|
2000
|
|
|
literatura tradizioa euskalkietakoa da, baina euskalki bakoitzean estandarra lortu ondoren. Bizkaieraz egin denean, ez
|
dago
ez Añibarrorik, ez Frai Bartolomerik, ez Astarloarik, ez Mogelik eta ez maria santisimarik
|
|
|
Baina badu beste aldea ere. Zenbat militante
|
dago
ez dagoena prest euskal prentsa kontsumitzeko egunero?
|
|
|
1913ko urtarrilaren 8an, Laffitte jaunak aldaketa bat proposatu zuen. Enkantea urtarrilaren 25ean egingo zela, aldizkari ofizialean argitaratu gabe zegoela eta beharrezko epeak betetzeko aukerarik ez zegoela kontuan hartuz, erreklamaziorik
|
egon
ez zedin, enkantea bertan behera uztea eta deialdia egiteko proposamena luzatu zion Gobernadore Zibilari. Honek astebete beranduago onartu zuen.
|
|
|
Neska koxkorra nintzenean eskolakideak izan zitezkeen Pili edo Loli. Orain ez
|
dago
ez Loli ez Pilirik. Orain dira Ainhoa, Aitziber... eta niri izen horiek ez zaizkit egiten berezkoak.
|
|
|
Baina hala ere, Espainiako eta Frantziako gobernuek trufa eta muzin egin diote behin eta berriz euskal gizartean nagusitu den aldarrikapenari. Ondorioz, jokoan
|
dagoena
ez da soilik euskal presoen eskubideen berma (berez garrantzitsua dena), baizik eta Euskal Herriaren hitza eta erabakia ere jokoan dago.
|
|
|
Gallina Blanca Purinak adibidez, hamar hizkuntza erabiltzen ditu pentsuen osagaiak eta elikagarritasun balioak adierazteko. Lantegia Bartzelonan dago, baina hamar hizkuntza horien artean ez
|
dago
ez katalana, ez euskara ezta galiziera ere. Berdin gertatzen da Carioca errotuladoreekin eta Educa Sallent eko puzzleekin, biak Bartzelonakoak.
|
|
|
Bai, hori da jarrera. Orain agintean
|
daudenek
ez dute tutik ere egingo, oraindik Franco buruan dutelako. Gaur egun ereduan ari direnek konponduko dute euskal auzia, alegia, hemengo burujabetasuna, Europan sartzearen beharra, eta abar.
|
|
|
Euskal Herrian
|
gaudela
ez du ahaztu idazleak, baina gaiak gero eta anitzagoak direla esango nuke. Gero eta gutxiago antzematen da zenbait lanetan Euskal Herrian gaudela.
|
|
|
Idazleok kontratuaren gure zatia ondo betetzen dugu. Barreraren beste aldean
|
dagoena
ez dakit zer neurritan dagoen geure esku. Mundu guztiak gauza bera esaten du:
|
|
|
Kosta egiten zitzaion eskolako azalpenak ulertzea. Gizena
|
zegoela-eta
ez zen soinketako klasetan iaioa, eta futbolean ere beste mutilak baino txarragoa zen. Horregatik guztiagatik eskolako beste mutilek barre egiten zioten.
|
|
|
Baina hori baino lehen jo sozialistek jarritako beste baldintza batera, Chavesek Ibarretxe lehendakariari esandakoa: mahai bat osatzearen aldekoak direla baina mahai horretan PP egon behar dela eta PP
|
egon
ezik beraiek ere ez direla egongo. Horrexegatik diogu, mahai horretan ez dela aurrebaldintzarik jarri behar, norberak bere edukiak eraman behar dituela eta askatasun osoz eztabaidari ekin.
|
|
|
THC sintetikoaren gaiak ez du oraingoz eragin handirik Euskal Herrian, ez
|
baitago
ez Frantzia eta ez Espainiako gobernuek legeztatua. " Espainiako legeak dio kalamua ez dela terapeutikoa" dio Barriusok," eta sekulako hipokrisia dago hor, zientifikoki erabat onartua baitago bere erabilera terapeutikoa.
|
|
|
Orain, beharrezko segurtamenik hartu ez zuenez, ekimena bere aurka itzultzen ari da. Beraz, metodoari
|
dagokionean
ez naiz ados Lionel Jospinekin. Ez naiz metodoarekin ados, Korsikako adibidea okerra izan delako.
|
|
|
Ez dakit ETAk aurreikusi ote zuen guk 98tik 99ra bitartean garatu genuen lana ere. Baina ETAk, alde politikoei
|
dagokienez
ez naiz sar tzen HBrekin edo EHrekin mantentzen dituen harremanetan EAJrekin eta EArekin urtean behin bilduta eta lau bost orduko bileran herri honen etorkizunaz erabaki daitekeela uste badu, oso eskema bihurriekin dabil. Herri eta gizarte batean sortu izan den esperantza ezin da moztu eskema horren arabera.
|
|
|
Aparte, kontatzeko modua, duen tonua ere oso bitxia da: ahots bat entzungo bazenu bezala da, hasieran beharbada ez diozu kasu handirik egiten edo oso adi ez
|
bazaude
ez zara konturatzen, baina halako batean poliki poliki sartu egiten zaizu barrura, eta bere erritmora eramaten zaitu.
