|
2000
|
|
|
BERTA Abelleira PPko Ermuko zinegotzi ohiak, egun Ermuko PPko zinegotzi den Jose Maria Cordoni heriotz mehatxuak egin zizkion iragan azaroan, ETAk su etena hautsiaz bat. Cordonek salaketa jarri ondoren eta Ertzaintzak zegokion ikerketari ekin eta gero, mehatxuak Abelleira zinegotziaren telefono mugikorretik eginak zirela argitu zen," Ardi beltza" ikerketa aldizkariak bere
|
azken
zenbakiko erreportaje batean argitaratu duenez.
|
|
|
Publikazioaren bizitza osoa benetan zaila izan zen, oztopoz beterikoa, eta kaleratu zen
|
azken
zenbakian salatua izan zen hori. Ge rnik a-k pairatu zituen erasoak eta boikotak, lerro artean eta batzuetan oso garbi azaltzen dira salaketa horretan, eta bertan asko dira Euskal Gobernuaren laguntza eza kritikatu zuten kolaboratzaileak.
|
|
2001
|
|
|
Euskal Herriko Karmeldarren hiruhilabetekariaren
|
azken
zenbakian honako lan hauek topatuko dituzue, besteak beste: Julen Urkizak eta Luis Baraiazarrak idatzitako" Aita Narziso (Jose Antonio Garate Mugika) Bere jaiotzaren ehungarren urtean"; Iñaki Martiartuk osatutako" Lehenengo egutegi bizkaitarraren errefrau zaharraren txortea"; Patxi Uribarrenek Pedro Pujana Agirregabiriaz, iaz Bilboko Liburu Azokaren" Urrezko Luma" izandakoaz, eginiko lana; Patxi Juaristiren" Baloreen aldaketa Euskal Herrian"; Jabier Erizeren" Bi hitz abiadura handiko trenaz"; Luis Arostegiren" Tolerantzia"; Andoni Olearen" Arsko abade santua"; Patxi Uribarrenek 1887an Basaurin jaio eta 1963an Indian hil zen Aita Aureliano Landeta Azkuetaz duen iritzia eta Agustin Zubikarai idazle ondarrutarraren olerkiak.
|
|
|
Izan ere, ama hizkuntzaren eta bigarren hizkuntzen irakaskuntzarekin zerikusirik duten zientzia arloak (psikologia, linguistika aplikatua, andragogia, pedagogia, soziolinguistika) ditu berezko esparru, eta hizkuntzen irakaskuntzan/ alfabetatze gaietan teoria, teknika eta ikerketak ezagutaraztea da bere helburu nagusia. Bere
|
azken
zenbakian agertzen dituen lanen artean, besteak beste, hauexek aipa genitzake: Ainhoa Ezeizak idatzi duen" Simulazio orokorra 1:
|
|
|
Wittgenstein gazteak zioena," ezin daitekeenaz hitz egin, hobe isiltzea", pertsonaia hauen patuaren adierazle gertatzen da. Becketten protagonistak isildu egiten diren moduan, nobela honetako protagonista ere
|
azkenean
zenbakietan babesa topatuz (Kant-entzat aniztasunaren sinbolo), betirako mututzen da.
|
|
|
Diabetes Care aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratutako azterlan baten arabera, 1 edo 2 motako diabetesa duten pertsonek joera handiagoa dute beren lankideek baino lanegunak galtzeko, eta, beraz, soldata txikiagoa dute, ehuneko 30 arte. 1989ko datuetan oinarrituta egindako lanaren arabera, diabetesak 3.7000 eta 8.700 dolar artean murriztu zituen AEBetako langileen urteko diru sarrerak.
|
|
|
Clinical Pharmacology and Therapeutics aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu den azterlan baten arabera, Sevillako laranjak Estatu Batuetan horrela ezagutzen da sendagai batzuekin elkarreraginean jardun dezake. Fruta hori oso mikatza denez, eta marmeladak eta beste gozagarri batzuk egiteko bakarrik erabiltzen denez, ez da oso arriskutsua osasunerako.
|
|
|
Gaitz hori hormona nahaste bat da, eta joera handiagoa du obesitaterako, diabeteserako eta gorputz ederra agertzeko. Metformina, diabetikoei ematen zaiena, eta clomifena, obulazioa estimulatzen duena, konbinazioaren bi botikak dira, ‘Fecity and Sterility’ aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratutako azterketak dioenez. Ikerketa horretan, Valerie Ratt doktoreak eta Washingtongo Unibertsitateko bere lagunek ikusi zuten bi botikek obulazioa eta aipatutako patologia hori duten gaixoen haurdunaldi probabilitateak areagotzen dituztela.
|
|
|
Gehiegizkoak direlako batzuetan, beharbada, eta gehienetan gure garaikoek maiteen genituen (txoro txoroan ala jakinaren gainean eta merezi onez, bestek esan beza) uste eta balioen kontra doazelako batez ere. Ikus bestela hemen bertan, Eganen
|
azken
zenbakian, Txillardegiren Peru Leartzakoz idatzi nuena2 Egia esan, dena aitortu behar bada, urdaila berriz asaldatzen hasia nuen ordurako agian.
|
|
|
" Euskal aldizkari bakarra" ez ezik" euskal aldizkarien erregea" Â âitsuen herrian okerra erregeâ, hots, Euzko Gogoa irakurtzen duenak aurki dezake
|
azken
zenbakiaren 115 orrialdean honako izen hau daraman lantxo bat: " Euskera.
|
|
2002
|
|
|
' NEWSWEEK' AEBetako astekari ospetsuak 2001eko
|
azken
zenbakian Euskal Herria ekonomi inbertsioak egiteko Europako lekurik onena zela zioen erreportaje batean. Nazioarteko enpresa asko ohartu dela horretaz eta konpainia asko inbertsio handiak egiten ari dela aipatzen du, horien artean Daimler, Benz, General Electric, IBM, Ericsson edo Nestle.
