|
2014
|
|
|
" Ez dugu uste obrek jarraipena izango dutenik, baizik eta boladaka egingo dituztela", esan du Eneko Herran auzokideak. " Utzita
|
dauden
eraikinak birgaitu arte hamar urte pasa daitezke; bitartean horrela utziko dituzte. Guk uste dugu behin behineko erabilera eman dakiekeela".
|
|
|
Erabilerarik gabeko pabiloiak eta guneak" erabat utzita"
|
daudela
gaineratu du: " Udala edo higiezinen enpresak dira jabeak, eta ez dituzte lekuak zaintzen".
|
|
|
Gogora ekarri du abandonu hori historikoa dela: " Auzoa hogei urtez
|
egon
zen hiri antolamendutik kanpo; garai hartan ezin zen inolako obrarik egin hemen. 2008an lortu genuen aldatzea, eta biztanleen ekimenez hasi ginen etxe aurrealde batzuk berritzen".
|
|
|
Bilboko beste auzoetan ordenantzek debekatzen dituzten jarduerak Zorrotzaurren onartzen ditu udalak, Etxanizen arabera: " Hemen astebururo
|
dagoen
kale edanari, esaterako, ez dio garrantzirik ematen. Horrek, alde batetik, konparaziozko bidegabekeria sortzen digu, eta, bestetik, eragozpen asko eragiten dizkigu".
|
|
|
" Horren jakitun gara", onartu du Etxanizek. " Baina instituzioei
|
dagokie
gizarte bazterketaren arazoari heltzea, eta hori desagerrarazi bitartean, bazterketan erortzen direnentzat bizi baldintza duinak bermatzea: babesteko aterpea eta garbitzeko eta apaintzeko leku duina edukitzea, gutxienez.
|
|
|
Hori dela eta, Zorrotzaurren utzitako eraikinetako bat egokitzea proposatu du auzo elkarteak: " Ekinaldi arduratsua litzateke pabiloiren bat prestatzea egoera larrian
|
dauden
pertsonentzat, duintasunak eskatzen dituen gutxieneko baldintzak ipinita". Proiektuaren arabera zutik mantenduko den eraikinetako bat erabiltzea hobetsi dute, Etxanizek azaldu duenez.
|
|
|
Asier eta biok grabatu zenean, Asier Aranguren preso ohia zen. Egun, preso
|
dago
berriro; EPPK Euskal Preso Politikoen Kolektiboko bitartekaritza taldeko kideen kontrako operazioan atxilotu eta astelehenean Aranjuezen espetxeratuzuten. Aranguren eta Aitor Merino (Donostia, 1972) dira Asier eta biok filmeko protagonistak.
|
|
|
Uste dut gertatu denak filma oraindik beharrezkoagoa egiten duela. Estatuko jendeak ezagutu behar du komunikabideek kontatzen ez duten beste bertsio bat
|
dagoela
. Broma makabroa dirudi horrek guztiak.
|
|
|
Ideia Amaiari bururatu zitzaion, Asier espetxean
|
zegoela
. Hasieran ez genuen batere zehaztu zer egingo genuen, baina argi genuen Asierri buruzko filma egin nahi genuela.
|
|
|
Aurten, Nafarroako Sagardogileen Elkarteak Linddurrenbordan eman dio hasiera sagardo denboraldiari. Egindako sagardoarekin" pozik"
|
dagoela
onartu du.
|
|
|
Baina badira hamabi bat urte sagardoa egiten hasi ginela. Orain arteko ibilbidearekin oso pozik
|
gaude
.
|
|
|
Sagarraren urtea nolakoa izan den ikusita, azkenean franko konforme gelditu naiz. Jendea ere nahiko gustura
|
dago
. Hemendik aurrera ikusiko dugu nola joango den.
|
|
|
Inolako zalantzarik gabe. Esaterako, upelei
|
dagokienez
, lehen egurrezkoak erabiltzen ziren, eta orain, berriz, altzairu herdoilezinezkoak edo poliesterrezkoak erabiltzen ditugu. Sagardoa botilaratzeko garaian ez duela eragin handirik uste dut.
