|
2000
|
|
|
Aldaketa estrategiko horren ondorioak nabarmenak dira. Lehenik, badirudi ETAk sinetsi egiten duela egungo autogobernua alde batera utziz soberaniara eramango gaituen gehiengo sozial eta politiko konprometitu bat
|
dagoela
Euskal Herrian (duela hogei urte batzuk egindako hanka sartzeak zuzentzeko asmoa eta konpromisoa deitzen dio ETAk) eta ondorioz, badirudi baita ere, ETAk barneratu egiten duela kontestu horretan borroka armatuaren beharra gutxitu egiten dela. Alegia, gizarteari uzten diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari dagokiola eta ez jarduera militarrari.
|
|
|
Bilduma hau sortu zen momentuan ez
|
zegoen
Euskal Herrian horrelako ipuinik. Jarraitutako ereduei dagokienez, Espainia mailan bazeuden gaztelania eta ingelesezko liburuak.
|
|
|
Makina bat txotxongilo talde eta jaialdi
|
dago
Euskal Herrian. Zein da orokorki beste herri batzuekin alderatuz gure egoera?
|
|
|
Behi eroen alarma piztuta
|
dago
Euskal Herrian. Frantziako krisi berriak eraginda, Iparraldean neurri bereziak hartu dira azken hilabeteotan.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan bi hizkuntzak ofizial izanik, euskalduna euskaraz epaitzeko eragozpenak badira, zer ez da gertatuko Europako Kontseiluak prestaturiko Eurogutuna onartzerik nahi ez zuen Frantziapean
|
dagoen
Euskal Herrian. Orain Frantziak Eurogutunari sinadura eman nahi omen dio, baina bere Konstituzioaren 2 artikulua aldatu gabe.
|
|
|
Nola eragiten dute prozesu hauek Euskal Herrikokomunikazioaren egituran? Zeinen eskuetan
|
daude
Euskal Herrian irakurtzen denprentsa, entzuten den irratia edo ikusten den telebista. Zer nolako itxura erakustendute bertako komunikabideek enpresa ikuspegitik aztertuta?
|
|
|
Planteamendu politak egin ditzakegu, guztiontzat eta abar; baina paretaren kontra jo behar badugu, zertarako balioko lukete? Beraz, azter dezagun nola
|
dagoen
Euskal Herria eta, horrenarabera, egin dezagun planteamendua. Badirudi Erkidego Autonomoan eskubidehori lor daitekeela eta aplika dezakegula.
|
|
|
Nik uste dut, militante huts ez diren Euskal Herriko biztanleengan, sentiberatasuna sortzeko indarra badutela gai hauek, aberastasunaren izenean tratatuak izatenbadira. Egia da, gero eta sutsuago
|
daudela
Euskal Herriaren aurka agertzen ari diren, vasco tasunaren, jabe omen direnak, eta Espainia edo Frantziako naziokideen etakomunikabideen laguntza dutela.
|
|
|
Inoiz baino unibertsitate gehiago
|
dago
Euskal Herrian, hiru publiko eta hiru pribatu, eta bertan egiten den literatur kritikak ez du asmatu gune akademikotik kanporako produktu bat egiten, irakurleari baliagarria izango litzaiokeen produktu duina alegia.
|
|
2001
|
|
|
Planetarioak ere
|
badaude
Euskal Herrian eta Iruñekoa da garrantzitsuena. 1996an ireki zituen bere ateak eta ordutik, bere kupula erraldoiak eskaintzen dituen programez gain, hainbat erakusketa eta ekintza antolatu dute bertan.
|
|
|
Herrigintzaren kontzeptua beste zerbaitekin lotuta dago. Hau da, instituzioen hauteskunde erronkari loturiko politikagintza alde batera utzita, badaude
|
egon
Euskal Herriaren zutoin estrategikoekin lotuta dauden bestelako problemak. Gure herriaren osagai materialak, sinbolikoak edo bestelakoak.
|
|
|
Lehenengo biak nahiko ezagunak dira etagure testuinguruan gehien erabili direnak, bai euskararekiko eta/ edo euskaraz dugun literaturan; adibidez, Valencia (1992) autorearen liburuan Gardnereta Clement (1990) autoreek ematen duten azterketa jasotzen duelako, baitapsikologia soziala sailean bertan zenbait doktorego tesitan (Espi, M. J., 1989; Cenoz, J., 1991) jarraitu direlako, edo baita kongresuren batean ereaurkeztu eta eztabaidatu direlako (Azurmendi, M J., 1988). Horiez gain,
|
badago
Euskal Herrian sortutako eta euskarari batez ere egokitutako proposamena ere, Sanchez Carrion. Txepetx? (1987) autorearena.
