|
2000
|
|
|
«Patua bere iraganaren aurrean nola oldartu eta gailendu zitzaion interesatu zait. Bere garaiari aurre hartu zion
|
emakumea
zen Yoyes, ETAren barruan agintaritzara iritsi zen lehenengoetako bat»
|
|
|
Esan zuten: A gizona, B
|
emakumea
. Plikak zabaldu eta justu alderantziz zen.
|
|
|
Txiki izanagatik ere, Arabako bertso eskolek badute harro sentitzeko arrazoirik: 84ko txapelketa hartan Amaia Otxoa izan genuen, inongo bertso txapelketatan duen aurreneko
|
emakumea
. Andoni Egañak urteak eman ditu bertan entrenatzen; 89ko Txapelketa Nagusia Txustan prestatu zuen.
|
|
|
Lehenengo, maila pertsonalean, hiru jomuga ditu: norberari buruzko kontzeptu ona garatzea gizona edo
|
emakumea
izateko erari dagokionean, autoestimu maila ona edukitzea baina orokorrean eta bai alderdi sexualean, eta beharrizan afektiboak erregulatzeko eta asetzeko balio duten gizarte trebeziak garatzea.
|
|
|
Protagonistaren irudimenean zehar egiten den ibilbidea da, ikusleak bere burua irudikatua ikus dezan. Hain zuzen, milurte berriaren atarian giza jarduera eta ohiturei buruzko ikerketek ez dute oraindik argitu zergatik gizona edo
|
emakumea
bikotean bizitzen ahalegintzen den, bere egoera naturala askatasuna denean. Bartzelonan katalanez estreinatu ondoren, Tentazioak hartu du komedia intimo eta intimista hau euskaraz eta gazteleraz taularatzearen ardura.
|
|
|
Ez, ez naiz inoiz gogoratzen
|
emakumea
naizela antzerkia zuzentzen. Gainera, ez dut uste generoarekin zerikusirik duenik, pertsonaren baitan dago.
|
|
|
Konturatzen da zenbait festa egitarau edo ekitaldi politiko, erlijioso eta abarretan osagarri izan ordez betegarri dela. Baina bertsolaria berez eta definizioz edozein egoeratara moldatzen dakien giza-
|
emakumea
denez, ez da asaldatzen. Sufritu bai, sufritzen du.
|
|
|
8c+ mailan, berriz, munduan lehen
|
emakumea
eta bigarren eskalatzailea (gizon zein emakumeen artean) izan da" Honky Mix" bidea igotzen (Oñati, 1998).
|
|
|
8a+ mailako 3 bide igo ditu. Berak du Espainiako Estatuko emakumeen errekorra, eta mundu mailan 3
|
emakumea
da maila hori igotzen. Bide hauen artean" El gran engaño" (Kanpezu, 2000) dago, gaur arte bistaz Josunek bakarrik igo duena.
|
|
|
Orain arte beste eskalatzaile batek bakarrik egin du. Gainera Josune izan da bulderrean 8a egin duen 3
|
emakumea
.
|
|
|
Hemen utziko dugu. Ni
|
emakumea
naiz eta, beraz, ez dut erantzun beharrik somatzen, baina zuek, gizonezkook, bazarete edo ez zarete GIZON OSOAK?
|
|
|
Rikarteren lehen liburu honetan tramari dagokionez elkarrekin harremanik ez duten bi narrazio luze eskaintzen zaizkigun arren, desioa da ipuinon ardatza. Batetik, Rakel Beaumont narrazioan gizon jaio eta
|
emakumea
izan nahi duen pertsonaia baten gorabeherak kontatzen dira (luzeraren aldetik eleberritzat har daitekeena); bestetik, Apopiloetxea kontakizunean esistitzen ez den emakume batekin maitemindurik dagoen gizon bat aurkezten zaigu. Javier Rojoren ustez, Rakel Beaumont kontakizunari erromantizismo handia dario.
