Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 280

2000
‎Ez da lehen aldia frantses justiziak legea hausten duela. Gabi Mouesca auziperatuaren kasua dugu adibide esanguratsuena. Estrasburgoko Europako Giza Eskubideen Batzordeak Frantziako Estatua kondenatua du, Gabi Mouesca inplikatua agertzen den auzia hau bera, legeak agintzen duen garaian burutu ez delako.
‎Baina ez da gutxi, zeren otoi eta oroi horiek mundu zabalerako gomendagarri ematean Frantzia bera ere sinatzaileen artean partaide izan zela eta hortik sortzen zaiola erantzun beharra. Eta horretarako, adibidez, Europaren Batasunean bertan ereduak aurkitu ezinik ez dugu, besteak beste Aosta eta Tirol; beharbada Suitza dugu adibide hobea eta lehenagokoa, Helvetiar federakuntzak bertako lau hizkuntzak ofizialak izan zitezen, joan zen mendearen lehen partetik, Konstituzioan jarri zituen arau egokiak direla eta. Beraz, Frantzian lana nolabait bideratzeko ere ez zaigu falta ez argudiorik ezta ahalmenik ere.
2001
‎Literatura garaikideak hainbat obratan agerian azaldu du garaihonekiko daukan lilura, berez mitologizatuegia den momentua gehiago eraldatuz.Francisco Navarro Villosladaren Amaia eleberri klasikotik hasita2, Patxi Zabaletakargitaratu berri duen Errolanen Harria arte3 Santuen kondairek edo hagiografiekgarai honetako legendazko irudia areagotzen dute. Europaren Mendebaldekogainerako eskualdeekin alderatuz, Euskal Herrian ia ez dugu adibide garbirik eta, agian, hori dela eta, ditugunen balioa kontuan izan genuke, eta, aldiberean, haietatik ahalik eta probetxu handiena atera.
‎Mende honetako arteak tribializatu egin du izugarrikeria, hiperbolearen bidetik, etaorain kostatu egiten zaigu giza tragedia baten aurrean erreakzionatzea. Kosovokoizugarrikeria dugu adibide.
2002
‎Aipatu sindikatuek lan kontratu prekarioak baztertzeko eskatu diete gobernuei, lan istripu gutxiago gerta dadin. Beren iritziz, administrazio publikoak berak izan behar du adibide, eta, horrenbestez, uko egin behar dio azpikontratazioen bideari. Alde horretatik, lan istripuen mutualitateen jarduna mugatzeko ere eskatu dute sindikatuek.
‎gauzatuta dituzte, dirudienez, jakintza corpus nahikoegonkorrak; beste batzuek, hizkuntzak, esaterako?, ordea, teorizazio partzialakdauzkate, eta, askotan, elkarturikoak (konkurrenteak). Autoreok diskurtso tipologiajartzen dute adibide modura. Irakaskuntzaren helburuak testu generoen araberaantolatu nahi badira, lehenengo eta behin, gaur egun ditugun testu tipologia ereduenartean bat aukeratu da, eta badakigu aukera hori ez dela batere erraza.
‎Halere, proiektu liberal etaburges berria sendotu zen neurrian, eta gizarte zibil autonomoa eta kritikoa garatuzen heinean, historiografiak eliteekiko menpekotasuna gainditzea lortu zuen; hortikaurrera, bere lanaren ezaugarri ilustratzaile, emantzipatzaile eta kritikoak azpimarratu zituen. Dena den, XX. mendean zehar ere baditugu adibide asko, historialariospetsuen eta botere politikoaren arteko loturak erakusten dizkigutenak. Horra hor, esate baterako, eta adibide bakarra aipatzearren, oso gertu daukadan Alemaniakohistoriografia nazionalsozialismoaren garaian.
‎Riquer ek ETAren esku hildako Ernest Lluch ek etaMiguel Herrero de Miñon ek, eskubide historikoei? buruz aurkeztu zituzten ideiakhartzen ditu adibidetzat. Hil baino egun gutxi lehenago, Lluch ek, etsita, kontatu omen zizkion historialari katalandarrari, aipaturiko gaia jorratzen zuenbere liburu berria Madrilen aurkeztu ahal izateko topatzen ari zen zailtasunak, oztopoak eta interes falta.
‎2 Lurralde baten nortasunean gabeziaren islada, hainbat hizkuntzen etorkizunak sorrarazten dit ikara, egunik egun ingelesa denon errege bihurtua da, txikienentzako traba, etsipenezko taupada (bis) urrutira jo gabe hor dugu adibidetzat euskara, geure eskuez geure burua lurperatzen ari gara. (bis) 3 Hedabideen jarrerarekin guztiz suminduta nago, nahiz telebista ta irratian erreparatu luzaro, informazio objektiborik ezin dezaket itxaro, ohiko mugaz haratago, iruzarraren esklabo, (bis) aitorpen xamur oro jadanik egiten zaigu arraro, egia gezur latzen artean ezkutatuta baitago.
‎Akademiako irakaslearen jarduna entzuten ari naizela iruditzen zait, hain bereak zituen adibide erretorikoez zipriztindua:
‎Gauza ezaguna da esaldiak hizkuntza batetik bestera aldatzen direnean sortzen diren aldrebeskerien kontua. Baina aitortu behar dut adibide batzuek benetan barregura sortzen dutela. Ondoko hauek, esate baterako, Renoko hirian hartu nituen 1998ko uztailean, garraio publikoetako autobus batean, ea ulertzen dituzun:
2003
‎Esate baterako, gero eta gehiago dira lehen kirol ministerioak zirenak eta orain kirolaren eta osasunaren ministerioak direnak. Baditugu adibide batzuk: Suitzako kanpaina bitxia da.
