|
2000
|
|
|
Baina kontuan eduki behar dute politikariek jendeak gero eta gehiago nahi dituela erantzun berri, zehatz eta praktikoak, galdera eta arazo zehatz eta praktikoei. Bestela uniformetasun monolitiko batera goaz gero eta gehiago, azkenean ez dakizularik zer ezberdintasun ideologiko eta praktiko
|
dagoen
bi partiduren artean. Begira bestela zer gertatzen ari den Estatu Batuetan aspalditik, azkenean bi partidu besterik ez daudela aukeran eta, azken finean, bertako askok eta askok diotenez, berdin dela bat zein bestea aukeratzea.
|
|
|
Aurrekontua osatzeko diru iturri bakarra publizitatea izanik, halako gorakada batekin aise igartzen da iragarleek datu hauei kasu egiten dietela. " Garbi
|
dago
bi gauza zeharo ezberdinak garela. SERek Madriletik egiten du ia gehiena eta gure bereizgarria berriz, gertuko irratia eta freskoa izatea da".
|
|
|
Barrualdean, Gipuzkoan geratzen den estilo arrazionalistako etxe bakanetakoan (8), parkearen kudeaketarako bulegoak eta bestelako administrazio zerbitzuak jarriko dira. Eta, oraindik eraikitzeko
|
dauden
bi eraikinetan (6), Interpretazio Zentroa, kultur enpresa eta erakundeentzako egoitzak eta Parkearen inguruko ekimen berrietarako egoitzak bilduko dituzte.
|
|
|
" Inurri gorriak/ eta inurri beltzak/ topo egiten dute zuhaitzaren puntaren puntan. / Hor
|
daude
biak/ muxu muxu, goxo goxo/ zuhaitzaren puntaren/ puntako orrian. / Hor dabiltza biak/ firin firin, faran faran/ maitasunaren norian." Bururatu zitzaidan gero hortik ipuina ere irten zitekeela.
|
|
|
Uste dut gu hasi arte ez zuela arrakasta handiegirik gazteen artean. Orduko gazteena nire aita izango zen, gu baino belaunaldi bat goragokoa; beraz tarte dezentea zegoen urteei
|
dagokienez
bi multzoen artean. Aitaren adin horretan bertsozaletasuna bizirik zegoen, baina gazteen artean oraindik sartzeko zegoen.
|
|
|
Zail da esaten Alberdania etxeko Zerberri saileko lan ildoetan lekukotza, dibulgazioa, elkarrizketa/ erreportaia, gogoeta, gaurkotasuna zein dagokie Saizarbitoria eta Lertxundiren liburuei. Funtsa duten obra guztiak bezala, generoen eta sailkapenen konbentzioetatik haratago
|
daude
biak hala biak ere. Obraren funtsa, berriz, esan gabe doanez, ez dago orrialde kopuruaren baitan, obrak egiten duen ekarpenean baizik.
|
|
|
Zu banku finkoan eta mugikorrean, bietan ibilia zara. Zer ezberdintasun
|
dago
bi modalitateen artean?
|
|
|
Baina tipo batek luzemetraia bat egin behar badu eta musikagilerik ezagutzen ez badu, komertzialki ezaguna edo trebea den musikoa bilatuko du. Honako hauek dira aurrera egiteko
|
dauden
bi moduak. Hortaz, zaila da oso sonarik gabeko musikagile bat dagoeneko ospetsua den zuzendari batekin harremanetan jartzea
|
|
|
Batean zein bestean maila ezberdinak daude, baxuenetatik hasi eta altuenetaraino, tartean gitarra elektrikoa ere jorratu daitekeelarik. Lehiaketari
|
dagokionez
bi maila izango dira: bata, kontserbatorioko erdiko mailan daudenentzat eta goi mailakoentzat bestea.
|
|
|
Narratzaileari
|
dagokionez
bi aukera ezberdin egin ditu: lehenengo eleberrian narratzaile orojakile batek aurkezten dizkigu istorio honen nondik norakoak, narratzaile estradiegetikoak; bigarrenean, berriz, Isidrok, protagonistak berak kontatzen digu istorioa, hots, narratzaile autodiegetikoak.
|
|
|
Urtuella eta Udarbe. " hurbil, Bizkaian
|
daudelako
biak; urrun, etengabeko aldakuntzek bien arteko zubi iragangaitza eraikiz joango delako." (Egan 48) Honela, herri bakoitzaren egoera zerbaiten adierazle litzateke: " Udarbe dugu tradizioa eta euskaltasuna adierazten dituen nekazal herria.
|
|
|
" Udarbe dugu tradizioa eta euskaltasuna adierazten dituen nekazal herria. Urtuellaren ardatza, berriz, meatzean dago, industrializazioan eta baita ideia berrietan ere." (Egan 48) Antza denez, gertu
|
dauden
bi herri hauen arteko urruntasuna deskribatzeko asmoz, bi mundu erabat ezberdin deskribatu dizkigu.
