|
2000
|
|
|
Poemak liburuan zertarako bat ere nabarmentzen du, erabakia du saiatzea: "... ekin dezagun harik eta gure aberri eta/ sasoiaren tankerako
|
hitzak
aurkitu arte..." (Nuyi illa, 108 or.). Izan ere, sasoi makaletan ere poetek," gau sagaratuan lur batetik bestera aldarrai dabiltzan" Hölderlin en poeta horiek, badute zer esanik eta zer eginik. Poesian bezala prosan ere zeregin horri lotzen zaio beti, aberriari eta garaiari doitasunez dagokion hitza bilatzeari poesiaren giltza ttipiaz, edota eguratsa arteztasunez besarkatzeari gilletak bezalako aizto txipiez.
|
|
|
Garrantzitsuena da ordea 1995ean baduela xede heldu eta jakin bat: "... ekin dezagun harik eta gure aberri eta/ sasoiaren tankerako
|
hitzak
aurkitu arte..." (Nuyi illa, 108 or.)
|
|
|
Oroit dezaket, konparazione, nola irakatsi zigun latineko dikzionarioa erabiltzen eta nola egun haietan erran zigun ezen dikzionarioa hitzen logela zela, eta hantxe genuela hura, guk noiz zabalduko zain, hitzek ezkutatzen zituzten ametsak eskura genitzan. Eta erran zigun, halaber, ezen dikzionarioa baso bat ere bazela, non pagorik lerdenenaren iduriko
|
hitzak
aurki genitzakeen edo belarrik xumeenaren idurikoak; eta zerurat beha zeuden hitzak zeudela, eta lurrari beha zeudenak eta lurrean sartzen zirenak, bertze hitzen ongarri bihurtzeko; eta hitz gozoa, komunzki eta eskuarki, ederra zela, eta hitz garratza eta pozointsua, itsusia; baina bazirela hitz gozoak, gozoaren gozoaz gibela eragin ziezaguketenak, okaztagarri egin arteraino, nola izan ohi baitzi... Eta hitz bat ez zela berdin non paratzen zen, hitz baten edo bertze baten aitzinean, zeren, batekin dir dir egin zezakeen arren, bertzearekin, aldiz, net itzal baitzitekeen...
|
|
2001
|
|
|
Morris ingelesa euskara hiztegian ere ari da lanean. Hiztegi askorekin egiten du lan oinarrizko
|
hitzak
aurkitzeko. Azaroan egiten ari den lana, Donostian, kongresu batean aurkeztu zuen.
|
|
|
Horrekin... (Ez du
|
hitzik
aurkitzen) Horrekin ezkonduko zara?
|
|
2002
|
|
|
Gaur egun, hizkuntzak ikasteko edozein ikas-material, metodo, kurrikulu diseinu hartuta, ikas estrategiak eta ikaslearen autonomia
|
hitzak
aurkituko ditugu.
|
|
|
Ikasitako bideari jarraituz, biografiara joko genuen azalpen bila. Eta bertan Kafkaren honako
|
hitzak
aurkituko genituen, 1907ko urrian administrari laguntzaile lanean hasi berria zelarik idatzi zituenak: " Assicurazioni Generalin nago, eta ez dut esperantza galtzen egunen batean urrutiko herriren bateko besaulkietan esertzeko, ofizinaren leihoetatik azukre kanabera soloak edo hilerri mahomatarrak ikusteko".
|
|
|
Eskaileretan gora egiten dut, amari zer eta nola esan asmatu nahian. Baina ez dut
|
hitzik
aurkitzen.
|
|
2003
|
|
|
Portugesezko hiztegia zabaldu zuen orduan. Eta p letran painel
|
hitza
aurkitu zuen. Eta portugesezko painel hitza ‘koadro’ da beste hizkuntza batzuetan eta ‘picture’ beste batzuetan eta ‘tabula, tabulae’ beste batzuetan.
|
|
|
Patxik orduan ez zuen ihesbiderik. Eta, ihesbide fisikorik ezean,
|
hitzetan
aurkitzen zuen bestelako ihesbidea.
|
|
2004
|
|
|
Ezkerraldeko fabriketan erdaldunak trumilka sartzen ziren eta Bizkaiko kaletarrek euskara pidjintua zerabilten, Sabinok euskararen idaztea, eta «euzkera ona» hiztegi garbi batekin idaztea bultzatu nahi izan zuen. Euskara hobearen egiteko lparraldeko idazleen tradizioan eta Hegoaldeko batzuen idazkietan
|
hitzak
aurkituko zituen, baina idazki horik ez ziren inon erosgai eta sarritan jadanik euskaran errotu hitzak ez ezagutuz bere izparriak eskaini zituen.
|
|
|
Aita dirudi benetan. Ez dut
|
hitzik
aurkitzen eta bere anaiaren argazkia utzi diot eskuen artean. Ez du begirada zuen lekutik mugitu eta familiako argazkia utzi diot.
