|
2000
|
|
|
HBk duela hilabete batzuk bukatutako Eraikitzen prozesua izango da abiapuntua eta Iruñean ehun pertsonen sinadurapena aurkeztutako oinarrizko agiriak markatuko du gidoia. Atzera begira, ezker abertzalean
|
azken
lau hamarkadatan egindako ibilbidearen azterketa egiten da txostenean eta aurrera begira, herritar batasunaren eraketari erantzun nahi zaio. Prozesuaren bukaerarako, egungo ezker abertzaleko erakundeekin bateragarria izango den Euskal Herri mailako egitura politikoa sortuko da.
|
|
2002
|
|
|
Espainiako merkataritza politikari dagokionez, 1950eko hamarkadako bukaera arte babesgintza zen merkataritza irizpide nagusia. Gaur egun, Europako Batasuneko merkataritza politikak liberalizazioa du oinarri eta irizpide, eta horretara makurtu behar dira Euskal Herriko merkatuko merkataritza arauak.Horretarako,
|
azken
lau hamarkadetan merkataritzaren liberalizazioa eta irekitze prozesu bizkorra suertatu da euskal ekonomian ere, nazioarteko liberalizazioarekiko homologazioa eskuratuz.
|
|
|
Planetaren gida globalak, zeinaren aurkezpen testuak José María Aznar baitakartza, datuek eta esperientzia praktikoak argi erakusten dute naturak ondasunak eta zerbitzuak sortzeko duen gaitasuna txikitzen ari dela, baina eskaera globalak hazten jarraitzen duela. Ekosistemek sortutako oinarrizko ondasunen kontsumoa aleak, haragiak, arraina eta zura «nabarmen hazi da
|
azken
lau hamarkadetan, eta hori egiten jarraituko du munduko ekonomiak zabaldu eta biztanleria hazi ahala», azpimarratu du Enrique Iglesias Garapenerako Banku Interamerikarreko presidenteak.
|
|
2003
|
|
|
Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoaren (UNAM) ikerketa baten arabera,
|
azken
lau hamarkadetan oihanen eta baso tropikalen% 90 galdu du Mexikok, herrialdearen azaleraren laurdena betetzen baitzuten. Urtero, 650.000 hektarea inguru desagertzen dira, Héctor Hernández erakundeko Biologia Institutuko zuzendariaren ustez, egoera “kezkagarria” baita.
|
|
|
2002ko ekainaren 22an publiko egin zen bere agirian ETAk ideia hori berrestu zuen oraino, beretzat borroka dela bide bakarra azpimarratuz: " ETAk
|
azken
lau hamarkada hauetan bezala, aurrera egingo du borroka armatua eginez ere. Defendatzea, eskubide bat besterik ez baita".
|
|
|
Hala, ia berrehun urtean euskal jendearen elizkoitasuna eta moraltasun zorrotza bere talde identitatearen ezaugarri  tzat  jo izan dira.
|
Azken
lau hamarkadetan, ordea, zeharo behea jo du identifikazio ardatz horrek, eta beste berezitasun batzuek hartu dute orain haren pisua diskurtso abertzalean. Izan ere, etnia bat osatzeko funtsezkoena ez da giza talde bat eta beste giza talde bat kontrajartzen dituen kultur ezberdintasun" objektiboen" multzoa, baizik eta talde baten autokontzientzia eta desberdintzeko borondatea.
|
|
2007
|
|
|
Hotelen kalitatea Espainian, eztabaidan Turismo eta hotel sektorea beti zifratan neurtu izan da, eta oso gutxi, zerbitzuen kalitatearen edo bikaintasunaren arabera.
|
Azken
lau hamarkadetan, turismoaren hazkundea hain kontrolgabea izan da, ezen kontrola, plangintza eta instalazio edo zerbitzu osagarrien mailarekiko kezka bigarren mailan geratu baitira. Hazi besterik ez du egin sektore honek:
|
|
2008
|
|
|
60ko hamarkadan egiazta daiteke Portugalek, Espainiak eta Erresuma Batuak gaur egun baino kaloria eta haragi gutxiago kontsumitzen zutela. Arrainari dagokionez, eta
|
azken
lau hamarkadetan herrialde horien dietan produktu garrantzitsua izaten jarraitzen duen arren, kontsumoaren osaera nabarmen aldatu da. Orain ur gezako arrain, itsaski eta arrain haztegietako arrain gehiago kontsumitzen dira, eta Atlantikoko arrain basati gutxiago.