|
|
|
VilladeMarquinadesdeelaño/ 1808.hastaelde1815?. Etaorrianzeharbatetik bestera
|
dauden
bi lerro paraleloen ondoren, beste bteak (Frai Frantzisko JainkoarenAmarena, prioreak) hauidatzizuen:. Lacopiadeestasapuntaciones, firmadaporelP.PredicadorFr.Bartolomé/ deSta Teresaseembióa N.R.P.Provincialel16deNoviembrede/ 1815?. Horren ondorenFraiBartolomeren hirulerroautografodatoz, eskuizkribuhonetakoedukiarengaiezberdineidagozkienak:. Suspensiondelaobradelpajar: Guardiadela/ sanidadenlapo... Pretensióndelacolo/ cacióndelReloxenlatorre?. Etahurrengolerroanhauxe jartzenduletralarriz:. NumeroUnico?. Beherago, Markinako Karmengo Komentukozigilu markadator; etabehe beheanhonakooharhaujarrizuennorbaitek:. Tien [e] 16folios?.
|
|
|
Azkenik, Euskal Herri osoan eragina duten albiste kopuruari dagokionez, alde nabarmena
|
dago
bi kanalen artean. ETB1en albisteen %27 era honetakoak diren bitartean, ETB2n hamar puntu beherago doa kopurua (%17).
|
|
|
Hortaz, ikus entzunezko sistemaren gaineko araudiari Euskal Herriaren balizkoikus entzunezko esparruaren ikuspuntutik begiratuta, lehenik eta behin azpimarratubeharrekoa, zatiketa politikoa bera da. Bi Estatuen artean banatuta
|
egoteak
bi araudieta, ondorioz, bi ikus entzunezko sistema arras ezberdinen artean banantzen ditu Ipareta Hego Euskal Herria, Frantziar eta Espainiar Estatuetako sistemen artean, hainzuzen ere. Esandako horrengatik guztiagatik, irrati eta telebista sistemen bilakaera, eta hortaz, baita araudi markoena ere, oso ezberdinak izan dira batean eta bestean.Desregulazioa, garapen teknologikoa eta deszentralizazioa, eta lurralde batean zeinbestean ikus entzunezko sistemen eraldaketak gidatu dituzten indarrak, lurralde horietako bakoitzeko tradizio eta egituratze modu historiko, politiko eta mediatikoetantxertatuta eman dira, eta beren artean antz txikia duten irrati/ telebista egiturak dirahorren ondorio.
|
|
|
Rawls en eta Habermas en arteko polemika eta honen atzean
|
dauden
bi liburuak jite hipotetikohonen beste adibide bat izan daitezke (Habermas en Faktizitat und Geltung eta Rawls en PoliticalLiberalism).
|
|
|
Isomorfikoa: ez
|
dago
biak bereizteko posibilitaterik, eta barneko etakanpoko munduak nahasi egiten dira.
|
|
|
Une batez isilik
|
gaude
bi biok. Leihotik itsasoa suma liteke.
|
|
|
Orain badakigu inflazioa eta deflazioa batera gerta daitezkeen desorekak direla: presente
|
daude
biak, stagflazioan'. Ekonomialariek badakite inflazioa eta langabeziaez dagozkiela bitartekari monetarioko eta finantzarioko eginkizun bikoitza era ezperfektuan beteko luketen bankuei.
|
|
|
Ardi esnea, berriz, gazta egiteko erabiltzen da, eta Karrantzan
|
dauden
bi gaztandegietara bideratzen da. Bestalde, bildotsen salmentaz Karrantzako hiltegia bera arduratzen da, eta haragi gehiena Karrantzan bertan kontsumitzen da.
|
|
|
Eta eskuinetara, berriz, itsasoa bare bare. Elkarren ondoan
|
daude
biak, eta euren artean lurrezko muga txiki bat. Txikia, baina nahikoa biak bereizteko.
|
|
|
Hantxe segitzen zuen bikoteak, orain berari adi adi begira. Lehenengo begiratuan baino hurbilago
|
zeuden
biak, neskak bere aulkia mutilarenera hurreratu baitzuen, eta aurrez aurre egotetik elkarren ondoan egotera pasatu ziren. Esan zitekeen ia pertsona bakarra zirela.
|
|
|
Atxilotuen artean, Lahincheko atentatuaren burua". Ondo ondoan
|
zeuden
biak: argazki bat eta bestea, biak ondo ondoan.
