|
2001
|
|
|
|
Emakumeak
gizonak baino hobeto elikatzen dira, eta etxekoandreak dira dieta osasuntsuagoa egiten dutenak.
|
|
|
Azterketatik ateratako datuek erakusten dutenez, adinean aurrera egin ahala, biztanleak gehiago kezkatzen dira osasunaz, eta Euskal Herriko eta Madrilgo herritarrak dira gehien kezkatzen direnak; galiziarrek, berriz, ez diote ia garrantzirik ematen. Halaber, txostenak adierazten du
|
emakumeak
gizonak baino hobeto elikatzen direla, eta etxekoandreak direla dieta osasuntsuagoa dutenak eta osasunaz arduratzen direnak. Mercé Vidal Omega 3 Institutuko bozeramaileak azterketa aurkeztu zuenean adierazi zuen Espainiako biztanleek gantz saturatu gehiegi kontsumitzen dutela, eta horiek, neurri handi batean, kaltegarriak izan daitezkeela.
|
|
2002
|
|
|
Espainian, GIBak ia hiru aldiz eragin du emakumeen artean Europan baino. Izan ere, birusak zaurgarritasun handiagoa du, eta, horren ondorioz,
|
emakumeek
gizonek baino aukera gehiago dituzte infekzioa harrapatzeko. Sexu bidez kutsatzeko probabilitatea 4 aldiz eraginkorragoa da, gizonak emakumeari kutsatzen dionean.
|
|
|
Nesken %32k lotzen dituzte atal horiek beren hileko zikloarekin. Biztanleria lan horretan eta beste batzuetan,
|
emakumeek
gizonek baino ‘food craving’ gertaera gehiago ageri dituzte. Era berean, emakume gehiagok nahi dituzte elikagai azukredunak eta koipetsuak, hala nola pastelak, galletak, txokolatea eta izozkiak; gizonek, aldiz, proteina eta/ edo koipe ugariko elikagaiak jateko gogoa dute, hala nola pizza, intxaurrak, hanburgesak eta patata frijituak.
|
|
|
Irudia: Jaci Berkopec Arazo horiek askoz eragin handiagoa dute
|
emakumeengan
gizonengan baino (%90 eta %10 artean), eta ondorio oso larriak dituzte. Gaur egun, informazio neurri gehienek gai honi egiten diote erreferentzia; arazoa deskribatzen da, eta, era berean, trastornoak prebenitzen lagundu nahi da.
|
|
|
Europako gazteak gero eta garrantzi handiagoa ematen ari zaizkie gizonei, nahiz eta oraindik alde handiak dauden kontsumo ereduetan. Abstemioen ehunekoa bikoitza da
|
emakumeetan
gizonetan baino. Datu estatistikoek bi sexuen arteko parekotasuna islatzen dute.
|
|
|
“Zelulek, zerebroan kantitate normaletan ekoizten dutenez, askoz kantitate handiagoa sortzen dute erretzean, nikotinak estimulatuta”, esan zuen dekanoak, eta erantsi zuen azterketak substantzia hori sortzen duten zelula berriak baztertzeko aukera eman duela. Gizonak eta emakumeak Gainera, egiaztatu da estimulua handiagoa dela
|
emakumeetan
gizonetan baino, eta horrek azalduko luke zailtasun gehiago dutela erretzeari uzteko, “laguntza zerbitzu sanitario guztien” estatistiketan ikus daitekeen bezala. Ikerketaren bigarren fasea Drogei buruzko Plan Nazionalaren, Gaztela eta Leongo Juntaren eta NATOren Plan Zientifikoaren funtsen bidez finantzatu da, eta oxido nitrikoa sintetizatzen duen entzimarik ez duten “sagu mutanteekin” egindako probetan oinarrituko da.
|
|
|
% 38k adierazi du egunero fruta eta% 37k haragia jaten duela.
|
Emakumeek
gizonek baino esneki gehiago kontsumitzen dituzte. Horiek, ordea, eskuz irabazten diete haragia jatean.
|
|
|
Hala, baliabide gutxiko emakumeak dira ahulenak, lan ordaindurik gabeak eta familia karga handikoak. Espainiako
|
emakumeek
gizonek baino bizi itxaropen handiagoa duten arren, adituek diotenez, haien osasun egoera okerragoa da, “beren sexuaren araberako gizarte rol jakin batzuk onartu baitituzte, eta horiek kaltegarriak dira”. Hala, SESPASek adierazten du bikotekidea duten 25 eta 64 urte bitarteko emakumeek 20,1 ordu ematen dituztela astean batez beste etxeko lanetan (17,1 goi klasekoak eta 26 behe klasekoak), eta horrek “lan fisiko astunak” esan nahi du.
|
|
2003
|
|
|
Adituen iritziz, emakumeak, gazteak eta adinekoak berez dira estres laborala nozi dezaketen taldeak. Badirudi
|
emakumeek
gizonek baino hiru aldiz arrisku handiagoa dutela estresak erasateko, oraindik ere gehientsuenek bi lanegun osatzen baitituzte, etxekoa eta lantokikoa. Gazteen kasuan, lanpostuko esperientzia ezak ekartzen du estresa, eta horretatik errendimendu falta segitzen da.