|
|
2009
|
|
|
1) Galdea erakundearen sortzearen urtemuga kari egiten denaz gero, Euskaltzaindiaren lanari epe luzeko ikuspegi batean behatu behar zaiola uste dut. Gauzak horrela harturik, eta obra orori beti akatsak, edo zenbait gauza hobeki egin zitekeenik ere, kausi dakizkiokeela onartuz, ez da dudarik enetzat, Euskaltzaindiaren lana,
|
azken
lau hamarkadetan bereziki, biziki emankorra izan dela. Bai, gaurko gizarteari doakion hizkuntza eredu baten agerrarazteko baitezpadako norabideak eman dituelako, baita ere bere gain hartu dituelako bertzelako zenbait eginkizun, oinarrizkoak eta bertze nehork egin ez zitzakeenak, hala nola, bertzeak bertze, ororen euskararen moldatzeko baliagarri diren hiztegi eta gramatika lanak, herri hizkeren altxorra biltzen duen atlasa (azkenean laster argitaratzekoa), edo oraino onomastikakoak.
|
|
|
Mugimendu feministak bere borroka hasi zuen garai berberean, zientzialariekemozioekiko interesa agertu zuten, emozioak fenomeno psikologiko, kognizioarekin lorturiko fenomeno eta sentimendu subjektibo eta partikular bezala balioetsiz.Joan den mendeko 60ko hamarkadatik aurrera eta
|
azken
lau hamarkadetan zehar, emozioen ikerketa zientifikoak interesa eta balioa berreskuratu du gure gizartean (Conejero, Pascual eta Etxebarria, 2007). Fenomeno horren adierazle Goleman en (1995) Inteligencia Emocional liburuaren arrakasta mundiala izango genuke.Emozioek gero eta garrantzi handiagoa dute gure gizartean, eta, teorian behintzat (praktikan gero eta gehiago), emozioak ez dira jada emakume femeninoenak soilik, baizik eta bi sexuenak, nahiz eta modu ezberdinetan agertu sexu bakoitzean.
|
|
|
nahiko kolpetik etorri ziren euskal herrietako zoko askotara, eta horrek askori sortutako emozioak erro edo sen gehitxo utzarazi zituen bazterrean. Horren ispilu izan dira
|
azken
lau hamarkadetako euskal kulturako izarrak. Hiru gogo aldarte nahasten dira belaunaldi horretan:
|
|
2010
|
|
|
Madrilgo Unibertsitate Konplutentseak egindako ikerketa batzuen arabera,
|
azken
lau hamarkada hauetan gure herrialdean etengabe ari da hazten argiztapen publikoan egiten den energia kontsumoa pertsonako eta urteko; are gehiago, Europako batez besteko balioetatik hala nola Frantzia edo Alemaniakoetatik baino askoz gorago gaude. Euskal Autonomia Erkidego osoan, urteko 280 milioi kilowatt ordu kontsumitzen dira argiztapen publikoan.
|
|
|
Hegoaldeekonomikoaren herrialdeak oso heterogeneoak dira eta, haien artean, Asiako Industrializazio Berriko Herrialdeak (IBH) dauzkagu. Horiek
|
azken
lau hamarkadetan industrializazio prozesua bete dute eta gaur egun Hegoaldeko herrialderikgaratuenak dira: Hego Korea, Hong Kong, Taiwan eta Singapur.
|
|
2011
|
|
|
Beti gertatzen da zirraragarria, hamaika aldiz eginda ere, Scarborough Fair kantuaren Carthy jaunaren bertsioa entzutea. 1965eko kantu horretan, folk ingelesaren
|
azken
lau hamarkadetako izenik nagusiena izango zenaren lehen urratsak sumatzen dira. Ondoren, salto egin, eta 2004ko The Maid of Australia entzun dezakegu.
|
|
|
Hyderen irudia lauso bihurturik, pentsatu dugu
|
azken
lau hamarkadatako logika hazkorra dela historiaren norabide naturala. Beharbada susmo lausoa dugu aldatzen ari dela jolasa, baina oraindik falta zaigu perspektiba historiko luzeagoa, gure hauskortasunaren nozio sentikorragoa.