|
|
|
Bi aldiz hasi nintzen skribatzen, eta bietan utzi behar izan nuen: batean, zeren papererat tinta tanta bat erori baitzitzaidan; bertzean, zeren letra ez baitzitzaidan nahi bezain berezia eta diferenta atera; hirugarrenari, berriz, anitzez ere itxura hobeko iritzi izan nion, eta, hura ontzat emanik, zure etxeko ate azpitik sartu nuen... orduan ere kontrakarrean
|
zeuden
bi indar nabaritzen nituela neure baitan. Izan ere, beldur nintzen alde batetik zeren perilean jar bainintekeen, edozein begiluzeren aitzinean... eta, beldur nintzelako, hala nabaritu nuen bihotza, bularretik iltki izan balitzait bezala, baterat eta bertzerat so egiten nuela, disimuluz, papera atepetik sartu nuenean; bertzetik, plazer apur bat ere igarri nuen, zeren, etxea guztiz hertsirik zenuela sartu bainintzaizun, eta horrek ahaltsu egin ninduen, ipuinetako iratxoak, intxisuak eta gainerako spirituak bezainbat.
|
|
|
BAINA osabak ere kezkatu egiten ninduen mementu hartan, are gehiago gau hartan Maddalenekin ikusi nuenetik. Zer ote
|
zegoen
bien artean, eta zer egin ote zuten, biak jauregiko atean utzi nituenean. Osabaren dorretxerat joan ote ziren, edo leku ezkuturen baterat...?
|
|
|
" Eta biok zarete luthertarrak eta hereseak!"; eta, halako batean, tronutik altxatu, eta, hatzaz mehatxatzen gintuela, erran zuen: " Hala, bada, bekatu mortalean
|
zaudete
biok, eta infernua izanen duzue betiko ordaina!" Eta, bat batean, aita Bartolome zerurat igaiten hasi, eta osaba eta biok sugar batzuek inguratu gintuzten, eta halako izua eta halako ikara sartu zitzaidan, non oihuka itzarri bainintzen:
|
|
|
Baina giro hartan ez
|
zegoen
bi uren artean luze ibiltzerik...
|
|
|
—Lehenengo lezionea —erran zidan, mahaiaren inguruan
|
zeuden
bi aulkietan esertzen ginela, mahai gainean zegoen mapamundiaren alde baterat, udazkeneko arratsalde apal epel batean—: Scientia est habitus per demonstrationem adquisitus:
|
|
|
Baina, nahaste borraste hartan amildu aitzin, kontent nengoen ni osabarekin, kontent jaun Marcelekin. Batek erdi batean zuen arrazoin, bertzeak bertze erdian, eta ni gogara
|
nengoen
bi erdiekin. Gogara eta xuxen, ustez.
|
|
|
nola senarrak aurkitu zituen galtzoinak, eta nola ez zekien hark non gorde zituen... eta erran zion, halaber, ezen desgustu handia zuela, zeren ez baitzekien zer desenkusa asmatu, bentura gaixto hartan. Fraideak, berriz, hura jakin bezain fite ulertu zuen ezen herstura ezin hertsiagoan
|
zeudela
biak ere. Eta agertu zion bere kezka bertze fraide frantziskotar bati —zeina baitzen bere adiskide mamia, adinetarat heldua, jakintsua eta esperientzia handikoa, eta zeinari frai Domenico baitzeritzan—, eta honek liskar egin zion eta erantzuki.
|
|
|
Eta han
|
geunden
biok, solasik egin gabe, baina etengabeko solasean, zeren eta haren pintzelada bakoitza hitz bat zen, protestarako eta erreboltarako deia ere izan zitekeena eta nik guztiz ulertzen nuena... eta hitzez hitz sartu nintzen, halatan, koadro haren ariman, biktimaren alde, borreroen kontra.
|
|
|
Zerbitzariak argiak itzaltzeko tenorea zela erabaki aitzin, berriz ere besarkaturik
|
geunden
bi lagunok. Charlyren bizkarra estutu nuen.
|
|
|
Leiho handien artetik, abuztuko eguzkiak bere indar kiskalgarria iragazten zuen, mila aldiz areagotua, ni urtu gogo iduri. Eta ni diot, barne hartan
|
geunden
bi lagunetarik, itxuraz bederen, neroni baizik ez bainengoen bero gogorrak galdatua. Togasek dutxatu berriaren freskotasuna agertzen zidan, arratsaldeko lauretan.
|
|
|
Bederatziak hamar gutitan, niri
|
zegozkidan
bi adardunak janak nituen, eta berantesten hasia nintzen. Bortz minutu geroago, zainak janak nituen barrenak.
|
|
|
Urduritasunak baretzen joan ahala baina minutu pare bat baino gehiago pasatzen utzi gabe, Otsotzarmendi jaunak, zurbil aurpegia eta itzal begiak, mikrofonoa ezpaineratu zuen kemen indarberrituaz; hain kementsu, ezen alkatxofa irensteko zorian izan baitzen, eta eskerrak prestu hurbildu zitzaizkion han ber bertan
|
zeuden
bi katamotz, bestela espasmo gorrien artean hilko baitzen aur  kezlea. Ofizioa ofizioa da, ordea, eta Otso  tzarmendi jauna datorezia ikusgarriz atera zen trantze larritik, gatz eta piper handiko grazia bat inprobisatuz, bertsolari batek egingo zukeen modu aparteko berean.