|
|
|
Fakultatiboek diotenez, “alde txiki hori eten egiten da hilean behin, gutxienez”. Alemaniako unibertsitatean egindako ikerketaren emaitzen arabera, badirudi oso zabalduta dagoen iritziaren alde dagoela
|
emakumeek
gizonek baino zailtasun gehiago dituztela auto bat aparkatzeko, baina atzerriko hizkuntzak ikasteko gai direla kontrako sexukoak baino hobeto. Ikertzaile taldeak espazioan orientatzeko probak egin zizkion emakume lagin bati odoleko hormona maila handiagoa edo txikiagoa zuten aldietan, desberdintasunak zehazteko.
|
|
|
Astelehenean ireki zen aste honetan zehar egingo diren hitzaldien zikloa, Miguel Celdrán Badajozko alkateak inauguratu zuen Adinekoen II. Jardunaldiak direla eta. ...inkontinentzia duenean, “ez du pentsatu behar adinagatik dela eta hil egin behar dela”, baizik eta medikuari galdetu behar dio, patologia sendagarria baita, batzuetan botiken bidez, eta beste batzuetan ebakuntza kirurgiko baten bidez. Arrazoi multifaktoriala duen patologia da hori, adierazi zuen urologoak, eta hark ere argitu zuen ezen, pentsatzen ahal dena pentsatuta ere, ohikoagoa dela
|
emakumeetan
gizonetan baino, nahiz eta kasu bakoitzean jatorria desberdina den. Hala, emakumeengan esfortzu inkontinentzia deritzona sortzen da, pelbis zoruko muskuluen ahultasunak eragiten duena, “eta horrek alterazio anatomiko batzuk eragiten ditu, eta, beste faktore batzuekin batera, pixa batez ere esfortzuengatik ihes egitea eragiten dute”, azaldu zuen doktoreak.
|
|
|
Azkenik, aberastutako elikagaiek (zuntzarekin, kaltzioarekin, Omega 3rekin…) 5,8 puntu lortzen dituzte, eta elikagai izoztuek 5,9 puntu. Elikagaiekiko konfiantza mailak ez du alde handirik erakusten kontsumitzaile profilaren arabera, baina pixka bat handiagoa da
|
emakumeetan
gizonetan baino, eta 40 urtetik aurrera jaisten hasten da. Gainera, gizarte estatusa zenbat eta txikiagoa izan, orduan eta txikiagoa da konfiantza.
|
|
|
Gainerakoan, aurreko urteko datua (7,25) eta 2001ekoa (7,19) zertxobait hobetu dira. Elikagaiak kontsumitzearen aurreko segurtasun sentsazioak ere ez du alde handirik erakusten kontsumitzaile profilaren arabera; hala ere,
|
emakumeek
gizonek baino maila handixeagoa adierazten dute; eta 60 urtetik gorakoek (7,61), berriz, batez bestekoak baino maila handiagoa dute (7,34). Eta gizarte estatusari dagokionez, hautemandako segurtasuna pixka bat handitu egiten da estatusa jaitsi ahala.
|
|
|
Elikadura denda tradizionalek geldialdi bat izan dute (hiru urtean 7,1 puntutik 7,2 puntura pasatu dira).
|
Emakumeek
gizonek baino konfiantza handiagoa dute banaketa establezimenduetan, batez ere supermerkatuetan. Baita jatetxeetakoak ere, janari lasterrekoak izan ezik.
|
|
|
Elikagaiek oro har sortzen duten konfiantzarekin alderatuz gero (7,29), markek merezi dutena, oro har, askoz txikiagoa da, eta aldea ez da aldatzen aurreko urteekin alderatuta.
|
Emakumeek
gizonek baino konfiantza handiagoa dute marka mota guztietan, batez ere bizitza osoko marka ezagunetan. Eta gizarte estatusa jaitsi ahala, berrienekiko, merkeenekiko eta zurienekiko konfiantza ere areagotzen da; bizitza osoko ezagunei ematen zaiena, berriz, handitu egiten da.
|
|
|
Erretzen duten
|
emakumeek
gizonek baino bi aukera gehiago dituzte biriketako minbizia garatzeko, kontsumitzen den zigarro kopurua edo mendekotasuna zein adinetan dagoen kontuan hartu gabe, edo biriketan aurkitzen diren noduluen tamaina edo kopurua kontuan hartu gabe. Ondorio horixe atera du AEBetako ikerketa batek.
|
|
2004
|
|
|
Baina lan orduak murrizteak diru sarrera murriztea dakar berekin. Eta lehenago garbi geratu da
|
emakumeek
gizonek baino soldata txikiagoak eta kontratu okerragoak dituztela. Ondorioz, emakume askok ez du laguntza horietara jotzen euren karrera profesionalean eta diru sarreretan eragina duelako.
|
|
|
Hark dioenez, “zerbikalen %98 horrelako talkengatik gertatzen da, hain zuzen”. Fontcubertak azaltzen duenez, “zerbikaletako gaitz hori duten pazienteen indizea handiagoa da gazteengan helduengan baino; gehiago
|
emakumeengan
gizonengan baino, eta bereziki pertsona altuengan, lepoaren luzeragatik”. Patologia honen sintoma koadroa oso zabala eta askotarikoa da:
|
|
|
Gazteenen eta zaharrenen artean sentikortasun handiagoa dago, adin ertaineko taldeen aldean. Sentsibilitate handiagoa
|
emakumeen artean
gizonen artean baino; eta sentsibilitate handiagoa ikasleen, irakasleen eta profesional liberalen artean enpresaburuen eta langileen artean baino. Sentsibilitate handiagoa dago hiriko jendearen artean landakoen artean baino.
