|
2000
|
|
|
eraikitzeko abiapuntua. Bidenabar esan dezagun,
|
azken
termino hauerabiltzen dugunean, Craig Calhoun soziologoak ematen dion adiera4 nahiago dugula, hain zuzen ere esaten duenean, irudikatutako komunitateak ez direla pertsonartekoharreman zuzenetan oinarritzen, nortasun komunean baizik. Izan ere, Habermas ekjorratutako, eremu publikoa?
|
|
|
izan ere, Bizkaia eta Araban populazioaren erdia daetorkina, baina euskal herritartasuna etorkin gutxi duten Iparraldeko herrialdeetanbezain hedatuta dago, hedatuago kasu batzuetan.
|
Azken
herrialde hauetan pareanagertzen dira nortasuna eta jatorria: oso antzekoak dira euskal herritar sentitzen ez direnen eta etorkinen kopuruak.
|
|
|
Jarraian Lur Otxoantezanadugu.
|
Azkena
, ordena honetan, Udako Euskal Unibertsitatea da, gugan izandakokonfiantzagatik. Guztioi, eta hemen plazaratutako zenbait ideia eztabaidatzeko aukeraeman diguten solaskide izengabekoei (ikasle ugari tartean), eskerrik asko.
|
|
|
EL MUNDO DEL PAIS VASCO, ELPAIS DEL PAIS VASCO eta SUD OUEST.
|
Azken
hauen kasuan azterketarako erabili ditugun unitateak, ez dira artikulu guztiak izan, Euskal Herriarekin nolabaiteko lotura zutenak soilik baizik (batzuk, kanpokoedizio osoan argitaratu arren, Euskal Herriko berri ematen dutelako, eta beste batzuk, Euskal Herriarekinzerikusirik eduki ez arren, bertako edizioan sartzen direlako). Horrek esplikatzen du egunkari horiekazterketaren zati batzuetatik kanpo geratu behar izatea.
|
|
|
|
Azken
multzoan bi egunkari ditugu, EL MUNDO eta EL PAIS, eta bi hauek HegoEuskal Herrirako egiten dituzten edizioak. Izan ere, lehen aipatu dugunez, hemenbertan egin eta argitaratzen diren egunkarien ondoan, badira beste pare bat, Madrilenateratzen direnak, honako hainbat orrialde berezi gehituz.
|
|
|
Sud Ouest egunkaria, 1944ko abuztuaren 29an sortu zen beste egunkari ugarirekinbatera, askatzearen jai euforiaz. Bezperan, La petite Girondek, 1872ko apirilaren 7ansortua, bere
|
azken
alea zabaldu zuen. Orduan, iragana erabat ahaztu behar izan zen, batez ere Bigarren Mundu Gerraren garaian martxan jarraitu zuten egunkariak alboratuz.Garai hartan Sud Ouest bi aldeetatik idatzitako zatar paperezko orri bakarraz osaturikzegoen, eta beraren banaketak (76.500 ale) ez zuen Bordeleko hiri aglomerazioa gainditzen.
|
|
|
|
Azken
urteotako gertakizunik aipagarriena zeharkako metatze prozesuarenareagotzea izan da. Izan ere,, metatze horizontal zein bertikalaren joera areagotuz doa, nahiz eta bizkitartean zeharkako metatzea garatzen ari den:
|
|
|
Astekari honen argitalpen elkarteak, Les Editionsde la Semainek, La Semaine des Landes eta La Semaine des Pyrenees ere sortu zituen.Astekari honek hamabost pertsona darabiltza eta tokian tokiko korrespondentzia sarenahiko sendo batez, jada etekinak ateratzen ari da.
|
Azken
hamarkada osoan ikusi ahalizan dugu estatuko lurralde osoan asteko prentsaren garapen fenomeno hau enpresaertainen itxurapean (10 eta 49 langile bitartekoak). Tokiko Asteroko Prentsaren (Presse Hebdomadaire Locale) arrakastak laster batean erakarri zituen EskualdekoEguneroko Prentsaren (Presse Quotidienne Regionale) gutiziak, lehia guztiakdesagerrarazteaz eta bere jarduera sektoreak dibertsifikatzeaz arrangura zirelako, irakurleriaren pilaketa eta higadurari hobeto aurre egiteko.
|
|
|
La Semaine du Pays Basquek Ipar Euskal Herrian prentsa errotatibarik ezduenez, hitzarmen tekniko bat egin du El Diario Vascorekin, astean behin
|
azken
honenDonostiako errotatibak erabiltzeko. Gainera, benetako urgazle luxuzkoa den Gipuzkoar egunkari honen zerbitzuak ere erabiltzen ditu.
|
|
|
1986tik aurrera, deszentralizazio hori ausarki geldiarazia izan zen. Radio FranceRoussillon izenekoa sarearen hogeita hemeretzigarren eta
|
azken
estazioa izan zen21.Politika publiko honen garapenak bat egin zuen 1981 eta 1982an Estatuak bultzaturikodeszentrali zazio politikoaren prozesu orokorraren moteldurarekin. Ikus dezakegunez,, hedabideen sistema publikoa(...) karakterizatzen duen muga nagusi bat da politikapublikoen mendekotasuna politikarekiko, prozesuen mendekotasuna substantziarekiko.? 22
|
|
|
lurraldearen ikusmira historiko kulturalera igaro da,, bertan eraiki eta politikoki onetsia, toleratua, kontrolatua eta sustatua? 23 den instituzio aniztasunaren irudira, gaur egun Ipar Euskal Herrian dagoen irudira hain zuzen. Estatuaren edo Kontseilu Orokorraren administrazio zerbitzuek deszentralizazio aski sistematikoa burutzen dute, Pauetik Baionara; era berean, elkartesozio ekonomiko ia guztiek dute antena bat gutxienez Baionan;
|
azkenean
, elkarteekberek bi ataletan banatzen dituzte beren departamendu egiturak, bata biarnesa, besteaeuskalduna. Honelako konfigurazioak azpi departamenduko kidetasun sentimenduadakar, Pirinio Atlantikoetako haustura areagotzen duena, bere eragozpen praktikoakmurrizten dituen aldi berean24 Bilakaera honek izate politiko, ekonomiko eta sozialbereziki euskaldunaren oinarriak bota ditu, aurrekaririk ez duena 1790etik, bi asanblada aholku emaile bereziak sortzeaz gain, Ipar Euskal Herrian, estatu frantseseanparekorik ez dutenak:
|
|
|
izeneko pays delako batsortua izan zen 1997ko urtarrilaren hondarrean.Estazio bakoitzak bere hedapenaren eta kazetaritza lanaren eremuan atzera egiteko arriskuaren beldurra izan zitekeen, hots, isolamendu esklerotikoaren arriskuarena.Irulegiko Irratia da honelako joera gutxien islatzen duena, hiru irratien arteko harremanak beti dinamizatu baititu, eta bereziki Pirinioetako hegoaldeko irratiei (XorroxinIrratia, Euskal Herri Irratia...) zabaldu izan baitzaie, eta Frantzia osoko eskualdeetakohizkuntzen irratien arteko harremanak sortzen asko lagundu baitu. Hala eta guztiz ere, irrati bakoitzak bere herrialdearen nortasuna eta, batez ere, nortasun linguistikoagordetzera jotzen du.Estazio bakoitzaren identitateak atzera egiteko arriskua, nolabait konpondua izanda,
|
azken
urteotan Iparraldeko (Ipar Euskal Herria) hiru irratien artean martxan jarri denprogramazio komun garrantzitsuarekin, EAEko edota Nafarroako irratiekiko informazioeta emankizunen trukaketa sare ugarirekin, eta 1997ko ekainaren 10ean zailtasunezsortu zen. Euskal irratiak elkartearekin. Egitura federatzaile honek hiru irratienkoordinazio politikoa du.
