2003
|
|
Greba etengabeetan haziak gara gu. Errepublikako Asaltoko Guardia estreinatzen ikusi dut, baita hemengo
|
emakumeek
nola egiten zieten aurre ere, putakumeka. Grebetan ejertzitoak esku hartzen zuen, tiroka.
|
|
Neska mutil gazteen arteko harremanak, batez ere flirteatze girokoak, maiz azaltzen dira narrazioetan. Esaterako, GabAt delakoan Mariño eta bere lagunak jaietan direnean, eta neskatilekiko harremana gertatzen denean,
|
emakumeak
nola kortejatu, gustuko emakumeagana nola hurreratu, ze solasgai erabili... gustuko gaiak ditu idazleak.
|
|
Neska mutil gazteen arteko harremanak, batez ere flirteatze girokoak, maiz azaltzen dira narrazioetan. Esaterako, GabAt delakoan Mariño eta bere lagunak jaietan direnean, eta neskatilekiko harremana gertatzen denean, emakumeak nola kortejatu, gustuko
|
emakumeagana
nola hurreratu, ze solasgai erabili... gustuko gaiak ditu idazleak.
|
|
Ikasten ahal da hori sekula, ehun urte bizi izanda ere. Jakiten ahal du gizonak inoiz
|
emakumeek
nola duten arra ikusten.
|
2006
|
|
Afganistango emakumeak hona ekartzen dituzu eta albokoarekin hitz egitea bezala da. Berak beste arazo batzuk izango ditu, seguru aski, baina nola ikusten duen berdintasuna, zein pauso eman behar diren,
|
emakumeak
nola eta non dauden diskriminatuta nola konturatzen den, zer egin behar den diskriminazio hori gainditzeko... hori berdin da Euskal Herrian zein Afganistanen zein Iranen.
|
|
Internet gizonezkoek eta
|
emakumeek
nola darabilten ikusita, egia esan, ez dago alde handirik baina, halaz ere, emakumea praktikoagoa da sarea baliatzeko unean.
|
2007
|
|
Bidaia hori" Emakumeen kooperatibak mundu arabiarrean" lemapean egiten da, eta, horregatik, hiri gehienetan lan egiten duten emakumeen kooperatibak bisitatzea aurreikusi da. Saio horietan,
|
emakumeek
nola lan egiten duten ikusiko da, eta haiekin Marokoko kulturaren produktu tipikoei eta beste gai interesgarri batzuei buruz hitz egingo da. Prezioa 610 eurokoa da bazkideentzat eta 660 eurokoa bazkide ez direnentzat (pertsona fisikoek zenbatekoaren %25 murriztu ahal izango dute eta sozietateek %35 errenta aitorpenean).
|
2009
|
|
Lierni Agirrezabala erreportaria, bere aldetik, jokoarekiko menpekotasuna duen emakume batekin izan da. Ludopatiak
|
emakumeei
nola eragiten dien aztertzen duen lan bat kaleratu berri du EHUko Psikologia Fakultateak eta gaixoek gizartearengandik jasotzen duten erantzuna zein den aztertuko da saioan zehar.Bestalde, Iñigo Agirrek Behobia Donostia maratoi erdirako prestaketak nola egin behar diren azalduko du.
|
|
Eta gizon
|
emakumea
nola sortu zen?... Beharbada irakurleak txikitan portzelana estimatu bat etxean apurtu zuen, eta amak eraman zuen disgustua gogoratuko du, eta bere larritasuna.
|
|
Azpititulua hauxe du:
|
Emakumeek
nola gaindi dezaketen depresioa.
|
|
Albistegian nazioarteko emakumearen egunaz hitz egingo dugu, eta martxoaren 8a baserriko
|
emakumeek
nola bizi duten eta zer esangura daukan ikusiko dugu. Emakume baserritarrek egiten duten lanak oraindik jarraitzen du merezi duen onirizpenaerdietsi gabe.
