|
2002
|
|
|
Lan eskaintzari dagokionez, kontuan hartu behar da
|
emakumeek
lan merkatuan duten partaidetzak izandako eraldaketa. Hego Euskal Herrian, Europako Batasuneko herrialde guztietan bezala, oraindik ere gizonezkoen partaidetza emakumeena baino handiagoa da lan merkatuan, nahiz eta, emakumeen eta gizonezkoenpartaidetzaren berdintze joera somatzen den.
|
|
|
Emakumeen artean, ohikoa izan da lan merkatuan sartzean gizonezkoek baino partaidetza txikiagoa izatea 25 urtera arte, eta, bereziki, gizonezkoek baino lehenago lan merkatua uzten joatea (30 urtetikgora). Azken urteotako joerak adin ezberdinetako gizonezkoen eta emakumeenjokabidea parekatzen doala adierazten du, gazteen jokabidea oso antzekoa izanik, eta adineko
|
emakumeak
lan merkatuan luzaroago mantenduz. Dena den, gizonezkoen eta emakumeen arteko aldeak oraindik ere nabarmenak dira; aukera pertsonalen bidez azaldu ezin diren aldeak dira, gainera.
|
|
|
|
Emakumeek
lan merkatuan duten partaidetzaren ezaugarriak azaltzeko, teoriaezberdinak daude. Hemen hiru ikusmolde orokor aipatuko ditugu:
|
|
|
Segmentazioaren teoriak, aldiz,
|
emakumeek
lan merkatuarekin lotura egonkorra dutela onartzen du, ez une ekonomikoari lotua. Usadio eta ohiturak liratekeemakumeen eta gizonezkoen arteko enplegu banaketaren eragile, emakumeak zerbitzu sektoreko enpleguak betetzera bultzatuz gehienbat (administraritza, heziketa, zerbitzu pertsonalak...) edo industriako zenbait enplegu (oihalgintza...).
|
|
|
Horrela, baloratzerakoan, hiritarrak oro har irekiak dira
|
emakumeek
lan merkatuan parte hartzearen inguruan; ez dira emakumeak etxe eta familia esparruetara mugatzen (emakumea jada ez da amarekin lotzen), eta esparru publikoan zein etxeko esparruan euren parte hartzea positiboki baloratzen da. Era berean, ikus daiteke emakumearen rol berriak eta funtzio sozialak baikorren hartzen dituztenak, oro har, jende gazteena dela, eta berauen artean ezkerrekoak eta heziketa ertainekoak eta altukoak nabarmentzen direla.
|
|
|
Azken urteotan gizarte ohiturak aldatu egin dira, eta, besteak beste,
|
emakumea
lan merkatuan sartu da eta, ondorioz, etxeko lanetarako denbora gutxiago behar izan da. Hori dela eta, nabarmen hazi da gure herrialdean prestatutako plateren eskaria.
|
|
2003
|
|
|
19 urterekin hasi nintzen. Garai hartan emakumeak ziren hartzaile nagusiak, eta orain espektroa zabalagoa da,
|
emakumeak
lan merkatuan sartu direlako. Lehen gizonezkoak bakarrik jarri ohi ziren esatari, bazirudien emakumeengana zuzentzea gizonezkoen gauza zela, edo emakumeei gizonezkoen ahotsa erakargarriago zaiela.
|
|
|
|
Emakumeak
lan merkatuan hasi izanak familiako bizitzari eta haurren zaintzari arreta gutxiago dakar berekin, eta bikotearentzat estres handiagoa, batez bere oraindik emakumearentzat.
|
|
|
haurrek dieta mediterraneoa utzi badute, helduak aldez aurretik desegin dituztelako da. Presak,
|
emakumeak
lan merkatura sartzeak eta aurrez prestatutako plateren eta janari lasterren ugaritzeak osatzen dute sorgin gurpil bat, eta, espezialisten iritziz, gurasoen ardura da hori haustea. Frutak, barazkiak eta esnekiak “Elikadura ohiturak aldatzea gurasoen esku dago”, dio Serrak.
|
|
|
Honela dio: “rolak beste batzuk dira, familia motak aldatuz doaz,
|
emakumea
lan merkatuan sartu da”. Azken alderdi horren ondorioz, 30 urte inguruko emakumeak kezkatuta daude “amatasunaz, bikote bizitzara egokitzeaz eta, ondoren, etxeko lanak ez zaizkielako atsegin edo etxeko eta kanpoko lanak partekatzen ez dituztelako”.
