|
2000
|
|
|
Azkenik, laukizuzenaren
|
azken
aldean Andurain Mayte Jauregi galanta. Zuberoako jauretxerik ederrenetakoa den hau XVII. mendean eraiki zen, Olorongo Apezpiku eta Kontraerreformaren gidarietako bat izan zen Arnaud Maite zuberotarraren aginduz.
|
|
|
Horrek eraman zituen, XII. mendearen
|
azken
aldera, bakebiderako marka erabakitzera, 1179 urtean elkarren artean hitzarmen bat onartuz, Karolingioen erara; hau da, lehenagoko Marka Hispanikoaren antzera jarri zuten muga. Inter Bizcahiam et Ipuzcuam?; Itziartik Durangoraino eta Araba barnera arte. Tarte muga horretatik zetorkigun Markina izena Debarroaren barrenaldeko eta Artibai ibarreko herriek osatzen zuten barrutiarentzat:
|
|
|
Egile berak agertzen digunez, XV. mendearen
|
azken
aldera agertzen omen da notario protokoloren bat edo beste, epaiketako lekukoen hitzak euskaraz idatzirik; aldiz, herri askotan batzarrak euskaraz zein nafar erromantzez egiten omen ziren, baina agiriak idatziz jasotzea bigarren horretan egiten zuten. Hala dakar El esfuerzo bélico de Navarra en el siglo XVI (1981) liburuaren 218 orrialdeetan.
|
|
|
Baina, gaian sartzen naizela, jakizu ezen, XVI. mendearen erdi
|
azken
aldean, jaun Albert Etxegoienen arreba bat Dibarsorotar batekin Baionarat ezkondu zela eta haien biloba zela jaun Marcel, zeina baikenuen, halatan, geure familiako ahaide urrun bat. Eta jakizu, aldi berean, ezen gure aita ahaidetasun urrun hartaz baliatu zela, hain zuzen ere, bai jaun Marcel gure prezeptore izendatzeko, harekin erlijionea eta erretorika ikas genitzan —baita musika apur bat ere, zeren eta lauta jotzen baitzekien—, eta bai Baionako merkatariekin eta negozio gizonekin harremanetan jartzeko ere, zeren dibarsorotarrak Baionako jauntxoetarik baitziren, bertze familia aberats batzuekin arnoaren monopolioa gidatzen eta irioiten zutenak, Baionako portutik Frantziako eta Europako hainbat herritako portuetarat.
|
|
|
Ordea, anaia Madrildik itzuli zen, eta, handik aitzina, Villagrandeko dukearen semearen gutunen aiduru egoiten zen hura, ezin urduriago. Eta asteazken goiz hartan ere —tigreak basorat ihes egin eta handik urte erdirat edo izan zen, hurrengo urteko martxoan— gutun bat jaso zuen, non Villagrandeko dukearen semeak Madrilgo kontuen berri emaiten baitzion, baita bere etxearen eta etxekoen berri ere; eta gutun hartan eta bere gutun guztietan beti izaiten zuen esker oneko hitzen bat
|
azken
aldera, batik bat gure amarentzat, zeinak ezin hobeki tratatu baitzuen, hura gure etxerat etorri zenean, aitaren berrogeita hamargarren urtemugan.
|
|
|
Izan ere, badirudi ezen orain dela bi mende eta erdi —Urbiain fundatu zenetik ehun bat urte geroago edo, beraz— lehorte izugarria izan zela Urbiainen, ekainean eta uztailean ur xortarik ere egiten ez zuela. Eta ekainaren
|
azken
aldean herritarrak kezkatzen hasi, eta uztail osoan prozesioan atera zuten herriko patroina, zeina baitzen denbora hartan san Mamerto, bere ezin konta ahala mirakuluengatik ezaguna izan zen Vienako artzapezpikua, baina alferrik. Eta erraiten zioten san Mamertori:
|
|
|
Eta don Luziok bertze ipuin luze bat kontatu zidan, zeinetik aski bainuke kontatzea nola Axularrek eskatu zion sakristauari, ipuinaren
|
azken
aldean, hil zezala mezerdian, ogia eta arnoa sagaratzeko mementuan, zeren Sarako erretoreak baitzekien orduko, halatan baizik ezin beregana zezakeela bere itzala, eta nola Axularrek eskatu eta solizitatu behar izan zion behin, bi aldiz eta hiru aldiz, sakristauak, finean, amore eman zezan eta hartarat ausart zedin.
|
|
|
Eta, hala, Alain Coup d’Œil ekin hilabete eta erdi edo neramala, galdetu nion ea ba ote zekien nola sortu zen xake jokoa, eta hark ezetz ihardetsi zidan, eta nik asmatzailearen eta erregeren arteko historia kontatu nion. Eta jakinarazi nionean, kontakizunaren
|
azken
alderat, nola erregek ezin izan zion buru egin asmatzailearen galdegiteari, ez zegoenez gero erresuma osoan behar hainbat gari bihi, Alain Coup d’Œil isilik geratu zen, harri eta zur.
|
|
|
Nire egoera eta animo pertsonala aldatuxea zen jadanik; hobeto nenbilen, Paristik itzuli ondorengo larriak eta apur bat baretzen hasita. 1970eko
|
azken
aldera abiatu nintzen Venezuelara. Han lana aurkitu nuen, Donostiako Garatetar batekin.
|
|
|
Bazkalondoan zigarro bat erretzeko edo halako zerbaiterako asti apur bat izan nahiez gero, ahalik eta bizkorren joan behar zenuen bazkaritarako ilarara.
|
Azken
aldean gertatzen bazinen, denbora gutxiago otordurako. Self servicea zen jantokia, kristoren jantokia; aukeratzeko nahi adina eta oso merkea.
