|
2001
|
|
|
Geriatriko osoan gutxien ezagutzen duzun agurea. Beno, hobeto esanda, ez duzu batere ezagutzen, ez duzu inoiz harekin
|
hitz
egin. Lotsa antzeko sentsazioa izaten duzu ondoan duzunean, beste inorekin sentitu ez duzuna.
|
|
|
Honen arrazoia ez dakizu; seguruenik, hasiera batean lagunak oso gaizki tratatu zenituelako: gezurrak esaten zenizkien, haietaz gaizki
|
hitz
egiten zenien besteei... Eta orain, aldiz, zigorra jasotzen ari zara, denen aurrean barregarri utzi eta zokoratu zaituzte.
|
|
|
Bai, lotsa eman zidan nitaz barre egingo zutelakoan. Ez duzue horretaz arratsalde osoan gehiago
|
hitz
egin. Isilik geratu zarete biok, ia pare bat ordu igaro dituzue horrela, begiak irekirik eta biok ametsetan...
|
|
|
Horrenbeste
|
hitz
daude zerua deskriba dezaketenak... Zerua ederren ikus daitekeen lekuan gaudela uste dut. Zerua itsasoa amaitzen den lekuan bukatzen dela ematen du hemendik.
|
|
|
Ez duzu ezer ulertzen. Askotan
|
hitz
egin dizu modu honetan.
|
|
|
gogorrenak, udako egunik txarrenak. Zure bete beharreko guztia zaharrekin egotea da, haiekin
|
hitz
eginez eta alaitzen saiatuz.. Baina, badakigu nolakoak diren atso eta agure guztiak, gehienbat horrelako kartzeletan giltzapetuta egoten direnak, mojak dirudite.
|
|
|
Orduan inguruko horma guztiak begirada errukiorrez bete ziren, oinkada haien gurgurak soilik entzuten zirelarik, doinu isil eta tristeak balira bezala. Beste pauso batzuen gaitz esana ere entzutea ahalbidetzen zuten horma zahar haiek, hauek lumarik gabe utzi arte
|
hitz
egiten zutelarik. Begiradak eta begiradak, zein baino zein errukiorragoak, baina denak ere tristuraz nekaturik begiak itxi eta desagertu egiten ziren, zuhaitzetik hosto ihar bat, hego zakarraren aurka sostengatu beharrean, haizearen beso leunetan eramaten uzten den moduan, enbor meharra indarrik eta babesik gabe utziz.
|
|
|
Aldatzeko aukera ematen zion bidea behin eta berriro itxaropenak moztua. Azkenekoa izango zela zioten hitzak sinistu zituen, ez zela berriro gertatuko, milaka
|
hitz
samur eta inoiz sentitu gabeko laztanen artean. Baina hitz haiek ez zuten aldatzeko asmorik, tabako eta alkohol usainak betiko jarraituko baitzuen, garrasiak ez baitziren inoiz hitz atsegin bihurtuko, ez eta jipoiak fereka.
|
|
|
Azkenekoa izango zela zioten hitzak sinistu zituen, ez zela berriro gertatuko, milaka hitz samur eta inoiz sentitu gabeko laztanen artean. Baina
|
hitz
haiek ez zuten aldatzeko asmorik, tabako eta alkohol usainak betiko jarraituko baitzuen, garrasiak ez baitziren inoiz hitz atsegin bihurtuko, ez eta jipoiak fereka. Aspertua zegoen kalera irten orduko beleak ikusteaz, nekatua parke hura hain bakartia izateaz eta hormak marmarren doinuan begiradez betetzeaz.
|
|
|
Azkenekoa izango zela zioten hitzak sinistu zituen, ez zela berriro gertatuko, milaka hitz samur eta inoiz sentitu gabeko laztanen artean. Baina hitz haiek ez zuten aldatzeko asmorik, tabako eta alkohol usainak betiko jarraituko baitzuen, garrasiak ez baitziren inoiz
|
hitz
atsegin bihurtuko, ez eta jipoiak fereka. Aspertua zegoen kalera irten orduko beleak ikusteaz, nekatua parke hura hain bakartia izateaz eta hormak marmarren doinuan begiradez betetzeaz.
|
|
|
Aldatzeko aukera ematen zion bidea behin eta berriro itxaropenak moztua. Azkenekoa izango zela zioten
|
hitzak
sinistu zituen, ez zela berriro gertatuko, milaka hitz samur eta inoiz sentitu gabeko laztanen artean. Baina hitz haiek ez zuten aldatzeko asmorik, tabako eta alkohol usainak betiko jarraituko baitzuen, garrasiak ez baitziren inoiz hitz atsegin bihurtuko, ez eta jipoiak fereka.
|
|
|
Gainera hitzez beti sobera gabiltzan arren, larri ibiltzen bide gara hitz horiek geureganatzeko astiaz, nahiz eta bi izan entzuteko ditugun belarriak eta bat bakarra mintzatzeko mihia. Beraz eman diezaiogun, erabat jakintzat badugu ere, beste birpasa bat zuk hezitako egia horri, nire belarriak hala eskatzen didalako eta, jakin badakizunez, zure
|
hitza
dela egarri hori asetzeko gai den bakarra.
