|
2007
|
|
|
Gure helburu eta aldarrikapen estrategikoak bigarren maila batean utzi bagenitu bezala. Arriskua ikusten dut hor, hori egia ez delako, abertzaleon aldarrikapen nagusiak euskaldunoi
|
dagokigun
erabakitzeko eskubideak, alegia euskal gizartearen gehiengoaren babesa eskuratzen duelako behin eta berriro hauteskunde guztietan, eta maiatzaren 27koak ez dira salbuespen bat izan.
|
|
2008
|
|
|
Zer nahi dugu? Jardun gaitezke nahi bezain luze eta tinko aldarrikatzen gure aurrekoak burujabe izan zirelako gu ere bagarela beraz,
|
badagokigula
erabakitzeko eskubidea. Ez naiz ni oztopo izango, baina bide laburra ikusten diot argudio horri.
|
|
|
Edo alderantziz ere bai, proiektu edo erakunde politikoak azpiegitura identitarioa mobilizatzen saia daitezke, beren estrategiak indartzeko, eta jaioterriaren aldagaia erabakigarria da horretan. Hori da abian jarri dutena gogor," intentsitate handian", batez ere Espainiako eta Frantziako Estatuek, euskal herritar guztioi
|
dagokigun
erabakitzeko eskubideari buruzko eskaera demokratikoa eta bateratzailea oztopatzeko, denontzako nahi dugun bizikidetzarako esparruaren baitan. " Maletak" edo" euskal nazionalismoaren xenofobia" adierazpenak, ageriko bi formulazio dira.
|
|
2009
|
|
|
Hau ez al da planto egiteko arrazoi nahikoa? Non
|
daude
erabakitzeko eskubidea defenditu nahi dutenak, halako inposizio mingarria eta oinarrizkoa onartzen badute?.
|
|
2010
|
|
|
Lau herrialdeetako estatutu vasco navarroa ez zaio arrotza egiten. Eta Egiguren sinetsita
|
dago
erabakitzeko eskubidearekin ez dagoela arazo handirik, ez dugula Espainia utziko, ez zaigulako interesatzen. Beste kultura bat dauka?.
|
|
|
Zentzu horretan, espainiar Estatuan ezinbestekoa da lurralde ereduan zein marko juridikoari dagokionean bigarren trantsizioa burutzea, hogeita hamar urte hauetako eredu asimilatzailea baztertu eta Herri Katalanen edota Euskal Herriaren izate nazionala eta
|
dagokien
erabakitze eskubidea aitortuko duen eredura pasatuz. Horretarako, bigarren trantsizioaz gain, espainiar nazionalismoak garapen demokratikoaren ibilbidea egitea beharrezkoa da, gizartearen nahiak erantzuna izan dezan.
|
|
|
Sakon errotua dago Euskadin erabakitzeko eskubidea, esango nuke Katalunian ere hala dela?. Euskal gizarteari dagokionez, indar politiko guztietako jarraitzaileak
|
daude
erabakitzeko eskubidearen alde. Erabakitzeko eskubidea defendatzen dute gehienek, alderdi politiko baten zein bestearen aldeko izan.
|
|
|
Batzuek prest
|
daude
erabakitzeko eskubideari bai esateko, baina ez dira gai bizitzeko eskubideari baiezko garbia eta indarkeriari ezezko biribila emateko. Eta beste batzuek, berriz, bai esaten diote biziari, nahiz giza eskubideen ikuspegi mugatua izan batzuetan; eta ez esaten diote ETAren indarkeriari.
|
|
2013
|
|
|
Erakunde publikoek askotan laguntzen dituzte eskubideen inguruko gogoetak eta ekimenak (sinposium federalistak, europarzaleak, estatutuaren edo konstituzioaren aldekoak...). Zergatik ez, beraz, demokraziari horren lotuta
|
dagoen
erabakitzeko eskubidearen ingurukoa?
|
|
2014
|
|
|
Orduan, funtsean, zera argudiatu zuen Auzitegi Konstituzionalak, Ibarretxe lehendakariaren kontsulta saioa atzera botatzeko: bat, kontsulta ez loteslea izatea ez da garrantzitsuena, erreferendumak ere izan daitezke ez lotesleak, eta bere ezaugarriengatik, hau erreferendum bat da (adibidez, EAEko hauteskunde errolda erabiltzeagatik); bi, Eusko Legebiltzarrak ez du erreferendumerako eskumenik, hori gobernu zentralaren eskumena da; hiru, ez
|
dago
erabaki eskubiderik duen Euskal Herririk kontsulta honen atzean, EAE baizik, eta honek bakarrik dei ditzake erreferendumak bere autonomia estatutua erreformatzeko eta, beti ere, aurretik Madrilgo Gobernuaren baimena izanda. Lau, kontsultak Konstituzioaren oinarriari eragiten dio, hau da, Espainiako Nazioaren batasunari eta, beraz, ez dago batasun horren hausturaz bere kabuz erabaki dezakeen euskal subjekturik.