|
|
2001
|
|
|
‘Otsailaren
|
azken
aldera uda australa amaitu eta eguraldi txarrak hasiko dira. Orduan, gu iparralderantz joanen gara, kanal magallanikoetara, Ushuaiara... ’
|
|
|
Euskal literaturaren lehenbiziko kondaira zein da? Nik esango nuke aita Aranak norbaiten historiaren bukaeran, oker ez banago Labayruren Historia del SeñorÃo de Vizcaya liburuaren
|
azken
aldean, sartu zuela zenbait berri euskal literaturaz, baina ezin esan daiteke, eta Aita Aranak ere ez zuen hori pentsatzen noski, hori euskal literaturaren historia denik. Lehenbizikoa dirudienez Orixerena da, Orixek euskaraz egin zuena8 Nik ez diot Orixerenari deus kenduko, baina esate baterako hau esan daiteke:
|
|
|
Ikusi berria nuen Psychosis, beti gogoko izan dudan Hitchcock-ek bere bekatuzko bizian egin duen bekaturik larrienetakoa. Ez dago berdindu besterik honek ikuslea inarrosteko
|
azken
alderako gorde duen ikuskizun lazgarri hura Zazpigarren zigiluaren bukaerarekin. Gaztelu zaharrean, zaldunaren emaztea ari da irakurtzen, guztiok adi dagozkiolarik:
|
|
|
Adiskide on batzuek eskatu didate, ez dakit ongi zergatik, Orixeren gorazarretan irten den liburu mardul honen atarian mintza nadin. Honenbeste euskal idazle garairen aldamenean, hobe litzateke, noski, ni
|
azken
aldean azaltzea, inon azaltzekotan. Besterik erabaki dute, ordea, eta ez diet ukorik egin nahi.
|
|
|
Mamia behar baitu lirikak, eta mami joria, behin eta berriro irakurriko badugu. Lizardi bera ere hizkera eta neurri erraz eta herrikoiagoen atze  tik zebilen
|
azken
aldera: zortziko txikitan ondu zituen" Etxeko sagastia" eta" Egamin" olerkietan, esate baterako.
|
|
|
Ez ginen oraindik bake bidean, aski hurbil bageunden ere, inoiz ikusi ez genuen bezalako ekaitzak harrapatu gintuenean. Lehen ere ezagutu genituen aldakuntzak, XIX. mendearen
|
azken
aldetik honantz, batez ere, baina ez genuen sumatu erauntsi honen eztanda urrikigabearen gisakorik. Eta erasoak gu hartzen gintuelarik, ez zuen beharbada euskara minbera baino xede deusezagorik aurkitu.
|
|
|
11 Ikus artikulu honen
|
azken
aldean," Eranskin gisa".
|
|
2002
|
|
|
1987an Euskaltzaindiak eskatuta, UZEIko hiru kide hasi ziren euskararen XX. mendeko corpusa osatzen, eta pixkanaka 7 laguneko taldea bildu da. Patxi Goenaga euskaltzainak adierazi digunez, Akademiak laurogeiko hamarkadaren
|
azken
aldera hartu zuen proiektua bultzatzeko erabakia: " Euskaltzaindiak hiztegigintzari ekin behar bazion, lan horretarako ezinbesteko langaia zen corpusa.
|
|
|
Hauxe: «Lan hau egiteko ez da bere kolkoan bildu, Europa zabalekoekin har eman herstuak ditu;
|
azken
aldean agertzen dizkigun berak erabilitako liburuak lekuko, bostehun inguru eta Europa guzikoak».
|
|
|
Amurrioneta Laudion.
|
Azken
alde hau Bizkaira begira dago.
|
|
|
Baina biderik egon arren, ez daedozein iristen jomugara. Joana zaigun XX. mendearen
|
azken
aldera campusezhornitu gara Euskal Herrian, baina ez dakit horrek aukerarik emango diguneuskaldunoi, mende berrian nahi genukeen goi mailako unibertsitategintzan.
|
|
|
Ez nion gezurrik esan, eta etxean geratu zen, gero eta neke handiagoekin. Hitz egiteak ere nekatu egiten baitzuen,
|
azken
aldera. Eta hezurretan zegoen.
|
|
|
Sarrera eta
|
azkena
alde batera utzita, zazpi atalek osa  tzen dute liburu hau, eta hiru bloketan bana daiteke. Lehenengo hiru atalen gaia, nolabait, nobelaren ustezko nagusitasunarena da:
|
|
2003
|
|
|
Joan den martxoaren
|
azken
aldera, Eusko Jaurlaritzak Asturiasko HidroCantabrico enpresa elektrikoari esleitu zion gasaren sektoreko Naturcorp enpresa, 537 milioi euroren ordainetan. Enpresa horrek ez ezik, Iberdrola, Gas Natural eta Enel enpresek ere aurkeztua zuten eskaintza, baina, adierazpen ofizialen arabera, azkeneko horiek Asturiaskoak baino balio apalagoa izendatu zioten Naturcorpi.
|
|
|
Hamarkada horren
|
azken
aldera (1988) Gabeko atorra izeneko elaberriaz harritu gintuen. Baina elaberri hau 1982 ostetxokoa da, zeren senar emazteek urte horretan egin baitzuten Oslora bidaia, ezkontzako 25 urteurrena ospatzeko.29 Bizkaieraz argitaratu bazen ere, lehenengo idazlearen euskara osotu ereduan erredaktatua.
