2017
|
|
berak nahi zuen nik ez nezala berehala bilduma ikusi, horrexegatik asmatu nuen hitzordu bat bazkaltzeko. Esan nuen plazer handia izango zela niretzat bere bilduma ikustea, baina ezinezkoa zitzaidala hirurak baino
|
lehen
egitea, eta hiruretan pozaren pozez agertuko nintzela.
|
|
Zuk zeuk ikusi, esaterako, hemen dago zaldi handia! esan zuen karpetako
|
lehen
lamina erakutsiz.
|
|
Behingoan, euskaldunok sentitzera kondenaturik gauden inpotentzia horretatik aske. Gaur eman dut
|
lehen
pausoa. Iosuk, horrelakorik ez egiteko esan dit, arriskutsua dela, behin sartuz gero ezin aterako naizela...
|
|
Ama jesarrita egoten zeneko banku hartan. Iosu
|
lehen
aldiz musukatu nuen toki hartan. Baina jada, berandu da, beranduegi.
|
|
Horrexegatik, ohizko irabazle maskara ez baina, erabat desitxuratutako karantza zurbila ageri zuen eguerdi hartan, Möergell enpresako zuzendari orokor, Ataulf Tarqquus jaunak. Bizitzako
|
lehen
porrota erditzera balihoa bezala, eskuak giltzurrun aldean bilduta zeuzkan, eta izerdi patsetan zen, erabaki garrantzitsuenak hartzen zituen piraña ontziari pega pega eginda; begirada galduta eta pentsakor.
|
|
Obusez ari garela, ez da ahaztu behar Ataulf Tarqquus jaunak, galera handiekin zen Moërgelleko zuzendaritzara iritsi, eta harturiko
|
lehen
erabakia, igorle, jasotzaile eta mezua zeukaten etorkizunik gabeko obusak ekoizteari utzi, eta ez mezurik, ez igorlerik, ez eta jasotzaile jakinik ez zuten pertsonen kontrako minaz ordezkatzea izan zela2 Hortaz, inbertsio handiak burutu eta gero, UNDER APPLE markako mina merke bezain eraginkorrak merkaturatzea menturatu zen. Erabaki horren eraginez, Moërgellen negozioak xanpain aparraren modura egin zuen gora.
|
|
Eta han, bihotzen antzeko marrubi artean, maitemindu zen
|
lehen
aldiz. Ez zen neska polita, baina bere tristuraren begiradak gorritu zion bihotza.
|
|
Eta egunaren
|
lehen
argi izpiekin, goizeroko pausu hotsak entzun orduko, zegoen tokitik jaiki eta atea zabaldu zuen.
|
|
Tenperatura asko jaitsi zen eta hodeiak elkarren kontra metatu ziren. Eguerdian hasi ziren
|
lehen
elur malutak herriko lurretan erortzen. Elur malutak goitik behera, gauerarte jarraitu zuten herria zuritzen haurren gozamenerako.
|
|
Eta elkarrekin joan ziren bere etxeko atariraino, marrubiz jositako zelaien, eguneko
|
lehen
argien itzalpean.
|
|
Berotasun haren alboan eserita kontatzen zizkidan hamaika histori, hainbat gertaera eta beste hainbeste kontu zahar. Berak zioenez, antzina gertatutako kontuak ziren, baserrietako jendea iluntzearekin batera oheratu eta eguneko
|
lehen
eguzki izpien argitasunpean lanean hasten zirenekoak.
|
|
Alde batetik, berdea eta bestetik hirietako grisa. Eta Euskal herrian askotan ematen den bien arteko lotura hori, kontraste hori, hau da,
|
lehen
terminoan baratza bat edo zerbait oso berdea eta atzean hiria, edo alrebes, lehen terminoan edifizio moderno bat eta atzean berdea.
|
|
Alde batetik, berdea eta bestetik hirietako grisa. Eta Euskal herrian askotan ematen den bien arteko lotura hori, kontraste hori, hau da, lehen terminoan baratza bat edo zerbait oso berdea eta atzean hiria, edo alrebes,
|
lehen
terminoan edifizio moderno bat eta atzean berdea.
