|
2000
|
|
|
Miren, zure artikulu batean aipatu zenuen administrazioan, irakaskuntzan eta hedabideetan euskalkiek izan behar duten lekuaz hausnarketari ekingo ziola Jagon saileko lantalde batek. Koldok ere,
|
azken
boladan, idatzi du zenbait gauza gaiaren inguruan. Dagoeneko jorratu ditugu esparru batzuk baina gehiago ere sakondu liteke.
|
|
|
Izenburuaz jabetu eta nagusitzen zaigun ezinegonak ez zaitu harritu behar, irakurle. Izan ere,
|
azken
bolada honetan gure artean Nafarroaren inguruko lanak ugaldu diren arren, eta LARRUN txokoan (26 zbk.) ongi erakutsi zenez, ez da ohikoa euskal historiografian honelako lan bat topatzea. Kasu honetan, berriro ere eta zoritxarrez, erdaraz idatzirik dago, elkarrizketa hau bezala.
|
|
|
Futbolean izugarrizko fitxajeak eta kontratuak ordaintzen ari direla ikusten ari gara
|
azken
boladan. Pilotariek, noski, ez duzue tamainako kontraturik, baina hobera egin al dute, eta bizitzeko lain al dira?
|
|
|
AUSTRIAN, Italian, Alemanian eta beste nonbait ere emango zuen elkarrizketarik Xabier Arzalluzek
|
azken
boladan. Denetan hautsak harrotu dituzte bere adierazpenek, beti modu interesatuan eta bere berbak elkarrizketaren testuingurutik aterata.
|
|
|
Karmenen bizipenak.
|
Azken
boladan nahiko gaixorik sentitzen da, menopausiaren eraginez edo. Bestalde, bere alabak ezkontzeko asmoa du eta horrek urduri jarri du.
|
|
|
Antzeko konplexutasuna agertzen da euskarazko herritartasunaren inguruan.Azterketa luze eta sakonagoa lukeen arren, honen inguruko azaleko zenbait arlo besterik ez ditut ukituko hemen.
|
Azken
boladan inoiz baino gehiago erabiltzen den kontzeptua dirudi, batetik euskal herritarra Euskal Herriko biztanleriaizendatzeko zabaldu den esamoldea delako (orain artean gehientsuenetan euskalduna erabili izan da; zenbaitetan, baskoa), eta bestetik politikagintzan agerpen nabarmena egin duelako. Gogora dezagun talde politiko jakin batek izenean bere eginduela ere:
|
|
|
Aspalditik ezagutzen dut Jose Luis. Alta,
|
azken
bolada honetan, batez ere Montrealdik 1986an etorrinintzenetik, hamaika bileratan, eta makina bat ekitalditan kontaezinezko hitz aspertuak egiteko aukeraizan dugu biok. Zenbaitetan beste lagun batzuekin batera; askotan,, eta gehienetan, high politics, delakoaz patxadaz hitz egin nahi izan dugunean?
|
|
|
Literaturaren esparruan bezala, generoak gero eta gehiagotan aztertzen ari dira ikusentzuteko komunikabideetan. Nahiz eta komunikazio zientzietan kazeta generoaren kontzeptua aski berria izan,
|
azken
bolada honetan azterketa onak egin dituzte Espainia aldean irrati telebistako generoak mugatzeko, erreferentzia nagusitzat jo daitezkeen azterketak hain zuzen ere. Ikerlan nagusia Mariano Cebrián en Géneros Informativos Audiovisuales izeneko liburua da, zalantzarik gabe.
|
|
|
Gainera, ibilgailuetarako irrati hargailuen prezioak ere behera egingo du, hainbat jenderi aukera emanez irrati digitalaren soinuak jasotzeko. Ikusentzunezkoen esparruan dagoen lehian, irratiak galtzeko aukerak ditu entretenimendu eta jasoketa estatikoen alorrean,
|
azken
boladan horrenbeste garatu diren Internet, bideo jolasak eta dibertimenduarekin erlazionaturiko gainerako moduak direla-eta. Horiek guztiak orokortutakoan, ene ustez, irratiari informazio eta musikaren bidea baino ez zaio geratuko beste mende batez irauteko.
|
|
|
Baita kezkaturik ere, zeren baitzirudien ezen urtebete zeramala Pedroren amak semearen berririk jaso gabe. " Urtero bi gutun jaso izan ditugu, baina
|
azken
boladan bat bera ere ez", erran zigun hark, gaineratzen zuela: " Gutun guztietan eta urtez urte erraiten zigun ezen aitzina zihoala, eta esperantza zuela ezen, urte batean ez bazen bertze an, etxerat itzuli ahal izanen zela, bertze Rafael bat bihurturik eta aitari emanikako hitza beterik.
|
|
|
Zurturik nengoen, zinez, baina are zurtuago utzi nuen osaba, jakina...! Eta ene ihardespen hark ere ez zuen esplikazionerik, baina esplikazionerik ez zuten anitz gauza gertatzen ari zitzaizkidan
|
azken
bolada hartan... Edo, zinez egiten ari ote nintzen gizon eta hura ote zen guztia?