|
|
|
Berak arrazoi zuelako. Benetan zerbait gertatzen zaiolako aurrean
|
hitzak
aurkitu ezinik dagoen Xabierri. Bota berri dituen hitz horiek larriago den zerbaiten atari baino ez direla badaki, baina ez du sinistu nahi, eta entzun nahi ez duenaren hitzaurrea itsas barrutik datorren lainoan galtzea nahiko lukeela pentsatu du.
|
|
|
Ez dakit norbaiti entzuna diodan edo noizbait irakurri dudan esaldia: "
|
Hitzak
aurkitzen ez dituzunean, zure izenean mintzatuko da kanturen bat edo beste". Halako zerbait gertatu baitzitzaidan niri ere garai hartan.
|
|
2005
|
|
|
Azkenik, hiztegiaren esparruan hiru motatako
|
hitzak
aurkituko ditugu testu tekniko zientifikoetan: 1) hizkuntza komunaren edozein erabileratan aurki ditzakegun hitzak; 2) hiztun gehienek ezagutzen dituzten baina testu tekniko zientifikoetan maizago agertzen diren hitzak, hiztegi orokor, entziklopedikoetan edo Hiztegi Batua bezalako hiztegi normatiboetan ere aurki daitezkeenak; 3) jakintza esparru bakoitzari dagozkion termino berezituak, esparru berezitu bakoitzaren adituek bakarrik ulertzen dituztenak eta hiztegi terminologiko berezituetan soilik aurki daitezkeenak.
|
|
|
" Grundzuge des allgemeinen Sprachtypus"(): hizkuntz tipo orokorrari buruzko testu honen balioa, batez ere, aurreratzen dituen oinarrizko gai eta formulazioetan dago, ze bertan hitzez
|
hitz
aurkitzen ditugu Kawi hizkuntzari buruz beranduago bere obran agertuko diren ideietako asko70.
|
|
|
|
Hitzik
aurkitu ezinda, homosexualitatea norberaren gauza dela esan zenion. Zuri emakumeak zaizkizula laket, eta besteen kontuak ez direla zureak.
|
|
2007
|
|
|
Lisak Winston bat atera zuen poltsatik. Argi kontra zegoenez, ez zion agureari aurpegia ongi ikusten, baina lurrera begira zegoela iruditu zitzaion, lotsatu antzean,
|
hitzak
aurkitu nahi eta ezinean.
|
|
|
Vladimir asko izan daiteke, edo bakarra. Eta maitasun aitormena literatura bikainaren isla izan arren, goi mailako literatura izanagatik, Izagirreren literaturaren izaria zazpi
|
hitzetan
aurki dezakezu:
|
|
|
Horren haritik edo, zera irakurtzen dugu Unescoren Linguapax proiektuan: " Hizkuntzak giza elkarrizketaren bitarteko nagusiak dira" eta, horregatik," hezkuntza eleanitzaren eta hizkuntz aniztasunarekiko errespetuaren bidez sustatu behar da bakearen kultura" 189 Hor bertan, ere, honako
|
hitzak
aurkitzen ditugu: " Herrien arteko gatazkak ez dira hizkuntz aniztasunetik sortzen, baizik eta ezberdintasunetik, injustiziatik eta identitate kulturalekiko errespetu faltatik" 190 Horrek guztiak, azken batean," giza eskubideak" ulertzeko ohiko modua zabaltzera eta, horrela," eskubide kulturalez" ere hitz egitera eramaten gaitu; hain zuzen, eskubide haiek ez bakarrik" maila indibidualean" baizik eta baita" maila kolektiboan" ere planteatzera.
|
|
2008
|
|
|
Bilatzaileak Etiopian hitza Etiopia izan propio ezagutu duenez, eta beste analisi posiblerik ez dagoenez, zuzenean Etiopia lemarekin egin du bilaketa. Dokumentu batzuk aurkitu dira" Etiopian" ez diren" Etiopiak"," Etiopiaz"
|
hitzak
aurkitutakoan (ikus. irudia). Hor ikusten da argi lematizazioa sartzearen abantaila.
|
|
|
dira gaztelaniaz (jatorrizko bertsioan, alegia) baliatu zituen hitzak; ez dakit euskaraz ote zekien, baina nolanahi ere euskal herritartzat jotzen zuen bere burua. Eladio Esparzak, Lesakakoa izanik, bazekien euskaraz, eta haren testuetan ere ez da arraroa Vasconia
|
hitza
aurkitzea.
