|
2000
|
|
|
Alde batetik, Iparrameriketako eta Japoniako produktuenkontsumitzaile dira, eta beste aldetik beren produktuen hedatzaile (izugarrizko kostuarekin).
|
Azken
produktu hauek ez dira komertzialki lehiagarriak, baina estrategikoki ezinbestekoak dira, lehenengoen hornidura eten daitekeen kasurako.
|
|
|
Kasu bietan, objektu soil etabakar bat, alegia, produktu nazionala? moneta kopuru batean aldatua da, zeinarenberdinkidea den, ordezkapenez?,
|
azkenik
produktu berean aldatua izateko, denboralkiproduktua ordezkatu duen moneta kopurua produktuak berak ordezkatzen duenaldiunean. Beraz, ekonomia konkretuetan, trukeak ondasun baten eta beste ondasundesberdin baten kontrako aldaketak edo bihurketak dira, eta ez kontrako bi norabideko ezelako mugimenduak?.
|
|
2001
|
|
|
Beste aldetik, ozpinari (uher ez dadin) sulfurosoa eranstea onartzen den bitartean,
|
azken
produktuko sulfatoen agerpena ere mugaturik dago, litroko 3,5 gramotan.
|
|
|
Elikagaiak lurrinaz janzteko ahalmen handia dauka
|
azken
produktuak, ez du usain zorrotzegia (honek, hazkuntza onekoa dela adierazten du) eta ahoan upel zapore nabarmena agertzen du.
|
|
|
|
Azken
produktuak gehienez ere %3ko hondakin alkohola izan behar du, litroko gutxienez 70 gramoko azidotasuna, gutxieneko estraktu lehorra (1,3 gramo litroko, gradu azetiko bakoitzeko), baita errauts edukirik ere.
|
|
|
Bai hastapeneko ardoaren bai
|
azken
produktuaren osaketa kimikoak gutxieneko baldintzak bete behar ditu.
|
|
|
AEBetako nekazaritza taldeek dagoeneko salatu dute jarraipen eta identifikazio sistema hori ezin dela erabili, eta beldur dira ekoizleengan beste karga batek Europako Batasunerako milaka milioi dolar kaltetu ditzakeela. Estatu Batuek esan dute nahiago lukeela
|
azken
produktuaren azterketan oinarritutako sistema bat GEOak aurkitzeko, eta, beraz, ez lirateke sartuko produktu finduak.
|
|
|
Txufa hortxata kondentsatu izoztua edo txufa kontzentratu izoztuaren hortxata kontserbatu, banatu, garraiatu eta 18 °C an merkaturatu behar dira. Segurtasun higienikoko baldintzak Hortxata prestatu, banatu, garraiatu eta saltzerakoan
|
azken
produktuaren higienea eta osasungarritasuna ahalik eta gehien zaindu behar dira. Horretarako, lokalei, makinei, erabilitako tresnei, ontziei eta langileei eragiten dieten baldintza industrialak ezarri dira.
|
|
|
Hortxata etiketatzeko, elikagaien etiketei buruzko araudi orokorra bete behar da, eta produktuaren izena legez aurreikusitako hortxata motei egokitu behar zaie.
|
Azken
produktuari eman zaion tratamendu berariazkoarekin batera joango da. Ezin dira erabili kontsumitzailea nahastera edo engainatzera bultzatzen duten kalifikatzaile edo adierazpenak, eta debekatuta daude «estra», «super», «goi» edo antzeko adierazpenak.
|
|
|
izozkiari testura edo plastikotasun egokia emateko, airea gehitzen zaio, eta proportzio hori izozkia osatzen duten materia solidoen hirukoitza izan daiteke. Erabiltzen den airea ingurumeniragazia edo presiopean iragazitako airea da, eta
|
azken
produktuaren artean behar bezala banatuta egon behar du. Jakina, kontsumitzaileak ezin ditu burbuilak hauteman, haien bolumenak 200 mikromilesimatik beherakoa izan behar baitu.
|
|
|
Gehigarrien kasuan, legeak behar bezala baimendutako eta baimendutako gehigarriak bakarrik erabil daitezke. Salmenta establezimendu iraunkorrek edo sasoikoek berariazko neurriak hartu behar dituzte
|
azken
produktuak kalterik egiten ez duela ziurtatzeko. Horrela, higiene baldintza ezin hobeak aurkeztuko dituzte eta izozkien arautegiko berariazko betebeharrak eta elikagaien higieneari buruzko betebehar orokorrenak betetzeko beharrezkoak diren instalazio guztiak edukiko dituzte.
|
|
|
Kontsumitzaileak eskatu duen aurkezpenaren arabera, izozkiarekin batera beste produktu batzuk ere erabil daitezke, hala nola, barkiloak, galletak, pastak, xarabeak, likoreak eta frutak. Prestaketa eta ontziratze eragiketak lokal berean egiten dira, baldin eta ontziak legezko ezaugarriak betetzen baditu eta eragiketen eta
|
azken
produktuaren higienea bermatzen bada. Kontserbatzeko irizpideak Ontziratutako izozkiak hozkailu ekipo egokietan gorde behar dira, °C ko edo hortik beherako tenperaturan, 4 °C ko tolerantziarekin.
|
|
|
Behi esneari alergia dioten bularreko haurrak amagandiko edoskitzearekin bakarrik elikatu behar dira, eta amak esneik eta deribaturik gabeko dieta egin behar du, amaren esneari alergia diolako. Bestalde, kontuan hartu behar da fabrikatzaile askok beren produktuak egiteko erabiltzen dituztela osagai landuak, osagai alergenikoak izan ditzaketenak eta
|
azken
produktuen etiketetan zehazten ez direnak. Hona hemen horietako batzuk:
|
|
|
Tresna horiek korrosioarekiko erresistenteak diren materialez eginak izan dute eta erraz garbitu eta desinfektatu dira. Ekipo eta instalazioei dagokienez, araudiak segurtasun eta eraginkortasun baldintzak ezartzen ditu, elikagaiak tenperatura erregulatuan eta lehengai, bitarteko produktu eta
|
azken
produktuetarako behar adinako edukierarekin kontserbatzeko. Instalazioek, gainera, kontrol sistemak izanen dituzte eta, beharrezkoa denean, tenperatura erregistratzeko sistemak, erraz ikusteko moduko tokietan.