|
|
Dependentziarik handiena pertsona arteko harremanetatik, harreman hurbiletatik dator.Beraz, preskripziorik gogorrenak emakumeen pertsona arteko ezaugarriekin lotuago daude (emakumeak lagunkoiak, goxoak eta atseginak izan behar dira), gaitasundimentsioarekin baino. Hau da, preskripzioa da
|
emakumeak
nola portatu behardiren pertsona arteko mailan, ez hainbeste nola portatu behar diren lanean. Emakumeekiko estereotipo preskriptiboek irauten dute, emakume askok etxetik kanpo lanegiten badute ere, gizonak oraindik ere emakumeekiko mendekoak direlakoemazte eta ama bezalako rolak betetzeko.
|
|
Ezkaratzean andre bat oihuka ari zela entzunda, auzokideek ertzainei deitu zieten. Hara iritsi zirenean, gizonezkoak
|
emakumea
nola heltzen zuen ikusi zuten poliziek. Erasoaren ondorioz, gorputzean odol arrastoak eta kamiseta erabat hautsia zuela artatu zuten poliziek biktima.
|
2010
|
|
Abertzale sentimenduari dagokionez ez da generoaren araberako alderik antzematen, bai
|
emakumeak
nola gizonak eskalako posizio ertainetan kokatu dira (4,9 eta 5 puntu, hurrenez hurren).
|
|
10.07.56.05 Harrigarria da
|
emakumeek
nola tapatzen duten
|
|
–Hau ona da gizonezkoek
|
emakumeok
nola sufritzen dugun ikasteko.
|
2011
|
|
Hau esanda, badoa LEONOR, bizi. KARLOS,
|
emakumea
nola urruntzen den begira geratzen da.
|
2012
|
|
Halaber, bikotearekin harremanik ez zuen lekuko bat gerturatu zitzaien agenteei gizonezkoak
|
emakumea
nola jo zuen ikusi zuela esanez. Ertzainek 20 urteko gaztea atxilotu zuten ustezko indarkeria matxista delitua leporatuta.
|
|
Bestetik, tragediaren soingainekoa eranzten duenean, nahikoa atsegina eta jostagarria da. Irrikaz nago
|
emakumeekin
nola jokatzen duen ikusteko: uste dut gogotik ahaleginduko dela orduan!
|
|
Arrasate 1936 Emakumea, gerra eta errepresioa ikus entzunezkoa. . Elgeta eta Aretxabaletako dokumentalak egiteko erakundeen laguntza izan genuen, baina laguntza horiek gero eta urriagoak direnez, eta salmentak ere kopuru mugatuak dituenez, Arrasaten Gerrak
|
emakumeei
nola eragin zien kontatzeko beste bide batzuk bilatu beharrean geunden?, azaldu digu taldeko Julia Mongek.
|
|
|
Emakumeak
nola daki euria ari duela?
|
2013
|
|
Ez du formaren edertasuna bilatzen, ez da pertsonaiekiko lerrotzen edo urruntzen. Egoera eta sentimendu korapilatsuak zaizkio interesatzen, eta ataka horietan diren gizon
|
emakumeak
nola egokitzen diren azaltzeak.
|
|
–Eta nola nahi duzu esatea ba, morroi horri txortan egitea gustatzen bazaio berdin
|
emakumeekin
nola gizonezkoekin?
|
2014
|
|
ez dut emakume horrekin arazorik izan nahi, eta zerbaitek esaten dit izango ditudala telebistara hurbiltzea erabakiz gero. Ez dut ulertzen, zarata honekin guztiarekin, beste
|
emakumeak
nola irakurri ahal zuen.
|
|
Kontatzen didate zenbat xanpain edaten duten unibertsitatean, eta zenbat diru galtzen duten kartetan. Zure adineko gizonek badakite
|
emakumeak
nola tratatu.
|
|
emakumeak marrazkiari so egiten zion bakoitzean, belarritik belarrirainoko irri zabala egiten ez zuen, bada! Beñatek, gero, lana bukatu,
|
emakumeari
nola deitzen zen galdetu?. Cécile, erantzun zion honek?, eta eskaintza idatzi zion, frantsezez:
|
|
gorputzakkontrolatuta egon behar du edo adiestratuta edo, bestela, gaitasun motorrari lotuta, modu horretan historian zehar lorpenak eta sariak horri lotuta egon dira. Ikuspegihonetatik ikusita, interesgarria litzateke aztertzea neska
|
emakumeok
nola biziditugun eskolan gertatzen diren nesken eta mutilen arteko desberdintasunak.
