|
2000
|
|
|
Horrez gain, etxean ikusten dudanaren arabera, gure kasuan adibidez,
|
badago
etxeko eredua, batzuetan Donostia ingurukoa dena eta besteetan bizkaierazkoa, baina gazteek beren euskara eskatzen dute: kalean beren artean erabiltzen dutena, telebistako ez dakit zer saiokoa, komiki batekoa... eta euskaraz inon lortzen ez dutena.
|
|
|
Beste 7.270 etxe hutsik omen daude, baina Udaleko ur zerbitzuak kontrakoa frogatzen du. Ustez hutsik
|
dauden
etxeotan ura erabiltzen da. Ur zerbitzuari esker kalkulatu ahal izan du Udalak benetan zenbat lagun bizi diren Castron, eta kopuruak zenbaki ofiziala bikoiztu egiten du:
|
|
|
Osabaren pertsonaia oso garrantzizkoa da sexuaz askatasun osoz hitz egiten duelako, pertsonaia hori etxeetan edukitzen dugun hutsune hori betetzera dator. Ni konbentzituta
|
nago
etxeetan beste jarrera irekiago bat edukiko bagenu gurasoengandikoa eta gurasoenganakoa, askozaz zoriontsuago izango ginatekela.
|
|
|
aipatzen duten lehen izkribuak 1616 urtekoak dira eta Teguiseko pilotalekuaren ondoan
|
zeuden
etxe batzuen salmenta dute mintzagai. Tiagua eta Soo rekin batera, Teguise da, hain zuzen, joko guneetariko bat.
|
|
|
Ainhoari gutunak (Elkar, Donostia, 1990). Ihes egin zuen urtean gorderik
|
egondako
etxekoen alaba txikiari zuzenduriko gutunak dira. Neskatxa hori irakurle eredu baten sinbolo da" Aita edo ama presondegi urrunen batean zergatik daukaten apenas ulertzen duen haurrari; edota izeba edo neba aspaldian non dauden ez dakienari Ainhoa deitzen diot:
|
|
|
Nire ametsak ez ziren gezurretakoak. Existitzen da, eta orain
|
nagoen
etxe honetatik itsasoa ikusten da, Bitakora. Ezkerretara itsaso bortitza dago, Atlantikoa.
|
|
|
Egia esan, usaina eta soinuak ez zitzaizkidan ezezagunak egiten, Euskal Herriko edozein portutako berdinak baitziren. Baina hemen ez
|
dago
etxe alturik, itsasontzi handirik edo trafiko astunik. Irlandako kostaldeko herrixka sinple bat imajina dezakezu, beraz, Bitakora laguna, eta asmatuko duzu.
|
|
|
Zer dela-eta etorri zait bestela aurreko gauean berbarik ere egin ez zidan hau? Eta gainera, akordatu naiz ez
|
nagoela
etxean, eta oraindik ez zaidala ezer txarrik gertatu, baina dena da posible, ezta. Eta tipo honek auskalo ze intentzio duen nirekin...
|
|
|
Beranduegi hala ere. Eider ez
|
zegoen
etxean. Maiteri, bere amari, enkargua utzia zion norbaitek deituz gero Irlandako kontsulatura joan zela esateko.
|
|
|
—Eginkizun bakoitzeko, kurka bat merezi duzue... baina beldur naiz arnorik aski ez ote
|
dagoen
etxe honetan, hainbertze eginkizunetarako... —erantsi nuen nik.
|
|
|
Eta nola oroitzen zen aita bere seme kuttun hartaz, hura kanpoan zegoenean!, mihian mila erran erabiltzen zituela: nola ote
|
dago
etxeko primua, nola nabaritzen dudan haren hutsa, datorrenean present bat egin behar zioat...
|
|
|
Baina, osaba haserre bazegoen ere, ni, aldiz, liluraturik
|
nengoen
etxerat etorri zitzaigun jende harekin; eta jende handi haren dohainak eta balentriak nituen gogoan, etxean mila aldiz adituak: haien moduak eta haien presentzia; haien dantza egiteko dotorezia eta haien ezpata manaiatzeko trebetasuna, haien balentasuna eta haien ausartzia, bai ehizarat zihoazenean eta bai gerlarat...