|
|
|
euskara, eguraldia/ trafikoa eta, neurri txikiagoan, politikaren inguruan.Beraz, egunkarientzat Euskal Herria, osotasun bezala ulerturik, ezer baino lehenagoegitate linguistikoa da, bai eta geografikoa eta, neurri apalago batean, egitate politikoaere.
|
Azken
ikuspegi honek (Euskal Herria osotasun politiko gisa) hartzen duen pisuak, dena den, erabat banatzen ditu egunkari abertzaleak eta erregionalistak. Beraz, aurrerago helduko diogu auzi horri.
|
|
|
Kultura gaietan Espainiak ez du beste gai batzuetan duen presentzia, eztaegunkari erregionalistetan ere (handiena EL CORREOn du, gai honetako albisteenherena Espainiakoak izanik). Bestalde, gai hauek nabarmen uzten dute egunkariabertzaleen eta erregionalisten arteko aldea, DEIA
|
azken
hauen ondoan kokatzendelarik: lehenek Euskal Herria dute erreferentzia nagusi, eta bigarrenek herrialdepropioaren erreferentzia birsortzen dute gai hauen inguruan.
|
|
|
Lehenago ere aipatu dugun bezala,
|
azken
urteotan telebista kanal desberdinekeguneko ordu guztiak programaz betetzera jo dute, zabal eta luze. Hala ere, Eastman eketa Ferguson-ek diotenez6, ordu guztiak ez dira berdinak, eta prime time gisa ezagutzen ditugun horietan (Hego Euskal Herrian 20:30etik 23:30era, Ipar Euskal Herrian, 20:30etik 22:30era bitartean) dago jarrita programaziogintzara eta iragarkigintzara dedikatzen direnen arreta.
|
|
|
albistegirik ikusienak dira eta kanal guztiek prime timedute emisioaren erreferentzia nagusi gisa.
|
Azken
honi dagokionez, ETBren bi kanaletan informazio saioei emaniko denbora tartea erabat ezberdina da, lehenago ere azpimarratu dugunez. Euskarazkoan, informazioak prime time tartearen %13, 1 betetzen dueta ETB2ren kasuan, aldiz, %42, 1 Beraz, hiru aldiz pisu handiagoa dute albistegiekgaztelaniazko emisioan ETB1en baino.
|
|
|
ETB2ren kasuan12, gainera, kirolei dedikaturiko tartea ereaipatzeko modukoa da (%20, 8).
|
Azken
honetaz aparte, antzekotasun handikoak dira bikanaletako albisteen emanaldiak. Politikaren barruan kokatu ditugun erakunde politiko administratiboen eta alderdi politikoen joan etorriek markatzen dute, neurri handibatean, albistegien edukia.
|
|
|
Hegoaldeko herrialdeek ere beren albistegiadute, baina horrek ez du ekiditen, aztertzen ari garen albistegietan herrialde horietangertatzen direnek agerpen garrantzitsua izatea (Nafarroaren agerpen txikiari, geroxeagoerreparatuko diogu). Bestetik, argudio horrek baliorik izatekotan, euskarazko kanalerako balioko luke, ez gaztelaniazko kanalerako,
|
azken
honetan Iparralderako albistegirikeskaintzen ez dela kontuan izanda. Honi, gainera, lehenago azaldutako zerbait gehitubehar diogu:
|
|
|
|
Azken
baieztapenaren ildotik, azpimarragarria da, halaber, Nafarroaren kasua: herrialde honetan gertatzen den gauza gutxi aipatzen dute ETBko albistegi orokorrek.Ipar Euskal Herriko herrialdeek baino agerpen handiagoa badu ere, Nafarroak Hegoaldeko gainerako herrialdeekin alderatuta oso presentzia urria duela nabaria da. Ondorioz, ETBko albistegiek beren berriez erakusten duten Euskal Herria, eguraldi mapek besteladioten arren, neurri handi batean Euskal Autonomia Erkidegora mugatuta dagoela esandezakegu.
|
|
|
Nafarroan eragina duten auziei buruzko albisteak kasurik hoberenean (gaztelaniazko albistegian) %6 diren bitartean, Euskal Autonomia Erkidegoan eragina dutenak %23tikgora dira. Gainera,
|
azken
hauei hiru herrialdeetako batean eragina dutenak (hotsAraba, Bizkaia edo Gipuzkoan) gehitzen badizkiegu, kopuru hau guztien erdi ingururairisten da. Hartara, Nafarroa ez da erreferentzia ETBko albistegi orokorrentzat.
|
|
|
Nahiz eta gutxiengoko posizioan egon. Berlusconi italiarraren Mediaset taldeak %40 du? eraginhandia izan du
|
azken
urteotako gestioan. Telebistan deszentralizaziorako prozesuajarraitu du, eta ATLASen bidez korrespontsaliak zabaldu ditu Galizan, Katalunian etaEAEn, bertako prentsa taldeekin asoziatuta.
|
|
|
Prisa taldeak bestelako egitura multimediatiko osatuagoa du. 1977an sortu zen ElPais egunkaria argitaratzeko, eta denborarekin lotura estuak eratu dira bera eta Santillana argitaletxearen artean, zeina,
|
azken
batean, bere hedapen estrategiaren oinarriaizan den. Gaur egun kultur industria gehienetan dihardu, esan bezala, nagusitasun posizioetan guztietan ere, nahiz eta horretarako kanpoko hainbat enpresaren laguntzaere behar izan duen.
|
|
|
|
Azken
aldian, Prisa taldea lokalizaziorako joera modu indartsuan ari da hedatzen: batetik bere egunkarien edizionalizazioarekin, baina bestetik egunkari eta telebistalokaletan ere posizioak bereganatuz, Pretesa ren bitartez. Nonbaiten izatekotan, telekomunika zioetan du hutsunea, hain zuzen ere komunikazioen sektorean etorkizunerakoarlo estrategikoa bilakatzen ari den horretan.