|
|
|
Bestalde,
|
emakumea
da ipuin hauetako protagonista nagusia. Mota guztietako emakumeak irudikatzen dizkigu:
|
|
|
Bere aburuz, batez ere, bi dira topa daitezkeen antzekotasunak: batetik, biek bikoteen bakardadeaz dihardute; bestetik, bietan
|
emakumea
da protagonista. Hala ere, ezberdintasunak ere azpimarratu zituen:
|
|
|
Mendebaldeko kulturako gizonakbere funtzioa gizonezko modura bikotea sexualki asetsea, batez ere koitokoestimulazioaren bitartez? dela kontsideratzen badu, gizonezkoaren orgasmoarenaurretiko sexu exzitazioaren iraupen denbora funtsezko kontu bihurtzen da.Aurreorgasmoaren iraupen denbora banakako kontua baino kultur erreferentzia da.Gauzak honela, horrelako gizonarentzat disfuntzioa mendebaldeko kulturak emandako gizonezko funtzioa bete ezin izatean datza, hau da,
|
emakumea
sexualki asetzeko bezain gizonezko ez izatean. Beraz, kitzikadura aurreorgasmikoaren denboragatik baino gehiago (oso erlatiboa izan daitekeena), norbere maskulinitateazalantzan jartzen duelako sufritzen du.
|
|
|
Engainatuegiten da (erka. Udazken?, 1 zenb.). Neskaren ederra egun batekoa da, amets iheskorbat. Eduki ez daukan
|
emakumea
izaten da, gizona liluratzen duena (poeta bat inspiratzen duena, edo norbait heroi bihurtu). –Ala inork entzun du, norbait poeta bilakatudenik bere emazteagatik??.
|
|
|
Horrek egiten zaitu zu guztiengandik diferentea. Zeu bakarrikzaren indibiduoa, ez historiaren edo gizar tearen produktu, halabeharrezkoa?, ekoizpen mekanikoa, hots, beste edozeinen berdina, adibidez, momentu historikobaten edo klase sozial baten barruan(. XX. mendeko
|
emakumea
–,, industriako langilebat?, talde horretan beste edozein bezalakoxea, azken finean)?. Neure erabakiarenfruitua da, unibertso osoan eta eternitate guztian neu bakarrik naizen eta beti neubakarrik izango naizen honen banakotasuna, diferentzia.
|
|
|
Kostata baina, azkenean adinean sartutako bikote batek hartu gaitu. Motxila biak maletategian sartu eta Cork hirirantz abiatu gara Fiesta gorri zaharrak uzten zuen abiadan, edo, zehazkiago, bolantean zihoan atsoak (bai, bai,
|
emakumea
zen gidaria) komenigarri ikusten zituen 30 MPHetan. Mile per hour, Bitakoratxo, mile per hour.
|
|
|
Denbora murritzean errieta ematen zidan hirugarren
|
emakumea
nuen, eta horrek bestondoari lagun egin zion nire trenpu txarra areagotzeko. Haren begietako ganibetei itzuri eginez, gero eta irekiago zegoen atera bihurtu ziren nireak.
|
|
|
Denak haurrentzat ziren —Dumbo, Isidoro, Asterix eta— Coppolaren Dracula ren kopia erabili samar bat kenduta. Berriz ere erretzeari ematekotan nengoen
|
emakumea
itzuli orduko.
|
|
|
Libretak eta bolalumak lurrera egin zuten nire eskutik, zalapartaka, baita grabagailu beti piztuak ere haien ondotik. Bi neska mutiko ile busti begira gelditu zitzaizkidan,
|
emakumea
—Amagoia barik, Felicitas berriz— zutitzen zen bizkitartean. Urduritasunik batere adierazi gabe, ama batzuek beren kumeei mintzatzerakoan ohi duten doinu llegunaz ekin zien.
|
|
|
Korridorera ailegatu orduko desagertua zen
|
emakumea
. Haren itzalaren ezagutza baizik ez nuen egin, ateaz harata.
|
|
|
... Zabalguneko pentsio batera gara
|
emakumea
eta biok. Jabea Eskalatzailea da, eta karpeta bat darama besapean.
|
|
|
Barraren gibelaldean Antonio dugu, beti bezain Musu triste. Eskalatzaileari galdegin diot zerbitzariak hor gelditu behar ote duen
|
emakumea
eta biok zerean ari bitartean, eta hark, besapeko karpeta zabaldu eta han irakurri ondoan, baietz erantzun dit, zerbitzaria ez ezik bera ere hortxe egonen dela. Orduan nirekin heldu den emaztekia eranzten hasi da, baita biluzgorri gelditu ere irri arra batean.
|
|
|
—Pentsa emazu —isildu gabe forentse tikia—, oker ez banago eta ez dut uste oker nagoenik,
|
emakumea
, atera zutelarik, ordu batzuk egina zen ibaian, hamar hamabi aise. Horri, gutienez ere, bertze egun bete gehitu behar zaio, zendu zenetik uretara bota zuten arte.