|
|
2012
|
|
|
Iruritan baserriak eta herrigunea ditugu, jarraipena eta etena, baina euskararen jarraipenak dikotomia horiek berdindu ditu.
|
Azken
lau hamarkadetan Iruritan euskararen jarraipena sendotu da iruritarrek mintzairaren bidez espazioan hausturak josi eta denboran etendurak lotu nahi izan dituztelako. Bertzenaz, Txepetxek 1970ean iragarri bezala, berak entzundako haurrak hondarreko iruritar euskaldunak izanen ziratekeen.
|
|
|
Postmodernismoa egungo bizimoduaren eremu guztietan ageri zaigun mugimendua denez, beraz, ezinezkoa da ezaugarri edo arau zerrenda sinple baten bidez deskribatzea. Nolanahi ere den,
|
azken
lau hamarkadotan garatzen joan diren diskurtso berriak bultzatu dituen episteme postmodernoak baditu postmodernismo mota guztietan errepikatzen diren ildo nagusi batzuk. Hurrengo azpiataletan, beraz, ildo nagusi horiek azaltzen saiatuko gara, ongi jakinik guk deskribatuko ditugun ildoez gain beste hainbat eta hainbat ere aipa litezkeela, eta eskaintzen dugun deskribapena subjektiboa dela ezinbestean.
|
|
|
|
Azken
lau hamarkadetan Amazonian basoko milaka akre birrindu egin dituzte, eta urtegi erraldoiak, meatzeak, errepideak, petrolioa bilatzeko zuloak, plantazioak... zabaldu egin dira nonahi (Clay, 1998; Berraondo, 2006). Horrekin milaka indigenen birkokatzea gertatu da, Amazonia osatzen duten estatuen errealitatean asimilatzeko ahaleginean.
|
|
|
Amazoniak azaleraren bostena (700.000 km2 inguru) galdu du
|
azken
lau hamarkadetan Brasilen, Frantzia osoa baino eremu handiagoa, Greenpeace erakundeak salatu duenez. “Deforestazio tasak erritmo horretan jarraitzen badu, Amazonia 50 urte barru desager liteke”, esan du.
|
|
|
Fruta eta barazkien kontsumoari buruzko Europako datuak Barazkien hornidura txikiagoa da Europako iparraldeko herrialdeetan hegoaldekoetan baino Elikadura balantzearen orriek herrialde baten barne kontsumorako eskuragarri dagoen elikagai kopurua ebaluatzen dute, eta familia aurrekontuen inkestek, berriz, familia arloko eta banakako kontsumoari buruzko datuak jasotzen dituzte, erosketaren bidez. Nahiz eta familia gastua eta elikagaien horniduraren batezbestekoa, estatistika nazionaletan oinarritua, kontsumoa zenbatesteko erabil daitezkeen, tresnarik onena, zalantzarik gabe, banakako inkesta da. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) balantze orrien arabera, Europan barazkien hornidura (patatak eta lekaleak sartu gabe) handitu egin da
|
azken
lau hamarkadetan, nahiz eta Europako iparraldeko herrialdeetan hornidura hegoaldekoa baino txikiagoa izan. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA) estatuko elikagai kontsumoari buruzko datuak bildu ditu.
|
|
2013
|
|
|
Patxi Juaristik zenbaki honetan duen artikuluan bertan aitortzen du euskal soziolinguistikaren ikerlerro garrantzitsuenak ezagutzea ez dela erraza: "
|
azken
lau hamarkadetan ikerketa asko egin direlako, gai asko jorratu direlako eta, gainera, diziplina desberdinetatik...". Arrazoi berberek zaildu egiten digute hemen dugun xedea.
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, ohituradun izakiak gara, eta betikoa beti iruditzen zaigu apustu segurua. Nahiz betikoa
|
azken
lau hamarkadetako nobedadea den. Gure bizitzako ia alor guztiak deskriba daitezke ohiturekin; goizean jaikitzen garenetik gauean lotara joan arte egiten duguna, zein tokitara joan eta joateko modua, egun seinalatuetan egiten diren ekintzak, adibidez, kanpaiekin mahatsak jan eta Urteberri egunean mendira joan??
|
|
|
Nafarroako historia hurbilean(
|
azken
lau hamarkadetan, 1970etik 2012ra) euskararen belaunez belauneko jarraipena nola gauzatu den eta egungo haur nafarrak zer egoeratan bilakatzen diren euskaldun argitzea. Horixe du xede Paula Kasaresen Euskaldun hazi Nafarroan.