|
|
|
haien moduak eta haien presentzia; haien dantza egiteko dotorezia eta haien ezpata manaiatzeko trebetasuna, haien balentasuna eta haien ausartzia, bai ehizarat zihoazenean eta bai gerlarat... Eta itsutua nengoen festa haren handitasunarekin eta, osaba Joanikotekin izan nezakeen adiskidetasunetik harat eta agramondarren eta beaumondarren arteko sasoin bateko liskarretarik harat, harro
|
nengoen
etxean hain jende kontuzkoa eta kontuan hartzekoa geneukalako, haien handitasunak ni ere handi eginen banindu bezala. Zeren eta halakoak baitziren jendearen egun haietako harat honatak, gela guztiak apaindurik eta sukaldeko arasak hegaztiz eta bertze hamaika ehizakiz beterik, hauek apal batzuen gainean, haiek gako batzuetarik dilindan...
|
|
|
Izan ere, nik uste nuen ezen, etxeko tigrearekin gertatuaren ondotik, ez
|
zeudela
etxekoak ezta Urbiaingo herritarrak ere ipuin berrietarako, baina ez, zeren baitzirudien ezen Lutheroren baitan piztu zela piztitzarra, aita Bartolomeren aburuz bai bederen. Eta, baldin zalantzaren bat banuen, ongi bai ongi aditu nion nik aita jesuitari hurrengo igandeetako sermoietan, erraiten eta errepikatzen zuelarik behin eta berriro ezen mastin zuri handi haren baitan inkarnatu eta mozorrotu zela Eislebengo heresea, zeina deabruen printze izendatu baitzuten han infernuan, Pagabasoko leizean, alegia, eta kalte eta gaitz izugarriak ekarri zizkiela urbiaindarrei, izurri hura lekuko, eta are gehiago ekarriko zizkiela, baldin neurriren bat hartzen ez bazuten.
|
|
|
Dena prest
|
zegoen
etxean erditzeko. Lanak prestakuntza saioetara agertzea eragotzi zidanez, jarraibideak idatzita zeuzkan orri batean.
|
|
|
" 948172381 zenbakira deitu duzu. Ez
|
gaude
etxean, baina mezuren bat utzi nahi baduzu, itxaron..." Hatz kolpe batez isilarazi nuen Ximurraren erantzungailu automatikoko emakume ahots konputerizatua. Abuztuko ortziral horretan arrosario bera aditzen nuen borzgarren edo seigarren aldia zen, eta erran beharrekoak jadanik erranak eta, okerrik ezean, grabatuak ziren nire lagunak entzuteko moduko lekuan.
|
|
|
Litro bat esne —gaingabetua—, ogi egin berria eta lau croissant poltsa batean nekartzala itzuli nintzen ordu laurden geroago. Mahaia amen batean antolatu nuen, Edurne gure artean
|
zegoenetik
etxean genituen erreximenta, gurina eta guzti. Paretako erlojuaren orratz luzea grabitatearen legera makurtu orduko, Kolonbiako urrina sukaldeaz jabetua zen, kafeontzitik isurka.
|
|
|
Gero, ametsen logika falta etengabearen poderioz, etxe batean sartu ginen aita eta biok. Hondartza bat
|
zegoen
etxean, eta emakume tripoil bat eta agure zahar bat zeuden eguzkia hartzen.
|
|
|
" Kaixo, Rakel naiz. Orain ez
|
nago
etxean, baina zure izena eta telefono zenbakia utziz gero, neuk deituko dizut. Mila esker".)
|
|
|
Dabidek zuri telegrama bat idazten laguntzeko eskatu zidan eta orduan izan nuen zuen artekoaren zorioneko berria. Baina egun haietan lagun italiar bat
|
zegoen
etxean eta ezin izan nintzen zuregana etorri, bestela segituan Chevrolet Blazer bat alokatu, eta bidaia osoan zehar segika joango nintzaizun. Ez, otoi, pentsatu dut neure artean, beste zelatari bat ez!
|
|
|
Kaixo, Dabid eta Rakel gara. Orain ez
|
gaude
etxean; baina, zure izena eta telefono zenbakia utziz gero, geuk deituko dizugu. Mila esker.
