|
2000
|
|
|
Ez da erraza, baina saiatuko gara". Ahalegin horren emaitza
|
dugu
helduei begira egindako" Ametsak amaitu dira" antzezlana, irailerako estreinatzea espero dutena. Asierrek Madrilen ezagutu zuen Antonio Hernandez antzerkigilea testuari azken ukitua ematen ari zaio.
|
|
2001
|
|
|
Nik nahiago
|
dut
helduentzat magia egitea. Helduekin inprobisaketa askoz gehiago lantzen dut eta beste hizkuntza mota bat erabili dezaket.
|
|
|
Esan bezala, lan hau batez ere ikerketa psikosozialaren barruan kokatzen da.Lanaren mugak non jarri aukeratzerakoan, irizpide nagusi batzuk jarraitu dira, adibidez: 1) doktorego tesia izanik, Unibertsitateko arlo batean kokatu beharra izatea eta psikologia sozialaren arloan egotearena; 2) ikuspegi psikosoziala izateaagian interes handiena
|
duena
helduen euskalduntze prozesua eta portaera ulertzeko; hori horrela da, neurri batean behintzat, helduen euskalduntze prozesua EuskalHerrian pertsona bakoitzaren baitan edo aukerapean dagoelako; 3) euskalduntzearen hizkuntz politikarako eta hizkuntz plangintzarako erabat beharrezkoa delako, hain zuzen, aldagai psikosozialak pertsona bakoitzaren aukeran gehiago oinarritzen direlako aldagai psikosoz...
|
|
|
American Diabetic Association ek egunero 81 eta 325 miligramo aspirina hartzea gomendatzen die diabetea eta bihotz eritasuna
|
duten
helduei
|
|
|
Era berean, bihotzeko arrisku faktore bat gutxienez duten diabetikoen% 13k baino ez du jarraitzen prebentzio tratamendu hori. American Diabetic Association ek egunero 81 eta 325 miligramo aspirina hartzea gomendatzen die diabetea eta bihotz eritasuna
|
duten
helduei, edo, gutxienez, bihotzeko arriskua duten pertsona helduei. “Gure emaitzen arabera, aukera paregabea da diabetikoetan bihotzeko eritasuna, krisi akutua eta bihotzeko gaixotasunagatiko heriotza arriskua murrizteko”, adierazi du Deborah Bk.
|
|
|
Rolka, Atlantako Gaixotasunen Kontrol eta Prebentzio Zentrokoa (CDC). Diabetesa
|
duten
helduen %25ek baino gehiagok bihotzeko gaixotasunak dituzte; proportzio handiagoan, berriz, bihotzeko faktoreak dituzte, hala nola aurrekari familiarrak, tabakismoa, gehiegizko pisua edo hipertentsioa. Diabetikoak, gainera, 2 eta 4 aldiz joera handiagoa dute bihotz gaixotasunak garatzeko.
|
|
|
Hala, pertsona edo pertsona talderen batek trikinaz eragiten badu, egunkarietan agertu ohi da berri gisa. Izan ere, denborak aurrera egin ahala, osasun agintariek abeltzaintzako ustiategien osasun ezaugarriak sustatzen eta hobetzen lagundu dute, eta eboluzio zikloak ixtea saihestu dute (bizi ziklo horren ondorioz, parasito batek eboluzionatu egiten du, arrautzatik edo larbatik hasi, eta jarduera patogenikoa
|
duten
helduetaraino). Hala ere, aurreranzko martxa argi hori ez da guztiz amaitu, eta gaur, funtsean, mikroorganismoei lotutako arriskuak ditugu.
|
|
|
Gurasoek eta entrenatzaileek “txapeldun txikiak” sortzeko egiten duten presio horren ondorioz, lehen “kirolari heldu eta konstanteetan” bakarrik ikusten ziren lesioak agertzen ari dira. Halaber, “kirol errepide on bat abortatzeko” arriskua dago, adituak esan zuenez, edo “kontrolik gabe gehiegi entrenatutako haur batek lokomozio aparatuko patologiak
|
dituen
heldu bat izan behar du”. Pradak adierazi zuenez, “ez dute egon behar kirol modalitate bakar batean sartuta”, izan ere, “gaur egun frogatuta dago kirol askotan entrenatzen duen haurrak gero emaitza hobeak ematen dituela espezialitate batean”.
|
|
2002
|
|
|
Eta azken mende honeetan nobelea, guk elebarria deritxagun indartu dau eta ugaltzen dau. Euskaldunok guztiz beran* Idatz & Mintz, 15, 1987
|
du
heldu gara nobelagintza arlo honetara. Teatrora lehentxuago jo eben gure aurretikoek.
|
|
|
Haurrek nahiago
|
dituzte
helduentzako saioak telebistan
|
|
|
Printzipioz, Iccat osatzen duten herrialde guztiek horien artean dago Espainia harrapaketa datuak aurkeztu behar dituzte, eta atunontziak eskatu behar dizkiete atunontziei ustekabean harrapatutako marrazoak askatzeko, bereziki gazteak, atunak jasotzen dituzten sareetan. Heldutasun motela Marrazo mota ugari hazten dira poliki poliki, denbora asko behar
|
dute
heltzeko eta ez dira oso emankorrak. Marrazo zuriak 9 urterekin heltzen dira arrak, eta 15 urterekin emeak.
|
|
|
Zergatik sinetsarazten zitzaien haurrei printze urdinen mundua bazegoela? Zergatik esan nahi
|
zuen
heltzeak angustiarekin topo egitea, samina ezagutzea. Zergatik zen dena horren nahasia?