|
|
|
Hiztegitxo bi daroaz gure liburu honek: a) Idazlan bakotxaren ondoren, zati horretako hitzik ezezagunen hiztegitxoa; b)
|
Azken
aldean, bizkaieraren hitzik berezienena (Hau, egia esan, euren lehenengo hizketea bizkaierea ez dabenentzat egin dogu, batez be). Baina, hiztegiok egikeran, oinarri bat izan dogu:
|
|
|
Gerreak hondatutako Seminario Txiki hau behar dan moduan atondu barik egoala ta, berandu, guztiz berandu eroan ginduezan Arteara, bigarren urtea egiteko: urtarrilaren
|
azken
aldean, aurreko urriaren hasieran eroan beharrean. Luzea, benetan, luzeegia gure lehenengo oporraldi hori:
|
|
|
Poloniaren historiak eskolaturik, ordea, bere artikuluaren
|
azken
aldera, aita Woronieckik asmatzen zuen seminarioko edo fakultateko bere ikasleei honelako galde baten egitea: Utrum homo, ex charitate, magis debeat diligere suos concives diversae nationalitatis, quam connationales ad diversos status pertinentes?
|
|
|
Idatzizkohirugarrenerantzun bataskozazgeroagokoaekargenezake hona, beharbadaaurrekobiakbezainesplizituaezbadaere.Oraingohonetan, PiarresLafittek. MendehuntakoEuskaldunidazleenpentsa bideak? aztertuditujakintza alorrezalor, GureHerriaaldizkarian1974.urteanargitaratutakoartikulubikoitzean.Idazlanhorrenlehenzatian, JeanEtxepareri pasartetrinkoa eskainizionfilosofoensailean, eta,, fedegirixtinoakordokatuzitzaiolaLarresorokoikastegian, filosofiaikastean, azalduetagero,
|
azken
aldera, dagoenekozaipatudugunEtxeparerenartegiratzearenaaurkituahal duzubestebehinere.Baina, oraingohonetan, Etxeparerengazte denborakobekatuaksakonagolurperatzeko, etaheinbateanordukobereideiaokerrakareetaarbuiagarriago begietaratzeko, bestefilosofoezezagunbatez baliatukodamaltzurki, Etxeparerenondo ondotxoankokatuta:
|
|
|
266) (2002: 159) Hegoaldekoari dagokionez, bat datoz euskal historiografiaren paradigma aldaketa nagusia XIXren
|
azken
aldean kokatzean, ordura arteko guztia garai prekritikoan bilduz. Guk ere periodizazio hori segitu dugu bada.
|
|
|
Egunotan esku artean ibili dut torturari buruzko liburuxka bat, 1975eko
|
azken
aldera argitaratua, ni atxilotu ninduten garaian hain zuzen. Izenburua, La otra Euskadi:
|
|
|
Euskalduntze alfabetatze mugimenduaren (hemendikau rrera mugimendua) beheranzko joera ez da gaur goizeko gauza: 70eko hamarkadaren
|
azken
aldera jadanik nabaritu genuen hori; hamarkada horretako hiruga rren laurdenekobooma ren ondoren, hasia zen beheranzko joera.
|
|
|
Gerrako kazetari ospetsuena bilakatu zen, Francori berari egindako elkarrizketa bategatik eta, batik bat, Badajozko sarraskia salatu zuena izan zelako. The Chicago Tribunen 1936ko abuztuaren
|
azken
aldera argitaratutako lan baten bidez, hain zuzen. Bruno Mendiguren pozik agertu zen, hura gurekin zela eta.
|
|
2004
|
|
|
Horrela hasten da Arregiren kritika saioa. Hainbat orrialdetako testua mamitu ondoren,
|
azken
aldera, gisa honetako ondorioak ateratzen ditu bere kolkotik: –(...) alguno de ellos mantiene o se arroga la pretensión de ser el mundo simbólico normativo (y no precisamente el oficial), y a través de las apelaciones a la necesaria unidad a favor del euskera, pretende, en el contexto y en la lógica del argumento expuesto al inicio, establecer como único mundo simbólico aceptable para el euskera el suyo, transmitiendo así una pretensión totalitaria de la concepción de la sociedad, a traves de los planteamientos ligüísticos, negando cualquier pluralismo?. 39
|
|
|
|
Azken
alde horren inguruan, hurrengo taulako datuak esanguratsuak izandaitezke:
|
|
|
1957ko
|
azken
aldera hasi ziren gerora Jarrai antzerki taldea izango zenaren lehen pausoak ematen, GipuzkoakoFo ru Aldundiak Donostian zuen" Julio Urkixo" aretoan, Koldo Mitxelenak erabiltzen zuena. Bertan antzerkia egin baino, antzerki testuen irakurketak prestatzen genituen, eta gero irakurketa hauek Liburutegian egiten genituen.
|
|
|
Airean tarte bat egin eta gero, zilipurdika jaitsi nintzen, eta piririka ere egin nuen
|
azken
aldera. Elurrik ez egotera, seguru hezur bat baino gehiago hautsiko nuela.
|
|
2005
|
|
|
Zentzu horretan, aktore politikoak, udal mailako elite politikoakalegia, ez dira auzi honetan benetan inplikatu, gatazka usteltzen utzi dute, nolabaiteko elite politikoen lurruntze prozesu bat gertatuz. Hori da behintzatlehenengo begirada batean somatzen dena; izan ere, alde batean edo bestean ezegoteak
|
azkenean
alde baten alde egitea suposatu baitu. Ekidistantzia faltsu horrenatzean Alarde diskriminatoriaren aldeko apostua da ezkutatu egin dena, nolabaiteko, liberalismo alardistikoaz?
|
|
|
Halaxe uste zuen. Bere bizitzak
|
azken
aldera ezagututako denboraren abiadurak ezinezkoa egiten ziola idazketa. Edo orainaren indarrak irensten ziola guztia.