|
|
|
Haien buruak ez dira inoiz %100 azkartuta geratzen, baina ilearen %80raino erortzen diren argiak agertzen hasten dira.
|
Emakumeak
lan merkatuan sartzearekin jasan duen estres handiagatik azaltzen dute hori adituek. Hori, gainera, ez da bakarrik etorri, tabakoa eta alkohola gehiago kontsumitzearekin batera joan da, eta horrek alopezia areagotzen du.
|
|
2005
|
|
|
|
Emakumeak
lan merkatuan parte hartzea ekiditen saiatzen ziren, beraz. Era berean, emakumeak gehiegi ikastea ere ez zen begi onez ikusten; izan ere, ikasi behar zituzten kontu bakarrak amatasunarekin lotuak zeudenak ziren.
|
|
|
2004ko ekitaldian 1,5 milioi auto baino gehiago saldu ziren, eta errekorra hautsi ondoren, BBVAko analistek uste dute aurten auto gutxiago merkaturatuko direla. Hala ere, immigrazioak,
|
emakumea
lan merkatuan sartzeak edo hirietatik kanpo familia asko ezartzeko ohiturek epe laburrean salmentak asko igotzea ekarriko dute.
|
|
2006
|
|
|
|
Emakumeek
lan merkatuan parte hartzea ezinbestekoa da landa inguruetako lanak garatu eta orekatzeko.
|
|
|
Hori aurrerapen seinale garbia da. Azken finean, landa inguruen garapena eta oreka lortzeko, ezinbesteko baldintza da
|
emakumeak
lan merkatuan sartzea.
|
|
2007
|
|
|
Orain arte 120.000 eskaera baino gehiago erregistratu dira. Calderak azaldu zuenez, laguntza horren bidez, familia ekonomiei laguntza eman nahi zaie,
|
emakumea
lan merkatuan sartzearen ondorioz gertatzen diren aldaketa soziologikoei aurre egin nahi zaie eta oraindik defizita duen jaiotza tasa sustatu nahi da. Ofizialki, 2.500 euro horiek PFEZren kenkariaren aurrerakina dira, baina, berez, zuzeneko diru-laguntza da, guztientzat berdina, eskatzailearen errenta edozein dela ere.
|
|
2009
|
|
|
Zein da nire senarrari geratzen zaion papera? Esaten ari gara
|
emakumea
lan merkatutik atera dezakegula. Eta emakumeak bere burua ateratzen ez badu, enpresek aterako dute, hainbeste hilabetez lana utzita, ondoren itzulera zaila delako.
|
|
|
Emakumeen lan munduratzea bultzatzen duten arrazoi horiek «iraultza isila»delakoa sortu zuten XX. mendean, batez ere, mende horren bigarren erdialdean.Hau da,
|
emakumea
lan merkatuan sartzea. Gertaera horrekin, pentsa liteke etxekoandrearen irudia desagertuko dela, baina, Espainiako estatuko datuetan oinarrituz (Larrañaga eta Echevarria, 2004), egun, bost milioi emakume etxeko zereginetan aritzen dira.
|
|
|
Etxeko lanak ez du BPGn islarik, ez baita zenbatzen edo kontabilizatzen. Ondorioz,
|
emakumea
lan merkatuan txertatu den bezala, euren etxetikkanpoko produkzio horretaz gain, badago zeharkako bat ere. Haurrak haurtzaindegietara eramateak BPG handitzen du; haurrak amonen zaintzapean lagatzeak, aldiz, ez.
|
|
|
Gaur egun, ordea, beste faktore batzuk hasi dira agertzen androgenoen gehiegikeria horren arrazoi moduan:
|
emakumea
lan merkatuan sartzeak eta gero eta erantzukizun handiagoko postuetan egoteak antsietate eta estres maila handitzen du, eta, horregatik, garai batean adin horietan ikusten ez ziren azaleko patologiak ikusten dituzte espezialistek. Non geratu ote da garai bateko ez da zaharra duena zaldarra euskal esaera zaharra?
|
|
|
–Ez bakarrik haurrak izan dituzten emakumeekin. Kapitalismoa nagusi den gizarte patriarkalak erabaki du une honetan ez dela interesatzen
|
emakumeak
lan merkatuan egotea, eta etxera bidali nahi gaituzte. Haurren zainketaz gain, mendekotasun legea jarri du horren adibide.