|
|
2001
|
|
|
Monarkia ezarri zenean berriro, txanponen atzeko aldean Espainiako armen ezkutuak jarraitu zuen, eta horri une bakoitzean erregetzan
|
zegoen
etxearen ezkutua eransten zitzaion; esate baterako, Alfonso XII. eta XIII. erregeen eta Juan Carlos I.aren txanponetako lisa. Aurreko aldean Hispaniako irudiaren ordez erregearen irudia jarri zen.
|
|
|
Oraindik ohitura gutxi
|
dago
etxea alokairuan hartzeko eta etxebizitzen alokairuen merkatuaren egoerak ere eragiten du hori, hein handi batean.
|
|
|
(Lotsatuta bezala) Imanol, ez
|
gaude
etxean... Musuak bakarrik gaudenean.
|
|
|
(Mireni, zirika) Ez
|
zaudete
etxean... Musuak bakarrik zaudetenean.
|
|
|
nire hipotesiakonfirmatu egin da, eta nola konfirmatu ere! Ez
|
dago
etxerik telebistarik ez duenik; eta telebista bakarra daukatenak ere oso gutxi dira, sei bakarrik, ehuneko hogeipasatxo. Bi edo hiru telebista edukitzea da arruntena (hamaika etxetan bi telebista, eta bederatzitan, berriz, hiru).
|
|
|
Koadernoaren azken partearekin, ama ia betiko desagertzen denarekinamaituko dut: «Bakarrik
|
nengoen
etxean, gripe antzeko zerbaitek jota. Zuekikastolan, aita Madrilen noizean behin egiten zituen ikastaro horietako batean.Goizerdia zen abisua jaso nuenean eta, ohean banengoen ere, zalantzarik gabe betenuen agindua.
|
|
|
Etxeetako berokuntza sistemez gain, izotz kontrako likidoen beste erabilera bat autoetan egiten da. Nola sartu izotz kontrakoa berogailuan Merkatuan izotz kontrako likido espezifikoak
|
daude
etxeko berokuntza sistemetarako, baina, espezialista gehienen arabera, autoek ere balio dute. Likidoa toxikoa da irentsiz gero; beraz, garrantzitsua da berokuntzako hodiak iturgintzako gainerako sistematik isolatuta daudela egiaztatzea, iturriko ur normala ez kutsatzeko.
|
|
|
Kontua da Romak eta Marcosek parez pare
|
zeuden
etxe altu bi bilatzen zituztela; adibidez zortzi pisukoa bata eta zazpikoa bestea, elkarrengandik hogeita hamar bat metrora. Eskaileretan leiho handiak zituzten etxeak aukeratzen zituzten.
|
|
|
Mundua ez da hain txikia ordea. Hiru egun eman ditut trenetik trenera eta ez
|
nago
etxetik oso urrun. Beste hizkuntza bat entzuten da, hori bai, baina beti hizkuntza bera.
|
|
|
–Uste nuen hutsik
|
zegoela
etxea... –esan zuen gazteak, Marcosek– Baina trankil, banoa.
|
|
|
Ez
|
dago
etxerik egiteko tokirik, ez dago jendeak bere burua garbitzeko edo edateko urik, ez dago ibiltzeko lekurik, arnasa hartzeko eguratsa ere eskas da.
|
|
|
Otutzen zait begi lausoz so egiten diogula denari, gure bizimoduaren argitasun eta erabakikortasuna azalekoa dela, eta gutako bakoitza mundu zarratua dela, parentesi artean bizi garela, nire lagun betikomaitea ia ezezaguna bihurtu baitzait berehalakoan. Eta itolarria sentitu dut, igarriz ez
|
nagoela
etxean, ez nagoela portuan, eta naufragoak garela.
|
|
|
Txaletera hurreratzean, zigarroagatik igarri genuen atezain bat
|
zegoela
etxearen aurrean eserita, eta portugesa ezagutu genuen. Linternaz argitu gintuen goitik behera:
|
|
|
Tinbrea jo eta ez zen atea zabaldu. Zazpiren bat urteko neskato bat
|
zegoen
etxe aurrean soka batekin jolasten.
|
|
|
Nik zinetan eta benetan ezagutu nuen" Lagun artea", esate baterako, besterik izan zen, Susperregi adiskideak ederki dakienez: herriko liburutegi aski aberatsa
|
zegoen
etxea.