|
|
2006
|
|
|
Deskarga mendatera doan harrizko pistari jarraiki, eroso osatuko dugu jaitsieraren lehen zatia. Pista utzi eta Santa Barbara aldera doan bidexka hartuz, Agerre baserri ederraren paretik igaroko gara,
|
azken
aldera asfaltozko bidean barneratuz. Santa Barbaratik herrirainoko bidea berriz, Zuloaga eta Erratzu baserrien albotik igaroz osatuko dugu oraingoan eta Pasiotarren eliza aurretik igarotzeak Urretxura itzuli garela adieraziko digu.
|
|
|
Philips, Sony, Memorex, Ecom eta Maxell marketako CDetan eta Super Max2000, Emtec eta Fujifilm marketako CD RW etan, grabazioaren
|
azken
aldean akatsak gertatu ziren arren, ez dute erabileran eraginik.
|
|
|
Aberri egun batean, Esteban bere semetxoarekin, atxilotu egin zuten Bermeon.60ko hamarkadaren
|
azken
aldera izan zen hori. Egia esan behar bada, bera ez zenabertzalea eta ez ezer, baina Sebas senarra kaskagorra zen eta Paquitak ez zuenadorerik izan hari Aberri egunera ez zuela joan nahi esateko.
|
|
|
Dualismo kartesiarra bazterturik, bada (hori katolizismoarekin berdintzen da), izpirituaren eta naturaren harmonia eta paralelotasuna proklamatzen da, hots, bion monismo organiko ebolutiboa160, zientziak oraindik eman ezin ziena desirari eta irudimenari emanaraziz. Hondo hau da Baroja-ren nobeletan dominatzen duen bera, XIX. mendearen
|
azken
aldetik aurrera beti suposatu beharra dagoena autore espainoletan herriaren gogo edo izpiritu kolektiboaz ari diren testuetan, hein batean bederen horren aurka dihardutenen kasuetan ere planteamenduaren tankera inposatuz (hori izango da Ortega-rena). Hona hemen" Espíritu colectivo" atalaren amaiera aipatu Hiztegian, argi emaile ezin hobea honezkero Espainian dabilen" Volksgeistaren" kontzeptuaz, Herder edo Hegel-engandik mila legoatara:
|
|
|
Lehen partean, femeninoan, boterean zeuden ereduen kopia edo barneratzea gertatzen da Showalterren esanetan; bigarren etapan eredu eta balio horien kontra joaten da emakumeen literatur lana eta gutxiengoaren eskubideak eta balioak defendatzen dira; azken atalean, emakumearen literaturan, autoezagutza eta barne begiratzea hasten da. Showalterrek emakumearen literatura izendatzen duen
|
azken
alde hori bereganatzen du Landak bere poetikan eta ondorioz bere pertsonaietan. Landaren pertsonaia femeninoak bere burua ezagutzen eta eraikitzen ari dira.
|
|
|
Ikusten denez, batzuk ia bukaturik daude, beste batzuk laister bukatzeko moduan, eta nahiko urruti hirugarrenak. Dena dela, urtearen
|
azken
aldera lehendabizikoa argitara ahal izango dugula pentsatzen dugu.
|
|
2007
|
|
|
XIX mendearen
|
azken
aldean euskara beste motibo bategatik ikasi zuten batzuk agertu ziren. " Gure hizkuntza delako eta gorde egin behar dugulako" edo horrelako zerbait erantzungo zuten orduan ikasteko motibazioaren inguruko inkesta batean Campionek edo Aranak adibidez.
|
|
|
XIX. mendean zehar aldendu zen euskara Aiarako konderri zaharretik eta Arabako lautadan Gasteizen ipar eta ekialdera dauden hurreko herritxoetatik. Laudion, ostera, XIX. mendearen
|
azken
aldera arte bizirik iraun zuen. Bada hiri horretarako eginiko euskal dotrina bat, 1828an bertako abadeek inprimarazi zutena, eta 80ko hamarkadan berriro argitaratu zena.
|
|
|
Nazio bat dena zerak dago egina, «klimak», hezkuntzak, beren auzoekin harremanak eta beste faktore aldagarri eta enpirikoek, eta ez esentzia barnetar haztaezinen batek, ala arraza edo kolorea bezalako faktore aldagaitzek. Hau dena bere bizitzako
|
azken
aldera esan zuen eta doktrina ilustratu huts hutsa da. Herder-ek ihardukitzen du, ez gozamen maliziati apur bat gabe(?), Kant liberal handiak bere Anthropologie n larregi enfatizatu dituela arraza eta kolorea.
|
|
|
ALAIN: (OFF) XVIII. mendearen
|
azken
aldera, eraikitzaile berri batzuk agertu ziren, arkitekto tradizionalek baino gauza gehiago eraikitzen zituztenak. Ingeniariak ziren, Industria Iraultzarekin jaioak; Isambard Kingdom Brunel bezala, Cliftoneko zubi esekia eraiki zuen gizona.
|
|
|
ALAIN: (OFF) Ingeniarien ziurtasuna erakargarri suertatu zitzaion arkitektoen belaunaldi oso bati, XIX. mendeko
|
azken
aldera â?, modernistaâ, deitzen hasi ziren haiei.
|
|
|
|
Azken
aldera hori, gure ustez, desegokia da komunikagarritasun aldetik azken lekuan duelarik semaforoa.
|
|
|
blokea. Baina okerrago gertatzen da bloke hori, bunker hori, badago perpausaren
|
azken
aldean, orduan irakurketa, batez ere perpaus luzeetan, errukigarria bihurtzen da, jasanezina, ernegagarria, kabreatzekoa.
