|
2000
|
|
|
Malo, malo, malo! Presidenteak berak ez badakizki gure
|
lehen
presidenteen izenak, gureak egin du! hasi da fiskala (T) espantuka.
|
|
2006
|
|
|
Eta Evok etxea erreformatzen duenean, sistema liberala eraitsi, eta sistema komunitarioa estatu eredura moldatzea izango du erronka. Bere figurari lepoa moztuko liokeen
|
lehen
presidentea izango litzateke, txandakako ardura bailitzateke kudeaketa politikoarena ere, epea edozein delarik. Konstituzioa berritzean, indigenen hizkuntzak, erritoak, eta kulturak indartzen baditu, etxeari teilatua aldatuko dio, baina barne egiturarik ez.
|
|
|
Herriko gazte koadrila bat, 18 urte gabekoa, helduagoak ziren bertze herritar batzuekin elkartu zen elkartearen lehen estatutuk idazteko. Garai hartan Manu Fagoagak, gaztetxearen
|
lehen
presidentea bilakatuko zenak, 24 urte zituen: «Ezagunak genituen hiruzpalau gazte guregana etorri ziren, eta ideia ez zitzaigun batere zozoa iruditu.
|
|
2007
|
|
|
Matematikaren Errege Elkarteko
|
lehen
Presidente den Olga Gil Medrano (Burgos, 1956) zenbakien zientziaz, problema eta soluzioez mintzatzen denean, ezagutza eta optimismoa baturik agertzen ditu, sekulako ilusioaz biderkatuz, dramatismoa kentzen die eta bere diskurtsoa errealismoan eta esperantzan banatzen du, eta enegarren berreturan adierazten du.
|
|
2008
|
|
|
Iritsi ginenean Arnulfo Arias zen presidente, hauteskundeak irabazi berria. Urte batzuk geroago Panamak izan duen
|
lehen
presidente emakumezkoaren senarra izan zen Arias hura. Bigarren Mundu Gerra garaian, Japon gerrara sartu zenean, japoniarrek herrialdean zuten merkataritza guztia haiei kendu eta panamarren esku jarri zuen.
|
|
|
Hau da, espainol intelektual batzuek Aurelio Arteta, kasu ez dute menpekotasun ideologiko horrekin apurtzeko nahirik. Nik nahiago nuke esan" Zapatero ezberdin pentsatzen duen
|
lehen
presidente espainiar abertzalea da. Termino errepublikar, laiko eta federalistetan pentsatzen duena".
|
|
|
Basile Diogoye Senghor merkatari eta aberats izandakoaren etxea. Hor jaio zen Leopold Sedar semea, negritudearen zutabe eta Senegalgo
|
lehen
presidentea 1960tik 1980ra. Kanpotik begira ez da askorik igartzen horma zaharkituetan lekuaren garrantzia.
|
|
|
Amaia Zuazo, Patxi Aldabaldetrecu, Museoko
|
lehen
presidentea izan zenaren alarguna.
|
|
|
Sheikh Mujibur Rahman Bangladeshko
|
lehen
presidentearen alaba da Hasina. Zia, berriz, bitan izan da lehen ministro (eta).
|
|
2009
|
|
|
Alfonsin 1927ko martxoaren 12an jaio zen, Chascomus herrian, eta Argentinako
|
lehen
presidente demokratikoa izan zen 1976 eta 1983 urteen artean izan zen diktadura militarraren ostean.
|
|
|
Quiroga (PP) euskaraz ez dakien Legebiltzarreko
|
lehen
presidentea izango dela gogorarazi du Azkaratek
|
|
|
Arantza Quiroga (PP) elebiduna ez den Eusko Legebiltzarreko
|
lehen
presidentea izango dela nabarmendu du gaur Miren Azkarate Eusko Jaurlaritzako jarduneko bozeramaileak. Honen harian, Juan Jose Ibarretxek, Lehendakaritzara heldu zen urtean, zeukan euskalduntze mailaren inguruan hainbatek egindako alderaketak arbuiatu ditu, berarekin beti euskaraz hitz egin dudalako.
|
|
|
Alde batetik, Europako Kontseiluak izango duen
|
lehen
presidente egonkorra aukeratuko dute. Orain arte, txandaka eskualdatzen zuten kargu hori, eta Europar Batasuneko erabaki garrantzitsuenak hartzeaz arduratuko da.
|
|
|
Beraz, Obamak pazientzia izan behar du, baina bere helburua lortzeko puntuan dago: estatubatuar guztientzako, edo gehienentzako gizarte segurantza ezarriko duen
|
lehen
presidentea izatea Estatu Batuetan.
|
|
|
Izan ere, gizarte boluntarioek “modan egoteari” utzi diote Espainian, Rafael Izquierdo Garapen eta Laguntza Saileko zuzendariak, elkarte horietako batek esan duenez. “Herrialde saxoietan eta Estatu Batuetan, biztanleen ia %60k parte hartu du noizbait boluntarioen ekintza zehatzetan”, baina Espainian %16 baino ez da iristen, adierazi zuen Izquierdo izango dela REDAVeko
|
lehen
presidentea. Sareak elkargo profesionalekiko eta enpresekiko lankidetza erraztuko du, eremu komunak aprobetxatzeko edo kideen partaidetza sustatzeko gizarte edo borondatezko ekintzetan.