|
|
|
Etxekoak ez daudela errurik gabe. (Errua, zer da errua?) Zer azterturik eta aldaturik
|
badagoela
etxe bueltan ere. Lan hau ez da hooligan baten lana:
|
|
|
Alderdi politikoetako euskaltzaleei
|
dagokie
etxe barruan eragitea, euskararen aldeko adostasun eta elkarlanerako proiektuek lehentasuna izan dezaten beste hainbat eta hainbat programaren aurretik.
|
|
|
Lanari ekiteko egun polita zitekeela eta, ez bat eta ez bi telefonoa hartu eta Amaia ostatuz
|
zegoen
etxeko jabe eta lagun minari deitu nion. Aspaldi ezagutzen genuen elkar Andoni Martiarenak eta biok.
|
|
2002
|
|
|
Hala ere, etikoki ez dira etxean edukitzeko animalia gomendagarrienak, euren habitat naturala eta etxean sor daitekeena inoiz ez baitira berdinak izango. Gainera, dordokak, untxiak eta antzeko espezieak txikiak direnean gustuko izaten dira baina haztean, ez
|
dago
etxean onartuko dituenik. Ondorioz, animaliekin harreman etikoa izatearen alde lan egiten duen Atea erakundeko partaide den Kepa Tamamesek azaldu duenez, gizakiekin duten harremanagatik, etxean soilik, zakurrak eta katuak izan daitezke, «gizakiarekin batera milaka urtetan bizi ostean oso ongi moldatu baitira».
|
|
|
Bi makila
|
zeuden
etxeko atarian, paretaren kontra, erdi erorian. Bat lizar makila zen, bestea burdinazkoa.
|
|
|
Ezkerrera pasa beharra dauka Amarako sarreran, eskuinetik sarrera izateko ordez. Sarez inguraturik geratu dira sarrerako eta erteerako parean
|
dauden
etxe sailak. Alde batetik bestera joan nahi dutenak, ibili aundi samarra egin beharrean aurkitzen dira.
|
|
|
Baai...! Aratu ezkero, ez ei
|
eguan
etxera ain barik biurtuterik.
|
|
|
Handik mende laurdenera, Internetera konektaturik
|
dauden
etxe gehienetan segundoko 56 kilobiteko fluxua (56k gisa ezagutzen dena) ez da askitzat jotzen.
|
|
|
Bost pertsona baino gehiago
|
dauden
etxean, pertsona bakoitzeko 50 litro behar direla kalkulatu behar da.
|
|
|
Gaur egun, argi
|
dago
etxeko lan gehienak emakumeek egiten dituztela. Banaketa hori emakumeak gizonarekiko izan duen menpekotasunarekin loturik dago, eta, ondorioz, generoen arteko lan banaketa horrek eremu askotan du bere eragina.Batetik, emakumeen lanegun osoa (ordaindutako lana eta ordaindu gabekoa) gizonezkoena baino luzeagoa izatea dakar, sarri oporrik gabekoa.
|
|
|
Batez ere, higiezinen agentziek eta ezkontza agentziek darabilte gezur hau. Higiezinen agentziaren batek bere esku ez
|
dauden
etxe dotore eta eskuragarriak iragar ditzake. Eroslea hurbiltzen denean, gura lukeen etxe hori salduta dagoela esan eta ordezkoren bat aurkezten diote.
|
|
|
Horren bidez, kalte ordain bat edo aurkeztutako fakturaren zati bat kobratzen da, kobratutako primaren eta enpresak inguruabar guztiak jakin izan balitu kobratu behar zuenaren arteko proportzioan. Adibidez, gasolindegi baten parean
|
dagoen
etxe batean 10 euroko prima kobratzen da. Gasolindegi hori han zegoela eta gasolindegi horrek 10.000 euroko kalteak eragiten dituela dioen adierazpenik ez badago inon, enpresak 5.000 euro bakarrik ordaintzeko eskubidea izango luke, kasu horretan 20 euroko prima ezarria badu.