|
|
|
Ez nuke ekin zion Sofisten baldarkeria nire bihurtu dudala iruditzerik nahi, baina, nere ez jakintasunaren erruz beharbada, egia esan behar badut, bada zure idatzien artean, izar uxoen antzera, deigarri ageri zaidan esaldiren bat, edo akaso
|
hitz
xumea dena, baina hain xume ezin liteke zurea izanik eta izarrekin parekatzea merezi baldin badu. Hortaz, eta lehenbailehen nere jomugara heltzeko asmoz, ezeztatu edo baieztatu ezazu, maisu, egitera noakizun proposamena.
|
|
|
Zuk ondo baino hobeto azaldu duzu aurreko hau eta baita formakuntz prozesua bideratzeko zientzia onuragarrienak zerrendatu ere. Baina problematikaren gailurrera heldurik,
|
hitz
bat erabiltzen duzu eta pentsatzen jarrita, hau uste dut izan daitekeela nire kezka guztiaren muina: dialektika.
|
|
|
Baina hori, Sokrate, ez al litzateke eguna definitzen saiatzea bezala, gauaren izaera zertan den jakin gabe? Posible al da egun
|
hitza
erabiltzea, gau hitza oraindikan asmatzeke bada, galdetu zidan eta erantzun baten faltan luze gabe jarraitu zuen.
|
|
|
Baina hori, Sokrate, ez al litzateke eguna definitzen saiatzea bezala, gauaren izaera zertan den jakin gabe? Posible al da egun hitza erabiltzea, gau
|
hitza
oraindikan asmatzeke bada, galdetu zidan eta erantzun baten faltan luze gabe jarraitu zuen.
|
|
|
Mundua ez da, Sokrate maitea, atzo goizekoa, ezta bihar artekoa ere. Baina denbora ez denez geldituko, harengan erreparatu arren, hobe dut nere
|
hitzen bitartez
itsasontziaren lema zuzentzea eta abian jartzea gure xedearen hila, ez zoriontsuen irletara, baizik, hain zuzen ere, zalantzaren irlarantz erreztasunez lotzen zituen esaldiak. Ez dakit ezagutuko duzun; agian entzugo zenuen noizpait gaur kontatzera noakizun istorioa, Tximuaren alegoria deitua izan dena.
|
|
|
Orduan, ez zen hizkuntzarik, eta mugarik urik eta mendirik ere ez, ezarritakoez gain. Munduan ez zegoen gizakirik, horiek geroago biziko ziren eta egun hori heldu bitartean, naturarena zen
|
hitza
.
|
|
|
Duela gutxi zure jakintza agrian jarri duzu, Berasa laguna esan nuen, eta orain zure irudimenaren distirak arrunt itsutu nau. Poeta haundien antzera darabilkizu
|
hitza
, eta Sofistek ez bezala, ezagutzaz loditutakoa gainera. Horrez gain ados nago diozun guzti horrekin.
|
|
|
Atrebentzia haundia ez bada esan zuen, gogora ekarri nahi nituzke Fedro lagunari eskeini zenizkion
|
hitzak
eta, batez ere, Gurdi Hegaduna deitu zenuen mitoa. Ez dut mito hau, zuk erabili zenuen zentzu berean erabiliko, nik beste helburu bat baitut buruan, baina iruditzen zait baliagarria izango zaigula zalantzaren apologia honi pisuzko arrazoiak bilatu nahi badizkiogu.
|
|
|
Honen bitartez esan nuen lehen bi botereei buruz
|
hitz
egiten genuen bitartean, orain bi zaldi bezela irudikatzen ditugu. Ez al da hala?
|
|
|
Naturak hala nahi izan duelako beste animaliengandik bereizten gaituen bertute bat atxeki digu:
|
hitza
. Grezia osoa korritu arren ez duzu hitza erabiltzen duen inolako animaliarik topatuko, eta are gehiago esango nuke, itsasotik haratago joateko beharrezkoa den ausardia bazenu, ez zenuke ez ohian hezeetan, ez basamortu idor haietan beste inolako animaliarik topatuko gizakia baino.
|
|
|
hitza. Grezia osoa korritu arren ez duzu
|
hitza
erabiltzen duen inolako animaliarik topatuko, eta are gehiago esango nuke, itsasotik haratago joateko beharrezkoa den ausardia bazenu, ez zenuke ez ohian hezeetan, ez basamortu idor haietan beste inolako animaliarik topatuko gizakia baino. Egia da, animaliek soinu ezberdinak igortzen dituztela, baina bakardadean ere luzatzen dituztenez gero, ondoriotza genezake, ez direla igorritako hots horiek modu erabat kontzientean burutzen, gizakiaren kasuan bezala, baizik dituzten sentsazioak automatikoki botatzen dira, bat batean, hitz bihurtu gabe.