|
|
|
Nafarroako historia hurbilean(
|
azken
lau hamarkadetan, 1970etik 2012ra) euskararen belaunez belauneko jarraipena nola gauzatu den eta egungo haur nafarrak zer egoeratan bilakatzen diren euskaldun argitzea. Horixe du xede Paula Kasaresen Euskaldun hazi Nafarroan.
|
|
|
|
Azken
lau hamarkadetan Azpeitian izan diren biolentzia mota eta giza eskubideen urraketa guztien gaineko ikerketa egiten ari da Aranzadi Zientzia Elkartea, Azpeitiko Udalarekin elkarlanean. Ikerketaren helburua da" egia" jakitea.
|
|
|
Proiektua abian da dagoeneko, eta biolentzia desberdinek sortutako biktimen zerrenda batzuk prestatzea lortu dute. Aranzadik dagoeneko
|
azken
lau hamarkadetan Azpeitian giza eskubideen urraketak jasan dituzten 50 bat pertsonaren datuak eta jaso ditu. Urraketa gehiago izan direla jakitun, Azpeitiko bizilagunen laguntza eskatu dute, 1960tik gaur egunera bitartean edozein motatako giza eskubideen urraketak jasan dituztenenen lekukotzak jasotzeko.
|
|
|
Orain ia hirurogei urte Jakin argira ekarri zutenek eta
|
azken
lau hamarkadetan gidatu dutenek, bide luzea egiteaz gainera, proiektua sortu, hazi eta sendotzeaz gainera, Jakin ezinbesteko erreferentzia bilakatu dute euskal kulturaren baitan. Joseba Intxausti, Joxe Azurmendi, Paulo Agirrebaltzategi eta Joan Mari Torrealdai jakinlari historikoek militantzia lan profesional eskerga egin dute euskal kultura dagoen lekura iristeko.
|
|
2015
|
|
|
Apal ilunetan gorderik, Argiak badu altxor bat urteen poderioz distira gehiago egiten duena. Bere artxibo historikoan
|
azken
lau hamarkadatako milaka argazki daude" ezkutatuta", horietako asko argitaragabeak. Orain, horien aukeraketa bat ikusgai jarriko dugu Trantsizioak erakusketaren bidez, gure historia hurbilean izandako eraldaketa sozial eta politikoei begira diezaiegun.
|
|
|
Mr Glusiffer Legez kanpoko arrantza munduko guztizkoaren %12 eta %28 artean dago Egungo eta etorkizuneko arrantza baliabideak kontserbatzeko, arraina eta itsaski jasangarria dira bermerik onena. WWF erakunde kontserbazionistaren datuen arabera,
|
azken
lau hamarkadetan, itsas espezieen populazioak% 39 murriztu dira batez beste planeta osoan. Arrazoi nagusien artean, kalak gehiegi ustiatzea dago.
|
|
|
5 El barrio es nuestro izenburua daraman lanak Madrilgo Palomeras Bajas Auzoko Bizilagun Elkarteak
|
azken
lau hamarkadetan aurrera eraman duen borrokaren testigantza eta omenaldia izan nahi du, esaldi hori izan baita Auzo Elkarteko kideek gehienetan aldarrikatu duten leloa, aurrez aurre izan dituzten erakunde publiko eta pribatuen interesen aurrean. Ondorioz, Todo por la Praxis kolektiboari lan berri bat eskatu zitzaionean auzoan bertan kalean kokatuta dagoen Estalperik Gabeko Eskultura Museoan ipintzeko, arkitekto eta artistez osatutako Madrilgo lan talde honek auzokideen lelo ezaguna lana bera izatea erabaki zuen eta materiala auzoko etxebizitzetan ohikoena, xumeena eta adierazgarriena izan dena aukeratu zuten, hots, adreilua.
|
|
2016
|
|
|
Beheranzko joera irauli eta hazkundean jarri du euskara euskal gizarteak. Euskararen bilakaera hazkunde jarraitua izatea lortu dugu
|
azken
laur hamarkadetan. Bidea, baina, ez da amaitu.
|
|
|
Proiektuak aurrera egin izan balu, Debako eta inguruko biztanleen bizimoduak eta lanbideak guztiz bestelakoak izango ziren, ez
|
azken
lau hamarkadetan izan diren modukoak.
