|
2000
|
|
|
Eta, han ere, bertako antolakuntza eta egitarauen hobekuntzaz arduratu zen. Horregatik, bere bizitzako
|
azken
urteetan, administraritza eta zuzenbideetan ospe handia lortu zuen, ez ordea Espainiako gortean.
|
|
|
Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak bere sarrerako hitzaurrearen
|
azken
hitzetan argi dio: Adierazpen honetan etengabe oinarrituta, alde batetik eskubide eta askatasun hauen begirunea bultzatu behar dela irakaskuntzaren eta hezkuntzaren bidez eta, bestetik, nazio mailan eta nazioarte mailan arian arian neurriak hartuz, era eraginkorrean eta orokorrean ezartzea ziurtatuko dela, bai Nazio Batuen barnean diren herrien artean, bai eta Estatu baten menpean dauden lurraldeetan ere.
|
|
|
Hainbeste urtetan lortu ezinez,
|
azkenerako
euskara legez onartua izan den Euskal Herriaren parte batean ere, oraindik euskalduna euskaraz epaitu ezinik gabiltza. Zer itxaron genezake bakoitza berari aukerakoen zaion hizkuntzan epaitu ezik?
|
|
|
Horrek eraman zituen, XII. mendearen
|
azken
aldera, bakebiderako marka erabakitzera, 1179 urtean elkarren artean hitzarmen bat onartuz, Karolingioen erara; hau da, lehenagoko Marka Hispanikoaren antzera jarri zuten muga. Inter Bizcahiam et Ipuzcuam?; Itziartik Durangoraino eta Araba barnera arte. Tarte muga horretatik zetorkigun Markina izena Debarroaren barrenaldeko eta Artibai ibarreko herriek osatzen zuten barrutiarentzat:
|
|
|
Kontuan izanik ezinbestekoa dela giza eskubideak zuzenbidezko erregimen batek babestea, gizakia tirania eta zapalkuntzaren aurkako
|
azken
irtenbidea den matxinadara jo beharrean aurki ez dadin;
|
|
|
Max Sorre ren Les Pyrénées (1949) liburuaren
|
azken
aurreko kapitulua irakurtzen badugu, antzeko iritziak aurkituko ditugu. Eta gainera, herri elkartu bezala, Nafarroako erresuma hartakoak ginela.
|
|
|
|
Azken
urte hauetan Diario de Navarra k eztabaidarik aski sortu du Lingua Navarrorum dela eta. Batzuentzat Nafarroako erromantzea zela eta beste batzuentzat euskara.
|
|
|
|
Azken
urteotan euskarak izan duen zapalkuntzaz irakurri beharrekoa da Joan Mari Torrealdairen El libro negro del euskera (1998), Ttarttalo argitaletxeak plazaratua, inork ez dezan pentsa euskararen debekuak gure asmakizun hutsak direnik, irakurleak hor aurkituko baititu anitz agiri.
|
|
|
Egile berak agertzen digunez, XV. mendearen
|
azken
aldera agertzen omen da notario protokoloren bat edo beste, epaiketako lekukoen hitzak euskaraz idatzirik; aldiz, herri askotan batzarrak euskaraz zein nafar erromantzez egiten omen ziren, baina agiriak idatziz jasotzea bigarren horretan egiten zuten. Hala dakar El esfuerzo bélico de Navarra en el siglo XVI (1981) liburuaren 218 orrialdeetan.
|
|
|
Ausart bezain bikain salatu zituen
|
azken
joera horiek J. M. Jimeno Jurío historiagileak. Bai Euskarari Euskal Herri osoan, zeritzan artikuluarekin (ikus Diario de Noticias, 1999ko urtarrilaren 15ekoan).
|
|
|
|
Azken
urteotako jokabide bihurriak ikusteaz, badakigu gauzatzea ez zaigula hain erraza izango, berrogei urtetako diktadurak bere eragina izan du eta belaunaldi honetako guztiok zerbait ukiturik utzi gaitu. Honetaz 1998ko irailaren 27ko Egunkaria n. Su etena?