|
|
|
Grezia osoa korritu arren ez duzu hitza erabiltzen duen inolako animaliarik topatuko, eta are gehiago esango nuke, itsasotik haratago joateko beharrezkoa den ausardia bazenu, ez zenuke ez ohian hezeetan, ez basamortu idor haietan beste inolako animaliarik topatuko gizakia baino. Egia da, animaliek soinu ezberdinak igortzen dituztela, baina bakardadean ere luzatzen dituztenez gero, ondoriotza genezake, ez direla igorritako hots horiek modu erabat kontzientean burutzen, gizakiaren kasuan bezala, baizik dituzten sentsazioak automatikoki botatzen dira, bat batean,
|
hitz
bihurtu gabe.
|
|
|
Ildo horretan, espero dezagun, gizakien bihotzak, batzutan harkaitzen irmotasuna erakutsi nahian dabiltzan arren, egunen batez, ilargiaren malkoen gozotasunaren bidez, biguinduko direla. Eta egun horretan, zorioneko egun horretan, bihotz biguindu horiek, salto eta negar, bizi eta barre egiteko gauza izango dira, eta hau dena adierazteko
|
hitza
dute, hitza edo elkarrizketa.
|
|
|
Ildo horretan, espero dezagun, gizakien bihotzak, batzutan harkaitzen irmotasuna erakutsi nahian dabiltzan arren, egunen batez, ilargiaren malkoen gozotasunaren bidez, biguinduko direla. Eta egun horretan, zorioneko egun horretan, bihotz biguindu horiek, salto eta negar, bizi eta barre egiteko gauza izango dira, eta hau dena adierazteko hitza dute,
|
hitza
edo elkarrizketa.
|
|
|
Norberak du
|
hitza
esan nuen. Eta lasai egon zintezke, Berasa adiskide maitea, arestian esan didazun bezala, eguna beharrezkoa z.aio gauari, azken honek bere izaera jaso dezan eta baila gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio.
|
|
|
Bazirudien instant horietan zalantzak ihes egin zuela gure buruetatik. Mundu osoan ez zegoen, momentu horretarako
|
hitz
aproposagorik eta guk aurkitu genuen. Aho batez azaleratu genuen:
|
|
|
Izan ere esan nuen ez baitago mundu ulergarriaren azken mugan ere jakintza osoagorik, eta gutxiago oraindik mundu ikusgarri honetan. Ez dago ezer esaterik, gutxi dugu honezkero gehitzeko eta barkatuko didazu, lagun, baina gaurkoan uste dut soberan daudela
|
hitzok
, egia esateko, arrotzak nabari baititut. Gaurdaino eraiki dugun jakintza gorena hobetu ezinean egonik, hau zikintzeko beldur izango balira bezala.
|
|
|
Nolatan konformatuko gara gaurko egunez daukagunarekin, galderek bizirik dirauten artean, baldin eta dagozkien erantzunak haragitzeko ahalmena izanik? Gainera
|
hitzez
beti sobera gabiltzan arren, larri ibiltzen bide gara hitz horiek geureganatzeko astiaz, nahiz eta bi izan entzuteko ditugun belarriak eta bat bakarra mintzatzeko mihia. Beraz eman diezaiogun, erabat jakintzat badugu ere, beste birpasa bat zuk hezitako egia horri, nire belarriak hala eskatzen didalako eta, jakin badakizunez, zure hitza dela egarri hori asetzeko gai den bakarra.
|
|
|
Nolatan konformatuko gara gaurko egunez daukagunarekin, galderek bizirik dirauten artean, baldin eta dagozkien erantzunak haragitzeko ahalmena izanik? Gainera hitzez beti sobera gabiltzan arren, larri ibiltzen bide gara
|
hitz
horiek geureganatzeko astiaz, nahiz eta bi izan entzuteko ditugun belarriak eta bat bakarra mintzatzeko mihia. Beraz eman diezaiogun, erabat jakintzat badugu ere, beste birpasa bat zuk hezitako egia horri, nire belarriak hala eskatzen didalako eta, jakin badakizunez, zure hitza dela egarri hori asetzeko gai den bakarra.
|
|
|
Zure
|
hitzek
harrotzen naute, Sokrate haundia.
|
|
|
Elkar muxukatuz eta laztanduz jarraitzen zuten elkar gozatuaz. Egun batean ordea, mutila harengandik apur bat banandu eta belarrira
|
hitz
politak xuxurlatuz hasi zitzaion, ondoren neska urduri jarriko zuen zerbait esan ziolarik.
|
|
|
Barnean, itsasoko hezetasun gazia somatzen zen; oso atsegina zen sukaldeko zurezko mahai gainean zegoen pentzeetako lore sortaren usaina, beste urrin batzuekin nahasten zen. Landareak hain amultsuki eskaintzen zituen ontzian, bi
|
hitz
itsasirik ziren altzairuan: Josefina?