|
|
|
Azken finean, urte guztiko lana da. Gainera, jatetxea ere urte osoan irekita
|
egoten
denez, urte guztiko lana izaten dugu.
|
|
|
Lesaka inguruko jendeak badu etortzeko ohitura. Zona honetan bi sagardotegi
|
daude
: bat, gurea, eta bestea, Lekarozkoa.
|
|
|
Udaberri euritsuagatik, sagar uzta iragan urteetakoa baino txikiagoa izan da, Juan Mari Lopez Linddurrenborda sagardotegiko arduradunak aitortu duenez. Hala ere, egindako sagardoarekin" pozik"
|
dagoela
dio.
|
|
|
Institutuko garaietan, hainbat ikasgairen artean, Literatura lantzen genuen, Espainiako literatura, jakina. Eta selektibitatean eskatuko ziguten testu iruzkina prestatzeko, hamaika narrazio eta pasarte landu genuen, ederki asko landu ere, nahiz eta, esan beharrik ez
|
dago
, guzti guztiak Espainiako semeen (alabarik ere ez) obrak ziren. Besteak beste, Valle Inclán en Luces de Bohemía, Cervantesen Don Quijote de la Mancha, Antonio Machadoren Poesías completas, Fernando de Rojasen La Celestina izan ziren irakurri beharreko liburuak.
|
|
|
Azken astean, Osasunbideak jakinarazi ostean Nafarroan gripearen eraginez hiru lagun hil direla, alarma piztu da. Dena den, Nafarroako Osasun Departamentuak jakinarazi du ez
|
dagoela
beldurtzeko arrazoirik, hiru lagun horiek gaixotasun kronikoak ere bazituztelako. Aurreikuspenen arabera, datozen bi asteetan goia joko dute gripe kasuek Nafarroan.
|
|
|
Ondorioz, osasun zerbitzu publikoak lanpetuta
|
daude
azkenaldian. Duela lau aste inguru gripe garaia hasi zenetik, 8.100 gripe sindrome kasu diagnostikatu dituzte, horietatik 3.200 azken astean.
|
|
|
Morenok joan den astean Zaragozan (Aragoi, Espainia) eta Santanderren (Kantabria, Espainia) gripea dela-eta hil ziren bi lagunen heriotzari egin dio erreferentzia, orduan ez
|
baitzegoen
Nafarroan hildako hiru lagunen berririk. Bi lagun horien heriotzaren nondik norakoen informazio handirik ez dago.
|
|
|
Morenok joan den astean Zaragozan (Aragoi, Espainia) eta Santanderren (Kantabria, Espainia) gripea dela-eta hil ziren bi lagunen heriotzari egin dio erreferentzia, orduan ez baitzegoen Nafarroan hildako hiru lagunen berririk. Bi lagun horien heriotzaren nondik norakoen informazio handirik ez
|
dago
. Hala ere, Irurtzungo familia medikuak zehaztu duenez, litekeena da hildako bi lagun horiek bestelako gaixotasunen bat ere izatea.
|
|
|
Oraingoz, txertoaren eraginkortasuna %50ekoa da. Azken datuen arabera, ospitaleratu dituzten lagunen artean txertatutakoak
|
bazeuden arren
, erietxera joaten diren gehienek txertoa jarri gabea zuten. Dena den, Morenok jakinarazi du ez duela orain arte txertatutako inor artatu gripeak jota.
|
|
|
Dena den, Morenok jakinarazi du ez duela orain arte txertatutako inor artatu gripeak jota. Hala ere, aitortu du ziur
|
dagoela
halako kasuak ere izango dituela.
|
|
|
Oraindik, ezin da jakin batez beste zenbat denborako egonaldia egiten dute erietxean gripeak jotako gaixoek. Urtarrilaren 6tik 12ra 78 lagunek
|
egon
behar izan zuten denbora batez erietxean, eta joan den astean, berriz, 137 lagunek. Gainera, Osasun Publikoaren Institutuak ohartarazi duenez, ospitaleratuta egon direnetatik hemezortzi ZIU Zainketa Intentsiboetako Unitatean artatu behar izan dituzte.