|
|
|
Nolanahi ere, nahiz eta iniziatiba hauek eta beste batzuk izan, II. Mundu Gerraren bukaera arte, atzerri bezala definitu ezin daitekeen marko soziologiko horretan, ez da
|
egongo
bi aldeetako intelektualen arteko benetako kolaborazio esturik eta elkarlanik. Horren ondorioz, Hegoaldetik heldu ziren iheslariek, aurretik Iparraldean egiten ari zen lan kulturala indartuko dute.
|
|
|
1922tik aurrera, Vienako Unibertsitateko zientzia induktiboen filosofiaren Ernst Mach Katedraren ardura eskuratu zuen, filosofia eta zientziaren arteko edozein lotura jorratzeko ezin hobea suerta zitekeen lekua. Schlick fisikako esparrutik etorritakoa zen, Carnap eta Reichenbach lez, baina bere joera zientziarekiko interesa zeukan filosofoarena izatera hurbilduz joan zen gutxinaka, bere aurretik Katedra berean
|
egondako
bi aitzindariak ez bezala —Ernst Mach bera, 1895 eta 1901 urteen artean, eta Ludwig Boltzmann, 1902 eta 1906 bitartean—, biak filosofian interesaturiko zientzialariak baitziren. Nolanahi ere, taldea eraikitzeko egin zuen lana aurretiaz existitzen zen beste talde batek erraztu zion.
|
|
|
|
Badaude
bi sentimendu oinarrizko
|
|
|
Gu iduri, behartsu batzu dira beti hor dabiltzanak." Hark bazekien horretaz, artzaina izaki maiz egin baitzuen lo mendian. " Beraz, Xalbadorri jarraituz, argi
|
zaudek
bi gauza", egin nuen neure kautan: " bata, Goizeder ez dela gaiztagina; bestea, ez dugula zertan Poliziaren beldurrik izan gauez inguru honetan."
|
|
2001
|
|
|
Gasteizen, etxebizitza erabiliaren metro koadroak 441.000 pezetako balioa du eta %7ko igoera izan du, metro koadroak 334.000 pezeta balio duen etxebizitza berriarenak baino askoz igoera handiagoa. Bilbon orekatuago
|
daude
bi prezioak: 306.000 pezeta balio du etxe berriaren metro koadroak eta 341.000 pezeta etxe erabiliarenak.
|
|
|
Bi hauen parean Arabako Armagintza Museoa (historiaurretik XX. menderainoko mundu osoko armak) eta euren alboan, Augusti gaztelu jauregian Arabako Arte Ederren Museoa (XIV. eta XX. mende bitarteko margo eta eskultura interesgarriak ikusgai, eta baita numismatika gela bat ere) bisita ditzakegu. Zabalik
|
daude
biak asteartetik ostiralera 10:00: 00 eta 16:00: 30ak bitartean; larunbat eta jaiegunetan, berriz, 11:00etatik 14:00etara.
|
|
|
Arduradunon baikortasun mugagabea ikusteaz gain, bainuetxe guztiek beren instalakuntzak egunean jarri, garai eta bezero berriei egokitu (Fiteroko Bainuetan ur termalez eginiko gel, eguzki krema edota kolonia saltzera ere ausartu dira) eta etengabeko inbertsioak egiteari ekin dietela kontuan hartuz, argi
|
dago
bi milurtetik gora iraun duen termen tradizioari oraindik denbora luzerako bizia geratzen zaiola.
|
|
|
Gidaliburua, euskaraz eta gazteleraz idatzia da, bata bestearen ondoan
|
dauden
bi zutabetan, eta egileak berak egindako zein artxibategitatik ateratako hainbat argazki du. Ibilbidearen mapa orokorra (1: 50.000 eskalakoa) eta zati bakoitzeko planoak ere badira.
|
|
|
Atherbea zentroan
|
dauden
bi etorkinekin hitz egin dugu. Alfhonse Dinga Congo Brazzavillekoa da; 39 urte ditu.
|
|
|
Gure herrian elkarrizketarako dugun beharraz eta hura izateko daukagun zailtasunaz dihardu. Ezadostasun politikoengatik haserretuta
|
dauden
bi anaia dira antzezlaneko protagonista nagusiak: Iñaki, enpresa bateko gerentea, eta Koldo, kartzelan bi urte egon beharrean aurkitu zen gizona.