|
|
|
Egunero, batez beste, 5.120 istripu izaten dira etxean edo aisialdian.
|
Emakumeei
gizonei baino gehiago eragiten dien lesio mota bat da, lanegunetan asteburuetan baino gehiago gertatzen dena. Osasun eta Kontsumo Ministerioak atzo jakinarazi zuen azterlan baten arabera, ezbehar mota horiek Espainiako etxeen %12ri baino gehiagori eragiten diete.
|
|
2005
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino %50 gutxiago irabazten dute Espainiako sektore pribatuan, eta %10, 7 sektore publikoan. Horrek esan nahi du Espainiako emakumeen batez besteko soldata gizonena baino %34, 7 txikiagoa dela, Manpower aldi baterako laneko enpresak lan merkatuari buruz argitaratutako azken txostenaren arabera.
|
|
|
Baina indize hori nabarmen jaisten da ibilgailuak 5 urte baino gehiago dituenean. Bestalde, azterlanak ondorioztatzen du
|
emakumeak
gizonak baino seguruagoak direla bolantean, 8 urtean heltzen baitira heldutasunera, eta gizonei, berriz, bi urte gehiago kostatzen zaie. 35 urtetik aurrera gidatzen da bi sexuen artean.
|
|
|
Lehenengoa Y kromosoma bera da, gizonezkoena soilik, eta emakumeetan ez dauden gene “apartak” ematen dizkie gizonei. Bigarrenik, emakumeen bigarren X kromosomako geneen %15en ustekabeko jarduerak adierazten du gene horiek gehiago adierazten direla
|
emakumeetan
gizonetan baino. Eta, azkenik, X kromosoma horren geneen %10 ausaz aktibatzeak aldakortasun handiagoa dakar emakumeen artean gizonetan baino.
|
|
|
Bigarrenik, emakumeen bigarren X kromosomako geneen %15en ustekabeko jarduerak adierazten du gene horiek gehiago adierazten direla emakumeetan gizonetan baino. Eta, azkenik, X kromosoma horren geneen %10 ausaz aktibatzeak aldakortasun handiagoa dakar
|
emakumeen artean
gizonetan baino.
|
|
|
Horrek guztiak berekin dakar amaxofobia duen pertsonak sentsazio negatibo piloa izatea eta tentsioan eta beldurrez gidatzea. Madrilen, hiriburuan eta komunitateko herrietan, 1.500 lagun inguruk egin zuten inkesta, eta
|
emakumeek
gizonek baino gehiago gidatzeko beldur handiagoa sumatu zuten. Biztanleria osoari dagokionez, inkestatutakoen %33, 3k esan zuen gidatzeko beldur zirela.
|
|
|
Iragarkiak feminizatu egiten dira, eta «gaurko emakumearen gustura» moduko esloganak ematen dituzte.
|
Emakumeek
gizonek baino janari eta edari artikulu gehiago kontsumitzen dituztela ohartuta, eta joera hori, gutxienez, hurrengo bost urteetan, linealki hazten jarraituko duela kontuan hartuta, elikagaien industriak ez du inolako eragozpenik jartzen gizartean emakume gazte eta aktibo bat aurkezteko orduan, gizona baino askoz ere gehiago arduratzen baita osasunaz. Emakumeek gehiago begiratzen diote jaten duten guztiaren nutrizio edukiari eta balio dietetikoari.
|
|
2006
|
|
|
Horrek familiaren egoera ekonomikoan izugarrizko eraginadauka. Eszedentziak berarekin dakarren diru galera dela eta, familia askoreneskutik kanpo geratzen da; bestalde, oraindik ere normalena da
|
emakumeak
gizonak baino gutxiago kobratzea, eta hori pisuzko arrazoia da gehienetan amak eszedentzia eska dezan, aitak lanean jarraitzen duen bitartean.
|
|
|
Hala ere, emakumeak jabetzen dira zaintzeak zer esan nahi duen, eta askoz hobeto jaten dute, sen ko presidenteak adierazi zuenez. Inkestaren emaitzen arabera,
|
emakumeek
gizonek baino esne gaingabetu, sakarina, produktu integralak, esnekiak, barazkiak, frutak eta gehiago hartzen dituzte plantxan. Azukre, patata, frijitu, hesteki, ardo eta ogi gehiago kontsumitzen dute.
|
|
|
|
Emakumeak
gizonak baino hipertentsio handiagoa du, eta, aldi berean, arrisku kardiobaskular txikiagoa. Horrek esan nahi du gizonezkoek eta emakumezkoek beste kardiobaskulartasun bat dugula?
|
|
|
Azterketa baten arabera, biriketako minbizia erretzaile batean garatzeko aukerak ia bikoitza dira
|
emakumeetan
gizonetan baino.