|
|
|
Alderdi nagusietako bat da beste elikagai batzuekin kutsadura gurutzaturik izateko arriskua saihestea, bai produktua egiteko unea bereiziz, bai elikagaiekin kontaktuan dauden laneko gainazal eta tresnak garbitu eta desinfektatuz. Lehengaiak, tarteko produktuak eta
|
azken
produktuak lan beharren edo eskariaren arabera zatikatu behar dira, eta ahalik eta kantitate txikienak erabili behar dira berehala egiteko, kontsumitzeko edo saltzeko, eta produktu horiek kutsatzea edo aldatzea saihesteko higiene baldintzetan. Elaborazio baldintzek eskatzen dute soilik giza kontsumorako egokiak diren elikagaiak, gehigarriak eta teknologia osagarriak erabiltzea, bai eta lehengaiak, tarteko produktuak eta azken produktuak behar bezala manipulatzea ere.
|
|
|
Lehengaiak, tarteko produktuak eta azken produktuak lan beharren edo eskariaren arabera zatikatu behar dira, eta ahalik eta kantitate txikienak erabili behar dira berehala egiteko, kontsumitzeko edo saltzeko, eta produktu horiek kutsatzea edo aldatzea saihesteko higiene baldintzetan. Elaborazio baldintzek eskatzen dute soilik giza kontsumorako egokiak diren elikagaiak, gehigarriak eta teknologia osagarriak erabiltzea, bai eta lehengaiak, tarteko produktuak eta
|
azken
produktuak behar bezala manipulatzea ere. Alde horretatik, ez da onartuko elikagaiak zuzenean lurrarekin ukitzea, ez eta animaliak egotea ere.
|
|
|
Hala, behar den dokumentazioa izan dute erabiltzen diren lehengaiak eta biltegiratzen, hornitzen, saltzen edo zerbitzatzen dituzten produktuak hornitzaile hurrenari frogatzeko. Beste baldintzetako batek lehengaiak, bitarteko produktuak eta
|
azken
produktuak ukitzeko lanerako tresna eta tresnak edukitzera behartzen ditu establezimenduak. Tresna horiek korrosioarekiko erresistenteak diren materialez eginak izan dute eta erraz garbitu eta desinfektatu dira.
|
|
|
(ezkurra, gorostia edo gizentzea) ”. Arauak, gainera, arau honen xede diren
|
azken
produktuek igaro behar dituzten faseak edo prozesuak zehazten ditu, baita gutxieneko elaborazio denbora ere. Urdaiazpiko eta paleten kasuan, gazitze, garbitze, gatzatu ondoko, lehortze/ heltze eta zahartze faseak zehazten dira, eta gutxienez 425 eguneko urdaiazpikoentzat eta 300 eguneko paletentzat egin da.
|
|
2002
|
|
|
Lehengai hori kalitateen arabera sailkatu, hautatu eta nahasiko da proportzio jakinetan,
|
azken
produktuaren arabera.
|
|
|
Central Lechera Asturiana markako laginean, adibidez, gehitze horren eraginez
|
azken
produktuak 347 µ g/ 100 g du A bitamina eta 1,4 µ g/ 100 g D3 bitamina (kolekaltziferola, hots, animali jatorriko bitaminaren zatia).
|
|
|
Gaiok garesti diren arren,
|
azken
produktua ezaugarri organoleptiko (zapore, ukitu, etab.) ederrez hornitzen dute.
|
|
|
|
Azken
produktu honetan Bt eta Mon hauteman ziren (biak ere artoari dagozkionak, hutsaren hurrengo kopuruz: %0, 02 eta %0, 048); Kellog' s markako eztiz bildutako arto boletan, aldiz, Mon atzeman zen, kopuru ñimiñoan era berean:
|
|
|
Hala ere, kasu gehienetan, hainbat faktorek laguntzen dute produktuaren erabateko kontserbazioa, osotasuna eta egonkortasuna lortzen: uraren jarduera, tratamendu termikoak, kontserbatzaileak eta antioxidatzaileak gehitzea, gatz edukia, etab. Kontserbazioan parte hartzen duten azido guztiek
|
azken
produktuak bere zapore bereizgarria bereganatzen laguntzen dute, nahiz eta bakar batek ere ez duen azido azetikoa kontserbatzeko gaitasuna. Kasu askotan, azido hori da bere kontserbazioaren erantzule nagusia, baina ohikoa da azido azetikoa beste kontserbazio prozedura batzuekin konbinatuta aprobetxatzea, hala nola pasteurizazioarekin.Kontserbazio metodo horren bidez, tratamendu termikoa aplikatzen zaie produktuei ontzietan, berotze tenperaturaren eta denboraren balioak zehaztuta.
|
|
|
Oliba olio birjina estraren edo oliba olio birjinaren jatorriaren izendapenarekin lotutako alderdiak Erregelamendu horretako 4 artikuluan garatu dira, eta 2002ko azaroaren 1etik aurrera aplikatuko da, Europako Erkidegoan legez fabrikatu eta etiketatu diren edo bertan legez inportatu diren eta 2002ko abuztuaren 1a baino lehen zirkulazioan jarri diren produktuentzat izan ezik.
|
Azken
produktuaren jatorriaren izendapena estatu kide baten, Erkidegoaren edo hirugarren herrialde baten adierazpenera mugatzen da. Etiketa estatu kide bati edo Erkidego bati badagokio, aipatzen den jatorriaren izendapena olibak bildu diren eta olioa olibetatik atera den olio errota dagoen eremu geografikoari dagokio.
|
|
|
Gainerako kategoriak Giza kontsumorako merkaturatu daitezkeen gainerako olio kategoriei dagokienez (besteak beste, oliba olioa eta oliba patsa), jatorriaren izendapena da produktuaren etiketan agertu. Badirudi kontsumitzailearen eskubideen aurka doala egoera hori, eta, Batzordeak eskaintzen dituen oinarriak kontuan hartuta,
|
azken
produktuaren ezaugarriekin izan dezakeen akats edo nahasmen batetik babesteko ezarri da; izan ere, “gainerako olio kategoriei” dagokienez, ez dago alde nabarmenik produktuaren jatorriarekin erlaziona daitekeenik. Erregulazio berriak, besteak beste, kontsumitzaileek erosten duten produktuaren ezaugarriei buruzko informazioa behar bezala jasotzeko eta zirkulazioan jartzen diren antzeko beste batzuetatik bereizteko duten eskubidearen babesari eragiten dio.