|
|
|
Egia da, ez
|
daude
bi frontoi berdin, eta zaharren artean denek daukate nonbait akats txikiren bat, botea hemen edo han egin bote normala egitea eragozten duena; bertan ibiltzen direnek ezagutzen dute hori eta jokatzeko orduan erabili egiten dute, noski. Anoetako pilotalekuak esaterako azpian aparkalekua du; pilotariek badakite hori, eta azpiko habeak bilatzen dituzte pilota bideratzerakoan, habe baten gainean bote egin ala beste nonbaiten bote egin pilotaren mugimendua oso ezberdina izango delako.
|
|
|
Ezberdintasun handiak daude XVII XVIII. mendeetan Hungarian egiten zen herri musika eta jauregietan egiten zen musikaren artean, askotan erregeak atzerritarrak ziren gainera. Hemen aldiz nahastuta
|
daude
bi musika mota hauek.
|
|
|
Droga edukitzeagatik atxilotuak izan diren hiru aktoreren istorioa kontatzen digu Otzenbergerrek bere azken lanean. Nekazari gune batean lan egitera behartuta, elkarren kontra
|
dauden
bi mundu ezberdin erakusten dira aipatu filman.
|
|
|
Hauen artean handienek" Kodeseko Bi Ahizpak" izena hartzen dute (nahiz eta benetan lau izan), zeren kondairaren arabera, beren amorde krudelak esklabizaturik
|
zeuden
bi neskato umezurtzei dagozkie. Hauek egun batean ihes egin eta basoan ezkutatutakoan, amordeak" harrizkoak bihurtuko al dira" madarikazioa bota zien eta hurrengo egunean haitz erraldoi hauek agertu ziren.
|
|
|
" Hay chicles, caramelos, pastillas de café y leche" (12.or.,...)," Chicle americano" (12.or.,...). a) Historiako hizkuntza bikoiztasun hau ez da bigarren nobelaren kasukoa bezain bortitza. Aipatutako kasu horretaz gain, protagonistak berak asmatutako beste istorioetan (etxez etxe saltzaile gisara dabilen sekuentzia horretaz aparte), ez
|
dago
bi hizkuntzen erabilera sistematikorik. Funtsean, kontakizunaren espazio hipotetikoa kokatzeko balio digun baliapide honek (estazio hori Euskal Herriko edozein estazio izan daiteke), ez digu 100 metro ren kasuan islatzen zuen bi komunitate linguistikoen konflikto hori hain nabari agertzen. b) Narratzailea protagonista duten beste istorioak, gehienetan lehenaldian kontatuak, eta itxuraz protagonistaren gaztaroari dagozkionak.
|
|
|
Aurreko nobeletan bezala, oraingoan ere gertakariak ez zaizkigu aurkezten gertatu ziren hurrenkeran, alderantziz, berriro ere denbora psikologikoa da gailentzen dena, eta ondorioz, aurreranzko eta atzeranzko jauziak etengabeak dira. Oroimenaren joan etorri horietan, nobelaren oinarrian
|
dauden
bi gerrak dira hizpide. Batetik, Hanbre sagardotegian biltzen diren jubilatuek kontatzen dizkiguten Gerra Zibileko pasadizoak.
|
|
|
Kasu honetan, aparkaturik
|
zeuden
bi ibilgailuk su hartu zuten, batean sutea sortu eta bestera pasatzearen ondorioz.
|
|
|
Lehen bost elementuetatik (beruna, artsenikoa, merkurioa, binil kloruroa eta bentzenoa) erregaiekin lotuta
|
daude
bi: beruna eta bentzenoa.
|
|
|
Tinbreak etengabe jotzen du. LEIREk eta JOXEPAk atean
|
dauden
bi leihotxoetatik begiratzen dute.
|
|
|
Elkarri begiratzen diote. Lehiarako prest
|
dauden
bi animaliak bezala.
|
|
|
Bietan moderatzailearen bitartekotzadugu. Publiko zabal bati zuzenduta
|
daude
bi debateak.
|
|
|
2 Garai horretako kronikak irakurrita, garbi
|
dago
bi hitz horien arteko esanahi ezberdintasunaoso txikia dela.
|
|
|
Teodosio Goñira itzultzean, bidean, emaztea beste gizon batekin egona zela kontatu zion ermitau batek. Jauregira ailegatu bezain laster, logelan sartu eta ohean
|
zeuden
bi pertsonak ezpataz hil zituen.Emaztea logelan sartu zen, Teodosio gaixoak bere gurasoak hil zituela ohartaraziz.Sarraskiagatik sumindurik, Iruñeko apezpikuarengana jo zuen, honek Erromarabideratuz. Aita Santuak, penitentzia gisa, bere bizitza osorako eta Jainkoarengraziagatik erori arte kate lodi bat eramatera behartu zuen.
