2000
|
|
Hizkuntza
|
bat
ikasten ari garenean normala da hainbatetan arazotxoak aurkitzea: hitz bat nola esaten den ez jakitea, ondokoek ulertzen ez duten zerbait esatea, hitz egiten digunari ondo ez ulertzea, desanimatzea....
|
|
Hizkuntza bat ikasten ari garenean normala da hainbatetan arazotxoak aurkitzea: hitz
|
bat
nola esaten den ez jakitea, ondokoek ulertzen ez duten zerbait esatea, hitz egiten digunari ondo ez ulertzea, desanimatzea.... Eta hori bezain normala izaten da arazotxo horiei buelta ematea; hori, ordea, ez dugu denok modu berean egiten:
|
|
1 Hizketan ari zarela, zer egiten duzu esan nahi duzun hitza ezagutzen edo gogoratzen ez duzunean? Antzeko beste hitzen
|
bat
bilatzen saiatzen naiz. 2 Eta esan nahi duzun hori oso korapilotsua iruditzen zaizunean?
|
|
3 Zer egiten duzu esan berri duzuna ulertu ez dutela konturatzen zarenean? Beste era
|
batera
errepikatu. 4 Eta zurekin hizketan ari den pertsona bati ulertzen ez diozunean?
|
|
Beste era batera errepikatu. 4 Eta zurekin hizketan ari den pertsona
|
bati
ulertzen ez diozunean. Berriz esateko eskatzen diot.
|
|
Ezagutzen ditudan hitzei erreparatzen diet, ea horrela gaiaren nondik norakoaz jabetzen naizen. 9 Zerbait irakurtzen duzunean, zer egiten duzu ezagutzen ez duzun hitzen
|
bat
topatzen duzunean? (Irribarre batekin).
|
|
9 Zerbait irakurtzen duzunean, zer egiten duzu ezagutzen ez duzun hitzen bat topatzen duzunean? (Irribarre
|
batekin
). Hiztegian bilatzen dut hitz horren esanahia.
|
|
Koldo Izagirrerekin sarritan gertatzen zait hori. 10 Zer egiten duzu gogoan gelditzen ez zaizun edo nahasten duzun egitura gramatikal
|
bat
ikasteko. Erabiltzen saiatzen naiz.
|
2001
|
|
Orain Nazio Batuen erakundeak Ruandako genozidioa epaitzeko Portu zuen Nazioarteko Epaitegiko burua da. Ez dugu ahaztu behar 1994ko lau hilabetetan milioi erdi
|
bat
lagun hil zituztela lurralde hartan. Pillay epaileak orain 59 urte ditu, eta buru belarri ari da lanean justiziaren alde beti.
|
|
zer ari da gertatzen gaur egun munduan? Garai
|
batean
bakezale ziren herriak, zergatik dabiltza orain gerra eta borrokan nahastuta. Zergatik kanibalismoa eta bortxaketa ikaragarri horiek?
|
|
Ezin da onartu norbaitek, dena delakoak, herri
|
bat
larrutu eta harrapatutako ondasunak Europako bankuetan bere kontu korrontean sartzea, eta gero herrialderen bateko agintariengandik asiloa lortzea edo begirune handiz onartua izatea, Mobutu Frantzian edo Idi Amin Ekialde Ertainean bezala. Ikaragarria da gero!
|
|
Ezin da onartu norbaitek, dena delakoak, herri bat larrutu eta harrapatutako ondasunak Europako bankuetan bere kontu korrontean sartzea, eta gero herrialderen
|
bateko
agintariengandik asiloa lortzea edo begirune handiz onartua izatea, Mobutu Frantzian edo Idi Amin Ekialde Ertainean bezala. Ikaragarria da gero!
|
|
Ikaragarria da gero! Bukatuko ahal da egunen
|
batean
bidegabekeria hori!
|
|
Eta hori ari da epaitzen Pillay andrea. Hark dioenez, ez zen tutsien aurkako hutuen ustekabeko mendekua izan, bat
|
batean
sortua. Munduan hori horrela zabaldu bada ere, epaiketan besterik azaltzen da.