|
|
|
Telebistan, berriz, hainbat mugimendu izan dira
|
azken
urteotan, nahiz eta, arestianazaldu den bezala, eremu hau arautzen duen legea garatu gabe dagoen oraindik89.Merkatu eta enpresa aldetik, hiriburuetakoak dira garrantzitsuenak: TeleDonostia, Canal Gasteiz, Canal Bizkaia, Bilbovision eta Telebilbao Bilbokoak eta Canal 4 Iruñekoa.Horien inguruan mugimendu enpresarial inportanteak antolatu dira azkenaldian.
|
|
|
TeleDonostia, Canal Gasteiz, Canal Bizkaia, Bilbovision eta Telebilbao Bilbokoak eta Canal 4 Iruñekoa.Horien inguruan mugimendu enpresarial inportanteak antolatu dira azkenaldian. ElCorreo taldearena da bat, TeleDonostiaz jabetu ondoren, Bilbon antzeko operazio bategiten saiatu
|
eta
azkenean Bilbovision proiektua abiatu duena. Prisa taldearena bestea, zeinak Pretesa bere filial berriaren bitartez Estatu osoan zehar telebista lokalak erosteko plangintza duen90 Horrela, bada, Pretesa, uztailean Canal 4 Iruñekoa erosi ostean, Canal Bizkaiarekin ere hitzarmen batera heldu da91 Munta handiko mugimendu hauenondoan, ekimen pribatu txikiak ere bultzatutako proiektuak daude, hala Eibarko KTBedo Barakaldo aldeko Tele7 (Radio7 irratia kudeatzen duen enpresa berak bultzatuta). Telebista hauek guztiek gaztelania hutsez jarduten dute, euskarak horietan dituentarteak marjinalak direlarik.
|
|
|
Betebeharren izaera legean bertan finkatzen da, baita horietako hainbaten zehaztapena dekretu legez egingo dela xedatzen ere.
|
Azkenean
, ordea, modu indibidualean eta zerbitzu bakoitzeko zehaztu behar dira betebeharrak, aipatutako hitzarmen horietan.
|
|
|
Gestio modu zeharkakoaren kontzesioak egiteko, berriz, lehiaketapublikoak deitu beharra finkatu da. Alabaina, hiru programazioren erreserba egin daTelebista Pribatuaren Legearen arabera lurrazaleko telebista analogikoak kudeatzekoemakida duten enpresek, hala eskatuz gero edo beren lizentzia berrituz gero?
|
azkenean
gertatu den bezala, 2000ko martxoaren 10eko erabakiaren bidez?, beren programazioa aldiberean modu digitalean ere emititzeko47 Gainera, berriztapena lortu eta biurtetara hasi behar dira, beranduenez jota ere, modu digitalean emititzen. Gaikuntzentitularitateak 10 urtetarako finkatu dira, aurrerantzean epe bereko tartetarako ere luzadaitezkeenak.
|
|
|
Kuotak: emisio denboraren erdia europar jatorriko ikus entzunezko programekin osatu behar da, betiere informatiboak, kirol erretransmisioak, lehiaketak, publizitatea eta teletestua aintzat hartu gabe; gainera, horietako erdiak jatorrizEspainiar Estatuko hizkuntzaren batean egindakoak izan behar dira, eta %10ekoizle independenteena eta
|
azken
bost urteetan egindakoa; halaber, behartuegiten dira telebistak beren diru sarreren %5 film eta telebistarako pelikulaeuroparren produkzioan inbertitzera.
|
|
|
Hurrengo Plangintza, hain justu, 1989aneman zen63, eta horrekin irratigintzaren egituraren marrazkia osatu zen. Irrati analogikoari dagokiolarik,
|
azken
ukituak 1997ko erabakian eman ziren, zeharkako gestioanfrekuentzia gehiago esleitzeko64.
|
|
|
|
Azken
garapena, irrati digitalarena izan da. Telebistarena bezala, Irratiaren digitalizazioa 66/ 1997 Legean oinarritzen da.
|
|
|
Orokorrean hitz eginda, Europako Batasunak arlo honetan duen asmo nagusia, bestelako ekonomia sektoreetan bezalaxe, ikus entzunezko komunikazioarenazpiegitura, zerbitzu eta ondasunen trukerako merkatu komuna eratzea izan da. Horrekin batera, pisuzko beste arrazoiak, Europako ikus entzunezko sektorearen garapenasustatzea, eta,
|
azken
urteotan, halaber, informazioaren gizarterako bidean jarrita, sektore honen eta telekomunikazio eta informazioaren teknologiako arloen artekobat egitea bultzatzea izan dira.
|
|
|
edozeharkakoan, ekimen pribatuak? eskaini zirela xedatu baitzen, nahiz eta
|
azken
modu haubideratzeko derrigorrezkoak izango ziren lege garapen berezituak.
|
|
|
Egituraadministratiboak, Gobernuekiko erabateko menpekotasuna finkatu zuen: honek du zuzendaria izendatzekoahalmena; Administrazio Kontseilua alderdi politikoek menperatzen dute ia esklusiboki; Kontseilu Aholkulariak ez dira eraginkorrak izan; lurraldeko kontseilu aholkulariak eratzea ere aurreikusten zen, zeinenbidez Gobernu Autonomoek eragina izan zezaketen lurraldeko programazio berezituen finkapenean; bainahauek ere ez ziren,
|
azkenean
, antolatu.
|
|
|
aipaturiko eztabaidaren baitan, Amsterdam goHitzarmenean, Europar Batasunarena egokitzen duen itunean alegia, protokoloberezi bat sartu zen, non, zerbitzu publikoaren defentsan, Estatu bakoitzariaukera ematen zaion horren finantzaketa ezarritako zerbitzu publikoko eskakizunak betetzeko moduan antolatzeko, betiere merkatuaren baldintzetan etakonkurrentzian eragin okerrik izan gabe. Honek,
|
azken
batean, finantzaketamistoa erabili ahal dutela esan nahi du, nahiz eta finantzaketa publikoa, zerbitzupublikoak finantzatzera joango dela ziurtatu den. Europako Batzordearen Ebazpenean, bide beretik, zerbitzu publikoaren garrantzia berretsi etagarai digitalean ere zerbitzu publikoek kalitatezko zerbitzuak eskaintzen jarraitzeko kapazitatea izan behar dutela zehazten da; halaber, publiko guztientzako zerbitzuak eskaintzean, legitimotzat jotzen du ebazpen horrek zerbitzupublikoek ere entzuleria zabal batera heltzeko ahaleginak egitea76.