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz?
|
|
|
lehen
uste ez nuen arren,
|
|
|
lehen
injustiziak eragin zidan barruko sua.
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz?
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz
|
|
Noiz entzun zenuen
|
lehen
aldiz
|
|
Noiz entzun zenituen
|
lehen
aldiz
|
|
Ez naiz musikazalea. Beste ezer baino
|
lehen
horixe aitortu nahi dizut, irakurle. Tira, musika entzun bai, baina ez naiz ezein talderen jarraitzaile sutsua, ez ezein musika estilo edo eskolarena.
|
|
Eta Miguel Torgak esaten zuena: idazlearen
|
lehen
konpromisoa idaztea dela. Idazten duzun guztiak konprometitzen zaitu.
|
|
Poesia saiatzen da beste leku hori bilatzen, dio Atxagak. Rivasentzat poesia litzateke
|
lehen
lengoaia, zelula ama. Lehen bertso lerroak gogoratu zituzten:
|
|
adibidez, aliritzira, gizon desberdinei argazkiak ateratzen dizkienean atzerriko hirietan; adibidez, lagun eta ezagunak gonbidatzen dituenean bere ohera, gero lotan erretratua egiteko; adibidez, jende ezezaguna hasten denean jarraitzen kalean, inolako aurre estrategiarik gabe, jarraitze hutsagatik. Bere
|
lehen
lana izan zen azken hori, 1978an: " Ez neukan egiteko ezer hoberik.
|
|
poema bilduma baten euskaratzea, Denbora eta egunak, Conteren bigarrena, 1996koa. " Aragoieratik itzuli den
|
lehen
liburua", juntadizoan parte hartu duen Joxemari Sestorain itzultzailearen esanetan. Hori baitu bereizgarri Contek, aragoieraz idazten duela.
|
|
Ez da
|
lehen
aldia, noski, bereziki gustuko ez dudan norbaiten kontzertu batera joaten naizela. Tira, gustuko ez dudan, Raimon ez dut gehiegi jarraitu, egia esan, bere hit ak ezagutzen ditut, nola ez, baina beti iruditu izan zait kantatu baino oihu egiten duen kantari bat (eta ni gehiago naiz murmurioaren aldekoa), beti iruditu izan zait kantatzen ez zekien kantari bat (eta horrek ez du derrigor ezer esan nahi, begira Fermin Muguruza).
|
|
Tira, gustuko ez dudan, Raimon ez dut gehiegi jarraitu, egia esan, bere hit ak ezagutzen ditut, nola ez, baina beti iruditu izan zait kantatu baino oihu egiten duen kantari bat (eta ni gehiago naiz murmurioaren aldekoa), beti iruditu izan zait kantatzen ez zekien kantari bat (eta horrek ez du derrigor ezer esan nahi, begira Fermin Muguruza). Ez da
|
lehen
aldia, beraz, baina oraingoan bereziki deseroso nago. Izango da agian kontzertua Palau de la Música ahalguztidunean egingo delako, orain tristeki (akusatuen) lehen lerroan dagoen musika jauregia, guztiok ezagutzen dugun ustelkeria kasuagatik, Felix Millet lehendakari ohia (gaizkile) buru (kuriosoa egiten da, hala, eraikinaren barruan Millet abizena leku batean baino gehiagotan irakurtzea, nahiz jakin Lluis birraitonari egiten diola erreferentzia).
|
|
Kontzertua hasi da halako batean, hamarrak justu paseak direnean (beranduegi niretzat,
|
lehen
loaldiaren atarian egoten bainaiz ordurako, eta Barsak Alavesi lehen gola sartu ondoren). Abesti niretzat (eta susmoa dut publikoaren zati handi batentzat) erabat ezezagunekin hasi ere, ezagunak nizkion abesti zaharruno, oldarkor, builatsu horiengandik urrun, chanson frantses napolitarretik gertuago, sorpresa atsegina.