|
|
Eta horixe bera gertatzen dela beste zenbaitetan ere, Jugoslavia ohian gertatu zen sarraskia ikertzeko eratu den epaitegian, esate baterako. Baina, hori bai, kontu
|
bat
azpimarratzen du Pillay epaileak, alegia, Jugoslavia.ohian ez bezala, Ruandan gauza bat erdietsi dela. Izan ere, Ruandan goi mailako kargudunak eta agintariak ere epaitzea lortu dute, eta Jugoslavia ohian ez.
|
|
Eta horixe bera gertatzen dela beste zenbaitetan ere, Jugoslavia ohian gertatu zen sarraskia ikertzeko eratu den epaitegian, esate baterako. Baina, hori bai, kontu bat azpimarratzen du Pillay epaileak, alegia, Jugoslavia.ohian ez bezala, Ruandan gauza
|
bat
erdietsi dela. Izan ere, Ruandan goi mailako kargudunak eta agintariak ere epaitzea lortu dute, eta Jugoslavia ohian ez.
|
|
Nazio Batuen bi epaitegi hauetaz ari garela, bada gauza bitxi
|
bat
, azpimarratzea merezi duena, bi epaitegi horietako buruak emakumeak direla: Pillay andrea Ruandakoan eta Carla del Ponte epailea Jugoslavia ohian.
|
|
Arrazoiak asko izan daitezke, baina gerra horietako biktimak gehienbat emakumeak dira, eta besteak beste, umeen egoeraz arduratu behar izaten dute. Pillay.re esanetan,
|
batez
ere emakumeak ari dira kontzientzia berri bat sortzen. Seattlen Munduko Komertzio Erakundearen aurkako protestak gertatu aurretik, askoz ere lehenago, Afrikako emakumeak protesta bizian aritu ziren munduko zenbait erakunderen aurka:
|
|
Arrazoiak asko izan daitezke, baina gerra horietako biktimak gehienbat emakumeak dira, eta besteak beste, umeen egoeraz arduratu behar izaten dute. Pillay.re esanetan, batez ere emakumeak ari dira kontzientzia berri
|
bat
sortzen. Seattlen Munduko Komertzio Erakundearen aurkako protestak gertatu aurretik, askoz ere lehenago, Afrikako emakumeak protesta bizian aritu ziren munduko zenbait erakunderen aurka:
|
|
Hala ere, legedia poliki poliki aurrera omen doa. Pillay epaileak poz berezi
|
bat
azaldu nahi du: –Guk sortu dugu bortxaketa gerrako krimen bezala definituta geratzea, nazioarteko legedian tipifikatua.
|
|
Emakume indiar honek 43 urte ditu orain. 1995ean alderdi politiko
|
bat
sortu zuen, kasta marjinatuen alde lan egiteko eta, geroztik, diputatu da. Emakume honen bizitza gogorra izan da, hunkigarria.
|
|
Indiako Chambal ibaiaren ondoan jaio zen, urak mendeku egarri aseezina sortzen duen ibai madarikatu horren ondoan, behe kastako familia
|
batean
. Hamaika urte besterik ez zuela, aitak Puttillal izeneko tipo nazkagarri bati entregatu, edo saldu egin zion behi baten eta bizikleta baten truke.
|
|
Indiako Chambal ibaiaren ondoan jaio zen, urak mendeku egarri aseezina sortzen duen ibai madarikatu horren ondoan, behe kastako familia batean. Hamaika urte besterik ez zuela, aitak Puttillal izeneko tipo nazkagarri
|
bati
entregatu, edo saldu egin zion behi baten eta bizikleta baten truke. Handik pixka batera, Puttillal senarrak zapuztu eta arbuiatu egin zuen Phoolan gaixoa.
|
|
Indiako Chambal ibaiaren ondoan jaio zen, urak mendeku egarri aseezina sortzen duen ibai madarikatu horren ondoan, behe kastako familia batean. Hamaika urte besterik ez zuela, aitak Puttillal izeneko tipo nazkagarri bati entregatu, edo saldu egin zion behi
|
baten
eta bizikleta baten truke. Handik pixka batera, Puttillal senarrak zapuztu eta arbuiatu egin zuen Phoolan gaixoa.