‎Espainiako Estatuan deszentralizazioa handiagoa izanda ere, Juan Jose Ibarretxek zailago du bere plana Espainian kokatzea Frantzian baino. Korsika dugu adibidea. Gero, hori gauzatzea besterik da.
‎XVIII. mende hartan, dagoeneko, eguneko hiru janari hedatu ziren (aurrez bakarra egiten zen), baita etxerik xeheenetan ere, aipatu dugun Antoñanako familian dugu adibidea, 1803koa (Anton, 1991)?. Aberatsenek plater bat edo bi haragiz osatuak izaten zuten (behikiz eta txerrikiaz), esan bezala, eta ogiarekin (garizkoa) lagunduak.
‎Beraz, arazo orokorra da, eta edozein konpartimentazio onartzen du. Merkurioa eta metilmerkurioa zetazeoetan Japonian maiz kontsumitzen diren arrain batzuek 22 aldiz handitzen dituzte merkurioaren muga jasangarriak Testuinguru horretan globaltasuna esan nahi duenaren adibide bat Hokkaidoko Unibertsitateko (Japonia) Farmazia Zientzien Fakultatearen lan berri bat da, eta martxoan argitaratuko da Chemosphere aldizkarian. Merkurioa, metilmerkurioa eta kadmioa Japoniako merkatuko zetazeoen haragian kutsatzeari buruzko datuak biltzen ditu azterlan horrek, argitaletxearen web orrian eskuragarri baitago.
2004
‎Eta ez hautu ideologikoei. Askotan izan da »eta" errealismo sozialista" ren porrota dugu adibiderik ezagunena» idazlearen borondate onak eta helburu txalogarriak ez dutela segurtatzen arte obraren lorpena.
‎Hemen baditugu hala moduzko eskubide formal batzuen lege arauak, baina horiek gizarteratzea ezinezkoa bihurtzen zaigu eguneroko hizkuntza praktikan. Ederki dakigun bezala, hezkuntza sistemaren euskalduntzea dugu adibiderik garbiena: ez dago modurik eta metodorik, senperrenak eginda ere, eskolaren bidezko gaitasun komunikatibo elebidunik gorpuzteko belaunaldi berrien aho ezpainetan.
‎Alabaina, gai hauetan hizkera zehatz doitua erabiltzeak izan dezake bere ondorioa baldin eta euskal nazio arazoaren oinarrian dauden kontraesan nagusiekiko jarrera teoriko zorrotza mantendu nahi badugu. Nik neuk behintzat nahiago nuke adibide pare honetan ageri den izenondoa. Bata Argia-ren editorialetik jasoa dut:
‎Adibideak amaigabeak dira. Har dezagun haurrekinzerikusia duen adibide bat, errazago uler dezagun: moneta kantitate beragatik, etamundu kapitalista, berekoi?
‎Nolaerabaki izaki bat bizirik dagoen kasu arrotz horietan? Astrobiologiak beste planeta batzuetanbizidunik dagoenetz bchatzeko behar diren irizpideak zehaztu nahi izan dituenean, nahastehandia sortu da, Dugun adibide bakarra Lurreko bizia da; ezin dugu beste ezerekin aldcratu, ez dakigu horren czaugarrien artean zein diren beharrezkoak eta zein kontingenteak. Etaauzi hori dcla eta, Bizi Artifiziala deritzan zientzia helburu batekin cratu zen, horrela biziaren zientzia egon cz dadin adibide bakar horri lotuta, hots, biologia orokorra edo unibertsala eraikitzeko asmoarekin.
‎Ezin dut dena ulertu. Fusioa aipatzen du, baina uste dut adibide gisa dela.
2006
‎Interpretazio erabat subjektiboa izanik ere, zer aldarrikatu nahi dut adibide honekin. Etorkizunera begira, sormena eta kultura beti martxan egongo diren Kultur Zentro Garaikide orok izan dezala, baita ere, habientzako gunerik, hots, familia eta lagunarteko gunerik, gure baitan jira-biran aritzeko lekurik, barneko espazio kutun, goxo, lasai eta intimistarik.
‎Hori bai, gauza bera eskatu zaio euskal langileria guztiari! Ondo baino hobeto ezagutzen dut euskalgintzako irakasleen egoera, etxean bertan dut adibidea, baina EHUko irakasleen soldata igoerak ez du konponduko, ez okertuko, hauen egoera. Harrigarria gerta dakieke bat batean diru kopuru hori eskatzea unibertsitateko irakasleek; baina arestian esan bezala ez dugu beste funtzionario batzuek baino gehiago nahi… ezta gutxiago ere.
‎Hala ere, irabazi ederrak dituen adibide garbia da Grupo Vocento. Euskal Herrian, Correo Digital eta Diario Vasco egunkariak eta beren irrati eta telebista lokalak talde honi dagozkio.
‎Alabaina, uhartean indarrez dirau indiarrek utzitako aztarnak... Parkeko mendi mazela honetan dagoen etxetxo zuria dugu adibide.
‎Ontzien akatsak aprobetxatu behar dira abantaila bihurtzeko. Nolabaiteko etorkizuna duen adibideetako bat da plastikozko film batean substantzia antioxidatzaileak sartzea, halako moldez non, migrazioa gertatzen denean, materialak antioxidatzaileak askatzen baititu, produktua mantentzen laguntzeko. Hala ere, horrek esan nahi du fenomeno hori onartu eta sustatu egin behar dela, baina ez dirudi irtenbide onargarria denik.