|
|
|
—Jakina. Bihotzekoak jota hil zen
|
emakumea
.
|
|
|
Bakoitzak berea erabiltzen omen zian:
|
emakumea
bezero" arrunten" bisitaz arduratzen omen zuan, baina zenbait topaketa, hala nola bere ohiko berriemaileena edo bezero handiena, Urtxipiak berak hitzartzen zitian, bulegariari, etortzekoa nor zen adierazi gabe, orduaz bertze daturik ematen ez ziola. Biak eraman ditik bulegotik.
|
|
|
—Barkatu, sobera mintzatzen ari naiz —tupusteko nahigabeaz— Gure Agustinek beti erraten dit: "
|
emakumea
, egunen batean saltsa ederrean sartuko zaitu zeure aho handi horrek!". Bakoitzak bere egitekoa du eta zuek badituzue zeuen moldeak eta nik neurea, eta ez naiz orain bertzeena maiseatzen hasiko, ezta?
|
|
|
Bezeroen zerrendarekin ari gaituk pixkana pixkana bulegariaren laguntzaz.
|
emakumea
, alajaina! Berriemaileen zerrenda ia ia osorik falta zaiguk, ordea.
|
|
|
Nik dakita... Egun pare bat kanpora ginela
|
emakumea
etxean utzita, eta itzulitakoan gisa horretan aurkitu genuela. Siesta bitartean berez hil zela baizik ez zian ondorioztatuko.
|
|
|
Jada ez da beharrezkoa, Diogenes zahar ero hura bezala, suziri baten laguntzaz benetako gizonaren bila ibiltzea. Benetako gizona ez da existitzen; are gutxiago oraindik benetako
|
emakumea
. Zein ingenuoa gure Diogenes zaharra!
|
|
|
Eta handik aurrera, urduritasunak izate guztia jan bailion, ez zuen" Jacquesen bila nabil... Jacquesen bila nabil" errepikatu besterik egin, behin eta berriz, gero eta ozenago ordea, gero eta soraioago ordea, gero eta probokatiboago ordea, titialdeko kremallera aldiro maila bat jaitsiz, Zuzendari  tzak
|
emakumea
erretiratzea erabaki zuen arte.
|
|
|
Emakumea da gizonak duen zerarik onena, idatzi zuen Lope de Vega handiak, eta arrazoi zuen. Emakumea da gizonon musa, geriza, talaia, arnasa, argia, jomuga eta galmendia;
|
emakumea
da biziaren sortzailea, fruitu arbola, lorea eta haizea, begiez ikus dezakeguna oro. Eta diren horretantxe errespetatu ditut nik beti, eman didatena esker onez jasoz, gehiago eskatu gabe, ezer eskatu gabe.
|
|
|
Bada behin gertatu zen Polikarpo desagertu egin zela, eta etxeko zoko moko guztietan bilatu genuela, baina alferrik. Etxekoek" Lasai,
|
emakumea
, azalduko da eta" esanez adoretu nahi izan zuten amona, baina handik gutxira amak arropa zabaltzen laguntzeko esan zidan, eta, gustukoa bainuen, ni arduratu nin  tzen garbigailuko arropa ateratzeaz. Eta nik bota nuen garrasia katu koitadua arropa artean itoa topatu nuenean!
|
|
|
Martxo apirilean, lizarrako gustavo de maeztu museoan
|
emakumea
omendu nahi izan dute. Ez da museo handi bat; ez dauka fondo handirik; ez du propaganda zabalik egiteko aukerarik izaten, baina bertan lanean dihardutenen ilusioak oztopo ugari gainditzen ditu, eta oraingo honetan bezala, beste museo haundiek eskaintzen dituzten erakusketen mailakoa prestatu dute Lizarran.
|
|
|
Bere herioa bi aroren arteko muga odoltsua izan zen. Hitz batez, Yoyes ez zen ohiko, usadiozko, tradiziozko
|
emakumea
. Eta izan balitz, besteekin lotzen dituen ezaugarriak ez dira sekulan izango pelikula baterako lehengaia.
|
|
|
Baina Yoyes gabe ez dago Maria Dolores. Soldadu barik ez da
|
emakumea
. Ez bederen pelikula baterako lehengai bikain eta mingarria izan daitekeen emakumea.
|
|
|
Soldadu barik ez da emakumea. Ez bederen pelikula baterako lehengai bikain eta mingarria izan daitekeen
|
emakumea
.