|
|
2003
|
|
|
«Napartheid»ek argitaratzeari utzi zionetik, «Ipurbeltz» da euskarazko aldizkari nagusi bakarra. Haurrei zuzendua dago «Ipurbeltz», eta ondorioz, zail
|
dute
helduek eurentzako moduko argitalpenak euskaraz aurkitzeko.
|
|
|
Azterketa horrek aurreko ikerketen emaitzak sendotzen ditu, eta 18 eta 65 urte bitarteko 59 pazientek (23 gizonezkok eta 36 emakumezkok) parte hartu zuten obesitate morbidoarekin (40 kilogramo edo gehiagoko gorputz masaren indizea metro karratuko), eta sexu harremanak arrisku kardiobaskularreko faktoreetan duen eragina eta esku hartze dietetikoaren erantzuna baloratu ziren. Gaixotasun horren tratamendua bereziki garrantzitsua da kontuan hartzen bada hipertentsioaren eta diabetesaren prebalentzia hiru aldiz handiagoa dela obesitatea
|
duten
helduetan pisu normaletan baino, eta obesitate morbidoa duten gaixoetan, heriotza tasa kardiobaskularra biztanleria orokorrarena baino hiru aldiz handiagoa dela. Gaixoek balorazio antropometrikoa (pisua eta tamaina) eta arrisku kardiobaskularreko faktoreetako bat (fibrinogenoa, presio arteriala, metabolismoaren asaldurak, profil lipidiko osoa eta loaren apnearen sindromea) izan zituzten, 12 hilabetez esku hartze dietetikoa egin aurretik eta ondoren, eta dieta hipokaloriko arruntekin tartekatzen ziren kaloria gutxiko dietak.
|
|
|
Arrain handiak ugalketa tasa handitzeko gai badira ere gehiegizko arrantzaren ondorioak konpentsatzeko, murrizketaren ondorioak ekosistema jakin batean dauden populazioak higadura genetikoa bezalako faktore naturalek kalte ditzaketen bezain bortitzak izan daitezke. Bestalde, arrainak bereizi gabe harrapatuz gero, arrain handiek ezin
|
dituzte
heldu diren tamaina eta pisuak lortu. Ikerketaren arabera, azterlanean aintzat hartutako espezie askoren batez besteko tamaina iraganean lortzen zutenaren bosten eta erdiaren artean dago.
|
|
|
Ikerketa horren egileek joan den irailean zehaztu zuten American Journal of Clinical Nutrition (Vol. 78, 3, 414) beren dietan behi eta fruta esne (batez ere udareak eta sagarrak) proportzio ona
|
duten
heldu gazteek «biriketako arazoak (asma, esaterako) garatzeko aukera txikiagoa» dutela. Aitzitik, azpimarratu dute soja edariak asmarik gabeko krisi gehiago agertzearekin lotu zirela azterketa honetan.
|
|
|
Euskarak hiztunak eta erabilera eremuak irabazi ahala gainbehera etorri behar
|
du
helduen euskalduntze alfabetatzeak. Izan ere, euskara normalizatu ahala desagertzeko sortutako langintza da, ez da, bada, irauteko sortua; baina, goiz da oraindik egoera horretara iritsi garela esan eta gainbehera, besterik gabe, horri egokitzeko.
|
|
|
Gobernuak ez
|
ditu
helduak euskaldundu nahi eta bere politika kontsekuentea da; are okerrago iruditzen zait euskararen normalizazioa bide onetik ez doala jakin eta elkarkidetzan oinarritutako ekimenei muzin egitea, politika eraginko rragoak ez hartzea eta hizkuntz politika keinu politika huts bihurtzea, beti arazoa besteena izango balitz bezala jokatzea, kasu honetan HEAren arazoa balitz bezala. Elkarkidetzan, diru inbertsioetan eta hizkuntz politika eraginko rrak aplikatzean dago gakoa.
|
|
|
2. Euskal gizartea euskalduntzea helburu, zer egin behar da? Zer garrantzi dute eta nola eragin behar
|
dute
helduen euskalduntzeak eta alfabetatzeak Euskal Herria euskalduntzeko prozesuan?
|
|
2004
|
|
|
Gazteak eredutzat
|
duen
heldua motibatuta hautematen badu bera ere horrelaxe agertuko da.
|
|
|
Zuek biok horrelaxe jarraitu behar
|
duzue
helduak izan arte.
|
|
|
Elikadura alergiek %2ko eragina
|
dute
helduengan, baina tasak handiagoak dira haurrengan eta bularreko haurrengan.
|
|
|
Katalunian, Andaluzian eta Murtzian bat bateko heriotza kasuak aztertzen dituen lanaren atariko emaitzek erakusten dutenez, “Mediterraneo inguruan gertatzen diren bat bateko heriotza asko ez dira infartuek eragiten, bihotzaren hipertrofiak baizik”, dio Antoni Bayés de Luna kardiologoak. Gaixotasun koronarioak, batzuetan miokardioko infartuak eragiten dituenak, “bihotz jatorria
|
duten
helduetan, gehienak, bat bateko heriotza kasuen erdiak baino ez ditu eragiten” gehitu du. Teoria hori ez dator bat AEBetako biztanleekin egindako lanen ondorioekin. eta Europako iparraldetik, bihotz jatorriko bat bateko heriotzaren kausei buruz.