|
|
Indiako Chambal ibaiaren ondoan jaio zen, urak mendeku egarri aseezina sortzen duen ibai madarikatu horren ondoan, behe kastako familia batean. Hamaika urte besterik ez zuela, aitak Puttillal izeneko tipo nazkagarri bati entregatu, edo saldu egin zion behi baten eta bizikleta
|
baten truke
. Handik pixka batera, Puttillal senarrak zapuztu eta arbuiatu egin zuen Phoolan gaixoa.
|
|
Hamaika urte besterik ez zuela, aitak Puttillal izeneko tipo nazkagarri bati entregatu, edo saldu egin zion behi baten eta bizikleta baten truke. Handik pixka
|
batera
, Puttillal senarrak zapuztu eta arbuiatu egin zuen Phoolan gaixoa. Gurasoen etxera itzuli behar izan zuen.
|
|
Gurasoen etxera itzuli behar izan zuen. Hain gazte bizi alargun geratzeak, arazo handiak ekarri zizkion,
|
batez
ere atzetik zebilzkion gizon izena merezi ez zutenen aldetik. Nahi zutena lortzerik ez eta haren izena zikindu eta fama txarra gupidarik gabe zabaldu zuten.
|
|
Ordurako hau berriro ezkondua baitzen, esklabu lanetara behartu zuen. Gau
|
batean
, hirira joateko aitzakian atzipetu eta ibai bazterrean abandonatu zuen Phoolan zoritxarrekoa. Eta berriro gurasoen etxera.
|
|
Familiarteko liskar itsu
|
batean
, salatu egin zuten Phoolan dohakabea, eta borrokaren errua egotzi. Hilabete bat pasa zuen kartzelan. Han, bortxatua eta torturatua izan zen, behin eta berriz.
|
|
Familiarteko liskar itsu batean, salatu egin zuten Phoolan dohakabea, eta borrokaren errua egotzi. Hilabete
|
bat
pasa zuen kartzelan. Han, bortxatua eta torturatua izan zen, behin eta berriz.
|
|
Handik atera, eta bandolero talde
|
batek
bahitu egin zuen. Buruzagiak beretzat nahi zuen emakume gazte hura.
|
|
Ordurako sona handia zuen eta jendeak mirespena handia zion lurralde osoan,
|
batez
ere kasta marjinatuen artean,, bandoleroen erregina, esaten zioten.
|
|
Phoolan Devi Loreen Jainkosa (horixe esan nahi du izenak), bandoleroen erregina deitua, kasta marjinatu
|
baten
familian sortua, hamaika urterekin Puttillal higuingarriari saldua, hamaika aldiz bortxatu eta torturatua, behin baino gehiagotan kartzelaratua, pobreen alde gaiztakeria asko egina, han ari da orain Indian, diputatu parlamentuan, beste bide bat hartu eta marjinatuen alde gogor lanean.
|
|
Phoolan Devi Loreen Jainkosa (horixe esan nahi du izenak), bandoleroen erregina deitua, kasta marjinatu baten familian sortua, hamaika urterekin Puttillal higuingarriari saldua, hamaika aldiz bortxatu eta torturatua, behin baino gehiagotan kartzelaratua, pobreen alde gaiztakeria asko egina, han ari da orain Indian, diputatu parlamentuan, beste bide
|
bat
hartu eta marjinatuen alde gogor lanean.
|
|
Animaliei eskainitako alean ezin bada falta Aita David gisara ezagun dena mundu osoan,
|
batez
ere zientzialarien artean. Iaz mende bat bete zen hil zela, 74 urterekin.
|
|
Animaliei eskainitako alean ezin bada falta Aita David gisara ezagun dena mundu osoan, batez ere zientzialarien artean. Iaz mende
|
bat
bete zen hil zela, 74 urterekin.
|
|
Eskaintza horren haritik, Aita David Txinara abiatuko da. 1862 urteetan geografo arituko da Mongoliako paraje ezezagun
|
batean
. 1869an Sechuan en (Txinara egin zuen bigarren bidaian) ezagutzen ez zuen piztia baten larrua aurkitu zuen, eta Parisa bidali; panda hartza batena zen.
|
|
1862 urteetan geografo arituko da Mongoliako paraje ezezagun batean. 1869an Sechuan en (Txinara egin zuen bigarren bidaian) ezagutzen ez zuen piztia
|
baten
larrua aurkitu zuen, eta Parisa bidali; panda hartza batena zen. Baina Txinatik kanpo animalia hori bizirik ikusteko aukera ez da 1937a arte iritsiko.