|
|
|
Hil zutenean hain handia izan zen gure mina ezen
|
emakumea
salbatu nahi genuen gure barne muinetan. Momentu hartan, Iñaki Esnaolak oihu egin zuen" Ez zen prexixo Santa Teresa de Jesus".
|
|
|
" Etxean egina", esan zuen Lazarok harroki; norbait hura jaiki, bata bat erdi jantzita;" gabon, emazte", esan zuen Lazarok, halakoxe umorez; emakumeak zerbait esan zuen; apika hizkuntza atzerriko batean, Xanek ez baitzuen ulertu; eta Lazarok, hain zuzen ere: " zer diñozu, emazte?", jaurtiki zion;" hitz egizu klaro, komeni denez"; ez zion emazteak jaramonik egin; sukaldera joaki, baso bat ur edan, fregaderaren kontra apoiatuta, besoak antxumaturik so gelditu zitzaien;" Xan, Luzi; Luzi, Xan", esan zuen Lazarok; jaiki zen apur bat Xan, Luziri eskua luzatu zion; Luzik laxoki estutu zion; ez zegokeen bestalde
|
emakumea
txit umore onean; bistan da, ez ziren orduak; mazelezur handia, ile rubioak nahastuta, begiak ondo ireki ezin zituela zegoen; Lazarok zigarro bat piztu zuen eta: " Henriren laguna da", esan zuen.
|
|
|
Jende gutxi zegoen, guztiak isilik. Ondoko, pasiloaz bestaldeko konpartimentuan gizon andre zahar bi zeuden, luze mehatxa gizona, sendo bulartsua
|
emakumea
. Parekoan berriz, gizon txiki lodi bat jarri zen; berehala egunkaria leitzeari ekin zion hark.
|
|
|
Komunetik kamiseta eta galtza garbi, lasa samarrekin, etxeko zapatillak jantzita irten zenean, salan, aulki batean jarrita, zain zeukan
|
emakumea
. " Sutondoan zabaldu dizkizut arropak", esan zuen;" berehala lehortuko dira; jarri, jarri; tori"; kafe antosin bat eskuratu zion; Xan sofan jarri zelarik, emakumeak lanpara bat piztu zuen; giro gozoa zegoen; leiho zabalaz hara berriz, euria txurrustaka ari zuen; emakumeak diskretuki begiratu zion;" uste dut", esan zuen," ez zintudala inoiz ikusi".
|
|
2001
|
|
|
Ez daukat datu objektiborik, nire inpresioa da. ' Bizkaitarra' n aipatzen duen
|
emakumea
ez du geroztik zuzenki aipatzen, baina zeharka edo, baietz uste dut. Esaterako,' Nire aitaren etxea' poeman aipatzen dituen aberastasunak (Gabrielek ez zuen halakorik, jakina), emakume horrenak izan zitezkeen.
|
|
|
Gizarte Segurantza ez zegoen prestaturik
|
emakumea
lan esparruan sartu den neurri garrantzitsuan sartzeko, eta, 60ko hamarkadako Espainiako Estatuaren gizarte egiturari atxikita geratu da. CESek dioenez, nahiz eta emakumeek lortzen duten estaldura esparrua, sistemaren babes maila eta prestazio kopurua, azken urteotako arau aldaketei esker, zertxobait hobetu den," oraindik ez da lortu gaur egungo gizarte eta lan arloko egiturari behar bezala egokitzerik".
|
|
|
Topikoan bederen, badirudi hausnarketa razionala gizonoi dagokigula. Nik hori hausteko,
|
emakumea
zientifikoa egin dut: arrazoi faltagatik ez dadila izan, zeren zientifikoa da.
|
|
|
Niri ongi iruditzen zait, besterik ez bada zer ezberdintasun dauden ikusteko, baina azkenean nik badakit zeren alde nagoen: pertsona bakoitzak aukeratu behar duela nola bizi nahi duen, gizona ala
|
emakumea
den kontuan izan gabe. Niri esaten zidaten" Zergatik panpox" emakume batek bakarrik egin zezakeela, eta ez da egia, gizon batek oso harreman estua baldin badu semearekin, idatz dezake liburu bera.
|
|
|
Badakit horrek gizonak kezkatzen dituela baina ni ez. Askotan entzuten ditut Lourdes Oiñederra kritikatzen, esanez sari asko irabazi dituela
|
emakumea
delako. Baina barkatu, orain dela urtebete ni sariketa berean nengoen, emakumea naiz, eta nik ez dut saririk jaso.