|
|
|
Hala ere, kontratu bat izenpetu behar izan zuen: itsu mutsuan sinatu ere, aukeztu zion paper hori eta zaharkituaren gainean hizki lodiz idatziriko
|
hitzak
ez zekizkielako irakurtzen. Ondoren, bere puskak hartu eta barnera sartu orduko, itsasontziak ur zabaletara eraman zituen.
|
|
|
Arrotzek erraiten zuten eskubide osoa zutela sorgin batzuk erretzeko.
|
Hitzik
atera gabe, pentsatzen hasi zen: zergatik akusatuak ziren?
|
|
|
Gorpua konketaren azpian jarrita, ispiluari so egin dio ia nahigabe, inertziaz, hasera batean bere irudi lausotua ikusiz. Baina, ondoren ispilua bihurtzen joan zaio eta aldendu ezinezko irudi bat agertu da momenturo,
|
hitz
egiten hasi den arte...
|
|
|
Eta hori dun hire denborale bekaiztiaren jaioleku.Badakin, kontura hadi, baditun urte batzuk deusik entzuten ez dunala, eta hire buru harnean iraganeko erloju zaharraren orratzen norabideak eta joan etorriak nahiko zaizkin hire musika osatzeko. Doinu bekaiztia osatzeko.Bapatean, amonak, iraindu, listua bota eta
|
hitzok
zulatu ditu ispiluan, bere isla berriz antzeman arte. Azkenik, hura berriz ere.
|
|
|
Labanarekin gorputza moztu nahi dio, baina ezohizko mugimendu bati esker ispiluari so egin dio ia nahi gabe, inertziaz, hasera batean bere irudi lausotua ikusiz. Baina, ondoren ispilua bihurtzen joan zaio eta aldendu ezinezko irudi bat agertu da momenturo, berriro
|
hitz
egiten hasi den arte... Begira nazan eta kontura hadi! Hik badakin denborak, denboraren gatibu den denborak, osatzen duela musika latzena.
|
|
|
Begiak paperari (hain hur zegoen) gerturatu arren, etorkizunari (hain urrun zegoen) begira nengoen supituki. Azkenik, irakurri nuen paper zatia, baina orduan oraindik ez nekien zazpi
|
hitz
haiek zer esanahi eduki zezaketen; ez nekien nire eskuetako 44 letra haiek izenik gabeko biografia apalenaren lehenengo kapituluan azalduko zirela: Zure maitalea kale kantoiren batean aurkituko duzu.
|
|
|
Ni, ordurarte eduki ez nuen altxor preziatuenaren jabe bihurtu nintzen, etorkizunaren jabe, itxaropenaren jabe. Eta norberak pentsa zezakeen etorkizuna iragarteko makina batek emandako paperak deus ere ez zuela balio, baina izenik gabeko beste bat izatean, itxaropen
|
hitzak
soilik, salneurri oso garestia izaten du.
|
|
|
Izenik gabeko kaleak itxaropenaren kaleak bihurtu ziren, zeren orduan banuen bakardadea estaliko zuen estalkia, banuen kale kantoien batean maitalea aurkitzeko esperantza. Horrela, nire bizitzaren liburuko orrialdeetan, ordurarteko bakardadearen t.xuritasuna atzean utziz, letra larriz okupatu nuen t.xuritasunaren t.xuria
|
.
Hitz batean esateko, etorkizuna iragartzen zuen makina bakartiak emandako paper zatia zen dena.
|
|
|
Orduan han gelditu nintzen arima erratuz zipriztindutako ingurunean, eta ni beste haietako bat nintzela aitortu beharrean gainera. Errutinaren olatuetatik alde egin nuela pentsatu nuen, baita nire bizitzako liburuaren orrialdeetan
|
hitzen
bat agertuko zela ere, maitale bat eduki nezakeela, etorkizun bat eduki nezakeela... bakardadetik ihes egin nezakeela! Baina ene kondena eternitateraino bakardadeari lotua egotea zen:
|
|
|
Pantxo ez en sekula herrira joaiten, salbu bere gatu bat eri zelarik edo janaria erosi behar zuelarik. Hala ere, norbaitek zerbait erraiten ziolarik ez zuen
|
hitzik
ateratzen: egiten zuen munduan bere gatuekin bakarrik bizi balitz bezala.
|
|
|
Gaur ere Pabloren aldamenean eseri zara eskolan, baina eskolak hasi orduko irakasleak alde banatara eraman zaituzte, ez
|
hitz
egiteko abisuak ez baitituzue bete; gaur ere ez. Marrazki bat egiteko beharra eman dizue irakasleak, familia guztiaren akoarelazko argazki bat.
|
|
|
Doloresek bere bizitza egin du Europa zaharreko lurralde arrotz horretan. Orain bost urte bere zerbitzuak erabili beharrean
|
hitz
egiteko ordaintzen zion gizon batekin ezkondu zen, agian ez maiteminduta zegoelako, baizik herbestean zeraman denboran goxotasuna eskeini zion bakarra izan zelako. Ezin eraman lezake ordea bere txikia atlantikoz bestaldera; hori esaten dio behintzat ezer ulertzen ez dion abokatu batek.