|
|
|
(Dena dela, agian ohartxo bat merezi du konstatatzeak, Mirande edo EAJ PNVko Euzko Deya n irakurriz gero hain problematikoa kausitu ohi den arraza hori, Amigos del Pasen Buletinean inolako problemarik gabe aipatzen dela garai horretan). Euskal lurraren Barojaren maitasuna eta azaldaketa literario paregabea goraipatzen da, etab. (Azorinek ere hori ez du gaizki egin), eta, artikuluaren
|
azken
aldera, haren gutartasuna esanahitsukiro bi puntu hauetantxe nabarmenduz harritzen gaitu. Bat, Don Pioren golko funtsean kristaua:
|
|
2008
|
|
|
Asteburuan ligaxkako lehenengoaren aurka jokatu zuen eta ez zen irabazteko gai izan. Eskas egon ziren durangarrak Zaldua indartsu baten aurrean baina
|
azkenean
aldea ez zen horrenbestekoa izan; 50 zaldibarkoen alde.
|
|
|
Oteizak,
|
azken
aldera esaten zuenean: " Hemen sei hilabeteko diktadura, horixe behar da, hau dena martxan jartzeko!", hori esaten zuenerako zahartuta zegoen, korrika hitz egiten zuen.
|
|
|
Gainera, une horretan indarrean dagoen legea da aplikatu beharrekoa, horren eraentza eta ondorioekin.
|
Azken
alde hori garrantzi handikoa izan daiteke, tributu legeak oso azkar aldatzen direla kontuan izanik.
|
|
|
Bigarren zatiaren
|
azken
aldean, bi taldeek kolpeka aritu ziren zelai erdian aukera ugari sortuz bi ateetan. Eibarrek baloiaren jabetza hartu zuen, baina beti aurrean Willy aurkitzen zuen, bere taldeko onena.
|
|
|
Eskuineko begia apur bat itxi zuen piezaren azken zatian sartu zela nabaritu zuenean. Bazen zailtasun handiko mugimendu bat
|
azken
aldera. Eskuineko eskuko laugarren atzamarrak aparte samar zegoen sol bat sakatu behar zuen.
|
|
|
Azafatak batera eta bestera dabiltza azalpenak ematen. Bidaiaren
|
azken
aldera jakin dute albistea. Zurbil geratu dira haien aurpegiak jakin dutenean, baina beraien lanaren arriskuak halakoak dira.
|
|
|
Adin guztiak ote zituen, bada, neska hark, hamazazpi hemezortziko edertasun betierekoak betiereko egiten baitzuen?? Alta, eszenari begira zegokeèn lekuko batek ongi atzemango zion nola markes jaunak bizi izan zituen zalantzazko memento gutxi batzuk, haietako batean,
|
azken
aldean, burua ezker eskuin mugitu zuen hiru aldiz, betilun, itxi ere, itxi zituen begiak ondotik:
|
|
|
Ricardo erantzutera zihoakion, baina une hartan biolin batzuen doinua hedatu zen egongelan barrena: orkestra txiki bat zen, oholtzan zegoena, festaren
|
azken
aldea girotzeko ekarria.
|
|
|
Gordelekuz gordeleku ibili nintzen, bala ikaragarri haiek atzetik nituela beti, edo hala iruditzen zitzaidan behintzat. Baina bonbardaketaren
|
azken
aldera, nahiz oholesirantz abiatzera ausartu ez, hain zuzen balarik gehienak hantxe erortzen zirelako, adorea berreskuratzen hasi nintzen; eta ekialderantz itzulinguru luze bat egin ondoren, ertzeko zuhaitzen artetik arrastaka jaitsi nintzen.
|
|
|
Behin bakarrik egin zion norbaitek aurre,
|
azken
aldera, aita gizajoa heriotzara eraman zuen maldan oso behera zegoenean. Arratsalde batean, azken orduan, Livesey doktorea gaixoa ikustera etorri zen eta, amak eskainitako afari legea hartu ondoren, salara sartu zen pipa erretzera zaldia herritik ekarri bitartean, guk ez baikenuen ukuilurik ostatuan.
|
|
|
Marisorgin txiki honek hobe izango luke urrundu. Uztailaren
|
azken
aldea enpusek arrautzak erruteko garaia da; eta oparo jan behar dute.
|
|
|
Animalien inguruko mito batzuk desegiteko ahalegintxoa egin nahi genuen; eta agian XIXgarren mende
|
azken
aldera Fabreri jazotakoa gertatuko zitzaigun: benetan aurrean daukaguna barik beste zerbait ikusi nahi izan dugula.
|
|
|
Marisorginei buruz asko idatzi da, batez ere Fabrek, entomologo aurrendariak, XIXgarren mende
|
azken
aldera zehatz aztertu zituenetik. Dena den, gaur esaten diren gauza asko azterketa haietatik ateratako ondorio okerrak baino ez dira; eta, kasu batzuetan, sasi zientzialarien gehiegikeria hutsak.
|
|
|
NARRATOR: (OFF) Hirurogeita hamarreko hamarkadaren
|
azken
aldera, produktoreak hasi ziren zero zero zazpi lanbide mamitsuago eta burutsuagoak zituzten emakumezkoekin parekatzen.
|
|
|
|
Azken
alde horri, alde kontsumitzaile horri, erantzun behar dio Elhuyarren alde sortzaileak. Eta errealitate horretatik, premien, nahien eta ezinen dialektika horreta tik?
|
|
|
Nolanahi ere, Réveil> basque> (1886) hasi zen euskara erabiltzen, ez Eskualduna> (1887), nahiz gero xuriak euskarari toki nagusia eman, euskara erlijioaren babes eta hesitzat hartu eta erabiliz. Réveilek, ordea, gero eta euskara gutiago erabili zuen
|
azken
aldera, Errepublika inoiz baino indartsuago zelarik.