|
|
|
Intzidentzia gorantz Larruazaleko minbizi hori agertzen da melanozitoak melanina egiten duten zelulak, larruazalaren, ilearen eta begien irisaren koloreaz arduratzen direnak, gainera fotobabesle gisa funtzionatzen dutenak eta eguzkitik babesteko ehunak aldezten dituztenak gaizto bihurtzen direnean. Gaixotasuna ohikoagoa da
|
emakumeetan
gizonetan baino, eta hanketan eta aldaketan izaten da; gizonetan, berriz, enborrean, International Journal of Cancerren argitaratutako Helsinkiko Minbiziaren Ikerketa Estatistiko eta Epidemiologikorako Institutuaren datuen arabera. Azaleko beste tumore mota batzuk bezala (zelula basaletako eta ezkata zeluletako minbizia), melanoma hasierako etapetan sendatzen da, baina askoz aukera gehiago ditu gorputzeko beste atal batzuetara hedatzeko.
|
|
|
Eskualde horietako batzuek emakumeei eragiten zieten, eta beste batzuek gizonei, baina inoiz ez sexu biei aldi berean. Desberdintasun horiek ez dira harrigarriak,
|
emakumeak
gizonak baino luzeagoak direla erakutsi baitute, ikertzaileek azaldu zutenez. Tabakismoak, alkohol gehiegi kontsumitzeak eta buru nahasteek zahartzean dituzten ondorio kaltegarriak ere azpimarratzen ditu ikerketak.
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino okerrago irauten dute miokardioko infartuek
|
|
|
Infartua hilgarriagoa da emakumeen artean, hainbat arrazoi direla medio, besteak beste, gizarte eta kultura arlokoak, emakumeei gehiago kostatzen zaielako infartuaren sintomak identifikatzea. Izan ere,
|
emakumeek
gizonek baino 30 minutu gehiago behar izaten dituzte, batez beste, infartu akutua jasan ondoren ospitale batera iristeko. Denbora hori funtsezkoa da gaitz horrentzat.
|
|
|
Ulertu egin diodan kasik bakarra. Iraken
|
emakumeak
gizonak baino bost maila –five steps– beherago daude.
|
|
2007
|
|
|
Eta longebidadeari begira jartzen bagara zer? Munduko edozein txokotan
|
emakumeak
gizonak baino gehiago bizi dira. Propaganda misoginoak mende luzez zabaldutakoaren aurka, sexu indartsuena dugu emea (eta ahulena arra):
|
|
|
Luis Aguilera semFYCko lehendakariaren arabera, ariketak “gaixotasunak prebenitu, tratatu eta sendatzen ditu”. “Denbora libre falta” delakoaren ondorioz,
|
emakumeak
gizonak baino sedentarioagoak dira, azterketa horren arabera. Hala ere, jarduera fisikoaren ehunekoa 65 urtetik aurrera berdintzen da, lan erretiroarekin eta seme alaben emantzipazioarekin.
|
|
|
Ultzera benosoak gorputz adarretako ultzera guztien %80 dira, eta, gutxi gorabehera, hiru aldiz ohikoagoak dira
|
emakumeetan
gizonetan baino. Haurdunaldian zainetako tronbosia eta barize zainak izateko arriskurik handiena da hori.
|
|
|
Sexu disfuntzioak ohikoagoak dira
|
emakumeengan
gizonengan baino. Espainiako Menopausia Aztertzeko Elkarteak (AEEM) “Emakumeen sexu disfuntzioari” buruz egindako Gida Kliniko berriaren arabera, emakumeen %40k horrelako arazoak ditu; ehuneko hori %50era iritsiko litzateke peri an eta menopausia ostean.
|
|
|
Epe horretatik% 38 ezgaitasun egoeran igaroko da. Horrela,
|
emakumeak
gizonak baino urte gehiago bizi direla ondorioztatzen da, baina egoera okerragoan. Eta beste alde bat:
|
|
|
Konbertsio nahasteak nerabezaroan edo helduaroan gertatzen diren arren, edozein adinetan ager daitezke. Adituek diote ohikoagoa dela
|
emakumeetan
gizonetan baino. Diagnostikoa berandu egiten da, kaltetua ziur baitago arazo fisiko bat dela bere egoeraren erruduna.
|
|
|
Europako Batzordeak gaur zabaldu duen txosten baten arabera,
|
emakumeek
gizonek baino soldata txikiagoak dituzte Europar Batasunean, eta ez dago hobekuntzarik ekarriko duen zantzurik. Egoera hori azaltzen duten arrazoi nagusiak amatasuna, lan sektore gutxitan kontzentratzea eta mailaz igotzeko zailtasuna dira.
|
|
|
Egoera hori azaltzen duten arrazoi nagusiak amatasuna, lan sektore gutxitan kontzentratzea eta mailaz igotzeko zailtasuna dira. Hala, 27 herrialdeetako
|
emakumeek
gizonek baino %15 gutxiago irabazten dute; 1995ean, berriz, %17 Horrek aurrerapen gutxi erakusten ditu lan merkatuko sexu bereizkeriari dagokionez. “Ez dago ezberdintasun hori nabarmen estutzen ari dela adierazten duen ezer”, dio txosten honek.
|
|
|
“Ez dago ezberdintasun hori nabarmen estutzen ari dela adierazten duen ezer”, dio txosten honek. Hala ere,
|
emakumeak
gizonak baino hobeto prestatuta daude, unibertsitateko lizentziadunen ia %60 emakumeak baitira. Emakumeek zailtasun gehiago dituzte postu nabarmenak lortzeko, haientzat prestatuta egon arren.
|
|
|
Adin handiagoa, gaixotasun gehiago Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) berriki emandako azken datuen arabera, espainiarren jaiotzako bizi itxaropena bi urte baino gehiago hazi da 1995etik, eta 80,23 urtekoa izan da 2005ean. Gainera, balioek adierazten dute
|
emakumeak
gizonak baino sei urte luzeagoak direla. Hala ere, zifrek ez dute ikuspegi kualitatiboa islatzen; EBko Estatistika Bulegoak berriki argitaratu duen txosten baten arabera, ikusten da ezen, nahiz eta 2050 urtera bitartean espainiarren bizi itxaropena lau urte inguru handituko den, aldi berean zenbait gaixotasun kroniko dituzten indibiduo askorekin konponduko dela, espezialisten arabera.
