2000
|
|
Kamioi ireki batean egon arren, guztiak gauzak komentatzen hasi ziren. Taberna batean
|
geundela
zirudien, herriko jaien egun nagusian. Eme bat korrika hurbildu zitzaigun, belarriak zabal zabal zituela...
|
|
Eta momentu honetan horrelako programa anbizioso bat edukitzea, eta gainera euskaraz, kualitatiboki garrantzitsua da. Momentu historiko batean
|
gaudela
iruditzen zait, orain arte administrazioaren aldetik inoiz ez delako horrelako programa bat egiteko asmo tinkorik egon.
|
|
Sasoi ilunetan murgilduta
|
gaudela
dirudi, baikor izan behar dugu baina.
|
|
Irakurleek ere pisu handia dute eta egileek hor ikusten dute hutsunea. Profesionaltasunaren obsesioa gainditua
|
dagoela
dirudienean, idazleak jardun minoritario batean ari direla onartzeko garaia da.Mahainguruari ekiteko, literatur generoen gaia ukituko dugu. Azken urteotan euskal literaturaren barruan zein genero da nagusi zuen ustez?
|
|
Bai, aizkora eta harria erdibidean
|
daudela
dirudi. Alde batetik eskertzekoa da ETB egiten ari den ahalegina, bideak ireki dizkigu kirola biziberritzeko.
|
|
Bi bildumetan estilo eta gaiaren aldetik lotura duten ipuinak daude, baina bigarren liburuan, ipuinak luzeagoak eta onduagoak
|
daudela
iruditu zaigu.
|
|
Testuartekotasuna ere aipatu zuen iruzkin berean: " Batzuetan James Clavell en euskal Shogun aren aurrean
|
nengoela
iruditu zait; beste batzuetan, berriz, Umberto Ecoren Arrosaren izena rekin dantzan." (Deia)
|
|
esate baterako, ama kartzelara bisitan doanean, Bardeak Igantzi hizpide dutenean,... Hortaz, biografia baten aurrean
|
gaudela
dirudien arren, batzuetan, uste hau hankamotz uzten duten hainbat pasarte topatzen ditugu. Gauza bera azpimarratu zuen Rojok:
|
|
–Autodeterminazioa? edozein kritikaz gaindi (positiboa izan zein negatiboa izan)
|
dagoela
dirudi. Horregatik, eta eztabaidari nolabaiteko abiapuntu teoriko bat ematearren, Fito Rodriguez-ek filosofia existentzialetik birpentsatuko du autodeterminazio kontzeptua.
|
|
batean sintoma psikotikoakagertzea, minberakortasun biologikoa gehitzean, bizitzako gertaerekgizabanakoaren babesak gainditzean edo gizarte sostenguak gutxitzean gertaliteke. Eskizofreniaren bilakaeran haren sintomak berpiztea ingurugirokoestresaren gehikuntzarekin garbi erlazionatua
|
dagoela
dirudi, bi estres motaidentifikatu direlarik: batez ere familia inguruneari dagozkion estres testuinguruaketa gaixotasuna baino denbora tarte labur bat lehenago gertatzen diren gertaeraestresatzaileak.
|
|
Badirudi Van Hout ek eta Muysken ek unitate periferikoen mailegatze erraztasunaz esaten dutena betetzen dela, alegia, unitate periferikoak izanik, perpausarenegituratik kanpokoak, askoz errazagoa dela mailegatzea. Manschler ek dioenak, berriz, indar handia hartzen du, izan ere, euskararen ukipen testuinguruan berak iragartzenduena erabat betetzen ez bada ere, betetzeko bidean
|
dagoela
baitirudi. Hemen ere, euskaldunen diskurtsoan operatzaileen multzoak erdal ekarpen handia du eta hiztunekmaiztasun handiz erabiltzen dute.
|
|
Egia esan, handik urrun aurkitu zuen lo egiteko tokia. Handik eta beste edonondik ere urrun
|
zegoela
iruditu zitzaion, inguruan ez baitzegoen ikustea merezi zuen ezer. Periferiek ez dute bizitza gogoratzeko balio, antza.
|
|
Eta, noiz eta guztia bakean
|
zegoela
baitzirudien, bertze hots batzuk aditu nituen bat batean: bertze urrats batzuk ziren, aitzinekoak baino erreusagoak eta urduriagoak.