|
|
|
Bitaminei dagokienez, fruitu helduak (gure organismoan A bitamina bihurtzen da) eta bitamina iturri garrantzitsuak dira: 300 g Mamia, bitamina
|
duen
heldu baten eguneroko behar guztiak asetzeko. A bitamina.
|
|
|
Europako zientzialariek txertoen bertsio berri bat garatu nahi
|
dute
helduengan kartzinoma hori saihesteko
|
|
2005
|
|
|
Hamabost urte ez badituzte, gutxienez hamazortzi urteak beterik
|
dituen
heldu batekin joan dute.
|
|
|
eta herritarren artean jarduera fisikoaren praktika erregularra bultzatzea, prebentzioa bereziki azpimarratuz, hau da, ezarpena ohitura osasungarri horiek haur eta gazteengan. Zifra kezkagarriak Espainian, obesitatea
|
duten
helduen ehunekoa% 14,5 da, eta gehiegizko pisua %38, 5era iristen dela, hau da, bi helduk gomendatutakoa baino pisu handiagoa dute. Hala ere, obesitatea eta gehiegizko pisua 2 eta 24 urte bitarteko haur eta gazteengan.
|
|
|
Etengabeko prestakuntza Gainera, azterlanak erakusten du gaur egungo lan merkatuak langileak etengabe trebatzera behartzen dituela, batez ere erantzukizun handiagoko postuak betetzen dituztenak. Horrela, Goi Mailako Hezkuntza
|
duten
helduek eta zerbitzuen sektoreko maila altuenetan, beren lanarekin zerikusia duten ikastaroak egiteko aukera gehiago izango dute. Etengabeko prestakuntzako ikastaroak dituzten langileen ehunekoa ere asko aldatzen da herrialde batzuetatik besteetara.
|
|
|
Aldiz, lehiaketako kirolariei debekatzen die DHEA (dehidroepiandrosterona) hormona aitzindaria erabiltzea. Substantzia hori aspalditik erabiltzen dute Estatu Batuetan, 30 urtetik aurrera muskulu masa gainbeheran
|
duten
helduek, eta atletismo eta kirol alderdia berreraikitzeko. Aurtengo maiatzean, ordea, lege federal batek agindu zuen hormona aitzindari hori medikuaren aginduz soilik kontsumitu behar zela, eta horrek protestak piztu ditu National Nutritional Foods Association (NNFA), herrialde hartako elikadura osagarrien industriak biltzen dituen lobbya.
|
|
|
Goizetik euria ari zuen, gogor gainera. Goiz eresian atera behar
|
zuten
helduen Gure Ametsa eta Ardozaleak taldeak udaletxeko arkupetan zeuden, kale buelta egin gabe.
|
|
|
14 urtetik gora gazteek ikusi nahi
|
dituzte
helduentzako programak, realityak... Ez dute nahi haientzat bereziki jarritako ezer.
|
|
2006
|
|
|
Jende asko dago horrelako galderekin burua jaten ibiltzen dena, eta horrek azkenean ezer ez egiteko balio du. Txorakeriak dira, inoiz ikusiko ez dituzun lelokeriak, beraz goazen behintzat esku artean
|
dugunari
heltzera. Ongi dago pentsalariak egotea, baina askoz nahiago dut ekiten duen jendea.
|
|
|
Jolas batzuetarako sarrera debekatua
|
dute
helduek edo estatura jakin batera iristen ez diren haurrek, emakume haurdunek eta bihotz arazoak nozitzen dituzten pertsonek.
|
|
|
amaierak eta eguneroko bizimodura itzultzeak ez
|
du
helduengan bakarrik eragina: haurrak ere bizipen latza nozitzen du eskolara edo haurtzaindegira itzuli behar horrekin.
|
|
|
Bitamina horrek zenbait koagulazio faktore, beharrezko proteina osagai batzuk odol koagulazio egokia egotea. Gainera, bitaminak hezur metabolismoan parte hartzen du, osteokaltzinak, hezurreko proteina espezifiko batek bitamina behar
|
du
heltzeko. Hutsegitearen arrazoiak eta ondorioak bitaminaren urritasuna ez da ohikoa gizakiarengan.
|
|
|
Valle de Hebrón Ospitaleko Farmazia Zerbitzuko arduradunek emango duten botika “Sativex” izeneko mihipeko esprai bat da, eta Kanadatik inportatu da. Kanada horretan, joan den apiriletik aurrera, esklerosi anizkoitza
|
duten
helduek min neuropatikoa arintzeko baimena du. Spray hau marihuana estraktuaz egina dago eta 400 printzipio aktibo baino gehiago ditu.
|
|
|
Oskola kontzentratzen duen hezurretatik dabilen kaktusaren antzeko itxura du. Zati hori lodia eta horia da, eta orban laranjatuak
|
ditu
helduta dagoenean. Mamia, berriz, gelatinakara da, kolore berde zeharrargikoa, eta pipitaz beteta dago.
|
|
|
Egindako saiakuntzek erakutsi dutenez, “Baraclude” k odoleko VHB kantitatea murriztu eta infekzioaren progresioa atzeratzen du. hepatitis kronikoa
|
duten
helduentzat da sendagai hau, baldin eta gaixotasun hepatiko konpentsatua badute (gibelaren muturreko narriadurarik gabe), birusa aktiboki erreakzionatzen dela jakiten bada, eta gibeleko eritasun aktiboa duten helduentzat, biopsiaren arabera, eta odoleko aminotransferen maila etengabe handitzen dela frogatzen bada. Esteban doktoreak azpimarratu zuen garrantzitsua dela sendagai berri bat eskuratzea, datuek adierazten baitute sendagai horrekin bi urteko tratamendua egin ondoren paziente gehienek detekta ezin daitezkeen mailetara murrizten dutela birus karga".