|
|
|
Kultura, kirola, politika, zientzia... Oztopoak oztopo, alor guztietan euren lekua aitortu die gizarteak; kolorearen muga hautsita,
|
lehen
presidente beltza heldu da AEBetara.
|
|
|
Ametsak bere bidea egin du, oztopo eta zailtasun artean, eta kolore ezberdintasunak gero eta lausoagoak dira dagoeneko. Barack Obama izango da AEBetako
|
lehen
presidente beltza, urtarrilaren 20an.
|
|
|
Orain, ia bi hamarkada geroago, berriro heldu dio gauari, baina Dylanek esaten zuen moduan, garaiak aldatzen ari dira. Ameriketako Estatu Batuetako historiako oso momentu garrantzitsu batean etorri da Milk, hemendik egun gutxira
|
lehen
presidente izendatuko baitute. Eta testuinguru horretan ulertzen ahal da bere azken pelikula hau.
|
|
|
Babesa erakusteko, berriz, alderdia sortu eta haren barnean pisu adierazgarria izan duten hainbat lagun ere bildu ziren: Carlos Garaikoetxea Eusko Jaurlaritzako lehendakari ohia, Manuel Ibarrondo EAko
|
lehen
presidentea, Gotzon Olarte eta Piarres Xarriton, besteak beste.
|
|
|
Halaxe adierazi zuen atzo Sierra Leonarako Auzitegi Bereziko epaimahaiaren aurrean. Bera da NBE Nazio Batuen Erakundearen babesean sortutako auzitegi baten aurrera eramaten duten
|
lehen
presidente afrikarra. Duela bi urte hasi zen bere aurkako epaiketa; baina halakoek luze jotzen dutenez, atzora arte ez zen Taylor epaimahairen aurrean deklaratzen hasi.
|
|
|
Bere usteei leial, Kim Dae jung Ipar Koreako agintariarekin bildu zen 2000 urtean. Kim Jong ilekin elkartu zen Hego Koreako
|
lehen
presidentea izan zen, beraz bere oinordeko Roh Moo hyun izan zen bigarrena, eta azkena. Hitzordu hartan akordio bat sinatu zuten bi gobernuburuek.
|
|
|
Baina 1909ko irailaren 7an sortu zen Reala klub gisa. Adolfo Saenz Alonso izan zen
|
lehen
presidentea, ondorengo 29en aitzindaria. 1910eko otsailaren 11n, berriz, Alfontso XIII.a Espainiako erregeak behin betiko izena eman zion klubari.
|
|
|
Agostinho Neto Moskun hil zela 20 urte bete dira aste honetan. Batzuek Angolako
|
lehen
presidente gisa gogoratuko duten arren, herri gogoa hitzetara eramateagatik estimatzen dugu zenbaitek.
|
|
|
Agostinho Neto deskolonizazioaren izenetako bat da Afrikan. Angola independientearen
|
lehen
presidentea, herrialdeen arteko elkartasunezko harremanak sortzearen aldeko diplomatiko saiatu, Afrikako beste agintari zenbaiten adibide.
|
|
|
Presidenteak itzal egiten dio poetari, eta Neto Angolako
|
lehen
presidente bezala gogoratuko da ziurrenik. Kolonia izatetik libre izatera eraman zuen heroia izango da zenbaitentzat, eta beste modu bateko herri bat garatzeko aukera galdu zuen liderra besterentzat.
|
|
|
AEB Ameriketako Estatu Batuetako hauteskundeak irabazi zituen azaroko egun sinboliko haren urteurrena izan arren
|
lehen
presidente beltza bihurtu zen, litekeena da ospakizunetarako adorerik ez izatea atzo Barack Obamak; Etxe Zurira iritsi zenetik euren indarrak neurtzeko aurreneko hitzordua zuten demokratek eta errepublikanoek, eta emaitzak kolpe latza izan dira demokratentzat eta akuilua, berriz, errepublikanoentzat. New Jersey eta Virginia estatuetan, bietan, nagusitu dira errepublikanoak gobernadorerako hauteskundeetan, bietan iazko presidentetzarako bozetan hautagai demokrataren alde egin bazuten ere.
|
|
|
Santiago Cervera da PP eta UPNren arteko haustura gertatu ondoren popularrek hautatu duten
|
lehen
presidentea. Hautagai bakarra izan zen atzo Nafarroako PPk egin zuen kongresuan, V.ean. 244 botoren artean 193 eskuratu zituen.
|
|
|
Obama, adibidez, Estatu Batuetako osasun sistema zabaldu zuen presidentea izan daiteke, Afganistaneko gerrari amaiera eman ziona, Guantanamo itxi zuena edo klima aldaketari aurre egin ziona. Edo, agian, ez du abizenik eskuratuko,
|
lehen
presidente beltza izango da eta kito.