|
|
|
Hori bai, saldu den urteko errenta aitorpenean jaso behar da, eta arauzko baldintza eta epeetan berrinbertitzeko konpromisoa hartu. Bizi den etxea saldu aurretik etxebizitza bat erosiz gero, bi urteko epea
|
dago
etxea saltzeko. Baina salmentan lortzen den kopurua etxebizitza berriaren zenbatekoa ordaintzeko erabili behar da.
|
|
|
Hori dela eta, sektore hori bultzatzeko neurriak hartzea proposatu zuen, hala nola zilindrada txikiagoko motoak automobilak gidatzeko baimenarekin gidatzen uztea. Beste alde batetik, azterlanak adierazten du familia oraindik ere espainiarrentzako lehentasunetako bat dela, baita %95 oso pozik
|
dagoen
etxea ere; hala ere, kopuru horiek jaitsi egiten dira metro karratuez eta ekipamenduz hitz egiten denean, eta interes hori da gehien baloratzen den interesetako bat. Fimestic en txostenak agerian uzten duen beste datu interesgarri bat da inkestatutakoen %87 kezkatuta dagoela ekologiaz eta ingurumenarekiko errespetuaz, bereziki uraren kutsaduraz eta basoak galtzeaz.
|
|
|
Orduakazkar bainoazkarragopasa zaizkit eta, ni konturatzerako, etxera joatekoorduazen. Lagun guztiakelkarrekinabiatugara etxera.Baina onena zera da, urrutien
|
dagoen
etxea, Johelena dela, (nirebihotzekoprintzea) eta aurrekoetxeaberriz nirea.Azkenerakogeroz eta jende gutxiagoari ginengelditzen. , nieta hurabakarrik geratugara.
|
|
|
Zakurrak hor
|
daudela
etxe hutsa begiratzen. Horretarako gerturik daude ohoinok.
|
|
|
Edo hamaiketan genuen ordu erdiko atsedenaldia erabili, bisitalditxo bat egiteko. Bigarren aukera hobetsirik, Sararen etxerantz abiatu nintzen, jakinaren gainean
|
nengoen arren
etxetik kanpo ere egon zitekeela, erosketak egiten, paseatzen, edo beste zereginen batean. Behin harako bidean, nola zetozkidan buru ezpainetara etengabe Sarak idatzitako gutunaren azkeneko hitzak:
|
|
|
Egun, erosleak aukerak egiten ditu, zuk badakizu hori, eta ez dizut hemen esan beharrik. Eta irakurleak zer esan ez, anitzez ere handiagoak, aski duzu ikustea zenbat liburu
|
dauden
etxean erosiak, eta zenbat irakurriak. Bada, horretara nindoan, orain, denboraren buruan, euskal idazle onak ditugula gure artean, literaturaz maitemindu eta letrak denak nahaste jarri beharrean, bata bestearen aldamenean ederki lotu, kateatu eta elkartzeko gai diren idazleak.
|
|
|
" avenida casera" menturaz? Herri horretan berean kai aldera
|
dagoen
etxe batek argi eta garbi erakusten digu, harrokeria guztiarekin, bere izena inolako ahalkerik gabe ate gainean jarria: " Alde kai".
|
|
|
" Ez
|
nago
etxean; nahi izanez gero
|
|
2003
|
|
|
Erlatibozko esaldiak ere oso modu bitxian egituratzen dituzte Zaraitzun eta Aranak ikasgai osoa eskaini dio liburuan. Gehienok «oso usain txarra
|
zegoen
etxe batean egon nintzen» egitura ohikoa erabiltzen dugu. Zaraitzun, berriz, subjektua hartu eta mugatu gabe hasieran ipintzen dute, eta bukaeran erlatibizatzen dute.
|
|
|
Bakar bakarrik
|
zegoan
etxe hartan.
|
|
|
Jarduera horrek eraikuntza berrien urteko eskaintzaren% 6 besterik ez du hartzen. Alokairuak sustatzea, etxebizitza zaharrak birgaitzen laguntzea, hutsik
|
dauden
etxeak merkatura ateratzea bultzatzea (etxebizitza guztien %15) eta katastroa berrikustea dira euskal exekutiboek eta kataluniarrek Herri Lan sozialisten sailburuekin partekatzen dituzten maximoetako batzuk. Generalitateko Arkitekturako zuzendari nagusiak, Damiá Calvetek, ere badu erantzuna Sustapenaren proposamenerako.