|
|
|
Egindako saiakuntzek erakutsi dutenez, “Baraclude” k odoleko VHB kantitatea murriztu eta infekzioaren progresioa atzeratzen du. hepatitis kronikoa duten helduentzat da sendagai hau, baldin eta gaixotasun hepatiko konpentsatua badute (gibelaren muturreko narriadurarik gabe), birusa aktiboki erreakzionatzen dela jakiten bada, eta gibeleko eritasun aktiboa
|
duten
helduentzat, biopsiaren arabera, eta odoleko aminotransferen maila etengabe handitzen dela frogatzen bada. Esteban doktoreak azpimarratu zuen garrantzitsua dela sendagai berri bat eskuratzea, datuek adierazten baitute sendagai horrekin bi urteko tratamendua egin ondoren paziente gehienek detekta ezin daitezkeen mailetara murrizten dutela birus karga".
|
|
|
Gainera, haur askok, haztean, gehiegizko pisua galtzen dute azkenean; beraz, ez da munduaren amaiera haurra pixka bat lotsatuta badago. Baina gehiegizko pisua duten haurrek, Gillman ek dioenez, «probabilitate handiagoa dute gehiegizko pisua
|
duten
helduak izateko, batez ere beren gosea maila desberdinetan ‘programatu’ bada», eta «joera handiagoa dute nahaste kronikoak jasateko, hala nola presio handia eta diabetea».
|
|
|
Azterketa horretan, bihotz gutxiegitasuna eta sortzetiko kardiopatiaren aurrekariak dituzten 296 gazteri egin zitzaien elkarrizketa. Batez beste, denek uste
|
zuten
heldu osasuntsu batek baino lau urte gutxiago bizi zitekeela; zifra estatistikoek, berriz, bestelako itxura ematen dute. «Inkestatutakoen %85ek beste edozein heldu osasuntsu bezala bizitzeko eta jarduera mota bera egiteko aukera ziurtatzen zuen», azaldu du adituak.
|
|
|
Gainera, tratu txarrek adingabeengan eragiten dituzten ondorioen berri ematen du. Ildo horretatik, ohartarazten du beren amekiko indarkeriaren lekuko diren haurrek portaera horiek errepikatzeko joera dutela nagusi direnean; neskek, berriz, tratu txarrak jasateko joera handiagoa
|
dutela
helduengana iristean. Ekintza planak EBko gobernu gehienek ekintza planak bultzatu dituzte arazo horren aurka.
|
|
|
Fruta hau oso freskagarria da eta fruta zaporeak arbeletxekoaren antza du. Pasioaren frutak azala leuna du, eta erosi eta berehala zimurtzen da; horrek esan nahi
|
du
helduta dagoela eta hezetasuna galdu duela. Antioxidatzaile ahaltsua Ura da osagai nagusia, eta, ondoren, karbohidratoak.
|
|
|
Eskuak oraindik dardarka
|
zituela
heldu zion lore
|
|
|
–Zurezko eskalapoiak egiten dizkiot laborariari eta larruzko botak kapareari –erraten zion aditu nahi zuenari– Zer dela-eta axolatu behar
|
dut
heldu den urtean gaztelarrak nahiz frantsesak bagara ere. Erresuma honenak egin du.
|
|
|
Zaldiaren irrintziak salatu zuen Batisen etorrera. Abereak bridetatik
|
zituela
heldu zen. Ez zidan hitzik zuzendu, eta kezka edo ezinegon handirik ere ez zuen erakutsi.
|
|
|
Burezurrarena, adibidez, garai hartan, ederki; gaur egun, aldiz, garaiz kanpo legoke. Jada
|
badugula
helduagoen moduan jokatzeko adina uste dut. Zure jokabide horrekin bizitza hipotekatzen ari zarela iruditzen zait.
|
|
|
soinuak estu
|
ninduen
heldu
|
|
|
Toots and The Maytals en Broadway Jungle Dub kanta zaharraren bolumena jaitsi egingo dut apurka apurka. Erritmo horiek galdu barik nahi
|
dugu
heldu zaigun berri bat entzutea...
|
|
2007
|
|
|
Baina ondoren, eta hementxe dugu erronka, egiten dugun hori komunikatzen asmatu behar dugu. Euskaraz bizi nahi
|
dutenengana
heldu behar gara, gune sinboliko honen baitan sortuko baitira euskarazko kultur adierazpide eta dinamika berriak. Era berean, euskaldunak izanik erdal kulturan murgilduta bizi direnei euskaraz bizitzea posible dela eta gozagarria dela adierazteko behar beste zirrikitu eta aukera bilatu ditugu.
|
|
|
Lanean ari zarela, horretan ari zara, oihartzunik gabe. Euskaltzaindiaren lana inportantea da, helduen euskalduntzea ere inportantea, biak, baina jendearen begietara Euskaltzaindiak duen prestigiorik ez
|
du
helduen euskalduntzeak; nire ustez ez zaio lukeen inportantzia ematen gizartean, oro har. Ez dut esan nahi hedabideetan azaldu genukeenik; alderantziz, gizartea gehiago hurbildu litzatekeela alfabetatze euskalduntzeetara.
|
|
|
Jonah Lomuren ordezkoa dela diote, baina aski desberdina da. Bost urte
|
zituela
heldu zen Zeelanda Berrira. Hegalean jokatzen du eta 10 segundo eta 66 ehunenean egiten du 100 metroko lasterketa.