|
|
2010
|
|
|
2009ko urtarrilaren 20an Ameriketako Estatu Batuak gertakizun historiko baten agertoki izan ziren. Barack Obamak, herrialdeko
|
lehen
presidente beltzak, bere kargua hartu zuen eta bere burua gizarte estatubatuarra eta munduak herri horri buruz zuen ikuspegia aldatuko zuen gizona bezala aurkeztu zuen. Bere jarraitzaile askok uste dute agintariak azkenean lortu ezin izan dituen helburu batzuk jarri zituela.
|
|
|
Eguerdiko 12:00etan hasiko da ekitaldi nagusia Arantza Quiroga Legebiltzarreko presidentearen ongi etorri hitzaldiarekin. Jarraian, Juan Jose Pujana Legebiltzarreko
|
lehen
presidentea mintzatuko da.
|
|
|
1994ko apirilaren 27an egin ziren baldintza demokratikoak betetzen zituzten lehen hauteskunde ez arrazistak Hegoafrikan. ANC alderdiak botoen %62ko babesarekin irabazi zuen, eta Mandela, ANCko lider gisa, 1994ko maiatzaren 10ean herrialdeko
|
lehen
presidente beltz izendatu zuten, NPko de Klerk eta Thabo Mbeki presidenteordeekin batera. Batasun Nazionaleko Gobernua osatu zuten.
|
|
|
Lau urte geroago Hegoafrikako
|
lehen
presidente beltza bilakatu zen Mandela, eta Bakearen Nobela ere eman zioten. Elkarrengandik milaka kilometrotara zeuden bi giza talde batzeko gai izan zen.
|
|
|
Kenneth Kaunda, Northern Rhodesian African National Congress erakundeko militante eta, deskolonizazioarekin, artean Zambiako
|
lehen
presidente izan zenak ere argi azaldu zuen misionistaren papera:
|
|
|
Mikel Laboaren heriotza
|
lehen
presidente beltza
|
|
2011
|
|
|
Wheeler militarra zen eta Vietnameko gerran parte hartu zuen.Vietameko Memorial Fundazioaren
|
lehen
presidentea izan zen, eta kargu horretan, lan garrantzitsua egin zuen gerra horretan hildakoen omenezko monumentua eraikitzeko.
|
|
|
José Beascoechea izango da Tolosako Agrupazio Sozialistaren presidentea baina bizitza laburra izango du talde honek, autore gehienen arabera Tolosan ideia kontserbadoreek zituzten sustrai sakonak direla eta. Taldea sortu eta hilabetera Beascoechea bere lanetik kaleratua da patroien errepresio testuinguru batean eta Eibarrera joango da, 1897an bertako Agrupazioaren
|
lehen
presidente bilakatuz. 1902ra arte itxaron da Tolosako taldearen berundaziorarte.
|
|
|
Tartean 25 urte bete dituen Sakanako Mendizaleak taldeari errekonozimendua egin zion federazioak, oroigarri bat emanez. Horretaz gain omenaldi beroa egin zitzaion ere duela 40 urte Euskadiko Federazioko
|
lehen
presidente izendatu zuten Pako Iriondori, eta Estatuko Emakumeen Alpinismo Taldeko Maider Fraile eta Maialen Ojerrek ohorezko saria jaso zuten. Biek Espainiako Alpinismo Taldearekin" Karakorum Emakumea espedizioa, Kirola eta integrazioa" izeneko proiektuan parte hartu dute.Kopa ArbizuraSegidan Nafarroako Mendi Lasterketa Kopako sariak banatu ziren.
|
|
2012
|
|
|
Herriko agintari, bazkide eta lagunen bazkaria 14: 30etan hasiko da eta 17: 30etatik aurrera" Amigos del Sur" taldearen emanaldia eta dantzaldia izango dira." Andaluziako sustraiei eustea da gure xedea" Jose Perez Acosta Huelvakoa da, bere gurasoekin etorri zen Bilbora zortzi urte zituenean eta azken urteotan Lasarte Orian bizi izan da. Bera izan da Semblante Andaluz kultur elkartearen
|
lehen
presidente eta bultzatzaile nagusietarikoak elkartearen sorrera eta gaur arte egindako ibilbidearen berri eman digu. " Andaluziako egunean bazkaltzeko edo andaluziar giroko erromeriatara joateko elkartzen ginen.