|
|
|
Actuar culturalmente, para que esta línea se ensanche, debe ser la escogida como relativamente más eficaz?. Baina,
|
azken
mendeotako politika ikusirik eta Konstituzioa aldatu ezik, arriskuak hor daude, makiavelokeriaz baliatzen badira. Dena dela, horretarako biderik aukerakoena, gurasoei aukera ematea dela deritzat, eskola libreetan jarraitu nahi dutenei horretan utziaz.
|
|
|
Baina, horiek guztiok bideratzeko asmoz,
|
azkenik
gazteleraz eta euskaraz aurkezten dut 1948an Nazio Batuen Erakundeak agerrarazi zuen. Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsala?. Hori baitugu arrazoi biderako tresna egokia, eta horretan oinarriturik joan ezinik ez dugu.
|
|
|
Hobe horrela, pentsatu zuen, arinago amaituko dugu. Eta zeharo tentetu zitzaion neskaren
|
azken
arropak lurra ukitu zuenerako.
|
|
|
Ez zen batere txarto egon olgetatxoa, baina amorrua ematen zion bere irudimenak Eider baino ezin gogoratu izanak. Oraindik ohean etzanik, eta neska ezezagun hura ondoan zuela, disketeko
|
azken
artxiboa etorri zitzaion burura. Eiderren azken hitzak.
|
|
|
Oraindik ohean etzanik, eta neska ezezagun hura ondoan zuela, disketeko azken artxiboa etorri zitzaion burura. Eiderren
|
azken
hitzak. Azken azkenak.
|
|
|
Eiderren azken hitzak.
|
Azken
azkenak. Berarentzat izan ziren, Txemarentzat.
|
|
|
Eiderren azken hitzak. Azken
|
azkenak
. Berarentzat izan ziren, Txemarentzat.
|
|
|
barkamena eskatzeko eta musu bat bidaltzeko. Eiderren
|
azken
musua berarentzat zen. Berdin zitzaion beste bat maite izatea, edo Jabirekin harremanak izatea, edozer.
|
|
|
Berdin zitzaion beste bat maite izatea, edo Jabirekin harremanak izatea, edozer.
|
Azken
unean berarekin gogoratu zen, eta erabaki zuen hori garaipenaren tontorra zela, pastelaren ginga, mendekuaren klimaxa.
|
|
|
Ezker eskua, berriz, neskaren eskuetara eraman zuen eta bolante kolpe izugarria eman zuen. Irinaren garrasia izan zen autoaren barruan ozenen entzun zen
|
azken
zarata, motorraren eta Phil Collinsen gainetik. Errusiarra gogor saiatu zen istripua ekiditen, baina indarra egin arren ezin kotxearen norabidea zuzendu.
|
|
|
Segituan heldu ziren laztanak, zorion emateak eta animozko esaldi gehiago.
|
Azken
esaldia ere, Txemaren animoak berriro hondoratu zituena, laster bota zuen erizainetako batek:
|
|
|
eguzkiaren lehen printza oraindik azaldu gabe dagoenean abesten duelako. Bere kantua jaurtitzen du, eta
|
azken
notaren azken bibrazioaren ostean segundo bateko isiltasuna sortzen da; eta orduan agertzen da, orduan eta ez beste inoiz, eguzkia. Hanka bat orain, beso bat gero, muinoen atzetik printzaz printza biluzten doan jainkosa dirudi, eta ematen du oilarraren kantua seinaletzat izan duela denon bistara agertzeko.
|
|
|
eguzkiaren lehen printza oraindik azaldu gabe dagoenean abesten duelako. Bere kantua jaurtitzen du, eta azken notaren
|
azken
bibrazioaren ostean segundo bateko isiltasuna sortzen da; eta orduan agertzen da, orduan eta ez beste inoiz, eguzkia. Hanka bat orain, beso bat gero, muinoen atzetik printzaz printza biluzten doan jainkosa dirudi, eta ematen du oilarraren kantua seinaletzat izan duela denon bistara agertzeko.
|
|
|
Eta esna baleude ere, pentsatzen zuen oilarrak, akaberak berdin berdin harrapatuko lituzke bizidun guztiak. Bere ahalmena frogatu nahi izan zuen,
|
azken
aukera gisa, hamabost segundo geratzen zirenean. " Kuu..." egin zuen ezinean.