|
|
|
Aurreko nobeletan bezala, oraingoan ere gertakariak ez zaizkigu aurkezten gertatu ziren hurrenkeran; alderantziz, berriro ere denbora psikologikoa da gailentzen dena, eta honen ondorioz, etengabeak dira aurreranzko eta atzeranzko jauziak. Oroimenaren joan etorri horietan, nobelaren oinarrian
|
dauden
bi gerrak dira hizpide. Batetik, Hanbre sagardotegian biltzen diren jubilatuek kontatzen dizkiguten Gerra Zibileko pasadizodesberdinak.
|
|
|
1 Testuinguru kulturanitza bi hizkuntzen bizitasun etnolinguistikoa nahikoaltua denean gertatzen da. Bi hizkuntzek estatus konparagarria dute, ongierrepresentatuak
|
daude
biak eta laguntza instituzional nahikoa dute. Testuinguru horretan proposatzen da, bigarren mailako prozesu motibazionala?.
|
|
|
Autore horiek proposatzen duten eredua ere (ikus 24 irudia), aurreko ereduezberdinen azterketa egin eta baliagarriena zer den ikusi ondoren, eta ikuspegiglobalago baten beharra onartu ondoren, eredu osotuago bat eraikitzeko beharreanoinarritzen da. Eredu hori ukipen egoeran
|
dauden
bi (edo gehiago) hizkuntzen etahiztun taldeen artean ematen diren prozesuak eta portaerak ulertzeko eraikia da.
|
|
|
bezala ulertu zuten, ondoko bereizketahauek eginez: 1) kontaktuan
|
dauden
bi talde etnolinguistikoen arteko bizitasunerlatiboaren egungo egoerari buruzko, sinesmen orokorrak?, SVQaren arabera; 2) gertatu lukeenari buruzko, sinesmen normatiboak?; 3) gizabanakobakoitzak gertatzen denari buruz uste dueneko, sinesmen pertsonalak?; 4), helburuen araberako sinesmenak?, bakoitzak gertatzea nahiko lukeena. Horren aplikazio enpirikorako, bizitasun etnolinguistikoaren sinesmenei buruzko galdesortabat eratu zuten (BEVQ= Beliefs about Ethnolinguistic Vitality Questionnaire). Autore horiek zera aurkitu zuten enpirikoki:
|
|
|
Gogora dezagun ezen truke eragiketa bat unilaterala dela, lehiaketan
|
dauden
bi monetatatik bata eskatua izatean eta bestea aldi berean eskatu barik geratzean.
|
|
|
Euskal Herria banatuta
|
dago
bi estatutan eta hiru administraziotan. Ipar Euskal Herria osatzen duten Lapurdik, Nafarroa Behereak eta Zuberoak, Biarnoarekin batera, Pirinio Atlantikoak izeneko departamendua osatzen dute Akitaniako eskualdean.
|
|
|
lau Madrilen, bi Bartzelonan, bat Bilbon, beste bat Sevillan eta beste bat Valentzian. Frankizian
|
dauden
bi denda ere baditu, bata Tenerifen eta bestea Kanaria Handian. 2000 urtean, Marks and Spencerrek 14.493 milioi pezeta fakturatu zituen Espainian; aurreko urtean, berriz, 12.553 milioi, eta 1.541 milioi pezetako galerak izan zituen, hau da, 1999ko kopuruaren erdia.
|
|
|
Atzetik, nire hankartean aluaren bide desiratua bilatuz, barruraino sartu zidan. Belauniko
|
geunden
biak, bera nire atzean. Presa gabe mugitzen zen.
|
|
|
Kontuak kontu, ordaindu eta harro harro begiratu die Tasiok bere zain
|
dauden
bi whiskyei. Nahi duenean tipo gogorra izaten badakiela pentsatu du.
|
|
|
Paxa paxa eginda
|
daude
biak. Izerditan blai.
|
|
|
Eta arraroa da. Ondo frogatuta
|
baitago
bi oroitzapen ezin direla batera etorri. Biak trenean gertatu ziren, hori bai.
|
|
|
Eta puntu horretara iristean, irrikan
|
zeuden
biak behera jaisteko eta elkarren ondoan egoteko. Baina ordu erdi egin behar zuten leihoetan.
|
|
|
Eta opariarekin egin zuen amets: zubi baten gainean
|
zeuden
biak (Parisekoan edo Lisboako luze hartan) eta Romak paper gorrian bildutako oparia eman zion eta berak ahaleginak egin zituen papera kentzeko baina ametsa lekuz aldatu zen orduan, zortzimilako mendi batean zeuden (Annapurna?) eta atzamarrak ezin zituen behar bezala mugitu; gutxika, baina, oparia zabaltzen joan zen baina ordurako ametsetan ari zela konturatu eta erabaki zuen ez zuela zabaltzea me...
|
|
|
Barrura sartu eta emozioarekin apur bat artega
|
gaude
biok.