|
|
|
Erregulazio berriak, besteak beste, kontsumitzaileek erosten duten produktuaren ezaugarriei buruzko informazioa behar bezala jasotzeko eta zirkulazioan jartzen diren antzeko beste batzuetatik bereizteko duten eskubidearen babesari eragiten dio. Babesak bereziki kalitate handiagoko
|
azken
produktuetan eragiten du, horietan kontsumitzailearen itxaropenak handiagoak baitira eta azken prezioa gainerako kategorietakoa baino handiagoa baita. Beraz, kontsumitzailearen osasunarekin eta segurtasunarekin lotutako oinarrizko eskubideak babesteaz gain, informaziorako eta kontsumitzailearen interes ekonomikoak babesteko eskubidean eragiten dutenak ere babesten dira.
|
|
|
Hori dela eta, moldekatzeko eta hozteko sistemak ia instalazio guztietan egoten dira kutsatuta, batez ere artisau motakoak badira. Gainera,
|
azken
produktua manipulatu edo moztu behar duten xehatze edo zatikatze prozesuak erabiltzen badira, besteak beste, erraz kutsatzen dira, eta mikroorganismoak gainazalei itsatsita geratzen dira. Kasu horietan, oso zaila da patogenoak ezabatzea, eta, ondorioz, instalazioa eta produktua, oro har, behin eta berriz kutsatuta daude.
|
|
2003
|
|
|
Erositako
|
azken
produktuaren prezioa galdetuta, inkesta erantzun dutenen %76k eurotan eman du.
|
|
|
Almendra kopuruari dagokionez, lagin guztiek gainditzen dute arauak ezarritako gutxienekoa(
|
azken
produktuaren %60), batez bestekoa %62, 5ekoa izanik.
|
|
|
Almendra kopurua:
|
azken
produktuan dagoen almendra kopurua da.
|
|
|
Almendra gehiago izanez gero,
|
azken
produktuak itxura hobea izango du.
|
|
|
Gutxienez izan beharreko almendra portzentajeei erreparatuz, turroi gogorrak honela sailkatzen dira: Gorena(
|
azken
produktuak almendra %60 edo gehiago izan behar du), Extra (almendra %46) Estandarra (%40) eta Popularra (soilik %34).
|
|
|
|
Azken
produktua hein handi batean almendraren kalitatearen araberakoa da, mota asko daude: Marcona, Mollar, Mixer, Nonpareil, Valentziarra eta beste zenbait.
|
|
|
Eta hori guztia, elikagaiak etiketatzeari buruzko araudia formalki bete dela onartzen den arren. Etiketak produktuaren osaera behar bezala adierazten duela onartuta ere, eta osagai indibidual gisa oliba olioa
|
azken
produktuaren %2 baino ez dela, epaileak uste du ez dela gauza bera egin osagai gisa agertzen diren gainerako “landare olio eta/ edo koipeekin”. Fabrikatzaileak, epaian dioenez, “oliba olioari garrantzi handia eman dio, funtsezko osagaia dela dioen muturreraino”.
|
|
|
Metodo segurutzat jotzen den arren, hipokloritoak noizbehinka erreakziona dezake elikagaien konposatu nitrogenatuekin, eta substantzia toxikoren bat sor dezake, kloraminak bereziki. Hori saihesteko,
|
azken
produktua ondo garbitzea gomendatzen da, produktu desinfektatzailearen hondakinak ezabatzeko. Mikroorganismo lehiakideak inokulatu edo erabiliz gero, inhibizio efektua modu naturalean gertatzen da, eta, beraz, ez da beharrezkoa ondoren garbitzea.
|
|
|
Azken horiek Espainian merkaturatu ahal izango dira, baita jatorrizko estatuan aurreikusitako legezko xedapenetan aurreikusitako izenarekin ere. Kasu honetan ezartzen diren baldintza bakarrak
|
azken
produktuak kontsumitzaileen osasunerako arriskurik ez izatea da, eta kontsumitzailearentzat nahasterik badago, produktuaren izaerari dagokionez, produktuaren izen deskribatzaile bat ezartzea, eta, hala badagokio, erabilera. Jogurtaren gerra zaharra berriro agertu da Espainiako Gobernuak, legeak hala aginduta, “azkenburu esneki termizatu” hutsak jogurt kategoriara sartzeak gizarte borroka berri bat eragin du, produktuaren lege araudi batek eragindakoa.
|
|
|
Gomendioa haragiari ere gehitu zaio; elikagai horretan, “salmonella” eta “Campylobacter” patogenoak eta “listeria monocytogenes” edo “Escherichia coli” bezalako patogenoak daudenez, prebentziozko tratamenduak egin lirateke. Definizioz, tratamendu horrek elikagaien segurtasun baldintzak hobetzen ditu, baina parametro horrek ez du beti
|
azken
produktuaren kalitatearekin zerikusirik. Normalean, edozein tratamenduk elikagaien ezaugarri organoleptikoak aldatzea dakar, eta irradiazioa ez da salbuespena.
|
|
|
Irradiazioaren abantaila interesgarrienetako bat da tratamendua elikagaiaren prozesatze osoa amaitutakoan egin daitekeela. Haragia landu eta manipula daiteke, adibidez, egoki iritzitako moduan, baserriko animaliak garraiatzetik hiltegiraino, gero manipulatu eta zatitu ondoren, egingo den prozesaketaren bidez. Eraldaketa hori guztia gertatu denean,
|
azken
produktua ontziratu eta ingurunetik isolatu egin daiteke, birmoldaketa eragozteko. Azken etapa hori bukatuta, irradiazio instalazio batera bidal daiteke.