|
|
|
Estatistika Institutu Nazionalaren datuen arabera, 1999an 147 litro ur kontsumitu ziren Espainiako etxeetan biztanleko eta eguneko. Gure esku
|
dago
etxeko ur kontsumoa mugatzen saiatzea eta, bide batez, energia eta dirua aurreztea. Ura alferrik ez gastatzeko egunero har ditzakegun neurriez gain (hortzak garbitzen ditugun bitartean iturria irekita ez uzteko edo eguneroko bainuaren ordez dutxa bat hartzeko), teknologia horrek ura aurrezteko tresna batzuk jartzen ditu gure eskura.
|
|
|
Faktore horiek guztiak eraikuntzan islatzen dira, epe laburrean espero zen doikuntza hasiko baita, administrazio publikoek obra zibilean egindako gastu efektibo txikiagoaren eta etxebizitza eskariaren presioaren murrizketa erlatiboaren ondorioz. Hain zuzen, haren datuen arabera, etxebizitza berrien salmenta erritmoa bederatzi hilabetetik 14ra luzatu da 2003ko martxora arte, lan bat amaitzeko kalkulatutako epetik oso gertu (18 hilabete), eta horrek “eraikuntzen hasierako erritmoa gelditzera behartuko luke, salgai
|
dauden
etxeen stockari eusteko”. Portaera horrek, BBVAko adituen arabera, higiezinen sustapena “geldiaraziko” du 2003ko bigarren erdian, eta horrek, era berean, 460.000 etxe ingurura arte hasitako etxeen kopurua motelduko du, hau da, iaz baino %10 gutxiago.
|
|
|
Butano gasa airea baino astunagoa da, eta, beraz, ihesen bat izanez gero, jaitsi egiten da, eta, beraz, aireztatze eremuak behealdean jarri behar dira. Puntu horretan, komeni da gogoratzea debekatuta
|
dagoela
etxean bi butano bonbonba baino gehiago izatea, hirugarrena mugikorra denean eta berogailu baten barruan dagoenean izan ezik, etxebizitza batean gas kantitate hori pilatzeak eragin dezakeen leherketa arrisku handia dela eta.
|
|
|
Ildo horretatik, proposatu zen etxebizitza epaitegiak sortzea, mota horretako auziak modu esklusiboan izapidetzen dituztenak eta «eternatzea» eragozten dutenak; horrez gain, pizgarriak ematea alokairuko etxebizitza publikoen parkeak sortzea sustatzen duten udalei, eta laguntzak ematea higiezinak zaharberritzen dituzten erakundeei, ondoren alokairuan merkaturatzeko. Hala ere, jabe polemikoenen proposamena hutsik
|
zeuden
etxeen zerga zigorra izan zen, ondasun higiezinen gaineko zergaren (OHZ) bidez zergapetuko baitziren, haiek merkatura ateratzeko. Egia esan, formula aspalditik erabiltzen dute hainbat probintziatan, baina emaitzak ez dira berdinak izan.
|
|
|
Begiratzen jarraitzeko indarra atera dut eta hirugarren aldiz, negar malkoei atea ireki diet. Garai batean makina bat helar bildutako soroan gaur ez dago oinez ibilteko ere lekurik, guztia
|
dagoelako
etxe berriz josia.
|
|
|
Horregatik eraman ninduen beharbada zuzenean bere gelara lehen gauean eta agindu zidan biluzten hasteko. Maitasuna egin eta lo egiteko pentsatua
|
zegokeen
etxe hura beharbada. Ez genuen besterik egin aldi batez.
|
|
|
...eta etorri, etorri eta joan, Joan Mari bainaiz ni, baita Etorri Mari ere, eta, batez ere, Auskalo Mari... etxeko atea ireki, ama bedeinkatua agurtu, ama bedeinkatua besarkatu, Azpildarrak Elkartean bilera bat, sinesten ez dudan bilera normalki, tabernan baxoerdi bat hartu, eta etxera ostera, afaltzen dudan bitartean telebista ikusi, film bat adibidez," Canon", el canon de la misa, pozik
|
dago
etxean amona Felisa!
|
|
|
Non
|
dagoen
etxea.