|
|
|
Soka berari tiraka, Joxe Mari Olarraren
|
hitzok
aurkitu ditugu:
|
|
|
janari eda riak, sukaldaritza, jantziak, estetika eta garbitasuna, aisialdia, etxeko elementuak, alt zariak eta apaingarriak, etxetresnak, eskola eta bulego materiala, brikolajea, etab., hau da, alor arruntak, egunerokoak, behar beharrezkoak. Adibidez, Hiztegi Batuan ez dugu galleta
|
hitza
aurkituko, ezta bonboi, ma (g) dalena, saltxitxoi, biberoi, konpresa, kapota, txaleko, lozio, permanente, errulo, kantinplora edo erantzungailu hitzak ere; laranja zukua eta abar egiteko aparatuari zuku makina edo nola esan behar diogun, telebista eta beste aparatu batzuk urrutitik gobernatzeko tresnari urrutiko aginte, tele aginte, telekomando edo nola esan behar diogun ere ez dugu aurkituko; He... Eta azken aldi honetan hainbeste hauts harrotu dituen telefono mugikor, tele fono mugigarri, telefono eramangarri, telefono zelular, sakelako telefono edo dena delako hori, kalean, Hegoaldean, telefono mobila esaten zaion hori ere ez dugu aur kituko.
|
|
|
Eta zuzen du, atertu gabe zuzentzen zuen. Areago, lehenbiziko poemak idatzi zitue nean, euskal hiztegirik eskura ez zuenez, bere baitan bildu ohi zen, harik eta behar zuen
|
hitza
aurkitu arte (hala aitortu zidan berak behin baino gehia goetan, eta grabaturik egon behar du horren lekukotzak Euskadi Irratiko artxibategian).
|
|
|
Bi hitzetatik eratorritako
|
hitzak
aurkituko dituzu jarraian. Zuk bi talde egingo dituzu, hitzen sustraiaren arabera, eta elkarrekin jarriko dituzu talde berekoak direnak:
|
|
|
Gernika pertsonaia dramatiko gisa definitu zuen Escudero musikagileak. Baina Sanchez ez dago horrekin erabat ados, drama
|
hitzetan
aurkitu baitu musikan bertan baino gehiago. Egia da, Gernikak momentu batzuetan oso gogorra izan behar duela, baina baita gozoa, samurra eta maitekorra ere.
|
|
2009
|
|
|
Lan luze eta nekagarria da: kantu askoren melodia entzun, lehen aukeraketa egin, oinarrizko armonizazioa prestatu, abesti zaharren
|
hitzak
aurkitu...
|
|
|
Edo ni naiz, agian, euskaran hogar
|
hitza
aurkitzen ez duena. Obra baten harira aipatu nuen hori, esan nahi nuena ez baitzen etxea.
|
|
|
–Baina hori... . Ekiza andrea eten egin zen,
|
hitzik
aurkitu ezinik.
|
|
|
Garazik ez zuen halakorik espero eta horregatik ez zuen
|
hitzik
aurkitzen. Buelta eman zuen, Goio besarkatzeko.
|
|
|
–Zu? , eta nola ez baitzuen
|
hitzik
aurkitu esan nahi zuena adierazteko, hatz erakuslea lokira eraman, eta hantxe ibili zuen Damasok, jira batera eta jira bestera.
|
|
|
Bestalde, langabetu egoera honek langabetuari arazo eta zailtasun ezberdinak dakarzkioeta, gainera, bere familiarengan ere eraginak izan ditzake. Azkenik, azalean dimentsio hauekin bat egiten duten
|
hitzak
aurkitzeaz gain, beste zenbait dimentsio azaltzen da. Alderdi psikologikoak («motibazio» «gabezia», «alperra», «depresioa», «lotsa sentimendua», «estresa», «konfiantza», «harrotasuna») alderdi sozialak («bazterketa» «soziala»), sostengu egiturak («ANPE», lanpostuetarako agentzianazionala?, «RMI», gizarteratzeko gutxieneko diru sarrera?) eta formazioa («diplomak», «kalifikazioa»).
|
|
|
Batetik, emakumeen rol tradizionala azpimarratzen da, eta, bestetik, emakumeek bizi dutendiskriminazio egoerari erreferentzia egiten zaio. Azkenik, azalean aurrez aipatutako dimentsioak aberasten dituzten
|
hitzak
aurkitzeaz gain, beste zenbait dimentsio azaleratzen dituzten hitzak daude. Alderdi indibidualei dagokienez, «estresa», «motibazioa» eta «depresio» hitzak ditugu, prestakuntzari lotua «kalifikazioa»hitza, eta sostengu egiturei erreferentzia eginez, «ANPE» (lanpostuetarako agentzia nazionala).
|
|
|
27 Berriz ere, termino honen erabilera estandarizatua ez dagoenez, «pasabide»
|
hitza
aurki dezakegu hemen definitu dugunaz bestelako kontzeptu edo teknikak izendatzeko.
|
|
|
–Zu... –eta nola ez baitzuen
|
hitzik
aurkitu esan nahi zuena adierazteko, hatz erakuslea lokira eraman, eta hantxe ibili zuen Damasok, jira batera eta jira bestera.