|
|
|
Eta hartan nebilela, gogorat etorri zitzaizkidan, bat batean, aita Bartolo mek noiznahi den errepikatzen zizkidan hitzak, san Inaziok Xabierko Frantzis kori erranak: " Zertarako zeureganatu mundu osoa, baldin arima galtzen baduzu?" Eta galdegite haren gibeletik, bertze galdegite hura etorri zitzaidan, neure buruari behin baino gehiagotan egin izan niona, nahiz eta
|
azken
bolada hartan ez, zeren eta, Elbiraz amorosturik nengoela, ez bainuen buruan bertzerik: " Eta aita Bartolomek dioena egia balitz eta ez metafora edo ipuin hutsa...?" Eta nahi nuelarik ezen aita Bartolomek zioena egia izan zedila... eta zerbait sinetsi ere egiten nuelarik —zeren eta, anitzetan erran dizudan bezala, pizten denean desiraren argia itzaltzen baita arrazoinarena—, ihardespen ezin zentzuzkoagoa eta ezin doiagoa ediren nion neure galdegite hari... zeren eta ez al zituen Jainkoak, aita Bartolomek ere erran zidan bezala, bekatu haiengatik Sodoma eta Gomorra sutan sutu?
|
|
|
Atzo iritsi zitzaidan hondar mezuaren arabera, huts egitez huts egite zebilek
|
azken
bolada honetan, Nafarroaren birkonkistatzeko osatu genuèn armada, batik bat Esparrosek izan zuen deskalabruaren ondotik, Gaztelako komuneroen laguntzan Gaztelan barrena zihoala. Halako moldez, non ondikoz ondiko baikabiltza geroztik, Noainen, Barbatainen eta Ezkirotzen gertatuak erakusgarri.
|
|
|
" Baina ez al huen aitortzen ezen, Mignonekin heure gauzatxoak egin hituenean, zeruan sentitu hintzela, eta nekez ibili ahal izanen hintzela, hartaraz gero, bertze nehorekin, zeren eta infernua izan baitzitekeen zeru hartarik kanpoan egon zitekeen gauza bakarra? Ederki aldatu haiz, bada,
|
azken
bolada honetan...!" Eta nik ihardesten nien, neure haragi flakoan gero eta sendoago: " Bai... baina ez didazue ukatuko ezen, be hin begiak hertsiz gero, berdin dela neskatxa batekin zein bertze batekin.
|
|
|
Artikulua irakurritakoan, ohartu nahiz
|
azken
boladan gehiegi pentsatu dudala amodioari buruz, eta orain praktikatzea dagokidala erabaki dut. Eta beharbada hori guztia norbaiti kontatzeko irrikaz nengoelako, aurreko eserlekuaren bizkarrean dagoen telefonoa hartu, eta Teresari deitu diot.
|
|
|
irrikatan zeuden hiriko eta iragarki neonargitsuak ikusteko. Ni, ordea, leher kaka egina senti  tzeaz gain,
|
azken
boladan bezain axolagabe nindoan, baina ez denbora luzerako. Kanpo aldera begiratu nuen batean, zer eta tigre bat ikustea iruditu zitzaidan.....
|
|
2001
|
|
|
"(...)
|
Azken
bolada honetan indarberritu egin da jokabide iraingarri bat, euskal kulturgintza eta hezkuntza susmagarri bilakatzea helburu duena. (...) Egitasmo horiek hainbat hedabideren babesa izan dute.(...) Asmo garbiro pozointzaileez barreiatzen ari diren sasi informazioek gure hezkuntza sistema bera bilakatu nahi dute susmagarri, eta gure gizarteak pairatzen duen egoerari etekin politikoa ateratzeko erabiltzen ari dira.
|
|
|
Intsektuen aurkari ekologikoak ohikoak dira Amerikako zenbait lurraldetako negutegietan. Euskal Herrian ere ekoizpen garbien aldeko jarrera indartzen ari da
|
azken
boladan.
|
|
|
Gertatzen ari diren legez kanpotze, ideiaren espetxeratzea, tortura, hilketak... zuzenbide estatuaren aurkakoak edo giza eskubideen aurkakoak dira, hori ezkutaezina da. Arrazoi desberdinak medio, ordea, ETAren
|
azken
boladako biktima gehienek gizartearen gehiengoaren ulerkortasuna dute; Estatuaren biktimek ez. Egungo egoeran, ezker abertzaleko erakundeei ez zaie samurra izango gizarteko sektore zabalen konplizitatea eskuratzea.
|
|
|
Euskal gizarteak en tzungor egiten duen? Euskal gizarteak jakin badaki
|
azken
bolada honetan errepresioa areagotu egin dela eta Estatuaren bisaiarik ankerrenak agertu egin direla. Ez dut sinesten Euskal Herrian tortura existitzen ez duela pen tsatzen duen inor dagoenik.