|
|
|
Bero bero ibili zen luzaroan gerra hotza; hotzildu zen poliki poliki, epeldu gero eta are azkenik, hoztu ez ezik, baita izoztu ere. Gertakari horrek, nik uste, nabari behar luke izan, baita baztertuxe
|
dagoen
Euskal Herrian ere. Eta oroit bitez, mesedez, gure artean agertu zaizkigun sorgin ehiztari bipilak McCarthy zenaren gorputza (B. b.) aspaldi usteldu zela.
|
|
|
Baina ikasi dutena ere bada kontzientzia nahiko
|
badagoela
Euskal Herrian. Eta hori dela agortu behar den motorra.
|
|
2002
|
|
|
Egia da euskaraz eta gaztelaniaz gain beste hizkuntza gehiago hitz egiten dela, arabieratik hasita. Etorkin horiek hemen geratzen badira, nafar izango dira, noski baietz, Euskal Herriko jendea izango da, baina haien ohiturak eta hizkuntzak ez
|
daude
Euskal Herrian finkatuta. Urteek erakutsiko dute hori nola geratzen den eta hemen denborarekin gure ohituren artean finkatzen den.
|
|
|
Baina une honetan XIX. mendeko historiografiaz ari naizela, ondoko urteetan, alde batetik, berez historialari ez zirenen eskutik legenda eta literatura historikougari zabaldu bazen ere, bestetik, historia zentzu kritikoarekin eta estatus zientifikoa irabazteko lehia ere
|
bazegoen
Euskal Herrian.
|
|
|
Otsoa 30 urtean azaldu gabe
|
zegoen
Euskal Herrian. Araban luzaroago:
|
|
|
PPz ez dago zer esan handirik, berauek, bai Euskal Autonomia Erkidegoan eta bai Nafarroan, beti argi utzi baitute beren antieuskalduntasuna. Bestalde, Espainian botere zentrala daukate eta begien bistan
|
dago
Euskal Herriak lortuko lituzkeen eskumen handiagoak berek galdu lituzketela. Hori dela eta, boterera heldu zirenetik, jo eta ke aritu dira espainolen artean nazionalismo erreakzionarioenaren haziak ereiten, frankismo garaiko balioak eta nostalgiak berpizten, jende horien iritzi publikoa edonolako joera federalistaren kontra ager dadin, eta joko horretan, botorik ez galtzeko, PSOE bera bete betean harrapatu dute.
|
|
2003
|
|
|
Ba al dago inguruan horra igotzeko gaitasuna duen horrenbeste jende? Hainbeste Leire Agirre eta Josune Bereziartu al
|
dago
Euskal Herrian. Hormetako bizidunei ere zatitxoren bat utzi diegu bada...
|
|
|
Baldintzak ez dira inondik ere berdinak. Erreferenduma egiterakoan oso kontuan hartu behar da, subjektu ezberdinak egon badaitezke ere, tradizio politiko ezberdinak baitaude, funtsean herri bat
|
dagoela
Euskal Herrian, Ibarretxeren planean bertan esaten den bezala. Nahiz eta une honetan errealitate instituzional ezberdinak izan, hori guztia konjugatu egin behar dugu ariketa hori nola egingo litzatekeen ikusteko.
|
|
|
Oso kaltegarria litzateke. Gizarteari dagokionez, konstatatu egin behar da euskal gizartea oso anitza dela; euskaltasuna bizitzeko hamaika modu
|
dago
Euskal Herrian. Zentzu horretan, edozein eszenatoki politiko berrik sektore askotan mesfidantza ugari sor dezake.
|
|
|
Alde batetik, erakundeak behartuta edo obligatuta
|
daude
Euskal Herrian gure hizkuntzarekin eta gure kulturarekin lotutako bertsolaritza hau bultzatzen. Eta elkartearen aldetik ere gauzak taxuz, seriotasunez egin behar dira, eta instituzioekin harreman onak izatea komeni da.
|
|
|
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa Valladolidekoari, eta Nafarroa Zaragozakoari. Horren ondorioz, unibertsitate publikorik ez
|
zegoenez
Euskal Herrian, goi mailako irakaskuntza aldarrikapen sutsu bihurtu zen. Gasteizko Unibertsitate Librearen porrotaren ondoren(), Deustuko Unibertsitatea gauzatu zen 1886an, Jesusen Lagundiaren eskutik.
|
|
|
XXI. menderako proposamen politiko berriei begira
|
dago
Euskal Herria. " Euskalerri espainiarra eta euskalerri frantziarra amaitu ziren, hil, eta beharrezkoa da Euskal Herri berriaren proiekturako foro bat29".
|
|
|
Hirurogeita hamarreko" garai politiko berriak hizkuntza politika berria zekarren derrigorrez. Gatazkaren alde garrantzizko bat hizkuntzarekin lotuta
|
baitzegoen
Euskal Herrian; hizkuntza politika berria âelebitasunaâ deitzen da33". Deitu bai, baina deitu besterik ez.