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino etxeko istripu gehiago izaten jarraitzen dute, eta, gainera, horrelako ezbeharren eragina handitu egin da emakumeen artean. 1993an, etxeko istripuen %51, 4 emakumezkoak izan ziren, eta kopuru hori %58, 7ra igo zen 2004an.
|
|
2008
|
|
|
|
Emakumeak
gizonak baino aldakorragoak dira fisiologikoki. Sexu hormonen eraginez, emakumeek gizonek ez dituzten gorabehera ziklikoak izaten dituzte; besteak beste, adin tarte batean hormonak gora eta behera izaten dituzte hilero, haurdun gelditzen dira, haurdun ez gelditzeko hormona antisorgailuak hartzen dituzte batzuetan eta adin batetik aurrera sexu hormonak ekoizteari uzten diote.
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino gaixotasun kroniko gehiago dituzte bizitzaren erdiko adinetan
|
|
|
Koadro horiek dituzten pazienteen %73 eta %80 bitartean, giharretako eta hezurretako minekin batera, emakumeak dira. Gehiegizko medikazioa
|
Emakumeak
gizonak baino gehiago dira psikofarmakoen kontsumoan (somniferoen edo lasaigarrien guztizko kontsumitzaileen %75 dira). Emakumeek adierazitako egoera ez espezifikoen aurrean (patologia argirik ez dagoenean), medikuek psikofarmakoak agintzeko joera dute.
|
|
|
Bi taldeak konparatzean, ikusi zuten ehunekoek eta haien ondorengoek joera handiagoa zutela IGF genearen hartzailean mutazio desberdinak izateko. Hartzaileko mutazio horiek, bizitza luzerarekin zerikusia zutenak, gehiago agertzen ziren
|
emakumeetan
gizonetan baino. Ehun urtetik gorako emakume ashkenaziek IGF proteinaren maila handiagoa eta altuera txikiagoa zuten (2,5 zentimetro gutxiago, batez beste).
|
|
|
Ohiko irakurleek urtean 8,5 liburu irakurtzen dituzte, astean sei orduz. Talde horren %58, 8k liburuen %85, 4 irakurtzen du, eta %41, 2k, berriz, urtean irakurritako liburuen %14, 6
|
Emakumeek
gizonek baino gehiago irakurtzen dute (irakurleen %56, 6 eta irakurleen %54). Irakurleen ehunekoa gizonena baino handiagoa da ikasketa maila bakoitzean, baina unibertsitateko ikasleen artean berdintzen da.
|
|
|
Artritis erreumatoidearen azken fasean, artikulazioak deformatu egiten dira eta funtzioa betetzeko gaitasuna galtzen da.
|
Emakumeek
gizonek baino gehiago sufritzen dute, hiruko proportzioan, eta, batez ere, 25 eta 50 urte bitartean hasten da, nahiz eta adinean aurrera egin eta 65 urtetik gorakoen artean %12 izatera iristen den. Ez da talde etniko bakar batekoa, eta ez da bereziki eremu geografikoekin edo klima baldintzekin lotzen.
|
|
|
Emakumeak eta gizonak berdintasun osoz sartzen dira lan munduan.
|
Emakumeek
gizonek baino ia hilabete gehiago behar dute lana aurkitzeko.
|
|
|
Ardura postuak lortu ondoren, soldatak berdintzen dira. Zuzendaritza karguetan dauden
|
emakumeek
gizonek baino %27, 2 gutxiago kobratzen dute.
|
|
2009
|
|
|
Atari horiek profila sortu eta hainbat tresnaren bidez euren artean harremanetan jartzeko aukera ematen die erabiltzaileei. Kasu horietan, erabiltzaile gehienak 18 eta 32 urte arteko gazteak dira eta
|
emakumeak
gizonak baino gehiago. Atari hauek erabiltzen dituztenek ez dute jendea ezagutzeko egiten, lagunekin harremana izateko baizik.
|
|
|
Euskal
|
emakumeek
gizonek baino% 28 gutxiago irabazten dute, CCOOren arabera
|
|
|
Euskal
|
emakumeek
gizonek baino% 28 gutxiago irabazten dutela salatu du gaur Comisiones Obreras sindikatuak; azken urteotan murrizten joan den aldea izan arren ezberdintasuna ez dela desagertzen esan dute.
|
|
|
Horri gehitu behar zaio, gainera, fiskalen% 67, prokuradoreen% 66 eta idazkari judizialen% 74,5 emakumezkoak direla. Lanean dauden abokatuen artean baino ez dira
|
emakumeak
gizonak baino gutxiago(% 38,7), alor horretan ez baitago ordutegi zehatzik eta amatasunak lan ibilbidean eragin baitezake.