|
|
|
Txemak ez zekien. Soilik erlojuari
|
azken
begirada bat bota ziola, neskaren berbaldia ziplo eten zuen" oso begi politak dituzu" moduko esaldi bat ahoskatu zuela, eta neska harriturik geratu zitzaiola so, batere politak ez ziren begi haiekin. " Eta gainera oso atsegina zara".
|
|
|
Pena bakarra daukat, gutxi gorabehera hilabetea izango baita gaitzen batek zentzumenak ukitu zizkionetik, eta geroztik ez du gaixoak ezer entenditzen, eta alferrik da berarekin berba egitea, alferrik da... Eta pena dut,
|
azken
urte honetan ez dudalako adorerik izan sekretu txiki bat kontatzeko, eta oraintxe esango nioke, baina zertarako, ezin badu ulertu... Eta kontua da zuoi ere ez dizuedala inoiz esan.
|
|
|
Egon baldin bazen, behintzat. Lahincheko
|
azken
etapa hartan artxiboaren gakorik ez aurkitzeak eta, batez ere, hildako baten arrastoari segitzeak amildegitik behera serioski begiratzeko arrazoia ematen zion Txemari. Zergatik ezin zuen hildako normaltasunez maitatu?
|
|
|
Kauendios, bota zuen, eta supituan konturatu zen oinen ehuneko ehuna lurrean jartzea zela onena, haize harekin ez zegoela funanbulu jokotan ibiltzerik. Atzeranzko pauso bat emateko ahalegina egin zuen baina
|
azken
haize kolpe hura gogorregia izan zen, eta ostia ostia... ikusi zuen gorputzak ez ziola behar bezala erantzun, eta ezinbestean erortzen hasia zela. Besoak mugitu zituen gorputzaren beheranzko indarrari kontra egiteko, baina beranduegi zen eta jadanik turista zaharren oihu eta laguntza eskaera antzuak ere ez zituen entzuten.
|
|
|
|
Azkenean
, beraz, Galwayn utzi zuten Txema, eta iruditu zitzaion hura zela Irlandan ikusi zuen hiririk politena eta hobe zuela hantxe geratu. Baina ez egun batzuetarako, ezpada betiko.
|
|
|
Etxe txikia da, telebistarik edo irratirik ere ez daukana, eta hobe horrela gainera.
|
Azken
finean, Irlandaz kutsatzera etorri naiz hona, eta ez telebista ikustera. Ez dut ezeren berri jakin nahi:
|
|
|
Eta,
|
azken
batean, nork ez du inor engainatzen?
|
|
|
Urduri ikusi dut. Hasieran ez dut ulertu furgonetari buruzko erretolika hori, baina
|
azkenean
egia osoa aitortu dit: furgoneta ez da berea, baizik eta drogen aurkako talde horrena.
|
|
|
Txemari zerrenda luzea bururatu zitzaion: Eider amaitu zen (istripuan baino gehiago), maitasuna, konfiantza, afektua, ilusioa
|
azken
finean. Ilusioa hiltzea zein den gogorra.
|
|
|
Eta beno, hasiera batean beldurrak jota egon naiz, sartu ala ez zalantzan. Baina buruan zerbaitek esan dit sartzeko lasai, eta
|
azkenean
eurekin egin ditut Dingleraino zeuden 45 kilometroak, umeekin jolasten eta abesten.
|
|
|
Gehienek baietz esan zuten, eta momentu batez ezezkoa eman zutenei begira geratu naiz, euren taldean sartzeko tentazioarekin, hain nekatuta bainengoen. Baina beno, argi zegoen
|
azkenean
zer gertatuko zen, ezta. Parrandazaleen taldean sartu eta goizeko ordu bietan heldu gara gure logeletara.
|
|
|
Hala, Ralphek erdi etsita alde eginda,
|
azkenean
heldu da hitzaldiaren ordua. Dozenatxo bat gazte geunden Gazte Aretora sartzeko prest, baina barrutik irten den gizon batek esan digu ekitaldia bertan behera geratu dela, eta ez zela ezer larria, baina aretotik berrogeita hamar bat metrora urruntzeko mesedez.