|
|
|
Desagertu? Ohitzen hasita
|
gaude
Euskal Herrian: modu batean edo bestean, argitalpenak murriztea normala iruditzen hasi zaigu.
|
|
2004
|
|
|
Politikaren eta gizartearen arteko zatiketa dago. Geroz eta jende gehiago
|
dago
Euskal Herrian benetan gertatzen dena ezagutu nahi duena. Saturatuta dago bonbardatzen duten albisteekin, eta elkarrizketa zintzo bat nahi luke euskaldunekin.
|
|
|
Goi mailako olioa ematen duten olibondo lursailak
|
daude
Euskal Herrian, bereziki Nafarroan eta neurri apalagoan Arabako Errioxan. Poliki poliki gorantz doan sektorea da.
|
|
|
Euskaltzaindiko Txomin Agirre nobela saria 1972an irabazi zuen Haurgintza minetan eleberri honek eta, 1970eko hamarkadaren hasieran euskal gizarteak bizi zuen politika, kultura eta hizkuntza alorretako aldaketa edo krisialdi egoerak egileari sortzen zizkion kezkak biltzen ditu. Aldaketa trantzean erdiminetan
|
zegoen
Euskal Herria, nobelan zehar atoan antzeman daitekeenez. Euskara batuaren oinarriak 1968an jarrita Arantzazun, alfabetatze prozesuak martxan jarri berriak ziren, Derioko Udako Euskal Ikastaroa barne (1970).
|
|
|
Gaur egun, dudarik gabe, definizio hau ezin daiteke besterik gabe onar. Izan ere, definizio horretan sartzeko zailtasun haundi bat dakarten hainbat eta hainbat jende bait
|
dago
Euskal Herrian. Hori sentitzen da behinik behin gure artean.
|
|
|
Euskal Herriaren pluraltasuna hitzetik hortzera darabilenarentzat ikasgai ederra, ederrik bada: halakorik zinez nahi baduzu, zaindu ezazu euskara, eta euskarari
|
dagokion
Euskal Herria, hala munduko hizkuntza ekologiaren lorategian euskararen koloreak dirdira egingo baitigu. Bitasunaren, hirutasunaren, aniztasunaren eta era guztietako tasunen alde:
|
|
|
Erdaldunek horixe espero dute euskaldunengandik, alegia, ezezagunei lehenengo hitza erdaraz egitea. Laburbilduz, ezezagunei erdaraz hitz egiteko espektatiba soziala
|
dago
Euskal Herrian bai erdaldunen aldetik bai euskaldunenetik. Kontrakoa egitea deskontsiderazio edo erasotzat joko lukete askok?. 592
|
|
|
ez da murriztapen muga, askapenaren mugarria baizik. Askapenaren izena merezi duen politika biderik baldin
|
badago
Euskal Herrian, bide horrek bidegurutze nagusi bat du: euskararen bidea markatzen duen hura hain zuzen.
|
|
|
Nazio identitatearen atxikimendu mekanismoek era horretan funtzionatzen duten erakunde batean galduak
|
daude
Euskal Herriaren nortasun arnasa biziberritzeko itxaropenak. Espainolismoa, saritu?
|
|
|
Inork ere ez du lortu aginterik ezartzea eta azpiratzea euskaldunen borondatea. Baina XVIII.mende bukaeran eta XIX.mende hasieran burrukak
|
daude
Euskal Herrian eta zergatia aurkitu beharra zegoen, aukera bat lejitimatzeko hiru helburu nagusiren arabera: Fedea, lege garbiak eta euskara.
|
|
|
diot hau ezen hurrengo atal historiko gehienek Hego Euskal Herriko gertakariak aipatzen baitituzte soilik. Hortaz ez legoke gaizki nonbait (eta atal geografiko honek dirudi leku aproposena) esplizituki aipatzea zein den ikasgai honi
|
dagokion
Euskal Herria izeneko esparru geografikoaren hedadura zehatza. Hedadura hori, jakina,, zazpi probintzia edo herrialdeen osotasuna?
|
|
|
Orain arte azaldutako teoriak errealitatearekin alderatu guran, Euskal Herriko hezkuntzan euskal historia nola irakasten den aztertzeko kasu bat hartu dut. Konkretuki euskal hezkuntza ustez ongien
|
dagoen
Euskal Herriaren zatian, hots, Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) euskal historiaren egoera zein den aztertzen saiatu naiz.