|
|
|
Azkenean gizarteak zuzenean eta masiboki hitz egin du eta, beraz, entzun nahi dutenek gure herria hobekixe ezagutu ahal dute. Datu gehiago ditugu
|
azken
bolada honetan eztabaida politikoa mamitu duten bi giltzarriri buruz: bakegintza eredua eta herri proiektua.
|
|
|
Hauen artean, Guk musika taldearen berragerpena izan zen. Espetxeko
|
azken
boladan, lagun talde bati astero zuzendutako eskutitzaren bidez, Mouescak sakabanaketa salatu du eta espetxeko egoeraren berri eman izan du Interneteko web orrialde batean.
|
|
|
Orain 14 urte Edmond Jabes irakurri zale nintzenean jasoa da, eta luzez erabili dut gogoan.
|
Azken
bolada honetan, gainera, burutik kendu ezinean nabil.
|
|
|
Alternantzia horretarako PSN giltzarri da.
|
Azken
boladan oposizioa gogortu du, alternantzia gauzatzeko zantzurik ikusten al diozu?
|
|
|
LEGEALDIAN zehar agerikoak izan dira Nafarroako Gobernuak Foru Legebiltzarrari egindako itsusikeriak.
|
Azken
boladan, aldiz, UPNko beste botere gune batzuetara hedatu da Miguel Sanzen Gobernuaren jarrera. Yolanda Barcina Iruñeko alkateak berriki (urriaren 30ean) egin dio itsusikeria Legebiltzarrari, Kultura eta Hezkuntza Batzordeak Gazteluko Plazako lur azpiko aparkalekuko eraikuntza lanei buruz berri eman zezan eskatu eta alkateak eskaerari muzin egitean.
|
|
|
Yolanda Barcina Iruñeko alkateak berriki (urriaren 30ean) egin dio itsusikeria Legebiltzarrari, Kultura eta Hezkuntza Batzordeak Gazteluko Plazako lur azpiko aparkalekuko eraikuntza lanei buruz berri eman zezan eskatu eta alkateak eskaerari muzin egitean. Ez da bakarra izan, dena den,
|
azken
boladan Tutera, Lizarra, Tafalla eta beste herri batzuetako UPNko alkateek jarrera berbera erakutsi dutelako Legebiltzarretik egin zaizkien agerpen eskaeren aurrean.
|
|
|
Eskema kognitibo hauez gain, badirudi bestelakoak ere badirela.
|
Azken
boladan, burmuinean testuenantolamendu erretorikoak ere eskemen moduan bilduta ditugula baieztatzen ari da.Honela, diskurtso mota ezberdinekin erlazionatutako buru eskema hauekaktibatzeak ulermena erraztuko luke (Perez Basanta, 1995).
|
|
|
Azkenik,
|
azken
boladan ikertzen ari den beste irakurketa eredu bat agertunahi genuke, irudi mentalak sortzekoa, alegia. Neurobiologiaren alorrean eginikoazken ikerketek baieztatzen dutenez, gizakien pentsamenduaren ezaugarri garrantzitsua da irudi mentalak sortu eta ordenatzeko trebetasuna; eta baita beroriekinjarduteko gaitasuna ere.
|
|
|
|
Azken
boladan agertu diren liburuen artean, proposamen originalena Iban Zalduaketa Gerardo Markuletak idatzitako Ipuin Euskaldunak izeneko obra da. Formatuaridagokionez ere originala da, eta hain maiz erabiltzen ditugun gidaliburu eta paperelebidunak gogorazten ditu.
|
|
|
Gaur egungo GC/ MS kromatografoek prozesagailu azkarrak erabiltzen dituzte datu baseetan dauden konposatu kimikoen masa espektroak eta atxikipen denborak erkatu ahal izateko. Datu baseetan 100.000 konposatu kimiko baino gehiagoren datuak gordeta daudela esango bagenu, segur aski motz geratuko ginateke
|
azken
bolada honetako Interneteko garapena ikusi eta gero.
|
|
|
Gaia osatzeko asmoz, GC/ MS kromatografoan
|
azken
bolada honetan erabiltzen ari den beste osagarri berri bat aipatuko dugu, hain zuzen ere, perfumegileontzat eta perfume ikasketak eta entrenamendua egiten dutenentzat, non plus ultra, delakoan.
|
|
|
Perfumegintzan duen eraginean lehiakide berri batzuk agertu zaizkio Frantziari
|
azken
bolada honetan
|
|
|
Horiez gain, hemen ere
|
azken
bolada honetan Internet i esker aurkituriko irudiak, Iparraldean komertzializatzen ari direnak.
|
|
|
Atal honetan, jostunak eta perfumeak elkartu nahi ditugu,
|
azken
bolada honetan sortu diren perfume berrien zehaztapenak emateko eta estilo berriak zein izen deiturak ezagutzeko.