|
|
|
Urtarrilaren 6tik 12ra 78 lagunek egon behar izan zuten denbora batez erietxean, eta joan den astean, berriz, 137 lagunek. Gainera, Osasun Publikoaren Institutuak ohartarazi duenez, ospitaleratuta
|
egon
direnetatik hemezortzi ZIU Zainketa Intentsiboetako Unitatean artatu behar izan dituzte.
|
|
|
Osasun agintariek jakinarazi dute azken egunetako eguraldiaren eraginez litekeena dela gripe kasuak areagotzea. Izan ere, toki itxietan denbora gehiagoz
|
egonda
, gripea kutsatzeko aukerak nabarmen handitzen dira. Errealitate horrek bereziki 5 urte baino gutxiago dituzten haurrei eragin die.
|
|
|
" Erronkarin mikroklima
|
dago
; horregatik dugu gazta berezia"
|
|
|
Erronkari Nafarroako ipar ekialdeko bazterrean
|
dagoen
ibar txiki bat da. Bertan daude Euskal Herriko mendirik garaienak, 2.000 metrotik gorakoak.
|
|
|
Erronkari Nafarroako ipar ekialdeko bazterrean dagoen ibar txiki bat da. Bertan
|
daude
Euskal Herriko mendirik garaienak, 2.000 metrotik gorakoak. Kokapen geografiko hori dela-eta, berezko gazta berezia sortzen dute hango gaztagileek.
|
|
|
Kokapen geografiko hori dela-eta, berezko gazta berezia sortzen dute hango gaztagileek. " Erronkarin mikroklima
|
dago
; horregatik dugu gazta berezia", dio Josu Alastuei gaztagileak (Uztarroze, 1958). Ardi gazta da Erronkarikoa, eta klimak modu berezian ontzen du.
|
|
|
Alastueik eta lankideek Ekia gazta egiten dute. Ibarrean sei gaztategi
|
daude
, batzuk handiagoak eta beste batzuk txikiagoak. Lehia badute beren artean, baina, ibarra txikia izanda, askotan bat egin behar izaten dute ekoizleek.
|
|
|
Alastuei nekatua
|
zegoen
lanean alde batetik bestera ibiltzeaz. " Bi bazkide gara, biok Uztarrozekoak.
|
|
|
Lau pertsonak lan egiten dute Ekia gazta ekoizteko. Garai onetan zazpi langile ere
|
egon
ziren, baina krisiak gogor jo ditu. " Duela sei bat urte, krisia baino lehen, 55.000 kilo gazta egiten genituen urtean; aurten, 32.000 kilo egin ditugu".
|
|
|
Gainera, ez da premiazko produktua. Eta, nahi izanez gero, gazta merkeagoak ere
|
badaude
salgai", dio Alastueik. Gaztategi txikia izanda, ez da nahikoa gazta ona egitea; saltzen ere jakin behar da, eta horretarako mugitu egin behar da.
|
|
|
Gaztategi txikia izanda, ez da nahikoa gazta ona egitea; saltzen ere jakin behar da, eta horretarako mugitu egin behar da. " Napar Bideak kooperatibaren barruan
|
gaude
. Bertan hainbat eskulangile batu gara.
|
|
|
Euskal Herritik kanpo saltzeko banatzaileak dituzte Madril, Bartzelona eta Zaragozan, baina ez dituzte kopuru handiak mugitzen. Internet ere hor
|
dago
. " Napar Bideak en webgunean Ekia gazta erosteko aukera dago.
|
|
|
Internet ere hor dago. " Napar Bideak en webgunean Ekia gazta erosteko aukera
|
dago
. Oraindik ehunka batzuk baino ez dira saltzen.
|
|
|
Oraindik ehunka batzuk baino ez dira saltzen. Nik uste dut jendea oraindik ez
|
dagoela
ohitua Internet bidez erosten". Baina etorkizunerako merkatu garrantzitsua dela uste du.
|
|
|
Duela urte batzuk, gazta eskari handia zenean, hainbat ekoizlek latxak baino esne gehiago ematen dituzten ardiak erabili nahi zituzten. Baina erabaki hori Europako Batasuneko erakundeei
|
dagokie
, haiek zehazten baitituzte Erronkari sormarkaren irizpideak. " Assaf ardia erabili nahi izan dute hainbat ekoizlek.