|
|
|
Beraz beren adiera arruntean erabiliko ditut. Dudaren bat inon
|
egotekotan
Euskal Herria izenaren inguruan egon liteke akaso. Auzi honetan, ostera ere, izen honek hizkuntzan duen ohiko erabilerari segituko natzaio; eta ohiko erabilera hori zein den argitzeko Euskaltzaindiak izen honen inguruan berriki plazaratu duen txostena argigarria da oso:
|
|
|
Data berberetan eta aurreko kongresuari erantzuteko asmoz, Hego Ameriketako hizkuntza komunitate indigenek I.go Hizkuntzen Kongresua egiten ari dira Rosarioko Zazpirak Bat Euskal Etxean, «espainieraren imperialismo kulturala salatzeko, hizkuntza gutxituen eta jazarrien borroka aldarrikatzeko eta elkar ezagutza bultzatzeko». Maputxe, guarani, aimara, ketxu eta toba herrietako ordezkariekin batera
|
daude
Euskal Herria, Herrialde Katalanak eta Galiziatik joandakoak. Kongresuko antolatzaileek Estatu espainiarreko hizkuntz gutxituei toki berezia eskaini diete, hiru hizkuntza horiek, herri indigenenak bezala, espainieraren inperialismoari aurre egin behar izan diotelakoan.
|
|
|
Lehena, laurogeiko hamarkadakoa, zeinean segu ruenik urterik oparoenak bizi izan zituzten Euskal Herr iko ekoizle eta zinemagile berriek. Urte haietan gogo eta ekimen handiak
|
zeuden
Euskal Herrian zinema egiteko; eta borondate hari, enpresa egitura handi baten jabe izan gabe ere, filmak egiteko beharrezko kapitala modu nahikoerrazean biltzeko aukera batu zitzaion. Hartara, posible izan zen urtez urte produkzio maila handitzea eta lehenengo aldiz Euskal Herriko historian zinema ekoizpenprofesional edo komertzialeko jarduera esanguratsua etaegonko rra izatea," euskal zinemaren" markapean ezaguna egin zena espainiar Estatu osoan, bai eta atzerrian ere.
|
|
|
Zerbaitek esaten zion ihes egin beharra zeukala, ezin zuela, ez
|
zegoela
Euskal Herria, edo zena zenaren alde kinka hura pasatzeko prest, zetorkionak orbainez beterik utziko baitzion bihotza eta herren gogoa. Komisaldegian emanen zizkioten kolpeek, bainerak, poltsak edo umilazioek sortu zioten izu laborriaz gain, bizitza osoa aldaraziko zuen zerbait izugarriagoa gertatzear zegoela usaindu zuen; jada idatzitako patu bat, harlauza baten gisa gainera.
|
|
2005
|
|
|
4 Produkzio etxea. Atez ate ibili behar da produkzio etxeren bati ideia interesatzen zaion arte eta gauza benetan zaila
|
dago
Euskal Herrian. Zuzendarien hitzetan, produkzio etxe bakoitzera gidoi pila iristen dira eta pelikula gutxi ekoizten dira.
|
|
|
Teknikoak eta aktoreak aukeratzeko garaian, zuzendariek ekoizleekin negoziatzen dute, nahiak eta dirua uztartzeko. Altuna eta Esnalen hitzetan, harrobi ona
|
dago
Euskal Herrian. Tekniko ugari dagoela diote eta filmean erabilitako ia tekniko guztiak, esaterako, bertakoak dira.
|
|
|
Eta batez ere dei berezi bat egin nahi genien oraindik euskaldunak ez diren helduei. Oso barneratua
|
baitago
Euskal Herrian umeek euskal ereduetan eskolatu behar direla, baina uste dugu ez dagoela horren barneratua benetan ertaineko belaunaldiak daukan garrantzia. Gure ustez ertaineko belaunaldia ez badugu euskalduntzen ez dugu transmisioa bermatuko eta transmisioa bermatzen ez badugu, ez dago hizkuntzaren geroa ere bermatzerik.
|
|
|
Lisabo musika taldekoak Xirikan: «Talde interesgarriak
|
daude
Euskal Herrian(...) Eta mugimendu ugari(...) Tamaina txikiko mugimenduak daude baina ezinbestekoak iruditzen zaizkigu, batez ere, gurea bezalako herri txiki honetan. Baina komunikabideek aurrera pausu bat eman behar dute eta mugimendu horiei guztiei, ezagutzera emateko, leku bat egin behar diete, musika behar bezala tratatuz eta ez produktu komertzial baten antzera».
|
|
|
Ez naiz batere berezia alde horretatik. Idazle legez ere, konfesatu behar dut hamazazpi urte nituenetik idazten dudala, baina horretan ere ez naiz batere espeziala, pentsa zenbat idazle
|
dagoen
Euskal Herrian bertan. Pertsonalitate krisian daude editorialak, idazleak irakurleak baino gehiago izango garelako laster.
|
|
|
Cadizeko Konstituzioa erabakitzeko eztabaidan aldiz, ez zen izan zuzen zuzenean euskal erakundeen ordezkapenik, armada frantzesaren menpean
|
zegoelako
Euskal Herria. Besteak beste, Torenoko kondeak defendatu zuen espainiar nazio konstituzional berria bateratua eta bakarra, federalismo kutsu gabekoa, izango zela:
|
|
|
Joaterako orduan, hemen bizi izandako une onak, txarrak, garaipenak, porrotak, irribarreak, malkoak, denak biltzen ditut zakura. Baina ziur
|
egon
Euskal Herria faltan botako dudala. Nik eta nire familiak bost urte zoragarri bizi izan ditugu, eta pixka bat gasteiztarra ere sentitzen naiz.