|
|
|
Lehenengo multzoko enpresa taldeei dagokielarik, desberdintasun nabarmenakdaude Espainiar eta Frantziar Estatuen artean.
|
Azken
honetan indarrean dauden kontzentrazio multimediatikoren aurkako arauak askoz zehatzagoak eta gogorragoak diraEspainiar Estatukoak baino. Ondorioz, horien dibertsifikazio multimediatikoa txikiagoa da Espainiar Estatukoena baino.
|
|
|
aurreko deialdian saria lortu zutenak batzuk (Union Radio (SER), COPE, Onda Cero, Onda Rambla Planeta) eta banaketa horretatik kanpo geratu zirenak besteak (EuropaFM, Radio Blanca, El Correo eta Godo, hain zuzen ere). Azaroaren 24an, El Correo eta Godo LaVanguardia taldeei eman zitzaizkien,
|
azkenean
, emisio lizentzia berriak.
|
|
|
Halaber, beharrezkoa izango zaie beti euskara agertzea. Euskarakgutxienez izan duen agerraldia zehazteko, EUSTAT Erakundeak urtero argitaratzen duen EuskalEstatistika Urtekariaren
|
azken
alean udalez udal jakinarazten diren datuak erabiliko dira, euskararengutxieneko erabilera portzentajea, bertan azaldutako multzo euskaradun jakin guztien portzentajeenbatuketaren araberakoa izanik. Halaber, aipatutako euskararen gutxieneko presentziaz gain, gazteeneizuzendutako irratsaioetan, euskararen presentziak EUSTATen datuetan ageri den adin talde horreneuskara ezagutzaren mailaren parekoa izan du gutxienez (138/ 1994 Dekretua, martxoaren 22koa).
|
|
|
Aldiz, Gardentasun Artezarauaren eraldaketa, Konkurrentziaren Zuzendaritzak 2000ko apirilaren12an onartutakoa, ikuspegi liberalizatzaileagotik abiatzen da. Eraldaketa hau zerbitzu publikoaren finantzaketa dela-eta
|
azken
urteotan zabaldutako hainbat espedienteren ondorio zuzena da. Bertan, behartuegiten dira interes orokorreko zerbitzuak hornitzera, horregatik konpentsazio publikoak jasoz?
|
|
|
eta, aldiberean, merkatu kometzialean lehiatzen diren enpresak zerbitzu mota batzuen eta besteen kontuak moduberezituan ematera. Erabaki honek,
|
azken
batetan, kolokan jartzen ditu aipatu xedapenetako zenbait asmoeta printzipio ere.
|
|
|
BBK (%23, 5), Kutxa (%18, 5), Telecom Italia (%18), Endesa (%10), Iberdrola (%10), Caja Vital (%5), EITB (%5), Eusko Jaurlaritza (%3), Retevision (%3), MCC (%2) eta EVE (%2). Euskaltel ek hitzarmen berezia du Retevision ekin EAEn telefono zerbitzu finko zein mugikorrak kudeatzeko eta kable telebista ere bideratzeko. Telefonica CableEuskadirekin lehian,
|
azken
honetan?.
|
|
|
Ikus lurrazaleko telebista digitalari buruzko
|
azken
txostena.
|
|
|
Ikus entzunezko sistemak asko aldatu dira
|
azken
hamarkadetan. Desregulazioaren eta teknologiaren garapenaren eskutik, askoz konplexuago bilakatu dira.
|
|
|
komunikazio askatasunaren ingurukoa. Lege berri honeksistemaren liberalizazioaren bigarren fasea zabaldu zuen (TF kate publikoaren pribatizazioa eta katepribatu estatal berrien zabalkuntza. M6 eta LaCinq?), eta, horrekin batera,
|
azken
hamabost urteotanFrantziako irrati eta telebistaren funtzionamendua ordenatu duen oinarrizko marko juridikoa eta instituzionala ezarri zuen. Lerro hauek idazten ari garen unean, marko horren eraldaketa prozesu sakon etaluzea amaitu berria da.
|
|
|
Lerro hauek idazten ari garen unean, marko horren eraldaketa prozesu sakon etaluzea amaitu berria da. Hain zuzen ere, ekainaren 28an onartu du
|
azkenean
Asanblada Nazionalak duelabi urte, 1998ko azaroaren 10ean Ministroen Kontseiluak proposatutako Lege proiektua 86 Legeaeraldatzeko. Lege proiektuaren helburua, hasiera batean, irrati eta telebista sistema publikoaberregituratu eta Europako Batasunaren 97/ 36/ CE artezarauaren?. Mugarik Gabeko Telebista?
|
|
|
xedapenak egokitzea zen.
|
Azkenean
, ordea, askoz sakonagoa izan da eraldaketa, datorrenlurrazaleko telebista digitalaren ezarpena gidatuko duten oinarrizko arauak eta Internetaren gainekoxedapenak ere jaso baitira. Lege berria? 2000 Legea?, abuztuaren 1ean eman da behin betiko eraneta abuztuaren 2ko aldizkari ofizialean argitaratua izan da.
|
|
|
Sistemaren egiturari dagokiolarik, legeak atal edo sektore publiko oso batenzehaztapena egin du, sistema horren funtsezko ardatz gisa7
|
Azken
eraldaketarenondoren, sektore hau France Television telebista korporazioak, gaur egun bere baitanFrance2, France3 eta La Cinquieme sozietateak hartzen dituena?, Reseau Outre mer, irrati telebistakoek, Radio France eta Radio France Internationale irratiek eta InstitutNationale de l. Audiovisuel (INA) eta ARTE France aparteko sozietate publikoekosatuko dute8 France Television eta Radio France korpo... Alegia, teknologia digitalaerabiliz lurrazalez, kablez zein satelitez emitituko diren kanalak eta zerbitzu elektroniko berriak garatzeko betekizuna ere badu sistema publikoak, ez hortaz, bakarrik, lurrazaleko zerbitzu analogikoak?, eta horretarako filial berriak sortzeko baimenaeman zaio France Televisioni11 Horretarako, sistema publikoak betiere lehentasunaizango duela zehaztu da, hala behar izanez gero, frekuentzien edo baliabide irrati elektrikoaren esleipenean, modu analogiko zein digitalean.