|
|
|
Mendiak, kultura eta natura bere ardatz nagusi bezala dituen «El Mundo de los Pirineos» aldizkariak kaleratutako
|
azken
zenbakian, Nafarroako Malerreka bailaran aurkitzen diren herri eta bazter politen inguruko erreportaia agertzen da, argazki zoragarriak ornitzen dutelarik. Gainera, eta besteak beste, zera aurkituko du irakurleak ale honetan:
|
|
|
Aldizkari hau Euskaltzaindiaren agerkari ofiziala dugu.
|
Azken
zenbaki honetan, besteak beste, honako hauek aurki daitezke bertan: «Iker» sailean, Herri Literaturako VI. Jardunaldiak, Euskal fraseologia, Linguistika, Gramatika, Onomastika, Mendeurrenak eta Batzar Agiriak jasotzen dituzten lanak «Jagon» sailean, berriz, Euskararen egoera Nafarroan eta hori dela-eta Euskaltzaindiak eginiko aldarrikapena, hala nola Jean Haritschelhar lehendakariak Nafarroako gobernuburuari bidalitako gutuna eta Miguel Sanzen eskutik jaso zuen erantzuna.
|
|
|
Baiona hiriaren izen zaharra izenburutzat daukan urtekari hau, euskara zein euskarazko testuak aztergai dituen Iker zentruak kaleratzen du, Baionako Unibertsitatearteko Euskal Ikerketen Saila lagun. Euskal eremuaz ardura diren unibertsitateko ikerleen lanak biltzen ditu aldizkariak, eta hamasei dira «Lapurdum»en
|
azken
zenbaki potolo honek jasotzen dituenak (horietarik zazpi euskaraz). Bertan aurkituko dituzue, besteak beste, zenbait autore klasikori buruzko azterketak, Bernardo Atxaga eta Joseba Sarrionaindiaren inguruko lanak, Euskararen estatusa eta bilakaera XVII. eta XVIII. mendeetan, Katolikotasuna eta euskal nortasunaren eratzea ikergai duen lana, «Hatsarreak eta parametroak lantzen» lanaren oinarriak, eta abar.
|
|
|
EUSKAL Herrian atentatuak egiteko prestatzen ari den eskuin muturreko taldearen berri eman du Kale Gorrian aldizkariak. Falange Alderdia eta egitura parapolizialen artean ari ei dira taldea prestatzen eta zereginotan ari diren pertsonei buruzko datu ugari ematen ditu bere
|
azken
zenbakian. Falangekoek erantzun diete jada, gezurretan ari direla esateaz gain, orain arte lasai ibili direnak aurrerantzean artega eta segurtasunik gabe biziko direla ohartarazi dute.
|
|
|
Euskalduntze alfabetatzean dihardutenei eskainia dagoen HABEren «Hizpide» aldizkariaren
|
azken
zenbakian, besteak beste, euskara enpresa giroan kudeatzeko tresna den Egalik izeneko softwarearen berri ematen da. Egalik proiektua, AEKren eta Elgoibarko Makina eta Erreminta Institutuaren arteko elkarlanaren ondorioa da, eta bere bidez, ikasle bakoitzaren beharrak aintzat hartu, abiaburuko diagnosia egin, helburuak zedarritu eta lorpenak ebaluatzeko modua eskaintzen zaie ikasle zein irakasleei.
|
|
|
«KARMEL»EN
|
AZKEN
ZENBAKIA KALEAN
|
|
|
Guztiz berezia da «Senez» itzulpen aldizkariaren
|
azken
zenbaki hauxe; izan ere erdal hizkuntzetatik geurera itzulitako lanak agertu ohi ditu, baina oraingoan uzta zaharreko aleak bildu dituzte, hamar hamabi urteotan «Senez»en orrialdeetan argitaratutakoak, eta frantsesera edo ingelesera itzulirik eskaini dituzte, euskararik ez dakienari, eta geure kultur esparrua hurbiletik ezagutzen ez duenari, euskal itzulpengintza zertan den aditzera eman nahian... Xabier Mendiguren Bereziartu, Jesus Mari Zabaleta, Gotzon Egia, Anjel Lertxundi, Juan Garzia, Koldo Biguri, Manu Lopez Gaseni, Lurdes Auzmendi Ayerbe, Josu Baranbones Zubiria eta Oscar Gonzalez Atxa dira frantsesera edota ingelesera itzuli dituzten lan horien egileak.
|
|
|
|
Azken
zenbakian, ekonomi arloa aitatu genduan, eta ikutu egingo geuntsala eskiñi. Onek emoten ditu buruausterik aundienak.
|
|
|
Historia Contemporanea aldizkariak, azkenik, garaien arabera garrantzi desberdina eman dio arlo honi; kontuan izanik gainera, ez dela mugatu Euskal Herrira. Azpimarratzekoa da, ildo horretan, Juan Gracia ren lana
|
azken
zenbakietan. Revista Internacional de EstudiosVascos aldizkariak ere egiten du 1998tik aurrera kritika lan hori, eta, horrez gain, lan bikaina egiten ari da Euskal Herriko produkzio zientifikoaren berri ematean.
|
|
|
Hamabost urteko Liverpooleko gazte bat izan da lehen erasana, “eskuak/ besoa bibrazio sindromea” izenekoa, bideojoko batzuek bibrazioa duten agintea gehiegi erabiltzen dutelako. Orain arte, “hatz zuriaren sindromea” ere esaten zitzaion, eta denbora luzez tresna astunak kate zerrak edo mailu pneumatikoak– erabiltzen dituzten langileen patologia industrial gisa ezagutzen zen, baina “British Medical Journal” ak
|
azken
zenbakian nerabe horren kasua jasotzen du, bibratzen duten periferiko informatikoak neurriz kanpo erabiltzen baititu. Astinaldien transmisio horrek asaldura neurobaskular batzuk eragin ditzake, Raynaud en gaixotasuna ere deitzen zaienak.