|
|
|
Elkarteko arduradunek adierazi dutenez," sarri baliabide asko gabe", baina Kultur Elkarteko kideen borondate on eta laguntza handiarekin". Jose Perez
|
lehen
presidenteak proposatu zuen Semblante Andaluz izena. Lagun arteko solsasaldi batean sortu zen ideia:
|
|
|
Golf plazako lokala erosi eta zati handi batean bazkideek beraiek musu truk egindako lanari esker ireki zuten elkarte berria.AbesbatzaSemblante Andaluz elkarteko helduen lehen kultur taldea, Semblante Rociero abesbatza, 1993an sortu zuen José Pérez bazkideak. Hainbat tokitan kantatu du, besteak beste Santiagoko Katedralean erromesaren mezan, Loiolako Santutegian edo Donostiako Artzain Onaren katedralean, Huelvako Encinasola herrian, Euskal Herriko feria, erromeria eta mezetan, Kultur Etxe eta antzokietan," oro har eskatu zaigun guztietan". Jose Perez Semblanteko
|
lehen
presidentearen iritziz," gure sustrai eta ohiturak ahaztu ez daitezen lanean segituko dugu umiltasunez, dauzkagun baliabide urriekin, baina taldekideen arteko adiskidetasunak eta hauen borondatezko lan eskuzabalak ematen duen indarrarekin". Dantza taldeakLau dantza talde eta Sentimiento Andaluz boskotea ere badira Semblante Andaluz elkartearen baitan.
|
|
|
Gutxixeago ziren Espainiako gerra zibila amaitu zenetik ihesean zebiltzan errefuxiatuak. Horien artean, Niceto Alcaza Zamora, Espainiako II. Errepublikak izandako
|
lehen
presidentea eta bere lau seme alabak; Constantino Salinas Nafarroako diputatu ohia eta bere bi alabak; Telesforo Monzon Eusko Jaurlaritzako kontseilaria; Jose Olivares Tellagorri ANVko kazetari ezaguna; Vicente Amezaga eta Mercedes Iribarren; Francisco Basterretxea diputatu ohia eta bere familia osoa…
|
|
|
Sinesgarritasun gutxiko maniobra Baden Wurttemberg en bere alderdiaren aukerak hobetzeko? Gaur, Berdeek Land batean duten
|
lehen
presidentea da Winfried Kretschmann, non eta 58 urtean zehar, kristau demokrazia indarrean egon den Land kontserbadorean.
|
|
|
Prati bha Patil presidentearen ondorengoa izango da Mukherjek edo Sangma. Patil Indiako emakumezko
|
lehen
presidentea izan da, eta bere agintaldia eztabaidek eta ustelkeria susmoek zipriztindu dute. Behin presidentea erabakita presidenteordea nor izango den hautatuko dute bi aste barru.
|
|
|
Mursi berbetan hasi bezain laster aretotik alde egin du Siriako lehen ministro Wael Nader al Halqik, NAMeko kidea baita Damasko ere. 1979az geroztik harreman diplomatiko guztiak etenda eduki dituzte Kairok eta Teheranek, eta 33 urtean Iran bisitatu duen Egiptoko
|
lehen
presidentea izan da Mursi. Haren presentzia hutsa, Ban Ki moon NBEko idazkari nagusiarenarekin batera, garaipen diplomatikotzat jo du Ahmadinejaden gobernuak, eta azpimarratu du programa nuklearragatik Mendebaldeak jarritako zigorrek ez dutela bakartu nazioartetik.
|
|
|
Era honetan, Matas, espetxe zigorra jasotzen duen erkidegoko
|
lehen
presidente ohia da, eta bigarren ministro ohia, izan ere, Jose Barrionuevo hiru hilabetez egon zen espetxean Segundo Mareyen bahiketagatik.
|
|
2013
|
|
|
Ekainak 17 Mohamed Mursi Anaia Musulmanen hautagaiak irabazi zituen presidentetzarako bozak.
|
Lehen
presidente zibila izan zen 60 urtean. –
|
|
|
Gobernuko presidenteak erabaki pertsonala hartu du. Demokraziaren historian errenta eta ondasun aitorpenak publiko egiten dituen
|
lehen
presidentean da, azpimarratu zuen ostiralean Soraya Saenz de Santamariak Ministroen Kontseiluen ostean emandako prentsaurrekoan.
|
|
|
Bigarrenak Kataluniaren erabakitzeko eskubidea aldarrikatzen duten indarrei herritarrek nolako babesa emango zioten zuen galdegaia. Hirugarrenak munduko estatu boteretsueneko
|
lehen
presidente beltzak agintea errepikatzerik izango zuen zeukan argitzear.
|
|
|
Hain zuzen ere, soziologoek zioten emakumezkoek eta pertsona helduek Hillaryren alde bozkatuko zutela, eta indar horrek eramango zuela ez bakarrik hautagai izatera, baita Estatu Batuetako presidentea izatera ere. Indar horrek eta, jakina, hispanoenak, hispanoentzat oso ona izan baitzen, ziotenez, Bill Clinton," espainolez hitz egin zuen
|
lehen
presidentea".
|
|
2014
|
|
|
Luistarren presidente aukeratu zuten 1952an. Gero, Juventud Obrera Catolica (JOC) taldeko
|
lehen
presidentea ere bera izan zen. JOC taldeko asanblada ireki batean, Sabinek Elgoibarren kultur elkarte bat sortu behar zela proposatu zuen.