|
|
|
hasiak). Herri kronika bereziak dira, alderdikariak, gehienetan gai eta okasio jakinen ingurukoan (uztailaren 14ko besta, herriko bestak, herriko eztabaidak bozak aitzinean); ohointza, istripu eta holako gertaerei buruzkoak ere badira, gero eta gehiago
|
azken
aldera, iritzi artikuluak gutxitu ahala. Bertsoak ere ez dira eskas, lerroaldeetan barrena, tar tekaturik.
|
|
|
1925ean agertua, berrargitaratu du Labayru Ikastegiak (Bilbo, 2006). Liburu horren
|
azken
aldean Rollok XX. mendearen hasieran Markinan jasoriko herri ipuin batzuk datoz, eta horietako bitan ere Alarabie, > gigantian> eta> gison jatallian> ipuñe> (12T) eta Lamiñek> (16T), Odisearen pasarte honen zantzo garbiak ageri dira. J. Kaltzakortak oraingo berredizioa, eranskin interesgarri batzuekin hornitu du, bere garaiko euskalariek obra horretaz eginiko aipamen, iruzkin eta kritikekin.
|
|
|
Akademikoen autoritatea ez zen onartu edo ukatu behar euskara jakite edo ez jakite ikuspegiaren arabera, baizik Sabinoren lagun edo etsai izan omen zirenaren arabera. Zeren
|
azken
aldean egiten zen kontzesioa, akademikoak «Sabin baño jakittunaguak, zurraguak eta euzkelmattaliaguak» zirela frogatuz gero «pozik jarrattuko gayakez» esanez, erretorika soiltzat hartu behar da: ideologiak itsuturik egon ezean edonork ikus zezakeen Azkuek edo Campionek Sabino Aranak baino gehiago zekitela euskal linguistika kontuetan; bestalde ea Sabino Arana baino «euzkelmattaliaguak» ziren planteatzean, neutraltasunez ezin erantzunezko galdera pausatzen zen, hortik beti aterako zitzaielarik garaile euren. Maisua?.
|
|
|
Ahalik eta bizkorren beste preso elgoibartarren bati emateko opatuz eman zion giltza Bertek Mendizabali, “ia laster giltza Arnaldori ematerik daukazun” esan zion. Dirudienez, abuztuko
|
azken
aldera lagako dute aske Arnaldo Otegi, Batasunako bozeramailea. Kimetz elkartean egin zuten afariarekin eman zioten amaiera ongi etorri ekitaldiari.
|
|
|
Ricardo erantzutera zihoakion, baina une hartan biolin batzuen doinua hedatu zen egongelan barrena: orkestra txiki bat zen, oholtzan zegoena, festaren
|
azken
aldea girotzeko ekarria.
|
|
|
Adin guztiak ote zituen, bada, neska hark, hamazazpi hemezortziko edertasun betierekoak betiereko egiten baitzuen...? Alta, eszenari begira zegokeèn lekuko batek ongi atzemango zion nola markes jaunak bizi izan zituen zalantzazko memento gutxi batzuk –haietako batean,
|
azken
aldean, burua ezker eskuin mugitu zuen hiru aldiz, betilun... itxi ere, itxi zituen begiak ondotik: neska basatia bere alaba izan zitekeela bururatu ote zitzaion markes jaunari? –, kantaldiak iraun zuen bitartean; bazirudien, baina, markes jaunaren ezezko hark, jarrera moral baten ondorio behar zuenak, gutxi zezakeela ijito arrazako neskak –oholtzaren ilunean pantera bat iduri– markes jaunari pizten eta eragiten zizkiòn desiozko sentimendu bizien aurka –indar telurikoen sortzailea antzinako eta betiko sumendia da, zeinari, lehertzen den bakoitzean, hodei piroklastiko bat darion, lurren gorputzak eta gorputzen lurrak suaren mende ipintzen dituena–, harik eta kantaren eta dantzaren erritmoak –zikloiak, trumoiak eta uholdeak– zalantzak agintzen ez duen eremura arrastatu zuen arte, begi itxiak erdiz erdi ireki eta ikuskizunaren mende jartzen zela, bihotz eta buru, buru eta bihotz.
|
|
|
Aita zenak
|
azken
aldera maiz esaten zuena: " Lehen izandakoak ez dik batere balio hemen".
|
|
2009
|
|
|
Nahiz eta laurden honetan katalanak izan ziren abantailak lortu zituztenak. Laurdena bukatzeko bi minuturen faltan Bruesa bost puntugatik galtzen ari zen (32), baina
|
azkenean
aldeak murriztea lortu zuten gipuzkoarrek eta 39 emaitzaz iritsi zen partida atsedenaldira.
|
|
|
Ezta Valentino Rossi heldu ahal izan da australiarraren mailara. Hala ere, Stonerrek hasierako errenta kezkagarria murriztea lortu zuen entrenamenduen
|
azken
aldean.
|
|
|
Euskal Herriaren gatazka eta agonia. Beldur naiz, poema osoa lantu edo negar kanta bibliko baten tankeran beren beregi paratua dagoela antzeman ez dionari, zuntzunkeria kasik barregarria iruditu behar zaiola, tonu tragikoan irakurtzen duenean
|
azken
aldera: –Adiskide,/ gure Herrian behar bada,/ ez da izango hilobirik ere guretzat?
|
|
|
Mendearen
|
azken
aldera, zientifikoen beren erreakzioa horrela ideologizaturiko zientziaren aurka, teoriak bizitzaren eta praxiaren zerbitzuan Naturaz jabetzeko lanabesak baizik ez direla aitortzea izango da (E. Mach).
|
|
|
Pentsatzen duen bakarra Schultze alemanak ematen baitu.
|
Azken
aldera, protagonistak, jada perfekziora heldua (hots, Natura naturaltasunez onartzera),, de mis noches tristes, de mi alma torturada por angustias y terrores extraños, de mi vida con el corazón vacío y el cerebro lleno de locuras, kontatzen digunean, egia esan, ez dakigu zertaz mintzo den.