|
|
|
Bertan, espezie nagusia intxaurrondoa da, eta beste bat Madrigal de la Veran (Caceres) dago, intxaurrondoa, gereziondoa eta lizarra landatuta. Ingurumena babesteko 530 elkartek abalatutako FSC ziurtagiriari esker, Baso Naturalek bi landaketa horiek ingurumen eta gizarte irizpideen arabera kudeatzen ditu, eta, horrez gain, bere zaintza kateak zura lehengaietatik
|
azken
produkturaino eraldatzeko prozesuaren jarraipena egiten du. Manuel Fernándezek, enpresa honetako ingurumen arduradunak, azaldu zuen ziurtatze prozesua lau puntutan oinarritu dela:
|
|
|
CNPI eratzeari esker, dagoeneko martxan jarri da, estatu mailan, nekazaritza ekoizpeneko sistema bat, jasangarritasuna, ingurumenaren errespetua eta elikagaien kalitatea eta segurtasuna helburu dituena. MAPAren arabera, ekoizpen mota horrek ekosistemen oreka gehiago errespetatzea eskatzen du, airean, uretan eta lurzoruan beharrezkoak ez diren kutsadurak murriztea eta
|
azken
produktuan hondakin kimiko gutxiago sortzea.
|
|
|
Gero eta gehiago erabiltzen da ura desinfektatzeko, eta eremu horretan eraginkortasun handia du. Bere abantaila nagusiak dira ez duela hondakin kimikorik uzten eta ez diola usainik ematen
|
azken
produktuari, beste desinfektatzaile batzuekin gertatzen den bezala, hala nola hipokloritoarekin.
|
|
|
“Eskumenak eta legeak daude aplikatzeko, eta ez dira erantzukizunak inhibitu behar”, gehitu du. FACUAk salatutako
|
azken
produktuetako bat moldeatzaile bat izan zen, eta argaltzeko propietate ikusgarriak ematen zaizkio, osasuna helburu. Merkatu honetako izarra argalgarriak dira, inolako eragozpenik gabe eskaintzen direnak.
|
|
|
Alde batetik, Europako Batzordeak, eta, bestetik, Europako Parlamentuak eta Kontseiluak, izapidetze fasean, araudi proposamen bana dute, bata genetikoki eraldatutako elikagai eta pentsuei buruzkoa, eta bestea, GEOen trazabilitateari eta etiketatzeari buruzkoa. Onartu ondoren, trazabilitate sistema eraginkorra hasieratik ezartzeak informazio osoa emango du kontsumitzailearen eskura jarri ahal izango den
|
azken
produktuari buruz. GEOen, trazabilitatearen eta etiketatzearen kasuan, ezin hobeto osatuko dira kontsumitzailearen oinarrizko bi eskubide «itxuraz» babesteko:
|
|
|
EBren informazio politika Etiketen kontrolaren eta egiazkotasunaren eraginkortasuna eragile ekonomikoen erantzukizunaren araberakoa izango da.
|
Azken
produktuaren etiketen bidez kontsumitzaileari GEOren berri emateko beharra Europako aukera hutsa da, eta, oraingoz, elikagai mota horren komertzializazioaren mundu harmonizazioa eragozten du, Estatu Batuek edo inguruko beste herrialde batzuek egin nahi duten bezala. Azken kontsumitzaileari elikagai transgenikoei edo GEOetatik datozenei buruz ematen zaion informazioa bi eremu ekonomikoen arteko arazo handienetako bat da gaur egun. Izan ere, EBk beti izan du argi:
|
|
|
Alde horretatik, ezinbestekotzat jotzen du GEOei eta horietatik sortutako produktuei buruzko informazio guztia kontserbatzea eta transmititzea merkaturatze fase guztietan. Batzordearen interesa, gainera,
|
azken
produktuan agertu behar duen informazio fluxu hori ez etetearen beharraz arduratzen da, elikadura katean zehar. Hori dela eta, trazabilitate sistema egokia ezartzea proposatzen du, informazio jakin bat gordetzeko beharraren osagarri.
|
|
|
Kendutako gainerako artikuluak etxetresna elektrikoei eta askotariko material elektrikoei dagozkie, salmentatik bereiziak, sute arriskuak, erredurak edo deskarga elektriko txikiak izateagatik. Esekitako
|
azken
produktuetako bat “Yo Yo Water Ball” da, goma elastiko baten gainean zintzilik dagoen uretako bola bat duen yo yo bat. Frantzian, Erresuma Batuan eta Suedian, itotze zantzuak izan zituzten haurren kasuak izan ziren, yo yoaren begizta lepoan birarazten zutenean.
|
|
|
Sistema horrek aukera ematen du arrisku espezifikoak identifikatzeko eta horiek kontrolatzeko prebentzio neurriak ezartzeko, elikagaien kaltegabetasuna ziurtatzeko. Horri dagokionez, Calvok ziurtatu zuen sistema hori behar bezala aplikatzeak arriskuak ezabatzea bermatzen duela aurrea hartuz,
|
azken
produktua aztertu beharrean. Prestatutako janariak ikastetxeetara eramaten dituzten ibilgailuei dagokienez, zinegotziak esan zuen ikuskapenak egingo direla eta, horietan, haien baldintza teknikoak eta higienikoak egiaztatuko direla.
|
|
|
Beste kontu bat da kontsumitzaileak bere betebeharrak alde batera uztea eta produktua, axolagabekeriaz, etiketa irakurri gabe eskuratzea. Txokolatearen kasuan, beste landare koipe batzuk %5eraino gehitzeak ez zuen funtsean
|
azken
produktuaren osaera aldatzen, eta txokolate gisa hartu behar zen, kakao gantza funtsezko osagaia baitzen oraindik ere, gutxieneko edukiak errespetatzen baitzituen. Hemendik aurrera, eta 2003ko abuztutik aurrera aplikatu beharreko 2002ko Txokolateari buruzko Zuzentarauaren ondorioz, egoera erabat harmonizatuta geratu da Europar Batasun osoan, eta txokolate izena onartzen zaie kakao gantza ez beste landare koipe batzuen pisu osoaren %5era arte gehitu zaien produktuei.
|
|
|
Araudiak osagai guztiak adierazteko printzipioa ezarri nahi zuen, amaitutako produktuaren %25 baino gutxiago ordezkatzen duten osagai konposatuen osagaien etiketatzeari buruzko salbuespena kenduta. Printzipioz, nahita gehitutako osagai guztiak etiketan sartu behar dira, nahiz eta araudi berriak salbuespen gutxi batzuk onartuko dituen kantitate txikitan erabilitako osagai jakin batzuetarako, hala nola espezia nahasketetan sartutako osagaietarako,
|
azken
produktuaren %2 baino gutxiago badira etiketan aipatu ez liratekeelako. EBk zerrenda bat prestatu du etiketetan nahitaez sartu behar diren alergiak eragiten dituzten osagaiekin.