|
|
|
Lehen esan legez, bada, alabaina, hor bazterretan, euskararena indarkeriarekin lotu nahi duena. Horixe erearbuiaga rria, ez
|
baitago
bi horiek estekatzerik. Bata bestearekiko lokarriak itsu itsuan eta osterantzekorik gabe plazaratu nahi dituen horri —mutur batekoa zein bestekoa izan—, hortaz, guztizko gaitzespena, euskara ez baita indarkeria, elkarrekikotasunaren seinalea baino.
|
|
|
Etzinda zegoen ahuntz emeak burua altxatu zuen. Ni beso batekin lotzen baininduen, bertze eskuarekin alde batera egin zituen amaren hanken artean
|
zeuden
bi antxume koxkorrak. Orduan, kontu handiarekin, ahuntzaren magalean pausatu ninduen, titirik beteena ahoaren parean nuela.
|
|
|
Niregana bueltatu zenean, harrizko xurrutarri baten planta harturik zuen. Urrats leunez kulunkaulkira joan, botila xanpaina azpitik atera eta lorontzi baten ondoan prest
|
zeuden
bi kopatara zorrotada naro bana isuri zuen. Kopa inguratzean eta artean xanpaina ahoan nuela, bere ezpain suharrak sentitu nituen neureetan.
|
|
|
Gezurra badirudi ere, aspaldiko lagun minak dituk eta zaila egingo litzaidakek banaka irudikatzea; beti elkarrekin ibiltzen baitira. Hain desberdinak izaki harrigarria zirudik honenbesterainoko loturarik
|
egotea
bien artean. Beti eztabaidan, beti elkarrekin.
|
|
|
Goragale eta zorabioaren arteko sentsazio zehaztugabe batez etxeko eskailerak binaka jaitsi eta kotxea hartu nuen. Martxan
|
zegoela
bi aldiz pentsatu nuen abiatzea, komisaldegian zer izango nuen zain bai bainekien ederki asko; hala ere, eta itxurazko arrazoirik aurkitu gabe, nire eginbeharra horixe zela erabaki eta abiatu egin nintzen.
|
|
2002
|
|
|
Uhaitza ibaiak zeharkatzen duen haizpitarte honek parajea sinestezina osatzen du. Pare bat kilometrotan zehar, altueran 350 metroraino iristen diren eta leku batzuetan elkarrengandik 3 metrora besterik ez
|
dauden
bi horma natural ikusiko ditugu.
|
|
|
Prezioari
|
dagokionez
bi erregaien prezioa berbera izango da. Izan ere Angelen ustez «jendeak ingurumenaren alde apustu egiten du, baina beti ere beste aukera baino garestiagoa ez bada».
|
|
|
Apur bat kontraesanean
|
dauden
bi sentsazio izan ditut. Polita izan da, musika lantzea eta sortzen den giroa oso polita baita.
|
|
|
Hiru ordu eta erdian egin dugu buelta osoa. Izpegiko mendatean nahiko animatuak daude gaur irekita
|
dauden
bi bentak, batzuk edariren bat hartzera hurbildu dira, baten bat ogitarteko ederren bat jatera...
|
|
|
Halako batean, hondartzara joatea erabakiko dute gure txakur kumeak eta bere laguntxoak. Izan ere, itsasoa beren begiz ikusteko irrikitan
|
daude
biak, eta nahiz hondartza etxetik nahiko urruti gelditu, haraino iritsiko direla pentsatu eta horixe egiten dute. Oso pozik ateratzen dira etxetik, eta korrika abiatzen dira, lehenbailehen heldu nahi baitute.
|
|
|
Horregatik jarri nituen biak. Gainera, Euskal Herrian oraindik indarrean
|
dauden
bi ikuspegi dira.
|
|
|
Zorua jarri eta bernizatu ondoren, zain gris ilun eta beltzez beterik zegoela ikusi dugu, ez
|
daude
bi ohol berdin eta oso itsusi geratzen da.
|
|
|
Azterlan honetan GEO horiek ikertu dira: Batasun Europarrak laurak onetsiak baditu ere, gizakiak elikatzeari
|
dagokionez
bi bakarrik onartzen ditu: RR soja eta Bt
|
|
|
Nafarroako kasuan, Nekazaritzako Produktu Guztiaren bilakaerak 90ekohamarkadan erakusten digunez, landare produkzioaren balioa abeltzaintzarenabaino gehiago hazi da, eta gero eta distantzia handiagoa
|
dago
bien artean. 1996kodatuen arabera, landare produkzioa ekoizpen osoaren %54 zen, eta horren barruanzerealak ziren ekoizpen nagusia (bereziki garagarra eta garia), produktu guztien%21, 49ko ekarpenarekin.
|
|
|
Jarraian, ekonomia sozialari
|
dagozkion
bi erakunde aztertuko ditugu batezere: lan elkartuko kooperatibak eta lan sozietateak.