|
|
|
Jakina den bezala, ditugun gobernatzaileek ez
|
dute
helduen euskalduntze lana behar bezala ez aitortu eta ez diruz lagundu euskaltegi eta gau eskolentzako dirulaguntzak hasi ziren garai haietatik. Horrek askotan prekarietate egoeretara eraman du AEK ko irakasleria eta, oraindik orain, askotan AEK ko irakasleak bere lana ahalik eta kalitate handienarekin egiteaz gain, bere burua behartua ikusten du dirua nondik atera pentsatzen eta lantzen, Nafarroako Gobernuan oraindainokoan egon direnek euskararen eta helduen euskalduntze alfabetatzearen kontra egin dituzten sarraskiak azalerazten eta salatzen, eta bestelako egoera batean burutu ez lituzketen hainbat lan burutzen.
|
|
|
Gure gizartean, euskara asko estimatutako gaia da, guraso gehienek nahi dute beren seme alabak euskara ikasi eta euskaraz egin dezaten, baina bestelako giza ereduak antzematen dituzte gaztetasunera heltzen direnean, eguneroko hizkuntza erabilerak bestelakoak direla ohartzen dira, erdara erabiltzeko joera edo ohitura
|
dutela
helduek. Eta haurrak, errazago ikasten du egin behar duela esaten zaiona baino, besteek egiten dutena edo bere inguruan ikusten duena.
|
|
|
Jokoen klasifikazioak eta pribatutasun adierazpenak ezagutu behar dira; era berean, online jolas guneen erabilera onargarrien nolakotasunak begiratu behar
|
dituzte
helduek.
|
|
|
Eskolan, gainera, boterearen egitura hierarkiko bat dago, eta, horretan, parte hartzen dutebatez ere zuzendariak, irakasleek eta gurasoek. Autoritatea
|
duten
heldu horiek dira, hain zuzen ere, erkidegoaren izenean erabakiak hartzen dituztenak. Azkenik, eskolan haurrek ikasi beharreko arau inplizitu zein esplizituak daude; besteakbeste, eskola jakinetan aplikatzen diren arau konbentzionalak.
|
|
|
Depresio kronikoaren sintomak edo denborarekin larriagotzen direnak
|
dituzten
helduek 2 motako diabetesa garatzeko aukera handiagoa dute 65 urtetik aurrera, eta AEBetako ikertzaileak aurkitu dituzte. Azterketa berriak adierazten du depresioa, berez, eta ez gehiegizko pisua edo bizimodua bezalako faktoreak, aski direla adineko pertsona batzuen diabetesa eragiteko.
|
|
|
“Arau orokor gisa, jaiotze uneko pisua pixkanaka igotzen da uztailera arte, eta, gero, jaitsi egiten da pixkanaka, eta, horri esker, argi ikus daiteke klimaren eragina”, esan zuen Verda Shelok, azterlanaren egileetako batek. “Neguan gizentzeko joera
|
duten
helduek ez bezala, haurtxoak lodiago jaiotzen dira udan”, gehitu zuen. Ikertzaileek txostenean diote jaiotzean gehiegizko pisuak osasun arazoak sor ditzakeela helduaroan ere.
|
|
|
Eraikuntza amaitu ondoren, proiektuaren alderdi sinpleena, “orain bigarren fasea hasi behar dugu, hau da, eskola amaitzen ari diren gazteentzat eta auzoko beste gazte langabeentzat lanbide prestakuntzako planak diseinatzen hasi behar dugu”, adierazi zuen Merche Valmalak, proiektuaren bultzatzaile nagusiak. “Eskolan, halaber, eguneroko bizitzan eta Tanah Merah ko biztanleen errealitatean eragina
|
duten
helduentzako prestakuntza ikastaroak emango dira”, gehitu zuen gizarte langile horrek. Tanah Merah auzoaren zati handi batean 5.000 lagun pilatzen dira, eta ez du ur berorik, ez komunik ez komunak.
|
|
|
Muskuluetako minak, sukarra edo ondoeza ere ager daitezke; sintoma horiek maizago izaten dira 12 urtetik beherako haurrengan, lehen aldiz txertoa hartzen badute. SEPARek txertoa gomendatzen die arrisku taldeei, hau da, 65 urte edo gehiagoko pertsonei, sei hilabetetik gorako haurrei, bigarren hiruhilekotik aurrera haurdun daudenei eta gripeak larriagotzen duen patologiaren bat
|
duten
helduei, hala nola gaixotasun kroniko baskularra edo biriketakoa. Era berean, gomendagarria da gripearen kontrako txertoak hartzea erakunde itxietan lan egiten dutenek edo bertan bizi direnek (ospitaleak, kuartelak, zentro geriatrikoak, etab.).), beren ardurapean arrisku talderen bateko pertsonak dituztenak edo lan komunitarioak egiten dituztenak.
|
|
|
" Gazteek bideo bortitzak ikusten dituzte, indarkeriari nolabaiteko hutsalkeria baitagokio, eta are nabarmenagoa da" light" indarkerian," jackass" en bideoetan, tronpa kasoetan edo erorketetan". Lehenik eta behin, nik uste dut bideo laburrak, YouTube motakoak, formatu ezin hobea direla haientzat, ikastetxetik edo institututik etorri ondoren edo afaldu ondoren kontsumitzen dituztela, eta ez
|
dutela
helduek duten denborarik. Gainera, bideoak bateragarriak dira beste gauza batzuekin, hala nola musika entzuten aritzea, nerabeek gehien kontsumitzen duten edukia.