‎Horregatik, diru pila bat gastatzen ari dira komertzioa berriz ere herrigunera erakartzeko. Hortxe hurbil dugu adibidea eta horretatik ikasi egin behar dugu, hemen gauza bera gerta ez dadin».
‎Deskreditu horren froga gisa edo, Julen Gabiriaren blogean (www.eibar.org/blogak/gabiria) aurkitu dut Andres Nagelen iritzi bat kritikariei buruz. Andres Nagel eskultorea izan arren, balio du adibideak literaturarako ere:
2007
‎Azpiatal bakoitzean dituzu adibideak, batzuk klasikoak, beste batzuk modernoagoak.
‎Bere mugak dauzka, eta handiena bere ondorioetan aurkituko duzu. Arau orokorra, on orokorra baliatu gura lukeen adibide arrazista da orain irakurriko duzun hau:
‎Argudiatzen hasteko, erabiltzen den adibideak benetako gertakariaren ezaugarria behar du; alegia, entzuleek benetan gertatu izandakotzat jo behar dute adibidea. Adibidearen errefusamenduak (bai egia historikoaren aurka datorrelako, bai entzuleek gertakaria ez sinesteko benetan sinesgarriak izan litezkeen argudioak gara ditzaketelako) argudioaren errefusamendua dakar.
‎Batzuetan ilustrazioa eta adibidea identifikatu egiten dira, desberdinak diren arren. Muga lausoa dute adibideak eta ilustrazioak, baina muga.
‎Inoiz, analogia dago metaforaren oinarrian. Hona, erkaketatik abiatuta, analogia jorratu nahi lukeen adibidea:
‎Hartara, herritarren diruaz baliatzen dira, gauzak egin eta desegiteko. Kuartel zaharrarekin gertatutakoa adibide adierazgarria dugu, guzti hau azaltzeko balio duen adibidea hain xuxen. Garai batean, ezker abertzaletik, eraikin hori herriarentzat gorde zedin proposatu zitzaion udalari, kultur etxearen aferari irtenbidea emateko ere balio lezakeelako.
‎“Hirigintzan denetarik egin da. Etxegintza politika eroa dugu adibiderik garbiena: Maalan, San Roken, Santa Anan, Santa Klaran eta Melitonen eraikitzen ari dira, jakinda 639 etxe, gutxienez, hutsik daudela.
2008
‎Corpus idatzien adibide gisa (ikus Corpus Survey16) aipa daiteke British National Corpus17 Honek 4000 testu zati ditu, eta denera 100 milioi hitz. Gure inguruan baditugu adibide batzuk (etiketatuak: XX. Mendeko Corpusa18 (4,6 Mhitz), Ereduzko Prosa Gaur19 (9,6 Mhitz) eta ZT20 (8 Mhitz); ez etiketatuak:
‎Nazioarteko zuzenbide publikoari helduta, zuzenbide hori azken aldian berrindartu egin da, guk dugun adibiderik hurbilena Europar Batasuna da?, nazioarteko erakunde berriak sortu eta estatukideek euren subiranotasunaren zati bat galdu duten neurrian; azken finean, oso lotura estua dago subiranotasunaren eta Estatuek dituzten finantza ahalmenen artean.
‎GIB kontrolatzaile deitzen diegu pertsona horiei. Bada, infekzioaren berezko kontrol horren mekanismoak ulertzen saiatzen ari gara; hain zuzen, terapia immunologiko eraginkor batekin lortu nahi dugunaren adibide benetan erakargarria da pertsona talde hori, nahiz eta, lehen esan bezala, oso arraroa den.
‎Bigarren> reduan, berriz, adineko askok azentua lehen silaban agertuz erroa markatzeko joera duten adibideak aurkeztu ditut (adb.: txántxangorrie, > e, > rdikok, > koa, > etab.); gazteek azentua bigarren silaban eraman ohi dute adibide hauetan ere (adb.:
‎Bigarren> reduan, berriz, adineko askok azentua lehen silaban agertuz erroa markatzeko joera duten adibideak aurkeztu ditut (adb.: txántxangorrie, > e, > rdikok, > koa, > etab.); gazteek azentua bigarren silaban eraman ohi dute adibide hauetan ere (adb.: txantxángorrie, > e, > rdíkok, > koa, eta.); 50 urte inguruko helduek azentua lehen silabara agertzeko gazteek baino joera handiagoa dutela iruditzen zait; orain artean jaso ahal izan ditudan adibide batzuk hauek dira:
‎Hiztegia eta Gramatika (edo Gramatika eta Hiztegia, nahi duzuen bezala) direla Akademia baten eginkizun nagusiak. Inguruko Akademietara begiratzea nahikoa dugu hala dela ikusteko; baina etxe barruan ere baditugu adibide bikainak, Larramendi eta Azkue lekuko. Baina har dezadan ostera hitzaldiaren haria.
‎Bizkaiera tradizio klasikoan ezaguna genuen, maiztasunez erabilia izan ez bada ere, corpus politaren jabe baitzen bizkaiera ekialdeko autoreetan (Mogeldarrak, Astarloa, Frai Bartolome). 18 Lazarragaren erabilerak askoz atzerago garamatza konparazio marka honen lekukotza literarioan, XVI. mendera. Dugun adibidea kualitate konparazio eremukoa da:
‎Oso difumi natua gelditzen da ordea, Villasanteren baitan, alde> lexemaren edo alde> atziz kiaren aniztasun edo multzo adiera hori. Lausotua definizio aldetik eta lausotua, batez ere, liburu horretan hain leku zentrala duten adibideen sailean.