|
|
2002
|
|
|
Duda gehiegi zeramatzan buruan; erantzunik gabeko galderak, arrazoinik gabeko kezkak Pixkanaka bihotza zatitu ondoren zati bakoitza ebasten ari zitzaizkion, baina, aldi honetan ebatsiak izan arren, zati bakoitza lotzen zuten zainetako odola xurgatu zioten; familiarekin zituen harreman bakanak moztuz. Kartzelako isiltasun hura jasanezina zitzaion, baina
|
hitz
horiek aditzea baino nahiago zuen hala ere. Biharamunean, lagun bat libratzekoa zuten eta errana omen zioten kanpoko egoera penagarria zela.
|
|
|
batek denbora falta, besteak beldurra eta azkenak gogo eskasia. Hainbat adiskiderekin
|
hitz
egin zuen arrats hartan bertan, baina, ez zion inork baietzik eman. Hori zela eta, nekaturik eta amore emanda, lotara joan zen.
|
|
|
Ia ia automatismo bat bihurtzen ari zen, parekoak delako Bonjour hura erran ez zion arte.
|
Hitz
horren zain zegoen platera hartu eta betikoa egiteko; baina ez zuen aditzen. Errota itzulika ari zen oraindik ere eta han segitzea errezagoa zen geldiaraztea baino.
|
|
|
Iñakik labean sartzerakoan papera sakelean lerratu eta azieta itzuli zion. Urriak 5
|
Hitz
hark zioenez, astebete barru. Eguna finkatua zen.
|
|
|
Iñaki kexaka ari zen. Tarteka,
|
hitz
larri batzuez bere haserrea azaltzen zuen, zaindariaren begirada erakarriz. Itxurak egiten momentu bat pasa ondoren, zaindariari hurbildu zitzaion.
|
|
|
Emazteak beti bezain idor jarraituz, ez zion erantzun. Denbora berean, Peio
|
hitz
gutxiz adierazten zuen emozio azkarra sentitzen ari zen.
|
|
|
Haurra marrazki bat egiten ari zela, soinu goxo batek gela hartan nagusitzen zen isiltasun pizua eten zuen. Ahots xume eta apal batek lagundurik, kantu triste baten antza hartu zion nahiz eta
|
hitzak
ez ulertu. Poliki poliki burua itzuli eta gizon zahar bat begiztatu zuen haurrak gitarra eskutan zuela, begiak itxita, berak abesten zuen kantaz gozatuz.
|
|
|
Peiok maitasunezko esaldi goxo batzuez gutun hunkigarri bat erantzuten zion.
|
Hitz
xume horiek ez zuten iñor harritzen, betidanik jaioa izan baitzen horrelako gauzentzat. Izan ere, oso hizkera zaindua zuen.
|
|
|
Elle veut voir son pere, errepikatzen zuen garrasika. Baina ahotsa aldatzen ari zitzaion, kosta egiten zitzaion
|
hitz
batzuen ahoskatzea. Ainhoak, oso urduri zegoenez, beste eskuaz besotik heltzen zion ihes egin ez zezan.
|
|
|
Berriro ere
|
hitz
egiten hasi zen, baina ordurako ama nigar zotinka ari zen. Bihotz gabe haren lasaitasuna jasan ezina zitzaion:
|
|
|
Hori entzutean, presoa eskumuturrak hertsitu eta lurrera begiratuz lehengo bideruntz abiatu zen. Min egiten zion horrelako
|
hitzak
entzun beharrak, ez zuen onartu nahi egia izan zitekeela. Zelulara heltzean leihotik begira jarri zen.
|
|
|
Kartzelako ataria iragan zuenean bere izaite eta arima kanpoan gelditu ziren, egun hartatik ez zen gehiago bere buruaren jabe, agindu edota mehatxu bidez mugiarazten zuten txontxongiloa zeukaten beien menpe.
|
Hitzek
nigar egin ahala, malkoak mintzatzen ziren; isiltasunean idortutako malkoak, oihartzunik gabeko hitzak Begiak itxiz gero, segundo batzuez zorigaitzetik at eskapatzen zen, beste mundu batera, bihoztunen mundura. Baina zilo hartako aire hezeak bihotzeko sugarra itzaltzen zion.
|
|
|
Kartzelako ataria iragan zuenean bere izaite eta arima kanpoan gelditu ziren, egun hartatik ez zen gehiago bere buruaren jabe, agindu edota mehatxu bidez mugiarazten zuten txontxongiloa zeukaten beien menpe. Hitzek nigar egin ahala, malkoak mintzatzen ziren; isiltasunean idortutako malkoak, oihartzunik gabeko
|
hitzak
Begiak itxiz gero, segundo batzuez zorigaitzetik at eskapatzen zen, beste mundu batera, bihoztunen mundura. Baina zilo hartako aire hezeak bihotzeko sugarra itzaltzen zion.