|
|
|
Podemos, ikusten dugu pauso berdinak jarraitzen ari dela. Orain hilabete batzuk esan zuen katalanen erabakitzeko eskubidea defendatzen zuela, orain ja ari da esaten espainiarren osotasunari
|
dagokion
erabakitzeko eskubide batean har dezagula parte, Espainia berri batetarantz joateko, eta hor izango dugula erabakitzeko eskubidea. Eta, barkatu, guk erabakitzeko eskubidea orain nahi dugu.
|
|
|
Ekainaren 8an Durango eta Iruñea elkar lotu nahi dituzte giza-kate baten bitartez, euskal herritarrei
|
dagokien
erabakitzeko eskubidea aldarrikatzeko. Hilabeteak dira ekimena aurkeztu zela eta sasoi honetan herriz herri mugimendua indarra hartzen ari da.
|
|
|
Pasa den ostegunean Algortan jendaurreko aurkezpena egin ondoren, Gure Esku
|
Dago
erabakitze eskubidearen aldeko dinamika herritarrak ostiral honetan, urtarrilak 24, emango du hurrengo pausua, Altzagan. Hitzordua 19:30ean jarri dute azoka zaharrean.
|
|
|
Ostegun honetan, urtarrilak 16, Gure Esku
|
Dago
erabakitze eskubidearen inguruko dinamika herritarra aurkeztuko dute Algortako Fadura kiroldegian. Ekitaldia 20:00etan izango da.
|
|
|
Ostiral honetan, urtarrilak 10," Gazta zati bat" dokumentala proiektatu eta Gure Esku
|
Dago
erabakitze eskubidearen aldeko Sopela mailako taldea aurkeztuko dute Kurtzio kultur etxean. Ekitaldia 19:00etan izango da.
|
|
2015
|
|
|
2014KO EKAINAGure Esku Dago rentzako diru laguntza 2014ko ekainean, Gure Esku
|
Dago
erabakitzeko eskubidearen aldeko mugimenduari 100.000 euroko diru laguntza eman zion Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horren kontrako salaketa ere jarri zuen Estatuaren abokatuak.
|
|
|
Asteburuan Hasier Arraiz Sortuko Kontseilu Nazionaleko presidenteak jakinarazi zuen EAJk badakiela EH Bildu prest
|
dagoela
erabakitzeko eskubidearen inguruan idatzizko akordio bat egiteko «Euskal Herrian prozesu bat eramateko», eta gaur Josu Erkoreka (EAJ) Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak erantzun du proposamenak egiteko gunea EAEko autogobernu lantaldea dela.Iazko apirilean sortu zuten lantaldea, baina maiatzeko udal eta foru bozak artean gonbidatuen txandak soilik izango dira. Gero hasiko lirateke legebiltzarreko taldeak proposamenak egiten.EAJk eta Sortuk udan berrekin zieten bien arteko elkarrizketei.
|
|
|
Dena den, tesi hau auzitan jartzeko modukoa da, lotura zuzen agerikorik ez
|
baitago
erabakitzeko eskubidearen aldeko jarreraren zabaltzearen eta ETAren jardunaren artean. Izan ere, kontrakoa ere argudia daiteke:
|
|
|
Gure Esku
|
Dago
erabakitzeko eskubidearen aldeko dinamika herritarra da, plurala eta parte hartzailea, tokian tokiko ekimenak eragiten dituena. 2013ko ekainean aurkeztu zuten mugimendua Irunen.
|
|
|
Bertan ere aukera egongo da norberak berea marrazteko. Hori da garrantzitsuena, atxikimenduak lortzea, eta horrela zehaztua izatea zenbat jende
|
dagoen
erabakitzeko eskubidearen alde.
|
|
|
Zein egoeratan
|
dago
erabakitzeko eskubidearen aldeko borroka Euskal Herrian?