|
|
|
–Greta? Ez al
|
dago
etxean?
|
|
|
Herrian askoz lasaiago gaude, Oskar. Tira, kontua da Ama Birjina eman behar diodala Estherri, 3 pisukoari eta ez
|
dago
etxean. Eramango al diozu zeuk geroago?
|
|
|
Bueno, oso ondo, ni
|
nagoen
etxeko senar emazteek bi alaba dituzte, nire adinekoak, eta...
|
|
|
ez
|
dago
etxerik.
|
|
|
Elizaco campaiac zoli ots eguiten badu, erri artan laster norbait ilco dala. Eria
|
dagoen
echean catuac miauca edo zacurrac zaucaz badaude, laster il bear duela; aurrai asconarren erpia edo ertza, edo beste gauzaren batzuec ipintzea veguizcoz eguin ezteien. Oiec ta onelaco sinistamen eroac, Demonioaren asmasinoac dira (P.
|
|
2004
|
|
|
Askok zorpetu behar izaten dute, eta kasu batzuetan, kontserbazio egoera eskasean
|
dauden
etxeak erostera behartuta egoten dira.
|
|
|
Eta familiakoak ez direnak auzokoak dira, baina familia handi bat bagina bezala gara. Guztientzat
|
daude
etxe guztien ateak irekita.
|
|
|
Takeshi banaketa egiten ari da, eta ez
|
dago
etxean.
|
|
|
Hainbeste jende
|
dago
etxe inguruan, ezin izan naiz aurreko atetik sartu.
|
|
|
Urtetik urtera, kostan bigarren etxebizitza gehiago erosten dira. Merkatua oso erakargarria da, baina hondartzan hain irrikatuta
|
dagoen
etxea erosteko kontuz ibiltzea komeni da.
|
|
|
Pauneroren aburuz, hain zuzen, “legeak baimentzen du egoera horiek gertatzea”. Gaur egun, Espainian ez
|
dago
etxeko animalien babesa kontuan hartzen duen legeria nazionalik. Alde horretatik, autonomia erkidego batzuek babes legeak dituzte, baina beste batzuek ez.
|
|
|
Pedro Madrid GKE horretako zuzendari ohiak emakume zahar eta alargun batek orain dela urte batzuk egindako deia gogoratzen du. Bakarrik
|
zegoen
etxean, bi seme alabaren ama izan arren. " Gehien deigarri zitzaidana zen eskatzen zuen lotura afektiboaren beharra, ez baitzuen ez oparirik ez paseorik espero, musu bat besterik ez zuen nahi, egun horretan seme alaben oroitzapena", azaldu du.
|
|
|
Lurralde Planari begira, hutsik
|
dauden
etxeak baliatzea eskatzen du Getxo Biziak
|
|
|
Sidecarrena. Roman ez
|
zegoen
etxean. Egia esan, ez zegoen inon:
|
|
|
Aitari egia aitortu nion egunaren biharamun goizean sukaldera jaitsi eta hutsik topatu nuen. Aita ez
|
zegoen
etxean. Goizean goiz etxetik ateratzen entzun nuen, auskalo norako asmotan.
|
|
|
Tiroketa amaitu bezain laster, maletak arrapaladan egiteari ekin genion. Ez genekien Del Valle bakarrik etorri zen ala Gestapoko agente gehiago ote
|
zegoen
etxe inguruan. Ezta inork tiroak entzun zituen ere.
|
|
|
–Armaturik dabilen tipo bat atxilotzera goaz –erran zuen Müllerrek– Horrez gain, ez dakigu zenbat jende
|
dagoen
etxe horretan. Judua bera ere armaturik egonen da seguruenik.
|
|
|
Partida haietako baten bezperan, antolatzaileekin mintzatzen ari nintzela, argi eta garbi ikusi nuen euskal jokalari gehienak
|
zeudela
etxeko selekzioaren alde, jendea ere bai: dena zen bai, itxura batean, baina azkenean, bai ez zen bai, ez nuen ulertzen.
|
|
|
Gaur egun, berriz, gure gelan gaudela, lekuz aldatzeak esan gura du beste gorputzekiko dugun harreman espaziala aldatu dela: lehen aulkiaren gainean geunden eta orain aulkitik bi metrora
|
gaude
etxeko liburutegiaren ondoan. Aristotelesentzat lekuz aldatze hori ez litzateke azalduko harreman horren bidez; haatik, geure gorputzari dagokion kontu hutsa izango litzateke.