|
|
|
Atal honetan, beraz, jostunak eta perfumeak elkartu nahi ditugu,
|
azken
bolada honetan sortu diren perfume berrien zehaztapenak emateko eta estilo berriak eta izen deiturak ezagutzeko.
|
|
|
Aipaturiko horiez gain,
|
azken
bolada honetan argitaratu diren bi liburu berri eta orokor oso interesgarriak dira. Ondoko argazkietan ikus daitezke horien azalak:
|
|
|
|
Azken
bolada honetan Calvin Klein-ek ateratzen duen edozein perfume arrakastatsua da
|
|
|
Gaur egun, Espainiako zibernautak ia 7,4 milioi dira, hau da, hamalau urtetik gorako biztanleen %21, 2, eta ia bi milioi erabiltzaile gehiago Interneten 2000 urtearen amaierako estatistikekin alderatuta (5,5 milioi), Komunikabideen Azterketa Orokorraren (EGM)
|
azken
boladako datuen arabera. Kopuru horiek, Komunikabideen Ikerketarako Elkarteak (AIMC) ezagutzera emandako ia 14.700 elkarrizketa pertsonaletatik aurrera estrapolatuta, %0, 9ko hazkundea izan dute 2001eko bigarren aldian (ekaina) baino.
|
|
|
2 Plama horretan bertan hau irakur daiteke: "
|
Azken
boladako huelgak kalte ikaragarria egin diote Txileko ekonomiari". Baina, mundu zabalean aski hedaturik dabilen ustearen arabera, ez da Txilen, esateko moduan, huelgarik, grebarik edo lan uzterik izan:
|
|
|
4 Izenik (eta marrazkirik) ez daraman 5 plamako berri batean1 irakur daiteke nola 1970 bitartean lur jotzeraino jaitsia zen kobrearen prezioa,"
|
azken
boladako huelgak" zirela medio, dirudienez. Ekonomiaz deus ez dakidan arren, arrazoizko iruditzen zait pentsatzea prezioek, kobre gutiago ateratzen baldin bazen, goraka abiatu behar zutela, beheraka hasi beharrean.
|
|
|
Baina
|
azken
bolada honetan, Alexander Fleming-ek penizilina aurkitu zuenetik antibiotikoak aspaldian hor direla ahantzi duten —edo agian ikasi nahi ez duten— batzuek azken farmakopea berritzat sendabelarrak harturik, hor ari dira, jo eta ke, euskalkiak berpiztu guran, bizkaiera bereziki, berau dialekto bat barik, hizkuntza oso, beregain eta aparta balitz bezala. Jokabide hori berez lauzpabost txotxoloren keria litzateke, eragin praktikorik gabea, baldin eta beren inguruan bozgorailu sistema bikaina eratu ez balute, non eta Euskaldunon Egunkaria n.
|
|
|
2) Energia alternatiboak: printzipioz garbiak dirudite, ingurugiroari ez diote erasotzen (nahiz eta
|
azken
bolada honetan energia eolikoak eztabaida sortu duen), baina ez dira gai egungo gizartea ren egiturak behar duen energikopuru itzela sortzeko.
|
|
|
Bapo, ezagutza neurtu bai, baina zelan neurtu? mendebaldeko gizarte aurreratua gai da aspalditxodanik inbertsio materiala (eraikuntza, makinaria, ekipamendua etab.) neurtzeko eta,
|
azken
bolada honetan, baita teknologia berriei dagokien inbertsioa zehazteko ere, nahiz eta ez beti erraz jakin ahal izan noiz hasten den teknologia berria benetan berria izaten. Esate baterako, telefono mobila berria da bai, baina telefono finkoa berria ote?
|
|
|
ez nuen gehiago jostatzeko gogorik, are gutxiago besteak neurekin jostatzera uzteko kemenik.
|
Azken
boladan, ate frankotan joka ibili nintzen, eta nehork ez ninduen, zinez eta zintzoki bere sukaldean sartzera gonbidatu. Erabat galdua nintzela iruditzen zitzaidan.
|
|
|
galdetu zioten Berlusgoñiri, ikusi zutenean honek pertsiana jaitsi zuela. Lasai, motellak, baretu zituen denda jabeak;
|
azken
bolada honetan negozioa baxu antzean dabil; Vietcong ek Marca baino ez dute erosten, eta ziminoek telebista nahiago dute, badakizue. Noizean behin saltzen diet errezeta libururen bat pigmeoei.
|
|
2002
|
|
|
|
Azken
bolada honetan albistea izan dugu «Artez»ek, arte eszenikoen aldizkariak, plazaratuko duen antzerki testuen bilduma berria. " Lotsa gabe" antzezlana dugu aurrenekoa (liburu elebiduna, gaztelaniaz eta euskaraz).
|
|
|
Autodeterminazioaz asko hitz egiten da
|
azken
boladan. Zuek ere, besteak beste, horretaz jardun duten quebecdarrak ekarri dituzue Euskal Herrira.
