|
Eta, penduluaren joan jinei beha paraturik, erantsi zuen: " Entzuten al
|
duzue
.... Den borak ere bere bihotza dik!" Eta nik, begiak hertsi, gogoa hots jarraiki haien konpasean kulunkatu, eta iduritu zitzaidan ezen denboraren bihotzean sartu nintzela.
|
|
—Zuen mutila apala ez balitz, Urbiaingo andere beneragarri hori, ez nituzke orain erranen ditudanak haren aitzinean erranen, baina mutila duzuen bezalakoa
|
duzue
, etxegoiendar guztiak bezala ezpal onekoa, eta ez dugu horretaz zertan kezkatu ez arduratu.
|
|
—Behin baino gehiagotan erran izan dizuet ezen gizonen harremanak arautzen dituzten moduak eta manerak ezin inportantagoak direla eta airea bezalakoak direla, zeren eta haiek erakusten baitigute non dagoen bakoitza eta zein den batzuk bertzeenganik bereizten gaituen marra. Eta orain, berriz, parada ezin hobea
|
duzue
zeuen ohituren apur bat hobetzeko. Ongi ikas, bada, jaun Louis Delapierreren lezioneak eta, ohitura gaixtoen arropa pedazatuaren azken pedazuak bazter utzirik, bezti zaitezte goiti beheiti kortesi arauen beztimenda elegantaz, zeren eta etxe honetan soberazkoak baitira jorratu gabeko eta landu gabeko landak.
|
|
" Gaur etorri naiz, eta bihar ez dut huts eginen, zeren, hauek hemen daudela, soberan baitaude gure kakontziak ere"; eta osaba Joanikotek, nola baitzekusan ezen dukea txantxazalea zela, ihardetsi zion: " Pena bakarra dut, jaun dukea, zeren, Rabelaisek bere Gargantua n dioena egia bada, antzarakume lumatsuak bailirakete uzki garbitzailerik onenak, eta zuek, aldiz, oihal eta hosto horiekin konformatu behar izan
|
duzue
..."; eta dukeak, zeinak guztirako baitzuen errepuestaren bat, halaxe erran zion, irritsu: " Ordea, zer gertatuko litzateke, baldin uzkia garbitzen hasi orduko, antzara hegaldatuko balitz, eta gu haren gainean...?
|
|
Pedro Huizi ez duk hemengo bertze edozein pintore baino gutiago izanen. Baina guztiok ezagutzen
|
duzue
haren koadro bat, nik neure gabinetean ipinia dudana: ene denbora hartako txakurrarena duk, zeinari Leonardo baitzeritzan.
|
|
Eta ez al da, bertzalde, don Frantzisko ene aita spirituala eta ene lagun mina... eta konfiantzazko gizona, beraz? Eta egia da ez dakiela frantsesez eta ez dakiela bertze anitz gauza, arrazoin
|
duzue
, baina ni ere hemen nago, haren hutsen betetzeko... Ez.
|
|
Eta, nola manatzen duenaren etxean manatzen duenak baizik ez duen arrazoin, hala, gure artekoen falta eta hobena niri egotzi zidatean... egotzi ninditean, finean, gabrielitarren etxetik. Egia duk ezen ez zidatela Fulberto kalonjeak Abelardori egin ziona egin, noiz eta Fulbertok jakin baitzuen ezen Abelardo bere iloba Eloisarekin ibiltzen zela, eta neurekin daramatzadala oraino, halatan, neure gizonezkotasunaren frogak, nahiz eta zertarako ez dakidan, geroztikako haratuzte luzea kontuan izanik... baina ikusten
|
duzue
ene harreman haien ondore gaixtoa.
|
|
Ba al dakizu nor den Monteverdi? Halarik ere, operarik ezean, datorren igandean haren meza kantatu bat
|
duzue
katedralean, organo eta guzti, eta haren musika kantatuak erdiets dezake, beharbada, nik ezin erdiets dezakedana: zu konbentzitzea.