|
|
|
EAJk galdu duen erdialde politikoa PSE EEk irabazi du. PPren eta EAJren arteko etengabeko konfrontazioa
|
dagoen bitartean
ez dugu Gasteiz eta Madrileko gobernuen artean ulertzeko posibilitaterik ikusten. Bi mutur horien arteko erdialdea edo zentralitatea hartzen ari dena alderdi sozialista da, eta alderdi guztiekin elkarrizketa bideratzeko ahalmena duen bakarra alderdi sozialista da.
|
|
|
Batzuekin oraindik
|
egon
ez banaiz ere, nire lehen lana herriz herri udaletako teknikariekin hitz egitea izan zen. Udalek jabetu behar dute aro berri batean sartu garela, eta euskararen aldeko ekintzak ez daudela bakarrik Jaurlaritzaren esku.
|
|
|
Gu argi
|
dago
ez goazela Alejandro Sanzen parera iristera. Lehenengo diskoan oso gustura hartu genuen.
|
|
|
Bestela ez da jendea joango. Jarriko balute diziplina bat" eta Xenpelar jaio zen..." nahiago nuke kasu horretan bertsolaritza eskolan
|
egongo
ez balitz.
|
|
|
Erreflexio bat
|
dago
ez egoera politikoari buruz, baizik egoera politiko honetan poesiak bete dezakeen funtzioa zer nolakoa litzakeen. Metaliteraturatik dagoena ez da nik metaliteratura egiteagatik, eta politikatik dagoena, ez da politika egiteagatik.
|
|
|
Erreflexio bat dago ez egoera politikoari buruz, baizik egoera politiko honetan poesiak bete dezakeen funtzioa zer nolakoa litzakeen. Metaliteraturatik
|
dagoena
ez da nik metaliteratura egiteagatik, eta politikatik dagoena, ez da politika egiteagatik. Baizik eta egoera horri buruzko erreflexioa nola egin litekeen poetikatik, eta zein poetika behar den erreflexio hori egin ahal izateko.
|
|
|
Ihes egin zuen urtean gorderik egondako etxekoen alaba txikiari zuzenduriko gutunak dira. Neskatxa hori irakurle eredu baten sinbolo da" Aita edo ama presondegi urrunen batean zergatik daukaten apenas ulertzen duen haurrari; edota izeba edo neba aspaldian non
|
dauden
ez dakienari Ainhoa deitzen diot: (...) Gure gerlako haurrari izkiriatu nahi diot".
|
|
|
Argitu dezagun, hala ere, modan egon arren, burujabetasunaren gaia ez delainteresgarria modan dagoelako bakarrik. Euskal txokora modak nortzuek eta zertarako ekartzen dituzten jakinik, modan
|
egotea
ez da kasu gehienetan batere seinaleona izaten. Ez dugu, burujabetza?
|
|
|
Berez, beren burua desberdin (hizkuntza, erlijio, etnia, eta abar tartean direla) ikusten duten taldeak soilik inplikatzen dira beren ezaugarri funtsezkoak babesten, estatu bateko herritar gisa integratuak egon zein
|
egon
ez.
|
|
|
Konfidentzia hau bi eratara bakarrik altxa daiteke: edo psikoanalistak altxatzen du, bera ere konfidentziala den superbisioaren esparruan, edo bere analisia burututzat ematen duen subjektu batek, bertan ikasitakoapsikoanalistez eta beste psikoanalizatzailez osatutako kolektibo bati helarazten dio.Praktika modura psikoanalisia den horretatik ondorioztatzen da ezen, analista batanalista izatearen bermea, konfidentzia hori ebaluatzeko gune izan daitekeen komunitate batek bakarrik erakar dezakeela. Hori da gure aldetik Eskola deritzoguna.Zenbat eta zabalagoak izan bere oinarriak, hainbat eta gehiago onartu nahi zaiogaiari buruzko ezagutza baten ustea, nahiz eta hor ere berme absoluturik
|
egon
ez.
|
|
|
Subjektu batek bertan joka ditzakeen antzeko rolen errepikapenen bidez, terapia taldeek egoera hauek argi ikustea ahalbidetzen dute. Adibidez, ikus daiteke (eta hau neurri handiagoan edo txikiagoan unibertsala dela esan genezake), esperientzia eta eraso latzen biktima moduan kexatu eta ager daitekeela pertsonabat, agerian eta bere ustez, horretarako arrazoi justifikagarririk
|
egon
ez arren. Halaere, ezin da konturatu besteekiko duen jarrerak, berarekiko portaera hotzak edoerasokorrak erakartzen dituela; beraz, azkenean egoera errepikatu egiten da, etaberriro ere ingurunearen, bidegabeko erasoaren?
|
|
|
Bi aipatzearren, nik neuk biziki estimatutakoak, joandako bat, ImanolBerriatua, eta bizirik dirauen beste bat, Txillardegi bera, aipatuko nituzke. Honeksorrarazi zidan miresmena ez da sekula itzali nigan, eta gaur egun areagoturik dago, konturaturik
|
bainago
ez zela izan egun bateko lore zimelerraza, bizitza osoko ibilbidemugagabeak behin eta berriro helburu bererantz doazen ildoak ireki dituen goldeabaizik.
|
|
|
Hitz batez, etena ekarri du, eta aurreko egoerarekiko etena aldarrikatu du, eten horretan parte hartzera deituz. Zer esanik ez, horimingarri gertatzen zaie, teorian egoerarekin konforme
|
egon
ez arren praktikan egoerahorretan eroso bizi direnei, nola edo hala sisteman integraturik daudenei. Eta horrekekarri du bazterketa ofiziala; baina, aldi berean, horrek sortu du askorengan berelanagatiko eta ibilbide osoagatiko estimua.
|
|
|
Ez dut esango (mozkortuta ere ez), gizon handi guztien atzean emakume handia dagoela, hori ergelkeriahutsa delako. Nonbait
|
egotekotan
ez dago atzean, aurrean baizik. Txillarrek bainohobeto inork ez daki zenbateraino dagokion Joneri berari buruz esaten ari den hainbatgauza.
|
|
|
Errigoitin hegoaldeko haizeaizendatzeko jaso da (ego aize eta goiko aize izenekin batera), baina Mendatanekialdekoa izendatzeko. Hala ere, Nabarniz ez
|
dago
ez Errigoitiren hegoaldean, ezMendataren ekialdean.
|
|
|
Goi mailako zientzialari batzuek ez dituzte gustuko herrikoitasun usaina duten gaiak. Horientzat fisikotasuna da kulturaren eredua, ez bizitza.Garbi
|
dago
ez zaidala jarrera egokia iruditzen. Herritarren bizitzan, kultur tradizioanbildutakoak izugarrizko garrantzia du, maiz bere kultur nortasunaren agerpen nagusiaizateraino ere.
|
|
|
Kulturari
|
dagokionez
ez dira etxe erraldoiak, baizik kultura transmititzeko gizaegiturak. Gureak eta guretzat behar ditugu, mundu osoan dagoen jakinduria gureanjorratzeko.
|
|
|
Seigarrena, hizkuntza desberdinak
|
egoteak
ez du esan nahi soinu desberdinakerabiltzen direnik; aparatu fonatzaileak eskaintzen dituen aukeretatik, hizkuntzabakoitzak kopuru mugatua hartzen du eta asko komunak dira hizkuntzen artean, bainadenak ez. Honegatik hiztunak beren hizkuntzetako soinuak ekoiztera egokitzen dira (praktikoagoa da erabiltzen diren soinuak baino ez kudeatzea, alferrikako jakintzakhorixe baitira, alferrikakoak).
|
|
|
Nahikoa erakutsidugu: produktuen forma monetarioa beraien neurri objektibo bakarra denez, formahoriek
|
egonen
ez balira, orduan ekonomia nazionala kaos bat izanen litzateke: heterogeneoak diren produktu fisikoak neurgarri bilakatzeko, ekonomiak ez lukeelakoinolako mediorik eskutan. Harturiko hilabeteko produkzio faktoreen alokairuzko etaez alokairuzko ordainsari guztien ordainketan x moneta unitateren bat bateko sormen/ deuseztapenak produktu korrespondenteari joan etorriko mugimenduari behartzendio, zeinaren bidez produktua x moneta unitateek osatzen duten, moldean?
|
|
|
Zergatik? Zesarrekahalmena duelako, baina ez ziurtasuna, orduan ez
|
bailegoke
ez benetako etorkizunikez proiekturik?. Euskarak ederki adierazten du geroarenganako gizakion funtsezkozalantza eta ezinegona, geroa ez da gurea?
|
|
|
Jakintsuak egia adierazten saiatubeharko luke, egiara apalki hurbiltzen. Izan ere, Luis Berrizbeitia-ren esanetan, egianon
|
dagoen
ez dakit, baina badakit hurbilago duela bila dabilkionak? 25.
|
|
|
Beraz, datuak iturri primarioetatik edo beste autore batzuek albiste fokua edo foco de la noticia deitutakotik ateratzen baditugu, bitartekaririk gabe atera ere, berriemailea aserik eta pozik geratzen da egindako lanaz. Hala ere, informazio iturrien menpe larregi
|
egon
ez arren eta geure lanarekin konforme gertatu arren, dena alferrikoa izan daiteke, irratilariak bere lana etikoki eta profesionalki bete ezean.
|
|
|
Leada laburra eta argia izan behar da, bertan albistearen datu garrantzitsu guztiak
|
egon
ez arren. Egia esan, prentsako informazio titularren antz handia dauka:
|
|
|
–Zenbat eta irrati estazio gehiago egon, hainbat eta homogeneoago agertzen da beraien programazioa. Antza, ez
|
dago
ez denborarik ezta bitartekorik ere programazioak berriztatzeko, ekoizkin berriak eta estilo desberdinak esperimentatuz. Arrakastatsuak diren irratsaioak imitatzeko joera arriskutsua dago, ia ezer aldatu gabe?, epe laburreko etekinean baino ez baita pentsatzen.
|
|
|
Sarean
|
egoteak
ez dakar diru inbertsio handirik. Ziber espazioko entzuleengana iristea edonoren esku dago, diru gutxi behar baita irratigunea muntatzeko.
|
|
|
Horrela, gero eta gehiago dira turismotik irabaziak ateratzen dituzten karrantzarrak. Baina haranean turismoa bultzatu nahi bada, azpiegitura egokiak garatu dira, gaur egun
|
daudenak
ez baitira nahikoak; ostatu zein jantoki gutxi daude eta tren eta autobus gutxi dira Bilbotik edo Kantabriatik egunero Karrantzara iristen direnak.
|
|
|
Bidea ezkerretara utzi eta basoan barneratuta, erreka zuloaren ondotik (maldan behera joateko bide seinalaturik gabe) jarraitu behar da. Bide garbirik
|
egon
ez arren, ohianpea oso argia denez, bidezidorretatik Lanestosa eta La Calera del Prado arteko errepidera inolako arazorik gabe atera daiteke.
|
|
|
Hego Euskal Herriari dagokionez, gai honek izugarrizko garrantzia izango zuen (kontuan harturik gainera, orain dela urte gutxi arte ez dela aldaketarik izan), alde batetik euskal unibertsitate barrutirik ez
|
zegoelako
ez baitzegoen euskal unibertsitaterik eta, bestetik, bi unibertsitateekiko menpekotasunak euskal herrialdeen arteko banaketa edota zatiketa indartzen zuelako (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa Valladolid-eko barrutian, eta Nafarroa, berriz, Zaragoza-koan). Unibertsitate barruti bakoitzeko zuzendaritza erregeak izendaturiko errektorearen190 esku geratu zen; eta errektorea unibertsitateko buru izateaz gain, barrutian zegoen irakaskuntza publikoko zentro guztien goreneko buru ere izango zen191 Bestalde, barruti bakoitzak gobernuak izendatutako idazkari orokorra zuen.
|
|
|
egiari aurre egin nahi zion. Azken batean, Txema bezain hilda
|
daudenek
ez dute ezer galtzekorik.
|
|
|
nahikoa sufritu, eta gainera heriotza baten karga ez zion, ba, zamatu? Alde batetik ulertzen zuen Maiteren jarrera, ze, nahiz eta berak kontrakoa esan, bere alaba hilda
|
zegoenik
ez zuen behar bezala onartu, eta noski, arrazoiak behar zituen hutsune hori justifikatzeko. Gero, hortik aurrerako pausoak errazak dira:
|
|
|
Baina, kontu hartan nenbilela, ongi egin ote nituen kontuak? Izan ere, nengoen tokian nengoela, ez al nuen hagitzez ere hobe neure mihiaren gobernatzea eta isilik
|
egoitea
ezen ez ausartki eta ahalkegabeki hitz egitea. Zer behar eta zer mengoa nuen nik, joko haren jokatzeko eta joko hartan sartzeko?
|
|
|
Eta, hala, egun batean, aitak astebeterako kondenatu zuen ziega itsu hartarat morroi bat, Urbiaindik mozkorturik itzuli zelako eta biharamunean bere egitekoei buru egin ahal izan ez zielako. ...tuak egiten; eta, honelatan, mozkor hark amestu edo asmatu idurietarik hartu zuen ziega ilun hark fama are ilunago hura, jauregiko bertze morroien eta neskameen kontsentimenduarekin; eta ez hauek erran ziotelako sinesten ziotela, baina bai isilik geratu zirelako, irririk eta trufarik egin gabe morroi mozkorrari gai hartaz solasten zenean, erakusten zutelarik, gisa hartan, ezen sinestetik hurbilago
|
zeudela
ez sinestetik baino. Eta Mattin eta biok ere halatsu geunden, zeren eta artean umeak baikinen, imajinazinoaren edozein fantasia sinesteko prest.
|
|
|
—Bai, baina argirik gabeko zuloan sartua
|
dagoenak
ez ditik nanoak jigantetarik bereizten, eta ni, mementu honetan, zulo batean sartua nagok. Eta zulo hori, zinez erraiten diat, izarrik gabeko gaua duk, zeren bizirik bainago, baina hilik banengo bezala...
|
|
|
Baina ez uste hire hitzak konbentzitu nauenik, ezta hire begietako suak ere, zeren eta sua ez baita izan ohi zaharren ezaugarria, eta ni zaharra nauk eta zahar sentitzen nauk... Baina zulo batean nagok, bertzalde, eta zulo batean
|
dagoenak
ez dik zer galdurik baldin bertze zulo baterat badoa, ezta munduko uzki zulorat badoa ere, zeina, hire aburuz, den Urbiain. Eta, baldin aitari obedientzia zor banion, amari ere zor zioat... eta amak harat joaitea nahi badu...
|
|
|
Aitak irakatsi bezala, nik ere Urbiaingo inperio tipia zabaldu nahi izan nian... eta horregatik erosi nian Olabeko ola, han Irunen, baina hura ere gaizki zoak. Joanikotek bezala egin behar nian nik, benturaz, bere aldian, eta bizitza zientziari edo arteari eskaini, zeren garbi
|
baitago
ez nintzela negozioen mundurako jaio...
|
|
|
Eta aitak, osabari akabatzeko betarik eman gabe, baietz erran zion, munduaren ezagutzea gauza ona zela eta hartan aitona Nikolasen ustekoa eta aburukoa zela, negozioen aitzinatzeko moduaz eta maneraz harekin deusetan akort
|
egon
ez bazen ere.
|
|
|
Baina, nola aitak, halakoetan, osaba babesten baitzuen, bere irriekin edo bere irri karkarekin, apezak ere gibela egin behar izaiten zuen apur bat, eta orduan ere, osabak bi saindu euskaldunei buruzko iritzia eman zuenean, isilik geratu zen. Baina isilik
|
egoitea
ez zen, bertzalde, aita jesuitaren bertutea, eta hargatik, ahal zuenean, osabaren tentatzerat eta hari tranpen jartzerat entseiatzen zen, atzaparrak eta erpeak prest, amesten zuen ehizaren gibeletik...
|
|
|
Eta halatsu ibili nintzen denbora batez, eta halatsu jokatu nuen, denbora hartan sortuz joan zitzaizkidan bertze ezbai guztiekin ere. Zeren eta ez bainuen ulertzen, konparazione, nola obrarik gabeko fedeak zerurako bidean jar gintzakeen, nola erraiten baitzuten protestantek, nahiz eta osaba Joanikotek erraiten zidan ezen obren bidetik obratu zituztela katolikoek bekaturik handienak, eta obrarik ez egitea zela, halatan, obra zezaketen obrarik jainkozkoena, hobe zelako, ororen buruan, alfer
|
egoitea
ezen ez gaizki egitea; baina ez nuen ulertzen, halaber, nola aita sainduak erabaki zezakeen Erromako eliztarren sinestea eta pentsua goitik behera, nola erraiten eta afirmatzen baitzuten katolikoek, nahiz eta jaun Marcelek erraiten zidan ezen artalde batek artzain bat behar zuela, ardien ez barreiatzeko eta ez galtzeko, eta artzainak erabaki behar zuela, halatan, artaldearen norabidea.... Eta batean baten alde egiten nuen, bertzean bertzearen.
|
|
|
—eta, pipari hatsaldi luze bat egiten ziola, hura eskuan hartu, eta bortizki egotzi zuen biriketako kea, aitona Nikolasek batzuetan egiten zuen moduan, ondotik aitzina segitzeko—: Joanes, aspaldi aipatu nian nola behin batean hire osaba eta biok Baionarat joan, eta zerbait gertatu zitzaigun, baina ez nian gertatuaren berri eman, zeren segur
|
bainengoen
ezen ez hidala ulertuko... Baina gaur bai.
|
|
|
—Ordena da, ordea, jendearen lehen eskubidea, zeren ordenarik gabe ez
|
baitago
ez erlijionerik ez bizitza moldatzerik.
|
|
|
iturri bat behar dik, gure kasuan kaka iturria, eta toki egokia behar dik, produktuaren erakusgarri bat kalte handirik gabe jaso ahal izaiteko —eta, barrendik hats hartzen zuela, erran zuen—: Iturriaz denaz bezainbatean, zenbat eta joriagoa eta emankorragoa, hobe, zalantzarik
|
egon
ez dadin modu horretan... —eta, hatza bururat zeramala, segitu zuen—:
|
|
|
—Ordea, nola bizia kendu bizirik ez dagoenari...? Zeren eta zure osaba luthertarra zen eta bekatu mortalean zegoen, eta, anitzetan erran dizudan bezala, bekatu mortalean
|
dagoena
ez da bizi... —eta, boza apur bat eztitzen zuela, erantsi zuen—:
|
|
|
Eta, hala, ene galdera hauxe duzu, jaun André: geure lekuan egon genukeenean
|
egoiten
ez bagara, eta behar ez denean egoiten bagara, zeren humoreek, finean, beren menerat baikaituzte, non dago libertatea...?
|
|
|
Hain suturik
|
egon
ez banintz, muturrera eginen niokeen irri. " Alderdi afektiboak"!
|
|
|
Denboraren bortxaz, berea bezalako buru batentzat ere soberaxko gertatuko ziren entomologoaren eramanaz bildutako datuak. Ahanzturaren arriskupean
|
egonen
ez ziren euskarrietara isuri zituen orduan. Fraideeneko hondar urtean, bere artxiboa erakutsi zidan, etxean izan nintzaion batean:
|
|
|
Garbi
|
zegoen
ez zuela ni laguntzeko asmorik. Kazetaritzan hainbat urte eginda, ezezagunen baten gainera zatozenean informazio eske, haren mintzotik jakin dezakezu, hastapenetik, eskua luzatuko dizun ala ez, oker egiteko mentura handirik gabe.
|
|
|
Ez zidan zertarako galdegin, eta isilpean eskertu nion. Seguru
|
nengoen
ez zuela delako kazetari horren arrastorik inon aurkituko, baina gauzak iduri ez bezala izateko posibilitateak agortu nahi nituen.
|
|
|
Bere onetik kanpo jarri zen Otsotzarmendi jauna. Hortzeriarena konpondu artean ez
|
zegoela
ez programarik eta ez krixtorik, eta basilisko hark merezi zuela zigor eredugarri bat, inoiz inork ez ahazteko modukoa. Haserre borbortsu hura aprobetxatuz, neure iturrira ekarri nituen urak:
|
|
|
Lehen erasoaldia nirea izanik, orain defentsa lana egitea egokitzen zitzaidan. Argi
|
zegoen
ez neukala horren bortitz aritzerik, handik onik irten nahi banuen, eskuratu beharra neukala nolabait ikusleen sinpatia. Nola eskuratu, ordea, seko drogatuta zeuden ikusle odol egarrituen sinpatia?
|
|
|
Zer irabaziko nuen saioarekin? Halakoxeak bururatu zi  tzaikidan trumilka galderak eta dudak, eta, aurrerantzean isilik egotea erabaki nuen neke handien ondoren, isilik
|
dagoenari
ez zaiolako inoiz errurik egozten.
|
|
|
Gero, jatetxe mexikarrean mahaira eseri garenean, guk irri egin dugu denak irrika hastean, eta txalo ere egin dugu denak esku zartaka hastean (esanak esan eta gertatuak gertatu, Dani eskerrak eman, eta denon izenean opari batzuk eskaini dizkiote), baina zorigaitzez Ruben eta bion gogoa ez
|
zegoen
ez afarian ez lagunarte hartan eta, hain zuzen ere, han ez egon arren, oso present genituen Dabid eta Patxiri buruz mintzatu gara.
|
|
|
b) Erantzungailuan gaur ez zegoen amorantearen mezurik, baina horrek ez du ziurtatzen
|
egon
ez direnik, ezta egongo ez direnik ere.
|
|
|
b) Erantzungailuan gaur ez zegoen amorantearen mezurik, baina horrek ez du ziurtatzen egon ez direnik, ezta
|
egongo
ez direnik ere.
|
|
|
Eta emazteak barkatu badio, arlo pribatua publiko egin den honetan, nor gara gu bera erruduntzat jotzeko? Eta berriz ere fiskalaren argumentazioari lotuz, are gutxiago kale garbitzaile bat, taxi gidari bat edo irakasle bat izanez gero salaketarik ere
|
egongo
ez litzatekeen honetan... Amaitzearren, hitz batera laburbilduko nuke orain arteko guztia:
|
|
|
Eta amak eta biok esku hutsik irten behar izan genuen, orduan ere diruarekin ordaindu ezinik. Guztiarekin, hori baino penagarriagoa egiten zait ama hau bezalako hoteletan egundo
|
egon
ez izana eta, seguruenik, egoteko aukerarik ez izatea (agian urteren batean, batek daki, elkarrekin joan gaitezke oporretan, zeren aitarekin...). Bai, sekula bururatu ez zaidan arren, ideia polita litzateke ama eta biok oporretan elkarrekin joatea:
|
|
|
Gainerakoak aurrena isilean geratu diren arren, berehala ahots handian mintzatzen hasi dira: orain ulertzen dela Luis atzoko epaiketan
|
egon
ez izana, norbaitek Visitor Center en neska arrotz batekin ikusi zuela, eta hau eta beste.
|
|
|
Beste arlo askotan bezalaxe (euskalduntzea, ikastolak, euskal prentsa...) honetan ere argi
|
dago
ez dagoela zain
|
|
|
Edonola ere, kanpora jotzeko formula hoberena lan onak egitea da, eta hori ez
|
dago
ez editoreen ez erakundeen esku. Idazleen lana, lan garrantzitsuena.
|
|
|
Gero eta ozenago dator deiadarra, gaztelania santu horren aldamenean bestelakorik
|
egongo
ez bailitzan. Euskara ez omen da zilegi eta legezko, folklore hutsezko kontuetan ez bada.
|
|
|
Dena den, kontuan hartzen badugu aspaldi honetan webgune batzuen jabegoagatik —Terra atariaren kasua adibidez— nolako dirutza ordaindu den eta, beste aldetik, nola igo diren beste batzuen akzioak —nahiz eta oraindik zorretan egon—, ezin dugu pentsatu etorkizuna guztientzako beltza izango denik. Akaso batzuk bide bazterrean geldituko dira denentzako tokirik
|
egongo
ez delako, baina ukaezina da etorkizuna hortik doala eta lehia basati honetatik bizirik ateratzen direnak egingo direla azokaren jabe.j
|
|
|
Esate baterako, bere ikasketa guztiak hizkuntza gutxiagotuan burutu dituzten ikasleak unibertsitatera iristen direnean eta han ezin dutenean beraien hizkuntzan estudiatzen segitu (demagun legediak eskubide hori errekonozitzen duela), orduan ikasle horiek umiliaturik sentitzeko arrazoi sendoak dituzte. Eta ez soilik ikasleek; gutxiengo kulturaleko kideak direnak ere umiliaturik senti daitezke, nahiz eta unibertsitatean ez egon eta inoiz
|
egon
ez izan, lehen aipaturiko izaera kutsagarriari esker. Estatuak ezin du kasu horietan neutraltasunez jokatu.
|
|
|
Adibidez: ergatibo plurala ek da Bizkaia gehigarriko bizkaiera horretan, batek daki zergatik, eta a organikodunak mugatu singularrean
|
daudenean
ez dute ea forma hartzen. Hori bizkaiera batua izango den, ez dakit, baina bizkaiera, behintzat, ez da. j
|
|
|
Inork ez zukeen landaketarik egingo, ezta erein edo eraikiko, lurrak banatuak izan ez balira eta norbanako bakoitza seguru
|
egon
ez balitz bere jabetza modu baketsuan edukitzeaz.
|
|
|
Alabaina, Vienako Zirkuluaren postulatuekin bat ez zetorren zer edo zer agertzen zen tesi hauetan. Hizkuntza fisikalista onartu bazuten, eta hau hutseginkorra bazen, orduan garbi
|
dago
ez zeukatela inolako oinarri finkorik ezagutza haren gain eraikitzeko. Eta, esan bezala, oinarriztapenaren ikuspegia funtsezkoa zirudien Zirkuluarentzat, partaide askoren aburuz ezagutzak oinarri sendoa, harri ama behar baitzuen.
|
|
|
Hortaz, Zirkuluak Watsonen jatorrizko konduktismoa onartu eta jaso zuen, eta behavioristika edo, geroago, neokonduktismo izenaz berrizendatu zuen, nahasketarik
|
egon
ez zedin. Alabaina, bazegoen beste modurik psikologia positibizatzeko, esaterako ezagutza psikologikoaren kontzeptualizazioaren bitartez —edo portaerarena, nahi baldin bada—, enuntziatu psikologikoak gizakien egoera neurologikoei buruzko enuntziatuetara murrizteko prozedura erabiliz.
|
|
|
egiaztagarritasun printzipio aldatuaren arabera ere ez dute esanahirik. Antza denez, Zirkulukoentzat esanahia zuten, baina argi eta garbi
|
dago
ez zirela ez egiazkoak ez faltsuak, ez zelako sekula beren baldintzak egiaztatzerik egongo. Nola ezar zitzaketen iraganari buruzko hipotesiak?
|
|
|
Neurathen ibilbide filosofikoa, tesi fisikalistei eginiko ekarpenei
|
dagokienez
ez bada, positibistatzat jotzea zaila denez, filosofo hau beste guztian zertxobait aparte utzi dugu. Vienako Zirkulua korronte filosofiko ez bateratu lez ikusteko egungo interes berrituak, Neurathen irudia berrirakurketen goi mailako postuetan jarri du121 Orain arte ikusi ditugun tesiak gehienbat Zirkuluaren alde positibista eta enpiristarenak izan dira, beharrezkoak azken finean vienarren programa hain aberats eta plurala ongi uler dezagun.
|
|
|
Vienako Zirkulua korronte filosofiko ez bateratu lez ikusteko egungo interes berrituak, Neurathen irudia berrirakurketen goi mailako postuetan jarri du121 Orain arte ikusi ditugun tesiak gehienbat Zirkuluaren alde positibista eta enpiristarenak izan dira, beharrezkoak azken finean vienarren programa hain aberats eta plurala ongi uler dezagun. Baina, nola ez, horrelako interpretazio batek eskema horretan zehatz mehatz egokitzen ez diren ideiak arriskuan jartzen ditu, saski berean ortodoxia eta heterodoxia sartuz —heterodoxia arbuiatzen ez duenean— Eta horregatik, hain zuzen ere, Zirkuluaren aurkako kritikak nahikoa izan du interpretazio estandar hura erasotzearekin, ideia heterodoxorik
|
egongo
ez balitz bezala.
|
|
|
Hortaz, ‘ (ez p eta ez q) edo (p edo q) ’ proposizio osoa egiazkoa da edozein kasutan, bere ‘egibalioa’ ez
|
baitago
ez bere esanahi faktualaren ezta bera osatzen duten barne proposizioen ‘egibalioaren’ menpe. Esate baterako, baten batek esaten badigu" Orain eta hemen euria ari du edo elurra dago", errealitateari buruz zer edo zer ari zaigu esaten, proposizio horrek beste aukera batzuk baztertzen baititu:
|
|
|
Izan ere, ohitura oinarritzen zuen hutsegitea ezagutu ondoren, gizakiak ohitura uztea gerta daiteke —eta gaur maiz gertatzen da— Baina kasu hori bakarrik gertatzen da, gizakiak bere portaera utz dezan hutsegitea atzematea nahikoa denean. Baina herri baten erlijiozko ohiturei
|
dagokienez
ez da hori gertatzen eta, horregatik, hemen ez dago inolako hutsegiterik2.
|
|
|
Beste aukera bat izango zatekeen zientzi dibulgaziozko hitzaldia deitzen dena ematea; hau da, egiaz ulertzen ez duzuen zerbait ulertzen duzuela sinestaraztera zuzendutako hitzaldi bat, horrela, nire ustez gizaki modernoaren nahirik zitalenetakoa asebetez, hots, zientziaren azken aurkikuntzekiko azaleko jakin mina. Aukera hauek arbuiatu ditut eta nire ikuspegitik garrantzi orokorra duen gai batez mintzatzea erabaki dut, zuen ideiak argitzen laguntzeko asmoz (honi buruz esango dudanarekin ados
|
egongo
ez bazinate ere). Hirugarrena eta azken oztopoa, egiaz, iraupen handiko hitzaldi filosofiko gehienetan ohizkoa, hurrengoa da:
|
|
|
isolaturik
|
egongo
ez bagina,
|
|
|
– Argi
|
zagok
ez naizela hik bilatzen huen gidaria –komentatu nion Lauaxetari, ilunpean nor bere zakuan sartuta lo egiteko prestatuta geundela– Amorragarria irudituko zaik honetarako berpiztu haizela pentsatzea, ezta?
|
|
2001
|
|
|
Aldaketa horretarako subjektuak zeharo aldatu dira. Langileria hor dago, ez da desagertu subjektu politiko eta subjektu sozial bezala, baina garbi
|
dago
ez duela eta ez duela izango guk garai batean uste genuen zeregin bera. Beste mugimendu sozialak ere plazaratu dira.
|
|
|
(...) Antzerkiak arlo artistiko gisa dituen arazo eta gabeziak hemen ere nagusi dira: hastapenetan dauden talde eta proiektuek ez dute laguntzarik jasotzen, antzerkia ikasi eta sakondu nahi dutenek kanpora jotzen dute askotan, ez
|
dago
ez antzezlanak prestatzeko ez emanaldiak burutzeko erraztasunik. (...) Nortasun propioko euskal antzerki bati erantzungo liokeen proposamen gutxi dago, ez dugu somatzen erreferentzia argirik, ezta dagoena eta egon daitekeenari buruzko gogoeta zehatzik.
|
|
|
Kontratu finko arruntak, kanpora botatzeagatiko urteko 45 eguneko kalte ordainarekin eta gehienezko 42 hileko mugarekin, berdin jarraitzen du gaur egun lan kontratu mota hori dutenentzat, eta baita etorkizunean kontratatzen diren kasu batzuetan ere. Baina multzo horretan sar daitezkeen kolektiboak mugatuak dira, hau da, 31 eta 44 urte bitarteko gizonak, sei hilabetetik gora langabezian
|
egon
ez badira eta elbarrituak ez badira, eta emakumeen presentzia oso handia den sektoreetan, kasu horietan beraietan dauden emakumeak.
|
|
|
EB prest dago, baina ez gaude gure programaren mezu nagusiak ahazteko. Gobernuan baldin
|
gaude
ez ditugu mezuak albora utziko. Ibarretxek baloratu behar du gu bere gobernuan egotea interesatzen zaion ala ez.
|
|
|
kanpora begira gizonezkoak agintzen du, baina etxeko negozioa emakumeak antolatzen du, garai bateko baserrietan gertatzen zen bezala. Eta azkeneko 25 urteotan gizonezkoak
|
egon
ez diren heinean, emakumeek hartu behar izan dute kanpamenduetako antolamendu guztia. Ez daude gure parean ere, baina islamiar denak ez dira talibanak.
|
|
|
Horrek gu ere EAJ eta EAra hurbiltzera garamatza: lurraldetasunari
|
dagokionez
ez dugu berdin pentsatzen, baina beste gai askotan bat egiten dugu.
|
|
|
Zine industria oraindik Euskal Herrian errotzeko
|
dagoela
ez da sekretua inorentzako eta gutxiago Isabel Alba, Euskal Herriko Gidoilari Profesionalen Elkarteko presidentearentzat. Albaren ustetan, gabezia horrek gidoilariei telebistan soilik lan egiteko aukera eskaintzen die," gidoilari onak normalean Euskal Herritik alde egiten dute, beraien proiektuak errealitate bihurtzeko aukera gehiago dituztelako".
|
|
|
Harrezkero hainbat barne eztabaida izan da. Euskal departamenduaren gaiaz, instituzioetako lanaz eta bortizkeriaren gaiaz jarrera aski komunak erdietsi ditugun arren, eraikuntza nazionalari
|
dagokionez
ez dugu erabateko bateratasunik lortu. Gai gaindiezina izan da.
|
|
|
Zu liberala zara, demokrata. Zure eskuetan errepublikaren Justizia Ministeritza
|
egoteak
ez du gobernuaren edo bertze erakunderen tresna suposatzen, hiritarren askatasuna eta eskubideen ziurtasuna baizik. Zurekin gaude".
|
|
|
Batzuetan, hori esaten dutenak ez daude lan egiteko prest. Orain, arazo larria dagoenean eta sufrimendua eta biolentzia
|
daudenean
ez badute lanik egiten, nola egingo dute lan gero egoera larri horiek konponduta daudenean. Desobedientziak, herri honek bizi dituen arazoak konpontzeko lagungarri izan behar du eta lan egiteko benetako unea orain da.
|
|
|
Koldo Gorostiagak eutanasia estrategia deitzen dio," ahalik eta gutxien geldi daitezela, eta daudenak ahalik eta ahulen, baina ez inork hil dituelako, prozesu naturala bailitzan baizik". Frantziako gobernuaren jarrera aldaketa kokatzen du hor," neutralak balira legez, Ziburuko kasua bezala, ustez ez
|
daude
ez kontra ez alde baina gero eztena dator".
|
|
|
Bere aterarazteko, bazter batetik eta bestetik sua damaio egunotan gau eta egun Jainko kristauak Luzifer bizarluzeari eta hainbeste ezkutalekutan garrak piztu behar horretan, tartean harrapatu dituen etxe eta metak kixkali ditu. Kristoren sutea ikusi dugu Kabul erdialdean
|
dauden
ez dakigu jauregi edo biltegi batean. Eta haiei begira zeuden hainbat izei eta zedro.
|