|
|
|
Emakumezkoak baino handiagoak, indartsuagoak eta sendoagoak dira, baina testosteronak ahuldu egiten du bere gorputzaren immunizazio sistema, eta bakterioak eta parasitoak ugaltzen laguntzen du. Hori dela eta, lehenago hiltzen dira; edo, behintzat, hala adierazten du ‘Science’ aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratutako azterlan batek, Sarah L ikertzaile eskoziarrek egina. Stirling eko Unibertsitateko Moore eta Kenneth Wilson.
|
|
|
Zientzia Ikerketako Kontseilu Goreneko (CSIC) Duartek lehen aldiz ebaluatu ditu ozeano globaleko arnasketa tasa eta karbono dioxidoaren (CO2) trukeari egiten dion ekarpena. Prozesu horrek —Nature aldizkariaren
|
azken
zenbakian zehazten denez— eragina du itsasoaren eta atmosferaren arteko klima aldaketaren erregulazioan. Quebeceko Unibertsitateko Duarte eta Paul del Giorgio irakasleek onartzen dute ozeanoa Lurreko ekosistemarik zabalena den arren, haren funtzioari buruzko ezagutza ez dela nahikoa, duela ehun urte baino gutxiago uste baitzen ozeano sakona ez zegoela.
|
|
|
Ditxosozko foballa! Hemen uzten dizkiat joan den astean agindutako paperak, eta sorpresa  txo bat, Zeruko Argiaren
|
azken
zenbakia. Â Disfruta ezak.
|
|
2003
|
|
|
Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko" Boletin" aren euskarazko gehigarria den" Egan" ek, bere
|
azken
zenbakian, besteak beste, Etienne Salaberry idazle filosofoaren berri zabala eskaintzen du, Iparraldeko gizon horren pentsamenduan, biografian eta lanetan arakatuz. Esate baterako, Jean Louis Davantek" Etienne Salaberry zenaz oroitzapen eta ohar batzuk" agertzen ditu.
|
|
|
Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak plazaratzen duen «Boletin»aren
|
azken
zenbakian, 2002 urteko memoria eta beste hainbat idazlan agertzeaz gainera, honakoak dira azpimarragarri: Mikel Zabala Montoyaren «Erregimendu eta Udalbatzak Goi Aro Berriko Bizkaian:
|
|
|
Sua Edizioak ek plazaratzen duen" Euskal Herria" aldizkariaren
|
azken
zenbakian, arreta berezia eskaini diete Araba Errioxako ardoari eta bertako upelategiei, aurten uzta bikaina omen dugu-eta. Datorren urtea, berriz, Done Jakueren urtea izango da, eta beraz, Donejakue Bideen berpizkundeak ere leku hartu du aldizkariaren orrietan.
|
|
|
Lehenengo zenbakiak sarrera labur bat dakar gaztelaniaz, eta ganerako dana, bai zenbaki horrek eta bai hurrengo guztiak, euskera hutsean dakarre (20 zenbakian hasiko dira ingelesez artikulu bat sartzen zenbaki bakotxean," for English speaking Basques"). Lehenengotan Ipar Ameriketako euskaldunentzat zan aldizkaria, gero Australiakoentzat be zabalduko da, eta
|
azken
zenbakietan Nafarroako euskaldunak euren orria izango dabe. Zer zan hori?
|
|
|
Laborategietako publizitate iragarkien eraginpean dauden sendagaiak agintzen dituzten medikuek zuhurtasunez jokatu behar dute, konpainia batzuek informazio engainagarria erabiltzen baitute, Valentziako Osasun Ikasketen Eskolako adituek “The Lancet” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratutako azterlan batek dioenez. Lan horren egileek 1997an hipertentsioa eta kolesterol maila altuak tratatzeko diseinatutako medikamentuei buruzko Espainiako sei aldizkari ospetsutan argitaratutako iragarki guztiak berrikusi zituzten.
|
|
|
Gorputzeko gantza metatzeak bularrean, sabelean eta hotzean, batik bat eragiten duen asaldura metaboliko horrek eragindako gorputz asaldurek gaixo horiek estigmatizatu eta beren buruaren irudia higatu dezakete, eta antsietatea, depresioa eta gizarte harremanetan arazoak sor ditzakete. “Journal of Acquired Immune Defizency Syndromes” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratutako lan honen ondorioen arabera, eragozpen horiek tratamendu terapeutikoa alboratzera edo bertan behera uztera eraman ditzakete. Bizi kalitatea Orain arte, ez dira behar bezala aztertu terapia antirretrobirala (hiesaren aurka) jasotzen duten pazienteen gorputzeko asalduren ondorioak.
|
|
|
Hala ere, bere eguneroko zereginak kide batzuen interes berekoiak bilatzea eragiten du. Hala adierazten du Helsinkiko Unibertsitateko (Finlandia) ikertzaileek egindako azterlan batek, eta “Nature” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu denak. Azterketa horretan, nepotismo portaerak (ahaideekiko lehentasuna) daudela egiaztatzen da hainbat erregina dituzten kolonietako langile inurrien artean, eta, beraz, langileek erregina desberdinak dituztela.
|
|
|
bata, britainiar aditu talde batek garatua, eta bestea, frantsesek. Lan horiek, “Science” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratuak, zuzeneko lehen probak ematen dituzte, non bi hegazti espezietako pikor koloretsuek banakako sistema immunologikoen egoerari buruzko egiazko informazioa ematen baitute. Emeek erpin distiratsuak aukeratzen dituztenean, ar osasungarriak aukeratzen dituzte, azterketa horien arabera.