|
|
1862 urteetan geografo arituko da Mongoliako paraje ezezagun batean. 1869an Sechuan en (Txinara egin zuen bigarren bidaian) ezagutzen ez zuen piztia baten larrua aurkitu zuen, eta Parisa bidali; panda hartza
|
batena
zen. Baina Txinatik kanpo animalia hori bizirik ikusteko aukera ez da 1937a arte iritsiko.
|
|
Beste animalia batzuk ere aurkitu zituen Ezpeletakoak, zomorro bitxi
|
bat
, ibis bat, txoriak, arrabio bat, makako bat, orein antzeko bat, Elaphurus davidianus izena duena. David-en omenez?
|
|
Beste animalia batzuk ere aurkitu zituen Ezpeletakoak, zomorro bitxi bat, ibis
|
bat
, txoriak, arrabio bat, makako bat, orein antzeko bat, Elaphurus davidianus izena duena. David-en omenez?
|
|
Beste animalia batzuk ere aurkitu zituen Ezpeletakoak, zomorro bitxi bat, ibis bat, txoriak, arrabio
|
bat
, makako bat, orein antzeko bat, Elaphurus davidianus izena duena. David-en omenez?
|
|
Beste animalia batzuk ere aurkitu zituen Ezpeletakoak, zomorro bitxi bat, ibis bat, txoriak, arrabio bat, makako
|
bat
, orein antzeko bat, Elaphurus davidianus izena duena. David-en omenez?
|
|
Beste animalia batzuk ere aurkitu zituen Ezpeletakoak, zomorro bitxi bat, ibis bat, txoriak, arrabio bat, makako bat, orein antzeko
|
bat
, Elaphurus davidianus izena duena. David-en omenez?
|
|
Panda hartza ere halaxe dago, betiko galtzeko arriskuan, 1.000 eskas baitaude aire librean, eta beste 100en
|
bat
zoologikoetan. Eta hobe dute biziaraztea panda, ze Txina turismoari ateak zabaltzen ari da, eta horretarako, beren burua, pandaren herri?
|
|
Landaretza eta faunaren ikerketa aipatzen delarik, ezin da bazterrean utzi aita Daviden ekarria,
|
batez
ere Txinan. Ia 1.300en bat txoriren berri eman zuen eta, beste 9.500 zamarki eta mumurena, 200 ugaztunena?
|
|
Landaretza eta faunaren ikerketa aipatzen delarik, ezin da bazterrean utzi aita Daviden ekarria, batez ere Txinan. Ia 1.300en
|
bat
txoriren berri eman zuen eta, beste 9.500 zamarki eta mumurena, 200 ugaztunena. Horietatik asko ordura arte inork ikusi gabeak ziren, zientziak ez zuela horien berri, alegia?
|
|
Izan ere, Parisko hainbat museo ederki hornitu zituen Aita Davidek. Naturista zen, baina zoologo
|
batez
ere, eta geologiaz ere dezente zekien, botanikaz, meatzeei buruz.
|
|
Beste euskaldun
|
bat
aitzindari
|
|
Aita David Txinara joan arte, zientzialariek gutxi zekiten hango naturari buruz. Beste euskaldun
|
batek
, Jean Babtiste Duhaldek emandako ikuspegia salbu.
|
|
100EN
|
BAT
. 100 goiti beheiti. 100 más o menos. ALDERATU. Konparatu.
|
|
Giuseppe Verdi 1813ko urriaren 10ean jaio zen, Po ibaiak inguratzen duen Parma herrian, Italiako iparraldeko Emilia Reggia eskualdean. Gurasoak ez ziren aberatsak, pobreak ere ez. Aita ostalari xume
|
bat
zen, ama irulea. Ez zen lehendik familia hartan musikarako inolako tradiziorik. Giuseppe mutil koskorra zela, On Pietro Baistrocchi herriko Bikarioak oinarrizko gai batzuk sartu zizkion buruan, eta bihotzean:
|
|
Pietro Selettirekin humanitateak ikasi zituen, eta Ferdinando Prevosi Bussetoko kapera maisuarekin harmonia eta kontrapuntua. Bazen herri hartan elkarte filarmoniko txiki
|
bat
eta Antonio Barezzi merkatari aberatsa zen elkarte horretako burua. Flauta jole amorratua izaki, asko lagundu zion Verdi gaztetxoari zaletasuna sortzen, eta musika lantzen.