|
|
Bisetan jendea are beroago dago. Jo vinc d" un silenci(" Qui perd els origens, perd identitat", txalo), Diguem no(" Nosaltres no som d" eixe món", txalo, txalo), hasi bezala bukatzeko, konposatu zuen
|
lehen
kantuarekin, Al vent(" Els ulls al vent, al vent del món", txalo, txalo, txalo). 35 abesti guztira.
|
|
Bere azken lana, Bombón Mallorquín. Idazle gisa, halaber, saiatu da
|
lehen
pausuak ematen, Odissea trenta mil poema bildumarekin eta El misteri de l" amor nobela ez oso gomendagarrian.
|
|
bestea zen Manolo Garcia. Bada, bakarka eta katalanez hasi zenetik
|
lehen
saiakera herabea alde batera utzita, 1997an, Hoquei sobre pedres lanarekin emaitza ezin interesgarriagoak eman ditu Portetek. Azkena, 2007koa, bikaina da, Matem els dimarts i els divendres, behin eta berriro entzuteko modukoa.
|
|
Poliorama teatroa, Reial Acadèmia de les Ciències de Barcelona, eraikin horren teilatuan eman zituen Orwellek hiru egun hiru gau, bizitzako lazgarrienak. Bertatik ikusi zuen, Bartzelonan
|
lehen
aldiko, iritsi zenetik itsasoa.
|
|
Eta Gràcia du kokaleku. Enparantza, jai giroa, dantzaldi bat, halaxe ekiten dio
|
lehen
kapituluak.
|
|
Garai bateko Benta Zaharrera hurbiltzea dugu onena, Butroi pasealekua hasten den tokira. Hor nonbait jarriko zuen Espainiako errege Alfontso XIII.ak, 1928an, Nazioarteko Zubia deitu nahi izan zutenaren
|
lehen
harria. Baina Hondarribia eta Hendaia lotuko zituen zubi hori gabe ere etortzen dira gaur den egunean, saldoka, frantsesak sinistu, frantsesak dira.
|
|
Oker ez banago, eta auskalo bakarrik, Madrileko Gobernuari. Ateak ireki dira,
|
lehen
pertsonak barrura sartu, adinekoak, zailtasunen bat dutenak uzten dituzte pasatzen. Zibilizatuak dira katalanak.
|
|
Carmel auzoan harrapatu gaitu eguneko
|
lehen
datu ofizialak: 13:00etarako, 1.142.910 lagunek bozkatu dute.
|
|
emakume batek kaka egiten du, giza zakil bat ornitorrinko batean sartzen da, gorputz batek eskuekin zabaltzen du bulba, suge bat ipurtzulo batetik irteten da. 1945ean erakutsi zituen
|
lehen
aldiz jendaurrean: Italiako gobernuak zentsuratu egin zituen," lizunkeriagatik".
|
|
1980an, Lea Vergine komisarioak Ramaren obra" deskubritu" zuen:
|
lehen
akuarela haietako batzuk sartu zizkion, L" altra metà dell" avanguardia izeneko erakusketa kolektiboan. Ehun bat emakume artistaren lana jaso zen bertan.
|
|
Landa bizitzari batzuek atxikitzen dioten estigma klasista errefusatu zuen Atxagak. Rivasek gehitu zuen ikusitako
|
lehen
behiak urbanoak izan zirela, Coruñako Montealto auzoko larre batean. Noski hiriaren birmoldatzeak desagerrarazi zuen larrea, eta larrearekin behiak.
|
|
Bigarren zatian, amodioaren eta denboraren gauzak jorratzen ditu". Liburuak, hartara, bi mutikoren arteko harremana deskribatzen du funtsean, frankismo garaian,
|
lehen
poemak 1969koak dira. " Urte horietan sexu bereko pertsonen arteko sexu harremanak legez galaraziak zeuden, eta kontzentrazio eremuak baziren Espainian LGTB jendea zigortzeko eta espetxeratzeko.