|
|
2015
|
|
|
Vladislav Ardzinba, Abkhaziako alderdi komunistako buru ohiak gidatu zuen garaipena eta Abkhazia independentearen
|
lehen
presidente bihurtu zen. 2010ean hil zen Ardzinba, baino errepublika txiki horretan bere ondarea ez da inoiz desagertu.
|
|
|
2832) esplikatzen duen bezala, negozioen eta politikaren espekulatzaile bat izan zen eta, besteak beste, naziekin tratuak izan zituen. Baina AEBk babestu zuen bere interesen ordezkari gisa Europako eraikuntza prozesuan, eta, horri esker, Europako Ikatz eta Altzairuaren Batzordeko
|
lehen
presidente izendatu zuten, nahiz eta inoiz ez zen hauteskunde batzuetara aurkeztu.
|
|
|
Erakunde horretan euskararen normalizazioaz eta komunikazioaz arduratu zen eta Kutxa Fundazioko zuzendari albokoa izatera heldu zen. Tokikomeko bultzagile eta
|
lehen
presidente izana da. Hain justu ere, Tokikomi eskaini dio kargu berrian lehen elkarrizketa.
|
|
|
Elkartearen
|
lehen
presidentea zen Antonio Camposek gogoratzen duenez*, Madrilera joan ziren, eta leku gehienetan, oso gazte eta gogotsuak ginela ikusita, ondo hartu gintuzten. Londresko enbaxadorearen bitartez Oxford etortzea lortuta gero, AS egunkaria eta TVEkoekin ere hitz egin genuen, eta horrela lortu genuen hura martxan jartzea.
|
|
|
Kritikak kritika, alkateak laguntza instituzionala eman zien peñei lehendabiziz. Migel Iraizotzek, Armonia Chantreanako
|
lehen
presidenteak gogoan zuen Urmenetak eman zizkiela" erraztasun guztiak; ezohiko gizona hura, kulturarenganako sentiberatasun berezikoa, garai hartan ohikoa ez zena". Harreman estua zeukan peña honekin, eta haren kideei jaietako jantzia uniformizatzea proposatu zien.
|
|
|
20ko hamarkadan hasi eta frankismoaren urte ilunetan iraun zuen tradizio horrek demokraziaren garaian ere jarraitu egin zuen: Jaime Ignacio del Burgo
|
lehen
presidentetik hasi eta Miguel Sanzen azken agintaldira arte iraun zuen. Foru erkidegoko botere politikoa eta finantzarioa pertsona berak izateak laburbiltzen du ezerk baino hobeto CANen izaera juridikoari buruzko eztabaida.
|
|
|
Fasa auzia Nafarroako
|
lehen
presidente demokratikoa zipriztindu zuen eskandalu politiko bat bezala gogoratzen da, baina horrez gain, atzean nafar guztien interesen eta aurrezki kutxako gestoreen interesen talka ere egon zen. Esperientzia gutxikoa zen lehen exekutibo hura.
|
|
|
Frantziako gobernüek kasik bost urtez bahitürik etxeki züen, bereziki 1848an sei hilabetez Paueko jauregian. 1852ko ürrietaren 16an Amboisen libratü züan Louis Napoléon Bonaparte Errepüblikako
|
lehen
presidentak, ez zen orano enperadore, eta Sirialat joaitera ützi.
|
|
2016
|
|
|
Gai honetan Barack Obamaren marka onduko duela dirudi. Izan ere, Bakearen Nobel saridun eta AEBetako
|
lehen
presidente beltzak hiru milioi lagun baino gehiago deportatu ditu bi legegintzaldietan. Xenofobia eta klasismoa hauspotzen ari diren Europako alderdiak pozik agertu dira Trumpen etorreraz.
|
|
|
Itsasoa minaz bete eta Txinako trafikoa blokatzea proposatzen du: " Gure
|
lehen
presidente George Washingtonek zioen bakea nahi baduzu gerra prestatu behar duzula".
|
|
|
Zortzi urtetan presidentetzan egon ondoren, Barack Obamak Etxe Zuria utziko du datorren urteko San Sebastian bezperan. Urtebete dauka AEBetako
|
lehen
presidente beltzak Historiaren ateak zabaltzeko: beltza delako agertuko da liburuetan, baina hortik aurrera, grisez betetako presidentetza izan da berea.
|
|
|
Lee Harvey Oswald, John F. Kennedy-ren ustezko hiltzailea, hil zuten. Halaber, Toulouse Lautrec pintore frantsesa jaio zen, eta, sufragio unibertsalaz hautatutako Venezuelako
|
lehen
presidentea, Rómulo Gallegos, estatu golpe batean boteretik kendu zuten.
|
|
|
Mary Church Terrell ere, Koloreko Emakumeen Nazio Elkarteko
|
lehen
presidentea, emakume beltz aparta izan zen, eta buru belarri lotu zitzaion lintxamenduaren aurkako borrokari. 1904an, artikulu bat idatzi zuen, eta Thomas Nelson Pageren. Negroen Lintxamendua:
|
|
|
Philippe Maytek idatzi duen Euskaldun Gazteriari buruzko historian agertzen zaigu Euskaldun Gazteria elkartea, 1933an Houbaut apezpikuaren eskutik sortu zela, Ibarrart apaizaren ardurapean. Honen inguruan aurkitu zen, besteak beste, Etienne Pochelu, Eskualdun Gazteriaren
|
lehen
presidentea.