|
|
|
...k, Radio France eta Radio France Internationale irratiek eta InstitutNationale de l. Audiovisuel (INA) eta ARTE France aparteko sozietate publikoekosatuko dute8 France Television eta Radio France korporazioak dira sistema publikohonen funtsa9 eta legeak Estatu mailako lurrazaleko zenbait kate hornitu eta gestionatzeko betebeharra ezarri die, betiere zerbitzu publikoaren betekizunen pean10.Legearen
|
azken
eraldaketarekin, betekizun horien artean, halaber, programa eskaintzaosatu edo aberastuko luketen zerbitzu eta programa berriak eta horiek ekoitzi etaemateko teknika berriak garatzeko agindua ere ezarri zaie. Alegia, teknologia digitalaerabiliz lurrazalez, kablez zein satelitez emitituko diren kanalak eta zerbitzu elektroniko berriak garatzeko betekizuna ere badu sistema publikoak, ez hortaz, bakarrik, lurrazaleko zerbitzu analogikoak?, eta horretarako filial berriak sortzeko baimenaeman zaio France Televisioni11 Horretarako, sistema publikoak betiere lehentasunaizango duela zehaztu da, hala behar izanez gero, frekuentzien edo baliabide irrati elektrikoaren esleipenean, modu analogiko zein digitalean.
|
|
|
Zaila da jakitea, irrati/ telebista sisteman zerbitzu publikoko irizpideak zehaztu etahoriek bestelako irizpide komertzial eta teknologikoekin batera garatzeko, azaldutakoarau, instituzio, betebehar eta prozedurek etorkizunean izango duten eraginkortasuna.Hori bai, horretarako nekez aurkituko da Europako beste inongo lurraldetan, antzekoegitura juridiko konplexu eta, itxuraz behintzat, osatuagorik. Hala eta guztiz ere, sistemaren
|
azken
bi hamarkadetako bilakaerak erakusten du ezen, erregulazioa eragile ekonomiko, politiko, teknologiko eta sozialak ordenatzeko mekanismo gisa uler badaitekeere, horien menpe dagoen zerbait ere badela, indar harremanen arabera interes batzukedo besteak babesten dituena. Alde honetatik, badirudi laurogeiko hamarkadako pribatizaziorako joerak eta laurogeita hamarreko hamarkadako sistema publikoaren identitate eta komertzializazio krisiak gainditu eta, oro har, irrati eta telebista sistema osoanherritarrentzako zerbitzu izaeraren araberako birdefinizo berri bat ezarri nahi dela.
|
|
|
Edozein modutan, lokaltasunarekiko atxikimendu hau, erretorikoa baino ez izateagerta daiteke,
|
azkenean
. Alde honetatik, sistema lokalen gune ahulenean, finantzaketan hain zuzen ere, huts egiten du berriro ere araudiak.
|
|
|
Horrek Estatua zenbait demarkazio geografikotan banatzea ekarri zuen, gehienez jota ere 2 milioi biztanlekoak izan zitezkeenak44.Demarkazioen oinarria udalak ziren, eta zentzu horretan Udalei zego kien, hain zuzenere, horiek onartzea; alabaina, demarkazio batek udal bat baino gehia go hartuko zuenkasuetan, Autonomia Erkidegoek izango zuten hori onartzeko eskuduntza, betiereudalen proposamen eta baimenarekin; halaber, Erkidego ezberdinetako udalak hartukolituzketen demarkazioek Sustapen Ministerioaren baimena behar zuten.
|
Azkenean
, zehaztutako 43 demarkazio horietako bakoitzean 2 lizentzia eman dira. Bat, zuzenean, Telefonicari, eta bestea horietako bakoitzean zabaldu den lehiaketa publikoan; Telefonica, ordea, ezin da zerbitzua eskaintzen hasi, kudeatzaile berriari lizentzia emaneta 24 hilabete igaro arte45 Emakidak 25 urtetarako dira, gerora bost urtetarako nahibeste alditan luza daitezkeenak.
|
|
|
Handik hilabete batzuetara, ordea, Europako Batasunak behartu egin zuen EspainiakoGobernua xedapen hori kentzera, eta horren ondorioz eman zen,
|
azkenean
, 16/ 1997Errege Dekretua, gaur egun arloan indarrean dagoena.
|
|
|
dira Aragoekohizkuntzak.
|
Azkenean
, artikulua. Aragoikera eta Euskeraren, aldeko deiadarra bilakatzen da.
|
|
|
Bordeleko egunkari honek zortzi mapadesberdin eskaintzen ditu bere
|
azken
orrialdean, eguraldi iragarpena egiteko.
|
|
|
Beraz, errealitatearen erreprodukzio sozialari eutsita, Sud Ouestek ez du begirik Euskal Herria ikusteko. Bere jarrera, zelanbait, autonomista da frantziar txobinismoaren baitan, zeren,
|
azken
finean, demarkazio departamentalak baitira eredu grafiko bakar mapakekoizterakoan.
|
|
|
Ikerketarako datu bilketa egin genuenean, Deia egunkari bilbotarrak behekoeguraldi mapak erakusten zituen modu nabarmenean: bat Euskal Herrikoa, EuskalHerria bere osotasunean erakusten zuena eta, bestea, Espaniakoa, estatuko autonomia erkidego guztiak erakusten zituena(
|
azken
horretan, kontuan hartu, Iparraldeak ezzeukan lekurik) 14.
|
|
|
Garak bere egiten du zazpiak bat dioeneko leloaren lurraldetasuna. Egunkarihonek Euskal Herri zabala, osoa esan dezagun, eskaintzen du bere
|
azken
orrialdeaneguraldiari buruzko mapa argitaratzean.
|
|
|
FR 2k Europako eta Ipar Afrikako hiriburuak erakusten ditu
|
azken
urrats batean. Tartehonetan tenperatura iragarpenak eskaintzen dira.
|
|
|
Tartehonetan tenperatura iragarpenak eskaintzen dira. Euskal Herririk bere baitan erakustenez duen Frantziako mapa baten aurrean esaten ditu aurkezleak
|
azken
berbak, tarteariamaiera emateko.
|
|
|
Egin ditzagun
|
azken
urratsak atal honetan. Nola herri eraikuntzan hala herri ezabakuntzan, giltza politiko handia da, beste giltza garrantzitsu batzuen artean, herrihorren errepresentazio publikoa bere egiten duen maparen sozializazioa.
|
|
|
3 Egunkarietan, Euskal Herriaren mapak modu pertinentean erakutsi behardira. Horretarako, mapek, barne orrialdeetan ez eze, lehen eta
|
azken
orrialdeetanere ikusi lukete argia.
|
|
|
|
Azken
batez, Txillardegik. Huntaz eta hartaz, liburuarekin edo JoxeAzurmendik. Gizona Abere hutsa da?
|
|
|
Guztioi baliagarri zaiguna, zenbaitzuetan akritikoki erabiltzen ditugunargumentuen atzean inplikatuta zer dagoen argitzeko. Eta horregatik,
|
azken
fineangizarte mailako interesa duelako, eta beste arrazoi batzuengatik, ez gara filosofoenarteko elkarrizketara mugatzen. Alderantziz, disziplinartekotasunean oinarritutakometodologia hartzen dugu, gaiak jorratzeko metodologia egoki gisa; egokiena, gureustez.