|
|
|
Beharrak aginduta jarri zuen martxan Nafarroako Bertsozale Elkarteak Bardoak txapelketa. " Gure artean
|
bazegoen
kezka urtero urtero Nafarroako Bertsolari Txapelketa egitea ez ote zen nekagarria izango", aitortu du Alaitz Rekondo Nafarroako Bertsozale Elkarteko lehendakariak. Izan ere, 2012 arte, urtero egiten zen Nafarroako Bertsolari Txapelketa.
|
|
|
Kontuan izan behar da Nafarroan euskarak zein egoera duen eta horrek bertsolaritzan eragin zuzena duela. Dena den, azken urteetan, herrialdean errimen jokoak duen egoera hobetzen ari delakoan
|
dago
Rekondo.
|
|
|
Gainera, gero eta gehiago hasten dira 18 urte beteta bertso eskolan. Esaterako, Iruñeko Hizkuntza Eskolan halako lagunak biltzen dituen bertso eskola
|
dago
. Hainbat kide euskaldun berriak dira, gainera.
|
|
|
Hainbat kide euskaldun berriak dira, gainera. Bertsoaren afizioak Nafarroan goranzko joera nabarmena duen arren, Rekondo kezkatuta
|
dago
Nafarroako Gobernuak duen jarrera dela eta. Izan ere, gero eta murritzagoa da hezkuntza arautuan bertsolaritza eskolak emateko Nafarroako Hezkuntza Departamentuak ematen duen diru saila.
|
|
|
Izan ere, gero eta murritzagoa da hezkuntza arautuan bertsolaritza eskolak emateko Nafarroako Hezkuntza Departamentuak ematen duen diru saila. Nafarroako Bertsozale Elkarteko buruak ohartarazi duenez, litekeena da heldu den ikasturtean kolokan
|
egotea
hezkuntza arautuan bertsolaritza eskolak emateko aukera. Dena den, oraindik egoera bideratzeko aukera izatea espero du.
|
|
|
Txapelketak hainbat fase ditu. Lehen fasean, sei ligaxkatan banatuta
|
daude
hamasei taldeak. Bigarren fasea, berriz, sei taldek jokatuko dute.
|
|
|
Azken saioa, finala alegia, arratsaldez izango da, baina egun osoko festa eguna antolatu du Nafarroako Bertsozale Elkarteak. " Azken urteotan, Nafarroako Bertsolari Txapelketaren finala bertsolaritzaren eta euskal kulturaren ezinbesteko ekitaldi bilakatu da, eta Leitzan lehen edizioan gertatu bezala, Bardoak taldekako txapelketako 2014ko final hau ere lehiaz haratago
|
dagoen
bertsolaritzaren festa handia izatea nahi dugu", jakinarazi du Rekondok. Beraz, apirilaren 12rako egitarauaren berri eman ez duten arren, egun osoz izango da zertaz gozatu eta zer ikusi.
|
|
|
Mirandak uste du elbarriek ez dituztela aukera berberak, eta horregatik, lanean jarraitu beharra
|
dagoela
. Aurrerapausoak ikusten dituen arren, egiteko" asko" dagoela dio.
|
|
|
Mirandak uste du elbarriek ez dituztela aukera berberak, eta horregatik, lanean jarraitu beharra dagoela. Aurrerapausoak ikusten dituen arren, egiteko" asko"
|
dagoela
dio.
|
|
|
Nafarroako Elbarrien Ordezkarien Batzordeko kide da Javier Miranda (Iruñea, 1959). Aulki gurpildun batean
|
dago
, eta ongi daki jakin zein arazoei egin behar dieten aurre mugitzeko arazoak dituzten pertsonek. Horregatik, lanean dabil, gizarteko esparru guztiak pertsona guztientzat iristeko modukoak izan daitezen.
|
|
|
Legediak ahazten du elbarritasuna ez dela soilik gurpil aulkian ibiltzea. Zentzumenen elbarritasuna ere
|
badago
, itsuak eta gorrak, kasurako; adimen urritasuna ere badago... Horiek guztiak kontuan izan behar dituzte.