|
|
|
Poliki hitz egiten zuen, gelditu eta nekez hartzen zuen arnasa. Ez zuen
|
hitzik
aurkitzen bere harridura, bere mira adierazteko, han irudikatzen baitzituen familia haiek sehaska baten inguruan bilduta, bizitza osoan zehar gauero gauero erabiliaren erabiliaz maiztutako maindire haiek, maindire haiexekin egiten baitzituzten jaioberriarentzako brusak eta fardelak.
|
|
|
Onarpen horrek konpromisoak hartzea ere eskatzen die denei. Pedro Miguel Etxenikeren
|
hitzotan
aurkitu daiteke guztientzat onargarria izan litekeen irtenbidea (Anasagasti eta beste batzuk, 2005):
|
|
2010
|
|
|
Ezta bertako gurasoak dituzten haur euskaldunen erdarazko jardunean" aldapa" eta gisakoak aditzea. Baina deigarriagoa gertatzen da, gure ustez bederen, etorkinen seme alaben erdarazko diskurtsoan euskarazko
|
hitzak
aurkitzea. Ez zaie hori gertatuko tipologia bereko Iruñeko haurrei (eskolako hitza jakin batzuekin ez bada, behintzat), ezta
|
|
|
Aukera honen arrazoia Victor Ullateren
|
hitzetan
aurki dezakegu: niri Beethovenek beti liluratu izan nau, azaldu du koreografoak, askotan dantzatu dut haren bederatzigarren sinfonia Maurice Bejarten Ballet eta nire gazte garaiko oroitzapenak ekartzen dizkit gogora.
|
|
|
Errespetu
|
hitza
aurkitu dugu.
|
|
|
Alzheimer gaixotasunak hizkuntza erabili eta ulertzeko gaitasunean mailazmailako narriadura eragiten du (ikus 4.1.3 atala). Gaixoak hiztegia etengabe galtzen du eta, nahiz eta sentitzeko eta pentsatzeko gai izan, ezin ditu sentimendu edopentsamendu jakin batzuk adierazteko
|
hitzak
aurkitu. Kasu batzuetan, ezin dituingurukoak ulertu, zailtasunak ager daitezke hitzen adierazpenean eta ulermenean.
|
|
|
Esan dezagun, lehenik eta behin, ez dela kasualitate hutsa" hizkuntza", askotan," munduaren objektibazio" edota" mundu ikuskera" bezalako kontzeptuekin lotuta agertu izana: horren inguruko" lehen adierazpen sistematikoa" 136, Durantiren arabera, Humboldten honako
|
hitzetan
aurkitzen dugu:
|
|
|
Altxa eta portxearen alde batetik bestera ibiltzen hasi nintzen. Kosta egiten zitzaidan
|
hitzak
aurkitzea. " Irakurriko dut Obabako liburutegian utzi baino lehen, eta kontatuko dizut", agindu nion.
|
|
|
Saiatu arren ez nuen
|
hitzik
aurkitzen nire frustrazioa kanporatzeko. Zerbait esatearren Ametzola parkekoa kontatu nuen.
|
|
2011
|
|
|
Baina gertakari berriak dira horiek. Artean, asteazkenetan Nadiarekin eta asteburuetan Karlarekin elkartuz bizi nintzen, eta biek errepikatzen zidaten, adinean aurrera nindoan arren, ez nindutela inolaz ere zaharra ikusten, nire adina izendatzeko orduan
|
hitzik
aurkitzen ez bazuten ere. Nadia zen, hain gaztea izanik ere, nire sasoian gehien sinesten zuena.
|
|
|
Eta, begiak mindurik, izkiriatzen jarraitu zuen kandela makal eta mugikorraren argitan. Ez zituen berak hitzak bilatzen eta aztertzen,
|
hitzek
aurkitzen eta arakatzen zuten bera, antzara lumatik paper zuriegirako erioan.
|
|
|
Autoan ihes egingo du bilobarekin (Ruth Gabriel), eta bien hartu emanean oinarrituko da road movie moduan planteatuta dagoen istorioa. Erreferentzia eta keinu asko egiten zaizkio zinema munduari, aitona eta biloba zaleak baitira, eta protagonistaren
|
hitzetan
aurki dezakegu beharbada Ezeizaren kutsurik: –Zinemaren esentzia muntaia da, eta muntaiaren esentzia elipsia da?, dio aitonak, halako batean.
|
|
|
–Begira, Lucía, Julen eta bion arteko harremanak ez dira... , isildu egin zen
|
hitza
aurkitu ezinik?. Ez dira batere onak.
|
|
|
Mikel ahalegindu zen zerbait erraten, baina ez zuen
|
hitzik
aurkitu. Lucíak bostekoa eman zion.