|
|
2010
|
|
|
Gaineratu zuen pentsio sistemaren erreformak “ez duela aldaketa bortitzik eragingo”, prozesu “neurritsua, denboran luzatua eta iraunkorra” izango dela. Espainiako Gobernua “kontrakoa” da Europako beste herrialde batzuek alarguntza pentsioak kentzeko hartutako erabakiaren aurka, uste baitute
|
emakumeak
lan merkatuan masiboki sartzeak ez duela beharrezkoa haiek mantentzea, esan zuen Granadok. Erabaki horrek “genero ekitaterako eragin negatiboa” izango luke Espainiako gizartean; beraz, Lan eta Gizarte Segurantza Ministerioak “heriotza eta biziraupen pentsioak mantenduko ditu” esan zuen.
|
|
|
Azterlanaren arabera, zenbait inguruabarrek bat egiten dute etxe berean langabezia handitzearekin. “Etxeen tamaina txikitu egin da, baina
|
emakumeak
lan merkatuan sartzeko prest dauden pertsonen kopurua handitu egin da” azaldu du azterketak. “Espainiako ekonomiaren langabezia tasa Europako beste herrialde batzuetakoa baino gehiago hondatu da”, nabarmendu du Espainiako Bankuak argitaratutako azterketak.
|
|
2011
|
|
|
Alde batetik, euskal pentsio sistema \" berton erabakitzeko\" beharra aldarrikatu zuten \" berton kotizatzen dugulako\". Fiskalitate justu eta progresiboa eskatu zuten eta gazteak eta
|
emakumeak
lan merkatuan sartzeko beharra ere bai, \" baina baldintza eta aukera berdinekin\". Azkenik, kalitatezko enpleguaren beharra azpimarratu zuten, \" zenbat eta soldata handiagoa izan, orduan eta gehiago kotizatuko delako\".
|
|
2014
|
|
|
Zeinekin joango dira medikuarenera?
|
Emakumeak
lan merkatura jauzi egin duenez geroztik haurren eta adinekoen zaintza kolokan geratu da. Egoera berriari erantzuteko politika sendorik ezean gurasoek adabakiak ipintzen dituzte.
|
|
|
Norvegiarekin alderatu du Espainiako Estatua.
|
Emakumeak
lan merkatura jauzi egin du eta Europako batez besteko jarduera tasara heldu da ia ia. Norvegian adibidez antzeko zifrak dituzte, baina jaiotze tasa altuagoa da.
|
|
|
Kritiko aztertu du errealitatea. Sindikalistak dioenez,
|
emakumeek
lan merkatura egindako sarrera ez da bestelako aldaketa sozialekin egokitu: " Ez dago bateragarritasun neurri errealik.
|
|
|
"
|
Emakumeak
lan merkatura sartu badira ere, euren jarduna' laguntza' gisa hartzen da". Hala uste du Fernandezek.
|
|
|
talde ahulei etxebizitza politiken finantzazio eta lehentasun planak bermatzea, etxeek bizigarritasun baldintzak betetzen dituztenak eta higiezinen espekulazioa eragozten dutenak. Lanari dagokionez, lortu nahi da hiriek, «ahal duten neurrian», enplegu betea lortzea eta haurren lanari aurre egiteko baldintzak sustatzea,
|
emakumeak
lan merkatuan sartzea erraztea eta diru sarrera txikiko edo langabezian dauden pertsonen merkataritza informala pixkanaka integratzea.
|
|
2015
|
|
|
Povl Ole Fanger daniarra izan zen, hain zuzen ere, formularen arduraduna, eta eraikin baten barruan dagoen postu batean lan egiteko tenperatura egokiena 21 gradu finkatzekoa. Baina bere proposamena zaharkitua egon liteke, milioika
|
emakumerekin
lan merkatuan sartuta, eta hotz egiten dute planteamendu horrekin. Zorionez, itxaropena dago emakumeek beren bulegoetan «izoztu» ez dezaten.
|
|
2016
|
|
|
Horixe da, hain zuzen ere, zainketen eta etxeko eremuaren kasua, ekonomiaren ehuneko handi bat betetzen baitute eta ekonomikoki eta sozialki baloratzen ez baitira.
|
Emakumeak
lan merkatuan sartu diren arren, zaintzen jarraitzen dute, eta, oro har, bakarrik egiten dute. Artikulu honetan, zainketen ekonomia zer den azaltzen da, bai eta emakumeek enplegu mota horrekin egiten duten ekarpena ere.