|
|
|
Aipagarria da erakundearen aldetik lehenbiziz hartzen gaituztela ezker abertzalekotzat, hori bai, traidore adjektiboa jarriz; ezker abertzaleko beste sektore ofizialagoetatik ere ematen ari da onarpen hori. Dena den, ez da ezker abertzale disidente horri bidalitako mezua bakarrik;
|
azken
boladan Batasunako zenbait sektoretan ilusio maila handia sortzen ari zen balizko su eten egoera berri baten inguruan ekaineko dataz ere hitz egiten zen eta komunikatu horrek argi erakusten du ez dagoela horrelako inongo asmorik, gutxienez orain. Beraz, sektore horiei zuzendutakoa ere bada.
|
|
|
Esparru euskaldunetan garai batean erdaraz ziren harreman sareak errazago ari dira ordezkatzen euskarazko harreman sareekin. Tolosa batean, esaterako,
|
azken
bolada honetan gazteek errazago izan dute euskaraz egitea. Aldiz, eremu erdaldunagoetan, euskaldunek haien arteko harremanak euskaraz izateko zailagoa dute.
|
|
|
Internet ere etsaitzen ari zaio: gogotik ugaritu dira Nikeren kontrako orriak,
|
azken
bolada honetan.
|
|
|
Herrialde guztiek begiratzen diote egunero petrolio gordinaren prezioari. Eta,
|
azken
bolada honetan, Bushek Iraken kontra egindako mehatxuak sortu duen ziurgabetasuna dela medio, edozein unetan egin bailezake interbentzio militarra Sadam Husseinen erregimena uzkailtzeko. Petrolio gordinaren prezioak sizugarri egin du gora, hainbesteraino non alarmek jo baitute herrialde kontsumitzaileetan.
|
|
|
Gero, halako desengainu politikoaren ondoren, itzuli nintzen ni literaturara, eta bi jarduerak oso bereiziak ditut.
|
Azken
bolada honetan Jaka bekarekin nobela bat bukatzen ari naizenez gero, egunero bizpahiru orduz idazten dut goizean goizik, beste guztia bigarren mailakoa dela pentsatuz ateratzen naiz etxetik, kazetaritzak ez duela horrenbeste neke merezi, ez diodala inolako ahaleginik eskaini behar pentsatuz. Kazetaritza ez dut maite, esaten dut askotan.
|
|
|
ekonomiaren motorra da oraindik ere Norvegian. Kostaldeko fiordoen baldintza onei esker, piszikulturak ere goraldi handia izan du
|
azken
bolada n.
|
|
|
|
Azken
bolada honetan arazo berria antzeman dut Universidad del PafsVasco/ Euskal Herriko Unibertsitatearen dikotomia honetan; alegia, ea euskalirakasleok, erdal irakasleek egindako eta azaldutako programen bat batekoitzultzaileak izan behar ote dugun. Unibertsitateko maila berean azaltzen direnirakasgai berberek programa berbera izan behar al dute euskaraz eta erdaraz?
|
|
|
Baliteke trenaren ahalmen ia miragarriren bat izatea, ala
|
azken
boladan begiak itxi ezinean eman ditudan gau luzeen eragina izango da agian, baina, kontuak kontu, duela minutu gutxi arte gainean pilatuak neramatzan tentsio eta nekeak nire jabe egin eta betazalek izugarrizko pisua hartzen didatela eta pixkanaka begiak ixten zaizkidala sentitu dut, goiko eta beheko betileak elkar besarkatzea eta ni loak hartzea bat izan direlarik.
|
|
|
Izan ere, nire bizimoduarekin gustura nengoen, ez zitzaidan ezer falta eta maite ninduten pertsonez inguraturik bizi nintzen. Baina
|
azken
boladan nire bizitza ziklo monotono baten harrapaturik zegoela iruditzen zitzaidan eta nire barnean ezinegona sortzen hasi zen. Bizitza osoa bihotzari kasu eginez dena atzean utzi eta bizimodu berri bati ekiten dioten pertsonen bizipenak irakurtzen pasatzen dugu, baina, harrigarriro, inor gutxik hartzen du erabaki hau errealitatean.
|
|
|
Zakur zaleak kezkatuta daude
|
azken
bolada honetan, batez ere borroka zakurrak abandonatuak izaten direlako: Rottweiler, doberman, boxer, pitbull arrazetakoak.
|
|
|
Eta belarrak txoratzen zuen. Baita heroinak ere,
|
azken
bolada hartan.
|
|
|
–Eta uste dut injinerutza ere utzi egin behar dudala.
|
Azken
bolada honetan, izan ere, zeramikaren mundua deskubritu dut, eta...
|
|
|
Argaldu egin zara
|
azken
boladan, eta beldur nintzen ez ote zitzaizun nasaiegi geldituko.
|
|
|
Hibridazio eta nahasketa hauen eredu gehiago aurki daitezke
|
azken
bolada honetako ekoizpenean, baina aipatutakoak dira, nire uste apalean, emaitzarik behinenak.