|
|
|
Alderdi abertzaleek daramaten abiadura kontuanizanik, dokumentu arras garrantzitsua eta interesgarria izan daiteke mahai ingurua.Gainera, mahai inguru hori osatzeko ABren ekarpena ere jaso dugu, hori ere P.Iparragirreren eskutik. Eta aurreko hiru ikuspegiak objektibotasunez aztertzen etaerkatzen dituen EZBAIKA elkartearen artikulu labur bat ere badator,
|
azken
bosturteotan gure artean bizi izan den Gerardo Trujano behatzaile mexikarrak egina.
|
|
|
Arrazoiberriz hornituta, burujabetzaren inguruko eztabaida berriro lehen mailako garrantzia hartzen ari da gure artean.
|
Azken
finean, galdera honek kezkatzen gaitu: EuskalHerriaren aspirazioak ez ote dira izango modernia zaharretik dakartzagun oskolpisutsuak?
|
|
|
Liburu honetan citizen kontzeptua herritar hitzaz adierazi dugu, eta citizenship kontzeptuaherritartasun hitzaz. Hitz horiek hobetsi ditugu, askok erabiltzen dituzten hiritar/ hiritartasun hitzenordez, uste baitugu euskaraz
|
azken
hitz hauek markaturik daudela semantikoki, eta hirietan bizi direneidagozkiela soilik (zuzentzailearen oharra).
|
|
|
Azkeneko hamarkadan, komunitaristen eta indibidualisten arteko eskubideen inguruko eztabaidatik Zuzenbidearen gaineko eztabaida eratorri da. Panoramafilosofiko espainolean jite horren itzalpean jaio dira
|
azken
urteotako ekarpen intelektualetako batzuk, demokraten eta biolentoen arteko banaketatik konstituzionalisten eta nazionalisten arteko dikotomiara igaroz.
|
|
|
Gure historiaren berraztertze kritiko batetik abiatuta, konstruktibismoaren haritik, gure potentzialitate soziopolitikoetan oinarrituz, txikitasunakematen digun aukera guztiez baliatuz.
|
Azken
batean, gure asmo politiko horiekbilduko dituen konstituzioaz ari naiz: gure herria, inperioen hondar hauen aldean, konstituzionalismoaren proiektu politikoa berme osoz aurrera eraman dezakeensubjektu politikoa delako.
|
|
|
Euskal Herria konstrukto bat bada, ordea, zer dira Espainia, Frantzia edotaEuropa? Historia Unibertsalaren
|
azken
helburu eta geltoki. Etengabeko eta ezinbesteko garapenaren izenean hau justifikatu nahi izatea, pentsamenduaren historiangutxienik mendebete atzera jauzi egitea da, egiaren kontzepzio absolutuarekin batera modernitatearen ikurra izandako hori pikutara joan baita.
|
|
|
Puntu honetan mitoen, identitatearen, elementu subjektiboen eta,
|
azken
batean, kulturaren gaineko eztabaida sartu da. Honez gain, razionaltasun/ irrazionaltasunaren dialektikaren markoan kokatu izan dute batzuk eztabaida eremua, hori guztiaulertzeko modu bitxiak ere azaltzen direlarik9 Nazionalismoari irrazionaltasunaegozten dioten diskurtsoek kontzeptu hori argiki definitzeko gaitasuna agertu behardute, filosofian jokabide eta izaera desberdinak dituzten razionaltasun modu desberdinak daudela gauza onartua baita.
|
|
|
Konstituzioak idatzita ala idatzi gabekoak izan daitezke.
|
Azken
hauen eredugardena Erresuma Batuko konstituzionalismoan aurki daiteke, non Cromwell engaraietatik() estatu barneko botereen banaketa eta beraien arteko adostasuna ezinbesteko bihurtu zen bertako jendearen babesa bermatu ahal izateko (constitution, commonnwealth, pact, bill of rights, rule of law...); izan ere, testurikgabeko zuzenbide sistema ere badago han (konstituzionalismoa deritzana), Estatu...
|
|
|
Bigarren globalizazioa, XIX. gizaldiaren bukaeran kapital bankarioaren eta kapitalindustrialaren uztartze prozesuarekin formatutako kapital finantzariari dagokio.Ondorioz, Europako herrialdeetako industrializazio prozesuak eta Nazio Estatuberrien formakuntza ditugu.
|
Azken
hauen eredua: Estatua Hizkuntza Nazioa hirukotea da.
|
|
|
|
Azken
15 urteotan ondasun eta zerbitzuen ekoizleek sortutako aberastasunarenzati handi bat, espekuladoreek eskuratu dute, eta, ondorioz, gaur egungo 450 fortuna handienek humanitatearen erdiaren urteroko errenta gainditzen dute. Ekonomiaerrealarekin inolako loturarik ez dutenez, 1995 urtean, kapital trukeen bolumenabilioi eta erdi dolarrekoa izan zen; alegia, planetako banku zentral guztien truke erreserba osoa baino gehiagokoa.
|
|
|
Horrekin batera, malgutasun produktiboak malgutasun sozio laboral bihurtzeko ahaleginak egingo ditu, eta, ondorioz noizbehinkako kontratuakjaun eta jabe hedatuko dira zenbait gizarte industrialetan.
|
Azkenean
, prekaritatean oinarritutako gizarteak zuzenki modelatuko du gazteen, emakumeen eta baztertuen bizi etorkizuna.
|
|
|
Alde batetik, Iparrameriketako eta Japoniako produktuenkontsumitzaile dira, eta beste aldetik beren produktuen hedatzaile (izugarrizko kostuarekin).
|
Azken
produktu hauek ez dira komertzialki lehiagarriak, baina estrategikoki ezinbestekoak dira, lehenengoen hornidura eten daitekeen kasurako.
|
|
|
|
Azken
urteotan informazio teknologiek1 izugarrizko hedapena izan dute.Lehenago, konputagailuek lantokiak hartu zituzten. Gero, ordenagailu pertsonalaksortu ziren eta etxe gehienetan sartu ziren.
|
|
|
Gero, ordenagailu pertsonalaksortu ziren eta etxe gehienetan sartu ziren.
|
Azkenean
, sare telematikoak berezikihedatu dira eta oso denbora laburrean Internet en zerbitzuak nonahiko eta ezinbesteko bihurtu omen dira. Garapen hori egundoko propaganda uholde batez lagunduta gertatzen ari da.
|
|
|
Teknozientziaren hedapenak eredu kapitalistarekin zerikusi handia izan dueta konputagailuen hedapena ere marko horretan gertatu da4 Beraz, ezin gara harritu, informatika eta telematika sortzen duten gizartearen antolaketa modua kapitalista baldin bada. Beste ondorio garrantzitsuen artean, herri garatuen eta ez garatuenzerrendan, eta herrien burujabetasunean, eragin handia izango du
|
azken
iraultzahonek.