|
|
Verdi ez zen geldirik egotekoa, eta beti aurrera egiten zuen, batere kikildu gabe. Ausardia ere erakutsi zuen. adibidez, Rossiniren Sevillako barberua operarako obertura berri
|
bat
egin zuenean. Pixkanaka pixkanaka txiki geratu baitzitzaion Busseto herria musikagile gazteari, 1832ko udaberrian Milanera joan zen, kontserbatorioan ikasteko asmoarekin, Bussetoko adiskide batzuen laguntzari esker.
|
|
Pixkanaka pixkanaka txiki geratu baitzitzaion Busseto herria musikagile gazteari, 1832ko udaberrian Milanera joan zen, kontserbatorioan ikasteko asmoarekin, Bussetoko adiskide batzuen laguntzari esker. Baina, Verdiren atsekabea ez zen nolanahikoa izan, ez baitzuten kontserbatorioan onartu; alde
|
batetik
atzerritarra zelako, Parmako dukerrikoa baitzen, eta ez Lombardiakoa. Beste oztopo bat adinaren kontua izan zen, gehienez 14 urte behar ziren han izena emateko, eta berak 18 zituen.
|
|
Baina, Verdiren atsekabea ez zen nolanahikoa izan, ez baitzuten kontserbatorioan onartu; alde batetik atzerritarra zelako, Parmako dukerrikoa baitzen, eta ez Lombardiakoa. Beste oztopo
|
bat
adinaren kontua izan zen, gehienez 14 urte behar ziren han izena emateko, eta berak 18 zituen. Gainera, aztertzaileen ustez, piano azterketa ez zen hain ona izan.
|
|
1834an, 21 urte zituela, ospe handia lortua zuen aristokraten eta filarmonikoen artean. Baina Verdi konformagaitza izaki, beste asmo handi batzuk zituen buruan, musika ikastetik musika egitera pasa nahi baitzuen, berak egindako opera
|
bat
estreinatzea zuen amets. Horretarako, batera eta bestera mugitu beharra zuen, antzokietako arduradunak bereganatzeko.
|
|
Baina Verdi konformagaitza izaki, beste asmo handi batzuk zituen buruan, musika ikastetik musika egitera pasa nahi baitzuen, berak egindako opera bat estreinatzea zuen amets. Horretarako,
|
batera
eta bestera mugitu beharra zuen, antzokietako arduradunak bereganatzeko. Presa ere handia zuen, ikusten baitzuen lan horietan berandu samar hasia zela.
|
|
Presa ere handia zuen, ikusten baitzuen lan horietan berandu samar hasia zela. 25 urte zituen garai hartan, eta adin horretan Rossinik hogei
|
bat
opera estreinatuak zituen, eta Donizettik 20 urte egin baino lehen antzerki obra batzuk eginak. Lortu zuen azkenean La Scala mitikoan Oberto conte di San Bonifazio bere lehen opera estreinatzea, eta jendea oso pozik atera zen.
|
|
Lehendik ere elkarrekin bizi ziren, jendearen esamesei inolako jaramonik egin gabe. Geroxeago, Cavour ministro piemontear eta Italiako Batasunaren arkitektoak, postu
|
bat
eman zion Italiako Parlamentuan. Gazte garaiko Verdi errepublikarra, benetako abertzale egin zen, eta Risorgimento giroan sortutako nazio gaztearen sinbolo bihurtu.
|
|
Gazte garaiko Verdi errepublikarra, benetako abertzale egin zen, eta Risorgimento giroan sortutako nazio gaztearen sinbolo bihurtu. 1871ean Aida opera ospetsua Gabon egunean estreinatu zen, El Kairon, Frantziako ekoiztetxe ospetsu
|
baten
kontura, Suezko Kanalaren inaugurazioa ospatzeko. 1887 urtean Otello ikusgarria burutu zuen, eta Falstaff 1887an.