|
|
|
Askotan entzuten ditut Lourdes Oiñederra kritikatzen, esanez sari asko irabazi dituela emakumea delako. Baina barkatu, orain dela urtebete ni sariketa berean nengoen,
|
emakumea
naiz, eta nik ez dut saririk jaso. Beraz, ez du emakume batek jaso, Lourdes Oiñederrak jaso du.
|
|
|
Kolore beltzak sortarazten duen zirrara azpimarratuz beste mundu batera eramaten gaitu Jose Felix Collazos zuzendari nafarrak" Nocturno" bere laburrarekin. Koadro beltz bati begira dagoen
|
emakumea
, bat batean bere baitan aurkitzen da, etorkizuneko mundu ilun batean, pertsonaia ilunekin inguratua bere patuaren bila. Iluna eta zapaltzailea Txema Areizagaren argazkia eta Javier Asinen musika.
|
|
|
Hain zuzen hortaz ziharduen Gurutz Ansolak lehen orrialdean argitara ematen zuen idazlanak. Eta" Euskal
|
emakumea
, lankide" nahi arren, horregatik ez zen baikorregi agertzen egilea. "' Herri ekintzaren alde' izenburua jartzea errazago da, noski, praktikaren bideak irekitzen baiño.
|
|
|
" Zertarako, ordea, lanera?" galdetzen zuen gero. Zergatik, alegia,"
|
emakumea
, neska gaztea, ama gaztea, andra, lantegira. Lana ez da libertadea, baiña gaur egun euskaldun emakumea ez dago delibratzerik, lanaren bidez ezik.
|
|
|
Zergatik, alegia," emakumea, neska gaztea, ama gaztea, andra, lantegira? Lana ez da libertadea, baiña gaur egun euskaldun
|
emakumea
ez dago delibratzerik, lanaren bidez ezik. Lana uka ahal izateko, ez du lana hartzea beste biderik, gaur, hemen.
|
|
|
Hauxe zen idazleak azpimarratu nahi zuena: "' Etxekoandre' kontzeptuan
|
emakumea
(andrea) etxean finkatuta arkitzen da. ' Etxeko' honen ko atzizkiak, emakumea etxeari erabat lotuta arkitzen dela adierazten digu (ko atzizki) honek, lekuzko genetibo baten aurrean gerala erakusten digu, eta genetiboak (lekuzkoak ala izenezkoak) jabetasun era bat adierazten dute.
|
|
|
"' Etxekoandre' kontzeptuan emakumea (andrea) etxean finkatuta arkitzen da. ' Etxeko' honen ko atzizkiak,
|
emakumea
etxeari erabat lotuta arkitzen dela adierazten digu (ko atzizki) honek, lekuzko genetibo baten aurrean gerala erakusten digu, eta genetiboak (lekuzkoak ala izenezkoak) jabetasun era bat adierazten dute. Etxetikan at, emakumea ez da anderea izanen, izanen da edo eme galdu bat.
|
|
|
' Etxeko' honen ko atzizkiak, emakumea etxeari erabat lotuta arkitzen dela adierazten digu (ko atzizki) honek, lekuzko genetibo baten aurrean gerala erakusten digu, eta genetiboak (lekuzkoak ala izenezkoak) jabetasun era bat adierazten dute. Etxetikan at,
|
emakumea
ez da anderea izanen, izanen da edo eme galdu bat. Ene ustean garrantzi handiko ondorioa dugu hau, alegia, emakumearentzat etxea kartzela bat dela.
|
|
|
Guadalupe Salmeron, Lupe alegia, bere senarraren zerbitzura bizi den
|
emakumea
da. Honek telebistan film japoniarrak ikusten dituen bitartean, etxe guztia garbitu, jatekoa prestatu edota senarra egarrituz gero garagardo bila joaten den horietakoa.