|
|
|
logotipoa ia joanda zuen neolitikoko Nafarroa Oinez batekoa. Horren gainetik alkandora koadroduna, eta
|
azkenik
polarra. Galtzerdiak eta galtzontziloak maizago aldatzen zituen.
|
|
|
Edo esploradoreak hildako zibilizazio baten aztarnak aurkitzen dituen legetxe. Bai, beharbada
|
azken
adibide hori zen bietatik onena.
|
|
|
Niretzat gehiago zuretzat baino, hori seguru.
|
Azken
laztan baten antzekoa izan ote zen istripua zuretzat. Medikuak esan baitzuen minik ere ez zenuela sentitu.
|
|
|
Antza, Txemak berak eskatu zion, nahiz eta horretaz konturatu ez. Tabernariak aitortu zuen ez ziola Txemari piperrik ere ulertu; soilik noizean behinka altuegi esandako" Aidar" edo" Ider" edo antzeko zerbait, eta noski,
|
azken
uneetan behin eta berriro errepikatu zuen" Connemara" hitza.
|
|
|
Arrainetako bat ere uraren azalean agertu zen goiz batez, hosto lehorra bailitzan. Hamsterrarenak laster egin zuen, gurpiltxoan ariketa fisiko larregi egiteagatik; eta dortokek komunetik behera egin zuten euren
|
azken
igeriketa saioa.
|
|
|
|
Azken
esperimentu haren txanda ere noizbait heldu zen: ispilu bat ipini nion kaiolaren horma baten kontra, bere burua ikus zezan eta, esperimentua ondo bazihoan, nortasunaren garapen absolutu bat lor zezan perikito horiak.
|
|
|
Gaua, dirudienez, borrokan pasa zuten, zein baino zein. Benetako txoriak kristalezkoa jotzen zuen mokoaz, eta
|
azken
honek erantzun bera ematen zion benetakoari. Indar berarekin eta istant berean.
|
|
|
Eta madarikatu horrek, Allisek ezta?, ba madarikatuak, diot, denen aurrean kendu zidan neukan guztia: gaur dirua, bihar telebista, etzi arropak, abereak, motorra, lurrak, etxea, eta
|
azkenik
andrea. Askotan gogoratzen ditugu garai haiek, e Fergus?
|
|
|
Fergusek, hasieran Txemarengana hurbildu zen gizon handiak; eta Clayk, bibotedun burusoila berau.
|
Azken
horrek erantzun zion aurrekoak jarritako puntuari: " Baina ez duzu ahaztu behar, Legg, orduko zure pentsamenduak desberdinak zirela:
|
|
|
|
Azken
batean ez da zaila, bururatu zitzaion Txemari, artxibo bakoitza babesten duen kontrazeinua aurkitzea. Eta egia esateko itsasoa zeharkatu gabe ere irekiko zituen arazo handirik gabe, denak ez baziren ere bai behintzat artxiborik gehienak.
|
|
|
Irakurri egingo baitzituen eguneroko hartan idatzitakoak, baina sentitu... Eiderren hitzek,
|
azkenean
, ez zioten ezer berririk emango: neskak urtebete lehenago bizi izandakora hurbildu beharra zegoen, berak deskribatutako bide eta herriak aurkitu, eta gehiago:
|
|
|
Avalon, Kinlay, Marlborough... Isaac’s ek ireki zizkion ateak
|
azkenean
. Tripetan zurrunbilo batek egin zion ihes, pantailak berriro ere" Archivo protegido con contraseña" esan ziezaion ohi baino segundo gehiago itxaron zuenean.
|
|
|
Pozez hartu zuen Catherine hil baino egun batzuk lehenagoko IRAren hiru egunetako su etena, baina gobernu ingelesaren jarrerak apaldu zizkion hasierako ilusioak. Eta beno, holaxe joan zitzaion
|
azken
aste hura, Catherine O’Reilly hil zeneko astea, alegia.
|
|
|
Mesedez, Eider aurkitu nahi dut. Badakit hilda dagoela, kauenzotz, baina bere
|
azken
irudia aurkitu nahi dut Irlandan, falta zaidan irudi bakarra. Hitz goxo bat nahi dut bere egunerokotik, azken agur maitagarri lez uler dezakedan zerbait.