|
|
Elkarren arteko
|
lehen
begiratu ilun batek inguratu zituen bidaiariak. Zuria entzuten ari zitzaien, zutik, gerizpearen ate paretik.
|
|
Aparrezko uztai luze batek inguratu zituen. Haizearen
|
lehen
kolpeaz bat, zuriak agindu zuen:
|
|
Izan ere, Ekuadorko modernismoaren erreferentea den Medardo Ángel Silvaren() heriotzakoan178 eta 16 urte bete artean eredutzat zuen poetaren taxu modernistan idatzitako
|
lehen
poemak izan ezik, Gallegos Lararen lerroetan herriko pertsonaia xumeak eta haien egoerak dira erabateko protagonista: bizitzeko lain ozta ozta ateratzen duten nekazariak, gizarteko zibilizazio moduekin eten eta hirira mozkortzera baino ez datozen ehiztari eta basomutilak, jornaleko peoi eta ofizialak, azken aurrekoen menpeko ziren indiarrak, edo beltzak, edo emakumezkoak, edo kaleko mutikoak.
|
|
urteek nahiz eguzki izpiek itsasten duten kolore nabar ezin zehaztu horretakoa. Argi erakusten zuen
|
lehen
kolpean alea apal batean gordea ez, esku askoren ahurretan eta oso giro desberdineko lekuetan erabilia izan zela. Orriek, gainera, tropikoko pipien arrastoak erakusten zituzten:
|
|
Horixe jarriko nuke hiriaren izenari loturik, apropos idazlearen
|
lehen
ezaugarritzat; baina berdin esan nezakeen" montubioa"," herriko semea" edota herri erroekin zuen lotura estua adieraz lezakeen besteren bat.
|
|
Ezaugarria inoizko eskandalu zaratatsuenetakoa izan zen Guayaquilgo zirkulu akademiko formaletan eta, oro har, ahalmen politikoa eta ekonomikoa bere gogora erabiltzen zuen jendartean. Aipatu hizkuntz janzkera herritarrean kaleraturik, garaiko kritiko bakar batek salbu, gainerakoek oso harrera txarra egin zioten arestian aipatu Los que se van
|
lehen
ipuin liburuari. Urteek, halere, bere tokian jarri dute gure idazlearen eta talde osoaren ekarpena eta gaur egun Ekuadorko nobelagintzaren une eta ekarpen aipagarrienetakotzat hartzen dira idazlanok eta egileok.
|
|
1947ko azaroaren 17an, Joaquín Gallegosen heriotzaren berri emanez, Guayaquilgo egunkari batek atera zuen
|
lehen
orria
|
|
Pierre Loti ren
|
lehen
nobelaren izenburua eta protagonista. 1879an eman zen argitara.
|
|
Espainolak iritsi aurretik, gai izan ziren inkei aurre egin eta menpe ez erortzeko. Haien izaeraren adibide argia izan liteke geroago uharte horretan atxilotu eta herio zigorra eman ziotela Vicente de Valverde, Cuscoko
|
lehen
apezpikuari (1541).
|
|
Mariana de Jesús" Nela" Martínez Espinosa(), Joaquín Gallegos Lararen emaztea izateagatik gainera, Ekuadorkoko literaturari eta politikagintzari egin zion ekarpenengatik da ezaguna. Feminista eta ezkertiarra, bera da, besteak beste, nazio hartan diputatu kargua eskuratu zuen
|
lehen
emakumea.
|
|
Adierazgarria da, zein kontzienteki ekin zion Gallegos Larak aipatu poetaren suizidioaren ingurumarian bere literatur lanari. Hamabi urte besterik ez zituen, baina argi zeukan, Zorrilla berri gisa, bere
|
lehen
urratsa ematen ari zela literaturgintzan. " Data Medardo Ángel Silvaren suizidio egunak eman zidan:
|
|
Aurreko joan etorrietatik itzulitako beste batzuk ere kalean zeuden itxaroten, itxituratik at. Itxarotearen isiltasun hertsiak ebakitzen zuen airea. Bakandurik, mazo baten kolpea zen barrenetik
|
lehen
ilunak estaltzen zuen lubakitik zetorren soinu bakarra, zulagailua jotzean.