|
|
bi baso, bai, bi beso balira bezala, plazako hutsunea besarkatzen dutenak. Nehoiz harat bazoazte, han berean ikusiko
|
duzue
, harroin bat hemen, harroin bat hor... baso bat harroin alde batean, eta bertze baso bat harroin bertzean, bi baso, bi beso...
|
|
—Zoazte, bai, zoazte...! Irria galdu
|
duzue
, eta guztia galdu duzue, zeren jakin baitzenukete ezen irriak bereizten gaituela animalietarik!
|
|
—Zoazte, bai, zoazte...! Irria galdu duzue, eta guztia galdu
|
duzue
, zeren jakin baitzenukete ezen irriak bereizten gaituela animalietarik!
|
|
—Ulertzen dut zuen haserrea, baina ezagutzen
|
duzue
ene anaia Joanikot... Haur bat bezalakoa da horrela jartzen denean, are haurrago arnoa edaten duenean, eta ez genituzke, beraz, haren hitzak hain aintzakotzat hartu behar.
|
|
" Eta biok zarete luthertarrak eta hereseak!"; eta, halako batean, tronutik altxatu, eta, hatzaz mehatxatzen gintuela, erran zuen: " Hala, bada, bekatu mortalean zaudete biok, eta infernua izanen
|
duzue
betiko ordaina!" Eta, bat batean, aita Bartolome zerurat igaiten hasi, eta osaba eta biok sugar batzuek inguratu gintuzten, eta halako izua eta halako ikara sartu zitzaidan, non oihuka itzarri bainintzen:
|
|
Izan ere, bertze aita kaputxino hark erran zigun bezala, mundua bat duk, halakoa duk eta beti halakoa izanen duk, Jainkoak Adan eta Eba Paradisutik egotzi zituenetik egunen fineraino, jenderazinoz jenderazino... eta ez zekiat, beraz, zergatik eskandalizatzen zareten. Munduaren konpontzerat zatozte eta okerrago utziko
|
duzue
!
|
|
—Eta ez kezkatu —erran zuen ostatu jabeak—, zeren eta leku ezin seguragoa baita ene ostatua... eta leku ezin seguragoa
|
duzue
, halaber, Santo Tomás, halako moldez, non hemen berean baitugu armadako guarnizino bat ere, bere soldaduekin, zeinek babesten baikaituzte kortsarioen eta filibusteroen atakeetarik... baita indiar gorri salbaienganik eta bertako jendeen arteko liskarretarik ere, jakina. Baina jar zaitezte eta har ezazue yaraki pixka bat, bazkaltzen hasi aitzin... zeren aitzinatzen baitizuet ezen hiri osoan ez duzuela arno xortarik kausituko, Espainiatik aspaldi iritsi behar zuten hornidura untziak iritsi ez direnez gero.
|
|
...direla gizonen arteko liskarrez; orain, berriz, erran dizuet ezen zaldun horiek, edo, zalduntxoak, hobeki, oso liskartiak direla; eta, akabatzeko, erranen dizuet ezen, nola haien nagusiak inguruko etxaldeetako jaunik jauntsuenak diren, guarnizinoko soldaduek ez dituztela aintzakotzat hartzen zalduntxoen bilaukeriak... eta, beraz, nahaskeriarik eta aharrabiderik nahi ez baduzue, haiekin ez sartzea
|
duzue
onena.
|
|
Gisa horretan, bertzalde, erran zaharrak ez bezala, zeinak baitio: " Lan lasterra, lan alferra", sosegu onean egonik hobeki deliberatu ahal izanen
|
duzue
deliberatu beharreko guztia, baita behatzaren mutilatzeko prest dagokeen gizonaren auzia ere... zeren indiarrek arima izan baitezakete, bai, baina ez balute bezala bizi dira: erran nahi baita ezen haien behatzak deus guti balio duela, eta bertze norbaiten behatza genukeela, halatan.
|
|
—eta, behakoa berriro zorrozten zidala, sententziatu zuen—: Handik aitzina ez
|
duzue
ihesbiderik izanen...
|