|
|
|
Legediak ahazten du elbarritasuna ez dela soilik gurpil aulkian ibiltzea. Zentzumenen elbarritasuna ere badago, itsuak eta gorrak, kasurako; adimen urritasuna ere
|
badago
... Horiek guztiak kontuan izan behar dituzte.
|
|
|
Horiek guztiak kontuan izan behar dituzte. Ez du ezertarako balio itsu bati igogailuraino ailegatzeko jarraibide guztiak ematea, gero ez
|
badago
braille hizkuntzan adierazita zein den solairu bakoitza. Eta ez du ezertarako balio, adibidez, menu bat idatziz ematea, soilik.
|
|
|
Eta ikasketaz ari naizenean, objektuen inguruko funtzionalitateaz ari naiz. Alegia, ikastea leiho bat edukitzeak ez duela zentzurik irekitzeko eskulekua altuegi
|
badago
, edo baxuegi, edo mugimendu zail bat egin behar baldin badugu. Hori ere jakin lukete.
|
|
|
Laugarrenik, komunikazioa ziurtatu litzateke. Aterpetxean, hotelean, edo dena delako eraikinean
|
dagoen
guztia pertsona guztiek uler dezaketen hizkuntzetan ipini lukete. Adibidez, pentsa pertsona batek keinu hizkuntza erabiliz erreserbatu nahi duela logela bat, baina ez dagoela hizkuntza hori ulertzen duen inor.
|
|
|
Aterpetxean, hotelean, edo dena delako eraikinean dagoen guztia pertsona guztiek uler dezaketen hizkuntzetan ipini lukete. Adibidez, pentsa pertsona batek keinu hizkuntza erabiliz erreserbatu nahi duela logela bat, baina ez
|
dagoela
hizkuntza hori ulertzen duen inor. Kasu horretan ez da komunikazio zaintzen.
|
|
|
Beraz, lau arlo horiek zainduz gero, ziurtatuta
|
legoke
iristeko erraztasuna?
|
|
|
Bai, baina beti
|
egongo
da zer hobetua. Bi forma daude iristeko erraztasuna betetzeko:
|
|
|
Bai, baina beti egongo da zer hobetua. Bi forma
|
daude
iristeko erraztasuna betetzeko: batetik, iristeko erraztasun unibertsala bermatuz hasiera hasieratik eta denentzat; bestetik, hasieran ez moldatzea eraikina osorik, eta gero, obrak egin behar izatea dena egokitzeko.
|
|
|
Pozik hartu dugu, hasi zirenetik zaindu baitute denok joan ahal izatea. Imajinatu aulki gurpildunean
|
dagoen
saskibaloi talde bat etortzea Nafarroara. Non geratuko da?
|
|
|
Non geratuko da? Orain, behintzat,
|
badago
toki bat, eta eskerrak!
|
|
|
Egoerak egun batetik bestera jauzi arriskutsua egin eta txiribueltaka dabilen honetan, batek ez daki idazten duenak papera hartzerakoan gaurkotasuna zeren zerbitzura
|
egonen
den. Edonola ere, bada, Ferrazak ferraz, aldatzerik ez dagoen zerbait.
|
|
|
Egoerak egun batetik bestera jauzi arriskutsua egin eta txiribueltaka dabilen honetan, batek ez daki idazten duenak papera hartzerakoan gaurkotasuna zeren zerbitzura egonen den. Edonola ere, bada, Ferrazak ferraz, aldatzerik ez
|
dagoen
zerbait. Akaso, oharkabean pasatu den baina Nafarroako egoera politiko zoroa azaltzeko baliagarrien den elementua, taktika eta estrategia politikoekin zerikusi gutxi daukana:
|
|
|
Ulerkorra da pentsatzen badugu, akaso, Bilduko parlamentari gehienak Jimenez eta enparauen aldaketarekiko grinak txundituta, maiteminduta, alderdia utzi eta Ferrazen aldera pasako zirela. Edo horren zain
|
zeudela
sozialisten buru argitsuak. Baina ulerkorragoa da arestian esandakoa pentsatzea, alegia, tontotzat gaituztela.