|
|
|
Bestalde, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) Bioteknologia Zentro Nazionaleko Luis Montoliúk lortu du saguaren tirosinasaren genean “isolatzaile genomiko” izeneko genomaren sekuentzia batzuk identifikatzea, terapia genetikoaren bidez gaixotasunak tratatzeko “oso erabilgarriak” izango direnak. Aurkikuntza hori, “Nukleeic Acid Research” en
|
azken
zenbakian argitaratua, Montoliúk zuzendutako hamar zientzialarik osatutako talde baten bost urteko ikerketaren emaitza da. “Gogor eta ahalegin handiz lan egin dugu, genetikoki manipulatutako zelulak, euliak eta saguak ikertzen” esan zuen ikertzaile horrek.
|
|
|
1789az geroztik, 25 mineral espezie berri baino ez dira deskribatu eta onartu Espainian, eta horietako hiruk bakarrik hartu dute parte Espainiako zientzialariek bakarrik. Galdaratxoa aurkitu eta sailkatu duten ikertzaileek, “kolore gorrixkakoak, berun eta banadio eduki handikoak”, aurkikuntza horren berri eman diote komunitate zientifikoari, “The American Mineralogist” aldizkari mineralogikoko
|
azken
zenbakian argitaratzen den lan batean. José González eta Soledad Fernández Konplutentseko Petrologia Saileko irakasleek eta Geologia Ekonomikoaren Institutuko eta Materialen Zientzien Institutuko ikertzaileek (CSIC, Jordi Rius eta Ángel Laiglesia, hurrenez hurren) egin dute aurkikuntza.
|
|
|
Jorge oteiza hil da. orain bi zenbaki, ospitalean utzi genuen. Aurreko zenbakikoa idaztea tokatu zitzaidanean, hantxe jarraitzen zuen, ostrak janez bere burua hobeto ikusten zuenean —hori diote ezagutzen zutenek, klinikara bisitan joaten zitzaizkionek—, bainaJaki n en
|
azken
zenbakia kaleratu zenerako Oteiza hilik zegoen. Hilda, eta lurperatuta.
|
|
2004
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei mendia, kultura eta natura ardatz dituen El mundo de los Pirineos aldizkariak,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala. Dena den, jarraitzen du ohiko dituen argazki gogoangarri horiek agertzen eta baita izaki bizidunen garapen eta jardunean eragina duten giro, egoera eta zertzeladak oso arretatsu zaintzen ere.
|
|
|
Espainiatik kanpoko etorkinak eta euskararen normalizazioa Hego Euskal Herrian hartu dute aztergai nagusitzat Bat soziolinguistika aldizkarikoek beren
|
azken
zenbakian. Besteak beste, Eusko Jaurlaritzaren zein Nafarroako Gobernuaren ardurapean dauden lurraldeetan etorkin horiek euskaldun bihurtzeko orain arte egin diren ahaleginak, nolakoa den beren integrazioa eskoletan, eta hizkuntza eskoletan parte har dezaten abian jarri nahi den egitasmoa hizpide dituzten lanak daude bertan.
|
|
|
Horregatik, izpi horiek leku hotzetako eritasunik ohikoenak direlako gertatzen da. Azterlanetako bat Arthritis and Rheumatism aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu da. Gaixotasunik ez zuten 55 eta 69 urte bitarteko 29.368 emakumerekin egindako ikerketaren ondoren (1986tik), bitaminak artritis erreumatoidea prebeni dezakeela esaten da.
|
|
|
Duela lau urte, “Snail” genea patentatu zuen tumore gaiztasunaren markatzaile gisa, eta, orain, Ángela Nietok frogatu du zelula kantzerigenoak suntsitzeari aurre egiten diola. CSICeko Instituto Cajaleko ikertzaile honek, Unibertsitate Konplutentseko Isabel Fabregatekin batera, “Geneak and Development”
|
azken
zenbakian zehaztu du ezen, nahiz eta “Snail” modu natural eta onuragarrian aritzen den enbrioi garapenean, modu patologikoan aktiba daitekeela helduaroan. Hala, Ángela Nietok azaltzen duenez, zenbait tumorek metastasia sortzeko eta zelulak babesteko “armarri” bat ezartzeko gaitasuna dute, zelulak suntsitzetik babesteko.
|
|
|
Orain, nazioarteko ikertzaile talde batek uste du litekeena dela 6.300 intsektu eta parasito espezie inguru desagertzea, dagoeneko arriskuan dauden eta bizitzeko mendekoak diren espezieak desagertzen badira. “Desagertzeari buruzko gaur egungo balioespenak birkalibratu egin behar dira, espezieen “koitzaltzea” kontuan hartuta”, ziurtatu dute Lian Pin Koh ek eta haren lagunek “Science” aldizkariaren
|
azken
zenbakian. Aditu horiek benetako datuetan oinarritutako eredu bat erabiltzen dute espezie elkartuen eta bizitzeko erabiltzen diren espezie nagusien arteko erlazioa aztertzeko; adibidez, Ficus generoko zuhaitzen, zuhaixken eta landare igokari tropikalen mende dauden liztorrak, haien loreak polinizatzeko; parasitoak eta haiei ostatu ematen dieten animaliak; tximeletak eta laranakako landareak, etab. Espezieen arteko lotura “Koitzaltzea” terminoa, hasieran, intsektu parasitoen galeraren prozesua deskribatzeko erabili zen, bertan bizi ziren espezieak galduz.
|
|
|
Espainiako ikertzaileek ikusi dute ugaltze estrategia berri bat dagoela anfibioetan. “Erruteko pirateria” deitu diote, eta “Nature” aldizkariaren
|
azken
zenbakian deskribatzen dute. Arrak eta emeak ugalketarako leku egokia hautatu ondoren, ernamuintzen ari den emeari irekitzen zaio, eta errunaldiaren gaineko esperma urtzen du.