|
|
|
Ben Gurionen ikuskera praktiko bera zuen beste sionista Chaim Weizmann() zen. Munduko Erakunde Sionistako burua eta Israelgo
|
lehen
presidentea izan zen. Ben Gurionekin batera Israelgo Estatua ezartzeko negoziaketa nagusietan parte hartu zuen.
|
|
|
Eta bakartu egin zen. Eta pentsatu zuen noraezean dabilen itsasontzi baten buru zela beharbada, Alsina izeneko ontzi haren gisakoa, zeina 1941 urtearen hastapenean norarik gabe egon baitzen 441 egunez, eta hantxe zihoazen bere arreba Maria Teresa Agirre, eta Telesforo Monzon adiskide eta kontseilaria, eta Lucio Aretxabaleta bera, eta baita Niceto Alcala Zamora zaharkitua ere, Espainiako Errepublikako
|
lehen
presidentea izan zena. Eta ontzi hark tira-bira biziak izan zituen moduan, halaxe Alderdiak ere, gauzak aldatzen ari baitziren Alderdiaren barruan.
|
|
|
Iragan mende erditsutan, aldaketa gaitzak izan ziren Afrikan eta herrialde gehienek ardietsi zuten beren gain jartzea.
|
Lehen
presidenta, Mba, hil zelarik, 1967 an, lehendakari hautetsia izan zen, Frantziaren laguntzarekin, ez da dudarik, Albert Bongo. Ondoko urtean bataiatua izan zen, harremanak onak nahi zituela Aita Sainduarekin.
|
|
|
Partida irabazirik, jazarriak ziren horiek beren arteko federakundea muntatu zuten eta 1788 an hautetsi beren
|
lehen
presidenta, George Washington, joanden astean aipatua duguna. Hola sortu ziren Estatu Batuak, hiru miliun biztanleko herrialdea, orai, artetik erraiteko, Estatu Batu horietan badirelarik 320 miliun...
|
|
2017
|
|
|
Elkartasunaren balioa nabarmenduko da, eta ekonomietara eta herrialdeetara desplazatutako pertsonek ekartzen dituzten onurak azalduko dira, baita harrera komunitateen kezka legitimoak ere. Bakearen eta giza eskubideen aldeko borrokaren adibide handienetako bat Nelson Mandela izan da, Hego Afrikako
|
lehen
presidentea, 67 urtean gizateriaren zerbitzura jarri zena. Bere esaldi ezagunetatik, ez da ahaztea komeni:
|
|
|
Zorionak, Euskal Elkargoa ofizialki sortu dute eta! Mila laurden bat tokiko hautetsiren bilkura batean, Etxegarai baionesa hautatu dute
|
lehen
presidente. Frantsesez, gazteleraz eta euskaraz mintzatuko den erakunde berri horrek okzitaniera ere babestuko duela iragarri du, ‘euskal inperialismoa’ uxatzeko asmoz edo...
|
|
|
Aurreko hilean, azaroaren 24an, mexikarrek betiko galdu zuten Boquilla de Piedras portua. Guadalupe Victoria jeneralak (Mexikoko
|
lehen
presidentea izango zena) eta Jose Maria Villapinto koronelak defendatu zuten Boquilla errealisten eskuetara berriro erori arte. Errealisten erasoaldi hartan Villapinto bera hil zuten.
|
|
|
Bazekien zerez ari zen: emaztea frantziarra zuen, bera luzaz Frantzian bizi izan zen, parlamentari eta ministro egon Parisen, Senegaleko
|
lehen
presidente hautatu zuten arte, baina lehenik 128 unibertsitaria zen, Academie française koa gainera, Frantziaren adiskide handia, bestalde" mgritude" kontzeptuaren asmatzailea. Beraz erran zuen horrek pisu handia dauka.
|
|
|
14 ko gerlan izan den guduka handienetarik batto beraz eta bizkitartean ez dena beste batzu bezenbat aipatzen. Funtsean, François Hollande
|
lehen
presidenta izan da harat hola ofizialki agertu dena, horrek ere zerbait erran nahi du hain segur... Mendeburu ixtorio horrekin bazuen haatik estakuru ederra guduka toki hortarat itzuli baten egiteko.
|
|
2018
|
|
|
Recep Tayyip Erdogan presidente bozka bidez hautatua izan den
|
lehen
presidentea da Turkian. Herritarren ganik zuzenean duen kargu horrekin deputatuen ganbara azpitik duela erakutsi du berriki, bat batean erabaki baitu urte bat eta erdiz aitzinatzea deputatu bozak, bai eta deputatu kopuruaren emendatzea 550etatik 600etara.