|
|
|
Hainbatek inkisizioa eta frankismoa berriro hemen aldarrikatzeko, hirugarren gudaren bat faltan botatzen dutela dirudi. Era bitartean lapurkeria ondo ikusia
|
dago
, Suitzan kontuak izatea eta zergak ez ordaintzea ere bai, eta orain dela gutxi pribatizatuko IBEseko enpresek ikasi dute. Hau da marca España.
|
|
|
Lertxundik esan zuenez, poetek hizkuntzaren berezko indarra eta magia bilatzen dute guztiaren gainetik. Hizkuntzari txirbilak ateratzen saiatzen dira; hizkuntza behartzen; isil
|
dauden
hots, irudi eta ideiak hizketan jartzen.
|
|
|
Nafarroako Gobernuak dio ubideari esker nekazariek era askotako produktuak erein ahal izango dituztela. Ados
|
zaudete
–
|
|
|
Inola ere ez. Ubidea erabiltzen hastean lantzeko produktuei
|
dagokienez
, alternatiba asko izango zirela zioten, baina hori ez da horrela, inondik inora. Lehen fasean ikusi dugu uste hori ez dela bete.
|
|
|
Lehen aldia da halako gauza bat aitortzen dena. Argi
|
dagoena
da lehenengo faseak ez dituela inoren aurreikuspenak bete, ezta administrazioarenak ere. Baina kuriosoa da.
|
|
|
Hainbat nekazarik salatu dute ubideko ura garestia dela. Ados
|
zaude
–
|
|
|
Puztu egin da prezioa. Egoera hori ameskeria zelakoan
|
nago
. Aurreko kanpainan kiloko 24 zentimo ordaintzen zituzten, eta aurten, berriz, 18 zentimo.
|
|
|
• Antsoain. Adios muchachos filma ikusgai
|
egongo
da. Asteazkenean, 20:00etan, Nafarroako zinematekan.
|
|
|
• Atarrabia. Suchitlan Aintzirako arrantzaleak erakusketa
|
egongo
da ikusgai. Apirilaren 25 arte, kultur etxean.
|
|
|
Oier Eizmendik alkate kargua utzi ostean, Arantxa Iparragirre hautatu dute haren ordez. Agintaldia bukatu arte
|
egongo
da karguan.
|
|
|
Egoera horiei aurre egiteko, ordea, Nafarroako udalek oso baliabide gutxi dituzte, besteak beste, eskumenak Nafarroako Gobernuarenak direlako eta, bestetik, udalei ez dietelako baliabide osagarririk bideratzen eta alderantziz, murrizketa ekonomikoak arlo guztietan ezartzen ari zaizkigulako. Enpleguari
|
dagokionez
, adibidez, langabezian dagoen jendea kontratatzeko, 2011n ia 4,5 milioi euro eman zituzten. 2014an, berriz, ia 2,6 milioi euro emango dituzte, lehen baino langabe gehiago dagoen arren.
|
|
|
Egoera horiei aurre egiteko, ordea, Nafarroako udalek oso baliabide gutxi dituzte, besteak beste, eskumenak Nafarroako Gobernuarenak direlako eta, bestetik, udalei ez dietelako baliabide osagarririk bideratzen eta alderantziz, murrizketa ekonomikoak arlo guztietan ezartzen ari zaizkigulako. Enpleguari dagokionez, adibidez, langabezian
|
dagoen
jendea kontratatzeko, 2011n ia 4,5 milioi euro eman zituzten. 2014an, berriz, ia 2,6 milioi euro emango dituzte, lehen baino langabe gehiago dagoen arren.
|
|
|
Enpleguari dagokionez, adibidez, langabezian dagoen jendea kontratatzeko, 2011n ia 4,5 milioi euro eman zituzten. 2014an, berriz, ia 2,6 milioi euro emango dituzte, lehen baino langabe gehiago
|
dagoen arren
. Eskuak lotuak baditugu ere, baliabide ekonomiko propioak bideratu nahi genituzke horretara.
|
|
|
Eskuak lotuak baditugu ere, baliabide ekonomiko propioak bideratu nahi genituzke horretara. Zerbitzu publikoei
|
dagokienez
, orain arte egindakoari eutsi nahi diogu; UPNren gobernuaren suntsitze politikei kontrajarriz, zerbitzu publikoak mantendu eta indartu.