|
|
|
Hirurekin mintzatu gara, baina dozenaka genituen aukeran. Izan ere, zaletasuna handitzen joan den heinean tradizio txikiko jarduera da magia gure herrian, gero eta mago gehiago
|
dago
Euskal Herrian. Gehienak herrialde bakoitzean dauden elkarteetara biltzen dira; Araban, Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan ilusionismo elkarte bana baitago.
|
|
|
Euskal Herriaren normalizazio politikoa, herri eskubideen aitortza, Espainiako estatuarekin lortutako une jakin bateko akordioa baino gehiago prozesu luze baten ondorioa gertatuko da; Espainiako estatua ez
|
dagoelako
Euskal Herriaren herri eskubideak aitortu eta bere estatu eredua aldatzeko prest. Ikuspegi teoriko batetik aitorpen sinbolikoak egin ditzake, baina praktikan Madrilek aitortzen duen nazio bakarra Espainia da.
|
|
|
Bigarren atalean, berriz, narrazioak laburragoak izateaz gain ez
|
daude
Euskal Herriaren pasarte historikoetan oinarrituta. Egiturari dagokionez, aurreko kronika moldeetatik ihes egiten dute.
|
|
|
Kongresu berezia antolatu zuen Euskaltzaindiak eta liburu mardula argi taratu5 Oihenart historialari gaia ipar Euskal Herriko historiografian, Manex Goihenetxek zehazki landu du.XVII. mendean bi erresuma nagusiren artean banaturik
|
dago
Euskal Herria. Oihenart Nafarroako historian murgildu zen Nafarroa Frantziako erresuman kokatzeko eta gero Vasconiakoa landu zuen'.
|
|
|
Esan beharra
|
dago
Euskal Herrian kontsumitzen den prentsa idatziaren kopurua estatuko batezbestekoaren gainetik dagoela: Euskal Herrian 180 ale kontsumitzen dira mila biztanleko eta espainiarestatuan batez bestekoa 105 aletan dago (Diaz Nosty, B. (2000):
|
|
|
Urteen joanean, halabeharrez, bikoizketako profesional horietako askok eta askok beste ogibide batzuk bilatu behar izan dituzte. Fikzioaren itzulpen egokitzapenetik erabat bizi den itzultzailerik apenas
|
dagoen
Euskal Herrian. Gehienak derrigortuta daude beste mota batzuetako lanak, eta hobeto ordainduak, onartzera.
|
|
2006
|
|
|
Hasi duten ikerketa honen bidez, lehengaia sagarra ahalik eta gehien aprobetxatzea lortuko den teknologia berriak garatu nahi lituzkete, sagardoa egiteko prozesuan beti geratzen baitira gero ezertarako erabiltzen ez diren sagar puskak (ikus goiko koadroa). Horrez gainera, kontuan izan behar da gaur egun sagar gutxi
|
dagoela
Euskal Herrian, eta lehengai horrek komertzialki balio handia izan lezakeela.
|
|
|
Bakea eta demokraziak ekarri ahal duen aldaketa politikoaren aurrean kokatzeko urratsak eman ditu herri honek. Egia bada ere gure Euskal Herri honetan errealitate oso ezberdinak egon badaudela, zalantzarik ez
|
dago
Euskal Herriaren etorkizun politikoaren inguruko eztabaida sakona gure lurraldearen eremu ezberdinetan zabalduta dagoela; bai Ipar Euskal Herrian, bai Araba Bizkaia eta Gipuzkoako eremuan, bai Nafarroan ere.
|
|
|
Katalunian, euskaldun den oro mitifikatua eta idealizatua daukatela azaldu du zuzendariak. Katalanek euskal historia eta kultura ondo ezagutu ohi dute «eta ez
|
dago
Euskal Herriari buruzko abestirik ez duen kantautore katalanik».
|
|
|
Bere lurra dela besterik ez du esaten eta larre sasi horietan gustura bizi dela. Momentu honetan gainera begira zenbat kanpotar
|
dagoen
Euskal Herrian, horiek ere badute beren lurra! Eta guri ere litzaiguke zein diren eta nondik datozen ezagutzea, eta haiengandik ikasi.
|
|
|
Kontua beste hau da: ea nola aurkeztu «bake prozesua», honen sakonean
|
dagoen
Euskal Herriaren gai nagusia plazaratu gabe. Horixe baita, hemen berton nahiz Europan, Rodriguez Zapateroren eta bere alderdiaren buru-hauste nagusia une honetan.