|
|
|
Badakit hilda dagoela, kauenzotz, baina bere azken irudia aurkitu nahi dut Irlandan, falta zaidan irudi bakarra. Hitz goxo bat nahi dut bere egunerokotik,
|
azken
agur maitagarri lez uler dezakedan zerbait.
|
|
|
Eta horrela besterik ez dizut eskatuko,
|
azken
minutu hauetako maskara kendu eta ez dut berriro jantziko, zin degizut. Betiko ateoa izaten jarraituko dut, lasai alde horretatik.
|
|
|
Ez dut zure inmentsitatean kolaboratu nahi. Soilik Eiderren
|
azken
testamentu bat, memoriaren puzzlea osatzeko falta zaidan azken pieza, maitasun deklarazio bat, azkena. Mesedez.
|
|
|
Ez dut zure inmentsitatean kolaboratu nahi. Soilik Eiderren azken testamentu bat, memoriaren puzzlea osatzeko falta zaidan
|
azken
pieza, maitasun deklarazio bat, azkena. Mesedez.
|
|
|
Ez dut zure inmentsitatean kolaboratu nahi. Soilik Eiderren azken testamentu bat, memoriaren puzzlea osatzeko falta zaidan azken pieza, maitasun deklarazio bat,
|
azkena
. Mesedez.
|
|
|
Etxera igo, nano bufoia zela adierazten zioten mozorroak erantzi, eta ohera sartu baino lehenago koaderno bat atera zuen mahaiko kaxoitik. Izkiriatutako
|
azken
orrialdean ireki zuen. Boligrafoa hartu eta, maitearekin gurutzatutako hitzak ahaztu ezinik, zera idatzi zuen:
|
|
|
Jabik pentsatuko luke errua berea dela, zerbait txarto egin duela, eta horregatik egiten diola alde maiteñoak. Terek, berriz, pentsatuko luke"
|
azken
finean, Irlandara joateko dudan gogo itzeletik aparte, ez daukat arrazoi handiegirik bidaia hori egiteko, eta gainera, Jabi kezkatuta geratuko da", eta azkenean, bat dela edo bestea dela, euren eguneroko bizimodu polit eta linealarekin segituko lukete poz pozik, hurrengo goizean egun milimetratu bati ekingo zioten segurtasunaz.
|
|
|
Jabik pentsatuko luke errua berea dela, zerbait txarto egin duela, eta horregatik egiten diola alde maiteñoak. Terek, berriz, pentsatuko luke" azken finean, Irlandara joateko dudan gogo itzeletik aparte, ez daukat arrazoi handiegirik bidaia hori egiteko, eta gainera, Jabi kezkatuta geratuko da", eta
|
azkenean
, bat dela edo bestea dela, euren eguneroko bizimodu polit eta linealarekin segituko lukete poz pozik, hurrengo goizean egun milimetratu bati ekingo zioten segurtasunaz.
|
|
|
Gero tabernaria ere batu zitzaigun elkarrizketan, eta
|
azkenean
barkatzeko esan behar izan nien, oraindik ez nekiela aterpetxean tokirik izango nuen, eta bertara joan behar nuela, ez banuen kalean lo egin nahi. Gonbidatu ninduenak barrezka erantzun zidan ezetz, tokirik ez banu bere etxera joango nintzela lotara, eta telefonoan txanponak sartzearen keinua egin zuen bere emazteari deitzeko, afari berezia presta zezan agintzeko.
|
|
|
gazte bat hemen, erosketak egiterakoan goiztiar ibilitako emakume edadetu bat harago, motxila handi bat bizkarrean zuen betaurrekodun despistatua urrunago. Ni
|
azkenetakoa
heldu naiz, baina hala ere beste gehienak baino lehenago irten naiz handik. Besteak begira geratu zaizkit auto elegante batek nire aurrean frenatu duenean, baina ez da nire errua gidariek aukeratzeko posibilitatea badute.
|
|
|
Holakoetan serio mantentzea izan da berak erabili duen teknika, hitzik ez egitea eta begirada errepidean galtzea.
|
Azkenean
gidariak aspertu egiten omen dira.