|
|
|
Hantxe, 21 urte baino gehiago genituela frogatzeko gure pasaporteak erakutsi eta gero, Formula dantzalekura sartu ginen, hardcore kontzertu bat ikustera: Tilt(
|
azken
bolada honetan Kalifornian perretxikoak bezala ugaltzen ari diren hardcore melodikoko taldeen artean nire kutunak; izan ere, neska bat buru duten punk taldeak beti izan ditut gustuko) eta Samian (emocore etiketapean sailkatu duten boskotea; esan nahi baita, abiada eta gogortasuna baino, intentsitatea eta emozioa bilatzen duen hardcore motako taldea).
|
|
|
Aurreko hori guztia lortu ahal izateko hainbat bideurratzeko aukera dago. Izan ere, hainbat berba eta ideia potolo plazaratu dira
|
azken
bolada honetan kontu horren inguruan. Nik esango nuke berba eta ideia zaharrak direla, baina emankortasun eskasekoak.
|
|
|
Hainbatek, euskarak estatus normaliz atua izan dezan, ezinbestekotzat jotzen dute euskara hizkuntza nagusia izango lukeen unibertsitate eleanitz bat, baina espreski baztertuta dago ideia hori oraingo lege arautegian. Hala ere, ideiaren beste bertsio bat aldarrikatzen hasiak dira
|
azken
bolada honetan, euskarazko Campusarena, alegia.
|
|
2003
|
|
|
Nik hala uste dut. Baina behar horrek eraginda, harreman estuagoa lortzen zuten; usadioak eta herri pentsaeraren berri jaso; kantuan eta bertsotan gozatzen ikasi; ironia, ziria, adar jotzea, txistea(
|
azken
boladan txisteak erdaraz dira ETB 2ri esker) entzun, sortu eta erabiltzen trebatu...
|
|
|
Gurean,
|
azken
boladan, lanean ari garenean gauza dezakegula transmisio hori ohartu naiz. Bai, lan fisikoa egiten dugun bitartean:
|
|
|
|
Azken
bolada honetako erasoak ikusi ondoren, badirudi lehendakariaren proposamena blokeatzen eta betoak jartzen saiatuko direla konstituzioa eta estatutua fetitxe bihurtu nahi dituztenek, baina orduan, berak adierazi berri duen bezala, herri kontsultaren bidea erabili du zuzenean. Eta gerta daiteke proposamenaren zilegitasuna, herriak eman diezaiokeena, legezkotasunaren aurretik etortzea.
|
|
|
Nik leporia sarri sentitu dut
|
azken
boladan. Kristaua naizenez, Elizarekin hasiko naiz.
|
|
|
Pentsioak erreformatzen ari dira Europan azken hamabost urte hauetan, eta, gorabehera horretan, Espainiako Estatura ere heldu dira Frantzian, Alemanian eta besteetan hartu izan dituzten erabakiak.
|
Azken
bolada honetan, berriro iragarri dute etorkizuneko pentsioen beste erreforma bat Europan. Frantziak hartu die aurrea beste guztiei, baina Alemania eta Austria ere hasi dira markatzen pentsioen erreformak Europa osoan izango dituen ezaugarriak.
|
|
|
Linea horietara telefonoz konektatzeaz gain, Internet bidez ere konektatzeko aukera dago. Hori dela-eta,
|
azken
boladan, milaka familia euskaldunek linea horiekin topo egiteko zorigaitza izan dute. Web gune batzuek konexioa egin aurretik baldintzak zeintzuk diren jakinarazten badute ere, teknologia bereziaz eginiko beste web gune batzuek, kargatzen ari diren bitartean, linea pribatu horietara konexioa egin eta erabiltzaileak ohiko sarbiderako erabiltzen duen nodo zenbakia aldatzen dute.
|
|
|
Tanttaka edo Ur bezalako taldeak, adibidez, Espainiako Estatuaren inbidia izan dira, baina ez dira guztiz sendotu. Ur taldea hortxe ibili da kili kolo eta Tanttaka
|
azken
boladan talde lanari baino ekoizpenari begira dago. Nire iritzirako talde gehiegi dago, eta noski, ez dago maila oneko hainbeste eszenografo, aktore, tekniko edo zuzendaririk.
|
|
|
Telebistak
|
azken
boladan hartu duen norabidea ikusita, ba al du salbaziorik?
|
|
|
Ba, berarenak dira. Gehienak zaharrak, gaztetan eginikoak, baina
|
azken
boladako baten bat be badago.
|
|
|
Estreinako biderrez munduko hiritar izangogarela, mugak desagertuko direla, herri eta pertsonen arteko distantziak murriztueta harremanak areagotuko direla... Zer ez ote dute esan
|
azken
boladan prozesujakin bat justifikatu eta haren azpian dautzan kontraesan lazgarriak estaltzeko. Lilura baliatu dutela, alegia, hitzen eta ideien lilura; izan ere, nork ez ditu dinamismoa, merkatuak malgutzea, unibertsaltasuna, modernitatea, mugarik gabekomundua, liberalismoa eta gisako berba totemikoak entzun globalizazioari buruzkoapologietan?