|
|
|
Antza denez misoginia, hau da,
|
emakumea
gutxiestea, oso ohitura zabaldua genuen geurean, baita 1971n ere. Hori atera daiteke ZERUKO ARGIAren 431 zenbakian agertzen zen" Goierriko emakume batek" izenpetutako idazlanetik behintzat:
|
|
|
Egilearen iritziz," entzun edo irakurtzean, itz bat nola edo zer eratan artzen dan, asko esan nai du eta' etxekoandrea' baiño itz txukunagorik, oitura bezela ez da noski Euskal Errian emakume eldu batentzat, zeren orren urrena ibilli oi dana, neskazarra edo atsua izan oi da". Halere, bere ustetan," aurreko orren idazlanari Luis Haranburu Altunaz ari zen bere esnaia edo muiña ateratzeko ez dago Euskal Erritik atera bearrik", zeren
|
emakumea
" etxekoa, etxeari lotua, beti katibu dago gizonezkoaz konparatuta. Orrengatik, ongi daritzat emen jartzea, emakumearen bizitza nolakoa izan dan; eta guzia dijoa nik nere senitarte, erriko eta inguruetan ikusi ta entzun eta ezagutu dituanaz, gutxi gora beera".
|
|
|
Bogartek errebolberra alde batera utzi eta idazteari ekiten dio Hollywood ustelean. Gaurko gidoilariak Lauren Bacall bezalako
|
emakumea
seduzitzeko gai ote dira?
|
|
|
Politika ekonomikoa, fiskala, inmigrazioa, pobrezia, esklusio soziala, hezkuntza,
|
emakumea
, ingurugiroa, sanitatea, estatu eredua, Europa, globalizazioa, etxebizitza. Hauek ere politikak dira, eta guretzako garrantzi handiko politikak gainera, eta hauetan, EAJrekin ez gatoz inolaz ere bat.
|
|
|
eta
|
emakumea
edo bakardadeak edo besterik ezak ezartzen derauku" (IGB, 18)
|
|
|
Mastitia: bularrak gorri, bero eta handituta agertzen baldin badira, eta
|
emakumea
sukarrak badago, oso litekeena da infektaturik egotea.
|
|
|
Horrekin erdietsiko da aldi horretan
|
emakumea
gizentzea (ohiko kontua da hori), haurraldian zehar harturiko okerreko elikabide ohituren ondorioz.
|
|
|
Akats pedagogiko gaitza dugu aurrean: mutiko zein neskatoari trebezietakoren bat potentziatzea galarazten bazaio, etorkizuneko gizon eta
|
emakumea
mugatzen ari gara.
|
|
|
Programaturiko obrak: Itzalik gabeko
|
emakumea
(R.
|
|
|
Nolanahi ere, etxe zuloan denbora luzeago ematearen ondorioz, 25 eta 65 urte bitarteko emakumeek nozitzen dituzte ezbehar gehien: etxe barruan jazotzen diren guztirako istripuen %44an
|
emakumea
da biktima.
|
|
|
Ezbehar femeninoen eszenatoki ohikoena sukaldea izaten da (%15), noski: janaria prestatzen ari den bitartean, olio, likido eta gai beroen (plantxa) arriskupean baitago
|
emakumea
, produktu toxikoak (garbiketa) baztertzeke.
|
|
|
hiru erabiltzaileren profilak eratu zituen (27 urteko
|
emakumea
, gidatzeko baimena duela 5 urte eskuratu zuena, Seat Ibiza ibilgailuaren gidari; 20 urteko gizonezkoa, gidatzeko baimena duela 2 urte eskuratu zuena, Peugeot 206 automobilaren gidari, eta 50 urteko gizonezkoa, gidatzeko baimena duela 25 urte eskuratu zuena, Ford Mondeo automobila aseguratu nahi zuena); aldizkariko teknikariek, balizko bezero horiek bailiran, hainbat erakunde aseguratzaileri asegu...
|
|
|
Ana Cresporen lanbidea ez da oso ohikoa gure artean, eta ez
|
emakumea
delako bakarrik: ikerlari eta zientzialaria da.Ikerketa molekular eta biologikoetako nazioarteko proiektuetan kolaboratzaile da eta, aldi berean, munduan zabaltzen diren hainbat liburu eta artikuluren egile.
|
|
|
Lan bila dabilen internautaren profila 20 eta 34 urte arteko gizon edo
|
emakumea
da, klase ertain eta ertain altukoa, esperientzia eta prestakuntza handia dituena.
|
|
|
(Azukreari eragiten.) Nolakoa zen kiniela galdu zuen
|
emakumea
–
|
|
|
Gizona
|
emakumea
seduzitu nahian?