|
|
|
Rocío honek harritzen nau, esaten dituen guztietan. Esate baterako azaldu didanean arkitektura ikasketak
|
azken
mailan utzi dituela (amaitzeko pare bat asignatura geratzen zitzaizkionean), zertarako eta Londresera joateko aktoresa izateko asmoz. Edo Los Angeleseko auzo desberdinetan lau mutil lagun dituela, batak bestearen existentzia ezagutzen ez duelarik noski, eta lauren kontura moldatzen duela bere unibertso sentimentala.
|
|
|
Aurpegi alaiz zetorren Eider, eta gogo nabarmenak erakutsi zituen Txemarekin hizketan zebilen hura ezagutzeko. Aurkezpenen ostean, garai hartan herrian puri purian zegoen gaiaren
|
azken
berria ekarri zuen Eiderrek: " ba al dakizue?
|
|
|
Bariantea egiteko lanak onartu dituzte.
|
Azkenean
, joder! Hainbeste txantxullo, eta azkenean bariantea egiten hasiko dira.
|
|
|
Azkenean, joder! Hainbeste txantxullo, eta
|
azkenean
bariantea egiten hasiko dira. Lau urte dira, baina bueno".
|
|
|
Lau urte dira, baina bueno".
|
Azkenean
sei izan ziren erabilitako urteak, tartean obren garapen normala zaildu zuten beste hamaika txantxullorekin, noski.
|
|
|
Errazagoa zatekeen berarentzat, Dublinen egin bezala, kontrazeinua aurkitzeko ahalegina egitea, esate baterako" O’Brien’s" sartzea, eta gero" Abbey" hitzarekin saiatzea, eta
|
azkenean
Eiderrek aukeratutako hitza" Holiday" zela deskubritzea. Eta hori jakinda, izen bereko aterpetxera joan eta logelaren lasaitasunean hirugarren artxiboa irekitzea.
|
|
|
Baina ez, behin artxiboa irekita zuela, ezin izan zion jakin minari eutsi, eta turismo bulegoko eskaileretan bertan hasi zen Eiderren egunerokoa irakurtzen.
|
Azkenean
berdin berdin geratu zen hala ere, hasieran bezala. Edo agian okerrago.
|
|
|
" Ralph" ezizenez ere ezaguna den aktibista honi hamar atentatu egozten zaizkio, gehienak Ipar Irlandan, baina baita Errepublikan egindakoak ere.
|
Azken
hauen artean dago iragan urteko uztailaren 13an Lahinchen burututakoa, zeinetan bost..."
|
|
|
Jendea suizidatu egiten da bere futbol selekzioak galtzen duenean, edo burtsak behera egiten duenean, edo Nostradamusek milagarren aldiz munduaren akabera aurreikusten duenean. Zergatik ez zuen Eiderrek gauza bera egingo bere
|
azken
maitalearen atxiloketaren berri egunkarietan izatean. Azken finean, bera ere atentatuaren lekuan egon zen, konplizea zen legearen ikuspegitik.
|
|
|
Zergatik ez zuen Eiderrek gauza bera egingo bere azken maitalearen atxiloketaren berri egunkarietan izatean?
|
Azken
finean, bera ere atentatuaren lekuan egon zen, konplizea zen legearen ikuspegitik. Eta bere bila joan zitezkeen, bai indar polizialak eta bai paramilitar unionistak.
|
|
|
Ez.
|
Azken
hilabetean argi ikusi zuen urdanga bat zela, hitz gogorregia ez erabiltzeagatik, eta orain ez zuen beste modu batean pentsatuko. Gainera, Txemak onar zezakeen (kostata, minduta edo nahi den bezala, baina onar zezakeen) Eiderrek ez maitatzea, baina amorru berri bat piztu zitzaion konturatzean lagun bezala ere ezin izan ziola bere arazoen berri eman.
|
|
|
Hurrengo eguna Derryko udal liburutegian eman zuen berriro.
|
Azken
hilabeteetako egunkari guztiak arakatu nahi zituen, Ralphen argazkiekin konforme geratu ez eta orain Eiderri buruzko aipamenen bat nahi zuen, mendekua osoa izan zedin, poz txikia algara ikaragarri bihur zedin, liburutegiko arduradunak kalera bidal zezan hain barre ozena egiteagatik. Hori nahi zuen.