|
|
|
Hitzaldia eman eta sei urtera, eta Otañorenbertsoak baino lau urte geroago, Bitoriano Iraolak helduko zion gaiari berriro.Eztabaida ez zen epelean geratu, sistema oso bat, hizkuntzaren mundu oso batjartzen baitzuen zalantzan Unamunoren gomendioak. Hizkuntzaren mundu osohorren baitan
|
zegoen
Euskal Herria (halakorik bada).
|
|
|
Nork aztertzen ditu testu zaharrak, esaterako? Nik dakidala, behintzat, ez
|
dago
Euskal Herrian filologia enpresa, lantegi edo faktoriarik. Eta ez da erraza gisako bat irudikatzea.
|
|
|
Eastbourne ez
|
dago
Euskal Herrian
|
|
2007
|
|
|
Baina egia da azkenengo bi hamarkadetan munduko beste hainbat lekutan ere jarraitzaile asko dituen kirola edo gizarte mugimendua dela ere. Eta hor tartean
|
daude
Euskal Herria eta eskualdea bera. Esan digutenez, Estatuko onenetariko asko euskaldunak dira, eta Europa mailako txapelketetan ere puntaren puntan ibiltzen dira.
|
|
|
Ikasle zirenen artean, baietz esango nuke. Baina kontuan hartu garai hartan unibertsitaterik ez
|
zegoela
Euskal Herrian, Deustukoa izan ezik edo. Parisko giroaren eraginik jasotzea zaildu zuen horrek.
|
|
|
XVII. mendeaz ari gara, baina agoteen berri lehenago ere
|
badago
Euskal Herrian, kontu hau gertatu baino askoz lehenago. Batzuen ustez godoen oinordekoak ziren, beste batzuek diote Erdi Aroan etorritako kataroak zirela agoteen arbasoak, esan izan da sarrazenoak zirela, ijitoak, Frantziako legenardunen (lepra) ospitaletatik etorritako gaixoak, konbertsoak...
|
|
|
Agian bilbotar peto batentzat Bilbo ez
|
dago
Euskal Herria barruan, baizik eta alderantziz: Euskal Herria Bilbo barruan!
|
|
|
AEK k ikaragarrizko lana egin zuen hura gertatu aurretik, bai eta gero ere, eta guk ere bai, AEKn eta IKAn. Beharbada zenbait gauza kontatu egin dira, noizbait, baina, benetan, ez dut uste Tiki miki horietan aritzeko
|
gaudenik
Euskal Herrian, eta are gutxiago euskararen inguruan.
|
|
|
Asier Hilariok, Algorri interpretazio zentroko zuzendari eta geologoak, ez du zalantzarik: Hiru arrazoirengatik esan dezakegu ez
|
dagoela
Euskal Herrian honekin pareka daitekeen lekurik: lekuaren geomorfologiagatik, duen biodibertsitateagatik, eta, guztiaren gainetik, erakusten duen informazio geologikoagatik.
|
|
|
Nik uste dut, militante huts ez diren Euskal Herriko biztanleengan, sentiberatasuna sortzeko indarra badutela gai hauek, baldin aberastasunaren izenean jorratzen badira. Egia da gero eta sutsuago
|
daudela
Euskal Herriaren aurka agertzen aridiren vascotasunaren jabe omen direnak, eta Espainia edo Frantziako naziokideeneta komunikabideen laguntza dutela. Baina gizartearen gehiengoa praktikoa izatenda, eta galera garbia ikusten ez badute, ez dute beren gorputzaren aurka jokatuko.Jakintza arloan, gainera, ez dute aberastasun handirik eskaintzen gure bi menderatzaileek.
|
|
|
Argi
|
dago
Euskal Herrian bizi den jendeak ez duela euskal kulturaz iritzi ezbateratua ez adostua, alderantziz, hainbat irudikapen aurkitu ahal ditugu, batzuetanoso bestelakoak. Has gaitezen hemendik:
|
|
|
Baina momentuz ezer gutxi kaleratuda. Harrigarria iruditzen zaigu hainbeste banketxe eta kutxa
|
egonik
Euskal Herrian, botereari buruzko interes falta. Ez al dira ohartu boterearen garrantziaz?
|
|
|
Lantalde baten ekimena litzateke horrelako zeregina, eta ez erraza, ikuspegianitzeko ikerketa eskatzen baitu. Bestalde, argi
|
dago
Euskal Herrian dauden alderdipolitiko bakoitzari botere politikoaren zati bana dagokiola, bakoitzari berea. Bainabeste botereekiko harreman eta jarrera politikoak erakusteko orduan, inork ez duerakutsi botereari buruzko azterketa eta, sakontasunean, zer nolako botere motaproposazen digun etorkizunerako.
|
|
|
Erabiltzen dugun sagarraren araberakoa izango da ateratzen dugun sagardoa. Sagar mota ugari
|
dago
Euskal Herrian, eta egokiena aukeratzea izango da lehenengo pausoa, eta garrantzitsuena. Ez da luze itxaron behar sagar ondoa landatu eta fruitua jaso arte, baina sagarraren kalitatea ezberdina dela igartzen da batetik bestera.