|
|
2008
|
|
|
Ekimenak martxan jartzeko biltzen gara eta gure kezka zen bertso eskolan zebiltzan gaztetxoek ez zutela bertsolaritza helduen gauza batekin lotuko. Eurentzat bertsoa zen eskolan lantzen zen zerbait, hortik bertso eskolara, baina hortik kanpo ez
|
zuten
helduen erreferentziarik. Nik uste dut garrantzitsua dela lekuan lekuko helduen bertso eskolak egotea, helduen bertso eskola delako dinamizatzen duena, gauzak antolatzen dituena eta erreferentzia dena.
|
|
|
Mantentzea da helburua, hasieran behintzat. Gero, Londresko olinpiadara joatea… Bi urtean eusten badiot sakrifizioak egin, uste
|
dut
helduko naizela hara. Gauza txikietan saiatu behar dut, entrenamenduetan zenbait gauza espezifiko hobetu.
|
|
|
< < Gazteek ia urtebete behar
|
dute
heltzen, eta gurasoen dedikazio handia eskatzen dute.
|
|
|
22 Gogoan dut, Tintin en abenturak hamaika hamabi urte
|
nituenean
heldu zirela ene eskura lehen aldiz. Bilboko eskolapioen ikastetxean hilero banatzen ziguten aldizkari bate an agertzen ziren, zatika, ale bakoitzean bina plama betez.
|
|
|
MILENA. (Serio jarrita) Nik ez
|
dut
heldua izan nahi.
|
|
|
Aipatu behar da garapen maila erreala norberak bere kabuz arazo bat konpontzeko gaitasunak zehazten duela, eta garapen maila potentziala, berriz, arazoa konpontzeko gaitasun handiagoa
|
duen
heldu edo kide baten laguntzaz arazoa bideratzeak zehazten duela. Beste era batera esanda, inguruneak behar diren baliabideak eskainiz gero, umeak dakienaren eta egin dezakeenaren artean egin beharreko distantzia da berehalako garapen esparrua.
|
|
|
Mendebaldean idatziriko historiaren lehen uneetan, umeek ia ez zuten eskubiderik eta haien bizitzak ez
|
zuen
helduentzat balio handirik. Horren isla hainbat kulturatan aurki daiteke (Shaffer, 2000).
|
|
|
Adibidez, ibiltzeko gaitasuna, pentsamendu abstraktua erabiltzeko gaitasuna edo sexu heldutasuna, prozesu bati esker sortzen dira: gaitasun horiei eusten dieten oinarri organikoak gure organismoak
|
duen
heltze plangintzaren eta heldutasun hori posible egiten duen organismoaren eta estimuluen arteko elkarrekintzaren ondorioz, hain zuzen ere (Marchesi eta haren laguntzaileak, 1986).
|
|
|
Disgrafia mugikorra zer den definitzeko, mugimenduari dagokionez zein den idazketa zuzena zehaztu behar da lehenik. Ongi idatzi behar duenak bere muskuluen mugimenduak kontrolatu behar ditu; bizkarra zuzen izan behar du eta burua tente; besaurrea uzkurtuta eta ukondoa gorputzetik bereizita izan behar du; hatz erakusleaz, erpuruaz eta hatz luzeaz egin behar du pintza; eskua eta besoa bakoitza bere aldetik mugitzeko gai izan behar du; ongi koordinatu behar
|
ditu
heltzeko mugimendua eta presioa; gai izan behar du ikusmena eta mugimendua koordinatzeko, espazioa nahiz denbora antolatzeko eta espazio grafikoan marrak kokatzeko. Definiturik izan behar ditu gorputz eskema eta lateraltasuna.
|
|
|
Lehenengo eta hirugarren esaldian agertzen den bariazioan arau fonologiko ezberdina
|
dugu
helduaren eta gaztearen hizkeretan. Heldua egoera zaharrago batean edo hobeto esanda, urrats bat atzerago dago, gazteak egin duen berrikuntza ez baitu burutu.
|
|
|
Erkidego horietan azterketa teoriko praktikoa egin behar da, edo, bestela, dagokion erkidegoan ehiztari antzinatasuna egiaztatu. Ehizarako lizentzia eskuratzeko gutxieneko adina 16 urtekoa da, eta 18 urte bete arte, ezinbestekoa da aitaren baimena izatea, bai eta beti arma eta ehiza lizentzia
|
duen
heldu batekin ehizatzea ere. Baldintza horiek bete ondoren, demandatzailearen aldeko agiri bat egin da, lurralde jakin batean ehizatzeko abalatzen dena, eta denboraldi jakin baterako, hala nola Fernando Rodrigáñez, “on line” ehiza lizentzien izapideak egiten dituen enpresa bateko zuzendaria, ez baita behin betikoa, eta bi eta bost urte bitarteko indarraldia izaten baitu.
|
|
|
Pentsioak 150 eta 200 euro bitartekoak izaten dira seme edo alaba bat izanez gero, eta 250 eta 350 euro bitartekoak bi izanez gero, baina kopuru hori gurasoen diru sarreren araberakoa da. Une honetan, amaigabeko bide horren ondoren, adingabeko horiek eta beren zaintza eta babespea
|
duten
helduek prestazio berri hori eskatu ahal izango dute, pentsioaren %100 ez izan arren, laguntza gehigarria baita. Pentsio ohikoenak 150 eta 200 euro artekoak izaten dira seme edo alaba bat izanez gero, eta 250 eta 350 euro bitartekoak bi izanez gero, gurasoen diru sarreren arabera bada ere.