|
|
2004
|
|
|
Prozesu horretan fruituen barreneko azukreak eta bestelako nutriente batzuk azido laktiko eta bestelako gai bihurtuko dira, eta
|
azken
produktuaren ezaugarrietan erabateko eragina izango dute.
|
|
|
Ondoren, zukuaren aromak berreskuratu eta
|
azken
produktuari erantsiko zaizkio.
|
|
|
Kalabaza konfiteratik abiatuta galletak, flanak, budinak edo pastelak ere egin daitezke, baita marmeladak eta konfiturak ere. Egia esan, oso ohikoa da osagai gisa sartzea etxeko marmelada mota guztietan, zaporea aldatzeko eta
|
azken
produktua bikoizteko.
|
|
|
Jarraibide berriek uzta ondoko eragiketa nagusiak ere jasotzen dituzte, eta legezko osagaiak ere bai, hala nola kalitate arauei buruzko lege nazional eta erregionalak. Elementu horiek guztiak funtsezkoak dira sendabelar gordinen eta
|
azken
produktuen segurtasuna eta kalitatea bermatzeko. Gainera, nazioarteko osasun antolakundeak eragile mikrobianoek edo kimikoek ekoizpen etapa bakoitzean oharkabean kutsatzen dute, eta horrek segurtasuna eta kalitatea okertzea ekar dezake.
|
|
|
Behi esneaz gain, esnez egindako produktu guztiak (jogurta, mamia, gazta, natillak, hainbat saltsa, kroketak…) dietatik kendu behar dira. Bestalde, kontuan hartu behar da fabrikatzaile askok osagai alergenikoak izan ditzaketen osagai landuak erabiltzen dituztela produktuak egiteko prozesuan, eta
|
azken
produktuen etiketetan ez direla zehazten. Behi esnearen ordez, soja irabiakia eta sojaren eratorriak erabil daitezke (jogurt erako postreak, tofua…).
|
|
|
Ekoizpen prozesu guztia, abeletxetik saltokiraino, ziurtapen erakunde independente baten kontrolpean dago, Ekoizpen, Berrikuntza eta Nekazaritzako Elikagai Industrien Zuzendaritza Nagusiaren kontrol eta ziurtapen erakundeen erregistroan inskribatua. Hala, oilasko haragiaren Q markaren araudia betetzen dela bermatzen da, baita animalia bizitik
|
azken
produkturainoko trazabilitatea ere. Gaur egun, oilaskoaren Q markaren 2 esleipendun daude inskribatuta, 160.000 oilasko ziurtatuz.
|
|
|
NSLABen taldea hazi egiten da: lehengaien gramo bakoitzeko ehun bakterio baino gutxiago, eta kontsumitzaileei merkatuan iristen zaien
|
azken
produktuan gramo bakoitzeko hamar milioi baino gehiago. Kutsadura eta eboluzio mota hori bereziki nabarmendu da Italiako arrainxka, Mantxako, Espainiako Cabrales edo Erronkari, Portugalgo pikantea edo Greziako feta bezalako gaztetan.
|
|
|
Araua merkaturatzeko fase guztietan aplikatzen da. Izan ere, distantzia luzeko garraioak, biltegiratze luzeak edo gerezien manipulazioek eragin nabarmena dute
|
azken
produktuan. Horrek lagundu egiten du, bistan denez, haren eboluzio biologikoa edo izaera gutxi asko galkorra; horren emaitza negatiboak hauteman daitezke kontsumitzailearengana iristen direnean izan ditzaketen aldaketengatik.
|
|
|
2004ko martxoaren 13an, Europako Osasun eta Kontsumitzailea Babesteko bozeramaileak jakinarazi zuen Europako Batzordeak debekatu egin zuela gelatinan oinarrituta egindako gozokiak merkaturatzea. Neurri horren arrazoia izan zen, alde batetik, aipatutako gozokiek haurren asfixia eragiteko arriskua, haien tamaina, forma eta trinkotasuna kontuan hartuta; eta, bestetik,
|
azken
produktuan zeuden zenbait substantzia debekatzea (algetatik eta gometatik eratorritako gehigarriak, EBn debekatuta zeudenak). David Byrne Europako Osasun eta Kontsumitzailearen Babeserako komisarioaren arabera, ontzietan agertzen zen segurtasun etiketa ez zen nahikoa haurren osasuna zaintzeko.
|
|
|
Izan ere, kasu horietan, patente baten objektuaren erabilerarekin edo ustiapenarekin lortutako merkataritza aprobetxamendua haren titularrarena da. Patenteen legea hautsi egiten da, halaber, nekazariak zerbaiten barruan dagoen zati patentatu bat erabiltzen edo ustiatzen duenean, betiere zati patentatua esanguratsua edo garrantzitsua bada
|
azken
produktuaren osotasunean. Planteatutako kasuan, geneak eta zelula patentatuak ez dira soilik landarearen zati bat, genetikoki eraldatutako landarearen bidez agertzen baitira, eta haren zelula patentatuak egitura fisiko osoaren osaeran daude.
|
|
|
Batzuetan, estraktuak ere erabiltzen dira, eta ia ezinezkoa da osagaien beharrezko konposizioa zehaztea. Etiketa egokia jartzea, osagai nagusiak ez ezik,
|
azken
produktua prestatzean zerikusia izan duten guztiak ere (gehigarriak, esaterako) barne hartzen dituena, oso lagungarria izango litzateke eragindako pertsonentzat. Etiketaren edukiaren garrantzia handiagoa da parte hartze teknologiko handia duten elikagaien kasuan.
|
|
|
Konfiturak Loditasun lodiko gozoa dira, fruta osoekin edo zatikatuak.
|
Azken
produktuaren %40tik gorakoa izan behar du fruta kopuruak. Almibar batean egosi diren fruta zatiak ditu, proportzio honetan:
|
|
|
Nahikoa ez bada, patogenoak ez dira ezabatuko, horrek osasunean izan ditzakeen ondorio negatiboekin eta horrek ekar ditzakeen galera ekonomikoekin. Aldiz, gehiegizko kopuruak
|
azken
produktuaren ezaugarri organoleptikoen kontra egin dezake. Izozkigintza eta arriskuak Izozkiaren fabrikazioan hiru akats egin ohi dira.