|
|
2017
|
|
|
Beraz, 328/ 2003 eta 329/ 2003 dekretuak indarrean sartu zirenetik, enplegua sustatzeko politikak bost ardatzen inguruan antolatu dira: zailtasun handienak dituzten taldeak laneratzeko kontratu bat,
|
emakumeak
lan merkatuan sartzeari arreta berezia emanda; langileak berritzea eta horien enplegu baldintzak hobetzea; lana partekatzea (aparteko orduak desagerrarazteko subsidioak); lana eta familia bizitza bateragarri egiteko neurriak sustatzea; eta lanbide heziketako proiektuekin lotutako kontratuetarako diru laguntzak ematea (Zubero, 2010: 262).
|
|
|
Ikerketa hau burutzeko motibazioa etxeko eta zaintza lanaren inguruko ikerketa esparrutik abiatzen da, hain zuzen ere, ikuspegi feministatik egin diren gogoetak oinarritzat izan ditu. Ildo honetan, lan ugarik
|
emakumeen
lan merkatuan aztertu dute: ingelesez second shift (Hochschil eta Machung 1998) edo italiarrez doppia presenza (Balbo 1991) bezalako kontzeptuak erabili dituzte emakumeen esperientziak aztertzeko.
|
|
|
Beste era batera esanda:
|
emakumeak
lan merkatura batu dira baina gizonek ez dute bere egin emakumeek etxean duten protagonismoa, hortaz, iraultza, erdizka, geratu dela diote adituek (Hochschild eta Machung 1998).
|
|
|
aritzea suposatzen du, hauek ez baitute gizonen ibilbide berdintsua egiten. Egoera honetan, gehienetan,
|
emakumeak
lan merkatura lotzen dira kontratu partzial eta aldikakoen bidez, hau da, baldintza prekarioagoetan (Torns eta Recio 2012). Hortaz, hainbat autorek diote emakumeen presentzia lan merkatuan bazterkerian oinarritua dagoela, langabezi tasa handiagoek zein kontratu, prekarioek?
|
|
|
etxeko eta zaintza lanak eremu feminizatuenak diren bitartean, lan merkatuko eremua maskulinizatuena da. Hau guztia, emakumeen eskubide sozialekin lotu genezake, hots,
|
emakumeek
lan merkatuan erakusten duten parte hartze ezberdinak zein eragin izan dezakeen hemendik eratortzen diren eskubide sozialetan. Hala, pentsa dezakegu emakumeen egoera ez dela hiritar eskubidedun batena, edo ez guztiz behintzat.
|
|
|
euren ardura indibiduala izan den. Hortaz, azken hamarkadetan
|
emakumeak
lan merkatura sartzen doazen arren, eremu hau bazterkerian oinarritzen da oraindik. Hau guztia emakumeen eskubide sozialekin lotu daiteke, baita, hiritartasun?
|
|
|
Pauso bat haratago emateko, genero aldetik markatuta dauden lanbideetan emakumeek bizi duten segregazio bertikala lantzea ere etorkizunean interesgarritzat jotzen da. Izan ere,
|
emakumeek
lan merkatuan bizi duten segregazio bertikala jada landua izan den arren, testuinguru bereizgarri maskulinizatuak izan ditzakeen eraginean eta ezagutzan sakontzeko beharra dago. Hori guztia emakumeek testuinguru maskulinizatuetan bizi dituzten lan segregazioaren mekanismoak eta ondorioak bere osotasunean ulertu eta aurre egin ahal izateko.
|
|
|
Gizonezkoen kopuruak% 79, 9tik% 76,1era igo ziren. Munduan,
|
emakumeek
lan merkatuan parte hartzeko probabilitatea ia 27 puntu portzentual txikiagoa da gizonezkoena baino. Espainian soldata aldea %19, 3koa da, eta Europan %16, 3koa Otsailaren 22an, Soldata Berdintasunaren aldeko Europako Eguna ospatu zen.