|
|
|
Etsi etsian irakurri zituen apirilaren 21etik aurrerako egunkariak ere, ea lau lerroko artikuluren batek Eiderren heriotza aipatzen zuen edo. " Ian Donnelley ren maitaleak bere burua hil du" edo antzeko zerbait ikusi nahi zuen, bere susmoak egiazta zitezen eta Eiderren
|
azken
engainua heriotza izan zela ziurtasunez jakiteko. Alegia, ez zela istripu soil bat izan, ezpada suizidio gordin bat, Eiderren amak eta Jabik eta beharbada koadrila osoak eta herri guztiak lehenagotik zekien bezala.
|
|
|
Alegia, ez zela istripu soil bat izan, ezpada suizidio gordin bat, Eiderren amak eta Jabik eta beharbada koadrila osoak eta herri guztiak lehenagotik zekien bezala.
|
Azken
engainua izango zen, bai, baina pozgarria.
|
|
|
Atzamarrak belztuak zituen jada, egunkarietako titularrak irakurtzeaz nazkatzen hasia zen, eta gehiago oraindik ingeleseko testuak erdipurdika ulertzeaz. Baina
|
azken
garaipena lortu nahi zuen, behar zuen. Eta akaso Txemaren ohorearentzat iraingarria izango zen esku arteko azken egunkaria bazter batean laga eta disketarekin gogoratzea.
|
|
|
Baina azken garaipena lortu nahi zuen, behar zuen. Eta akaso Txemaren ohorearentzat iraingarria izango zen esku arteko
|
azken
egunkaria bazter batean laga eta disketarekin gogoratzea. Baina berdin zion, ordurako ohore tantatxorik ere ez baitzitzaion geratzen, eta liburutegitik alde eginda aterpetxera jo zuen bere ordenagailu mugikorra piztu eta azken artxiboa irekitzera.
|
|
|
Eta akaso Txemaren ohorearentzat iraingarria izango zen esku arteko azken egunkaria bazter batean laga eta disketarekin gogoratzea. Baina berdin zion, ordurako ohore tantatxorik ere ez baitzitzaion geratzen, eta liburutegitik alde eginda aterpetxera jo zuen bere ordenagailu mugikorra piztu eta
|
azken
artxiboa irekitzera. Garaipenaren bila beti, konpai!
|
|
|
egiari aurre egin nahi zion.
|
Azken
batean, Txema bezain hilda daudenek ez dute ezer galtzekorik.
|
|
|
Eta gainera, aukera geneukala esateko beste bostei egindako txantxa bat baino ez zela hura guztia.
|
Azken
finean, ez zegoen urduritzeko arrazoirik. Ni neu, egia esan, ezin trankilago nengoen.
|
|
|
Eta gure autobusa gerarazi dute, inguruko beste ibilgailu guztiak bezala, bidaiari guztien identifikazioari ekiteko. Guk ideiarik ere ez geneukan,
|
azken
aldi honetan nahiko isolaturik bizi izan baikara, baina autobusean zihoan andre batek argitu digu militarren presentzia izugarriaren zergatia: egun batzuk lehenago IRAk atentatu bat egin omen du Errepublikan, Clare konderrian, eta egileen bila omen dabiltza.
|
|
|
|
Azkenean
sartu dira soldaduak gure autobusera. Bi ziren:
|
|
|
Ez genuen afaldu, ez genuen kalerik zapaldu, ez genuen telebista piztu. Gure
|
azken
egunak aprobetxatu nahi ditugu.
|
|
|
Hirugarren aldia da Jabi osabaren baserritik agertzen dela. Barkatu, Bitakora,
|
azken
aldian oso nahastuta nabil, eta ez naiz konturatu osaba Pedroren heriotzaz ez nizula ezertxo ere aipatu. Ospitalera eraman eta egun gutxira hil zen, hantxe bertan, gorputza hoditxoz beterik.
|
|
|
Itsasoan naufragoek bezala, zein oholi heldu? Ez pentsa alferrik eman ditudanik
|
azken
hilabete hauek: buruari majo eragin diot, beti ondorio berdinera iristeko:
|
|
|
Jabirekin asteburu hau pasatu eta gero, iruditzen zait mundu guztiak jakin behar duela hemen zerbait gertatzen ari dela. Momentuz, argi esan diot Jabiri hau
|
azken
aldia izan dela.