|
|
|
Izan ere, nire lagun guztiek badakite eta errespetatzen naute, eta, bestalde, mutil bat ezagutu dut, eta harekin nago; eta ez dut uste egoera transmititzen dizkidan zirrara eta emozioak beste gizakiek bizi dituztenetatik bereiztu daitezkeenik. Hainbeste amestutako laugarren etapan nago jadanik (geroago argituko dudan bezala), konturatu gabe, amodioarekin batera dastatzen ari naizen eta
|
hitzetan
adierazi ezin daitezkeen sentsazioek beldurtzen, baina, era berean, hunkitzen eta liluratzen nautela.
|
|
|
Aburuz aldatzera eragin zidan zeozer ageri zen nire barnean, erabat kilikatzen eta indartzen ninduena: gaiari buruz norbaitekin
|
hitz
egiteko irrikitan nengoen, gay izateak pertsona baten jokabidean eraginik ez zuela zergatik izan transmitizeko beharra sentitzen nuen eta ni bezalako jendearekiko zegoen pentsaera eta jarrerari buelta eman nahi nion, etorkizunean normalizazioari bidea ematea helburu izango zuen gudaria bilakatzea amesten nuen bitartean. Hitz gutxitan, munduarekin borrokatu nahi nuen.
|
|
|
Edozein modutan, ezin nuen jakin laguna zein mugataraino ari zen brometan galdera hura egin zidanean, baina aurretik gaiari buruz
|
hitz
egiterakoan eta momentu hartan erakutsitako seriotasunak eta eman zidan segurtasunak nire sekretutxoarekin jarraitzea zentzugabekeria zela sentiarazi zidan. Horrela, nire homosexualitatearen bigarren etapa beteko zuen kanporatze aldiari hasiera ematea erabaki nuen.
|
|
|
Gaur egun, eta nahiz eta nire homosexualitatearen hirugarren etapa bizi gabe izan (nire norabidea mundu guztiari ezagutarazteari dagokiona, alegia), laugarrenaren bizipenak dastatzen ari naiz bete betean, bikotea bilatzea ahalbieratu duen gertakari bat eman delako, hain zuzen ere. Izan ere, teknologia berrien ezarpenek (intemet, kasu) zure etxetik munduko edozein tokiko jendearekin
|
hitz
egitea bermatzen dute. Honi esker, homosexualentzako chat batean Iñigo izeneko mutil bat ezagutu nuen iazko udaran.
|
|
|
gaiari buruz norbaitekin hitz egiteko irrikitan nengoen, gay izateak pertsona baten jokabidean eraginik ez zuela zergatik izan transmitizeko beharra sentitzen nuen eta ni bezalako jendearekiko zegoen pentsaera eta jarrerari buelta eman nahi nion, etorkizunean normalizazioari bidea ematea helburu izango zuen gudaria bilakatzea amesten nuen bitartean.
|
Hitz
gutxitan, munduarekin borrokatu nahi nuen.
|
|
|
Halere, hasieran etorri zitzaidan mutilarekin lortu nuen laguntasunik handiena egunak aurrera zihoazen heinean: hain zen atsegina mutil hura, hain zen erraza harekin edozer gaiz
|
hitz
egitea... Halatan, lagun minak bihurtu ginen egun batzuen buruan, baina nire aldetik zerbait gehiago ere bazegoela sumatzen hasi nintzen.
|
|
|
Gainera, ahaztu ez baduzu, ea gay zinen galdetu nizun behin, eta galdera hori normaltasun osoz egin nizunez, ezin dut ulertu, ezta ere, zergatik ez zenuen nireganako konfidantza hori kontutan hartu lasaitasun osoz kontatzeko. Haren
|
hitzek
erabat lasaitu ninduten, eta lehen aldiz irabazi izanaren zapore pozgarria dastatu nuen. Gailendu zen azkenik justizia estereotipoen aurrean.
|
|
|
Esan bezala, egunero elkartzen ginen chatean eta elkarrizketa luzeak izaten genituen maiz homosexualitatearen gaiaren, etorkizuneko planen edota eguneroko ekintzen inguruan. Hain zen atsegina harekin
|
hitz
egitea, hain ziren dibertigarriak haren txantxak, ezen denborarekin erabat maitemindurik gelditu bainintzen. Izan ere, harekin egun osoa barrezka igarotzen nuen, eta hori, bere tratuan azaltzen zuen zintzotasunarekin batera, izan ziren ni Iñigo erakarria sentitzearen arrazoiak.
|
|
|
Dena den, eta nahiz eta nik hala pentsatu, lagunekin horrelako eztabaidak izan ondoren, nire jarrera aldatzea erabaki dut eta gurasoei kontatzea planteatzen ari naiz, baina ez aburuz aldatu dudalako, injustiziaren aurkako borrokan eta normalizazio prozesu horretan pausoz pauso joan behar naizelako baizik; agian arrazoi duzu: gurasoei ezin diet eskatu halako erreakzio positiborik, oraindik homosexuala
|
hitza
aipatzea arrotza egiten zaion gizarte honetan. Edozein modutan, ene guraso eta irakurleok, gay nauzue.
|
|
|
Telefonoak urrundu gaitin azkenik, musu agizko jadanik,
|
hitzak
.