|
|
|
SM Fundazioak argitaratu ditu, eta kontzientziatik esnatzea dira gai hauen inguruan: hezkuntzarako sarbidea,
|
emakumeen
lan merkatuan sartzeko desberdintasun baldintzak eta hondamendi naturalek Filipinetako populazio ahulenaren bizitzan duten eragina. Irudia:
|
|
2018
|
|
|
Eta kontua da, halaber, «Ez bat ez gutxiago, bizi nahi dugu» oihukatzen jarraitzea, emakumea familiako gizonen jabetza objektutzat har dadin, haiei lotuta egon behar baitu, itzalpean egon behar baitu, eta bere beharrak ase. 5 Amatasunari lekua ematea Espainiako jaiotze tasa munduko txikienetakoa da, eta amatasuna da
|
emakumeek
lan merkatuan parte hartzeari eragin negatiboa eragiten dioten faktoreetako bat. Emakume askok, ama izatean edo, ugaltzeko adinean egoteagatik, lan merkatuan diskriminazioa jasan dute:
|
|
|
«Nahiz eta
|
emakumeok
lan merkatuan sartu nahi dugun, oztopo ugari topatzen ditugu bidean, eta aukera berdintasun falta da oztopo nagusienetako bat. Ikastaro honen bidez, emakumeak lanerako ahalduntzen dituzten tresna eta abilezia pertsonal, emozional eta sozialak eskainiko dira, erronka ezberdinei aurre egiteko:
|
|
2020
|
|
|
Iraultza industrialaren ondoren, mobilizazio jarraituari esker, eta bi Mundu Gerren ondorioz,
|
emakumeak
lan merkatuan sartzen hasiko dira masiboki. Merkantilizazio prozesuan sartzeak independentzia ekonomikoa ahalbidetu izan die emakume askori, gizonekiko independentzia lortze bidean, hau da, desfamiliarizazioa lortze bidean, nahiz eta merkantilizazioak beste esklabotza mota bat sor dezakeen (ikerketa honetan jorratuko ez duguna).
|
|
|
Hego Euskal Herrian, enplegua sustatzeko politikak bost ardatzen inguruan antolatu dira, nahiz eta ikerketa honetarako bi diren nagusiki interesatzen zaizkigunak: zailtasun handienak dituzten taldeak laneratzeko kontratu bat,
|
emakumeak
lan merkatuan sartzeari arreta berezia emanda, eta lana eta familia bizitza bateragarri egiteko neurriak sustatzea. Bi ardatz hauen garapenak estatu edo ongizate erregimenaren familiarizazio maila ematen digu, hau da, gure erakunde publiko eta pribatuen sexismo maila:
|
|
|
kontzeptu horrek ez du lanen batuketa xinple bat iradokitzen, baizik eta egunean egiten ditugun jardueren konplexutasuna handitu. Ez da bakarrik
|
emakumeak
lan merkatuan sartzen direnean lan ez ordainduarekin jarraitzen dutela, baizik eta merkatuan bertan beste modu batean aritzen direla (kontratu partzialak, bilakaera ez da lineala eta metagarria gizonena bezala, etab.). Horrek eraginak dauzka pentsioetan, lanetik eratortzen diren eskubide eta prestazioetan, etab. Bestalde, eskubide sozio-politikoetan pentsatzen badugu, ez daukate denborarik parte ... Eta hori oso zaila da kuantitatiboki neurtzea.
|
|
|
Itzalpeko zaintzaren zama soinean daramate
|
emakumeek
lan merkatuan egon arren, eta lasta ez da desagertzen zahartzaroan pentsiodun bihurtzerakoan.
|
|
|
Egoeraren argazki orokorra marraztu du Joseba Zalakain SIIS dokumentazio eta ikerketa zentroko zuzendariak: " Gosta Esping Andersen soziologoak askotan esaten du
|
emakumea
lan merkatura sartu izana dela ongizate estatuaren erronka handienetako bat. Kontua da emakumeak soldatapeko lanera atera direla, baina gizonok ez garela sartu etxera.
|
|
|
soldatarik gabe eta kontratu harremanik gabe". Haren hitzetan, familia tradizionalaren egitura aldatzearekin batera, moldatu egin da kapitalaren ituna ere, eta horrek berekin ekarri du
|
emakumea
lan merkatuan sartu ahala soldatak apaldu izana eta kontratuak ezegonkortu izana. " Orain, familiek bi soldata behar dituzte bizitzeko, eta zaintza lanetarako beste pertsona batzuk azpikontratatzen dira, horretarako gaitasun ekonomikoa dagoenean".
|
|
|
Jakina, laurogeiko hamarkada baino lehenago ere
|
emakumeak
lan merkatuan aritu ziren, esaterako, landa eremuko baserrietan produkzio zein erreprodukzio lanak burutzen zituzten eta, gerora, industrializazioarekin batera etxea eta produkzio eremua banatu arren, emakume asko herrietatik hirietara mugitu ziren. Bertan, batik bat, neskame gisa lanean edota fabriketan aritu ziren (oihalgintzan, esaterako){ 5}.