|
|
|
Kea urarekin xurgatzen da, edo kea kondentsatzen da. Ke likidoa zuzenean aplika daiteke lehengaietan edo
|
azken
produktuaren azalean. Listeria eta produktu ketuak Gaixotasunaren epidemiologia ez da oso ezaguna oraindik, baina badirudi eramaile asintomatikoen kopurua, bai gizakietan, bai animalietan, oso handia dela, eta, beraz, oso garrantzitsua litzateke transmisioan.
|
|
|
Badira izokin ketua prozesatzeko plantak, analisi batzuetan listeriari negatiboki eman diotenak eta ondoren positiboa eman dutenak. Horrek esan nahi du zenbait garaitan bakterioa kanporatzea ez dela bermea, eta elikagaian berriz sartu edo ugaldu daitekeela, eta edozein unetan eragin diezaiokeela
|
azken
produktuari. Bibliografía Eklund MW, Peterson ME, Poysky FT, Paranjpye RN, Pelroy GA.
|
|
|
Kasu horretan, bereziki gomendagarria da CIP garbiketa, trinkotasun txikia duten produktuak baitira; beraz, lineako edozein osagaitan biofilma sortzeko arriskua txikia da, eta, horri esker, garbiketa eta desinfekzioa modu automatizatuan egin daitezke. APPCC sistemaren aplikazioa Elikagaien fabrikazioaren barruan, oso garrantzitsua da kontrol puntu kritikoetako bakoitza aztertzea, prozesua osatzen duten etapa asko baitaude, eta horiek eragin handia izan dezakete
|
azken
produktuaren kutsaduran. Kutsadura horrek infekzioak edo intoxikazioak eragin ditzake, mikroorganismo bideragarriak daudelako eta toxinak sor daitezkeelako, hala nola Staphylococcus aureus eta Escherichia coli ren andui enteropatogenoak.
|
|
|
2004ko abenduaren hasieran, elikagaiekin kontaktuan jartzeko materialak eta objektuak arautzen dituen Europar Batasuneko araudi berria jarri zen indarrean. Arau horri esker, hemendik aurrera, elikagaien ontziratzearen berrikuntza teknologikoak bere lege erreferentzia izango du, eta elikagaiaren eta ontziaren arteko nolabaiteko interakzioa ahalbidetuko du, batzuetan kontsumitzailearen eskubideak babesteko eta informatzeko; beste batzuetan,
|
azken
produktua beste zerbait eskaintzeko, baina segurua.
|
|
2005
|
|
|
AKPKA sistema oso eraginkorra da identifikatutako arriskuak kontrolatzeko Kalitatea kontrolatzeko sistemek, ordea, ezin dute bakarrik bermatu elikagaien segurtasuna. Hasieran aurkeztu zen eragozpen nagusia
|
azken
produktuaren analisiari buruzko lotea onartzeko irizpidea izan zen, eta agerian geratu zen sistema ez zela gai problemak kopuru txikian agertzen direnean detektatzeko. Adibidez,% 0,1 inguruko poluzio maila hautematen denean, arrisku mikrobiologiko askori buruz ari garenean, ohikoa izaten da 3.000 lagin aztertzea,% 95eko konfiantza maila duen positiboa atzemateko.
|
|
|
AKPKA sistemaren bilakaera 1960ko hamarkadan hasi zen APPCC sistema elikagaien industrian, enpresa batek, Pillsburyk, Estatu Batuetako armadarentzat eta NASArentzat (AEBetako agentzia aerospaziala) erabat seguruak ziren elikagaiak egiten zituela ziurtatu behar izan zuenean. Orduan argi zegoen
|
azken
produktuaren analisiaren bidezko kalitate kontrolak ez zituela helburuak lortzen. Konpainia horren, NASAren eta Estatu Batuetako Defentsa Sailaren arteko lankidetzari esker, sistema berria martxan jarri zen.
|
|
|
Elikagaien segurtasunerako AKPKA sistema oso eraginkorra da identifikatutako arriskuak kontrolatzeko, eta, beraz, prebentzio metodoen kategorian sartzen da bete betean. Horrek esan nahi du ez dela beharrezkoa azterketa
|
azken
produktuaren kontrolean zentratzea, ez eta produktuena ere, elaborazio edo ekoizpen prozesuan; kutsaduraren jatorria non dagoen kontrolatu behar da. Jatorri hori kontrolatuta badago, jakia segurua izango da.
|
|
|
Lan-taldeak “Abeltzaintzako Praktika Egokien Gida” prestatzen du. Gida horretan, kontsumitzaileak babesteko jarraibide zehatzak jasotzen dira, animalia jatorriko
|
azken
produktuen osasun kalitatea alda dezaketen arriskuetatik babesteko, eta dokumentu markoa ere bai, elikagaien osasun segurtasunaren arloan albaitaritza zerbitzuek elikadura katean duten zereginari buruz.
|
|
|
Kasu berri honetan, argudio juridikoak zabaldu egin dira janari lasterreko kateen aurka planteatu zen lehenengoan alegatutakoen aldean. Hala, alegatu zuten enpresa horiek ez zituztela iragartzen
|
azken
produktuaren osagaiak, ez eta haren nutrizio balioa ere; ez zuten sumatzen mota horretako elikagaiak etengabe irensteak zer ondorio zituen kontsumitzaileen osasunean, gantz, gatz, azukre eta kolesterol maila handia izanik; eta beren produktuak mendekotasuna sortzen zutela planteatu zuten. Haren argudioaren zati bat hauxe zen:
|
|
|
Horrela, kontsumitzaileak jakin ahal izango du erositako atunak nahi gabe izurdeak hil dituen arrantzan edo edozein lesiotan.
|
Azken
produktuaren segurtasunari eragiten ez dion gai horri buruzko informazio etiketatzea agertzen joan da azken urteotan, eta ekoizle batzuen borondatez, haiek merkaturatzen dituzten atun kontserben latetako batzuetan, batez ere duela lau urte Espainian APICD inguruan harrapatutako atunaren jarraipenerako eta egiaztapenerako berariazko araua onartu ondoren, gai horri buruzko Erkidegoko araudirik ez d... Izan ere, badirudi azkenean iritsi dela garaia, legezko neurri hertsien bidez, oreka bat ezartzeko atunaren kontsumo seguruaren, ingurumenaren kontserbazioaren, beste espezie batzuekiko errespetuaren eta jasangarritasunaren artean.