|
|
|
Gaur egun munduan dauden 6.000 hizkuntza pasatxotik, gero eta gutxiagok dute bermatuta euren biziraupena,
|
azken
lau hamarkadetan munduko hizkuntza aniztasuna %20 murriztu baita, eta munduko 16 hizkuntza hedatzaileenek, dagoeneko, munduko biztanleriaren %60 ordezkatzen baitute (Skutnabb Kangas, 2009: 9).
|
|
2017
|
|
|
Karaidelka Arrantza iraunkorreko produktuak erostean, kontsumitzaileek gehiegizko arrantzaren eta iruzurrezko arrantzaren aurka borrokatzen laguntzen dute. WWF erakunde kontserbazionistaren datuen arabera,
|
azken
lau hamarkadetan, itsas espezieen populazioak% 39 murriztu dira batez beste planeta osoan. Arrazoi nagusien artean, kalak gehiegi ustiatzea dago.
|
|
|
Halaxe adierazten du Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), joeraren larritasuna zehazten duen txosten batek: obesitatea duten 5 eta 19 urte bitarteko haurren eta nerabeen kopurua 10 aldiz biderkatu da munduan
|
azken
lau hamarkadetan. Artikulu honetan haurren gehiegizko pisuaren diagnostikoa zailtzen duten faktoreak aztertzen dira, diagnostikoa egiteko gakoak ematen dira eta hori prebenitzeko aholkuak ematen dira.
|
|
|
Munduko Osasun Erakundeak (OME) eta Londresko Imperial College k egindako ikerketa batek emaitza kezkagarriak ematen ditu:
|
azken
lau hamarkadetan, mundu osoan, haurren obesitatea hamar aldiz baino gehiagoz biderkatu zen. 1975 urtean bost milioi haur eta sei milioi haur lodi zeuden, eta 2016 urtean kopuru horiek 50 milioi eta 74 milioikoak izan ziren, hurrenez hurren.
|
|
|
15 Proiektua definitzerakoan, eta gatazkaren azterketa egiteko
|
azken
lau hamarkadak hautatzerakoan, garrantzi handia izan du Franco hil eta geroko urteetako euskal prentsaren berpizkundeak. Orduan jaio ziren Deia eta Egin egunkariak, eta Zerukc Argia, Puntc y Hcra, Berria, Garaia eta beste hainbat aldizkaritan ere binetek sekulako pisua zeukaten.
|
|
2018
|
|
|
|
Azken
lau hamarkadetako datuei erreparatuz gero, nabarmena da jauzia: 1975 urtean, 22.076 haur jaio ziren; 1980an, 16.569; eta 2006an, berriz, 10.087 Beheranzko joerarekin jarraituko du datozen urteetan ere:
|
|
|
Obesitatearen prebalentzia ia hirukoiztu egin da mundu osoan
|
azken
lau hamarkadetan. 2016an 0 urteko 41 milioi umek eta 5 urteko 340 milioi umek gainpisua edo obesitatea zuten (1,2).
|
|
|
Euskaraz ulertu, hitz egin, irakurri edota idazteko ahalmena duten biztanleen kopurua asko hazi da
|
azken
lau hamarkadetan. Erroldako datuak hartuta (bi urtetik gorako populazioan), EAEn 447.776 euskaldun zeuden 1981ean, eta 895.942 ziren 2016an (%100 gehiago).
|
|
2019
|
|
|
Meatzaritzaren aukerak daude polemika honen guztiaren erdian, eta Ekuadorrek, petrolioaren ustiaketa hasi zuenetik
|
azken
lau hamarkadetan modu intentsiboan, estatuaren diru iturri nagusia bilakatuz bere garapen ekonomikoaren motor nagusi kontsideratzen du. Posible al da meatzaritza arduratsu bat?
|
|
|
izan den plana aurkeztuko dela esateko baliatu du abagunea. Plana,
|
azken
lau hamarkadetan irakaskuntzan eman den iraultzari arlo sozioekonomikoan jarraipena ematera datorrela nabarmendu du Zabalak.