|
|
2021
|
|
|
COVID eragindako krisian ere gobernuek kapitala lehenetsi dutela salatu du mugimendu feministak, eta emakumeen kontrako erasoek ez dutela etenik izan: «Abusu polizial eta instituzional arrazistak jasan ditugu, ehunka kide etxetik kaleratuak izan dira, milaka
|
emakumek
lan merkatua utzi behar izan dute zaintza lanei heltzeko, indarkeria matxistak ez du etenik izan, eta krisialdiak eragin zuzenekoa izan du eremu feminizatuetan, bereziki egoera irregularrean dauden emakumezko langileen eremuetan».
|
|
|
Ohikoa da
|
emakumeentzat
lan merkatua zailagoa izatea gizonentzat baino. Prekaritate tasa handiagoak dituzte, soldata txikiagoak jasotzen dituzte, eta, gainera, haietako gehiago daude lanik gabe.
|
|
|
Azken hilabeteei begira jarri dira, eta salatu dute COVID bueltan sortutako krisiak" eregin zuzena" izan duela espazio feminizatuetan, eta" bereziki" egoera irregularrean dauden emakume langileen eremuan: " Mugak eta kaleak militarizatuta ikusten ari gara, abusu polizial eta instituzional arrazistak jasan ditugu, ehunka kide kaleratuak izan dira edo kaleratze arriskuan daude, milaka
|
emakumek
lan merkatua utzi behar izan dute zaintza lanengatik, agerian geratu da Euskal Herrian bertan erabakiak hartzeko ahalmen eza, espazio okupatuak desalojatu dituzte, indarkeria matxistak ez du etenik izan eta krisialdiak eragin zuzena izan du eremu feminizatuetan, bereziki egoera irregularrean dauden emakume langileen eremuan. Aurten inoiz baino gehiago, sistemari arrakalak sortzeko konpromisoa adierazteko asmoz antolatu dugu Martxoaren 8a"
|
|
2022
|
|
|
. Baina kontziliazioaren kostua zifra horietatik haratago doa. Malasamen Klubeko Yo No Renuncio elkarteak badaki hori. Irabazi asmorik gabeko erakundea da, eta Espainian adiskidetze gabeziaren gizarte arazoa eta
|
emakumeak
lan merkatuan duen zigorra agerian jartzeko borrokatzen da. bere “Adiskidetzearen kostua” azterketa soziologikoa ugalketa lanak gizartean izan behar duen balio soziala eta ekonomikoa aldarrikatzeko datu gehiago ematen ditu. Horretarako, 76.000 emakumek otsailean erantzundako inkesta baten bidez, 51.627 baliozkotu ziren.
|
|
|
Motiboez aritzean, sarritan aipatu izan dira, Luxanek gogorarazi zuenez,
|
emakumea
lan merkatuan sartu izana, indibidualizazioa eta familia egiturak krisian daudelako argudioa. Alabaina, datuen argitan, arrazoi horiek ez dira «sostengatzen», Luxanek zehaztu zuenez.
|
|
|
70eko eta 80ko hamarkadetan, hiri liberaletik hiri neoliberalera igarotzen hasiko gara. Industria murriztuko da, zerbitzuak handitu,
|
emakumeak
lan merkatuan sartzen hasiko dira masiboki, eta, aldi berean, espazio publikoak desagertzen hasiko dira. Hiria, hiritar liberal produktiboaren espazioa izatetik, edo produkzioaren eta esplotazioaren tokia izatetik, metaketa eta desjabetzearen espazioa izatera igaroko da.
|
|
|
3
|
Emakumea
lan merkatuan sartu da, baina desparekotasun baldintzetan eta aurkako testuinguru sozioekonomiko batean sartu da, eta horri Marokoko gizarteak emakumeen enpleguari ematen dion balorazio eskasa gehitu behar zaio.
|
|
2023
|
|
|
Estatuak presentzia gehiegi zuelakoan, pribatizazioen bultzada eta norbanakoaren ekimenaren garrantzia azpimarratu ziren beste ezeren gainetik, eta honek sekulako oihartzuna izan zuen mundu zabalean. Azkenik, ereduaren krisia,
|
emakumeak
lan merkatura sartzen hasi baitziren eta honek zalantzan jarri baitzuen urrezko aroan martxan jarritako eredua.
|