|
|
|
Alabaina, kea astintzen hasi eta ke horren ostean zer gordetzen den aztertubeharra dago. Eta behin puntu honetara helduta, zehaztasun bat, ezer baino lehen:
|
azken
bolada honetan, Seattleko gertaerez geroztik batik bat, hain ezagun egin denglobalizazioaren kontrako mugimendua ez dago globalizazioaren kontra, globalizazioaren eredu jakin horren kontra baizik1 Zein da, baina, gaur egun indarreanden globalizazio eredua?
|
|
|
Bolada luze batez Prousten antzera idatzi zuen eta Joyce imitatuz ondoren.
|
Azken
boladan Kunderarekin erabat gutiziaturik ibili omen zen eta idatzi berria zuen nobelan ere suma zitekeen hori. " Teresak hiru eguneroko idazten zituen", hasten zen eta esan nion zail iruditzen zitzaidala emakume baten konplexutasuna hobeto adieraz zezakeen beste esaldirik aurkitzea nobelaren hasiera gisa.
|
|
|
|
Azken
boladan bakoitza bere aldetik ikusten omen zituzten, emakumea inoiz baino abailduago eta senarra galduago. Lekuko batek zioenez, arima bizpahiru metro atzetik zetorkiola ematen omen zuen, haur txikiak zerbaitekin entretenitu eta atzean geratzen direnean bezala, eta parean pasatzean diosalik eginez gero, galdurik bezala geratzen omen zen, falta zitzaion zati hori noiz iritsiko zain balego bezala, eta iristen zitzaionean bakarrik erantzuten omen zuen.
|
|
|
–Badakizu, don Estebe, zenbat hazi den
|
azken
bolada honetan Easa. Badakigu, gainera, munduko herririk politena dela, bertako hondartza ez gutxiago.
|
|
|
Oilarraren promesarena, alegia.
|
Azken
bolada honetan banituen jarraitzaile batzuk, zirika ari zitzaizkidanak, horren eske, aspaldi agortu baitzen hondar edizioa, eta, hala, egunotan amore ematea erabaki dut.
|
|
|
Zoritxarrez, gaur egungo gizakiak ez du behar hainbateko indarrik hondamenerako prozesuairaultzeko. Denon arteko ahalegina balitz, hau da, talde ahalegina balitz eta behar adinako masa kritikoa lortuko balu, orduan bai, orduan gauza berria litzateke, berritasuna, baina botereguneetatik datorren haizea ez da
|
azken
bolada honetan gizatasun kulturalaren alde jotzen ari.
|
|
|
Enpresen arrakasta diru etekinen arabera baino ez zen neurtzen.
|
Azken
bolada honetan, aldiz, Ezagupen Gizarteak aurrera egin duen heinean, beze roa, giza-kapitala, kalitatea eta ingurumena dirainda rtzen ari diren balioak. Eta, ondotik, enpresa ren baitango balio neurgaitzak:
|
|
|
Bortitza. Euskal nortasunaren muina bera ukitu zuena, asmoa hori izan ala ez. Zalantzarik gabe, eguneko biran hitz nagusietan joan lukeen gaia, hauxe izan baita Euskal Herria
|
azken
bolada honetan gehien astindu duen auzia. Baina eraso are bortitzagoa da herri honetan euskaraz eginiko egunkaria bakarra izatea; telebista ere bakarra, lurralde osoan entzun daitekeen euskarazko irratia ere bakarra, aldizkariak bi edo hiru.
|
|
|
Oso gaizki moldatzen ari gara
|
azken
bolada honetan.
|
|
2004
|
|
|
«Euskaraz ez bada, ez dago galdera zailik», azkar erantzun Iberokoak. Adar jotzea derrigorrezkoa balitz punta puntako pilotaria izateko, lehenaz gain, hoberenen artekoa litzateke
|
azken
boladan esku pilotak ezagutu duen aurrelari biziena.
|
|
|
batetik pertsonaiek euren artean dituzten elkarrizketen planoa, eta bestetik publikoarekin dituzten aitortzena. Horregatik, tarteka antzezlanak Stand up comedy estiloa hartzen du,
|
azken
boladan modan dauden umorezko bakarrizketena, alegia. Aktorea, gertuko tonuan, hizketan hasten da, bere bertsio partikularra eskaintzeko.
|
|
|
Egaña herri gehienetan egon da eta hurrengo urtean joaten bagara gu berak egin duena hobeto egin nahian, denek ikusiko dute tranpa, ez dituzte bertso onak entzungo, eta horrela hamabost urte daramatzagu. Horregatik,
|
azken
boladan, Maialenekin flipatu dut gehien. Maialenek bakarkakoarekin egin duena da kontzeptu bat eta errima bat hartu, eta ikusi, bere buru barrutik ikusi eta kantatu.