|
|
Dramaturgo ingelesaren antzera, pertsonaia galeria hilezkorra utzi digu Verdik bere azken lanean. Opera honen amaieran, pertsonaia guztiek fuga
|
bat
kantatzen dute, Verdiren gazte garaiko doinuak eta fugak gogoraraziz: ' Tutto nel mondo è burlà / l' uomo è nato burlone, burlone...' 1901eko urtarrilean hil zen Milanen.
|
|
Bertizko Jaurerriak 20,4 km2 ditu, eta Parke Naturala da 1984az geroztik. Jaurerriak egun duen itxura, hein handi
|
batean
, Pedro Zigari zor zaio. urte tarte horietan bera izan zen jaurerriaren jabe; hil arte, beraz.
|
|
Kanpoko arbola baino ugariagoa da bertakoa, pagoa
|
batez
ere, eta haritza. Kanpoko arbolen artean badira Amerikatik ekarritakoak, Txinatik...
|
|
Bertizko jabetza Nafarroako Aldundiari eman arren, zati
|
bat
, jauregia eta lorategia, elizaren esku geratu ziren. Hala zioen Zigaren azken nahiak:
|
|
Hala zioen Zigaren azken nahiak: ' Fundazio
|
batentzat
izanen da, bertan erretiroa izan dezaten hamabi apez adindu edo ezinduk'; Bertizarana eta Baztan bailaratakoek lehenbizi, eta, modurik baldin bada, Bidasoa eskualdea deitzen den horretako bertze horietakoek ere bai'. Fundazio hori aurrera eramateko Juntaren buru Iruñeko Elizbarrutiko gotzaina izendatu zuen.
|
|
Bertizko Aizkolegiko txaleta, aldiz, betiko ixteko esaten du hilburukoak. Baldin eta Aldundiak ez badu astronomi zentro
|
bat
jarri nahi. Herri xeheak esaten zuen Zigak txaletetik Iparraldeko hondartzetako emakumeak ikusten zituela katalejo indartsu batez.
|
|
Baldin eta Aldundiak ez badu astronomi zentro bat jarri nahi. Herri xeheak esaten zuen Zigak txaletetik Iparraldeko hondartzetako emakumeak ikusten zituela katalejo indartsu
|
batez
. Izan ere, txaleta tontor batean dago, eta udan ikusmira ederraz goza daiteke handik:
|
|
Herri xeheak esaten zuen Zigak txaletetik Iparraldeko hondartzetako emakumeak ikusten zituela katalejo indartsu batez. Izan ere, txaleta tontor
|
batean
dago, eta udan ikusmira ederraz goza daiteke handik: esandako hondartzak, Pirinioak, Orhi mendia...
|
|
82 urterekin hil zen. Pedro jaio aurretik, gurasoek oihal denda
|
bat
jarri zuten abian 1859an, Iruñean.
|
|
Horregatik, neskamea hartuko du Pedro Zigak, emazteari lagun ziezaion, Elisa Kast Setz, alemaniarra. Pedro Ziga hiltzean Elisa bizi zen artean, eta etxe
|
bat
utzi zion. Nahi duen solairuan bizitzeko esaten dio Elisari testamentuan.
|
|
Elisa emakume adoretsua zen; esaten zuenez, bera izan omen zen Nafarroan gidatzeko baimena lortu zuen lehen emakumea. Zigatarrak Bertizen ekainaren bigarren hamabortzalditik azarora bitarte izaten ziren, abuztuko hogei
|
bat
egun salbu. Negua Madrilen pasatzen zuten gehienetan.
|
2002
|
|
Maitemindu bai, ordea. Txilen soldadu zebilela sarritan emakume
|
bat
bisitatzen zuen. Han Frantzisko Loiola gisara zen ezagun.
|
|
Bien arteko liskarraren berri izan zutenean haserretu egin ziren buruzagiak eta, horregatik, beste lurralde batzuetara bidaliko dute Frantzisko. Sarraski hartan egingo dute alferiz; ordurako beste izen
|
bat
hartua zuen: Alonso DÃaz.
|
|
Telletxea Idigoras historiagileak 1625koak fidagarriagoak direla dio. Izan ere, hiru idatziak ez datoz
|
bat
hainbat gertakaritan. Adibidez, 1624koan neba hiltzen du Katalinak, eta ihesi dabil.