‎Hala ere, plugin hori nabigazioan eragin dezakeen publizitatea du erabiltzaileen ohikoa. TinEye k irudiak ezagutzeko algoritmo bat erabiltzen du, eredu bisualetan oinarritua Norentzat blogen eta foroen erabiltzaileak, TinEye k widget bat du adibide bilaketa ezagunenetako batzuekin honen bidez erakusten du: bertsio guztiak dituen sekuentzia bat animazioa irudi bererako daudenak.
‎Gure sexualitate askotarikoak aldarrikatzeak edo medio askok nahita eragindako konfusionismoa salatzeak sexualitatea abusuarekin eta delinkuentzia sexualarekin nahastean, gay lesbianen borrokarekin batere zerikusirik ez daukatela esateak zer diren erakusten du. Arny kasua ere aipatu zuten, eta guri oso ondo etorri zitzaigun, horixe baita salatu nahi genuenaren adibide paradigmatikoenetariko bat: ustezko umeak, prentsaren arabera abusu guztien biktima zenak, 17 urte zituen.
‎Logoa eta irudi korporatiboa aldatu eta kito, beste aldaketarik ez dute nahi. Interes ekonomikoen menpe jarraituko duen kutxa nahi dute, inbertsio immobiliario espekulatiboena, Ekintza Soziala eraitsiz (BBKren Ekintza Soziala den Bilboko La Paz zaharren egoitzako adinduen eta euren senideen borroka dugu adibide garbi bat) eta beharrizan gehien duen bezeroaz ahaztuz. Ezer gutxi du ikusteko Kutxa berri horrek, sortzez aurrezki kutxek duten oinarrizko Funtzio Sozialarekin.
‎Baina nola izan daiteke askozaz gehiago kultur produktuen demandarik ez badago inon? Koldo Mitxelenako erakustaretoa dugu adibide. Erakusketa bikain askoak antolatzen dira bertan, baina hilabetearen buruan apenas joango zaizkizu 2000 pertsona baino gehiago, erdiak artistaren lagunak eta familiakoak gainera.
2009
‎Eskuzabalik onartzen ditugun negozio hauek gizarte eredu pobrea ari dira zabaltzen, eta zenbat eta eremu handiagoa hartu, orduan eta arrisku handiagoa izango dugu gu geu baldintza horien menpe erortzeko, lehia basatiaren oihanean. Euskal Herrian badugu adibiderik:
‎Dena dela, hori ez da datuak eta esanak edo usteak bat ez datozela erakusten duen adibide bakarra, energia berriztagarriekin beste horrenbeste gertatzen baita. Izan ere, gero eta hedatuago daudela entzuten dugu, eta egia da urtetik urtera areagotzen ari direla, baina Euskal Herrian sortzen eta kontsumitzen den elektrizitatearen iturri nagusiak erregai fosilak eta energia nuklearra dira oraindik.
‎Zinemaren dekadentzia barik, zinemaren luzapena eta disoluzioa gertatu bide da, beste bitarteko eta euskarri batzuetan. Lehenik eta behin, patrikako telefonoen bidezko filmaketa amateurrek ekarri duten hipernarzisismoa genuke adibide: «filmatzen dut, beraz banaiz» printzi­pioaren orpotik, eguneroko bizitzako gertaera ñimiño eta arruntenak berniz ustez epiko batekin igurzten ditugu etengabe; denon baitan den grina sasi artistikoak ingurunearekiko gure pertzeptzio estetizista azpimarratu besterik ez du egiten.
‎Bada inon estaturik, herritar guzti guztien giza eskubide guztiak uneguztietan errespetatzen dituenik? Zergatik soil soilik Kubari (edo Txinari) eginkritika, inguru hurbilagoan ditugun adibide lazgarriak kritikatzen ez ditugunean, edo ez behintzat aurreko bi herrialdeak kritikatzen ditugun moduan, ez hain sarrieta ez hain gordin?
‎Hiri berdeen beste adibide batzuk Reikiavik ek frogatu du energia berriztagarriak erabat horni daitezkeela Gero eta gehiago dira ingurumenaren aldeko apustua egiten duten hirien adibideak. Brasilgo Curitiba dugu adibide eredugarria eta eskala handiko eraldaketa “berdeak” posible direla erakusten duen froga historikoa. 1972an, Jaime Lerner arkitekto eta hirigilea bere jaioterriko alkate bihurtu zen.
‎Prozesu berriak irekitzen dizkigute artistek. Aztergai dugun adibide honetan, bidea da helburua.
‎Hau demagogia, nirea, baiki! Irakurleak badaki, ongi jakin ere, ez dudala adibide bat ere aipagarri. Ez dut, bada, ez denborarik ez espaziorik galduko errepasoak ematen, ez ñabarduretan sartzen.
‎Antzeko egoerak gertatu dira Euskal Herritik kanpo ere, II HEk salatu duenez. Gaztela Leon, Gandia, Madril eta Castelloko gertaerak dituzte adibide. Kasu nabarmenak izanda, oraingoz zenbatu dituzten, galdutako?
‎egingo dutela ziurtatzea larritzekoa izan daiteke, dirutza baita erakunde bakar batentzat. Bilboko Alondegia dugu adibide: Udalak ezintasunak ditu lanak finantzatzeko, Azkunak bere garaian Udalak kosta ahala kosta egingo zuela ziurtatzearen ondorioz.