|
|
Arellano ordua ikusi nahirik zebilen bere erlojuko esfera txikian. Denbora emango ziola espero zuen,
|
lehen
eztandak jo eta emakume dotoreak" Olmedo" ko98 emanaldi berezitik irteten ikustera joateko.
|
|
Orain Argentinako armadaren buru da. Bihar Argentinako bakearen
|
lehen
agintaria izango ahal da!
|
|
Oso gauza serioa iruditzen zait hori. Pertsonon esku dagoela pentsamendu naif xamarra izan dut
|
lehen
kolpean, hiriak eraldatu eta birsortu pertsonek eta haien ekimenek eta haien bizitzek egiten dutela, ez hirigintza proiektuek. Baina gero eta gutxiago.
|
|
Urteak dira eskema errepikatu eta areagotu egiten dela, eta azken krisiak mahai gainean ezin nabarmenago utzi digu: ondasunen ez banaketa honi eusten diotenek eragin zuten krisia,
|
lehen
gaizki zeudenei hondoa joaraziz, eta krisiaren gainditzea diferentziak ez soilik mantenduz, ezpada areagotuz egin da. Eta estatuek, boz goran hori guztia deitoratzen dutenek agintarien ahotik, ez dute deus egiten hori zuzentzeko.
|
|
Gert van Poelvoord ek esan du ez direla Europako altzairugileak, lehiaren beldur," baina bidezko merkataritza behar dugu". Eta niri goizeko kafeak eta
|
lehen
zigarroak eragindakoak baino uzkurdura handiago batek erasan dit urdaila: bidezko merkataritza!?
|
|
Birusaz jardun da, eta banku txartelez a ze lotsagabe kuadrilla!, eta isilago Kataluniaz Artur Masen agerraldia iritsi arte. Eta azkenean
|
lehen
round a gainditu egin dute, eta hasperen lasaia bota.
|
|
Jakina, tentazioari amore errazago ematen diotenak daude: kanutoak,
|
lehen
muxuak, puenting egiteak ere ez ditu denak indar berarekin erakartzen, beti daude xaleagoak, bizioaren maitaleagoak, eta beste aldean zurrunagoak, formalagoak.
|
|
Beste amnistiaren berri ez dago: Parisko bilkura dela-eta egun batzuez fokua berriro jarriko zaio gaiari,
|
lehen
Gaia zenari, larritasuna letretan ere galdua duen horri. Ez da Madrilen inolako mugimendurik nabaritzen, ez baldin bada preso daudenei presoaldiak luzatu eta espetxeetako bezero berriak biltzeko.
|
|
Tankeak, hortaz, garajean gelditu dira, eta Espainiak jarraitu ahal izan du armak Saudi Arabiara eta Egiptora saltzen Kataluniako balizko enfrentamendurako erreserbatu behar izan gabe. Venezuela zen
|
lehen
Espainiaren arma erosle handi bat, eta ez dut uste alde horretatik Felipe Gonzalezek espantu handirik egiten zuenik. Kataluniatik Espainiari zetorkion hekatonbearekin oso okupatuta zegoelako izango zen, disidenteen abokatua.
|
|
Prozesu soberanistarekin aurrera egiteko zilegitasun osoa badutenek, eserlekuen eta boto kopuruen arteko ika mikan endredatu gabe, %50a ez dela lortu onartuta, lanean segi eta itxaropena kontrarioengan jarri dute. Kanpainan bezala, hauteskunde ondorengo
|
lehen
erreakzioei erreparatzea besterik ez dago ohartzeko independentistagile handiena izaten jarraitzen duela Espainiako estatuak.
|
|
Hasi baino
|
lehen
ekitaldi xume honen zergatia azaldu nahi dizuet. Gaur nagusiarekin hitz egin dut.
|
|
Eta
|
lehen
ipuina irakurtzen hasi da txanoduna.