|
|
|
Batzuetan, estraktuak ere erabiltzen dira, eta ia ezinezkoa da osagaien beharrezko konposizioa zehaztea. Etiketa egokia jartzea, osagai nagusiak ez ezik,
|
azken
produktua prestatzean zerikusia izan duten guztiak ere, gehigarriak barne, kontuan hartuta, oso lagungarria izango litzateke eragindako pertsonentzat. Etiketaren edukiaren garrantzia handiagoa da jarduera teknologikoa duten elikagaien kasuan, hala nola produktu transgenikoen kasuan.
|
|
|
Frijitzea uniformea da gainazal osoan. Sistema hori ohikoagoa da industria frituretan, non askoz gehiago kontrolatzen baitira prozesua eta prozesuaren kalitatea, eta, beraz, zaila baita
|
azken
produktuan substantzia arriskutsuak metatzea. Beraz, badirudi kontsumitzaileari zuzenean zerbitzatzeko janariak prestatzeko ohiko frijitze etena dela arrisku nagusia; hau da, janari kantitate jakin bat sareta motako saskian sartzea, eta ez da gehiago sartzen frijitu eta aurrekoa kendu arte.
|
|
2006
|
|
|
Kroketa horiek ez dira oso kalorikoak: 100 gramoko, 150 kaloriatik (Pescanova, denetan arinenak) 230 kaloriaraino doaz (Prielá); dena den, frijitzean xurgatzen duten olioak kontsumitzaileak hartzen duen
|
azken
produktuari kaloria ugari eransten dizkio; dena den, harturiko olio hori azpil edo platerean sukaldeko paper xukatzailea ezarriz kendu egin daiteke.
|
|
|
Irabazkin horiek, beste aldetik, bezeroak errenta aitorpenean kapitalengatiko mozkinen atalean, zehazki azaldu behar dituenez,
|
azkenean
produktu horrengatik egiaz jasoko dituen mozkinak publizitatean agindutakoa baino urriagoak izango dira.
|
|
|
Ulerpen algoritmoetan lorturiko hobekuntzek Internet bidezko deiak egiteko aukerak ugaldu dizkiete konexio mantsoagoak (modem bidezkoak) baliatzen dituzten erabiltzaileei ere, baina
|
azken
produktuak (solasaldiak) gabezia horiek nozitzen ditu.
|
|
|
Rougie markak, Delicass ek beste aldera, aditiboak dauzkala aitortzen duen arren (antioxidatzaile bat eta kontserbatzaile bat)
|
azken
produktuan ez dago horien aztarnarik.
|
|
|
Mintz bidezko iragazketa aplikatzeak mesede egiten die bai kontsumitzaileari bai ekoizleari, eta elikagai freskoen antzeko kalitatea lortzeko modu eraginkorra da, mikrobioen kutsadura txikiagoa baita. Bestalde, nahi ez diren osagaiak ezabatzen ditu, hala nola mikroorganismoak edo sedimentuak, produktuaren kalitatean eragin negatiboa dutenak,
|
azken
produktuaren testura hobetuz eta iraupena luzatuz. Eragozpenak Teknika horren eragozpen nagusia, elikagai solidoetan aplikatzeaz gain, mintzak garbitzea da, gainazaletan maiz pilatzen diren hondakin organiko eta ez organiko guztiak ezabatu behar baitira.
|
|
|
Planean aurreikusitako neurriek eragin positiboa dute
|
azken
produktuaren kalitatean eta elikagaien segurtasunean.
|
|
|
Ekimen horren bidez, animaliak babesteko Europako zentro bat eta Erreferentziazko Europako Laborategi bat garatu nahi dira, esperimentazio metodoak baliozkotzeko eta estandar jakin batzuetatik abiatuta prestatutako elikagaiak sustatzeko etiketatzeko. Neurri berrien oinarria da giza kontsumorako diren animaliak behar bezala tratatzea
|
azken
produktuaren kalitate handiagoarekin lotuta dagoela.
|
|
|
Bitaminatan eta mineraletan aberatsak diren elikagaiak dira, zuntz ugari dute eta energia neurriz ematen dute. Horiek manipulatzeko eta kontserbatzeko prozesuan jardunbide egokiak izan behar dira
|
azken
produktuan aldaketarik ez gertatzeko. Espainian azken urteotan kontsumoa gelditu egin den arren, aurreikuspenak gero eta hobeak dira, eta argi eta garbi suspertzen ari dira.
|
|
|
Baratzezaintzako eta frutazaintzako produktuek, obesitatea, diabetea, arazo kardiobaskularrak, hesteetako arazoak, koloneko eta ondesteko tumoreak, hezueria edo kataratak bezalako gaixotasunen tratamendu farmakologikoekin lotzen direnek, manipulazio eta kontserbazio praktika espezifikoak izan behar dituzte,
|
azken
produktuan alteraziorik eta gaixotasunik ager ez dadin. Produktu horien eboluzio eta heltze faseak ezagutzea ezinbestekoa da produktu horiek bildu aurretik eta ondoren bizirik irauteko eta gaixotasunak eta alterazioak agertu aurreko eta ondorengo egoerak ulertu eta baloratzeko.
|
|
|
Txokolatearen zale sutsuentzat, freskagarri arin bat egin daiteke, litro bat esne eta lau koilarakada kakao light hauts eta gozagarri nahastuta, zapore gozoagoa nahi izanez gero. Esnea gaingabetua bada,
|
azken
produktuaren kaloriak oraindik ere txikiagoak dira. Horrela, kaloria gutxiko txokolate irabiakia lortzen da.
|
|
|
Ontziratuta saltzen ez diren glutenik gabeko ogiei dagokienez, komeni da eskualdeko zeliakoen elkarteek gomendatutako okindegietan erostea. Izan ere," glutena" duten zereal irinekin lan egiten duen okindegi batean glutenik gabeko ogia egiteak
|
azken
produktua kutsatzeko arrisku handia dakar. Gainera, ez da beti purua; izan ere, fabrikatzaile batzuek arto edo arroz irina lortzen dute errotetan, eta zerealak glutenarekin ehotzeko ere erabili dira, eta, beraz, kutsadura gurutzatua dago.