‎Zerrenda gehiago luza daiteke, baina uste dugu adibide horiek aski direla poesiaren eta kantaren arteko harreman estu hori azaltzeko. Beste kontu bat da egiaztatzea poema musikatu horietako gutxitan dagoela halako sinbologia nazional nabarmen bat.
2010
‎Halaber, Espainiako Txirrindulari Itzulia Euskal Herritik pasa dadin eskatu zuten, ezaguna baita kirol horrek gurean duen jarraitzaile kopurua. " Ibarretxe lehendakaria bera dugu adibide", nabarmendu zuten orduan.
‎Adurizek berak azaldu duenez, oso ohikoa da karea elikagaiak kontserbatzeko erabiltzea, Hego Amerikan batez ere, eta gure gastronomian ere oso zabalduta dago erabilera, Errege eguneko opiletan aurkitu ohi ditugun frutak edo ozpinetako pepinoak ditugu adibide argi.
‎Talde honen arrastoak gutxi dira eta aski anbiguoak: ez dugu adibide argirik eta zehatzik. Eta hori a los párrocos bascondagos gizataldeari zuzenduta daudela sermoiok.
‎Sorreraz hemengoak izan ez arren, Platonen garaietatik hona platanoen gerizapean ibiltzeko usadioa gorputz eta adimenarentzat onuragarri izan zaigu aspaldi. Gaur gure inguruan eta hiru toki aipatzearren hor ditugu adibide edertzat Baionako harresi ondoetako platanoak, Bilboko Albia Jardinetakoak eta Gasteizko Zenda edo Zidorrekoak; arbola sendo eta itzal ederrekoak platanook.
‎Kontsumorako kredituen berezitasunetako bat kreditu eskaintzei buruzko publizitatea da. Legeak ezartzen du publizitatean, lokal komertzialetan erakutsitako iragarkietan eta eskaintzetan horiek kontratatzeko aukera ematen denean edo mailegu kontratu bat egiteko bitartekaritza errazten denean, interes tasa edo kostuarekin zerikusia duten beste kopuru batzuk adierazten badituzte, UTBa aipatu behar dutela adibide adierazgarri baten bidez. Lotutako kontratuak Era horretako finantzaketaren beste alderdi interesgarri bat da kontratuaren eraginkortasuna kreditua lortzearekin lotuta dagoela, eta deusez deklaratzen direla kontsumitzailea produktu edo zerbitzu bat eskura ordaintzera behartzen duten itunak. Agentzia batean bidaia bat kontratatzen bada eta establezimenduak entitate baten bidez finantzatzeko aukera ematen badu, azken horrek kreditua ematen ez badu, enpresak ezin izango du erabiltzailea zuzenean edo epe bakar batean ordaintzera behartu.
‎Azpeitirako ere balio dute adibideok.
‎William Kingdom Clifford() matematikari eta saiogileak honako adibidea proposatzen du. Armadore bat dugu adibide horretako protagonista. Armadoreak itsasontzi bat dauka, itsasontzi zaharra eta zalantzak sortzen dituena bere eraikuntza dela eta.
2011
‎Adélaïde Daraspe ikerlariak 2011/9/4ko 7K n adierazten zuen moduan, XVII. mendeko bidaiariek Euskal Herria definitzerakoan euskaldunen sosegua nabarmentzen zuten; anaitasuna, elkar laguntza, lan komunitarioa, horrek larritasuna kentzen zuela adieraziz.Baina hori gaur egun nola lotu? Baditugu adibide garbiak. Gure gurasoek beraien haurrei bestelako hezkuntza eskaini nahi zieten, eta auzolanean bestelako eredu bat sortu zuten:
‎Bai, izan ere, egun zenbait joera aldatzen ari da dagoeneko. Elikaduraren arloan, esaterako, Gipuzkoan dugu adibiderik garbiena. Azken urteotan kontsumo eta ekoizle taldeak ugaritu egin dira.
‎Eta Aihartzak dio Txina ez dela aldeko tradizioa dutenen adibide bakarra. Australian azeri hegalariak daude, saguzar frutajale handiak.
‎Elkar ezagutu zuten eguna ekarri du gogora une batean, bien adiskideei buruz aritu da hizketan ondoren. Ikasgaia ondo ikasita etorri da, baina senarrak inoiz erabiliko ez zituen esaldiak, aipatuko ez zituen adibideak, tartekatzen ditu. Samurragoa da, ausartagoa, irekiagoa.
‎Baliteke adibide horiek aliritzira hartuak direla iruditzea norbaiti, baina aitortu behar dut hautapena ez dela egokiera hutsekoa izan. Tebeo irakurle aseezina izan naiz urte askoan, eta irakurketa horretan aurkitutako euskaldunen eta euskalduntasunaren agerraldi txundigarrieenen eta ia beti sasikoen erregistro, hautapen eta dekantazio bat dago proposatzen ditudan adibideen atzean.
2012
‎Bada, bilatzailean" Jaguar" hitza idaztean animaliari buruzko erreferentziak azalduko zaizkizu zerrendaren goialdean, eta ez autoaren ingurukoak. Ezinegona ez du adibide konkretu horrek sortzen, Google ek zure mezu elektronikoetan esandakoa hitzez hitz prozesatzen duela jakiteak baizik. Nondik nora ibiltzen da, gainera, zure eskuetatik ihes egin duen informazio hori?
‎Ilunak argitzeko asmotan, hainbat irakurgai literario ditu adibide, datorren urtean argitaratuko duen 4x4 Operazioa nobelatik hartuak.