|
|
Liskarrak sarri izaten zituen Katalinak, jokozale amorratua zenez. 1624ko argitalpenak dioenez, Cuzcon Cid Berria izeneko karta jokalari
|
bati
eskua mahaira josi zion aiztoz, Cid Berriak Katalinaren txanpon pilatik batzuk kendu zizkiolako. Behin bakarrik, ordea.
|
|
Horrezaz gain, 1925eko zorigaitzeko istripuaren ondorioz, erabat aldatu zen bere bizimodua: igeltsuzko kortse latzak soinean, ohean denboraldi luzeetan egotea, gurpil aulkian nolabait ibili beharra, egin zizkioten 32 ebakuntza,
|
batez
ere oinaze mingarriak jasan behar izan zituen.
|
|
Egoera horretan koadroak pintatzeari ekin zion, eta harreman estuak izan zituen zenbait artistarekin: José Clemente Orozcorekin, David Alfaro Siqueirosekin, eta
|
batez
ere, Diego Riverarekin. Honek 43 urte zituela, eta Fridak 22, elkarrekin ezkondu ziren.
|
|
besteak beste izan zituen hiru abortuek sortu zioten atsekabea ez zen nolanahikoa izan: horren lekuko dugu utzi zigun bere Henry Ford Hospital izeneko koadro ezaguna (emakume
|
bat
odol-jarioa duela ohean etzanda, Detroiteko industria desertu hotza atzealdean). Hori aski ez balitz, senarrarengandik apartatu egin zen berarekin leiala ez zelako.
|
|
Ebakuntza mordoa pairatu zituen, hanka
|
bat
ere moztu behar izan zioten.
|
|
Txiki txikitatik liluratuta begiratzen zion izadiari, eta hain maite zuenez, fisika ikasketak burutu zituen barrutik ezagutzeko. Gaur egun munduko liderrik handienetako
|
bat
dugu lurraren alde borrokan ari direnen artean. Donostian izan zen Eusko Ikaskuntzak gonbidatuta.
|
|
Gogoan du oraindik Indiako jendeak parke
|
batean
bota nahi zituzten zuhaitzak besarkatuz, lau mila emakumek eragotzi zuten eguna. Mobilizazio asko eragin ditu nekazarien artean laborategi globalek egiten dizkieten bidegabekerien aurka.
|
|
Mobilizazio asko eragin ditu nekazarien artean laborategi globalek egiten dizkieten bidegabekerien aurka. Adibide xume
|
bat
jartzearren, azafrai haziak patentatu egiten dituzte, eta nekazarien bizimodua lur jota dagoenean garestiago saltzen dizkiete. Vandana andreak auzi asko jarri ditu biopiraten aurka, Espainian argitaratu duen' BiopiraterÃa' (Icaria) liburuan argi eta garbi azaltzen duen bezala.
|
|
" Qatar-en ere ikusi nuen arduradunak arazoak ezkutatzen saiatzen zirela, horregatik asko murriztu zituzten akreditazioak berak ere. Hala ere, erakunde ez gobernutarretako ehun
|
bat
kide bildu ginen, erabat kontrolatuta geunden, ordea. Dena dela, protesta ekitaldiak burutzen genituen biltzarrak egiten zituzten hotelaren aurrean, zenbait lelo aldarrikatuz:
|
|
Baina ez dute esaten, adibidez, hobekuntza hori europarrentzat dela eta ez enpresari indiarrentzat. Garapen ekonomikoak denentzat luke beste eredu
|
bat
martxan jarriz: elkarrekin lan egiteko beste modu bat, lana demokratikoki banatuz eta gure planetako natura babestuz".
|
|
Garapen ekonomikoak denentzat luke beste eredu bat martxan jarriz: elkarrekin lan egiteko beste modu
|
bat
, lana demokratikoki banatuz eta gure planetako natura babestuz".
|
|
Hain zuzen ere, gerra garai honetan hori planteatzea utopia hutsa dela esaten zaionean, Vandana andreak
|
batez
ere gerran inolako errurik eta zerikusirik ez duen jendeak sofritzen duela erantzuten du. Atzo Iraken, gaur Afganistanen, eta bihar non?
|
|
Atzo Iraken, gaur Afganistanen, eta bihar non? " Bada beste arazo
|
bat
burutik kendu ezin dudana, eta emakume izanik oso kezkatuta naukana, beldurra iturri izanik hain maskulinoa den gezurrezko' patriotismoaren' gaia. Beldurra biziaren indar librearen eta garapenaren aurkakoa da.