|
|
|
Aireportuko zurrunbiloan berea zen irribarrerik zabalena. Merezi izan du hainbeste denbora itxarotea eta sufritzea,
|
azkenean
ere nirekin delako benetan lagun nazakeen pertsona bakarra. Maite dut maite dut maite dut maite dut Ralph.
|
|
|
Ez dakit ziurtasunez nork bete dizkidan barrenak, baina Jabi ez da izan behintzat. Berarekin oheratu nintzen
|
azken
aldia urtarrilean izan zen, beraz ezinezkoa da.
|
|
|
|
Azken
finean, orain edo gero hiltzearen artean, sufrimendu pixka bateko aldea baino ez dago. Eta sufrimendua zertarako asmatu zen, ezpada ondoren datorren lasaitasuna dastatzeko?
|
|
|
Goizeko seiak dira. Laster noa lanera, eta harantz irten baino lehen ari naiz ordenagailuan Bitakora honen
|
azken
hitzak idazten. Zure azken eguna ere bada, beraz, Bitakoratxo.
|
|
|
Laster noa lanera, eta harantz irten baino lehen ari naiz ordenagailuan Bitakora honen azken hitzak idazten. Zure
|
azken
eguna ere bada, beraz, Bitakoratxo.
|
|
|
|
Azken
aldiz Seat zaharra estarterraren bidez jarriko dut martxan, inork errespetatzen ez duen stop seinalea errespetatuko dut (ekintza sinboliko soil bat izan daiteke), bariantea gero, eta hain txarto peraltatutako bihurgune horren atzetik osaba Pedroren baserria ikustera ez naiz iritsiko. Seguru naiz, halere, gaur ez dela ardirik egongo larrean.
|
|
|
Hortera samarra irudituko zaizu, Bitakora, baina bertso zahar bat daukat hautatuta bart gauetik,
|
azken
hitz hauen apaingarri edo jartzeko. Elizanbururenak dira, beraz ez naiz ni horteradaren erruduna:
|
|
|
Londonderryra, autobusaren karteltxoari kasu eginez gero. Bidaiaren
|
azken
pausoak ziren: Derryra joango zen, eta handik Belfastera.
|
|
|
Inorekiko loturarik gabe bisitatuko zituen hiri horiek, interesatzen zitzaizkion tokiak ikusi, apurtxo bat mozkortu eta disketa ahaztu. Ez zuen
|
azken
artxiboa irekiko. Ahaleginik ere ez:
|
|
|
" Orange Day a dela-eta, Belfast, Derry eta Newtownards hirietan oraindik unionista eta errepublikarren arteko liskarrak baretu ez direnean, IRAk atentatua burutu zuen atzo arratsaldean bost militante lealistaren kontra. Atentatua egiteko moduari erreparatuta, poliziak adierazi zuen
|
azken
aldian oso gutxitan erabilitako sistema jarri zuela praktikan IRAk, beti ere hasierako susmo eta hipotesiak betetzen badira. Dirudienez, lealisten taldean norbait infiltratzea lortu zuten, eta haren bidez jakin ahal izan zuen IRAk noiz, non eta nola burutu aipatutako ekintza.
|
|
|
Autobusera igo da, eta agur egiten egon gara harik eta motorraren hotsak beste soinu guztiak estali dituen arte. Rocíok leihatila txikia ireki du, eta
|
azken
musu bat bidali dit. Eider, itaundu nahi izan dit gero, nora joan behar duzu Killarneytik alde egin ondoren?
|
|
|
Berak ez zuen Eider gorrotatu nahi. Hori,
|
azkena
. Eta gainera, zertarako eskuratu nahi zuen berari ez zegokion oroimen puska hura?
|
|
|
Eta
|
azkenik
etorkizuna, edozein pauso, edozein ñabardura irrigarri Eiderren gezurrekin (edo egia ezarekin) erlazionatuko zuen etorkizuna. Herrira joan eta betiko lagunekin aurkitzea(" zer, Txema?
|