|
|
|
Bai, gaztelaniaz eta euskaraz argitaratzen dituzten argitaletxeetako ordezkariek batera hartzen dute, Frankfurteko azokan, euskal editoreen erakusleihoa. Euskara hutsez argitaratzen duen argitaletxe gutxi
|
dago
Euskal Herrian. Baina nago garrantzitsua dela euskarazko ekoizpena bereiztea.
|
|
|
Igande eguerdian musika banda batek Kubako Ereserkia eta Gernikako Arbola –Es desir, el himno de los fueros o libertades vascas– jotzen zituen partida hasi aitzin, eta jendea zutitu egiten zen entzuteko. Habanako hiriak ez zuen hainbateko ekarpena aitortu gabe utzi nahi; zorretan
|
zeuden
Euskal Herriarekin betiko, eta bere garaian ezagututako mailara jaso nahi zuten pilota.
|
|
2008
|
|
|
Hegan egin aurretik, ordea, beharrezkoa da ikastaro batean oinarrizko ezagutzak barneratzea. Horretarako munduko simulagailu bakarra Euskal Herrian dago, Irunen.Hiruzpalau parapente eskola
|
daude
Euskal Herrian, baina Irungoa da simulagailua duen bakarra. Ibarla auzoan, mendi magalean dago goiko argazkietan ikus daitekeen beso mekanizatua.
|
|
|
Aztertzen ari garen gaian, ba al
|
dago
Euskal Herrian medio erreferenterik?
|
|
|
1992an entseatzeko lokalen beharrak elkartu zituen, eta hamasei urte beranduago, hori baino askoz gehiago lortu dute. Egun daukaten eraikinaren antzeko ezer ez
|
dago
Euskal Herrian; bertan daukate edozein musika taldek amestu dezakeen guztia. Entseatzeko lokalak, kontzertu aretoa, grabazio estudioa eta irratia.
|
|
|
Honezkero garbi egonen denez, gure arteko askok egin duten erantzunari buelta ematea da nik hemen proposatu nahi nukeena, alegia, ez
|
dagoela
Euskal Herria herri asmatua dela ukatu beharrik: alderantziz, aldarrikatu egin genukeela uste dut nik.
|
|
|
–Horrez gainera, EAEn nahikoa zabaldua
|
dago
Euskal Herria hobekien definitzen duten lurraldeak Bizkaia eta Gipuzkoa direla pentsatzeko joera, eta Iparraldean Euskal Herria hobekien definitzen duen lurraldetzat Iparraldeko barnealdea hartzekoa? (Euskal nortasuna eta kultura XXI. mendearen hasieran, 2006).
|
|
|
Azkue bete betean egokitzen da intelektual tipologia horretara, botere guneetatik kanpo
|
egoteaz gain
Euskal Herriaren kultur tradizioaren ikertzaile eta jarraitzailetzat baitzuen bere burua. Beraz, euskal nazioaren interprete desinteresatu papera betetzeko abiapuntuko baldintzak argi betetzen zituen.
|
|
|
Dave Faulkner kantaria dugu taldearen arima: ahots ederra, Fenderren maisua, keinu bitxiak eta euskaldun berria («Oso pozik
|
gaude
Euskal Herrian egoteaz», esan zuen); besteek ere lan fina egin zuten: Brad Sheperd gitarra jotzailea, saltoak egiteaz gain, atzerantz tolestu zen nota zailaren bila, eta erritmo bikoteak, hots, Mark Kingsmill bateria jotzaileak eta Rick Grossman baxu jotzaileak, ez dakite arnasa hartzea zer den.
|
|
|
Beitialarrangoitia eta Marine Pueyok Donostian atzo eginiko prentsaurrekoan adierazitakoaren arabera, «berriro ere» agerian geratu da euskal herritarren hitza eta erabakia ez direla Konstituzioan sartzen eta galarazita
|
dagoela
Euskal Herria bere buruaren jabe izatea, «eta horren aurrean EAJk makurrarazita jarraitzen du; makurtuta eta belauniko, ogi apur batzuen truke».
|
|
|
Zakua dominaz betetzeko ilusioarekin joan dira 15 euskal herritar Pekinera. Olinpiar Jokoak amaitu ziren, euskal herritarrak txukun aritu ziren, baina domina gehiago lortzeko gosea
|
dago
Euskal Herrian. Eta aukera paregabea izango dute Pekinera joandako 15 kirolariek, bihar berriz piztuko baita olinpiar sua.
|
|
|
Autokarabanek dituzten beharrizanak asetzeko aparkaleku publiko ugari
|
dago
Euskal Herrian. Halaber, kanpin pribatuak erabiltzen dituzten bisitariak gutxitu egin dira.