|
|
|
Jatorri desberdina izan arren, guztiek dute helburu bera: euskal nortasunaren10 berri ematea, eta batez ere, balekotasun eta berme ofizala ematea;
|
azken
finean, euskal nortasuna formalki aitortzea.Hego Euskal Herriko agiririk zaharrenak, Espainiar Errepublikaren garaian 1936kogerra hasia zela orduko Eusko Jaurlaritzak sortutako pasaportea eta Euzko Izat Agiriaditugu. Garai hartan Jaurlaritzak bere gain hartu zituen, oso epe laburrerako baina, estatuari zegozkion eta orduko Errepublikaren eskumenpean zeuden beste hainbat
|
|
|
Beraz,
|
azken
aldian nortasun formalaren eta honen bermearen inguruko eztabaida sortu da. ENA ekimena sortzearekin batera, eta ordura arte dokumentazio eskatzerakoan erreferentzia eta testuingurua beti unerik gozoenak ez bide zirelako, hasiera batean agiriaren beharraren inguruko eztabaida sortu zen.
|
|
|
Horretarako nortasunareneraikitze prozesuak baino, nortasunaren adierazle diren elementu zenbait hartukoditut kontuan, batik bat, agiri ofizialak eta haien inguruan sortutako eztabaidak etaproposamenak. Gai honetarako, Euskal Herria ikerketa eremu ezin hobea dugu; batetik, gaur egun ezagutzen dugun egoera politiko eta administratiboa dela medio, biestatu egituratan banatua izateagatik, estatu bakoitzaren antzekotasun eta ñabardurak azaleratzen direlako; eta bestetik,
|
azken
mende luze honetan zehar gauzatzen ariden euskal naziogintzak adibide interesgarriak gorpuztu dituelako. Hiru izango dira, beraz, lan honen ardatz nagusiak:
|
|
|
Antzeko konplexutasuna agertzen da euskarazko herritartasunaren inguruan.Azterketa luze eta sakonagoa lukeen arren, honen inguruko azaleko zenbait arlo besterik ez ditut ukituko hemen.
|
Azken
boladan inoiz baino gehiago erabiltzen den kontzeptua dirudi, batetik euskal herritarra Euskal Herriko biztanleriaizendatzeko zabaldu den esamoldea delako (orain artean gehientsuenetan euskalduna erabili izan da; zenbaitetan, baskoa), eta bestetik politikagintzan agerpen nabarmena egin duelako. Gogora dezagun talde politiko jakin batek izenean bere eginduela ere:
|
|
|
nortasun agiria, familia liburua eta pasaportea. Orain arte burututako ekimenen artean, ezagunena eta oihartzun zabalenajaso duena, ENA lortzeko eskaerak bideratzea eta agiriak plazaratzea izan da ezbairik gabe, nahiz eta bestelakorik ere burutu duten (ikus ENA taldearen webgunea). Ekimen honetako
|
azken
hiru urteko jardunaren emaitza ikusgarriena, 2000 urtekoabuztura bitartean banatutako 10.000 agiriak dira. Agiri honek helburu testimonialabaino gehiago, helburu erabat pragmatikoa du:
|
|
|
Elkarteko kideen esanetan, datu zehatzak eskuratzea zaila badaere,, egunero 400 bat bider inguru erakusten da dokumentu hau? (Alaña, 2000). Horien artean, esanguratsuena, dudarik gabe, hiritartasunari dagokion eskubide gorentzat jotzen den bozkatze garaian ere jada ENA erabili izana izatea da,
|
azken
hauteskunde europarretan gertatu den bezala (Euskaldunon Egunkaria,). Onarpen bidean, orain arte zortzi udalek agiria ontzat eman dute ofizialki identifikatzeko prozeduretan. Berriki, euskara eta ENAren erabilera tarteko auzitaratutakokasuan, epaiak agiria balekotzat jo du pertsonak identifikatzeko.
|
|
|
Espainiar estatuaren praktikak berehalakoan zigortu du, aipatu nortasun agiria eskatzea delitutzat joaz (Euskaldunon Egunkaria,). Hain zuzen, eta estatuaz harago Europar Batasunaren modukoegiturak abian badira ere,
|
azken
finean hiritartasuna, subiranotasun nazionalareneremu ukiezina" baita (Brubaker 1992: 3). Lerro hauek idazten ari garen bitartean, iraila eta urria bitartean desobedientzia baketsuan dihardutenen artean burutu berri diren atxiloketek eta horien inguruko adierazpenek nabarmen erakusten dute zein mailataraino diren garrantzizko, izan ere, Garzon epaileran autuaren arabera,, jadanikmartxan dagoen estatuparalelo baten aurrean?
|
|
|
Paper hutsak baino zerbait gehiago dira, baiberen nortasuna adierazteko erabili eta aldarrikatu nahi dutenentzat, eta bai estatuarentzat ere. Alta, eta
|
azken
atalak honela erakusten du, balio sinbolikoaz gain, erabilera praktikoa ere sustatu eta bideratzeko tresna gisa ulertu eta erabiltzen dira.Frantzian azken hamarkada honetan burutu den nazionalitatearen erreformareninguruan, batez ere magrebiar jatorrizko populazio eta inmigrazioari begira, nahizeta beste jatorriko etorkinengan eragin zuzena duen?, nazionalitate frantsesa izateko eskubidea murrizt... –la carte d, identite n, estpas la carte orange?
|
|
|
Paper hutsak baino zerbait gehiago dira, baiberen nortasuna adierazteko erabili eta aldarrikatu nahi dutenentzat, eta bai estatuarentzat ere. Alta, eta azken atalak honela erakusten du, balio sinbolikoaz gain, erabilera praktikoa ere sustatu eta bideratzeko tresna gisa ulertu eta erabiltzen dira.Frantzian
|
azken
hamarkada honetan burutu den nazionalitatearen erreformareninguruan, batez ere magrebiar jatorrizko populazio eta inmigrazioari begira, nahizeta beste jatorriko etorkinengan eragin zuzena duen?, nazionalitate frantsesa izateko eskubidea murrizteko eskatuz, eskuineko erreakzio sutsu batek honako hauzioen: –la carte d, identite n, estpas la carte orange?
|
|
|
|
Azken
hogei urteotan, nazioarteko merkataritzaren hazkundea estatuen barne produktu gordinarena baino handiagoa izan da. Era berean, baina prozesua pixka batgeroago hasita, nazioarteko eta barneko finantza eragiketak ugaritu egin dira, etaherri guztietatik barreiatu dira, nahiz bi mundu gerrateen tartean izan zuten mailaraez heldu.