|
|
(...) Jeremiasek, emazte ezkonberria besoetan hartuta, irakurri zuen Kristopherrek berriro pasarte bera, artean sinetsi ezinik etxean sartu baino
|
lehen
sarrerako beiratean zegoen leloa irakurri zuen ahoz gora," Domus semper tibi sit". Eskaileren aurrean pausatu zuen gero, ezti eta gozo, emaztea hankan zauritutako bildotsa balitz bezala, eta halere Elisabeth neskatila herabetiak beldurrez heldu zion eskudeleko lehoiaren buruari oreka ez galtzeko.
|
|
.... Kapela denda etxadiko azkena zen lehen, azkena izan luke, izkina osoa hartzen zuelako, baina ez orain! Orain lore denda dago jarraian,
|
lehen
beste kantoian zegoena! Nola liteke?
|
|
Bigarrenez atera zen Martxelo komisariatik, baina oraingoan ez hiria ez komisaria bera, ezer ez zen
|
lehen
bezalakoa. Malusako kaleetatik zehar hasi zen alderrai, txoko guztietara begira, zehaztasun ñimiñoenei ere erreparatzen, ea berak ezagutzen zuen munduaren aztarnaren bat oraindik aurkitzen ote zuen, zeri heldu erokeriak harrapatu baino lehen:
|
|
Pisua erakutsi zien
|
lehen
aldian, Martxelok pentsatu zuen emakume haren hitz jario eutsi ezinak edonor konbentzituko zuela arima saldu eta bi halakoren truke pozik atzera eros ziezaion, negozioa egin zuelakoan, gainera. Sugandilaren urduritasunaz erakutsi zien etxea, kalitateak eta bertuteak goraipatzen ez zituenean, koipea ematen, orain etxeaz mintzo orain seme alabez, ikastolaz, etxebizitzen salneurri ikaragarriaz:
|
|
Ez zen halako arte lanik egiten zuen
|
lehen
aldia. Aurrekoan ipurdiko galanta eman zion amak, etxea alokatua zela eta a zer nolako komeriak izango zituzten jabearekin handik joatean...
|
|
Edozein huts edo hanka sartzerik egin, eta ez zuen aukerarik galtzen. Behin, kasu, denboraldiko
|
lehen
Derby aren bezperan Martxelok Bestearen taldeko jokalari kamerundar fitxatu berria gutxietsi zuen; gero, kamerundarrak lau gol sartu eta erabateko gehiegikeriaz aritu zitzaion Bestea aste oso batez, txantxa bien artekotik harago eramanez:
|
|
Martxelok lausoturik zeukan
|
lehen
topaketa hura. Azaro aldean izan zen.
|
|
Auto-eskolako
|
lehen
praktikan baino okerrago sartu du gidariak lozagia: karranka, jauzia eta autoa gelditu egin da.
|
|
(...) Beti esan nuen emakume hura ametsetan agertu zitzaidala, eta hau gezurra ez bada ere, ez da egiaren zati bat baino, jende aurrean aitortu nezakeen bakarra, batez ere gizarte amerikar ustez aurrerakoian. Oraindik daukat gogoan, atzo gertatu izan balitz bezala, ikusi nuen
|
lehen
aldia, eta ez zen ametsa izan.
|
|
Hipotesiak hipotesi, 2003an azken hau indartu egin zen Claude Debussy musikariaren gutun pertsonal batzuek Sotheby´s enkante etxearen eskutik
|
lehen
aldiz argia ikusi zutenean. Horien artean ustez Ferreirak Debussyri idatzitako bat zegoen, 1912an J.F. inizialekin sinatua.
|
|
Goizaren
|
lehen
partean, Martxelok irmo eutsi zion egun hartan kafetegira ez joateko asmoari, agian ez zela inoiz itzuliko, eta inoiz itzultzen bazen, aurrerantzean kate motzaz hartuko zuela laguna, txantxa gutxi jasango ziola; areago, egun hartan bertan joaten bazen, azkenean joatea erabakitzen bazuen, eta ez zekien ziur, Besteak koldarkeriaz salatu ez zezan joango zela, akaso txarrak bai, baina haiek koldarrak...