|
|
|
Horri gehitu behar zaio, gainera, fiskalen% 67, prokuradoreen% 66 eta idazkari judizialen% 74,5 emakumezkoak direla. Lanean dauden abokatuen artean baino ez dira
|
emakumeak
gizonak baino gutxiago(% 38,7), alor horretan ez baitago ordutegi zehatzik eta amatasunak lan ibilbidean eragin baitezake.
|
|
|
Ikerketaren arabera, halaber,
|
emakumeek
gizonek baino gehiago jasaten dituzte beroketa orokorraren ondorioak, nahiz eta horren hazkundean eragin txikiagoa izan. Batez ere, hainbeste garatu ez diren herrialdeetan nabaritzen da hori; nekazari lanak emakumeen ardura izaten dira, eta horiek sukaldean erabiltzeko ura eta egurra hartzen dute, familiak zaintzen dituzten bitartean.
|
|
|
orbetar oinordekoarentzat emakumeen mundua ez zen existitzen ere, gizonaren zerbitzuan ez bazen! Edo
|
emakumea
gizona baino gutxiago zela, bestela esanda. Ebak ez al zuen, bada, Adan bekatuaren bidean jarri?
|
|
|
Osasunerako Mundu Erakundeak 2002an osasun mentalari buruzagertu zuen informeak ere hala zioen: «Mundu osoan zehar depresioaren prebalentzia bi aldiz handiagoa da
|
emakumeetan
gizonetan baino. (...) Sexu arrazoiakdirela eta, emakumeek presio sozial ikaragarria pairatzen dute, asko biolentziafisiko eta sexualen biktima dira, eta horrek depresio eta herstura tasa altuakdeterminatzen ditu».
|
|
|
gizonek distrakzio teknikak erabiltzen dituzte gehienbat (kirola egin edotakotxez paseatzera joaten dira); emakumeek, berriz, errumiaziorako joera dute etalaguntza soziala eskatzeko joera agertzen dute (lagunekin hitz egitea, jatea edotaarropa erostea nahiago dute sentitzen dutena ahaztu ahal izateko). Enpatia, tristuraeta herstura ohikoagoak dira
|
emakumeetan
gizonetan baino. Oldarkortasuna etahaserrea, berriz, gizonezkoek gehiago agertuko dituzte.
|
|
|
Ezker belarritik jasotakoa, berriz, eskuin hemisferiora joaten da lehenik, eta gero ezkerrekora. Baina, bi hemisferioak konektatuta daude, eta garuneko eskuin eta ezker hemisferioak konektatzen dituen gorputz kailukara lodiagoa da
|
emakumeengan
gizonengan baino. Bihemisferioak elkartzen dituzten lotura gehiago dituzte emakumeek gizonek baino.Dirudienez, estrogenoa da hori eragiten duena.
|
|
|
Sanders-en arabera, emakumeen espazio pertsonalak heren bat txikiagoakizaten dira hilekoaren erdiaren inguruan, hilekoaren azken zatian baino. Irakasleeketa gizonezkoek beren gorputzarekin eta beren gauzekin esanguratsuki espaziogehiago hartzen dute, ikasleek eta emakumeek baino (Kalbfleich eta Cody, 1995). Oro har,
|
emakumeei
gizonei baino lurralde txikiagoa uzten zaie. Gizonek berenetxeetan espazio eta objektu pertsonalak eduki ohi dituzte, emakumeek bainogehiagotan.
|
|
|
Batetik,
|
emakumeek
gizonek baino ikusmen kontaktu gehiago egiten dituzte adinguztietan. Bestetik, emakumeei gizonei baino gehiago begiratzen zaie, etaemakumeek errazago jasaten dute begiratuak izatea gizonek baino.
|
|
|
Batetik, emakumeek gizonek baino ikusmen kontaktu gehiago egiten dituzte adinguztietan. Bestetik,
|
emakumeei
gizonei baino gehiago begiratzen zaie, etaemakumeek errazago jasaten dute begiratuak izatea gizonek baino. Gizon bikoteekbaino gehiago begiratzen diote elkarri emakume bikoteek (Mulac, Studley, Wiemann eta Bradac, 1987).
|
|
|
|
Emakumeak
gizonak baino adierazkorragoak dira. Hitz etorri aberatsagoa, irribarre gehiago, ukipen gehiago agertzen dituzte.
|
|
|
Aldi berean, atxikimenduarenhormonek (oxitozina eta prolaktina) gehiago ukitzera eta ukituak izatera daramatzate emakumeak.
|
Emakumeek
gizonek baino gehiago ukitzen dute elkar, etagehiago ukituak dira, gizonak baino. Emakumeek gehiagotan hasten dituzte etagehiago baloratzen dituzte ukipen fisikoak gizonek baino (Willis eta Rinck, 1983). Baina, kontuan eduki behar da, emakumeek afektuzko ukipen fisikoa eta izaerasexualekoa bereizi egiten dituztela, eta gizonek, ez hainbeste.