|
|
|
Nahiz eta ideia honen aurka beti jo izan duen Bernard Henry Levi-k (Le sieclede Sartre, Grasset, 2000), edo, berriki, merkatu mundializatuko egoera honetaraegokitutako Michel Antoine Burnier ek (L' adieu d Sartre, Gallimard, 2000) J. P.Sartre ren irudia birmoldatu nahi izan duten
|
azken
honen mezua desitxuratuz, pentsalari existentzialistaren ardatza honetan datza, alegia, bai gizabanakoek eta baigizataldeek ere erdiets dezaketen gizatasunaren muina etorkizuna sortzeko ahalmenean aurkitzen dela adieraztean; askatasunean, beraz (L' etre et le neant, 1943). Agian, hauxe zela kausa, J. Derrida-k Sartre filosofoaren irakurgaiak debekatu beharzirela deliberatu eta idatzi zuen.
|
|
|
Beraz, identifikazio estrategia hauek kokapen interesgarrietara daramatzateherritarrak (Elejabarrieta 1994), aktore sozial gazteak taldearteko gatazkatan, berentaldekidetzak eta estatuarekiko identifikazioek eskatzen dituzten leialtasunen aurreankokatzera eramanez. Gainera,
|
azken
hau agerikoagoa da, gure ikerketaren laginahaur eta nerabeez osatuta zegoela kontuan izanik, zeren, azken finean, belaunaldienarteko sozialkuntzaren funtzioa horien bitartez ematen baita.
|
|
|
Beraz, identifikazio estrategia hauek kokapen interesgarrietara daramatzateherritarrak (Elejabarrieta 1994), aktore sozial gazteak taldearteko gatazkatan, berentaldekidetzak eta estatuarekiko identifikazioek eskatzen dituzten leialtasunen aurreankokatzera eramanez. Gainera, azken hau agerikoagoa da, gure ikerketaren laginahaur eta nerabeez osatuta zegoela kontuan izanik, zeren,
|
azken
finean, belaunaldienarteko sozialkuntzaren funtzioa horien bitartez ematen baita.
|
|
|
Z. UPV 227.231 Ha030/ 98) eta INTAS (B. Z.OPEN).
|
Azken
hau ondoko unibertsitatetara emana izan zen: Surrey, Dundee, Girona, eta Malaga-ko unibertsitateetara.
|
|
|
ideologia den aldetik, estatua eraikuntza modernoa da, zeren eta, industria aro modernoaren sorrera arte, autoritate zentralizatuak arazo handiakbaitzituen bere boterea eta autoritatea distantzia luzeetan jartzeko, eta muga politikoak zaluak baitziren.
|
Azken
garaiotan eratu diren muga politikoen definizio zurrunarekin eta gobernu zentralizatuen etorrerarekin, gutxiengo egoeran dauden herriak, arazo, politiko bihurtu dira, gaur egun ezagutzen ditugun eran behintzat.
|
|
|
Haren arabera, printzipio honetan oinarrituriko gobernuak bakarrik ahalbidera dezake eskubide indibidualen etasubiranotasun nazionalaren garapena. Zentzu honetan, hala Philadelphia koAldarrikapenak (1776an) nola 1793ko Frantziar Konstituzioak babestu egin zutenherriek altxatzeko eta matxinatzeko zuten eskubidea,
|
azken
hauentzat, eskubideetariko sakratuena eta betebeharren arteko nahitaezkoena, zelarik.
|
|
|
Berez,
|
azken
urteotan, bai NBEren jarduerak, eta baita nazioarteko praxiak ereazpimarratu izan dituztenak, ez dira izan estatuek eraikitzeko herrien eskubideak, estatua eraiki izan duten autodeterminazio eskubideak baizik. Azken finean, bieskubideen gatazka eman izan da:
|
|
|
Berez, azken urteotan, bai NBEren jarduerak, eta baita nazioarteko praxiak ereazpimarratu izan dituztenak, ez dira izan estatuek eraikitzeko herrien eskubideak, estatua eraiki izan duten autodeterminazio eskubideak baizik.
|
Azken
finean, bieskubideen gatazka eman izan da: batetik, giza eskubideak, zeinak gizabanakoeneskubideak babesten dituzten, eta bestetik, estatuen eskubideak, zeinek beren, jurisdikzio domestikoan?
|
|
|
Adibidez, taldearteko mailan, talde bateko kide gehienek asimilazioa nahibadute, gizabanakoa bere taldekidetza gabe geldi daiteke, beste aukerak esanahigabe gelditzen baitira; edota norbere taldeko kide batzuek bereizketa edo independentzia hautatzen badute, gizarte zabalagoaren ideologia meneratzailea (hau da, ideologia asimilazionista) zalantzan jarria izango da.
|
Azken
testuinguru honetanizango da nazioen (adibidez Ipar Irlanda (Crains 1979) edo Euskal Herria (Valencia& Villarreal 1992; 1993; Valencia 1996; 1999)) eta estatuen arteko gatazka emangodeneko kasua. Gainera testuinguru honetan garrantzi berezia hartzen dute lau identifikazio eredu horiek, zeren norbere taldearekiko leialtasunak gizarte zabalarekikoedo estatuarekiko leialtasuna bazter baitezake, azken leialtasun biak elkarren aurkabaitaude.
|
|
|
Azken testuinguru honetanizango da nazioen (adibidez Ipar Irlanda (Crains 1979) edo Euskal Herria (Valencia& Villarreal 1992; 1993; Valencia 1996; 1999)) eta estatuen arteko gatazka emangodeneko kasua. Gainera testuinguru honetan garrantzi berezia hartzen dute lau identifikazio eredu horiek, zeren norbere taldearekiko leialtasunak gizarte zabalarekikoedo estatuarekiko leialtasuna bazter baitezake,
|
azken
leialtasun biak elkarren aurkabaitaude.
|
|
|
|
Azkenean
, 1904ko azaroan, Norvegiak berea Christiania n aurkeztu eta 6 hilabetetara, beldurrak egia bihurtu ziren: Suediako Parlamentuak atzera bota zuenkontsulatu paraleloen proiektua.
|
|
|
Armada bidali zuen Christianiaaldera, eta gerra piztuko ote zen beldurra hedatu zen. Stockholm-ek,
|
azkenean
,, negoziazioak, irekitzea erabaki zuen.
|
|
|
Euskal gizarte guztiari jakinarazibehar zaio, autodeterminazio eskubidea ez dela abertzaleen eskakizuna bakarrik, denei dagokigun eskubidea baizik. Eta gero,
|
azken
hauteskundeen emaitzak ikusita, hauxe ondoriozta daiteke: Euskal Herriko jende askori, batez ere gaur egun bere buruaabertzaletzat ez daukanari, politika arazoak baino ardura handiagoa diotela zenbaitekonomia arazok, bere bizi maila hobetzeko aukerak, eta abarrek.
|