|
|
|
Navanethem Pillay, Ruandako genozidioa epaitzen ari den
|
emakumea
|
|
|
Pillay andreak badaki epaile den aldetik, epaiketako gai esparruaren barruan ari behar duela, baina, aldi berean, argi dauka protagonista nagusienak ez direla epaitegian azaltzen. Baina, epaile izateaz aparte, pertsona konprometitua da, kezkatua, gogoeta sakonak egiten dituen
|
emakumea
.
|
|
|
Elisa emakume adoretsua zen; esaten zuenez, bera izan omen zen Nafarroan gidatzeko baimena lortu zuen lehen
|
emakumea
. Zigatarrak Bertizen ekainaren bigarren hamabortzalditik azarora bitarte izaten ziren, abuztuko hogei bat egun salbu.
|
|
|
JF./
|
emakumea
ez da nekatzen
|
|
|
egileak berakhainbeste zor dion tradizio literarioaren informaziorik ez duenak (non azala+ edukia= azal kondentsatzailea tratamendu narratiboa ihes egiten dion) zerirakurtzen duen Bihotz bi nobelan. Ba, gizona, protagonista alegia, gaiztoa dela;
|
emakumea
, berriz, gajo samarra; Hanbrekoa, memoriaren lausotasunaz harantzagoko historiaz biluztutako gerrako txiste barregarriak; eta koktelaren hasieran etaamaieran, telefilmearen musikaz girotuta, emakume bat leihotik behera.
|
|
|
Honek ongi adierazten du emakumeek amarekin duten identifikazioa, ispiluaren parekoa, eta, gizarteratzearren, hortik ihes egiteko premia. Adibidez, Murielek Donostiako pub batean bakarrik dagoen
|
emakumea
ikusirik, ondokoapentsatzen du:
|
|
|
Seme alabek segur aski galdudituzten kultura eta hizkuntzaren igorlea da ama, alde batetik; eta bestetik, EuskalHerrian trantsiziotik aurrera gertatu ziren ekintzen memoria historikoaren zaindaria.Beraz, koaderno gorria ez da amaren oinordetza soilik izango; ezinbesteko eslaboiaere izango da, haur horiek jaio ziren lurrarekin elkartzen dituen katean. Gatazkarenbeste aldean, amaordea agertzen da, haurrak bizi diren latino itxurako
|
emakumea
,, beste, kultura ordezkatzen duena,, bestea?
|
|
|
Orduan, LUR taldeari hurbildu nintzaionean (Gabriel Aresti, Ramon Saizarbitoria, Ibon Sarasola, Xabier Kintana...), ez zitzaidan burutik ere pasatu
|
emakumea
izatea oztopo izan zitekeenik. Uste nuen nire euskararekiko ezjakintasuna zelaoztopoa; eta hori konpontzen saiatu nintzen, Ibon maisu nuela.
|
|
|
Ez hasieran, eta ez ondorenere. Alderantziz, eskaintzak izan ditut, animoak jaso ditut, proposamenak izanditut... denak
|
emakumea
naizelako eginak izan diren susmoa izateraino. Eta ez zaitgustatzen.
|
|
|
Euskal Herrian emakume idazleak behar ditugu», eta erabat deskolokatuta utzi ninduela. Nik jakin banekielako
|
emakumea
nintzela, eta Euskal Herrikoaere bai; baina ipuina, idazle bezala egin nuelako, emakumea noski, eta EuskalHerrikoa... baina beste batzuk emakumezko ez, eta Euskal Herrikoak ere ez direnbezala...
|
|
|
Euskal Herrian emakume idazleak behar ditugu», eta erabat deskolokatuta utzi ninduela. Nik jakin banekielako emakumea nintzela, eta Euskal Herrikoaere bai; baina ipuina, idazle bezala egin nuelako?
|
emakumea
noski, eta EuskalHerrikoa... baina beste batzuk emakumezko ez, eta Euskal Herrikoak ere ez direnbezala...
|
|
|
Nik ez dut arazo horietatik bakar bat ere bizi,
|
emakumea
naizen arren.Alderantziz, nago, emakumea naizelako erabili egiten nautela zentzu batean: politikoki zuzena da emakumeren bat tartean izatea, dela argitaratzeko orduan, dela mahai inguru bat antolatzeko orduan, dela hitzaldi sorta batean... eta beti, osoondo tratatua sentitu naiz. Ondoegi... moskeatzeraino ia ia, ze, nik idaztendudanean, ez dut nahi emakume idazlea naizela gogoratzerik.