|
|
|
1060. 2008ko ekainaren 27an Eusko Legebiltzarrak lege bat onartu zuen, urriaren 25ean herri kontsulta ez loteslea deitzeko helburuarekin; bi gairi buruzko iritzia galdatuko zuen kontsultak: ...rizketa prozesua irekitzeko aukera eta" euskal herriaren erabakitzeko eskubidea"; alta, Rodriguez Zapateroren gobernuak helegitea jarri zuen Konstituzio Auzitegiaren aurrean eta honek, aho batez, baliorik gabe utzi zuen Eusko Legebiltzarraren legea(); Auzitegiaren arabera, horrelako kontsultek Estatuaren baimena behar zuten eta erabakia espainiar guztiei zegokien," herri espainolari
|
baitagokio
erabakitzeko eskubidea".
|
|
2016
|
|
|
Gehiengoak bere bizitza egiten du, manifaren batera joaten da, eta puntu. Hau da, norberaren askatasuna kanpoan onartuta dago, presoari ez zaio onartzen ordea; barruan ez
|
dago
erabakitzeko eskubiderik. Presoari eskatu zaio parametro zurrun eta zorrotzen barruan" erabakitzea".
|
|
|
2 Juan Jose Ibarretxe (Agirre Lehendakaria Center): " Ez
|
dago
erabakitzeko eskubiderako biderik; erabakitzeko eskubidea da bidea".
|
|
|
• Estatu demokratiko bat behartuta
|
dago
erabakitzeko eskubidea onartzera eta horren bidez estatus politikoak aldatzeko eskaerak bideratzera. Herriak sezesioaren aldeko borondate demokratikoa azalduz gero, estatua derrigortuta dago bereizi nahi duen herriarekin fede onez negoziatzera.
|
|
|
Milaka herritar gara eskuzabaltasun osoz lan hori egiten ari garenak, uste baitugu ezinbestekoa dela orain arteko zenbait aje eta jarrera zuzentzea. Konturatzen ari gara zenbat beldur eta zalantza
|
dagoen
erabakitzeko eskubidearen inguruan. Gure herriak elkarrekin lor dezakeena irudikatzeko zenbat zailtasun dagoen ere agerian geratzen ari da.
|
|
|
Beraz, eta gaur egun, ez estatu espainiarrak ez frantsesak ez digutenez erabakitzeko eskubide formal bat aitortu, ez eta epe motz ertainean aitortuko ere, hemendik aurrera Euskal Herria eta herria terminoak erabiliko ditut hedatuen
|
dagoen
erabakitze eskubidearen adiera horren subjektu gisa, nahiz eta jakin subjektu horrek har dezakeen lurralde zatia txikiagoa edo handiagoa izango dela irakurlearen arabera.
|
|
2017
|
|
|
hala nola adierazpen askatasuna, emakumeen bozkatzeko eskubidea, arrazakeria gainditzeko berdintasun eskubidea...". Sinetsita
|
dago
erabakitzeko eskubidea lortzen ere herritarren indar horrek berak lagunduko duela.
|
|
|
Espainian eta Katalunian. ...ten dugu bakarrik ez dugula aurrera egingo, erreferendumak hitzartutakoa behar duela izan; eta, behin galdeketaren inguruko itun nazionala adosten denean, orduan zehaztuko ditugu gure aukerak, argi izanda konfederazioaren bidea defendatu dugula, azkenean besteak bezalakoa izango den beste estatu bat sortzea defendatu baino gehiago.Zein aukera daude Madrilen. Lehenengo aldia da Madrilen 80 diputatu
|
daudela
erabakitzeko eskubidea defendatzen. Sozialistek birpentsatu dute zein izango den euren etorkizuna, Katalunian eta estatuan.
|
|
|
Horrek baina, ez du esan nahi aukeraz beteriko eskenatoki baten aurrean ez gaudenik. Hortxe
|
daude
erabakitzeko eskubideak babes zabala duela edota jendartea autogobernu gehiago nahi duela erakusten duten inkestak14 Herriaren parte bat gainera nabarmen mobilizatzen ari da erabakitzen eskubidearen alde (Gure Esku Dago ekimenak sustatutako galdeketa horren lekuko). Baina egiari zor, esan behar da gaur egungo autogobernu nahi hori ez dela oraindik, Katalunian bezala, subiranismo orokortu bilakatu, eta ondorioz, prozesu konstituziogile bat zabaltzeko masa kritiko nahikorik dagoenik baieztatzea zaila suertatzen da.