|
|
|
XVIII. mendean literato/ filosofo Argitsuak nahinon Arrazoimenaren eta Egiaren faroak bezala distiratu dira, Gorteetako monarka absolutistak eta gortesauak nahiz burgesia hiriburutarrak limurtuz eta xoratuz San Petersburgotik Lisboaraino. Iraultzaren ondoren, XIX. mendetik XX. mende
|
azken
aldera arte,, intelektualak? –literatoak ia beti abangoardia salbatzaile gisan agertu izan dira eszenategian, gizarteko narrio eta ustelen salatzaile beldurgabe, borrokalari ausart?. J, accuse?, askatasunaren eta progresoaren banderari, goiko politikari nahiz beheko bulgoarekin gupidarik gabe kritiko, beti hobejakile eta gozatu ere halakoxearen ninboa gozatuz jendaurrean (hein handi batean eurek idazten dute prentsa).
|
|
|
Hasieran pentsatu omen zuen zure emazteak ez zuela alde egiteko aukerarik izan, edo zerbaitek huts egin zuela. Gero, hurrengo egunetan Ana agertzen ez zela ikusita,
|
azkenean
alde egitea lortu zuela pentsatu omen zuen. Bere erranetan, Ana Bordeleko bere hotelean lasai lasai zegoelakoan zegoen Goikoetxea.
|
|
|
–Guztiak gizon zailduak zarete, eta hotzean bero eta beroan hotz nahi zaituztet, gaurdanik ekingo diogun borrokan! , eta
|
azken
aldean?: Banan banan baiezkoa eman zenieten nire asmoei, horregatik deitu zaituztet gaur guztiok hona, baina inork atzera egin nahi badu, oraintxe du aukera.
|
|
|
HOUSE: Laurogeita hamarreko hamarkadaren
|
azken
aldean, NASAk ikerketa dei bat egin zuenâ? ¦ zientzialariek ideiak eta proposamenak (OFF) egin zitzaten. Ikergaia zen elektrizitatea eta magnetismoaren indarrak erabiliz bide bat egitea, (ON) jaurtiketetan hasierako bultzada hori lortzeko.
|
|
|
Euskaltzaindiak, Juan San Martin Jagon sailburuaren bitartez, 1979aren
|
azken
aldera, Itzultzaile Eskola bat sortzeko aurre txosten bat presta zezala eskatu zion Xabier Mendiguren Bereziarturi. Honek 1980ko martxoaren 28an
|
|
|
1.888). Toki batzuetan VI. mendearen
|
azken
aldera lege kanonikoak derrigorrezkotzat jotzen zuen zerga hauek ordaintzea13 XII. mendearen hasieran hamarrenak kristau denentzat nahitaez ordaindu beharrekoak bilakatu ziren. Hain justu ere, honako produktuen hamarrena ordaintzen zen:
|
|
|
Lasaigarriak. Epe laburrean hartu behar dira (hiru lau hilabetez, gehienez ere), eta
|
azken
aldera pixkanaka botikaren dosia murriztuz joanez gainera.
|
|
|
Egungo bidezidorra, bestalde, konpondu eta oinezkoentzako ibilbidetxo txukun bat egingo dute goi aldetik eta Txakursolo kale arteraino.
|
Azken
alde horretan, egun dauden lerroko aparkalekuak kendu eta, horien ordez, elbarrituentzako aparkalekuak ipiniko dituzte eta igogailuko sarrera irteerentzat ere gune bat atonduko dute. Aipatu, azkenik, igogailua ipintzeko lanen eraginez kendu dituzten arbola ale guztiak ezpondan bertan birlandatuko dituztela.
|
|
|
Esan gabe doa, urtearen bi aldeak, gure urtaroek baino askoz hobeto seinalatzen zituztela haiek. Gure negua, izan ere, abenduaren
|
azken
aldean abiatzen denez, ordurako egun laburrenak pasatuta baititugu. Uda, aldiz, egun luzeenak iritsi orduko hasten dugu, egunen beherakoari segika.
|
|
|
Halere, eguneko minutu bana galduz goizetik bezala arratsetik, abuzturako ordu betera arrimatua ohi du beherakada. Egun luzeenei ordubete kendu eta gainbeheran martxoso abiatzen denean ja, panparroikeriak ahaztuxeak ditu abuztuan,
|
azken
aldera bi minutu eta erdi galtzen baititu egun bakoitzak gauaren irabazitan. Larreak ere, indarra galduta, bibelarretan dira orduan... larrazkena, nonbait, iparraldean.
|
|
2010
|
|
|
SiadeCo sozioekonomia eta hirigintzaren ikerketarako taldea sortu zuen 1967an, beste lagun batzuekin (soziologoak, ingeniariak, arkitektoak, ekonomistak...). kooperatiba horretan egin du lan 1996 urtera arte; iñaki izan da talde horretan euskararen gaia bideratu duen eragile nagusia. 1960ko hamarkadaren
|
azken
aldera ezagutu nuen iñaki, euskal komunitatearen kontzientzia sentitzen, bizi nahia agertzen eta zabaltzen. beti zaindu du bere askatasuna: inoiz ez du apaiz lanagatik soldatarik jaso eta alderdi jakinik gabeko abertzalea da. euskararen normalizazioan makina bat udalerritako egoera soziolinguistikoaren azterketa, programa eta plangintza burutu ditu. wikipedian (iñaki larrañaga – wikipedia, entziklopedia askea) ikus daiteke haren bibliografia oparoa. bide berri asko urratu dituen aitzindaria da. gutxik bezala ezagutzen du euskal herriaren egoera soziolinguistikoa eta, bere esanaren eta eginaren arteko koherentzia erakutsiz, ekarpen handia egin dio euskal herri euskaldunaren iraupenari. soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain
|
|
|
Aita ez zen kondenatu, jakina, nola, bada, kondenatu ardi zuri bat!?, baina bai, beharbada, purgatorioko garbitokira joan, perlesiak jo zuenean, adimena laburtu eta buru ahalmena gutxitu ote zitzaion aitari?, halako moldez, non zertzelada hark bihurtzen baitzuen suizidioaren bekatu mortala arin?, nondik, su purifikatzaileak arimaren orbanak behar bezala garbitu ondoren, zerura egingo baitzuen: horregatik otoitzak eta mezak, eta horregatik automobil istripuak eragiten zizkiòn minak, bizitzaren
|
azken
aldean ugariak bezain jasanezinak egingo zitzaizkionak, aitaren arimaren alde! Hura baitzuen, antza, aitari bere maitasuna erakusteko modu bakarra, aitari purgatorioan egokitu zitzaiòn gurutzea ere bere egiten zuela.