|
|
|
Udalen mapa aldatzeak aurrekariak ditu, eta arrazionalizazio legea da nagusia. Beste guztia horren menpe
|
dago
, eta baita Nafarroan UPNk duen egitasmoa ere: zerbitzu publikoak pribatizatzea, udalei eskuduntzak kentzea, herritarrengandik hurbilen dauden instituzioak gero eta gehiago aldentzea, udal autonomia suntsitzea eta abar.
|
|
|
Beste guztia horren menpe dago, eta baita Nafarroan UPNk duen egitasmoa ere: zerbitzu publikoak pribatizatzea, udalei eskuduntzak kentzea, herritarrengandik hurbilen
|
dauden
instituzioak gero eta gehiago aldentzea, udal autonomia suntsitzea eta abar. Nafarroako mapak ere ildo berari eusten dio, eta udalekin eta kontzejuekin deusetarako kontatu gabe eta eskualde desberdinetako errealitateak aintzat hartu gabe, lau hormen artean urte luzeetan administrazioan egin nahi den erreforma sakonenaren oinarriak jarri dituzte, eta hori ezin da onartu.
|
|
|
Era berean, udal finantzaketa ez dute zehazten, eta aurreragoko uzten dute, benetako arazoari, udal finantzaketari, aurre egin gabe. Egia da Nafarroan administrazioa atomizatuta
|
dagoela
eta egungo errealitatera egokitu behar dela. Baina hori modu integralean eta denon ikuspegiak kontuan hartuz egin behar da.
|
|
|
Egoera hori salatzeko dinamikaren bat egingo duzue? Ikurren legea aldatzeko aukerarik
|
badagoela
uste duzu?
|
|
|
Ikurren legeari
|
dagokionez
, Nafarroan hiru lege daude indarrean ikurrekin zerikusia dutenak; EAEn bakarra dago. Azkena duela gutxi aldatu zen, eta ikurren legea betetzen ez duten udalei diru laguntza batzuk kentzea aurreikusten da.
|
|
|
Ikurren legeari dagokionez, Nafarroan hiru lege
|
daude
indarrean ikurrekin zerikusia dutenak; EAEn bakarra dago. Azkena duela gutxi aldatu zen, eta ikurren legea betetzen ez duten udalei diru laguntza batzuk kentzea aurreikusten da.
|
|
|
Ikurren legeari dagokionez, Nafarroan hiru lege daude indarrean ikurrekin zerikusia dutenak; EAEn bakarra
|
dago
. Azkena duela gutxi aldatu zen, eta ikurren legea betetzen ez duten udalei diru laguntza batzuk kentzea aurreikusten da.
|
|
|
Nafarroako ikurren legeari
|
dagokionez
, herri ekinaldi legegile bat martxan jarri da, eta, Nafarroako jendarteak babesa jasoz gero, lehen pauso sendoa ematen ariko gara, herri aktibazioa baita edozein inposaketa eta injustiziari erantzuteko tresnarik eraginkorrena.
|
|
|
Errebalidak lehen eta bigarren hezkuntza eta batxilergoko tituluak lortzeko gainditzea ezinbestekoa diren azterketak dira, horietara aurkeztu ahal izateko asignatura guztiak gainditzeko premia
|
dagoelarik
. Horrela, ikasturte osoan zehar ikasitako guztia proba bakar batean islatu nahi dute, hezkuntza azterketetan ebalua daitekeena baino askoz gehiago dela kontuan hartu gabe.
|
|
|
Horren garantzia ulertzeko adibide garbigisa, Hizkuntza Eskolako titulua lortzeko egin beharreko azterketak ditugu. Ni DBH4ko ikaslea naiz, eta, klase kide guztiak bezala, bizitza osoa ingelesa ikasten
|
egon ondoren
, aurtengo NUHEO proba gainditu ahal izateko azterketa zehazki prestatzeko aparteko klaseetara joan behar gara. Lehen eskuz bizi izan dut nola klase horietan azterketa gainditzeko bakarrik prestatzen gaituzten, hau da, ez dira ezertan ere ingelesa ikasteko balio.