|
|
Erronka egina zuen bere buruarekin: partidua bukatu baino
|
lehen
Bestearen izena gogoratzen bazuen, irabazi egingo zuten. Hankak luzatu eta oinak aurreko mahaitxoaren gainean jarri zituen, etxean bakarrik zegoenez.
|
|
Ezin izan zuen Bestearen izena gogoratu, noski, eta
|
lehen
hamar minutuetan bi gol sartu zieten, eta beste bi partidua bukatu baino lehen. Berriro ere lau gol, eta berriro ere laurak kamerundarrak sartu zituen.
|
|
votre monnaie madame... bezero pare bat agurtu zuen. Sud Ouest egunkariko
|
lehen
orrialdeari behakoa bota nion: Akizera eta Mont de Marsanera luzatzeko AHT edo LGV proiektuari ezezkoa eman zion ez nekien zein erakundek, antza zenez funtsezko erabakia, zegoeneko, Estatuaren meneko zetzan.
|
|
Ugalde axuantak, plantakoa eta gisakoa bestalde, sinesten du, errepikatzen duela buklean, kultura, ekonomiaren ezpata zorrotza dela, hiriari txintxina eta Lesseps kaiko bederatzi ehun metroak urbanizatzeko bultzada ekarriko diola. Jaun horrentzat mundua zartatu zenetik biribildu kultura aktarik erraldoiena 1932an gertatu zen, Baionako Bestak
|
lehen
aldiz ireki zirenean. Bost axola Victor Hugo edo Roland Barthes noizbait hemen egon zirela jakitea.
|
|
Hemen ere gertaera intimo indibidualak nahasten zituen Errusiaren destinoaren gorabeherarekiko zantzuekin: 1908ko
|
lehen
iraultza bezperan gaude, esklaboak askatuak izan dira, laborari eta langile soil bilakatuz, Europako eztabaida politiko eta ekonomikoez jakitun direla lur eta kargu jabeak. Nobelan zehar agertzen dira eztabaidak, aitzinamenduaren aldekoak, kontrakoak, armadaren lekua, elizarena, moralak duen garrantzia...
|
|
Atsegin sadikoaz gozatzea xerkatzen du orroaz eta atzamarka. Bere gabeziek eragin zepoetara erortzen da, aurrean duen
|
lehen
untxi inuzentearen antzera. Soilik Aliziak daki izaera salbatuaren giltza Urtsua jauretxea zaintzen duen zakur beldurgarriaren hortz artean dagoela.
|
|
Hamleten orraztatzaile ahantzi ezinaren sortzearen lau mendeetako urteburua ospatzen da egun hauetan munduan barna. Gutariko anitzek Stratford Upon Aveneko idazle handiaren
|
lehen
aipamena ukan genuen Hertzainak taldearen baina la vida sigue igual zerak esaten zuenez Shakespearek. Ez Julio Iglesias lerdoak lelo gordina muinetan txertatu zitzaigun garaietan.
|
|
Alor horretan, bederen, udalburua ez da kikildu: iragan astelehen arratsean
|
lehen
bilkura bat antolatu zen berrehun eta berrogei herritarrek Sarrikota Peko Baserri Garbi Baten Alde elkarteko kide zenbaitekin. Idatzirik ez bada, zurrumurruak ugariak dira, burtzoratzeraino.
|
|
Maliko hirietan hiriena gogoan nabil, hamar urte bete nituenean Parisko osabak Voyage à Tombouctou izeneko bi liburuak oparitu zizkidanetik. Bere bidaia xeheki idatzi zuen René Caillé() mandingaren lurretatik bizirik ateratako
|
lehen
europarra zen. Musulmana zela sinetsaraziz gordean zebilen Cailléren etxea bisitatu daiteke oraindik.