|
|
|
Mantenu pentsioa kobratzen ez duten seme alaba adingabeei eta% 65etik gorako ezgaitasuna duten adin nagusikoei dagokie Berme Funtsaren paga. Mantenu pentsioa kobratzen ez duten adingabeko seme alabei eta% 65etik gorako ezgaitasuna duten adinekoei dagokie soilik gizarte paga hori, eta horien zaintza eta babespea
|
duten
helduek eska dezakete. Espainian bizi eta Europar Batasuneko herrialdeetako nazionalitatea duten adingabe atzerritarrek ere kobratzen dute.
|
|
|
Pobrezia ondasun eta baliabide gabeziak, bizitzari duintasunez aurre egiteko zailtasunek eta gizarte inkomunikazioak zehazten dute, Caritasko Víctor Renesek bere hitzaldian esan zuenez. Gaur egun, “pobreziaren aurpegia” lan prekarietatearen edo guraso bakarreko familien eskutik doa, eta horrek eragin handiagoa
|
du
helduengan, emakumeengan eta gazteengan, aditu horren arabera.
|
|
|
Gaixotasun koronarioak eragiten du diabetesa
|
duten
helduen heriotzen %60
|
|
|
ikasleak ez daude behartuta ikasturte oso batean matrikulatzera, baizik eta duten denbora librearekin aurre egin diezaieketen irakasgaien kopuruan soilik matrikulatzen dira; gainera, irakasgai horiek, lehen edo bigarren mailakoak izan daitezkeenak, modu independentean ebaluatzen dira, ez modu globalean, eta, beraz, gainditzen diren irakasgaiak ez dira betiko gaindituta egongo, beraz, hurrengo kurtsoetan bakarrik matrikulatuta egongo dira. Urrutiko Batxilergoan sartzea Urrutiko Batxilergoko irakaskuntzak Bigarren Hezkuntzako graduatu titulua edo baliokidea
|
duten
helduei zuzenduta daude (%80k 18 eta 25 urte bitartekoak dira), eta egoera bereziengatik irakaskuntza horiek presentzialki egin ezin dituztenei. Ikasketa hauek egin ahal izateko funtsezko baldintzak hauek dira:
|
|
|
Eskura dauden azken ebidentzien arabera, diabetes mota hori prebenitu egin daiteke, pisua gutxituz eta jarduera fisiko neurritsua eginez. Era berean, kontuan hartu behar da haurrek eta nerabeek modu desberdinean bizi
|
dutela
helduen gaixotasuna. Haientzat, glukosa mailen monitorizazioak, medikazioak eta jarduera fisikoaren eta irenstearen kontrolak, batez ere hasieran, eguneroko bizitzako jarduerak, eskolako errendimendua eta, are, bizitza soziala oztopatzen dituzte.
|
|
|
Saiakuntza kimikoak direnean edo zeramika moldekatzeko edo maketak mihiztatzeko diseinatuta dagoenean, substantzia arriskutsu horien kantitateak justifikatuta eta mugatuta egon behar du. Jostailu bat adin bakoitzerako Haurrek jostailuz betetako zerrenda bat idatzi arren, azken aukeraketan azken hitza
|
dutenak
helduak dira. Publizitateak eta haurren irizpide edo gustuak apetentzia jakin batzuk sor ditzakete haurrengan, baina adin bakoitzerako jostailu egokiagoak daude eta komeni da gurasoek jostailu horiek ezagutzea.
|
|
|
Euskadi Irratiko udako programazioan aurreko urteetan egin ohi
|
dutenari
helduko diete udazkena bitartean. «Denboraldi berrira begira apustuak eta berrikuntzak proposatzen badira ere, uda garaian ez dugu programazio aldaketa sendorik egingo», adierazi du Gorka Etxebeste Euskadi Irratiko programazio arduradunak.
|
|
|
Aurten Ocho de Enero kalean gaude lehenengoz, baina aitortu behar
|
dut
heldu naizenean ez dudala ondo hartu. Aurreko urteotan Pablo Picasso kalean aritu gara fruta saltzaileak, eta gu behintzat oso gustura geunden han.
|
|
|
Epaiketan bi aldeek euren bertsioa eman zuten. Lau udaltzainen esanetan, Pueyok ikurrina bat zeraman ezkutatuta, eta txupinaren unean balkoira ateratzeko asmoa
|
zuelakoan
heldu eta aretotik atera zuten. Ikurrina balkoira ateratzea debekatua zegoela gogorarazi arren Pueyoren asmoa ikurrina balkoira atzeratzea zela gaineratu zuten udaltzainek.
|
|
|
Beste aldera, zaharra naiz. Alde guztietatik, ez
|
dut
heldua izan nahi. Alde askotatik, ez nuen gaztea izan nahi, eta are gutxiago" gazte bat".
|
|
2009
|
|
|
Pentsamendu autonomia hori lortzeko, haurrek ziur jakin behar
|
dute
helduek arreta jarriko dietela eta entzungo dituztela.
|
|
|
GERMAN. Noiz portatu behar
|
duzu
heldu baten moduan. Koldar halakoa!
|
|
|
Trantsizioa hasi eta demokraziak urte batzuk bete
|
zituenean
heldu zen 36ko Gerraren 50 urteurrena. Data aproposa gatazkari buruz edozelako ospakizunak burutzeko eta, horri lotuta, zenbat nahi liburu argitaratzeko.