|
|
2005
|
|
|
Lapurdumen
|
azken
zenbakia
|
|
|
Hizpide euskalduntze alfabetatze aldizkariaren
|
azken
zenbakiak Lourdes Elosegi eta Pello Esnalek hainbat euskaltegiko irakasleekin batera landu duten gai monografikoa eskaintzen du: Euskaltegi kurrikuluak egiteko jardunbidea.
|
|
|
Haur antzerkiari eskaini dio
|
azken
zenbakia Urtxintxak argitaratzen duen Aisia Biziz aldizkariak. Dibertimendurako bide izateaz gain, heziketan izan dezakeen balioaz jardun dute argitalpenean.
|
|
|
Bat aldizkariaren
|
azken
zenbakiko lanak
|
|
|
Euskararen erabileraren eta normalizazioaren azterketa udaletan dauka izenburutzat Bat soziolinguistikaren aldizkariak
|
azken
zenbakian jorratu duen dosierrak. Jorratutako gaien artean, Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiaren hedapena toki mailako erakundeetan(), Gipuzkoako eta Bizkaiako Foru Aldundietako teknikarien hausnarketa, hiriburuen eta mankomunitateen lekua Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian, eta Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia eta hainbat udaletako ereduak daude.
|
|
|
Nature aldizkariak giza genomaren eta txinpantze genomaren arteko konparazio zorrotz eta exhaustiboa argitaratu du
|
azken
zenbakian. Ondorioa bitxia da, hitz potoloago bat ez erabiltzeagatik:
|
|
|
Euskerazaintza izenarekin ezagutzen den Euskeraren Erri Akademiak plazaratzen duen aldizkariko
|
azken
zenbakian, 2005ean aurrera eraman dituzten egitasmoen eta jasotako diruen berri emateaz gainera, bi lan nagusitzen dira: Latiegi eta Eraso' tar Bixentek osatutako Aragoi' ko toki izen euskaldunak garaian 893, eta Atutxa' tar Paulek Europa' ren Erkidetasuna izenburupean eskaintzen duen lan luze bezain oparoa, 1923an sortu zenetik gaur arte eramandako bidea jarraituz.
|
|
|
Azken mende erdi honetan anitz gauza aldatu dira Iparraldeko herri ta hirietan, eskoletan eta katiximetan, bainan iduritu zaigu Eskualduna xaharra ren
|
azken
zenbakietan, alemanen denboran agertu pasarte horietarik zenbai tek merezi zutela berrirakurketa baten egitea, menturaz gaur beste itxura bat hartu duten baina beti hor dirauten arazo batzuen argitzeko. Post Scriptum:
|
|
|
Uztailetik aurrera, haren lekua Revista de las Provincias Euskaras ek hartu zuen. El Ateneo-ren
|
azken
zenbakian, ohartxo labur baten bidez jakinarazi zen aldaketa, baina zergatiak azaldu gabe16 Gasteizko Ateneoaren 1878ko memoriak, zertxobait gehiago zehazten zituen kausak baina ez askorik:
|
|
|
Revista Española de Cardiología aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratutako azterlan baten arabera, Kordobako Reina Sofía Unibertsitate Ospitaleko ikertzaileek frogatu dute zelula amen mobilizazioa eta kolonia granulozitiko konbinatuen (CSF) faktore estimulatzailea ematea posible, segurua eta eraginkorra dela miokardioko infartuan. Bihotzaren funtzioa birsortzen laguntzeko gai diren zelula amak baldin badaude organismo helduetan, zelula horiek bilatu, isolatu, in vitro landu eta berriz ere administratu beharrean, zelula ama horiek beren presentzia onuragarria izan daitekeen lekura iristeko gai izatea lor daiteke, organismotik erauzi behar izan gabe, ikerketaren amaieran.
|
|
|
Monterreyko Badiako (Kalifornia) Akuarioko Ikerketa Institutuko zoologo talde batek “Gonatus Onyx” txibiari argazkia atera dio, eta milaka arrautza garroen azpian eraman ditu, “Nature” aldizkariaren
|
azken
zenbakiak dioenez. Aurkikuntza hori txibi batean harrigarria da, zefalopodo horiek, oro har, beren arrautzak itsas lurzoruan uzten baitituzte, eta han garatzen dira.
|
|
2006
|
|
|
Urtxintxa eskolak plazaratzen duen Aisia biziz aldizkariaren
|
azken
zenbakian, adierazpen plastikoa landu dute. Horretarako, Josemi Castro hezitzailea eta duela 19 urtetik Donostiako Egia auzoan arte estudioa zabalik daukan Arantxa Arratibel elkarrizketatu dituzte, besteak beste.
|
|
|
Ezinduak Munduaren Gehiengoan, gai honi eskaini dio
|
azken
zenbakia The New Internationalist hilabetekariak. Dosierra egiteko puntua Britainia Handiko irakurle batek ipini omen zion aldizkariko zuzendariari; bera ere minusbaliatua izaki, irakurle horrek sarritan bere buruari galdetzen omen zion ea nola moldatzen ote ziren herrialde atzeratuetako handikapatuak.
|
|
|
Burutapen polita izan dute Euskal Herria aldizkariko lagunek bere
|
azken
zenbakirako: 2006 urtean dauden asteak zenbatu eta bakoitzean ibilaldi bat egin ahal izateko adina proposamen eskaini irakurleei.