|
|
|
Ondoren, 3 balioa hogeita sei hilabetekoen artean gainditzen da (3,5, hitzak zenbatuz gero, eta 4,4, morfemak kontatuz gero) eta 4 balioa hogeita zortzikoen artean (4,0, hitzak zenbatuz gero, eta 5,4, morfemak kontatuz gero). Aldi berean, sexuaren eragina esanguratsua izan da( (769,47)= 3,49; p< 0,01,? 2= 0,014 morfematan zenbatuta; eta t (782,25)=; p< 0,01,? 2= 0,012 hitzetan neurtuta), nahiz eta eragina horren tamaina oso txikia izan, aldeak neskatoen alde agertzen dira; izan ere, neskatoek ekoizten dituzten esaldietan 3,62 morfema eta 2,84
|
hitz
aurki daitezke, batez beste, eta mutikoek ekoitzietan 2,98 morfema eta 2,45 hitz. Analisia errepikatzean adin tarte bakoitzean aldeok hogeita hiru hilabeteko haurren artean baino ez dira ikusi (t (67)=; p< 0,01,? 2= 0,12 morfematan zenbatuta; eta t (67)=; p< 0,05,? 2= 0,058 hitzetan neurtuta), non neskatoek esaldietan batez beste 3,63 morfema eta 2,88 hitz ekoizten dituzten, eta mut...
|
|
|
–Ba al dakizu sekula ez didazula kontatu... , hasi zen behar zituen
|
hitzak
aurkitu ezin balitu bezala?, zera... nola izan zen zehazki... zure lehenengo ezkontza?
|
|
|
Eta Imanolen bizitza eta heriotzara itzuliz, egoki egiten zait esatea ez zuela Ithakarako etxerabueltarik egiterik lortu, nonbait trabatu zela betirako. Bere azken aurreko lanari eman zion izenburuan eta haren lehen
|
hitzetan
aurki dezakegu agian gakorik: " Joan eta gelditu, eta gelditzearekin urratu.
|
|
2012
|
|
|
Hizkuntza. Lau definizio emanda,
|
hitzak
aurkitu testuan. –
|
|
|
Ipuinek kristau fedearen eragin nabarmena dute, bereziki Amorenaren aleetan, ziurrenera gizon horren grina espiritualagatik. Gainera, kontalari horren ipuinek badute laburpen izaera nabarmen bat, ale berdinak baina osatuagoak aurreko mendean Ipar Euskal Herrian bildutako bildumetan ia hitzez
|
hitz
aurkitzen direlako. Guztietan aipagarrienak Axularri eskainitako bi aleak dira, gardenki erakusten dutenak nola sortzen diren tradizioko ipuinak pertsonaia historiko baten inguruan, fantasiaz eta ahozko mekanikaz beteak, hiru menderen buruan.
|
|
|
Ez nuen
|
hitzik
aurkitzen, hura ikustean barruan sortu zitzaizkidan irrikak eta gogoak nahikoa indarrez adierazi ahal izateko, eta batzuetan hitz hauek esanarazten zizkidaten: «Gutxienez bat edo beste, edo hobeto esan, arima bakar bat itsasontzitik onik atera balitz, edo ihes egin balu eta niregana etorri, eta horrela lagun bat, adiskide bat izan, niri hitz egiteko eta nik harekin hitz egiteko!» Nire bizitza bakartian ez nuen inoiz horren gogo bizi eta gartsua izan adiskideen laguntasuna izateko, edo ez nintzen hura galtzeagatik horrenbeste damutu.
|
|
|
Ez dut
|
hitzik
aurkitzen uretan behera joan nintzenean izan nuen nahastea azaltzeko; izan ere, igerilari ona izan arren, ez nuen olatuen artetik irtetea lortzen, arnasa hartu ahal izateko; harik eta olatu batek bota edo, hobeto esanda, tarte luze batean itsasbazterrerantz arrastaka eraman ninduen arte. Olatuak indarra galdu zuenean, atzera egin zuen, eta han geratu nintzen lehorrean, erdi hilik, irentsi nuen ura zela eta.
|
|
|
Hark aginduta, ikasle bakoitzak burdinazko eragingailu bati heldu zion, haietako berrogei zeudelarik ertzetan aparatuaren inguru guztian eta, bat batean bira emanez, zeharo aldatu zen hitzen antolamendu osoa. Orduan, lerro haiek, aparatuan ageri ziren bezala, astiro irakurtzeko agindu zien gazteetako hogeita hamaseiri; eta esaldi baten parte izan zitezkeen hiru edo lau
|
hitz
aurkitutakoan, kopistak ziren beste lau mutili diktatzen zieten. Eginkizun hau hiruzpalau aldiz errepikatu zuten, eta biraketa bakoitzean hitzak leku berrietan koka zitezen pentsatua zegoen aparatua, zurezko laukitxoak azpikoz gora jartzen baitziren.