|
|
|
Bostehun kilometro asko ditun
|
hitz
mingotsen poltsak oinutsik eramateko, gehiegi ditun bostehun kilometro hire irribarrearen oihartzuna telefonoz izozteko.
|
|
|
Indartzan su hori, esan gabeko
|
hitzak
, eskutitz sendagarriekin, beiretako lurrunaren gainean idatzi aurpegi, izen gabeko suizida erotuari.
|
|
|
l. Maigaz eta lorez hetea GLOBALIZAZIO
|
hitza
, bere alboan bildu nahi luke lurtar ororen bizitza, gai hau dela ta aspaldi honetan nahasi samar gabiltza, argitasunaren hitsa, gutxiengoaren ditxa, (BIS) kapitalismo sutsuak lasai darabil mozorro gisa, ta nik egia erakusteko eskaintzen dizuet giltza. (BIS)
|
|
|
Anak ez zuen
|
hitzik
a eratzeko
|
|
|
Baina isiltasun hau ez da besteak bezalakoa, atsegina da, trenaren giro magikoari berotasuna ematen dien mila ezaugarrietatik bat gehiago, baino aldi berean nahitaezkoa dena. Gustura sentiarazten du, zirkinik ere egin gabe goaz isiltasun ia miragarri hau ez haustearren, inork ez du
|
hitz
egiteko beharra sentitzen, hitzak baliogabe bihurtu dira eta dena esana dagoela dirudi. Horregatik, nire bizkarrean ahapeka sentitu ditudan bi adinekoen ahots dardartiek burua birarazi didate eta nire inguruan begirada azkar bat botatzeko parada eman dit honek.
|
|
|
Baina isiltasun hau ez da besteak bezalakoa, atsegina da, trenaren giro magikoari berotasuna ematen dien mila ezaugarrietatik bat gehiago, baino aldi berean nahitaezkoa dena. Gustura sentiarazten du, zirkinik ere egin gabe goaz isiltasun ia miragarri hau ez haustearren, inork ez du hitz egiteko beharra sentitzen,
|
hitzak
baliogabe bihurtu dira eta dena esana dagoela dirudi. Horregatik, nire bizkarrean ahapeka sentitu ditudan bi adinekoen ahots dardartiek burua birarazi didate eta nire inguruan begirada azkar bat botatzeko parada eman dit honek.
|
|
|
Bide osoan ez dugu
|
hitz
bakar bat ere gurutzatu, baina begirada hutsekin elkarrizketa bat mantendu dugu. Nire gaztetasunaren ezaugarri diren zalantza eta kezka arintzen saiatu da, ikasteko bizitza osoa behar izan dituen gauzak funtsean agertzen ahaleginduz.
|
|
|
Egin
|
hitzak
hik honekikoak! Nik bazaukeat nahikoa lan!
|
|
2003
|
|
|
qyaren bihotzeko taupadak pixkanaka azkartzen hasi ziren. Ezin zuen gehiago
|
hitz
bat atera. Bere burutik mila galdera pasatzen zitzaizkion:
|
|
|
Baina, ikusiz segidan bi herrien eta bi bizimoldeen arteko pasaia eginen zuen hegazkin madarikatuan igon behar zirela, fite fite Conny eta Peter-ek beren zakuetatik opari bana atera zuten eta Oya ri agindu zioten bakarrik izanen zelarik idekitzeko. Neska gaixoak ez zuen momentu txar horretan
|
hitz
bat atera ahal izan nigarrek eta bihotz hunkidurak abotsaren bidea hesten bazioten bezala. Orduan, isiltasunak agurrak ito zituen.
|
|
|
Familia hegazkinerantz abiatzen zela, Osman azken aldikotz lagunei buruz itzuli eta
|
hitz
hauek atera zituen:
|
|
|
Bere
|
hitzak
entzuterakoan, Oya k bere burua aztertu zuen. Kolorea galdua zuen' jean bat bazuen belaunen azpi arte iristen zitzaiona, eta anitz kolorezko kamiseta hertsi bat.Fisikoki, Oya aski handia zen, bere bi makilen itxura zuten zango luzeei esker.
|
|
|
Hori jakinik, Osman-ek Oya eta Derya Istanbuleko karrika zahar batetako neska eskola batetan sartu zituen, pentsatu gabe ere sobera zaila izanen zela bere alabentzat, oraindik tutik menperatzen ez zuten hizkuntza batetan ikastea. Aldi horretan ere ez gaixoek ez zuten
|
hitzik
erran ahal izan.
|
|
|
Ama gaixoa, entzutean holako
|
hitzak
bere alabaren ahotik ateratzen, bere aldi nigarrez hasi zen eta Oya bere besoetan hartuz segitu zuen:
|
|
|
Elkarrizketaren bukaera ekarri zuten azken
|
hitz
horiekin, Oya k erakutsi zuen ez zuela sekulan egoera onartuko, eta berdin zitzaiola bere amari min egin bazion. Bere burasoek, berek erakutsi zioten norbaitek pertsona bat jotzen bazuen, honek oraindik azkarrago jo behar zuela bestearen kalmarazteko.