|
|
|
Horrez gain, kapital eragiketen ikuspuntutik, hau da, inbertsioak gehi inbertsioak egiteko dirulaguntzak?, desberdintasunak
|
daude
bi erkidegoen artean. Nafarroako kasuan baliabide gehiago bideratzen dira kapital eragiketak egitera:
|
|
|
Hirugarren zikloko doktoretza eta graduondoko titulazioetan ere euskarazkoeskaintza garatzen hasi da. Jadanik
|
badaude
bi doktoretza programa eta hirugraduondoko titulu osorik euskaraz eskaintzen direnak.
|
|
|
– Arduraldiak parekatuta
|
daude
bi lerroetan.
|
|
|
Horren ordez, plangintza onartu aurretik geunden egoera berdintsuan aurkituko garela aurreikusten dugu. Hala ere, EHU/ UPVn
|
dauden
bi Erizaintza Eskolen Euskararen Normalizaziorako II. Plangintza era edo abiaduradesberdinekin betetzen ari da, bietako abiadura motela izanik, gainera. Horrela, 2001/ 02 ikasturterako Leioako Erizaintza Eskolak eginiko sei arduraldi partzialekoirakasleen eskaerari emandako baiezko erantzuna eta Donostiako Eskolak eginikoeskariei ezezkoa emateak agerian uzten du esandakoa.
|
|
|
Euskal Herria zatikatuta
|
dago
bi estaturen artean. Unibertsitate Sistemen aldetikFrantziakoa zentralizatua da; Espainiakoa, ordea, graduren bat deszentralizatua.Bestalde, Hego Euskal Herriko unibertsitateetan euskara hedatuz doa, askoz gehiago Euskal Autonomia Erkidegoko unibertsitateetan Nafarroako unibertsitateetan baino, azken lurralde horretan dagoen borondate politiko eskasagatik.
|
|
|
Guk, irakasleok, beraz, kontrajarrita
|
dauden
bi joera horietako batean kokatuko dugu gure esku hartze didaktikoa: aplikazionismoan (teoria edo materialenaplikazio hutsa egiten dugunean) edo inplikazionismoan (gure ikasgelan gertatzendena behatu, ondorioak atera eta, ikaskuntza eman dadin, bitartekoak jartzenditugunean).
|
|
|
Atal honetan, gorputz adarretan suerta daitezkeenak aipa ditzakegu. Gipuzkoako Iruaxpe Iehorzketa kobazuloko metakarpo hezur batek maskur txikia du diafisiaren erdian.Metakarpo hezur horri
|
dagozkion
bi falangeak sinostatuta daude. Ziur asko, hatzhori zapaldua izan zen, haustura sortuz; eta ondorioz agertutako infekzioak bifalangeak lotzea eragin zuen.
|
|
|
Hirurogeiko hamarkadan, Manuel Riquet ek eta Rodriguez de Ondarra-k Arabako Alto de la Hueseran eta La Cascajan
|
dauden
bi trikuharrietako hezurrak aztertu zituzten. Paleopatologiako aipamenak ere egin zituzten:
|
|
|
Mota horretako harreman batean sarturik
|
zeuden
bi partaideek ez zutenezarriko momentuko harreman soil bat, baizik eta denboraldi batez mantendukozuten, eta, noizbehinka, erlazio hori berriztu egingo zuten. Hitzarmena berenarteko konfiantzan oinarritzen zen arren, askoz era ahulagoan gauzatzen zen.
|
|
|
Azken ideia hori ulertzeko, desberdintasun sozialen indibidualizazioaz egindako azalpena ulertu beharra dago eta, hein berean, klase kontzeptua baztertu, kontraesanean
|
dauden
bi ikuspegi direlako (Beck, 1998a: 116).
|
|
|
Ikusteak ez dakar nahitaez dagoena ikustea. Dagoena eta ez
|
dagoena
biak ikus daitezke. Ikusteak, telebistan ikusteak, ez du berezko sinesgarritasun markarik, printzipioz.
|
|
|
Kartagoarrak Afrikako zatirik handienean nagusi ziren garaian, zirenearrak ere herri indartsu eta aberatsa ziren. Bien arteko lurra hareatsua zen, dena itxura berekoa; ez
|
zegoen
bien arteko muga zehaztuko zuen ibairik ez mendirik. Eta arazo horrek gerra gogor eta luze batean sartu zituen bi herriak.
|
|
|
markoa gainazalean bermatzean ez da mugituko. Arrisku hori saihesteko beste aukera bat da puntu bakar bat erabili beharrean (adibidez, zirrindola edo zirrindola bat) koadroaren goiko muturretatik gertu
|
dauden
bi puntutako hari edo alanbre zati bat erabiltzea. Kakoa edo irtengunea paretan zintzilikatzen denean, soka edo alanbrearen bermapuntua nahi adina aldiz aldatzen da, bidezko jarrera hartu arte.
|