|
|
|
Onddo batek eragindako infekzioak direla eta, AEBetako Bausch Lomb enpresak jakinarazi behar izan du
|
azken
produktua merkatu guztietan kendu dutela ukipen lenteak garbitzeko. Ezohiko egoeretan horiek erabiltzeak “Fusarium keratitis” onddo infekzioa harrapatzeko arriskua areagotzen duela egiaztatu ondoren, “ReNu MoistureLoc” irtenbidea zirkulaziotik ateratzea erabaki du sinadurak.
|
|
|
«Probatzen ari garen txertoa ohiko gripearen oso antzekoa da teknikoki», azaldu du Bayasek. «Oilasko enbrioian hazitako birusetatik dator, baina
|
azken
produktuan birusaren estalkiko proteinak bakarrik daude, ez dago birus bizirik». Hori dela eta, ezinezkoa da txertoak berak infekzioa eragitea.
|
|
|
ez du amaierako askatasunik, garrantzitsuena: diseinatzaile bat saiatzen da tipografia bat sortzen exquisita,
|
azken
produktua desberdina izango da. nabigatzaileak, edo iturri batek ordeztuko du ofizialak.
|
|
|
...ta ekoizpenean paper nabarmena duen herrialdeetako bat da; izan ere, elikagai horren munduko lehen esportatzailea da, eta munduko bigarren ekoizlea, Txinaren ondoren, 2005ean 11.769.000 tona ekoitzi zituen, hau da, ekoizpenaren %34 Fruta fresko hori landatzeak zenbait berezitasun izan behar ditu kontuan, batez ere klimari, tenperaturari, hezetasunari, argitasunari eta lurzoruari eragiten dietenak,
|
azken
produktuaren kalitateari eragiten baitiote nagusiki. Meloi guztiak ez dira berdinak, barietatearen, produkzio lekuaren eta jasan dituzten faktore klimatikoen arabera berezko ezaugarriak baitituzte.
|
|
|
Produktu horien adibide dira arrain suzedaneoak, arrain zuriaren proteinekin eginak, oso malguak eta nahi den forma eman dakiekeenak. Transformazio prozesua beroarekin egiten da, eta mantenugaien kontzentrazioa kontrolatzeko eta
|
azken
produktuaren gatz kopurua murrizteko aukera ematen du.
|
|
|
Gainera, proteina horrek nahi den ia edozein zapore onartzen du, eta, beraz, teknologikoki, etapa hau oso egingarria da. Produktu horiek guztiak egiteko erabiltzen den masa plastikoari kamaboko eta surimi deritzo
|
azken
produktuari. Izen horiek beren jatorri japoniarrari zor zaizkio, antzinako jatorria duen prestakuntza baita.
|
|
|
Hor dago arrain proteinaz egindako suzedaneoen abantaila handienetako bat. Lehenik eta behin, prozesuak amaierako produktuaren mantenugaien kontzentrazioa kontrolatzeko aukera ematen du, elikagai homogeneoagoa lortzen du, koipe kopuru jakin bat gehitu dakioke, baina aplikatutako teknologiaren araberakoa izango da, eta, bereziki,
|
azken
produktuaren gatz kantitatea nabarmen murriztea ahalbidetu dezake. Hori abantaila handia izan daiteke kontsumitzaileentzat.
|
|
|
Amaierako etapan, produktuaren degradazioa sortzen da, eta aldaketak eragiten dira usainean (zaharminean) eta kolorean, ezaugarri sentsorial azidoak, aldehidikoak, alkoholikoak edo zetonikoak eragiten dituzten molekulak eratzen direlako, hidroperoxidoak eta peroxidoak agertzen direlako. Antioxidatzaileak erabiltzea Aurrekoa gorabehera, oxidazio prozesua murriztu egin daiteke,
|
azken
produktuaren egonkortasuna eta bizitza erabilgarria hobetzeko. Frijitzeko prozesuetarako olio eta koipeetan prozesu hori gutxitzeko erabiltzen den baliabideetako bat jatorri naturaleko edo sintetikoko antioxidatzaileak gehitzea da.
|
|
|
Etiketatzeari dagokionez, elikagaietan erabiltzen diren entzimak gehigarrien antzeko osagaitzat hartuko dira, 2000/ 13/ EE Zuzentarauak elikagaien etiketei, aurkezpenari eta publizitateari buruz ezartzen duenaren arabera. Erkidegoko legegileak badaki kasu gehienetan elikadura entzimak laguntzaile teknologiko gisa erabiliko direla, hau da, elikagaietan hondakin gisa egongo direla, aurkitzen badira, eta ez dutela ondorio teknologikorik izango
|
azken
produktuan. Proposamenak, kontuan hartuta elikadura entzima guztien kaltegabetasuna ebaluatuko dela, etiketatik salbuestea laguntzaile teknologiko gisa erabiltzen direnak.
|
|
2007
|
|
|
Surimia lehengai daukan suzedaneo honek aingira umeek baino askoz ere gatz eta karbohidrato gehiago eta proteina gutxiago ditu eta, gainera, kontserbazioa bermatzeko eta
|
azken
produktua zaporez, ukitu bereziaz eta bestelako ezaugarriez janzteko hamaika gehigarri erantsiak dauzka.
|
|
|
Surimiaren ezaugarri bereizgarriena jele bat osatzeko duen gaitasun edo ahalmena da: proteina sare hori ura eta beste hainbat gai xurgatzeko gauza izango da,
|
azken
produktuaren ezaugarriak agertuko baditu.
|
|
|
Ez zapore, ez usainik duen ore zuria da surimia; beraz,
|
azken
produktuak agertzea nahi ditugun ezaugarriak (aroma, zaporea, itxura, testura, etab.) erdietsi ahal izateko beharrezkoa da lehengai horri gehigarriak eranstea.
|
|
|
Eta, hala ere, merkurioaz hitz egiten da oro har. Baina ez da harritzekoa, merkurioa eraldatu egiten baita, eta
|
azken
produktua metil merkurioa izan ohi da.
|
|
|
Gainera, kadmioak eragindako kutsaduran zerikusi handiagoa dute
|
azken
produktu horiek. Ikerketa baten arabera, gizakiongana iristen den kadmioaren% 40 fosfato ongarrien erabileratik dator, eta% 20 erregaietatik.
|
|
|
Azkenik, plastiko hondakinak agente erreduzitzaile gisa erabil daitezke labe garaietan. Lortzen den
|
azken
produktua lingoteetan urtzeko eta altzairua egiteko erabili daiteke.
|