|
|
|
Gaur egun gehiegizko pisua duten haur eta nerabeen kopurua izugarri handitu da mundu osoanzehar, baita Mediterraneoko herrialdeetan ere. Adituen esanetan,
|
azken
lau hamarkadetan obesitateapairatzen duten 5 eta 19 urte arteko haurren kopurua 10 bider ugaritu da nahiz eta herrialde batzuetanobesitate tasak jaitsi edo mantendu egin diren. Prebalentzia eta intzidentzia tasak oso desberdinak diraherrialdearen arabera (WHO European Childhood Obesity Surveillance Initiative (COSI), 2018). Adibidez, Europako obesitate tasarik altuenak Italia, Txipre, Espainia, Grezia, Malta edo San Marinonkokatzen diren bitartean, baxuenak Frantzia, Noruega, Irlanda, Letonia edo Dinamarkan aurkitzendira, non prebalentzia %10a baino baxuagoa den (European Commission & OECD, 2018; WHOEuropean Childhood Obesity Surveillance Initiative (COSI), 2018).
|
|
2020
|
|
|
Musika taldeak, bakarlariak, musika gaiak, biografiak, errepertorioa edo heziketa materialak azter daitezke bekarekin, eta herri musika sustatu eta irakasteko helburua izan dute.
|
Azken
lau hamarkadetara mugatu dute ikerketaren esparrua, eta, nola ez, euskal musikaren ingurukoa du izan. Aurkezteko formatu ugari erabili dira.
|
|
|
Egun oso bateko irakurketarik egitea gaitza da, baina entzundako ideietatik irakurketa orokorrik egin banu honakoa litzateke: Euskarazko hedabideek
|
azken
lau hamarkadetan asko aurreratu dute, arrazoi ugarirengatik, besteak beste bere garaian aro digitalari heldu ziotelako. Asko hazi dira, beraz, baina gure inguruko beste hizkuntzak ere bai, euskarazkoak baino gehiago gainera, eta beraz, ezinbestean lortu behar dugu azken hamarkadetan euskarara ekarritako euskaldun berriak gureganatzea, bereziki ikus entzunezkoen esparruan, hori baita egungo gazteek gehien kontsumitzen dutena eta etorkizunean ere gehien kontsumituko dena.
|
|
|
Amezagak egin zuen jausi lehenik oholtzara eta euskarazko komunikazioan
|
azken
lau hamarkadako lorpenak bildu zituen. Horien artean pilatutako esperientzia handia azpimarratu zuen:
|
|
|
Trinkotu ala zabaldu? Euskarazko hedabideen kontsumoa asko hazi bada ere,
|
azken
lau hamarkadetan euskal gizartean euskaldundu direnak askoz gehiago izan direla aipatu zuen, eta ez dugula lortu horiek erakartzea. Hamarkada honetako erronka nagusia, beraz, horixe litzateke, horiek euskarazko komunikaziora ekartzea.
|
|
|
|
Azken
lau hamarkadetan gatazka giroak euskarazko hedabideen garapenean eta elkarlanean eragin handia izan dutela esan zuen Amezagak, baina egungo giroa oso bestelakoa dela, eta hori ere aldeko duela euskarazko komunikazioak. Horren erakusgarri, Amezagak ere egin zion erreferentzia finantzazioan instituzio eta euskarazko hedabideen artean izandako azken akordioari.
|
|
|
Gertaera hauen aurrean Euskal Herriko hamaika txokotatik heldu ziren Sahararen aldeko aldarriak. Azpimarratu beharrekoa da babes hau ez dela berria;
|
azken
lau hamarkadetan askotarikoak izan dira herri honen defentsan antolatutako jarduerak: elikagai, sendagai eta bestelako funtsezko materiala eroateko karabana solidarioak, diru bilketarako kirol eta kultur ekintzak...
|
|
|
|
Azken
lau hamarkadetako kataluniar literaturako izen handietako bat izan da, eta 50 liburu baino gehiago argitaratu ditu. 76 urterekin hil da.
|
|
|
Jose Mari Pastor zutabegileak ere hartu zuen gogoan sari banaketa hura Berria egunkarian, esaterako,' Zipaioak' Katalunian artikuluan. Galeusca egitasmoak antolatutako ekitaldietan ere parte hartua zen idazlea, eta izen garrantzitsua da
|
azken
lau hamarkadetako Kataluniako literaturan. Idazle nekaezina izanik, 50 liburu baino gehiago argitaratu ditu.
|
|
|
FTen kontseilu editorialeko aburua da ondorengoa, hil honen 3an plazaratua: «Beharrezkoa izango da erreforma erradikalak mahai gainean jartzea,
|
azken
lau hamarkadetan nagusi izan den norabide politikoa inbertituko duten erreformak. Gobernuek rol aktiboagoa onartu dute ekonomian.