|
|
|
Nik ez dut arazo horietatik bakar bat ere bizi, emakumea naizen arren.Alderantziz, nago,
|
emakumea
naizelako erabili egiten nautela zentzu batean: politikoki zuzena da emakumeren bat tartean izatea, dela argitaratzeko orduan, dela mahai inguru bat antolatzeko orduan, dela hitzaldi sorta batean... eta beti, osoondo tratatua sentitu naiz. Ondoegi... moskeatzeraino ia ia, ze, nik idaztendudanean, ez dut nahi emakume idazlea naizela gogoratzerik.
|
|
|
Zer gertatzen da? Plazaratzeko arazoak ditugula. Ez dut uste gaur egun argitaratzeko orduan
|
emakumea
izatea traba denik; aregehiago, kasu batzuetan erraztasunak ere baditugula esango nuke. Gutxitasunhorretan zenbaki bat izatea, exotiko?
|
|
|
Egun batetik bestera, kazetaria izatetik kazetarien galderak erantzuterapasatu nintzen. Aspaldiko partez, aurpegi berria nintzen euskal letretan, eta, gainera,. Gaztea eta
|
emakumea
–.
|
|
|
–Gaztea eta
|
emakumea
–izenburua jarri zion kazetari batek bere artikuluari, nireliburu aurkezpenaren berri emateko.
|
|
|
Elkarrizketa gehienetan, makinabat egin zizkidaten?, lehenago edo beranduago ateratzen zen gaia: beste emakumeidazle batzuekin parekatzen ninduten eta literaturaz ez ezik,
|
emakumea
izateakzein neurritan eragin duen ere galdetu izan didate. Komunikabideek arreta bereziaeskaini zidatela onartu beharra daukat, eta hori ezinbesteko faktorea da liburubaten arrakasta ziurtatzeko orduan.
|
|
|
Modako pertsonaia bihurtzeak, hala ere, badu bere kontrako aldea. Izan ere, ustezko arrakastaren atzean dagoen meritu bakarra
|
emakumea
eta gaztea izatea delapentsatzen dute batzuek. Bi, detailetxo?
|
|
|
Hori dakontua. Emakumeok beti demostratu behar dugu
|
emakumea
izatea ez dela meritua; eta, etiketa, hori kentzeko, eguneroko lana egin behar dugu.
|
|
|
Bularra ematen duen
|
emakumea
ondo hidratatzearen garrantzia...
|
|
|
Gainera, haurdunaldiaren aurretik gabeziaren bat duen
|
emakumea
nekez desagertuko da haurdun geratu ondoren. Litekeena da arazoa larriagotzea, eta horrek ikasturtea eta haurdunaldiaren emaitza galtzea ekar dezake.
|
|
|
Ezin eraman lezake ordea bere txikia atlantikoz bestaldera; hori esaten dio behintzat ezer ulertzen ez dion abokatu batek. Oraindik Carmelitarekin itzuliko den esperantza gordetzen du bere bihotzaren erdian, baina ahantzi egin zaio dagoeneko ez dela bere txikia,
|
emakumea
baita jada sorterrian laga zuen neskatxoa.
|
|
|
Arroz esnea jaten hasi ziren biak berriketan. 65 urtetik gorako
|
emakumea
. Eta 30 urtetik beherako saltzailea.
|
|
|
Hantxe bertan, gauez strass soinekoz apaintzen ziren iragarkien aurrean, aurrez aurre neukan
|
emakumea
besoetan hartu eta ahoan musu eman nion. Berak ez zuen ezer egin, ez zuen ezer esan.
|
|
|
–Arratsaldeon degizula
|
emakumea
.
|
|
|
Nahiago zuen arroz esnearen usainak igortzen zion lasaitasuna sentitzea. Berehala iritsi zen
|
emakumea
.
|
|
|
Ez nuen edozein neska nahi. Danielaren ahalik eta antzik handiena zuen
|
emakumea
behar nuen mendekua behar bezala betetzeko, eta sartu orduko zilarrezko begiak zituen beltzaranari keinu egin nion gertura zedin. Trago pare bat eta irribarre goxo bat besterik ez genituen behar izan.
|
|
|
–Ez duzu ezertxo ikasi. Takoiak jantzita daramatzan
|
emakumea
sekula ez da ahula. Alderantziz, ingurukoak baino askozaz indartsuagoa da eta, batez ere, boteretsuagoa –Dibinak goiko apaletan zeuden oinetakoen artean arakatu eta tertziopelo beltzez egindako zapata parea hartu zuen.
|