|
|
|
gizon onek gaiztoak garbitzea, ez da kasualitatea gero gizon onak beti indartsuenak izatea?!? edo haiek zapaltzea, gatibu lanetan. Korolorenko ere indarkeriazale agertu zen bizitzaren
|
azken
aldean, Tolstoiren iritziaren aurka, oker ez banago??, kartzeletan edo gulagetan. Dostoievskik erakutsi zidan niri, ordea, planteamenduaren xinpletasunean ezinezkotasun bat zegoela, ez baitago gizon onik ez gaiztorik, osotasun baten barruan ulertua ez behintzat, on bakoitza bere gaiztoak bizi baitu, gaizto bakoitza bere onak bizi duen bezala?
|
|
|
Urte batzuk igaro dira zuk zeurea idatzi zenidanetik, Damaso, eta ea nik ere neureari amaiera ematen diodan; zuk zeurean diostazunez, Jainkoaz hitz egin nahi zenidan, zeure ateismoaz, alegia?, nahiz eta azkenean zure lehen asmoa korapilatu eta zeure bizitzaren berri eman didazun;
|
azken
aldera, ordea, azken aurreko atalean, zehatz mehatz esanda?, ederki heldu zenion zure karta luze hau idaztera bultzatu zintuèn gaiari, derradan, bide batez, testu hori argia iruditu zaidala sarri askotan, baita partziala eta dogmatikoa ere beste batzuetan: esan ere, esango nizuke, halaber, zure kritika hori katolizismo tradizionalari egindakoa dela, baina ni ez naiz hain karka, Damaso?!?, eta ea nik ere neure defentsari ekiten diodan. Jainkoak itsu metafisiko egin zintuen, eta ea argi izpi batez argitzen dudan zure itsukeria?, sermoi edo teologi lezio batekin gogaitu bazaitut ere?
|
|
|
Ez guztian, hori ere hala da? nobelaren
|
azken
aldean Andrés Hurtado Lulúrekin ezkontzen baita, eta nik ez bainuen ezkontzeko asmorik: horrek, baina, ez zuen Lulúri buruz nuèn iritzia, aldekoa oso?
|
|
|
Nork esango zidan niri, ordea, zuk zeure idazkia utziko zenidala?; hitz idatzia, gainera, zintzotasunez idatzia, zuk egin duzun bezala?, beste gauza bat da; hitz idatziak, izan ere, beste denbora bat du; zu hilik zaude, bestalde, eta beste distantzia batekin neur dezaket guztia, errukiaren betaurrekoak neure begien aurrean paratuta? horregatik ulertzen baititut izkribuaren
|
azken
aldean zuzentzen dizkidazun hitzak: –Gabino:
|
|
|
eta gure noiznahiko barre algarak esandakoaren adierazgarri; esaten ari natzaizuna da gure artean guztia ez zela pena eta negarra izan, une bikainak ere igaro baikenituen: zetatarren abentura edo kuadrupletarena, adibidez, zuk zeure izkribuaren
|
azken
aldean aipatzen dituzunak, baita, aipatzeaz gain, garatu nahi zenituenak ere, nahiz eta hondarrean ezinezkoa gertatu zitzaizun??, pelikula batean azaltzeko modukoak dira; baina kontua ez da, beharbada, guk ongi pasatutako mementoen zerrenda egitea, baizik eta ñabardura hori azpimarratzea, bizinahiari eta bizipozari, eta umoreari, azken batean, lotutako beste errealitate horren existentziaz mintzo zaiguna.
|
|
|
Bada azkenik, horrezaz gainera, Eusko Jaurlaritzatik kanpora egon arren hezkuntza alorreko hizkuntza normalkuntzan eragiten duen beste zenbait aginte organo. Foru Aldundiek eta,
|
azken
aldean, udalek, nork bere alorrean, ekarpen ohargarriak eginak dituzte oro har Jaurlaritzaren ekimena osatze aldera. Ekarpen horiek ez dira ordea, hitzez hitz, EENren hezkuntza alorreko garapen huts, eta ez gara beraz berorien azalpenean sartuko.
|
|
|
Laurogeiko hamarkadaren
|
azken
aldera izan zen; krisi industrialaren gogorrena pasatuta zegoen arren, oraindik ere jotzen zituen ostikoak han eta hemen; lur jotako enpresak, ordainketa etenak, enplegu erregulazioak, krisi espedienteak, jubilazio aurreratuak, kaleratze hitzartuak, sektoreen birmoldaketa... eguneroko esapideak ziren horiek denak komunikabideetan, eta egunerokoak ziren, halaber, greba eta manifestazioak, itxialdi... Ahal zuenak ahal zuena egiten zuen, lanpostuari eusteko, aukeran, edo kalte ordain itxuroso bat ateratzeko, besterik ezean.
|