|
|
Beldurra askatasunerako izua da, eta orain legeak, giza askatasun eskubideak murrizteko egiten dira, hain zuzen ere. Hori da denok etsai edo terrorista potentzialak garela adierazteko beste modu
|
bat
. Horrelako lege berri bat nahi du gobernu indiarrak Parlamentuak onartzea.
|
|
Hori da denok etsai edo terrorista potentzialak garela adierazteko beste modu bat. Horrelako lege berri
|
bat
nahi du gobernu indiarrak Parlamentuak onartzea. Baina, Indiako umeei telebistan egunero gerraren gogorkeria azaldu beharrean, giza legearen arauak irakatsi litzaizkieke".
|
|
" Nik ez dut alderdi politiko jakin
|
batean
jarduten, baina independentea izanik saiatzen naiz alderdi, talde eta mugimendu desberdinen arteko akordioak lortzeko bideak egiten', dio Vandana Shivak. ' Garrantzitsuena ez da alderdi politiko jakin batean sartzea, baizik eta lankidetza sustatzea politikan, sindikatuetan edo beste eremutan.
|
|
" Nik ez dut alderdi politiko jakin batean jarduten, baina independentea izanik saiatzen naiz alderdi, talde eta mugimendu desberdinen arteko akordioak lortzeko bideak egiten', dio Vandana Shivak. ' Garrantzitsuena ez da alderdi politiko jakin
|
batean
sartzea, baizik eta lankidetza sustatzea politikan, sindikatuetan edo beste eremutan. Dibertsitatearen baloreak gustatzen zaizkit, jendea bere jarreraren erantzule bihurtzen duen dibertsitatearena.
|
|
James Brown," Mr. Dinamita" ezizenez ere ezaguna, 1933ko maiatzaren 3an jaio zen Estatu Batuetako Georgian, Macon herrian, auzo marjinal
|
batean
bizi zen familia txiro batean. Gaztetxo zenetik era askotako lanetan aritu behar izan zuen, eguneroko ogia nolabait irabazteko.
|
|
James Brown," Mr. Dinamita" ezizenez ere ezaguna, 1933ko maiatzaren 3an jaio zen Estatu Batuetako Georgian, Macon herrian, auzo marjinal batean bizi zen familia txiro
|
batean
. Gaztetxo zenetik era askotako lanetan aritu behar izan zuen, eguneroko ogia nolabait irabazteko.
|
|
perkusioa, organoa eta pianoa. 50eko hamarkadaren erdi aldean Famous Flames musika taldea sortu zuen eta King Records diskoetxearekin kontratu
|
bat
sinatu.
|
|
Ikuskizun musikaletan ere egin zituen hainbat lan interesgarri. Esate baterako, 1962ko urriaren 24an bere musika taldeak kontzertu gogoangarri
|
bat
eskaini zuen New Yorkeko Apollo antzoki ospetsuan. Gero, taldea desegin zen, eta berak bakarrik jarraitu zuen abesten, diskoak grabatzen, arrakasta handiz beti.
|
|
Brownek bere ospea aprobetxatu zuen zenbait gai sakon lantzeko: hezkuntzaren garrantzia, garapen pertsonala eta enpresen sustapena (grabazio etxe
|
baten
, hiru irratiren eta eraikuntza enpresa baten jabe zen).
|
|
Brownek bere ospea aprobetxatu zuen zenbait gai sakon lantzeko: hezkuntzaren garrantzia, garapen pertsonala eta enpresen sustapena (grabazio etxe baten, hiru irratiren eta eraikuntza enpresa
|
baten
jabe zen).
|
|
Parte hartu zuen zinemagintzan ere: 1980an The Blues Brothers filmean, John Belushi eta Dan Ayrkroid ekin
|
batera
. 1986an Living in America grabatu zuen Rocky IV filmerako.
|
|
Emaztea 1996an kirurgia estetikoa egitera joan eta ebakuntza mahaian hilda geratu zen. Berriro, 1988an atxilotu egin zuten, armak legez kanpo edukitzeagatik eta droga kontsumitzeagatik, desintoxikazio klinika
|
batetik
atera eta handik berehala.
|