|
|
|
Hau da, herri eta kultura gutxituen arteko antzekotasunak hortxe badaude ere, prozesu historikoak eta helburuak ezberdinak izan dira eta horrela diraute gaur egun. 1993an Gregg Morrisek esan zidanez, herri indigenen (indigenous peoples) eta estatu gabeko nazioen (nation people) arteko solasaldia positiboa eta beharrezkoa da, ikuspegiak eta esperientziak hainbat arlotan trukatzeko, baina ahaztu gabe errealitate ezberdinak direla. Errealitate ezberdinen arteko solasaldiaren beharra eta elkarlanerako jarrera Palacín en
|
hitzetan
aurkitzen dugu, baita Euskadi eta Kataluniaren errealitatearen ezagupen urriaren zantzuak ere.
|
|
|
“Hitzarmenaren bidez lortu genuen ikasleak ikastea hartutako konpromiso baten ardura hartzen eta gurasoekin adostutako zeregin bat bere gain hartzen”, adierazi du Óscar Gonzálezek, Talentudun Gurasoen Eskolako zuzendariak, gurasoentzako gida eta ikaskuntza gisa balio nahi duen proiektu pedagogikoa. Seme alabekiko harremanetan, dio Gonzálezek, “erdiko
|
hitza
aurkitu behar dugu, oreka bat”. Itunak aukera ematen du autonomia eta independentzia areagotzeko.
|
|
|
Zerbitzua eguerditan bukatzen zuela berresten zidan Nolwenen
|
hitza
aurkitu nuen mahaian. Oporretan nintzen ni neu.
|
|
|
Erregea aipatzen duten bi
|
hitz
aurki itzazu.
|
|
2013
|
|
|
«Ezinezkoa zen gatazkari buruz idaztea denbora luze batean. Ez nuen
|
hitzik
aurkitzen zein triste eta haserre nengoen esateko. Areago, errazagoa zen triste egotea, haserre egotea baino, haserrearen eremua arriskutsua baitzen», salatu du idazleak.
|
|
|
Antzinako grezieraz phren hitzak bai bihotza baita sabel sabaia ere adierazten zituen. Gaurko anatomian bigarren esanahi hori hartu badu ere, denbora askoan bihotzaren eta gogoaren arteko identifikazioaren eraginez phren hitza gogoa adierazteko ere erabili izan da, eta oraindik ere phrenology, eskizofrenia, frenzy (antzinago phrenzy idatzita) edo frenopático bezalako
|
hitzetan
aurki daiteke.
|
|
|
Sentipen hori izan ahal izateko," esan nahi genuen zer" batek existitu behar du, nahitaez, esan dugunaz bestelakoa dena. Batzuetan ez da erraza pentsamendu bat egokiro adieraz dezakeen
|
hitzik
aurkitzea (58 or.).
|
|
|
San Brunon misiolari lanetan ari zela bururatu zitzaion Aita Kinori indigenei pizkundearen kontzeptua esplikatzeko bere metodoa. Ez zuen haien hiztegian
|
hitzik
aurkitzen hilen piztuera adierazteko, eta luzaroan ibili zen hain arrotza zitzaien ideia hura ulertarazteko moduaren bila. Azkenean, euli mordoxka bat hartu, uretan eduki itxuraz hilda egon arte, gero atera, errautsez arin arin estali, eta eguzkitan jarri zituen.
|
|
2014
|
|
|
Gazteen beraien
|
hitzetan
aurki liteke, beraz, BE JK gisa aztertu litekeela baieztatzeko azken argudioa; ondoko berriemaileak" bi mundu" desberdin gisa irudikatzen ditu BE eta gainerako mundua:
|
|
|
Ander begira gelditu zitzaion, sentitzen zuen mespretxua adierazteko
|
hitzak
aurkitu ezinik bezala.
|
|
|
Egoerak gaindituta, Leirek ez zuen
|
hitzik
aurkitu. Ander deseroso mugitu zen, eskuak sakeletan sartuta.
|
|
|
Baina dena justifikatuta, beti esaten digu gauzen zergatia?. Aitak ahazteke Amatasun eta gurasotasun
|
hitzak
aurki daitezke webgunean. Haurdunaldiak emakumeari zuzenean eragiten dion arren, haurrak, gehienetan, ez baitira bakarka edukitzen.
|
|
|
Azkeneko modulu honetan Xuxen zuzentzaile ortografikoa (Agirre et al., 1992) integratuko dugu jatorrizko esaldiek izan ditzaketen balizko akatsak zuzentzeko edoestandarizatzeko. Adibidez, testu baten haundia
|
hitza
aurkituko bagenu, moduluhonetan handia bihurtuko litzateke.
|
|
|
a. Murrizketa nabarmena hizkuntza trebetasunean, hizketa ekoizteko moduan,
|
hitzak
aurkitzean, objektuak izendatzean, gramatikan edo hitzak ulertzean.
|
|
|
Ipad eta Iphone rako diseinatuta dago. 10 Galderak eta erantzunak Halloween Quiz jokoaren bidez, haurrek ezkutuko
|
hitzak
aurkitzen dituzte, sorgin gaueko objektu eta motibo tipikoei dagozkienak. Gaztelaniaz eskuragarri dago Apple ren gailuetarako, 12 urtetik aurrera gomendatzen da, txikienek beldurra izan dezaten eta, gainera, probak nahiko konplexuak izan daitezkeelako.