‎ezin da saldu euskaraz. Gaur egun ez dute egiten ikusten dutelakoz dendetan euskaraz egiten dela, baina duela hamar urte bai, ez zutelako adibiderik (M3).
‎Koalizioak Venezuela eredutzat aurkeztea gogor kritikatu du Urkulluk. EAJren ustez, Kuba eta Venezuela ez dira. Euskadik behar dituen adibideak,, ezta Chavez edo Castro ere?. –Ez ditugu komandanteak nahi, pertsona askeak nahi ditugu?.
‎Izaki txiki beldurgarrien artean bizkarroiak ditugu adibide garbia. Bizkarroiak eta ostalariak elkarrekin eboluzionatu dute gehienetan, nor baino nor, biek izaten baitute etengabeko aldatu beharra, bestearen aldaketei erantzun ahal izateko.
‎Predikarien ahotan bezalatsu, idazleen lumetan eta artisten pintzeletan ere luze bizi izan dira piztiarioak, eta Jorge Luis Borgesen 1957 urteko El libro de los seres imaginarios (Manual de zoología fantástica ere deitua), dugu adibiderik garbiena, baina ez bakarra. J. R.
‎hizkuntzaren gaitasuna frogatzea, euskarak, noranahiko? ...i hartan zein bidetatik ibili behar zuen erakustea baizik; Orixerentzat, giza-pentsamenduaren oinarrizko kontzeptuei dagozkien hitz nahitaez berriak euskararen baitako baliabideetatik abiatuta sortu behar ziren eta, horretarako, filosofia eta inguruko jakintza alorrak jorratu behar ziren euskaraz beste ezer baino lehenago, grekoak, latinak eta alemanak egin zuten bezalaxe alegia, berak aipatu ohi zituen adibideak ematearren?. Honetantxe saiatu zen Aitorkizunetan:
‎Askotan, gainera, arbuiatu egiten du erdaren gehiegizko erretorika, eta euskaraz eduki berbera modu askoz ere sinpleagoan eman daitekeela erakutsi nahi du. Kontraesankorra gertatzen da, ordea, itzultzean hartutako askatasuna justifikatzeko edukiarekiko edota zentzuarekiko fideltasuna argudiatzea, gero beste hainbat kasutan (Tormes, ko itsu mutillaren azken kapitulua genuke adibiderik garbiena) eduki edo mami hori bera garrantzitsuagotzat jotzen duen beste irizpide baten alde sakrifikatzen duenean (irakurle euskaldunari zor dion errespetuaren alde, kasu honetan). Itzulpenen inguruan egindako hainbat iruzkinetan jatorrizkoarekiko fideltasuna edo zehaztasuna aipatu izan baditu ere, oro har argi geratu da Orixek xede testua, xede hizkuntza eta xede irakurlea dituela gogoan bere itzulpenak egitean.
‎Adibideek erakusten digute esataria diskurtsoan bertan bikoiztu edo bitan banatu dela, izate beraren bi ikuspegi, bi ahots bailiran. Diskurtsoan bertan egon daitezkeen bestelako iruzkinekin erkatuz, badute adibide horiek berezitasunik: esatariak iruzkinak zuzen zuzenean egiten ditu, E1 enuntziatuaren linealtasuna hautsiz eta une horretan bertan tartekatuz.
‎Honenbestez, Mitxelenaren prosan, eta azterkizun ditugun adibideak dira horren lekuko, joera nabarmen bat atzematen da:
‎Azkenik esan dezagun baduela adibide bat bederen, hau, erakuslea harreman diaforikoa bideratzeko darabilena; hau da, erreferentzia sarea bi aldetara bideratzen du:
‎Honenbestez, eta artxikonektagailuak oztopoa enfatizatu, hanpatu egiten du, eta guztia solaskideak jakinaren gainean baleude bezala aurkezten du. Lotura hori, ordea, beti ez da enuntziazio mailan gauzatuko, eta aztergai ditugun adibideetan ere ez da beti erraz jakingo enuntziatu parentetikoaren buruan dagoen etak diskurtso mailako informazioa gehitzeko balio ote duen ala proposiziozko edukien arteko koordinazio soila ote den.
‎2.2.3 Funtzio intzidentala duten adibide motak Mitxelenaren corpusean 73
‎2.2.3 FUNTZIO INTZIDENTALA DUTEN ADIBIDE MOTAK MITXELENAREN CORPUSEAN
‎Zeintzuk dira, bada, gure corpusean funtzio intzidentalaren eginkizuna duten adibide motak, eta beraz, enuntziatu parentetikoen azterketatik at utziko ditugunak?
‎Tronkaleko senide batzuek ondasunok eskuratzeko eskubidea dute, tronkalekoak ez diren beste senide batzuen aurretik; ezkontidearen aurretik, esaterako. Foru zuzenbide zibilaren mendeko herri batean higiezin bat duenaren adibidea jarri du Aizpuruak. «Ondasun hori aurretik badatorkit, familiarena izandakoa bada, derrigorrez nire familiakoei utzi behar diet, nahiz eta, izan ez dugunez, testamentuak esan alargunari utzi diodala».
‎216), kolokaziokideak finkoak direnean lokuzioen eremuan sartzen baikara (abiadura geldotu/ moteldu?, kolokazioa; gorriak ikusi/* pasatu?, lokuzioa). Hori jakinik, espero zitekeen z/ n trukagarritasuna abiaduraabiaduraz/ n atera, bidali, etorri, higitu, irten... magnitudearen adibide guztietan bete ahal izatea, hizkuntza ez berezituan gertatzen den bezala(), baina gure corpusean z duten adibideak baino ez daude testuinguru ia guztietan, salbuespen gutxi batzuekin; abiaduran aldatu, ibili, indusi, lan egin eta ugaldu; eta idazkera estandarrean ezohikoak diren abiadurarekin ibili, mugitu, sarrarazi. Espezialitate hizkuntzaren berezitasuna izan daiteke postposizio bakarrera (z) lerratzea kolokazio ez lexiko hori.