|
|
|
Hasieran, Alacanteko Aspace, Balearrak, Kordoba, A Coruña, Jerez, Lugo, Lleida, Madril, Talavera (Toledo) eta Vigoko 30 zentrotan erabiliko da teknologia. “Saiatuko gara esperientzia 2010ean zabal dadin, eta ikasleek beren etxeetan ere erabil dezakete ordenagailua mekanismo horrekin”, esan zuen Castellók, eta etorkizunean ideia hori garun perlesia
|
duten
helduei ere heltzea espero du.
|
|
|
Hori bermatzeko formula berri bat Wikisaber ek asmatu duena da, deserosoa baina protekzionista. Sistemakoak izan nahi
|
duten
heldu guztiek erregistratuta egon behar dute. Adin txikikoak heldu baten segurtasun sistemaren bidez baino ezin dira sartu.
|
|
|
John Hall & Associates Gaur egungo Hezkuntza Legearen (LOE) printzipio garrantzitsuenetako bat, aurrekoen antzera, aukera berdintasuna bermatuko duen kalitatezko hezkuntza herritar guztiei eskaintzea da. Arauak zehazten du gaitasunak eta oinarrizko ezagutzak eskuratu nahi
|
dituzten
helduek beren beharretara egokitutako eskaintza izan behar dutela. Alde horretatik, autonomia erkidegoek, beren eskumenen arabera, helduentzat bereziki egokitutako eta diseinatutako irakaskuntza eskaintza zabala dute beren jardun eremuetan.
|
|
|
maite dituen pertsona problematiko guztiek ezaugarri jakin batzuk partekatzen dituztela, eta ezaugarri horiek horrelakotzat hartzea ahalbidetzen dutela. Kate Thompson en arabera," ekintza berak errepikatu ohi
|
dituzten
helduak dira, eta beren burua edo beste pertsona batzuk zauritzen dituzte. Min hartzeko asmorik ez badute ere, eragin egiten dute, eta inguruko pertsonen bizitza oso estresagarria bihurtzen dute.
|
|
|
Parte hartzen duten herrialdeek emandako datuekin, adituek 400 g molusku haragi ezarri dute errazio handi gisa, biotoxinaren arriskuen ebaluazioan erabiltzeko. Adituen esanetan, 400 g ko errazio baten kontsumoak 160 µg/ kg PTX multzoko toxina ditu, eta 60 kg ko pisua
|
duen
heldu bati 64 µg irenstea ekarriko luke horrek. Kopuru hori ez da arriskutsua osasunerako.
|
|
|
Igandeko haleginari dagokionez, 13:20an kantxaratu da Izarraitz pilotalekuko kantxara. lehenik 250 kilokoarekin egin zuen beroketa saioa, eta aita alboan
|
zuela
heldu zion 295ekoari. Amorru biziz heldu zion, eta joan zen abenduaren 31kako ahaleginean eginiko hutsaren errebantxa hartzeko asmo osoz.
|
|
|
Espero zutena baino urrats handiagoa egin dutela jakinarazi zuten bi aldeek. Izan ere, helburu zehatz batzuk aurkeztu nahi
|
dituzte
heldu den eskola sartzerako. Katalak azaldu zuen hainbat prestakuntza garatuko direla, besteak beste gaztelania ikasteko prestakuntza, frantsesa eta gaztelania nazioarteko lan hizkuntzak direlako.
|
|
|
Ziur gaude emakumeak gehitzen badira borrokara bestelako eredu politiko, sozial eta ekonomiko baten aldeko urrats erabakigarriak egingo ditugula. LAB sindikatuak uste
|
du
heldu den martxoaren 8a hausnarketa egiteko unea dela. Sindikalismoak emakumeen indarra eta borrokarako gaitasuna behar ditu, adierazi du Ainhoa Etxaide LABeko idazkari nagusiak.
|
|
|
Nolako inpresioa
|
duzue
heldu den ikasturteari begira?
|
|
|
Baskoniak eta Bilbo Basketek
|
badituzte
heldu den sasoirako izenak. Babesle nagusiak aldatuko dituzte, eta, saskibaloi profesionalean ohiko bihurtu dutenez, babesleen markak taldearen izen bilakatuko dira.
|
|
|
Lurra ukan ondoan, ikastola eraikitzeko baimenak lortu dituzte, eta, ondoren, obrak egin. Hori, beharbada, ez
|
dute
heldu den urteko irailerako bururatuko, beraz behin behineko eraikin batzuetan hasiko dute ikasturtea.
|
|
|
Nerabezaroan, gazteek barneratu egin behar dute erabakitzeko gaitasuna dutela; hala, bakoitzaren araberakoa da matxinatzea edo ez. Baina inguruan
|
dituzten
helduekin bat ez etortzeko, ez konformatzeko, matxinatzeko askatasuna izan behar dute, betiere gainerakoen eskubideak errespetatuz. Hor hasten da Mendebaldeko gizartean bizi garenon biografiako lehenbiziko krisia.
|
|
|
Gaztetxoen artean, erdi galduan, krisiaren kontzientzia
|
duten
helduak ere ageri dira. Ditxosozko hitzak dituen ondorioek kezkatu bai, baina literatura eta musika kontsumitzeko orduan behintzat gehiegizko asaldurarik pairatu ez dutenak.
|
|
|
Aurrez aurre heldu zen gizonari erreparatu nion. Eskuak patrikan sartuta eta hortzetan zotza
|
zuela
heldu zen Amarako bidetik. Zamarra bizkarretik atzera botata heldu zen gizon hark Arrietaren pausaje bera zeukan.
|