|
|
|
Orain arteko egoeran jarrera erosoa izan dute eremu horretako alderdiek; izan ere, nahikoa zuten euskal nazionalismoari baztertzailea deitzearekin eta demokratikoa ez zela leporatzearekin. Baina demokrazia parte hartzailea kontzeptu berrian herritar orori egiten zaio dei erabakiak hartzeko, eta, hortaz, alderdi horiek gero eta behartuago
|
daude
erabakitzeko eskubidea oinarrizko eskubide gisa onartzen duten ala ez argitzera (Podemos alderdiak gaur gaurkoz onartzen du, ez ordea PSOE eta PP alderdi klasikoek).
|
|
|
" 1978ko erregimena hiltzen ari da, eta horrek leiho historiko berria irekiko du, ez bakarrik Kataluniarentzat eta Euskal Herriarentzat, baita Espainiako herri guzientzat ere", azpimarratu du. Gure Esku
|
Dago
erabakitzeko eskubidearen aldeko plataformak," Katalunia bizitzen ari den egoera larriaren aurrean", manifestazioa antolatu du, datorren larunbaterako, irailaren 30erako, erabakitzeko eskubidearen aldeko eragile sozial, politiko eta sindikalekin batera.
|
|
|
Ehunka herritar bildu dira joan den igandean, Hegoaldeko hiriburuetan, Kataluniako prozesuari sustengua erakusteko, Gure Esku
|
Dago
erabakitzeko eskubidearen aldeko dinamikak deiturik. Alabaina, otsailaren 6tik aitzina epaituak izanen dira Artur Mas, Joana Ortega eta Irene Rigau buruzagi kataluniarrak, 2014ko azaroaren 9ko kontsulta deitu zutelako.
|
|
2018
|
|
|
Mobilizazio mordoa daude momentu hauetan: hor daude pentsionistak, hor dago M8ko mobilizazioa, eta dena
|
dago
erabakitzeko eskubidearekin lotuta. Zer erabaki nahi dugu?
|
|
|
EH Bildu ez litzateke
|
egongo
erabakitzeko eskubidea kenduz gero
|
|
|
Katalunian ikusten ari gara instituzioak estrategia independentistaren menpe aritzeak tentsioa eta haustura eragin dituela gizartean. Argi
|
dago
erabakitzeko eskubideak zatiketa eragiten duela, herritarrak behartzen dituzulako independentziaren inguruan jarrera zehatz bat hartzera.Erabakitzeko eskubidea aldarrikatzera kalera atera diren milaka lagunek zatiketa sustatu dute. Ez, inolaz ere. Erabat zilegia da kalera ateratzea erabakitzeko eskubidea aldarrikatzera, eta pozten nau jai giroan eta modu baketsuan egin izanak.
|
|
|
Kartzelan egon zenean, adibidez, harreman ona izan zuen gainerako taldeetako kideekin ere. Azpimarratzeko modukoa iruditzen zait hori, zeren garai hartan politikan ibiltzen ginen den denok oso sektarioak baikinen.Garai hartako ezkerraren mosaiko askotariko horren barruan, zer berezitasun zuen LKIk. Gaur egun oso hedatuta
|
dagoen
erabakitzeko eskubidearen planteamendu aitzindaria ekarri zuen LKIk, orduan, autodeterminazio eskubidea?. Internazionalismoa zen haren ezaugarria, nazionalismoarekin haustura izan eta gero.
|
|
2020
|
|
|
Eduki horien artean
|
dago
erabakitzeko eskubidea, eta gai hori hartu du Urruzunok adibide gisara, adierazita atal hori ez dagoela jasota hiru indarrek adostutako testu artikulatuan: «Konstatazio bat izan da; bertatik igaro diren aditu gehienek hala adierazi dute.
|
|
2022
|
|
|
erabakitzeko eskubidearen aldeko indar politikoen babesa handitu egin da Eusko Legebiltzarreko hauteskundeetan, eta, aste honetako bertako datuei heltzeko, Naziometroaren laugarren neurketak aurrekoen joera berretsi du: hiru herritarretik bi
|
daudela
erabakitzeko eskubidearen alde, eta Euskal Autonomia Erkidegoan hamarretik ia zazpi direla aldekoak.
|
|
2023
|
|
|
Erran dute gatazka politikoaren oinarrian dagoen burujabetzaren auzia indar berriz mahaigaineratzeko ordua dela: «Nazio aitortza eta herri gisa
|
dagokigun
erabakitzeko eskubidearen errespetua».
|