|
|
Eta zer egin nezakeen nik, baldin munduko spiritu guztiak apezarekin hitzarturik
|
zeudela
bazirudien. Zeren uda hartan lehorte izugarria izan baitzen, eta gosea heldu zen Urbiainerat eta, gosearekin batean, bertze izurri bat, baina gizon emakumeak hiltzen zituena, sukar izugarri eta beheitiko are izugarriago batzuk zirela kausa.
|
|
Eta, egun bati bertze bat zerraion, eta osabak eta Maddalenek hiru gurdi prestatu zituzten, jantziekin eta beharrezkoa zuten guztiarekin, eta, horrela, guztia prest
|
zegoela
zirudienean gertatu zen gertatzekoa.
|
|
Zigarroa oraino ahitu gabe neukala jakinarazi zidan bulegari mari ozpinak" Urtxipia jauna" nire zain zegoela. Botilakadaz gorrituriko ilajearen azpian, emakumearen aurpegi basak, bezeroei harrera egiteko baino areago, jendea hastantzeko
|
zegoela
zirudien. Soinez eta bisaiaz zabala, esperoan egondako bortz minutuak aski izan nituen harendako izengoitia atzemateko:
|
|
Abdulen aurkezpena ez zen harroa izan, oinazetsua baizik. Izotza hausteko(!), egia begien bistan jartzea baino bide hoberik ez
|
zegoela
iruditu zitzaion. Alboan nuen filosofoari eta niri taktika ezin hobea iruditu zitzaigun, jokabide ezinago jantzia.
|
|
Han zegoen ama, baina ez ninduen agurtu. Negarrez zegoen amonari begira, eta amona zuriegi
|
zegoela
iruditu zitzaidan. Ez nuen ezer galdetu, hala ere.
|
|
Hurrengo goizean, elizara joan behar izan genuen senide guztiek, eta garrantzi handikoa aurkitzen nuen neure burua, neure galtza eta seriotasun berrien barruan. Harrituta
|
zeudela
iruditzen zitzaidan kale ertzetik begira genituen haurrak, eta banekien neureganatuak nituela egun batzuetarako. Ez zen txantxetakoa nire seriotasuna.
|
|
Galdua aurkitzen nintzen. Neure sei urteak bakardadearen hutsetik zintzilik
|
zeudela
iruditzen zitzaidan, eta ez nuen argi zulorik ikusten gabon inguruko zeru beltz haietan.
|
|
Bitartean, beldur aleak laztantzen zituzten nire hatzek, eta gustura esango nukeen nahiago nuela sukaldean jolasean ibili, baina izebaren begiak ikusten nituen beti. Nigan ipiniak
|
zeudela
iruditzen zitzaidan, eta, gainera, gizon  tzat jo nahi nuen neure burua, eta nahiago nuen gizatasunaren gurdian sartu. Baita munduko haize guztien sorgin hotsak entzun behar banituen ere!
|
|
Fenomenalismo honen defentsak, gainera, ‘ilusioen argumentuaren’ babesa jaso zuen. Batzuetan berez ez dituzten propietateak izango balituzte bezala hautematen ditugu objektu fisikoak —uretan goilara okertua
|
dagoela
dirudi, bi dimentsioko irudiek hiru dimentsio dituztela dirudi, etab.— Goilara okertua ez dagoenez eta marrazkia hiru dimentsiokoa ez denez, ikusten dugunak zerbait gehiago izan behar du, goilara eta marrazkia errepresentatzen dituen irudi mentalaren antzeko zerbait. Gauza bera gertatzen da haluzinatzerakoan, ikus dezakegun objektua benetan ikusten dugun tokian ez dagoelako.
|
|
Kontuan izan behar dugu elementu hauek neutroak direla, hots, ez fisikoak ezta psikikoak ere; soilik interpretatu behar ditugun datuak dira, eta interpretazio horrek modu ugari izan ditzake, horien artean fisikoa nahiz psikologikoa ere. Oinarriztapen fenomenalista honen azken helburua zientzien batasuna zen, psikologia eta fisikarena batik bat, garai hartan bata bestetik oso urrun
|
zeudela
baitzirudien. Zientzien batasuna ez zen jada soilik posibilitate hutsa Machentzat, errealitate epistemologikoa baizik, ezagutzaren objektua beti berbera baitzen, alegia:
|
|
odoletan
|
zeundela
zirudien.
|
|
Bazen han zestoar gazte bat, sasoirik onenean zegoen mutila... Indartsu
|
zegoela
zirudien arren, egun batetik bestera hil zen. Beasaindar bat ere bai, Mata abizena zuena; neumotorax tratamendua egin zioten, baina hobekuntzarik eragin ez zionez, plastia ebakuntza egin behar; ebakuntzaren ondoren bisitan joan nintzaion, animatua ikusi nuen goiko gelan; hurrengo goizean hil zen.
|
|
– Inon gustura ez gaudenok bidea maite diagu –azaldu nion orduan Lauaxetari– Edozein tokitan egonik, okerreko lekuan
|
nagoela
irudituko litzaidakek, beste nonbait egon behar nukeelako irudipena izango nikek, eta horregatik nahiago diat bidean egon, bidean egotea inon ez egoteko modu bat delako azken batean. Ibili dabilenari barkagarri zaiok ez dagokion lekuan egotea, dabilenari iritsi artekoa geratzen zaiok itxaropen, aitzakia eta babes.
|
|
sukaldea, mahaiak eta aulkiak alde batean, bi ohe eta armario handi bat bestean. Gelako alde hura aski ilun bazegoen ere, Xani ohe biak hartuta
|
zeudela
iruditu zitzaion. Lazaro txaketako poltsikoak husten ari zela, Xan zain gelditu zen, hark nora behar zuen esan ziezaion.
|
|
Xan oro pasa zain gelditu zen. Begiak apur bat hezetuta zeuzkala, korbatako gizona berriz, trabeska, berari begira
|
zegoela
iruditu zitzaion. Xanek hura laburzki despeditu, kalea kruzatu zuen.
|
|
Etxekoandreak ez zuen oso kara onik egiten; alde batera, aurpegia zimeldu eta ilundu zitzaion: petraldurik, abereturik, oraintxe bere ama zaharra bezalaxe zurrunduta zegoen; beste alde batera berriz, Xanekin muturtuta, etsaituta
|
zegoela
zirudien: ez zion, hitzez edo begiradaz bederen, jaramon izpirik egiten.
|
2001
|
|
Dena dela, mito asko
|
dagoela
iruditzen zaio. " Jende askok ematen du izena erraza delakoan, baina honelakoetan ere ikasi egin behar da.
|
|
Felipe Juaristiren poemak naufragio baten hondakin salbatuez osatuak
|
daudela
dirudi, eta guztioi luzatzen digun itsasketa seguruago baterako eskaintza dira, Koldo Izagirreren esanetara, Susa argitaletxearen" XX. mendeko poesia kaierak" bilduman idazle azkoitiar honen olerki lanari buruz idazten duenean. Maisulanek eduki ohi duten erritmoaren gozoa, apainduraren egokia, esateko moduaren zehatza dute Felipe Juaristiren poemek, alegia klasikotasunaren ezaugarriak.
|
|
AHTren geltokiak Donostian eta BAMen aurreikusten ditugu. Bigarren hau, Miarritzeko Parme aireportuaren ondoan
|
egotea
iruditzen zaigu zentzuzkoena, baina bi arrazoiengatik lekune horretatik urrun izango delakoan gaude. Lehen arrazoia, aireportu berri baten eraikuntza da eta bigarrena, Euskal Eurohiriaren erdialdea Txingudi izanen delako.
|
|
Guztion burugogorkeria behar izaten da guztiak ondo funtzionatuko badu, gidoigilearen seta eta ekoizlearena, zuzendariarena eta margolariarena, bizkorketariarena eta musikariarena, pixelez pixel begiak pantailaren aurrean urtzen dituen langile gaztearena. Behin eta berriz esan beharra
|
dagoela
iruditzen zait: gurean, profesionalek dirutan jasotakoa baino gehiago ematen dutelako lanean, horregatik egin ahal izaten dira animaziozko filmak gurean.
|
|
M. ARAMENDI. Badirudi EEBBei ez diela axola handirik eremu hura egonkortasunik gabe izatea, baina inguruko potentziei interesatzen zaie egonkortasuna, eta gatazka horren aurrean artega
|
daudela
dirudi. Bestetik, EEBB eta Europaren arteko adostasuna erabatekoa izan dela dirudi, gutxienez azalean, baina ohi bezala, bestalde Europan ez da jarrera desberdinik izan, eta Blair eta Frantzia Alemaniaren arteko desberdintasun nabariak egon dira:
|
|
Ondo egina
|
dagoela
iruditzen al zaizu?
|
|
TOMAS etxean sartzen da. Neka neka eginda
|
dagoela
dirudi. Sartu bezain azkar oihu batek geldiarazten du.
|
|
Korridorea “zabaltzeko” beste trikimailu bat alboko hormak aurrealdekoak baino argiago margotzea da. Horrela, korridorearen amaierako pareta hurbilago
|
dagoela
irudituko zaizu.
|
|
Ez dakit jenderik ba ote zebilen, baina nik arima erratuz zipriztindua aurkitu nuen karrika. Niri begira ote
|
zeuden
iruditu zitzaidan, baina ez nuen haietako bakar baten begiradarik topatu. Nonbait bihotzeko ispiluak apurtuak zeuzkaten, baina zazpi urteko madarikazioa baina luzeagoa suertatu zitzaien bizi hartako ikusezina, sentiezina...
|
|
Iluntzen ari zuen eta goizean entziklopedia bat saltzea lortu zuen. Beraz, etxera itzultzeko nahikoa meritu eginda
|
zegoela
iruditu zitzaion. Baina, badaezpada, beste ate bateko txirrina jo zuen.
|
|
Ez zuen ezertxo ulertzen. Dibina erotuta
|
zegoela
iruditzen zitzaion. Geroz eta gauza arraroagoak egiteko eskatzen zion eta takoi haien gainean, oina zulatzen zion gerezi hezurraren gainean, berak ere burua galdu behar zuela uste zuen.
|
|
Txukun
|
zegoela
zirudien. Dibina zuzen zuzenean abiatu zen itxita zegoen gela bakarrera.
|
|
Arrautza platerera atera eta eseri egin da Fernando. Arduratua edo
|
dagoela
iruditu zaio Tasiori, eta harritu egin da. Beti pailazoarena egiten dabilen tipo bat.
|
|
Nahastua bezala sentitzen da, bidea galdua. Inoiz baino gehiago, orain arte egindako guztia oker
|
dagoela
iruditzen zaio. Hasperen egin du.
|
|
Bere flipatu aurpegiari erreparatu dio Tasiok. Une batetik bestera Fatimako Ama Birjinaren hitzak aditzeko zain
|
dagoela
dirudi.
|
|
Euliak hil edo aspertzen zirenean, lankideei begira geratzen zen Marcos. Eroso
|
zeudela
zirudien; krokodiloak ziren Marcosen lankideak. Eta krokodilo batek ordenagailuaren pantaila aurrean hartzen duen jarrera bera zuten.
|
|
Bazilo hori ezeztatua zela uste zen. Oraindik banaka batzuk bizirik
|
daudela
dirudi, ostera. Basa arratoietan, nonbait.
|
|
Zintzilik. Erlojua airean zintzilik
|
dagoela
iruditu zait egunsentiarekin esnatu naizenean.
|
|
Sanatoriora abiatzerakoan, Imanolen autora igo eta harrituta begiratu diot edifizioaren aurpegiari, goiko solairuko bi leihoak bata bestetik aparteegi
|
daudela
iruditu zait, abereen begiak bezala.
|
|
Poltsikoan zuen papera begiratu zuen, eskuz idatzita
|
zegoela
iruditu zitzaion, baina ez zuen irakurtzeko moduko argirik. Eta horrela egon zen luzaroan, zeren zain zeuden ez zekien guardia zibilek noiz alde egingo zain.
|
|
Oihal dendako mutil nagusiak ez du holako arazorik izan, buruari ondo eusteko moduko lepo luze eta sendoa eman baitio Ama Naturak. , zeren eta buru horrek, neurriz aspalditik geldi
|
dagoela
dirudien arren, edukiz gutxien uste denean egingo baitu eztanda.
|
|
Nafarroako erasoen maila igoz joan zen etengabe eta EAEn Juan Jose Ibarretxek deitutako hauteskundeen emaitza posibleek ikara ematen zuten. Hogeita urte batzuk atzera joateko arrisku latzean
|
geundela
zirudien.
|
|
mahai gaineko labana hori abioi erasotzaileen bahitzaileek erabilitakoen antzekoa ez al da? Eta zer esan nahi dute airean
|
daudela
diruditen gurutze —hiru— horiek. Ez al du FBIk hemen ere serio hartzeko aztarna berri bat? °
|
|
Beste makina txikitxo batzuk ere behin behinean edo behin betiko ondo funtzionatzen ez duen organoari laguntzeko gorputzean kokaturik egon litezke. Horrelako asmakuntzak, basati xamarrak, urrun
|
daudela
iruditu arren, ez ukan zalantzarik mende honetan egia bihur daitezkeela. Izan ere, ziur asko, mota horretako hainbat eta hainbat aplikazio tekniko gauzatuko dira.
|
|
Logika bide seguru bati jarraiki zaiola argi erakusten du Aristotelesen ondoren atzerapauso bat bera ere ez egin izanak. Harrigarria bada ere, aurrera ere ez du batere egin eta, beraz, bere eraikuntza bukatua
|
dagoela
dirudi. Logikak pentsamendu ororen erregela formalak aurkezten ditu, Logikan adimena bere buruaz eta bere formaz soilik arduratzen da.
|
|
Kanten azterketak eremu ezberdinak ukitzen ditu, une bakoitzean sail berezi bat argitzen saiatzen da, eta ondorioz eremuak bereiztuta
|
daudela
dirudi. Kanten filosofiaren batasuna aurkezteko zentzuzkoa dirudi berak jarritako hiru galderak hartzea ardatz gisa.
|
|
eskuin, ezker, zuzen, berriz eskuin, zuzen... Joko bideo batean
|
nengoela
iruditzen zitzaidan: Lara Croft gaixoa baino lekuko egoera hobean bistan dena.
|
|
Dei iezaguzu laster..." Herioaren tentazioa bigarren larrutzat kontsideratzen nuen egoeran bide hobeagorik aurkituko nuena? Iragarkiak heriotik bizirik ateratako jende batzuen argazkiak agertzen zituen eta arrapizturik zoriontsu
|
zeuden
zirudienez Jean Pierre, Elisabeth eta Cheyenne. Gaizki bulta saihestuz, irri sarkastiko batez askatu nintzen, bi urtzain oparoz izparringiaren orrialdea mikrobio ttanttaz ziliportatuz:
|
|
Ontzia ainguratuta
|
dagoela
iruditu zaigu
|
|
Galderen txanda kanpoko gonbidatuetako batek ireki zuen. Nahiko nahasita
|
zegoela
zirudien, honelako zerbait galdetu zuenean: " Orduan, Heraklitok esan bazuen gizon bat ezin dela bainatu bi aldiz ibai berean, baina, beste aldetik, hemen entzun dugun bezala, baldin eta egia bada, baita ere, edozein gizon bainatu dela Ganges ibaian, igerian ez badaki ere –igerian ez badaki ere azpimarratu zuen berriz, halako tonu enigmatikoarekin–, esan nahi al du honek, hau da, ulertu lirateke metafora hauek Arkimedesen printzipioaren aplikazio zuzena diren aldetik?".
|
|
Atea zabaldu nuenean bere ohea niregandik urrunegi
|
zegoela
iruditu zitzaidan. Urrats gehiegi egin behar nituela bere gorputz ttikia ikusteko, alegia.
|
2002
|
|
Historiaurrean populatua
|
zegoela
badirudi ere, bere historia ofiziala balearen arrantzarekin batera hasten da, portu zaharraren inguruan bizi ziren itsasgizonen eskutik. Baleak urritu ahala herrixka krisian sartu zen eta batzuk Ternuaraino arrantzan joaten ziren bitartean, korsario bihurtu zirenak ere baziren.
|
|
Bi eredu horietan, dena den, autodeterminazio eskubidearen nolabaiteko ezagutza onartu da, nahiz eta honi buruz ere irakurketa desberdinak dauden. Hemen oraindik, onarpen maila horietatik urruti
|
gaudela
dirudi.
|
|
iñorri gaitzik egin ezin dion aberea bai da. Bixiguek ur gehiegi edaten dute begietan su piska bat azaltzeko; zabalik eukiaz ere lo
|
daudela
dirudite. Eta hala egongo dira gaiñera.
|
|
EAri lege berria oso arriskutsua iruditzen zaio, era faltsu batean gauzatzen ari dena. Hau da, lege horren kontra egiten baduzu Batasunaren alde
|
zaudela
dirudi, mamu horiek sortzen ari dira Madrildik. Legearen alde baldin bazaude, demokraziako partaide zara eta libre, nonbait.
|
|
Efektu bereziak sortzeko mota guztietako materialak erabiltzen dituzte azti hauek baina Olidenek esan digunez, latexa da erregea. Baina zinemaren pantailan ikusten ditugun munstroak egin ahal izateko latexaz gain, besteak beste, poliuretanoa, poliesterra, silikona, metakrilatoa, espuma, gelatina, eskaiola, margoak, tinteak... izaten dituzte esku artean, askotan igeltsero, pintore, edo dentista baten laborategi edo tailerrean
|
daudela
dirudielarik. Hortz baten protesia egiteko adibidez, hortz erretsina erabiltzen dute, dentistek erabiltzen duten produktu bera eta teknika berdina jarraituz.
|
|
Ez pentsa askoz gehiagotan garbitzeko premiarik dugunik. Dietan
|
gaudela
dirudi. Ahalik eta gutxien betetzen dugu lenteja eta arrain egosiz gure platera.
|
|
Hori indarrean egon zen 1998ra arte. Gaur egun irtenbiderik gabeko egoeran
|
gaudela
dirudi: batetik, PPk eta PSOEk ez dute gatazka konpondu nahi eta, bestetik, ETAk, herriari entzungor eginez, ez du irteerarik eskaintzen.
|
|
Bertigoa? Empire Stateko ertz batean esku bakar batekin helduta
|
nagoela
iruditzen zait. Horrelaxe nago, zinemagintzaren industriako gainontzeko kide guztiak terrazatik begira ari zaizkidan bitartean.
|
|
Ate baltzak lo
|
egoala
zirudian eta Untzorritxu bien bitartean ixilik ebilen bere zeretan, zaratarik atara bage.
|
|
Mutila orduantxe konturatu zan. Txakur baltzak eta txakur zuriak alkar agurtu eben, eta begien eta musturren bitartez, bakotxak bere matrikulea adierazo eta aurrekoarenaz jabetuz, pozik
|
egozala
zirudien.
|
|
Lanbro ura anditzen, anpatzen ari zan eta zeruko odeiren bat adarrean naasi eta urratutzer
|
zegoala
zirudian.
|
|
Eurek egin dabe, eta eurek garaitzaille izango". Nork siñistu, artean, orrelakorik, mapari begirada egin ondorean, alako lurralde zabalak eta itsasoak ere, errepublika espaiñarraren zerera
|
egozala
zirudialarik?
|
|
Amila basetxera elduxe, oar bide ertzeko il arijari. Arri buruan Kisto" ren irudija dauka; eta" Kristo txistua joten
|
dagola
dirudi" len entzuna geunkanez aztertu dogu, ta alantxe da. Urtiak urte nork daki irudi au ospatsu ixango ete dan?...
|
|
Hegan ari zirela, Pertseo eta Zilarbizi hodeietaraino hurreratzen ziren zenbaitetan, eta, haietara hurbildu ahala zilarrezko ardi larruz osatuak
|
zeudela
bazirudien ere, barneratzen zirenean laino urdinen hezetasuna, bustia eta hotza sumatzen zituzten.
|
|
Ikara eta izua emateko moduko brontzezko atzaparrak itsatsirik zeuzkaten itsasoak noizbehinka laztanduriko harri beltzetan. Gorgonak amets gozoetan murgildurik
|
zeudela
zirudien: beharbada, gizakiak sarraskitu eta urratzen zituztela egingo zuten amets.
|
|
–Utz iezadazu denbora apur batez, ene ahizpa Amesgaitz, erantzun zion Izuikarak?. Sastrakadi horren atzean zerbait
|
dagoela
iruditu zait.
|
|
hura hartuz geroztik ez zuen inolako nekerik sumatzen. Makila hark bere eskuan bizirik
|
zegoela
zirudien eta bizi hartatik indarren bat zetorrela berarengana. Pertseo eta Zilarbizi pare parean zihoazen orain, nekerik gabe, erraz, elkarrekin berriketan eta kontu kontari.
|
|
Guk ere adituren baten premia ikusten dugu hilerri horien eraikuntzako lan-taldean, bestela ez bailitzateke ulertuko nola altxatu zituzten oso antzera garai ezberdinetan. Gogoratu behar dugu, trikuharri horiek denbora luzez eraiki zituztela.Trikuharri zaharrenetan (Trikuaizti I, Zorroztarri, etab.) hilerrien morfologia etaeraikuntza prozesuak jadanik ezarrita
|
daudela
dirudi eta, neurri handian, horietanikusitakoa errepikatu egiten da geroago eraikitako hilobietan (mila urte bainogehiago igaro ostean): Praalata edo Napalatza III. milurtean, Aitxu eta Atxurbi II.milurtean.
|
|
Trikuharri batzuetan aurkitzen diren hilotzak, epe oso luze batean lurperatutakoak balira bezala interpretatu izan dira (Trikuaizti I, Larrarte, Zorroztarri, etab.), batez ere, agertzen diren material arkeologiko adierazgarriak (geometrikoak, alehostokarak, txorten eta hegaldun gezi puntak, zeramika kanpanantzekoa, metala) garai oso ezberdinekoak direnean. Horrela izan zitekeen, baina beste hilerribatzuetan, atua homogeneoa denean, badirudi denboraldi labur batean erabili zirela (Trikuaizti II, Pozontarri, etab.); eta hori frogaturik
|
dagoela
dirudi, gizabanako gutxibaldin badaude hilobiratuta. Beste hilobi batzuek berriz erabilera etenaldi bat izanzuten, eta ehundaka urtetan ez ziren erabili izan; adibidez, San Martin deritzonsarbidedun trikuharria (Biasteri).
|
|
Ezintasunaren arrazoia fonazio organoetan
|
zegoela
dirudi. Aurregizaki haien mihia, laringea eta ahoa eta gaur egungo tximinoenak antzekoak ziren; eta tximinoek ez dute ahoa gizakiena bezain garaturik.
|
|
Pentsa daitekeenez, garai haietako gizakiaren aktibitate intelektuala kontzeptualizazio mugatuetara heldu zen soilik. Barne pentsamenduak, abstrakzioa, sailkapenak egitea, sintesia, indukzioa, ondorioztatzea... aurregizakiengandik urrun
|
zeudela
dirudi.
|
|
Kalean sekulako iskanbila iruditu zaiguna, bertaratuz gero, lau mukitsuren arteko borroka besterik izan ez dela jakin dugu. Edo, auto istripu batean, kotxea ia markarik gabe ikusita bertan zihoazenak ondo
|
zeudela
iruditu zaigun arren, bertaratuz gero ikusi dugu barrenak hautsita zituztela, uhalak lotu barik zeramatzatelako, adibidez.
|
|
Itzuli zenean bere neskatxaren irudiaren bila joan zen eta ohatzean etzanik musuak eman zizkion: epel
|
zegoela
iruditu zitzaion. Berriro hurbiltzen ditu ezpainak, eskuekin ere ukitzen du bularra; ukituriko marfila guritu egiten da eta gogortasuna utzita barrura egiten du eriekin eta amore ematen du, Himetoko argizaria eguzkiarekin biguntzen den moduan eta erpuruarekin landuaz forma askotan aldatzen den bezala, erabilgarritasuna erabiliaren erabiliaz hartuz.
|
|
Arrezife batzuetan itsasontziak izandako talkak eragindako istripuan, 42 milioi litro petrolio isuri ziren, eta 5.000 kilometro baino gehiagoko kostaldea eragin zuten. Basa bizitzaren berreskuratze osoa 30 urte inguruan zenbatetsi da, baina, gaur egun, inguru horretako jarduera biologiko gehiena normalizatuta
|
dagoela
dirudi, baita hondar petrolioa dagoenean ere. Exxon Valdez itsasoak eta edozein marea beltzek eragin ekologiko negatiboak dituzte, batez ere, uraren edo lurraren azalean geruza isolatzaile bat eratzen delako, kostaldera iritsi ondoren.
|
|
Zuhaitz ihartuak askatu zituen hainbat hosto lurrera zihoazen, poliki poliki, kanpoko haize hegoarekin dantzan aritu ondotik Beste urte bat iragan duk, erran zion bere buruari, egunen batean, hura ere, orbel meta horren antzera kate guztiak askatu eta aske sendituko zela amestuz. Baina denboraren trena geldirik
|
zegoela
iruditzen zitzaion. Hainbat irri eta nigarrez osaturiko oroitzapenak eraman zituen bide amaiezin batetik desagertuz bide hari muga bat jarri zioten arte.
|
|
Barnea sutan nuen, lehenbailehen atzean utzi nahi nituen leku, bizimodu eta inguratzen ninduen guztia. Baina barneagotik zetorren indar boteretsuago bat nire nahia galarazteko edozer egiteko prest
|
zegoela
zirudien. Abiadura hartu eta nire gorputz osoa trenaren trinkili trankulu erritmikoan murgildurik sentitzean uhin lasaigarri batean bildurik aurkitu dut neure burua.
|
|
Baina isiltasun hau ez da besteak bezalakoa, atsegina da, trenaren giro magikoari berotasuna ematen dien mila ezaugarrietatik bat gehiago, baino aldi berean nahitaezkoa dena. Gustura sentiarazten du, zirkinik ere egin gabe goaz isiltasun ia miragarri hau ez haustearren, inork ez du hitz egiteko beharra sentitzen, hitzak baliogabe bihurtu dira eta dena esana
|
dagoela
dirudi. Horregatik, nire bizkarrean ahapeka sentitu ditudan bi adinekoen ahots dardartiek burua birarazi didate eta nire inguruan begirada azkar bat botatzeko parada eman dit honek.
|
|
Izan ere, nire bizimoduarekin gustura nengoen, ez zitzaidan ezer falta eta maite ninduten pertsonez inguraturik bizi nintzen. Baina azken boladan nire bizitza ziklo monotono baten harrapaturik
|
zegoela
iruditzen zitzaidan eta nire barnean ezinegona sortzen hasi zen. Bizitza osoa bihotzari kasu eginez dena atzean utzi eta bizimodu berri bati ekiten dioten pertsonen bizipenak irakurtzen pasatzen dugu, baina, harrigarriro, inor gutxik hartzen du erabaki hau errealitatean.
|
|
Eizagirreren lan bikainari esker AltunaI.a Eizagirre pixkanaka alde hnadituz joan ziren. Une batean, 37 markagailuan partida erabakita
|
zegoela
zirudien. Baina, Zeberio II.a Iriartek zazpi puntu egin zituzten jarraian, eta markadoreak buelta eman eta txapela bereganatu zuten.
|
|
Alazne atezuan
|
zegoela
iruditu zitzaion mutilari.
|
|
Kezkatzen hasita zegoen. Gainera, taberna guztiak gainezka
|
zeudela
zirudien, eta horrela ez zen batere erraza berak nahi zuenarekin hitz egitea.
|
|
–Zurbilago
|
zaudela
iruditzen zait, ba.
|
|
Hala, bada, oposizioetarako prestakuntzan, idazmakinako praktikak egiten zituen Sarak, edo kontabilitate liburuak miatzen zituen, edo kultura orokorrekoak. Batzuetan, abstinentzi sindromeak nahi baino urduriago jartzen ninduenean, ezkutuka bezala so egiten nion Sarari, eta ni baino hobeto
|
zegoela
iruditzen zitzaidan. Konstatazio hura poz iturri gertatzen zitzaidan.
|
|
Lilura galtzearen ondorenean, ordea, halako sosegu bolada bat biziko genuen. Ostera ere dena bere lekuan
|
zegoela
zirudien. " Kaf  kak bederatzi hilabete egin zituela etxe hartan?
|
|
Etxe aurrera iristen naizenean, leihora begiratzen dut, eta errezelen atzean norbait
|
dagoela
iruditzen zait. " Betikoa!", erretxindutzen naiz neure baitan.
|
|
Bai, posatzen
|
nagoela
dirudi.
|
|
Muscle Beach ezaguna (kulturistena), Huntington Beach (surf egiteko aproposena, agi denez), Redondo Beach (berau entzute hutsak Patti Smithen izen bereko kanta dakarkit gogora ezinbestez)... LAko hondartzetan egon ginen egunetan denbora gelditurik eta kezkak oro desagerturik
|
zeudela
zirudien: eguzkia, hondarra, ura, kresala... mendetasun ikaragarria sor dezakeen bizimodua benetan.
|
|
• Gestio korapilatsua. Hiriburuen arteko lehia batean
|
gaudela
dirudi, ea zeinek zer irakasten duen, zeinek irabazten duen borroka horretan; lurraldeen arteko konpetentziage ro eta handiagoa da, ulertu gabe oreka mantendu daitekeela baina ez zerbitzuak bikoiztuz (edo hirukoiz tuz).
|
|
Litera sail bakoitzaren aurrean mahaitxo bana zegoen, eta hurrenekoa eskuko argiaz miatu ondoren ikusi zituen gain gainetan zeuden koadernoak, botiken kristalezko ontzi koxkorrak eta goma korapilatu batez itxitako kutxatxo metalikoak. Literaren beheko apalean zegoen manta puztua ikusita berton norbait lotan
|
zegoela
iruditu zitzaion, eta paretaren aldera egin zuen burkoa han behar zuelakoan. Ohean zegoenaren aurpegia linternaz distirarazi zuen arren, morroia ez zen esnatu.
|
|
Lepoko edo bizkarreko oinazeak jasango balitu moduan sorbaldak beheratuta, Joseluren begiek lurreko baldosak zituzten jopuntu, nahiz eta burua geldirik begi niniek alde batera eta bestera ñirñirtutako barreialdiek labezomorroen ehizean aritzearen itxura ematen zioten. Eztarriko soinurik meharrena egin barik Mentxuk aginduko zizkiokeen gauza guztiak, hurrenez hurren, zintzo betetzeko prest
|
zegoela
zirudien. Andrea ez zegoen ezusteak sortutako amenzaletasun egoera hura pasatzen uzteko.
|