|
|
|
Kroaziako eta Bosniako ehunka milaka serbiar erail zituzten naziek eta beraien kolaboratzaile kroaziarrek eta musulman eslaviarrek. Hain zuzen ere, nazien kolaboratzailea eta 1970eko hamarkadan xaria gida bezala izango zuen estatu islamista proposatu zuen Alija Izetbegović izan zen Bosnia Herzegovinako
|
lehen
presidentea. Honek hil aurretik esan zion bere semeari, egungo Bosniako hiruko presidentzian musulmanak ordezkatzen dituenari, Erdogani esateko Bosnia Herzegovina uzten ziola ondare bezala.
|
|
|
Nelson Mandelaren gorpua iritsi da azkenean jaiotzen ikusi zuen herrixkara. Bertan lur emango diote Hegoafrikako
|
lehen
presidente beltza izan zenari. Mundu osoko agintariak Mandelaren bertuteak goraipatzen aritu dira azken egunetan, bi hamarkadaz beren terrorista zerrendan eduki duten Mendebaldeko estatuburuak haien artean.
|
|
|
Estropezu historiko horrek, haatik, ez zion eragotzi politikagintzan jarraitzea. Eusko Alkartasuna alderdiaren sortzaile eta
|
lehen
presidentea izan zen 1987tik 1999ra bitartean. Tarte horretan, parlamentari izan zen Eusko Legebiltzarrean eta Europako Parlamentuan.
|
|
|
Garaikoetxea izan zen EAko
|
lehen
presidentea, sorreratik eta 1999ra arte. Koldo Amezketak hitzetik hortzera definitzen du hark alderdian izaniko garrantzia:
|
|
|
Euskalzaleen Biltzarra elkartea sortu zuten 1902an, Hendaian. Aitzineko urtean lehenbiziko kongresu bat antolatu zuten Euskal Herri osotik bildu ziren euskaltzaleek, haien artean zeudela Gratien Adema Zaldubi, Arturo Campion eta Sabino Arana Goiri(
|
lehena
presidente eta beste biak presidente-orde). Mikel Zalbideren264 arabera, Eskualzaleen Biltzarra izan zen zazpi herrialdeetako euskaltzaleak elkarrekin proiektu batean bildu zituen lehen erakundea.
|
|
2019
|
|
|
Evo Morales, euskal hedabide batek elkarrizketatzen zuen
|
lehen
presidentea.
|
|
|
Politika utzi eta berriz ere bere aziendan zegoela Rivadavia Buenos Aires Republikako
|
lehen
presidenteak deitu zuen 1826an eta Londresera bidali zuen Argentina enbaxada buru. Uruguai eta Buenos Aires arteko betiko liskarrari bukaera eman zion.
|
|
|
Horrela, Etxebarriaren bizitzako argazki asko geure memoriaren parte dira dagoeneko, eta, gainera, gaur arte iritsi zaizkigu: lehen argazkian, Etxebarria fisika euskaraz irakasten ikusten dugu Lan Kide Aurrezki Kutxaren egutegi historikoan, Adolfo Suarezek, Franco osteko
|
lehen
presidenteak, euskararen kontra supremazismo argiz esandakoak gezurtatuz; bigarren argazki batean," Nuklearra. Ez, eskerrik asko" txapa bularraldean jarrita ageri zaigu; hirugarrenean, Espainiako Juan Carlos I.a erregea Gernikako juntetxera etorri zenekoan, Eusko gudariak kantatzen; laugarrenean, UEUko ikastaroren batean hitz eta pitz ikusten dugu; bosgarrenean, EHUko Leioako sarreran irakasle propioaren aldeko gatazka luzean, pankartari eusten ageri da; seigarrenean, hogei urte iraun zuen gatazka luze horren ondotik, berriro ikasgelan ikus dezakegu.
|
|
2020
|
|
|
Washingtonek, hainbat bezala, kalearen legea ezagutu zuen gaztetan. Washingtonek, hainbat bezala, Barack Obama sostengatu zuen iazko bozetan, hura AEBetako
|
lehen
presidente izan zedin.
|
|
|
Antonio Camposen adierazpena da (Orio, Gipuzkoa, 1942). Hura izan zen Orio Arraunketa Elkarteko
|
lehen
presidentea. 1965eko maiatzean sortu zuten kluba, Tradizioa galdu gabe, olinpismorantz lelopean.
|
|
|
Turkiako
|
lehen
presidenteari emandako ohorezko izena, Ataturk, ‘turkiarren aita’ Eta hortik zetorrela Atila. Atilak ‘aitatxo’ esan nahi omen du.
|
|
|
Clinton izendatu zuten
|
lehen
presidente beltza presidente beltz bat izan baino askoz lehenago.
|
|
|
" Begira, Joey, esaten didazu historiako
|
lehen
presidente uste duela irabazten lagun diezaiokezula eta uko egingo diozula?".