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino keinu gutxiago egiten dituzte. Emakumeekin, gizonekin hitz egitean baino keinu gutxiago egiten dituzte emakumeek.Gizonaren keinuak zakarragoak izan litezke.
|
|
|
Emakume helduek gizon helduek baino irribarre gehiago egiten dituzte, batezere gauza positiboez hitz egitean.
|
Emakumeek
gizonek baino irribarre gehiagoegitea espero da. Zirraren agerpenean kulturak eragin handia du.
|
|
|
Musitu-k egindako ikerketen berrikuspenaren arabera (Musitu, 1993),
|
emakumeek
gizonek baino irribarre gehiago egiten dute, eta horretan beren mendekoestatusa agertzen dute. Emakumeek gizonei, gizonek emakumeei baino irribarregehiago egiten diete.
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino irribarre gehiago egiten dute (Cashdan, 1998), txiki txikitatik hasita. Bi hilabeteko haur neskek mutilek baino irribarre gehiagoegiten dute jadanik.
|
|
|
Gure gizarteko estereotipoak dioenaren kontra, emakumeek baino gehiagohitz egiten dute gizonek (Swacker, 1975). Ez dago ikerketarik,
|
emakumeek
gizonek baino gehiago hitz egiten dutela dioenik. Gizonek emakumeek baino gehiagohitz egiten dute, edo alderik ez dago.
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino usaimen zorrotzagoa dute eskuarki. Arnasarenusainaren bidez bestearen sexua asmatzeko gaitasunari buruzko ikerketa batekerakutsi zuenez, emakumeek gizonezkoen% 90aren sexua eta emakumeen% 80aren sexua asmatu zuten usaimenaz baliatuz.
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino irribarre gehiago egiten dute, eta besteen elkarreragin estilora egokitzen dira, gizonak baino gehiago. Emakumeek gizonek bainogehiago ukitzen dute eta gehiago ukituak dira, eta gizonek baino joera gehiagodute ukipen fisikoei ekiteko (Jones, 1986).
|
|
|
|
Emakumeek
gizonek baino usaimen hobea dute. Usaimenaren diferentzia horipubertarotik aurrera eta obulazio garaian agertzen da batez ere.
|
|
|
Gizonei eta emakumeei hitza eta irudia dituzten iragarkiak gustatzen zaizkie.Hala ere,
|
emakumeei
gizonei baino gehiago gustatzen zaizkie hitzezkoak bakarrikdiren iragarkiak; gehiago gustatzen zaizkie hitzezko iragarkiak, harmonikoak etakonplexuak direnak. Gizonek interes gehiago dute alderatzaileak eta bereizgarrisinpleetara orientatuak diren iragarkietarako.
|
|
|
Gizonen eta emakumeen ongizatea eta osasun mentala ez da asko aldatzengure emaitzen arabera (ikus 3 taula). Latinoamerikako populazioan sintoma somatikoak gehiago agertzen dira
|
emakumeetan
gizonetan baino. Magrebeko taldeandagoen desberdintasuna nabarmena egiten da egungo egoera aztertzen denean, nonemakumeak gizonak baino hobeto sentitzen diren.
|
|
|
Badira Magrebeko emakume eta Latinoamerikakogizon gehiago bikotekidearekin, hala ere, bikoteak elkarrekin dauden aztertzendenean, ez da desberdintasunik aurkitzen emakumeen eta gizonen artean. Amaitzeko, Magreben eta Ekialdeko Europan
|
emakumeek
gizonek baino seme alabagehiago dituzte.
|
|
|
Ikertzaileek ohartarazi dute sartu ziren emakumeak, oro har, gizonak baino zaharragoak zirela eta heriotza tasa handiagoa zutela. Hala ere, adinaren eta koadro klinikoaren arabera doitutako heriotza tasak handiagoa izaten jarraitu zuen
|
emakumeen artean
gizonen artean baino, batez ere ospitalizazioko lehen 24 orduetan.
|
|
|
obesitate sinesmena anorexian eta ahulezia indorexian. Lehen patologiak, gainera, gehiago eragiten die
|
emakumeei
gizonei baino; bigarrenak, berriz, eragin handiagoa du gizonezkoei baino. Azkenik, anorexian automedikaziorako joera laxanteetan eta diuretikoetan oinarritzen da, anabolizatzaileen eta hormonen aurrean, indarraldian.
|
|
|
Kopuru horiek batez bestekoa baino %31, 3 eta %14, 3 txikiagoak izan ziren, hurrenez hurren. Sexuaren eta jarduera ekonomikoaren araberako soldata desberdintasunei dagokienez,
|
emakumeek
gizonek baino soldata txikiagoa izan zuten. Hezkuntzak izan zituen ezberdintasun gutxien.
|
|
|
Beste hamar urtean, 80 milioi izango dira.
|
Emakumeak
gizonak baino joera handiagoa izango dute, baita arraza asiarrak ere. Pertsona itsuen %12k (4,5 milioi mundu osoan) gaixotasun hori dute.
|
|
|
Aurreko urteetako datuekin alderatuz gero, ikasle kopuruak nabarmen egin du behera, %8, 35 gutxiago izanik. Parte hartzaileen artean gehiago izan dira
|
emakumeak
gizonak baino, hamarretik sei, hain zuzen ere.
|
|
|
orbetar oinordekoarentzat emakumeen mundua ez zen existitzen ere, gizonaren zerbitzuan ez bazen! Edo
|
emakumea
gizona baino gutxiago zela, bestela esanda. Ebak ez al zuen, bada, Adan bekatuaren bidean jarri?