|
|
|
Hitzak falta zaizkigunean edo gure ezpainetan desegiten direnean.
|
Hitzak
aurkitzen ditugun orotan. Hitz hori, eta ez beste edozein.
|
|
|
Baina ez zekien esaldia nola amaitu. Ez zuen bere erdeinua azaltzeko
|
hitzik
aurkitzen. Zein handia erdeinua, eta zein txikia haurren aurrean erabiltzen zen hizkuntza.
|
|
2015
|
|
|
Berrogei urtetan arkeologia ofizialak ez du Nafarroan aurkitu baskoitzat har daitekeen ezer, ez hilobirik ez zeramika puskarik ez inolako aztarna materialik ere. Zuk zeharka dezakezu Nafarroako Museoa goitik behera, baskoi
|
hitza
aurkitu gabe. Gauza bera gertatzen da musealizatuta dauden hainbat aztarnategitan:
|
|
|
Ramsay andreak bazekien ez zuela bera gogoko; baina, hein batean, horregatik errespetatzen zuen hura, eta zopa hartzen ikusten zuen bitartean, hain handi eta lasai ilunabarraren argitan, monumentala, hausnarkorra?, zer ari ote zen sentitzen galdetu zuen Ramsay andreak berekiko, eta zergatik ote zegoen beti alegera eta duin; eta pentsatu zuen baita ere zenbateko zaletasuna zeukan Andrewgana, bere gelara deitu eta «gauzak erakusten» zizkion, Andrewren esanetan. Eta egun osoa belardian etzanda egoten zen, segur aski bere olerkiekin gogoetan, txoriei zelatan dagoen katua bezala, eta
|
hitza
aurkitzean txalo egiten zuen atzaparrekin, eta «Augustus koitadua! Benetako poeta da», esaten zuen senarrak, goraipamen handi baten moduan.
|
|
|
interesatzen zaizun hitz bat proposatzen duzu eta ondoren hura definitzen duten hitzak bilatzeari ekiten diozu hiztegian. Eta berriro hasierako
|
hitza
aurkitzen duzuenean, zeren aurkituko duzu, Vish! –«gurpil zoroa»?
|
|
|
–Ez dakit, erantzun nien ikaratuta,
|
hitzak
aurkitu nahian?. Goiko aginduak betetzen ditut.
|
|
|
Benetako heriotza zen hura, inondik ere. Eta ez zuen
|
hitzik
aurkitu laguna kontsolatzeko. Bi izakiren arteko komunikazioa isiltasunaren bidez baino bidera ezin daitekeen une horietako bat izan zen.
|
|
|
Gure ardo guztia edana zuen. Aitarenka ari zen Elgetako azken tiroketaz geroztik, baina azken ordu erdira arte ez zituen bere pentsamenduak adierazteko
|
hitzak
aurkitu.
|
|
|
Horrela gertatzen dela, uste dut, Jaunaren mesedeen bi era hauetan, eta badakit ongi ulertuko duela estasietara iritsi denak. Hori probatu ez badu, zentzugabekeria irudituko zaio, eta hala izango da; izan ere, ni bezalako batek horrelako gauzari buruz hitz egin eta aditzera eman nahi izatea, hasteko ere
|
hitzik
aurkitzea ezinezkoa dirudienean, ez da harritzekoa zentzugabekeria izatea.
|
|
|
Honela dio A. Graciánek: . Lurrean bizi zela, arren eskatzen zidan, irakurleen eskuetara etorriko ziren beraren paperak, aurrez zuzentzeko eta kentzeko edozein adimenentzat oztopagarri izan daitekeen
|
hitzik
aurkituz gero;(?) bere desira arimen probetxua izan delako eta ez eztabaidei bide ematea? (Olimpia Ursina andereari eginiko 1599ko urtarrilaren 9ko gutuna, MHCT9, 226 or.).
|
|
|
Corpusetan oinarritutako metodoek, nolabaiteko polaritate anotazioa behar dute lexikoak erauzteko.Bi hurbilpen nagusi daude multzo honetan: lehena, polaritate ezaguna duten hitz batzuetatik abiatuta, corpusetan hitz horien semantikoki antzekoak diren
|
hitzak
aurkitzean datza (Turney eta Littman, 2003). Bigarrena, polaritatea markatuta duen corpus batean oinarrituz, positiboenak zein negatiboenak direnhitzen zerrendak lortzea (Saralegi eta San Vicente, 2012)
|
|
|
Azukre eta gatz gehiegi hartzeak helduen osasuna arriskuan jartzen badu, «Zer da okerragoa, azukre asko edo gatz asko hartzea?» atalean zabaltzen den bezala, ‘are gehiago, haur txikien ardura ere arriskuan jartzen du, mantenugai horien eragin negatiboa epe ertain edo luzera ikusten baita. Hala ere, Charlene Elliott doktoreak 2011ko martxoko Journal of Public Health aldizkarian iragarri zuenez, haurtxoentzako diseinatutako elikagai gehientsuenetan azukre dosi handiak daude, baina osagaien zerrendan ez da «azukrea»
|
hitza
aurkitzen. Nola azaltzen da hori?