|
|
...gunak agertu zituzten, nonbait loteriaren sari bat irabazi ondotik; Azpilkuetan, zerriak kontzeko txabolak egin zituzten; Erratzun, udaro barazkiei eraso egiten dien xartaxa eta Bilkorteko sorgina erremedioa eman nahirik irudikatu zuten; Arizkunen, dantza lotua plazan dantzatzeko zailtasunak erakutsi zituzten; Arraiozko karrozak, Jauregizarreko etxekoandreak sorgin izateagatik kondenatutako zortzi
|
emakume
nola salbatu zituen agertzen zuen; Iruritak, herriko gazteek inauteriak nola ospatzen zituzten; Oronozkoan, Franco garaian murriztutako eskubideez aritu ziren, hain zuzen, emakumeek ezin zutela batzarreetan parte hartu, «familiko buru ez izateagatik». Lekarozko organ, Lekarozko eskola berriz irekitzekotan nolakoa izan lukeen agertzen zuten, euskalduna eta gaur egungo legeak ezartzen dituen murrizketarik gabe.
|
|
Guztira, 26 panel jarriko dituzte ikusgai, gai ugari jorratuz: Frankismo garaiko etxegabetzeak (lapurretak, janari kentzeak…), Frankismoak
|
emakumea
nola modu bikoitzean zigortu zuen (ile mozteak, atxiloketak…), Gerraren miseriak (herritar zibilen aurkako bonbardaketa indiskriminatuak, armamentu pisutsua gerra egiteko, herri mailako oinarrizko ekonomiaren gaineko kontrol osoa, errazionamendu liburuxka…), Francoren kartzelak; billabonatarrak infernuan, Mugarik gabeko errepresioa 40 urtez, Erbesterazko bide latza: izugarrikeriatik ihes egiteko erromesaldia, Menderatze ideologikoa:
|
2016
|
|
|
Emakumeak
nola jokatuko zain,
|
|
Bere lehen poesia liburuarekin
|
emakumeak
nola hunkitu zituen kontatu du ondoren, emakume helduak ia beti, horietako batzuk bere etxearen aurretik igarotzen baitziren disimuluan, alde batera lehenik eta bestera gero, paretik pasatzean leihoetara begiratzeko aprobetxatuz. Berak ez duela emakumeekin suerterik izan, baina ezagutzen duela, aitortu du, begiratzeko modu hori.
|
|
Paperean jasotako eskubideak ez dira bermatzen».
|
Emakumeekin
nola, euskaldunekin hala. «Minorizatuak gara».
|
|
Eta gero,
|
emakume
nola egiten dudan ikusiko duzu.
|
2017
|
|
–Egun hori baino lehenago ibiliak izanen ziren elkarrekin. Auskalo
|
emakumeak
nola zuritzen zizkien ateraldiak seme alabei. Kontent egon izanen ziren, ama alargunak lehengo ohiturak berreskuraturik.
|
|
Ez dut ene lana hemen kontsideratuko,
|
emakumea
nola ikusi eta transformatu duen mendebaleak, etapaz etapa eta arloka, prototipoak segitzea: Erdi Aroko santak eta birjintasunaren gurtza, trobetako amodio gortesaua, milaka sorgin kiskalduak, Ernazimentuko eta Saloi ilustratuetako dama eskolatsuak.
|
|
Hezkuntza aipatu du. . Erabat markatzen du
|
emakumeak
nola sartzen diren lan merkatuan eta gizonezkoak nola: soldata edo lanaldia negoziatzeko, enpresan bertan gora egiteko, beren burua erakusteko eta esateko, hau nik egin dut??.
|
|
Alde batetik, biztanleria amerikar zuriaren gehiengoak irrazionalki pentsatzen du, bere fantasia politikoan, gutxiengo sozial hauek, beren arrazaren edo generoaren, aitzakiarekin?, merezi dutena baino gehiago lortzen gozatzen dutela, liberal zurien erruduntasuna beren alde nola manipulatu dakitelako (zerga gutxiago, estatuaren asistentzia eta laguntza gehiago...). Hots, gehiengo zuriarentzat, gutxiengo arrazial etnikoak eta
|
emakumeak
nola gozatu dakitela suposatzen den subjektuak dira. Bestetik, Trumpek, gehiengo zuri amerikarrak bezala, gutxiengo sozial horien gozamen merezigabea gorroto du eta, beraz, gorroto horren adierazle nagusi bihur daiteke.
|
|
«Feloek masaje horrekin esaten digute zenbat maite gaituzten, eta haientzat zer garrantzitsua den», adierazi du Floridako Unibertsitateko (AEB) ikerketa proiektu batek. Ondoren, bideo dibertigarria, katuek beren gizon
|
emakumeei
nola nahi duten eta nola jakinarazten duten ikasteko. Jarraitu Eva San Martini Twitter en.
|
|
Hauexek datozkit niri burura: arazo sozialen teorizazioa eta errealitatearen diagnostiko konplexuak eta txukunak egitea; testuingurua/ k ondo ezagutzea eta testuinguru horietara teoriak zedarriztatzea; galdera berriak egitea; aldaketarako eta disidentziarako estrategiak bururatzea eta aurrera eramatea; herri elkarteak indartzea eta gizartea astintzea; feministak ez diren
|
emakumeekin
nola aritu jakitea; ordezkari politikoekin negoziatzen edo haiek presionatzen asmatzea...
|
2018
|
|
Kontratua gailenduz gero, sexu ezberdintasuna ugazabatzan eta mendekotasunean oinarritzen duen konstrukzio patriarkalak bertan segituko du, erreprimituta badarik ere. Konstrukzio horrek, hain justu, bere hartantxe iraun behar du norbanako kontzeptuak esanahirik izango badu eta hala
|
emakumeei
nola gizonei libertatearen promesa egingo badie, jakin dezaten zer izan behar duten helburu. Konstrukzio hori erreprimituta baino ezin dute emakumeek halako helbururik izan.
|
|
Bere ustez, linguistika egiteko oso garrantzitsua da testuinguru soziala aztertzea, eta, era berean, hizkuntzak erakusten digu gizartean dauden desberdinkeriak. Emakume eta gizonen artean dagoen desberdinkeriaz aritu zen, hizkuntza erabiltzeko ikasketa prozesua eta hizkuntzaren erabilera kolektiboak
|
emakumea
nola tratatzen duen aztertuz.
|
|
ezkondutako gizon batekin harremanak dituen emakumea. Lakoffen ustez, beraz, bi hitz horien adierekin argi geratzen da gizonak eta
|
emakumeak
nola definitu ohi diren. Gizona munduan egiten duenaren arabera definitzen da; emakumea, aldiz, zein gizonekin harremanetan dagoen arabera.
|
2019
|
|
Garai hartako emakume eredugarria izateaz gain, Undsetek bere lanetan
|
emakumeak
nola islatu zituen irakurtzeak eman dit atentzioa; baita sexualitatea, feminismoa eta gizartean emakumearen papera nola uztartu zituen ere, hain zuzen, aitzindaria zen pentsatzeko modu hori garai haietarako.
|
|
–Gertakariak katalogatzeko zailtasunak daudenean edota zalantzak dauzkatenean ea indarkeria egon den edo ez, bakoitzaren posizioaren eta joera kognitiboaren araberakoa izango da intimidazioari buruz egiten dugun interpretazioa; hau da, norberaren esperientzien motxilaren araberakoa?, azaldu du Asuak: ?
|
Emakumea
nola senti daitekeen hautemateko sentsibilitatea daukanak argiago ikusiko du hura [Iruñekoa] intimidazio egoera bat izan zela; emakumea erabat behartuta sentitu zela, eta beretzat erosoena zena egitea erabaki zuela?. Aldiz, biktimei exijitzen bazaie erasoen aurrean erresistentzia esplizitu eta fisikoarekin erantzuteko, funtsean errua edo ardura haiengan ipintzen da, eta lehen aipatutako estereotipoa indartzen da:
|
|
emakumea zergatik da Bestea? Kontua da jakitea
|
emakumearengan
nola atzeman izan den natura historiaren joanean; kontua da jakitea gizadiak zer bilakarazi duen gizaki emea.
|
|
Kulturaren arloan, esaterako, aintzat hartzeko moduko eginkizuna betetzen dute halako emakumeek: haiek irakurtzen dute liburu gehien, baina kartetako bakar joko bat egiten den bezala leitzen dute; literaturak zentzua eta duintasuna izango baditu, irakurleek beren egitasmoetan konprometitutako norbanakoak izan behar dute, literaturaren laguntzaz zerumuga zabalagoetara jotzen dutenak; literaturak giza transzendentziaren mugimenduan txertaturik egon beharra dauka;
|
emakumeak
nola beheratzen dituen liburuak eta artelanak bere immanentzian irentsiz, bada, margolana ere apaingarri bihurtzen da halaxe; musika, berriz, lelo; eleberria, kakorratzez eginiko teontzia bezain asmakeria funsgabe. Emakume estatubatuarrak dira bestsellerrak doilortu izanaren erantzuleak:
|
|
Nabarmentzekoa da ezen, konparatzen baditugu emakume ezkongabeen suizidio kopurua eta emakume ezkonduena, ohartzen garela ezkonduak bizitzaren hastiotik irmo babesturik daudela hogei hogeita hamar urte dituztenean (batez ere, hogeita bost hogeita hamar bitarte), baina ez hurrengo urteetan. . Ezkontzari dagokionez, idatzi du Halbwachsek?, babesa ematen die hala probintzietako
|
emakumeei
nola Pariskoei, batik bat hogeita hamar urte bitarte, baina gero eta gutxiago hurrengo urteetan?.
|
|
emakumeek ia debekatua dute ezertxo ere egitea. Nolanahi ere, a priori ez du batere zentzurik konparatzeak gizonek eta
|
emakumeek
nola darabilten askatasuna nork bere mugen barruan, zeren eta, hain zuzen, libreki erabiltzen baitute askatasuna. Askotariko moldeak hartuta, fede txarreko tranpek eta seriotasunaren engainuek kalte egiten diete bai gizonei eta bai emakumeei; askatasuna oso osoa da bakoitzarengan.
|
|
–Bai memeloak gizonak!
|
Emakumeek
nola sartzen dieten buruan nahi duten guztia!?, idatzi du Marie Thérèsek. Askok, ordea, nazkaz betetako erresumina diete gizonei; haien bizioez higuindurik daude, besteak beste.
|
|
Emakumeak onartzen duen mendekotasuna ahultasunetik datorkio:
|
emakumeak
nola aurkituko du elkarrekiko mendekotasunik, bada, berak haren indarrean maitatzen duen gizonarengan?
|
|
Uraren gainean ibiltzen nintzen; emakumeak nire besoari heldu, eta hondora noa?.
|
Emakumeak
nola dezake hainbeste, gabezia, pobrezia, negatibotasuna baizik ez bada, eta haren magia alegiazkoa bada. Montherlantek ez du azaltzen.
|
|
biziak zahardadearen eta heriotzaren hazia du bere baitan, nahiz eta arroparik erakargarrienak jantzi. Gizonak
|
emakumea
nola erabiltzen duen, bada, horrexek txikitzen ditu haren bertuterik estimatuenak: ama izateak higaturik, erakarmen erotikoa galtzen du; antzua bada ere, urteen joana aski da haren xarma histeko.
|
|
–Gerrariak arriskua eta jokoa maite ditu, dio Nietzschek?; horregatik maite du emakumea, huraxe baita jokorik arriskutsuena?. Arriskua eta jokoa maite dituen gizonak atsekaberik gabe ikusten du
|
emakumea
nola bilakatzen den amazona, baldin eta hura menderatzeko esperantza badu: bihotz bihotzean, zera nahi du, borroka hori jolas bat izatea berarentzat, eta emakumearentzat, berriz, destinoa jokoan izatea; hona gizonaren egiazko garaipena, gizon askatzaile nahiz konkistatzaile izan:
|
|
Zenbaitetan, krisia aise konpontzen da; bestelako egoera tragiko batzuetan, ordea, suizidioa edo erotasuna da krisiaren amaiera. Zernahi gisaz,
|
emakumeak
nola erantzuten duen, horren araberakoa du destinoaren parte handi bat. Psikiatra guztiak bat datoz zein garrantzizkoak diren emakumearentzat hastapen erotikoak:
|
|
Batzuek diotenez, lehengo aldia mingarria eta, oro har, esperientzia mingotsa izaten dun. Albertok, haatik, bazekien jendea nola tratatu?, bazekien
|
emakumeok
nola tratatu. Gau hartan, nire gorputzaz gain, bihotza ere eman nionan, inori inoiz eman ez diodan eran eman ere.
|
|
Guztiak horrela ez ziren arren, gogoan jaso dira alderik ludiko eta askatzaileenak, transgresiboenak neurri batean:
|
emakumeek
nola edaten zuten, nola zizpatu edo mozkortzen ziren, zein lotsagabekaria esaten eta egiten zituzten zenbaitetan zenbaitzuek, nola ibiltzen ziren ujuka eta irrintzika etxeko bidean eta abar. Garaiko gizarte moralistaren ustez, gizonezkoei noiznahi onartzen zitzaizkien ekintzak arau hausleak ziren emakumeek eginez gero.
|
|
Kontua da Baretskik oso gutxi dakiela bere" emaztegaiaz", inoiz ez baitio ezer galdetu hari buruz. Hori gehiegi da Laleri arreta ez emateko, eta ohartu orduko, Baretskiri aholku ematen ari zaio,
|
emakumeak
nola tratatu behar dituen esanez. Barrutik, isiltzeko esaten ari zaio bere buruari.
|
|
Nieuwmarkt plazara joan beharrean, bat batean Rosse Buurt en erdian aurkitu ginen, Auzo Gorri ospetsu horretan, non prostitutak azaltzen diren kristalezko kabinen barruan balizko bezeroek aukera izan dezaten. Kale pare bat gora eta behera ibili ginen, begiratuz erakusleiho haietan
|
emakumeek
nola egiten zuten irribarre, poseak eta keinuak eskainiz gonbit gisara, bezeroak logela itxurako kubo haietara sar zitezen. Bazeuden gazteak, oso gazteak, helduak eta nire irudiz gure adina izango zuten neska ugari.
|
|
Nola?. Euskaldunak soilik ez; gizon
|
emakumeak
nola hasi ziren hitz egiten azaltzeko gure emaitzak ezin hobeak dira.
|
|
Inoiz esan izan didazu oroitzen al zara, elkarrekin oheratu besterik ez zitzaigula falta. Azken urte hauetan nirekin bizi izan den
|
emakumea
nola ezagutu nuen ere kontatu nizun behin.
|
2020
|
|
Kaskamotz utzi eta errizino olioa edatera behartzea tortura gehigarri bat izan zen.
|
Emakumea
nola iraindu bazekiten. Aukerarik gabe komunera joateko, danborraren erritmopean kaletik desfilatzera behartzen zituzten.
|
|
Ezin du eraman izena ahoskatzen ere ez dakien Andraize auzo elkarteak
|
emakumeak
nola hauspotu dituen. Gizonen artean basektomiaren inguruko informazioa zabaltzen ari direla jakin duenetik, gaia beti dauka ahotan.
|
|
Gertatu zaienaren kontzientzia hartzen dute, eta zahartzaroan horri guztiari aurre egiteko irtenbide ezberdinak aurkitzen dituzte. Zentzu horretan, 36ko Gerrari buruzko euskal eleberrigintzan gerra
|
emakumeek
nola bizi izan zuten erakusten duten narrazio bakarrenetarikoa da.
|
2021
|
|
Pasaiako emakumeak pandemiako bizipenak partekatzen liburuxka ilustratua. Bertan, izurriteak Pasaiako
|
emakumeei
nola eragin dien bildu dute, haien bizipenetan fokua jarrita, eta diagnostiko komun bat egiteko ere baliatu dute prozesua. Kontxi Lopez Soriak eta Clara Wolfram Perezek dinamizatu dute prozesua, eta testua idatzi; eta Pasaiako Udaleko Berdintasun Sailak koordinatu eta bultzatu du lana, beharrezkotzat jo duelako «pandemia genero ikuspegitik ere analizatzea».
|
|
Sinbologia baten lagina da: gizonak eta
|
emakumeak
nola irudikatzen gaituzten komun publikoetan.
|
|
Igeltsuzko harria, fabrikako labeetan deshidratatu ondoren mailu errota batean txikitzen zuten, eta lortzen zuten hautsa 20 kiloko zakuetan sartzen zuten. " Fabrikako etxebizitzetan langile batzuen familiak bizi ziren, eta gogoan dut, adibidez, han bizi ziren
|
emakumeek
nola josten zituzten hautsitako zakuak".
|
|
Eta ez dakit zer esan, mundua arraroa zen zure sasoian eta arraroagoa da orain. Feminismoarekin adiskidetzearren idatziko luke, akaso; edo bere baitako femeninotasunean arakatzearren, bere misoginia batere sendatu gabe; edo
|
emakumeoi
nola idatzi genukeen esatearren edo emakumeok nolakoak izan ginateken seinalatzearren; edo... jainkoak daki zergatik –gizontxoak izan nahi duen jainkotxoak esan nahi dut– Gizontxoaren literatura gizontxotxolokeriara nola amiltzen den ikusi nahi duenak espektakulua, benetako espektakulua haren literatura trabestituan aurkituko du, haren emakumezko pertsonaien literaturan, esan nahi dut.... Orrialde batzuk aski dira ilea lazten duen lotsa sentitzen hasteko, literatura estrabagante bat ikusteko, baita inoiz literatura sobrio eta elegante bat egiteko gai izan den idazlearen eskutik ere.
|
|
Baina autoreak primeran ulertzen zuen
|
emakumea
nola sentitu omen zen.
|
2022
|
|
Alkatearekin hitz eginen dinagu eta
|
emakumeari
nola lagundu hemen galdetuko Dultzineak.
|
|
Eta bai, substantziarik gabeko mendekotasunak ere nabarmen markatzen dituzte genero aginduek. Psikologoaren esanean, gizonei edo emakumeei egindako gehitze batzuk erlazionatzeko joera dago; praktika okerra da, “gizonek eta
|
emakumeek
nola jokatu, pentsatu eta jokatu behar duten zehazten duten gizarte etiketen ondorioa da”. Horregatik, errealitate horri egiatasunez erantzuten dioten azterlanak egin eta datuak jasotzearen garrantzia.
|
|
–Joño, Corley! Badakik
|
emakumeak
nola tratatu! –esan zuen.
|
|
Posizio berezi horretatik abiaturik, Arcan gizonen eta emakumeen arteko harremanen etnologia autorreflexiboa egiteari lotzen zaio, maitasunaren eta prostituzioaren mekanismoen bidez
|
emakumeak
nola fabrikatuak diren azaltzeko, maitasuna eta prostituzioa continuum bereko bi polo gisa aurkezturik. Bere idazkerak distantzian lan egiten duelako:
|
|
...modu batera irudikatu, gaurgero egiteko bat dut, leku bat eta ospe bat, kalibre handiko puta bat naiz, eskari handikoa, Hegoaldeko herrialdeetara ere joan naiteke bere buruari bankuko billeteekin haize ematen dioten Zuriekin batera, gauza guztiak bestela bezala erosten dituzten bezeroak dira, Zurien nagusitasuna azpimarratzea beste helbururik ez dute, dena erosi litekeela erakutsi nahi dute, hala
|
emakumeak
nola besteren miseria, eta gizon hauek nire adina bi halako izateak ez du inor harritzen, hondartzan ikusten gaituztenean jendeak badaki zer egosten ari den gure artean, guri kasu ez egiteko moduan antzematen dut, eta bestalde askotan galde  tzen diot neure buruari zer pentsatuko lukeen amak ni bere adineko gizon batekin horrela ikusiko banindu, amak ez luke ezer pentsatuko, berak ez dakielako ...
|
|
Gizon zintzoa zela esan zidan, eta goxoa. Lotsatia ere bai, ez baitzekien
|
emakumeekin
nola jokatu. Mesaudaren lagunekin ezkondua zen behin baino gehiagotan, antza, baina denek ala denek ere abandonatu egin zuten, eta dibortzioa eskatu.
|
|
Kaskagorria barruan egongo da, agian adatsa eskuilatzen. Horrela irudikatzen du emakumea, apain mahaiaren ispiluaren aurrean eserita, ama zenak egiten zuen moduan, zinema klasikoan
|
emakumeak
nola.
|
|
|
Emakumeak
nola
|
|
Bileretan hitza hartzen nuenetan koordinatzaileak txantxak eta txisteak egiten zituen hitz egiten nuen bitartean, eta bulegoan matxismoa zegoela iradokitzera ausartu nintzen batean, zakar eten zidan, esanez ezin zitzaidala halakorik esatea bururatu ere, ideiarik ere ez nuela matxismoa zer den, eta Salvadorrera joan behar nukeela hango
|
emakumeak
nola dauden ikustera, hori bai, hori badela diskriminazioa (Sofa).
|
|
4). Asmo esentzialistei iskin egin, eta definizioa berariaz irekita uzten da, kontuan har ditzan bai indarkeriak performatzeko dituen askotariko moduak, bai indarkeriak
|
emakumeei
nola eragiten dien, haien arrazaren, etnizitatearen, kulturaren, klasearen, adinaren, sexualitatearen, funtzionaltasunaren/ disfuntzionaltasunaren... arabera.
|
2023
|
|
Jarduera guztietara «gehiegizko lehiakortasuna» zabaldu da, haren iritziz: «Gogoan dut 2012an lehen aldiz Transgrancanaria lasterketa egin nuenean dortsala hartzera joan eta mahaiko
|
emakumeak
nola esan zidan: «Gozatu!».
|
|
Elkartea bost emakume ekintzailek sortu zuten, bostei gertatzen zitzaizkien gauzak detektatu zituztelako. Halakoetan ikusten da
|
emakumeak
nola hezi gaituzten. Gizarteak ezartzen dituen rolen eta estereotipoen zamak arrastoa uzten du.
|
|
Oso zaila zaigu gutxitua eta zapaldua sentitzen denaren lekuan jartzea. Batzuk inauterietan
|
emakumez
nola mozorrotzen diren ez dit inongo graziarik egiten: prostitutak, erizainak...
|
|
Emakume beltzak eranskin gisa gehitzea hain justu emakumeok luzaroan kanpoan utzi izan dituzten sistemetan eta horri" aniztasun" esatea ez da konponbidea. Aurreko feminista beltzen lanean oinarrituz –Audre Lorde, eta abar–, Crenshawk bereziki erreparatzen du gutxiengoetako
|
emakumeek
nola sufritzen duten sekula onartu ez dituen edo oneratzen lagundu ez dien sistema baten eskuetan. " Halako bazterkeria arazoak ezin dira konpondu besterik gabe emakume beltzak dagoeneko ezarria den egitura analitiko baten barnean sartuta", idatzi zuen Crenshawk, ez baitzuen sinesten identitatea onartzera mugatzen zenik gizarte eta estatu batek diskriminazioari erantzuteko egin zezaketen guztia.
|
|
Bide batez, Kaioa nobelari benetan aspergarria iritzi zion.
|
Emakumeek
nola lortu nahi dute, bada, idazle, nobelagile, poeta edo saiogile itzala ez baldin badira ausar  tzen beren izen propioa erabiltzen?
|
|
Urria, baiki, baina orain beraientzat baino ez da. Nekez uler daiteke
|
emakumea
nola molda daitekeen halako lurrina zabaltzeko, halako tokian, xaboiarena, ile garbiarena. Baina izerdiarena ere bai, eta horrek are gehiago hurbil  tzera premiatu du.
|
|
Ez dakizu
|
emakumeak
nola tratatzen dituzten. Ideiarik ere ez.
|