‎Liburuak idazterakoan idazle guztiok jolas egin izan dugu, askotan, hitzekin, letrekin, puntuazio ikurrekin... Euskal literaturan ere baditugu adibide ugari. Horietatik dezente jaso ditu Iñaki Arranz filologoak bere Hitza azti (Alberdania argitaletxea) liburuan.
2013
‎Horien bidez ere" hedapen handia" izan duela nabarmendu du egileak, eta zentzu horretan gustura daude. Dena den, Begoñak gogorarazi du Euskal Herrian egoera antzekoa bizi duten adibideetako bat dela eurena. " Pertsona bakoitzaren atzean istorio bat dago, eta horietako asko falta ditugu".
‎IkerSaileko bosgarren batzordea da eta kezkatzen da bereziki irakaskuntzak, izan dadien bigarren mailakoa edo unibertsitatekoa, behar dituen tresnetaz. Duela lau urte, 2008an hain zuzen, kaleratu du Literatura terminoen hiztegia800 orrialdeko liburu gotor bat bere 545 sarrerekin, bakoitzak daukalarik bere adiera eta euskal literaturan dituen adibide bat edo bertze. Hots, liburu edo hobeki erran hiztegi baliosa eta baliagarria, zerbitzari paregabekoa bai unibertsitateko irakasle eta ikasleentzat bereziki.
‎eta horrek baliogabetu edo baztertu egiten du aurreko proposizioan adierazten dena; ezaugarri guztien gainetik hiztunak hobeto baloratzen duen alderdi batera bideratzen du arreta. Gaitzeste kutsua duen adibidea da hurrengoa. Kasu honetan birformulatzaileak posizio ezberdinak markatzen ditu eta bien arteko aldea nabarmentzen du:
‎Bestalde, apartamentu turistikoak behartuta daude sarreraren ondoan, toki nabarmen eta ikusgarri batean, bereizgarri bat jartzera, dagokien sailkapena identifikatzeko plaka bat alegia. Plaka horiek araututa daude ezaugarriei eta neurriari dagokienez; 4.8 irudian duzue adibide bat.
‎Ondorioz, «dialogismoa» edo, aurrez aurre dauden gizakien arteko komunikazio trukea litzatekeena, ez da elkarrizketaren edo dialogoaren eremura soilik mugatzen; ikuspegi hau bera nabarmentzen da bakarrizketetan, baita Koldo Mitxelenak idatzitako kritiketan ere. Egiteko horretan, hots, esatari norentzakoen arteko elkarrizketa bideratzeko orduan, enuntziatu parentetikoek zeresanik badutela adibideen bidez frogatu eta agerian jartzen saiatuko gara. Baina aurrera joan aurretik «enuntziatu parentetikoa» diogunean, zer eman nahi dugu aditzera?
‎Diskurtsoan bertan egon daitezkeen bestelako iruzkinekin erkatuz, badute adibide horiek berezitasunik: esatariak iruzkinak zuzen zuzenean egiten ditu, E1 enuntziatuaren linealtasuna hautsiz eta une horretan bertan tartekatuz.
‎haurtxoek eta haur txikiek gustukoen dute helduek duten zapore gozoa. Horregatik, hain da garrantzitsua, ezen ez baititugu adibide dietetiko hauek ematen. Horietan guztietan, haurrak ez du elikagaien zapore naturala probatzeko aukerarik, eta, ondoren, hainbat proba egin ondoren, asko edo gutxiago gustatzen bazaizu.
‎Iraultzaren ildotik, zine mutuan dugu adibide trentindun bat, Potiomkin korazatua filmeko triskantza (Eisenstein, 1925). Tsarraren kosakoak herriari tiroka hasten zaizkio, boltxebikeen aurkako errepresalia gisa.
2014
‎Les Ecrans Luziens eta Aviron Bayonnais dira euskarari buruz axolarik ez duten adibideetako batzu.
‎Bestetik, estadistiken bitartez kanpainak bideratzen dira, dirulaguntzak ematen dira eta baita legeak egin ere. Hor ditugu adibide bezala Nafarroako" ley del vascuence" zeina hiztunen arabera aplikatzen den, edota UEMA mankomunitatea zeinaren parte izan nahi duten herriek %80aren inguruko hiztun kopurua izan behar duten.
‎Gainerakoan, patu erabili ohi da (mahaia patu), bainakanpokoekin hizkera alda dezakete; izan ere, goizuetarrek badakite kanpoan ezdutela erabiltzen eta,, hitz markatutzat dute. Mutil gazte honek dioenaargigarria da, gipuzkoarrak solaskide dituen adibide honetan:
‎1 Binaka, irakur ezazue arretaz Ahaide Nagusien borrokak testua, eta jarduera fitxetan azpimarratu borroka horien kausak eta ondorioak. Lehenbizikoak eginak dituzue adibide gisa. Ondoren, sailkatu itzazue taulan.