|
|
|
Eliseo eta Moncloa jauregietako maizterrak ez dira Augusto, baina XXI. mendean ere gastua murrizteko estrategiak gailentzen dira diru sarrerak handitzeko estrategiak baino gehiago. Horren adibide dira Frantziako eta Espainiako gobernuek
|
azken
lau hamarkadetan egindako erreforma gehienak. Pieza baten torlojuak nola, halaxe joan dira estutuz erretirorako saria jasotzeko baldintzak, eta orea bezala luzatuz eta tenkatuz lan egin beharreko urte kopurua.
|
|
|
Euskaldun berri haiek ekarri zuten euskal hiztunari ordura arte zegokion profil eta kokapen sozialean berrikuntza, eta esango nuke,
|
azken
lau hamarkadetan eskolaren bidez euskaldundu diren hiztun berri gazteen kasuan, antzeko zerbait gertatu dela. Figura berri horren bidez euskaldun izateari egotzi izan zaizkion zenbait ezaugarri aldatu eta aldatzen ari dira.
|
|
|
Marketinaren helburu nagusia artistek artearen merkatuan epe luzerako posizio optimoa lortzea da. Nahiz eta gaur egun jarrera babestuena merkatura bideraturiko marketina izan, ikuspuntu eta iritzi kontrajarriak sortu dira
|
azken
lau hamarkadetan.
|
|
|
PSOEk botoen %26, 2 lortuko lituzke, PP %20, 7ra jautsiz. " Zortzi hilabeteko alderdi batek Espainiako
|
azken
lau hamarkadetako mapa politikoa alda lezake" dio El Paisek. Inkesta" ustelkeriaren aste beltzean" egina izan da.
|
|
2021
|
|
|
Indian soilik, Nazioarteko Diru Funtsak bultzaturiko azpiegitura erraldoiek urtegiak, autobideak, meategiak... 30 milioitik gora pertsona lurgabetu eta etxegabetu dute
|
azken
lau hamarkadetan, megapolietako txaboletara behartuz. Meatze berrien ustiatzeak gerrak pizten ditu mundu osoan:
|
|
2022
|
|
|
Izan ere, 1989an adinekoen taldea osatzen zutenak desagertu ahala –euskaldunak zirenak proportzio esanguratsuan–, adinekoen multzora igaro dira orduan helduen multzo erdaldunagoa –guztietan erdaldunena– osatzen zutenak. Gainera,
|
azken
lau hamarkadatan, euskararen transmisioa asko zabaldu da. Besteak beste, eskolaren bidez euskaldundu dira milaka ume eta gazte.
|
|
|
Kurioski, kontraesan hauen soluzioa ez da, egin den bezala, Gaia teoria gutxiagotzea, darwinismoarena baizik, eta horrekin batera neodarwinismoa bera. Gainera, Gaia askoz ere indartsuagoa egin behar da Lovelock bera ausartu dena baino (Lovelock ek, egia esan, atzeraka egin du pausuz pausu
|
azken
lau hamarkadetan).
|
|
|
Euskararen bilakaeraren irakurketa egiten badugu maila kuantitatibotik eta inkestak oinarri hartuta, esan dezakegu atxikimendua gero eta handiagoa dela Euskal Autonomia Erkidegoan, eta ezagutza eta erabilera ere bai. Alegia, goranzko bilakaera bizitzen ari den hizkuntza komunitatea gara,
|
azken
lau hamarkadetan gutxienez. Bereziki, gazteak dira euskaldunak, eta gazte euskaldun horien izaera eta profila ez da duela berrogei urte zegoen bera; pluralagoak diren gazteak eta hizkuntza komunitatea ditugu, eta horrek beste ondorio batzuk ditu euskararen erabileran, atxikimenduan zein ezagutzaren nolakotasunean.
|
|
|
Ez zuen gaueko bi ordu iraun zuen akordio faltsu hura bete, baizik eta bere konpromisoari heldu zion, eragile sozialekin negoziatutako lan erreformak Europako behin behinekotasun altuena duen langileriaren egoera hobetu dezan.