|
|
Itxaro Borda (1959, Baiona) idazleak bere
|
lehen
lana 1984an plazaratu zuen: Maiatz elkartearekin Bizitza Nola Badoan izeneko poema bilduma.
|
|
Erregistro asko dituen idazlea da Itxaro, ez dago esan beharrik, eta beste erregistro bat asko estimatzen diodana da parodiarena, ironiatik baino gertuago dagoena sarkasmotik (egia da batzuetan krokodil bat duela bihotzaren ordez). Parodiarako joera hori, bide batez esanda, bere
|
lehen
liburutik ageri da (aspaldiko Basilika hartan), eta nire ustetan, zorroztuz eta finduz joan da %100 Basque bikainean goien gradua jo duen arte.
|
|
Korrika gabiltza azkarrian odola zainetan ibai sentitzeko eta ezeren trukean irauteko prest garela berresteko inguruko jendarteak guztia diru balioz preziatzen digunean. Aldi berean, primitiboen antzera,
|
lehen
eki arraioa miretsi dezakegu ekialdetik iraizten Santizpiritu zubia pasatzean. Batzuetan bideak trabeskatzen ditugunean tuta haserretuz ozentzen diren kotxe errabiatuen artetik iruditzen zaigu zuzen beti zuzen zihoan Paris Texas filmean Harry Dean Stantonek jolasten zuen Travis oroigarriak bihurtuak garela.
|
|
Gogoratzen dut
|
lehen
etxean janari asko soberan geratzen zela, baina orain ez da geratzen ezta ogi papur bat ere.
|
|
Olatz naiz, 17 urte ditut. Eguneroko hau Mikelek oparitu dit, orain dela bi egun, gure
|
lehen
urtea bete dugu elkarrekin eta.
|
|
Munduko
|
lehen
mikrofonoa 33
|
|
Munduko
|
lehen
mikrofonoa
|
|
Ordu batzuk beranduago Bartzelonara eramango ninduen trenean nengoen, klaserik baxuenari zegokion bagoian. Bertan hiru astez aritu nintzen fruitu bilketan, sortaldean
|
lehen
eguzki printzak azaltzen zirenetik eguzkia ezkutatu arte jo eta su lanean. Ez nuen denbora asko behar izan hura ez zela nik amestutako paradisua ohartzeko. izan ere, arrazakeriaren ondorioak pairatu behar izan nituen lehen une tik:
|
|
Bertan hiru astez aritu nintzen fruitu bilketan, sortaldean lehen eguzki printzak azaltzen zirenetik eguzkia ezkutatu arte jo eta su lanean. Ez nuen denbora asko behar izan hura ez zela nik amestutako paradisua ohartzeko. izan ere, arrazakeriaren ondorioak pairatu behar izan nituen
|
lehen
une tik: gainerakoek baino soldata baxuagoa, irainak eta, denak aipatzen hasi ezkero, amaiezinezko zerrenda bat.
|
|
Lehengo egunean, zuhaitzetik erori nintzenean, haizeak zera esan zidan: " Etorri nirekin zure
|
lehen
bidaia egitera". Eta berarekin eraman ninduen nire lehendabiziko abentura zirraragarrira.
|
|
Aupa! Beno, ezer baino
|
lehen
neure burua aurkeztuko dut. Nire izena Kontxesi da eta Gorane Agirrezabalen panpina naiz, hobeto esanda, nintzen, orain ez dit-eta kasurik egiten, nahiz eta lehen haren panpinik kuttunetarikoen artean kuttunena izan.
|
|
Beno, ezer baino lehen neure burua aurkeztuko dut. Nire izena Kontxesi da eta Gorane Agirrezabalen panpina naiz, hobeto esanda, nintzen, orain ez dit-eta kasurik egiten, nahiz eta
|
lehen
haren panpinik kuttunetarikoen artean kuttunena izan. Nire bizimodua aspergarria baino aspergarriagoa da, egun osoak ematen baititut Goraneren logelan dagoen armairu horren apal batean beste hainbat jostailuz eta" pelutxez" inguraturik.
|