|
|
|
Bere
|
azken
zenbakian, Senez aldizkariak honakoak eskaintzen ditu: Joxerra Garziak itzulitako Bertolt Brechten lan aurkitu berri batzuk, Fernando Reyk Antonio Tabuchiren Sostiene Pereira itzultzean aurkitu zituen amarru modukoak, Bego Montoriok galegotik itzuli izan dituen obren ibilbidea, Ibon Uribarrik Schiller-en euskarazko bertsioaz eginiko azterketa, euskal itzulpengintzak ikus entzunezkoetan egin duen bidearen berri ematen duen Josu Barambonesen lana, komikien itzulpenaz Bego Montoriok egindako ikerketa, Alfontso Mujikak Hiztegi Batua terminologia zientifiko teknikoaren arlotik begiraturik aurkitu dituen elkarguneak, estuguneak eta gurutzaguneak; Amaia Lasherasek eta Lorea Arrietak osatutako Ortotipografiari buruzko mintegia, eta Carlos Cidek Javi Cillerori egindako elkarrizketa.
|
|
|
Makina bat dira Euskal Herria aldizkariak bere
|
azken
zenbakian ere proposatzen dizkigun ibilbideak, baina Santimamiñe Ekain haitzuloen arten egin daitekeena azpimarra genezake. Jakina, Araba hegoaldean dauden herri eta mendiei ere egin geniezaieke bisita, irudimenarekin bada ere.
|
|
|
1947 urtean Telesforo de Aranzadi ikertzaile ospetsuaren omenez sortu zen irabazi asmorik gabeko zientzia elkartea dugu Aranzadi, ikertzea, dibulgazio lanak egitea eta natur ondarea babestea helburu dauzkana. Bere aldizkariaren
|
azken
zenbakian, besteak beste, honako hauek azaltzen ditu: erakundearen 2004ko memoria orokorra, Juan Luis Goenaga margolariari egindako elkarrizketa, Gaztekutxak antolatutako auzolandegietan parte hartutakoen argazkiak eta lanak, 36ko Gerraren garaian fusilatutako eta desagertutako pertsonei buruzko ikerketak orain arte emandakoa, Aranzadikoek hainbat lekutan egindako indusketak, eta formakuntza eta kultur hedapenen gaineko zenbait ekarpen.
|
|
|
Jakin aldizkariaren
|
azken
zenbakiak etorkin ikasle berrientzat bideratutako integrazio eta gizarteratze ereduak eta hezkuntza politika ditu aztergai. Baita ikasle hauen artean euskarazko ereduaren hautapena bultzatzeko gakoak ere.
|
|
|
Jakin aldizkariaren
|
azken
zenbakian, Gema Lasartek pertsonaia femeninoek euskal eleberrigintza garaikidean (urte bitartean) duten presentziaz dihardu, hainbat nobeletako emakumezko protagonistak aztertuz. Zenbaki berean, Iñaki Sotok eta Julen Zabalok autodeterminazio eskubidearen inguruan dauden teoria ezberdinak aztertu dituzte; Pruden Gartziak Olentzero, non zaude?
|
|
|
Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak urtean bi aldiz plazaratzen duen Boletin aldizkariaren
|
azken
zenbakian aurki daitezkeen lanen artean Maite Lafourcadek osatutako La societe basque traditionnelle en Iparralde dago eta XIII. mendetik hasiz ia XVIII. mendera bitartean iraun zuen gizartearen ezaugarri nagusien berri ematen du. Bestalde, Mª Rosa Ayerbe Iribarrek Leniz haranak 1495ean izan zituen udal ordenantzak dakartza kontura El gobierno del Valle de Leniz.
|
|
|
Lan horren egileek burmuin eskaneatuak aztertu zituzten, bai min arinaren bai egarriaren sentsazioak dituzten pertsonenak, horietako bakoitzaren garuneko jardueran izandako aldaketak aztertzeko. PNAS aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu zen azterlan horretan, ikertzaileek hamar pertsonaren garuneko odol fluxua neurtu zuten, eta gatz substantzia injektatu zitzaien egarria eragiteko. Era berean, hatz lodiarekin leunki presionatu ziren, min arina eragiteko.
|
|
|
Ikerketa horren arabera, gainera, Espainian eta Europan obesitatearen nagusitasun gero eta handiagoaren erantzule da. Lana, nutrizioaren arloko aldizkaririk entzutetsuena den American Journal of Clinical Nutrition aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratua, adin ertaineko 7.000 gizonezkorekin eta emakumezkorekin egin da, eta kontuan hartu dira, besteak beste, eguneroko kaloria kopurua, alkohol kontsumoa, tabakismoa eta jarduera fisikoa. Azterturiko pertsonen erdiak, gutxi gorabehera, pisua irabazi zuen ikerketan, eta hori ohitura horiekin eta dieta mediterraneoa uztearekin lotu zen, Miguel Ángel Martínez González katedradunak zuzendutako Medikuntza Prebentiboko eta Osasun Publikoko Sailaren ikerketaren arabera.
|
|
|
Hala ere, Londresko Unibertsitate Elkargoak eta Bristolgo Unibertsitateak (Erresuma Batua) egindako azterlan baten arabera, elkarrekin konektatuta egon daitezke izotzaren azpiko tunel sistema baten bidez, kontinente izoztuan benetako ibai sekretuak sortuz. Ikertzaileek “Nature” aldizkariaren
|
azken
zenbakian zehaztu dutenez, ur masa horiek modu erregularrean bete litezke, ur presioa metatu ahala. Hala, zenbait fluxuk Antartikako kostaldera eraman lezakete elementu likidoa, lakuek itsasoan deskargatu ahal izateko.
|
|
|
“Science” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratutako azterlan baten arabera, ozeanoetako arrainen bolumena %90 baino gehiago murriztu da azken mendean, eta babestutako itsas biodibertsitatearen ehunekoa guztizkoaren %0, 1 baino txikiagoa da. Kopuru hori ez dator bat Lurreko biodibertsitatearen babes mailarekin, %10 inguruko tasekin, Carlos Duarte Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko irakasleak (CSIC) azaldu zuenez.