‎Hemen duzue adibide bat:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
dugu 48 (0,32)
duten 40 (0,26)
duen 19 (0,13)
ditugu 16 (0,11)
du 12 (0,08)
baditugu 9 (0,06)
dute 9 (0,06)
dituen 8 (0,05)
ditugun 8 (0,05)
dugun 8 (0,05)
dut 7 (0,05)
duzue 6 (0,04)
dituzten 5 (0,03)
baditu 4 (0,03)
badu 4 (0,03)
duenaren 4 (0,03)
dutenen 4 (0,03)
zituen 4 (0,03)
ditu 3 (0,02)
dituzte 3 (0,02)
dugunaren 3 (0,02)
duzu 3 (0,02)
genuke 3 (0,02)
Baditugu 2 (0,01)
Badut 2 (0,01)
Dugun 2 (0,01)
badituzte 2 (0,01)
badugu 2 (0,01)
badute 2 (0,01)
dituzue 2 (0,01)
duela 2 (0,01)
lukeen 2 (0,01)
zuenaren 2 (0,01)
zuten 2 (0,01)
Baduzu 1 (0,01)
DUTEN 1 (0,01)
Ditugun 1 (0,01)
badituzue 1 (0,01)
baduela 1 (0,01)
badutela 1 (0,01)
baduzu 1 (0,01)
baititugu 1 (0,01)
baitu 1 (0,01)
baitzituzten 1 (0,01)
bazuten 1 (0,01)
ditudan 1 (0,01)
dituela 1 (0,01)
dituzu 1 (0,01)
dudala 1 (0,01)
dudan 1 (0,01)
dudanaren 1 (0,01)
duelako 1 (0,01)
dutela 1 (0,01)
duzun 1 (0,01)
duzuna 1 (0,01)
genituzke 1 (0,01)
genuenaren 1 (0,01)
nuke 1 (0,01)
zituzten 1 (0,01)
zuen 1 (0,01)
zueneko 1 (0,01)
zutelako 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
ukan adibide bat 25 (0,16)
ukan adibide garbi 11 (0,07)
ukan adibide batzuk 10 (0,07)
ukan adibide gisa 8 (0,05)
ukan adibide horiek 8 (0,05)
ukan adibide ere 7 (0,05)
ukan adibide argi 6 (0,04)
ukan adibide hau 6 (0,04)
ukan adibide hauek 5 (0,03)
ukan adibide hori 5 (0,03)
ukan adibide bakar 4 (0,03)
ukan adibide eman 4 (0,03)
ukan adibide apur 3 (0,02)
ukan adibide asko 3 (0,02)
ukan adibide eder 3 (0,02)
ukan adibide hurbil 3 (0,02)
ukan adibide jarri 3 (0,02)
ukan adibide mota 3 (0,02)
ukan adibide on 3 (0,02)
ukan adibide adierazgarri 2 (0,01)
ukan adibide bikain 2 (0,01)
ukan adibide hobe 2 (0,01)
ukan adibide kasu 2 (0,01)
ukan adibide konkretu 2 (0,01)
ukan adibide nabarmen 2 (0,01)
ukan adibide osatu 2 (0,01)
ukan adibide apaingarri 1 (0,01)
ukan adibide argigarri 1 (0,01)
ukan adibide arrazista 1 (0,01)
ukan adibide aspaldiko 1 (0,01)
ukan adibide aurkeztu 1 (0,01)
ukan adibide baino 1 (0,01)
ukan adibide bakan 1 (0,01)
ukan adibide behinen 1 (0,01)
ukan adibide benetan 1 (0,01)
ukan adibide berdin 1 (0,01)
ukan adibide besterik 1 (0,01)
ukan adibide bezala 1 (0,01)
ukan adibide bilaketa 1 (0,01)
ukan adibide bildu 1 (0,01)
ukan adibide datibodun 1 (0,01)
ukan adibide dietetiko 1 (0,01)
ukan adibide eduki 1 (0,01)
ukan adibide egokitu 1 (0,01)
ukan adibide erakutsi 1 (0,01)
ukan adibide eredugarri 1 (0,01)
ukan adibide erraz 1 (0,01)
ukan adibide erretoriko 1 (0,01)
ukan adibide esanguratsu 1 (0,01)
ukan adibide euskara 1 (0,01)
ukan adibide ez 1 (0,01)
ukan adibide ezagun 1 (0,01)
ukan adibide franko 1 (0,01)
ukan adibide frogatu 1 (0,01)
ukan adibide gehiago 1 (0,01)
ukan adibide gisara 1 (0,01)
ukan adibide gordin 1 (0,01)
ukan adibide guzti 1 (0,01)
ukan adibide hain 1 (0,01)
ukan adibide hartu 1 (0,01)
ukan adibide ikusi 1 (0,01)
ukan adibide interesgarri 1 (0,01)
ukan adibide jarraitu 1 (0,01)
ukan adibide jaso 1 (0,01)
ukan adibide klasiko 1 (0,01)
ukan adibide kokapen 1 (0,01)
ukan adibide kualitate 1 (0,01)
ukan adibide lau 1 (0,01)
ukan adibide lazgarri 1 (0,01)
ukan adibide literatura 1 (0,01)
ukan adibide modu 1 (0,01)
ukan adibide muga 1 (0,01)
ukan adibide ordain 1 (0,01)
ukan adibide oso 1 (0,01)
ukan adibide paradigma 1 (0,01)
ukan adibide pare 1 (0,01)
ukan adibide plural 1 (0,01)
ukan adibide positibo 1 (0,01)
ukan adibide predikatu 1 (0,01)
ukan adibide sail 1 (0,01)
ukan adibide txepetx 1 (0,01)
ukan adibide ugari 1 (0,01)
ukan adibide zehatz 1 (0,01)
ukan adibide zibilizazio 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia