2019
|
|
utopia sortu zen. Saint Simonen ideia batek, hau da, elkartze unibertsalaren ideiak, esklabotza mota guztiak ezabatzeko eskatzen zuen, hala obreroarena nola emakumearena; gizonak bezala
|
emakumeak
ere gizaki direnez, Saint Simonek haien askapena eskatu zuen, eta, haren ondotik, beste hainbeste egin zuten Lerouxek, Pecqueuxek, Carnotek. Zoritxarrez, tesi arrazoizko hori ez zen izan eskolan gehien zabaldurikoa.
|
2021
|
|
Beauvoirren obra anbiguotasun eta tentsio horrek zeharkatzen du, beraz. Batetik,
|
emakumea
ere gizaki, norbanako eta hiritarra dela aldarrikatzeko saiakeran, neurri batean ontzat jo eta birsortu egin zituen transzendentzia, giza kondizioa, norbanakoa eta hiritarra ulertzeko erak. Giza kondizioa eta transzendentzia/ immanentzia ulertzeko eran, adibidez, transzendentzia (bere borondatearen arabera menderatutako espazio eta denboraren, beharraren, proiektuaren, ekintzaren eta arrazoimenar... Dualismo horren baitan, emakumeak lurrera eta ingurura begira egoteari utzi eta berak ere zeruari desafio egiteko apustua egin zuen, giza kondizioa, transzendentzia eta unibertsaltasuna lortzeko bidetzat hori joz.
|
|
Ezkontzan, sexuan, lanetan, amatasunean edo zahartzaroan, Bata transzendentziarantz mamitzen den subjektua da; Bestea, berriz, immanentzian giltzapetzen den objektua. Horren aurrean, feminismo ilustratu, sufragista eta sozialistari segida emanez,
|
emakumea
ere gizakia, norbanakoa, subjektua eta hiritarra zela aldarrikatu zuen. Zehazki, transzendentziarantz, helburu propioak finkatu eta era aktiboan ekin, asmatu eta sortuko duen norbanako aske, burujabe, oso, autonomo, aktibo eta erantzulea jotzen zuen xedetzat.
|
|
Ezkontzan, sexuan, lanetan, amatasunean edo zahartzaroan, Bata transzendentziarantz mamitzen den subjektua da; Bestea, berriz, immanentzian giltzapetzen den objektua. Horren aurrean, feminismo ilustratu, sufragista eta sozialistari segida emanez,
|
emakumea
ere gizaki, norbanako, subjektu eta hiritar dela aldarrikatu zuen. Zehazki, transzendentziarantz, helburu propioak finkatu eta era aktiboan ekin, asmatu eta sortuko duen norbanako aske, burujabe, oso, autonomo, aktibo eta erantzulea jo zuen xedetzat.
|
|
Ikusi dugunez, gizonak gizadiaren irudia gainjarri izana zorrotz kritikatu zuen. Horren aurrean, printzipio ilustratuak bere egin, kontraesanak azalarazi eta beroriek emakumearengana ere hedatzeko apustua egin zuen,
|
emakumea
ere gizaki, norbanako eta hiritarra izan zedin: " Beauvoirrentzat, maskulinoa ‘gizaki’ generikoarekin solapatu da[...] Ondorioz, emakumeak ebatsi zaion partea aldarrikatu behar du, ‘gizaki’ generikoaz bere termino propioetan birjabetuz" (2009:
|
|
1 Norbanako buru jabearen eskutik kontratu heterosexualak ezarritako sexualizazio eta subordinazioaren aurrean,
|
emakumea
ere gizaki, norbanako, subjektu eta hiritarra zela aldarrikatzeko saiakeran, beroriek ulertzeko era modernoa eta horri lotutako dualismoak hein batean birsortu egin zituen Beauvoirrek. Transzendentziaren eta immanentziaren arteko dualismoan norbanakoa eta burujabetza ulertzeko era, adibidez.
|
|
Irauntza eta subordinazioaren aurrean, Pardo Bazan, Pizan, Arenal, Pullain de la Barre eta beste hainbatek urratutako bidean sakonduz,
|
emakumea
ere gizaki, norbanako, subjektu eta herritar zela aldarrikatzen hasi ziren feminista ilustratuak. Bide horretan, Gougesek 1791n aurkeztutako Emakumearen eta Emakumezko Hiritarraren Eskubideen Adierazpena rekin batera (2015), mugarria izan zen Wollstonecraften 1792ko Emakumearen eskubideen bindikazioa lana (2016).
|
|
|
Emakumea
ere gizaki, norbanako, subjektu eta herritar zela aldarrikatzen bazuten ere, mugimendu sufragistan bertan emakume guztiak ez ziren parez pare aitortzen. Ez zituzten aintzat hartzen emakume beltz eta langileak, besteak beste.
|