|
|
|
Gillman en aburuz, haurdunaldiaren etapa erabakigarria da erditzetik obesitatea aurreikusteko. «Sinestarazi behar diegu amei haurdunaldian gehien irabazten duten seme alabek, umekiaren garapen normaletik ihes egiten dutenek, printzipio oneko semearen edo alabaren obesitatea aurreikus dezatela», dio adituak, Obesity aldizkariaren
|
azken
zenbakian agertzen den gai horri buruzko artikulu baten lehen sinatzaileak. Amak ere bai Duela bi hamarkada baino %60 haur obesoen proportzioa handiagoa da Estatu Batuetan Ama loditzat jotzen da haurdunaldia hastean gorputz masaren indizea 25etik gora duenean.
|
|
|
Sean N. Raymond, Avi M. Mandellek eta Steinn Sigurdsonek argitaratu duten azterlan baten arabera, Eguzki Sistematik haratago dauden planeta erraldoien %34k Lurraren “oso antzeko” munduak izan litzakete. Horietako batzuk, “Science” aldizkariak
|
azken
zenbakian argitaratu duenez, ozeano sakonez estaliko lirateke, eta biziren bat hartzeko adinako potentziala izango lukete. Lurraren antzeko munduak egon zitezkeelako ondorioa simulazio informatikoetatik atera zen, mila arroka, izotz eta beira gorputz baino gehiagoko protoplanetario teorikoetatik.
|
|
|
Sindrome hemolitiko uremikoa (SHU) atipikoa, hilgarria izan daitekeen patologia bat eta haurren giltzurruneko gutxiegitasun akutuaren arrazoi nagusietako bat, BF genean mutazioak daudenean agertzeko arrisku handiagoa du, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) talde batek egindako aurkikuntzaren arabera. Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionaleko (PNAS) “Proceedings” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu zen ikerketa, eta gene berriak eta shu atipikorako joera genetikoko faktoreak identifikatu zituen. Gene eta faktore horiek osagarriaren sistemarekin lotuta daude, eta osagai hori funtsezkoa da mikroorganismoek eragindako infekzioen aurkako erantzun immune innatoan.
|
|
|
9 Jakin sorta ren 3 zenbakia bidaltzean horrelakoak gertatu ziren nonbait, zuzendaritzatik idatzitako gutunaren arabera: " Azken egun hauetan bidali dizugu JAKIN sortako
|
azken
zenbakia, RIKARDO ARREGI. Baina berriz bihurtua izan zaigu, zuk ez duzula hartu nahi adieraziz. Ba dakigu, eta oraingoan susmo hori dugu, askotan korreobideok ez dabiltzela oso zuzen.
|
|
|
Euskal kulturgintzako hainbat eragileri galdetu diogu nola irudikatzen duten aldizkariaren etorkizuna. Horietako batzuen erantzunak
|
azken
zenbakian argitaratuko ditugu. Gaietan zer, euskarrietan nola, galdetu diegu.
|
|
2007
|
|
|
Sei hilabetekaria da Maiatz, eta jakina, ez dugu hainbestetan bere berri izateko aukerarik. Eta hara nondik, beren
|
azken
zenbakia prestatzen ari zirela, heriotzak bere minak utzi zizkien. Izan ere, beren lankide eta lagun izandako Dominika Leon joan zitzaien betiko.
|
|
|
Haien etorkizunak, egia esan, orainaz beteta zeuden. Orwellek berak, 1984rentzat izenburu bat aukeratzeko, liburua amaitu zuen urtearen (1948)
|
azken
zenbaki biak lekuz aldatu besterik ez zuen egin.
|
|
|
Beste batzuetan enpresak dira herritarrei energi antolakuntza deszentralizatuaren abantailak saltzen dizkietenak. Jasangarritasunaz eta ekologiaz okupatzen diren erakundeetan ere gero eta gehiagotan aipatzen da lekuko energia.Britainia Handian plazaratzen den The Ecologist aldizkariak ekologista askok bibliatzat daukatenak
|
azken
zenbakian elkarrizketatu du Rebekah Phillips, Green Alliance erakundekoa. Londresko gobernuak lekuko energia ikertzeko izendatutako batzorde batean aritu da bera.
|
|
|
aldizkariaren
|
azken
zenbakian Pediatriaren Amerikar Akademiak plazaratutako txosten batek azpimarratu duenez, jolasak sormena adierazteko eta irudimena, esku trebezia, gaitasun fisiko, kognitibo eta emozionalak garatzeko aukera ematen dio haurrari.
|
|
|
Nazioarteko ikerketa batek Thomas Young-en esperimentua errepikatu du hidrogeno molekula batean. Ikerketaren emaitzak Science aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu dituzte, eta fisika klasikoaren
|
|
|
Nazioarteko ikerketa batek Thomas Young-en esperimentua errepikatu du hidrogeno molekula batean. Ikerketaren emaitzak Science aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu dituzte, eta fisika klasikoaren eta kuantikoaren arteko trantsizioa ulertzeko balio dezaketela diote ikertzaileek.
|
|
|
Bigarren Aintzinaren
|
azken
zenbakia 1943an argitaratu zuten. Jiménez de Aberasturiren irudiz, bigarren Aintzina> amaitu zen haustura gertatu zelako:
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei mendia, kultura eta natura ardatz dituen El mundo de los Pirineos aldizkariak,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei El mundo de los Pirineos aldizkariak, [erlatiboa],
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala
|
|
|
El mundo de los Pirineos aldizkariak, [erlatiboa], berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei El mundo de los Pirineos aldizkariak, kultura eta natura ardatz dituenA,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei El mundo de los Pirineos aldizkariak, ZEINAK kultura eta natura ardatz ditueN,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei El mundo de los Pirineos aldizkariak, ZEINETAN kultura eta natura DIREN ardatz,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei El mundo de los Pirineos aldizkariak (kultura eta natura DITU ardatz)
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei El mundo de los Pirineos aldizkariak, kultura eta natura DITU ardatz?