|
|
2010
|
|
|
Sistemak generoaren dimentsioa aintzat hartzeko eta emakumeei beren ahalegina aitortzeko unea iritsi dela nabarmendu du Toledoko Itunak.
|
Emakumeek
gizonek baino gutxiago kobratzen dute, kotizazioak eteten dituzte seme alabak edo senideak zaintzeko, zailtasun gehiago dituzte lana eta familia uztartzeko... Horretarako zaintza lanak seme alabenak eta mendekotasunen bat dutenenak kotizazio urteetan aintzat hartzeko neurriak bultzatzeko eskatu dio Espainiako Gobernuari.
|
|
|
Politikarekiko interesa eta albiste politikoen jarraipena
|
emakumeen artean
gizonen artean baino txikiagoa da, Ikuskerak Jaurlaritzaren txostenaren arabera.
|
|
|
Politikarekiko interesa eta albiste politikoen eguneroko jarraipena
|
emakumeen artean
gizonen artean baino txikiagoa da Euskal Autonomia Erkidegoan. Interes hau txikiagoa da hemen Espainiako edo Kataluniako emakumeen artean dagoena baino, Ikuskerak txostenaren arabera.
|
|
|
Bestalde, politikarekiko interesa igo ahala, alderdi politikoenganako konfiantza ere igotzen da. Azken joera hau nabarmenagoa da
|
emakumeen artean
gizonen artean baino.
|
|
|
Azkenik,
|
emakumeak
gizonak baino gehiago joaten dira botoa ematera, eta euren botoa leialagoa da, Jaurlaritzak zabaldutako dokumentuaren arabera.
|
|
|
Hala ere, berriki egindako azterlan batek obesitatea eta erosketak baraurik egitea lotzen ditu. Egoera horrek gehiago eragiten die
|
emakumeei
gizonei baino, maizago baitaude etxeko lanen ardura dutenak. Azterketa horren arabera, urdaila hutsik eta gosez erosten bada, osasungarriak ez diren eta batere egokiak ez diren elikagaiak “xehatzen” dira.
|
|
|
Eiakulazio goiztiarrak asebete eza gehiago sortzen du
|
emakumearengan
gizonengan baino, eiakulazio goiztiarrari buruzko Espainiako lehen azterketa demografikoaren bigarren fasean bildutako datuek berresten dutenez. Azken urteotan, espainiarrek gero eta lotsa gutxiago dute kontsultan, eta ohikoagoak dira sexualitateari buruzko galderak, baina oraindik aurrera egin behar da.
|
|
|
“Zenbait azterlanen arabera, pobrezia gainditzeko prozesua eta garapena bizkortzeko, adimentsuena irabaziak emakumeen esku jartzea da”, adierazi du PREM delakoaren buruak.
|
Emakumeek
gizonek baino irabazi handiagoak ematen dituzte beren familia eta komunitateetan, eta horrek eragin positiboa du etorkizunean.
|
|
2011
|
|
|
Zergatik? Oraindik ere errezeloek eta aurreiritziek indar handia dutelako eta familiako eta laneko betebeharrak uztartzeko laguntzak txikiegiak direlako.Julia Liberal Ampea Arabako emakume enpresaburuen elkarteko presidentearen hitzetan,
|
emakumeei
gizonei baino askoz gehiago eskatzen zaie. «Lanpostu bererako batzuei eta besteei eskatzen zaizkien baldintzak oso desberdinak dira.
|
|
|
Gaur egun ia inork ez du esaten
|
emakumeok
gizonak baino gutxiago garenik, men egin behar diegunik," gizonen kontuetan" sartu ezin garenik... Alde horretatik, aurrera egin dugu.
|
|
|
Bados ek (2009) zehazten duen informazioari erreparatzen badiogu, zera esan daiteke: fobia soziala
|
emakumeengan
gizonengan baino ohikoagoa izaten dela, maila sozioekonomiko baxua duten pertsonek nahaste hau pairatzeko duten arriskua handiagoa dela, ohikoagoa dela 60 urtetik beherako biztanlerian, herri-guneetan bizi direnek hiri-guneetan bizi direnek baino maizago aurkezten dutela, eta ezkonduta ez dauden pertsonek ezkonduta daudenek baino aukera gehiago dituztela fobia soziala jasateko....
|
|
|
Bornstein ek (1993) aztertu zuen ea autoinformeetan oinarritutako ikerketetan ageri ziren aldeak ikusten ote ziren test proiektiboak erabilita, eta ez zuen alderik aurkitu. Beraz, mendetasunean alderik ez dago gizon eta emakumeen artean, baina
|
emakumeek
gizonek baino gehiago onartzen dute beren mendetasuna.
|
|
|
Uste da fibromialgiak emakumeen %2 eta %4 artean eragiten duela, ez baitago gaixotasunaren benetako prebalentziari buruzko maparik, nahiz eta jakin, proportzioan,
|
emakumeak
gizonak baino gehiago direla. Horren erakusgarri da Vicente Palop Larreak Altzirako (Valentzia) Erriberako Unibertsitate Ospitalean zuzentzen duen fibromialgiako Barne Medikuntzako Unitateak 4.000 gaixo eta zazpi edo zortzi gizon hartzen dituela.
|