|
|
|
Lasaiki, neskak
|
hitz
batzu erran zituen:
|
|
|
Horregatik, asko maite dudalako, negar egiteari ekin nion. Malko erraldoien ur gazietan inpotentzia irakur daiteke, letra gorriz idatzitako
|
hitz
beltza.
|
|
|
Bitartean, Himra k bere ahotsa gero eta gehiago galtzen zuen eta aste baten buruan, ez zen gehiago
|
hitz
baten erraiteko gai izanen. Xeleim ez zen gehiago abandonaturik sentitzen.
|
|
|
Bere ahizpa horrela ikusirik, baratzean, bere gurpildun kadiran jarririk, negarrari eman zion. Himra k ezin zuen gehiago
|
hitz
· bat erran.
|
|
|
Ama esan zion Peiok neguko goiz heze batean zurekin
|
hitz
egin beharrean naiz.
|
|
|
Peio samindurik utzi zuten haren ama maitearen
|
hitzek
. Begiak hezetasunez itorik, amarengana makurtu zen masailean musu emateko asmoz.
|
|
|
Katixa al zen bere ama? Urteak eta urteak inorekin
|
hitz
egin gabe igaro zituen atso ero hura. Oroitzen zuen haren hiletan norbaitek semeak eta senarrak utzi zutelako erotu zela, edo erotua zegoelako utzi zuten?
|
|
|
Haurtxo baten minak hunkitzen gaituen moduan hunkitu zuen Mariñe haren negarrak. Begiak lausotu zitzaizkion eta berak, gizonezkoekin
|
hitz
egitera ere ausartzen ez zenak, besoetan estutu zuen samurkiro. Beren malkoak nahasten ziren bitartean, bazirudien betidanik ezagutzen zutela elkar, eta orduan ohartu zen Mariñe zenbateraino erakartzen zuen mutil hark.
|
|
|
Baina itsasoaren deia gero eta ozenagoa zen, eta gero eta jasangaitzagoa berau saihestea. Indar guztiak behar zituen haren
|
hitzari
eusteko eta ez zuen beste ezertan erreparatzen.
|
|
|
Elkarri begira geratu ziren une batez,
|
hitzik gabe
mintzatuz. Peiok emaztearen begi handituei, ezpain lehortuei, erreparatu zien.
|
|
|
Berriz ere lehengo tokira atzeratu zen eta une hartantxe, itsasoa baretzen zihon momentuan, ortzian arrastiriko azken eguzki printzak ikusten ziren unean, etorri zitzaion gogora. Irribarre malenkoliatsu batez, aurreko egunean entzun izan balitu bezain argi, oroitu zituen bere amona zenak esandako
|
hitzak
: Urak dakarrena, urak daroa.
|
|
|
Esan beharra dago, semea ez daukala alfertzat, era guztietara ere, artabero samarra zarela esaten dizu sarri. Horrelakoa da zuen aita, bere
|
hitz
ezti eta samurren azpian, gezia baino zorrotzagoko esanahiak topa daitezke; agian, horregatik da hain maitagarria.
|
|
|
Txirrindari eserlekua kendu bezain laster oinez abiatu zara. Hirugarren geltokia da, 45 minutu igaro dira eta ostera ere kalera irten zara, betiko
|
hitzekin
agurtu duzu alboko dendan egoten den amona, betiko emakumea espaloia errazten, betiko haurrak eskolatik bueltan...
|
|
|
Nahiz eta ezagutzen ez den horri buruz iritzi hobea edukitzen den sarri (ia beti), proba egin zenukeela uste duzu, lotura gutxiagorekin lortu ote daitekeen zoriontasun bedeinkatu hori. Umetan zenuen historiako irakasle baten
|
hitzetan
, askatasuna eta zoriontasuna ez baita loturarik gabe bizitzea, norberaren betebeharrak eta eskubideak uztartzea baizik. Betebehar eta eskubideen arteko oreka bilatzea soilik falta zaizu, eta gaurko aurrerapausua zure eskubideen aldarrikapena izan da, zure betebehar (geldiune) guztien gainetik.
|
|
|
Bene benetan, poeta baino gehiago, huts egindako bertsolaria zarela esango nuke nik, bertsolari moralista frustratu bat. Baina zure
|
hitzetan
, moralistak besteek hazkurea duten lekuan hazka egiten duten pertsonaiatxoak besterik ez dira, besteentzat aholku asko eman arren, beraiek ei dute aholku premiarik handiena. Zuretzat zure kontzientzia da moralari buruzko libururik onena.
|
|
|
Zuretzat zure kontzientzia da moralari buruzko libururik onena. Gizon ondratuak alferrikako
|
hitz
gutxi eta ekintza on asko izan ohi dituelako. Baina zuk ez duzu inor gorroto, gorrota zenitzakeen pertsona horiek horrenbesteko garrantziarik merezi ez dutela pentsatzen duzulako.
|