|
Azken
lau hamarkadetan garatutako kontratazio eredu kaotikoari buelta emateko urrats handia izan zen abenduaren 28ko 32/ 2021 lege dekretua, eta egun berean Enplegu publikoaren behin behinekotasuna gutxitzeko premiazko neurrien 20/ 2021 Legea onartu zuten ere.
|
|
|
Aste Santuaren bueltan, urtero antolatu izan dute Zarauzko Argazki Bilera
|
azken
lau hamarkadetan. «Photomuseum bera Argazki Bilera batekin hasi zen; egin zuten lehen bileran aurkeztu zuten Ramonek [Serras] eta Leopoldok [Zugaza] museoa sortzeko asmoa», ekarri du gogora museoaren egungo zuzendari Martxel Altunak.
|
|
|
Gaztela eta Leongo eta Madrilgo bozen ondotik, Andaluziakoa izan da kolperik gogorrena. Izan ere,
|
azken
lau hamarkadetan alderdi sozialistak irabazi ditu bozak han. Herenegun, ordea, PSOEk inoizko emaitza txarrenak izan zituen:
|
|
|
Iranen eta, batez ere, herrialde horren menpeko Kurdistanen, hainbat hiritako kaleak amorruz bete ziren,
|
azken
lau hamarkadetan agintean dagoen sistemaren aurka egiteko: Errepublika Islamikoaren kontra.
|
|
|
Hala ere, onartu behar da gauzak asko hobetu direla
|
azken
lau hamarkadetan. Metroak asko egin zuen, eta gauza asko hobetu diren arren, inguruko udalerriakaz konparatuta oso desorekatuta gaude.
|
|
|
Kurdistaneko
|
azken
lau hamarkadak inork markatu baditu, Abdullah Öcalan da hori. Apo sutsuki gurtzen dute milioika kurduk.
|
|
|
Egitura administratibo berriak sortu ziren: Araba, Bizkaia eta Gipuzkoaren kasuan,
|
azken
lau hamarkadatan jeltzaleek kudeaturiko egitura administratiboa izan da; Nafarroan, aldiz, askotariko gobernuek kudeatu dute.
|
|
|
Baina, irakasgai horren irakaskuntzarekin lotutako eskuliburuek ez dute ikuspegi hori jasotzen, ezta
|
azken
lau hamarkada hauetako gogoeta epistemologikoak ere. Mamotretoak eta/ edo erudizio ariketa handiak izaten jarraitzen dute (Costa, 2009:
|
|
2023
|
|
|
Bolognako plaza nagusian, faxistek partisanoak fusilatu ohi zituzten toki berean, bi mila argazkiz osatutako hiru piezako instalazio bat dago 1945etik. Erresistentzia hori armatua izan zen; Gogora institutua zuzentzen dutenentzat, EAJ eta PSEko zuzendaritzetan
|
azken
lau hamarkadetan egon direnentzat, Eusko Jaurlaritzan memoriari buruzko ardurak izan dituztenentzat bi mila lagun horiek terroristak dira.
|
|
|
Heriotzak haserre olatua eragin zuen Iranen eta batez ere herrialde horren menpeko Kurdistanen,
|
azken
lau hamarkadetan agintean dagoen sistemaren aurka egiteko. Emakume gazteek zein helduek protesten lidergoa hartu zuten, eta Emakumea, bizitza eta askatasuna leloak oihartzun handia izan zuen munduan, baita Heriotza diktadorea k ere, Ali Khamenei Irango buruzagi gorenari zuzenduz.
|
|
|
Abokatuaren azalpenen ostean, senideen izenean hitz egin du Aizpuruk, eta
|
azken
lau hamarkadetan izandako oztopo judizial guztiak salatu ditu, Calvo Rojas epaileak kasua lehen aldiz artxibatu zuenetik hasita. Epaitegietako" justizia falta" salatzeaz gainera, erakundeen aldetik" errekonozimendua" ere falta dela gogorarazi du.
|
|
|
Itxura batean, gauzak ez ziren askorik aldatu
|
azken
lau hamarkadetan, Audre Lordek Emakumeen Ikasketen Elkarte Nazionala (NWSA) larrutu zuenetik arrazak inposaturiko injustiziaren aurrean itsu agertzeagatik: " Ezin dut nire haserrea ezkutatu zuei errua gainetik kentzeko, minik ez emateko, suminari ez erantzuteko; hori egiteak gure esfortzu guztiak iraintzen eta balioz gabetzen ditu.
|