|
|
|
Ikus dezagun. Amurizak gogorarazi digun hitz komunen multzo problematiko handiaz gainera, makina bat
|
hitz
aurkituko duzu, indarrean dabilen kanonarekin bat ez datozenak. Esate erraz baterako, ondoretasuna.
|
|
|
Ene usterako, gauza horiek marketin kontuak baino ez dira.
|
Hitza
aurkitzen duzu, modan jarri, liburuei etiketa paratu eta saldu. Autofikzioa literatura bera bezain zaharra da.
|
|
|
Sinistu gurak baino gehiago senez dakigunari zenbaki bat eta formula bat eta
|
hitza
aurkitu
|
|
|
Bere maitasuna agertzeko
|
hitzak
aurkituko balitu Eta nik arreta jarri banu okerreko autobusean nago.
|
|
2016
|
|
|
Nahasturik,
|
hitzik
aurkitzen ez nuela, ez zitzaidan bururatu bi ordu lehenago ere deitu nuela esatea baino. Eta Dircek proposatu zidala, jarraitu nuen, totelka?
|
|
|
Hura bereziki suma daiteke ekialdeko kristauen espiritualitatean. Kristau esperientziarentzat, unibertsoko sorkari guztiek gizon egindako
|
Hitzean
aurkitzen dute beren egiazko zentzua, unibertsoaren zati bat bere egin baitu Jainkoaren Semeak, eta bertan txertatu du betiko eraldatzearern ernamuina.
|
|
|
Konta iezadazu hain sinesgarri margotzen zenituen gezur horietako bat. Opari iezadazu zapladatxo bat bizkarrean nire nahigabea arintzeko
|
hitzik
aurkitu ez duzulako. Gogora ekar iezadazu zenbat maite nauen aitatxok.
|
|
|
Uxoa Anduagari jasotako gogoeta bat agertu zait paper artean. Ederra da norberaren gogoan dabilena inoren
|
hitzetan
aurkitzea: " Umorea ez da neutroa, politikoa da".
|
|
|
Harresiko
|
hitzak
aurkitu dituzu?
|
|
2017
|
|
|
Ezjakintasun hori izan genuen hain justu hizpide, baita lotsa, estigmak, judizioak eta beldurra ere, besteak beste. Gaixotasuna bera deskribatzeko
|
hitzik
aurkitzen ez genuenez, koloreekin deskribatu genuen, gaixotasuna dutenek metaforak baliatzen dituzten moduan. Beltza, gaitza iluna delakoan; grisa, argitasunerantz bideratzen delako; morea, indartsua delakoan; berdea, itxaropena islatzeko...
|
|
|
Azken kapituluan askatzen da muskerraren inguruko istorioa. Azken
|
hitza
aurkitzeko egitasmo zapuztua aipatu ondoren, narratzaileak bere gainbehera intelektuala adierazten duten zantzuak aletzen ditu: gortu egin da, eskuineko tinpanoa hautsita daukalarik; haurrentzako liburuak beste ezer ez du irakurtzen, umeen modura gozatuz, gainera; arestian psikiatriko batera joan behar izan du osabak eramanda; aspaldian Albino Mariarekin ibiltzen da beste inorekin baino gusturago...
|
|
|
Hil Artean abestian gertatzen den bezala, protagonismoak tartekatzen doaz: hasieran, ahotsak protagonismo berezia hartzen du, hitzak errezitatzen hasten baititu, atzealdean musika duen musikatu gabeko poema bat balitz bezala; segituan pasatzen da, ordea, ia soilik gitarraren punteatzea entzutera; ondoren, bateria eta baxua indarrez sartzeko.Denetariko
|
hitzak
aurki ditzakegu bertan, amodioaz eta desamodioaz dihardutenetatik hasita, pasioaz edo kritika sozialaz mintzo zaizkigu, Dhaka azken abestian esplizituki haurren esplotazioa salatzen duten bezala: «Modak atzean utzi dituen jantzi hoiek bota.
|
|
|
Hego sartalde osoan. Nerbioi ibarra eta Orozko tartean direla? lau
|
hitzetan
aurkitu dut ll: anpullu, anpulu, malkoa?; kinpulla, tipula?; mozollo, mozolo?
|
|
|
(Haserre) Baina, baina? (Ez du
|
hitzik
aurkitzen, eta beste proposamen bat hartzen du) Igerilekuan olatuak jarri. (Irakurtzeari utziz) Garestiegia.
|
|
|
Falta den
|
hitza
aurkitzen dutenak dira, liburuan, mundua entzuten dakiten adiskide minak.
|