|
|
2021
|
|
|
Serrasen kasuan," berezia" izango da bere argazki sorta. Agirretxeren hitzetan, hura da Zarautzek eman duen argazkilaririk ezagunena, eta Zarauzko Argazkizale Elkartearen sortzaileetako bat ere izan zen;
|
lehen
presidentea ere bai, eta, geroago, Photomuseumen bultzatzaileetako bat. Agirretxek azaldu duenez, Serrasek" bultzada handia" eman zion herriko argazkilaritzari," eta bere pasioa besteei transmititzen saiatu zen".
|
|
|
Baina Frantziako gobernu ezberdinek hitz hori janez, bere familiarekin preso atxikiko dute bost urtez, ondozka Toulonen, Pauen, Amboisen. Hor Errepublikako
|
lehen
presidentea den Napoleon III. gaiak 1852ko urriaren 16an libre uzten du.
|
|
|
1998ko Numeako akordioa finkatu denetik Kaledonia Berriko Gobernuaren
|
lehen
presidente independentista joan den ortzegunean izendatua izan da.
|
|
|
Mota honetakoak dira beste adibide hauek ere: Barack Obama, AEBko
|
lehen
presidente, Hillary Clintonekin lehiatu zen Alderdi demokrataren hautagai izateko; Lotsagarria da nolako ilarak ikusten diren gaur Everestera, munduko mendirik altuenera igotzeko. Erlatibozko sintagma adjektibalak ere ager daitezke aposizioan16 (ikus § 31.4.3.14):
|
|
|
Gasteizen taberna ugari dago; Lotsagarria da nolako ilarak ikusten diren gaur Everestera igotzeko eta abar. b) Bata bestearen ondoan joan behar dute, nahitaez, bi sintagmek: * Gasteizen taberna ugari dago Arabako hiriburuan;* Barack Obama Hillary Clintonekin lehiatu zen hautagai izateko
|
lehen
presidente. c) Aposizio ez murrizgarrietan bi sintagmek hartu behar dute kasu marka edo postposizio atzizki bera: Mireni, nire lagun donostiarrari, ez zaio gustatzen inork ñoñostiarra esatea.
|
|
|
Biden ez da Armeniakoa «genozidio» gisa kalifikatu duen AEBetako
|
lehen
presidentea izan. 1981 urtean, Ronald Reaganek ere kontzeptu bera erabili zuen, baina atzera egin zuen Turkiak eginiko presioen ondorioz.
|
|
|
Sandra Mason izendatu dute
|
lehen
presidente. Herrialdea Commonwealth erakundeko kide izango da aurrerantzean ere.
|
|
|
Obamaren eta demokraten gobernuari eginiko kritikek argi uzten dute herrialde horretan arraza gorrotoa estrukturala eta norabide anitzekoa dela, klasismoari lotua dagoena. Alde horretatik, Estesek hainbat adibide ematen ditu, ikus dadin
|
lehen
presidente beltzak zurien aldeko politikak aplikatu zituela, are beste talde etniko gutxiagotuen kalterako izan zitezkeenean ere. Irakurketan zehar, behin baino gehiagotan etorri zaizkit akordura arrazismoa lantzen duen eta 2004an estreinatu zen Crash film amerikarraren harira, Obamaren agintaldian bertan, Paul Haggis zuzendariaren hitzak:
|
|
|
Louis Mapou bilakatu da Kaledonia Berriko
|
lehen
presidente independentista
|
|
|
Deskolonizazio prozesuko azken erreferendumerako bost hilabete falta direla, Kaledonia Berriak beste mugarri bat jarri du,
|
lehen
presidente independentista aukeratu baitu. UNI Independentziarako Batasun Nazionaleko Louis Mapouk hartu du kargua, otsailetik honako haren koalizioaren eta UC Kaledoniar Batasuna alderdiaren arteko negoziazioek arrakasta izan ostean.
|
|
|
Beste garai batzuk ziren eta halaxe ziren txirrindularien baldintzak ere. Bizikletak garraitzea beharrezkoa zenean, Jose Maria Aguirre elkarteko
|
lehen
presidentearen Citroen autoa erabiltzen zuten, baina batzuetan lasterketetako irteerara bizikletaz ere joaten ziren. Gogoan zuten adibidez Berangon jokatutako lasterketa bat.
|
|
|
Ondorengo bi argazkiak Gure Bide Elkarteak 1960ko urtarrilaren 3an Elgoibarren antolatu zuen' I. Gure Bide Proba Handia' ziklo kros probakoak dira. Angel Mugica izan zen sailkapeneko lehen elgoibartarra, eta Gure Bide elkarteko
|
lehen
presidentea izan zen Jose María Aguirreren eskutik jaso zuen garaikurra.
|
|
|
Oraintsuago, 2016ko maiatzean, Obama presidenteak Hiroshima bisitatu zuen izatez Obama da bertara joandako
|
lehen
presidente estatubatuarra—, eta aldez aurretik bazebilen jende askoren gogoan galdera edo jakin min bat bisitaren inguruan, alegia, ea Obama desenkusatuko ote zen Hiroshimako bonba atomikoarengatik hirurogeita hamar urte geroago. Esan gabe doa, guztiz erretorikoa da galdera hori, oso aurresangarria baitzen gertatu zena:
|