|
|
|
Ukuilutik atariko belazeetara eta atariko belazeetatik ukuilura, horixe zen nire ibilbide guztia. Erantsita
|
nengoen
etxe hartako hormetara: eulia ezti potearen kristalari erantsita egoten den bezalaxe, berdin berdin.
|
|
|
Ez, lagun, den denak ez dira hiltzen. Batzuek jarraitu egiten dute gorantz, goiko alde batean
|
dagoen
etxe bakartirantz edo, eta beti mehetuz, are eta gehiago mehetuz beti. Ondoren, etxe bakartiraino joan diren batzuk horiek hil egiten dira.
|
|
|
Egunak argitu eta ordu batzuetara, guardia guztiak bilduta
|
zeuden
etxe atarian. Nekatu eta gosetuak ziruditen, eta Antiaju Berdek berehalakoan eman behar zien erretiratzeko aginduaren zain.
|
|
|
Amari muxu emanez uxatu zituen pentsamendu haiek guztiak, zeharka aita han zenetz begiratzen zuen bitartean. Amak nonbait nabaritu egin zion, eta" Ez
|
dago
etxean" esan zion buruarekin gaitzespen keinua eginez. Ferminek ez zion ezer erantzun agerian harrapatua izanaz lotsaturik; eseri egin zen, ama, zutik, galdezka ari zitzaiola.
|
|
|
" Lasai, nire arropa ez zaik kabitzen, baina
|
bazegok
etxean hire tamainakoa".
|
|
|
Izan ere, elkarrekin zeramatzaten urte luzeetan liskarra eta zikinkeria baino ez baitzuten izan. Miren, beste baten hitzen xuxurlora irribarre egiten zuen Miren hura, lortu izan balu, askoz lotura estuagoa izanen lukeela pentsatu zuen, ez litzatekeela Esti orduan
|
zegokeen bezala
etxean senarraren esperoan izanen, etortzen ez zela ikusirik kalera aterako litzateke bila, Iruñera behar balitz ere.
|
|
|
" Pedro Mari, arazoak ez dira horrela konpontzen" esatean, isiltasuna lehortea bezala hedatu zen gauzak argi ez azaltzera ohiturik
|
zegoen
etxe hartan.
|
|
2005
|
|
|
Felisa akordatzen da: " Taberna eduki genuen etxean, Mungian, orain hotela
|
dagoen
etxe horretan. Bertan bizi ginen, goian genituen gure gelak, eta hantxe egoten zen gure neba, eskribitzen.
|
|
|
Gogoratzen dut Historia de una maestra Leonen grabatzen ari ginenean gertatu zitzaidana. Erdi erorita
|
zegoen
etxe bat aurkitu genuen grabaziorako. Sukaldean leiho bat zuen eta bertatik kanpoko argia sartzen zen.
|
|
|
Garrantzi handia du, gehiegizko zorroztasunaren eraginez, rol horietan gehiegizko kargarik ez hartzeak (ama nerabe edota guraso bakarra
|
dagoen
etxe askotan jazotzen den legez) eta, era berean, etxean gizonezko eta emakumezkoen funtzioetan zurruntasuna ezartzen duten sexuen araberako estereotipoak ez ezartzeak ere.
|
|
|
Kontsumitzailearen arreta erakartzeko asko dira edozer egiteko prest
|
dauden
etxe, publizista eta markak. Besteak beste, aipatzekoa da iragarki sexistaz inguratuta bizi garela (Juaristi, 1997).
|
|
|
–Buruhauste larri bat dinat, erantzun zion Kontxik?. Bakarrik
|
hago
etxean?
|
|
|
Bergen era datorrenak ez du hemendik alde egiten kale honetan argazkiren bat atera gabe. Gaur egun garagardotegiak, jatetxeak, tabernak eta arte galeriak
|
daude
etxe askotan.
|
|
|
04 Erdigunetik bost minutura
|
dago
etxe pilo dotore hau. Auzo honi esker, zurezko etxedun Europako hiririk handiena da Stavanger.
|