|
|
|
Diskurtso jakin baten printzak ditu kritikagai: ?
|
Azken
bolada honetan hitzetik hortzera dabilen diskurtso jakin baten printzak dituzu hauek, irakurle, euskarazko hedabideetan sarri samar agertzen ari direnak: euskararen desideologizazioaren beharra aipatuko dizute batetik, euskara besteek ere bereganatu behar dutela gogorarazi hurrena, eta honako hau erantsi segidan:
|
|
|
Esanak esan, egiatik ez du askorik gure artean, batez ere
|
azken
bolada honetan, behin eta berriz aditzen dugun honek: kosta ahala kosta euskaldungoaren biziraupenean horrenbesteko garrantzia izan duten bertatik bertako komunikazio sareei eutsi behar zaiela gauza guztien gainetik.
|
|
|
|
Azken
boladan, zenbait filosofo analitiko. Rorty eta Putnam, besteak beste, hermeneutikaren metodologietara hurbildu dira eta Emest Tugendhat eta Paul Ricoeur filosofokontinentalak metodologia analitikoetara hurreratu dira, Wittgensteinen filosofia etaHeideggerrena parekatuz, Gauza bera gertatu da Karl Otto Apel eta Jiirgen Habermas enkasuetan, neokantismo linguistikoa mahairatu ostean.
|
|
|
Era berean, eta nahiz eta gazteek ez sortu, gaztetxeko batzarrak kalteez arduratzeko konpromezua hartu zuen auzokidea kaltetua ez suertatzeko. Auzi aipagarriak 6 aretoan Getxoko epaitegiko iturrien arabera, 6 aretoko magistratuak bi auzi aipagarriak eraman ditu
|
azken
bolada honetan. Lehenengoan, Unibertsitate Lege Organikoaren kontrako itxialdi batean parte hartzeagatik 103 ikasleei terrorismoaren apologia leporatuta haien auzia Espainiako Entzutegi Nazionalera bideratu zuen.
|
|
|
Pako Aristirekin gogoratu nintzen,
|
azken
boladan sarritan aipatu baitu politikariak enpresariekin joaten direla kanpora, sekula ez idazleekin. Eta nago egokiera baliatu genukeela idazle eta artisten plataforma bat sortzeko, esanez prest gaudela hemendik kanpoko gure hitzaldi/ erakusketetan Euskadi edo Gora gu!
|
|
|
Eta are gutxiago
|
azken
bolada ontan, euskera ondo ikasteko bide geiago izanik. Alere, orain modan jarri bide da euskaltzaleen artean" pakezale" izatea:
|
|
|
Hori ez baitzen normala. Egia erran, laster baztertu zituen arrangura haiek, baina
|
azken
bolada hartan gero eta sarriago itzultzen zitzaizkion gogoa asaldatzera.
|
|
|
Antza zenez, gero eta estuagoak ziren euskal erakundeen eta Frantziako Deuxième Bureau aren arteko harremanak. Euskaldunak eta Intelligence Service britainiarra lotzen zituzten zantzuak ere ugariak ziren
|
azken
bolada hartan. Euzkadiko abokatu ziztrinak adiskide berriak egiten ari ziren.
|
|
|
Izan ere, basoetako lan latzak akituegi uzten ninduen ezer pentsatu ahal izateko. Baina
|
azken
bolada hartan sentipen nahiko asaldagarria nuen, alegia, gerrako mamu haiek itzultzen ari zirela nire arima torturatzera. Gerran hil nituen gizon guztien oihuak entzuten hasi nintzen berriro.
|
|
|
–Hartuta ditugu gela guzti guztiak –erantzun zion agureak, azentu alemaneko polizia bitxi haren haserreak izututa–
|
Azken
bolada honetan zail da gela librerik kausitzea Parisen.
|
|
|
Gau osoan zehar lan egitera joan aurretik emandako musu hartan ez zuen Felixek, nolabait esateko, musurik sentitu. Eta emazteari
|
azken
boladan zer arraio gertatzen ote zitzaion galdetu zion bere buruari. Zer arraio.
|
|
|
Berak bai izan zuela zortea ni aurkitzean, ez duzu uste? –eta barre algara bat bota du hitz egiten jarraitu aurretik– Gainera, hau ez esan inori,
|
azken
bolada honetan lanean ere zortea izaten ari da.
|
|
|
–Bai. Dena den,
|
azken
boladan...
|
|
|
Eta haren berri Karmeleri ematean honek sentituko zuen poza imajinatzen zuela irribarrea atera zitzaion. Karmeleren
|
azken
boladako begirada goibel eta tristea notizia harekin berriz piztuko zela pentsatu zuen txapa bat eta beste bat mozten zituen bitartean. Azken aldian ezpain artean antzeman zion estutasuna azkenik desagertuko zela pentsatu zuen, eta berriz aurkituko zuela bi edo hiru urte lehenagoko Karmele etxean.
|