|
|
|
Kamioi horiek sortzen duten istripu arriskua dela eta, ezinbertzekoa iruditzen zait N errepidetik ez igarotzen uzte, hori da hartu behar den neurria. A errepidea anitzez hobekiago
|
dago
prestatuta, eta ziur naiz N errepideko istripu arriskua nabarmen ttikituko zela. Frogatzea ez dago gaizki.
|
|
|
A errepidea anitzez hobekiago dago prestatuta, eta ziur naiz N errepideko istripu arriskua nabarmen ttikituko zela. Frogatzea ez
|
dago
gaizki.
|
|
|
Aurtengo urtarrilaren 24an, Osasun Departamentuak oinarrizko arretari eta larrialdiko etengabeko arretari buruzko erreforma aurkeztu zuen. Sindikatu gehienak aurka
|
daude
. Herritarrentzako zerbitzuak ez ditu murrizten aurreko urteetako neurriek bezainbeste.
|
|
|
Larrialdiei
|
dagokienez
, ezbehar larriak ordubetean artatzeko baliabideak eta baldintzak eskatzen genituen. Oinarrizko arretaren kasuan, profesionalak formatzea eta ordezkaritza egokiagoak antolatzea.
|
|
|
Hala, 2013ko martxoan, parlamentuak bertan behera utzi zuen erreforma, eta urtebeteko epea eman zion gobernuari beste egitasmo bat aurkezteko, eremuaren errealitatea aztertu eta gero. Hori jakinda, gu ere hasi ginen inguruaren azterketa egiten, gobernuak erreforma berria aurkeztu aurretik guretzat oinarrizkoena zena finkatuta
|
egoteko
.
|
|
|
Herri ekinaldi legegileak ahalbidetzen du merindade bateko udalen hiru herenek neurri bat babestuz gero neurri hori parlamentura eramateko eskubidea. Gu Zangozako merindadekoak gara; bertan, 74 udal
|
daude
, eta, beraz, 25 udalen babesarekin aski genuen. Baina lege bide horrek beste eskakizun bat dauka:
|
|
|
Oposizioko gainontzeko alderdiek alde egin bazuten ere, ezin izan genuen aurrera atera. Egoerak pena ematen du, batez ere atzean lan handia
|
zegoelako
, baina parlamentura irits dadin beste bide batzuk bilatuko ditugu. 2012an aurkeztutakoak kalte egiten zien zerbitzuari eta lan baldintzei.
|
|
|
Oraingoak ez du hainbeste aldatzen zerbitzuaren funtzionamendua. Hor
|
dago
gakoa. Erreforma honek ere kritikak izan ditu, baina sindikatu eta profesionalen aldetik.
|
|
|
Beraz, osasun zerbitzuak ez dituzte aldatu kasik, baina oraindik ere zuen aldarrikapenak bete gabe
|
daude
. Zer egingo duzue?
|
|
|
Nola egin dezakegun pentsatzen ari gara. Lege proposamena idatzita
|
dagoenez
, orain hautetsi eta zinegotziak ari dira, batez ere, nondik joan gaitezkeen aztertzen.
|
|
|
Izan ere, N A errepidea baliatzen dute kamioi gidari gehienek Europako herrialdeetara joateko. Iruñea Andoainekin lotzen duen A errepidea, berez, ibilgailu kopuru handiagoa hartzeko diseinatua
|
dago
, noranzko bakoitzean bi errail dituelako. Hala ere, autobide maldatsua denez, kamioi gidariek nahiago izaten dute N A errepidetik joan.
|
|
|
Baina, N A errepidea kamioi gidariek nahiago duten arren, urtean dozenaka istripu izaten dira. Iragan astean, esaterako, Urdiaingo neska gazte bat larri zauritu zen oraindik zehaztu gabe
|
dauden
arrazoiengatik, kamioi batekin talka egin ostean. Beste behin, agerian gelditu da N A errepidearen arriskua.
|
|
|
Izan ere, Eloy Villanueva PPNko parlamentariak ohartarazi zuen N A errepidea abiadura handiko errepideen artean bikoiztu gabe
|
dagoen
bakarra dela. Pirinioetako edota Bideko autobideek baino zirkulazio handiagoa duela gogorarazi zuen.
|