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
El mundo de los Pirineos aldizkariak, ZEINAK kultura eta natura ardatz ditueN, berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
El mundo de los Pirineos aldizkariak, NON kultura eta natura ardatz direN, berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei mendia, kultura eta natura ardatz dituen El mundo de los Pirineos aldizkariak,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
a. Berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei El mundo de los Pirineos aldizkariak, [erlatiboa],
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
b. El mundo de los Pirineos aldizkariak, [erlatiboa], berrikuntza ugari eskaini nahi izan dizkie bere irakurleei,
|
azken
zenbakian ikus ahal izango duten bezala.
|
|
|
Tabakismoko adituak tabakoa uzteko planteamendu berri bat garatzen ari dira, pixkanaka tabakoa uzteko. Pneumologiako eta Kirurgia Torazikoko Espainiako Elkarteak (SEPAR) argitaratutako “Prevención del Tabaquismo” aldizkariaren
|
azken
zenbakian, zenbait espezialistak —nazionalak zein atzerritarrak— tesi berria aurkeztu dute. Tesi horren bidez, tesia praktikan jartzeko asmoa dute, eta, hala, mendekotasun horren aurkako borrokaldi espezializatuan orain lortzen diren arrakasta tasa apalak areagotzea.
|
|
|
Era berean, mikrozefalia primarioa edo sekundarioa duten pertsonen beste hamar garezurrekin alderatu zuten. Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionalaren (PNAS) aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu den ikerketaren egileek “gizaki modernoaz bestelako giza espezietzat berresten dute Homo floresiensiaren tesia”. Zientzialariek diotenez, gainera, lortutako datuek mikrozefalia kasuak diagnostikatzeko balio dezakete.
|
|
|
Carlos iii.a Osasun Institutuan dagoen Mikrobiologiako Zentro Nazionaleko medikuek “Aspergillus fumigatus” delakoak onddoek eragindako infekzioak tratatzeko egokiak diren antifungikoei aurre egiteko mekanismo berri bat identifikatu dute. Aurkikuntza hori “Antimicrobial Agens and Chemotherapy” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratu da, eta mikroorganismo horrek infektatutako pazienteentzako tratamendu antifungiko egokiena hautatzen lagunduko du. Gainera, andui erresistenteak denbora errealean detektatzeko tresnak diseinatzen eta sendagai eraginkorragoak garatzen lagun dezake.
|
|
|
Bazkaldu ondoren ariketa fisikoa egiteak pisu galera sustatzen laguntzen du, Surreyko Unibertsitateko zientzialari britainiarren talde baten arabera; orain, “Journal Of Clinical Endocrinology” aldizkariaren
|
azken
zenbakian argitaratzen du bere lana. Izan ere, jarduera fisikoak apetitua duten hormonak estimulatzen ditu, PYY, GLP eta PP izenekoak, eta horiek arduratzen dira garunari urdaila beteta dagoela jakinarazteaz.
|
|
|
Atzo Del Olmo epaileak aldizkariaren
|
azken
zenbakiaren ale denak erretiratzeko agindua eman zuen, ustez Espainiako erret familia iraintzeagatik
|
|
|
Inprimategian hasi eta bi zenbaki soilik atera orduko, administrazioak aldizkaria itxi egin du Gabonetakoa irten baino lehen (hemen hurrenkera horrela seinalatzen jarraitzeko, nahiz agerraldien periodizazio modu erlijioso edo eskolar hori, aurreneko zenbakietakoa, orain baztertua dagoen). Irakurleak aurkituko duena, seguru asko ustekabean —ia sinbolikoa—, debekuaren aurreko
|
azken
zenbakiaren azken orrian aurkitu ere, Arestiren poesiatxo bat da (Jakin ek ez zuen poesiarik argitaratzen), marko beltz lodi batean enmarkatua, autoreak presio itzelarekin exijitu zuen moduan: " Azken poema.
|
|
|
Nonbait egin gabe geraturiko gestio horren erantzun(!) gisa edo, handik egun gutxitara gainditu beharreko beste oztopo baten berri jakin zuten Arantzazun, Ugarte Delegatuaren bidez: Jakin aldizkariaren
|
azken
zenbakiaren ale bat entregatu behar zutela, alegia, Madrilgo Prentsako Zuzendaritza Orokorrean. Azurmendik Intxaustiri idatzitako gutun batean() abisuaren berri eman zion, gaineratuz baldintza hori maiatzaren hasieran betea zutela, eta agian Donostiako Delegazioan galduko zela adieraziz.
|
|
2008
|
|
|
|
Azken
zenbaki ofizialen arabera, dagoneko 135 dira istripuaren ondorioz zaurituta dauden bidaiariak.
|
|
|
Halaber Azkue 1904ko urtarrilean Frantziara joateko asmoz zegoen bere hiztegia argitaratzera, eta hortaz pentsa daiteke Ibaizabal bertan behera uztea erabakia zutela Bustintzak eta biek. Nolanahi ere, aldizkariaren
|
azken
zenbakian, 1903ko abenduaren 27an Azkuek dei etsi bat egiten zion Bustintzari, aldizkariarekin segi zezan, irakurle guztiei jakinaraziz egoeraren larria, eta itxaropen bide xume bat azalduz:
|
|
|
Azpibertsio bakoitiak probetarako dira eta garapenean parte hartzen dutenek baino ez dituzte erabiltzen, beraz, lan arruntetarako bikoitiak dira.
|
Azken
zenbakia adabaki edo partxearen zenbakiari dagokio. Aldaketa txikiak egiten direnean aldatzen da, batez ere sistema dispositibo berriren batera egokitzen denean edo akatsen bat konpontzen denean.
|