|
|
|
Gazte Abertzaleen irudiko, berriz, asteburuko erabakitzeko eskubidearen eta lurraldetasunaren aldeko ekimenek argi utzi dute, demokraziaren eta bakearen aldeko apustua? inoiz baino gizarteratuagoa
|
dagoela
Euskal Herrian. Gazte erakundearentzat, gainera, joan den asteburua mugarria izan da, eta gatazkaren konponbidera hurbiltzeko balio izango du.
|
|
|
Langabeziaren arrisku bera
|
dago
Euskal Herrian?
|
|
|
Azken 40 urtean izan den kopuru handiena. Horietatik hamasei baino ez
|
daude
Euskal Herrian zigorra betetzen. Datuok oinarri hartuta, Etxerat ek VIII. nazio batzarra egin zuen herenegun, Etxarri Aranazko pilotalekuan.
|
|
|
Diskurtso abertzaleegia darabilte PNV eta NaBai alderdiek euskal herritarren aurrean, ondoren Madrilen, aste honetan bertan diputatuen Kongresuan egin duten bezala" espainiar konstituzioak bermatutako askatasun eta demokrazian sinesten dugu" edota" espainiar indar armatuak gure demokraziaren zerbitzura dauden oinarrizko instituzioak dira" bezalakoak konplexurik gabe izenpetzeko.Badakite gaur egun jokoan dagoena oso sakoneko kontua dela. Jokoan
|
dagoena
Euskal Herriaren erabakitze eskubidea baita. Gatazka ez baita estatuek erakunde batekin, ezker abertzalearekin edota erkidego autonomiko batekin duten arazoa; herri oso baten autodeterminazio eskubidearekin duten arazoa baizik.Aurrerantzean, ezker abertzaleak independentzia eta sozialismoaren bidean aurrera egiteko bere determinazio osoa erakutsi behar du.
|
|
|
Euskara irakasle argentinarrak bere jarduna zenbait bideorekin lagunduko du. Kimak jakitera eman duenez, Rocio Basterra ilbeltzaz geroztik
|
dago
Euskal Herrian. Eusko Jaurlaritzaren Kultura Sailaren Euskara Munduan egitasmoaren bidez Lazkaoko Maizpide euskaltegian trebatzen ari da eta heldu den hilabetean EGA maila lortzeko ahalegina eginen du. batixabiAltsasuko Kima euskara taldeak ohiko tokietan banatu du batixabi, hitz eta esapideen jokoaren 19 jokaldia.
|
|
|
Azkue bete betean egokitzen da intelektual tipologia horretara, botereguneetatik kanpo
|
egoteaz gain
Euskal Herriaren kultur tradizioaren ikertzaile eta jarraitzailetzat baitzuen bere burua. Beraz, euskal nazioaren interprete desinteresatu papera betetzeko abiapuntuko baldintzak argi betetzen zituen.
|
|
2009
|
|
|
Bikote harremanak legalki arautzeko Espainiako eta Frantziako kode zibilaren menpe
|
dago
Euskal Herria. Dena den, Euskal Autonomia Erkidegoak (EAEko Izatezko Bikoteen Legea) eta Nafarroak (Nafarroako Izatezko Bikoteen Legea) izatezko bikoteen egoera arautzeko eskumena duten gaietan lege propioak dituzte.
|
|
|
Hobetu liteke. Diseinu maila handia
|
dago
Euskal Herrian. Maila handia ikusten dut kartel, inprimaki eta publizitatean, oro har.
|
|
|
Jarraian, mundu horren zenbait txatal: Errepublikari erakutsiriko atxikimenduagatik, Euskal Lurraldea izeneko gune batean
|
legoke
Euskal Herria antolatua, 1815az geroztik; euskaraz hitz egingo lukete jendarmeek lurralde osoan, hizkuntza ofiziala izanik, horretara beharturik baileudeke; Ravelek eta Lizardik opera post erromantiko bat idatzi izango zuketeen elkarrekin; GAL (Grupo Anexionista Liberal) izeneko talde bat legoke; Euskal Lurraldea Frantziarekin edo Espainiarekin batzeko guraria luketen UPN (Union de Patriotas del ... " Irakurtzen duen jendearentzako sorturiko komikia" da Ihes Ederra egileen arabera, irudi eleberria da, Alberdaniak eleberrien atalean sartu izana horren erakusgarri.
|
|
|
Errepide asko itxita
|
daude
Euskal Herrian, besteak beste, A autobidea
|
|
|
Zorteko
|
dago
Euskal Herria. Ondorio hori atera beharra dago zoria, berriz ere, gure lurraldera etorri dela ikusita.
|
|
|
Iparraldean apirilaren 1ean estreinatuko da eta Hegoaldean, berriz, apirilaren 3an. Hala ere, filma hiru dimentsioko formatuan ikusteko aukera oso gutxi
|
daude
Euskal Herrian. Hegoaldean berriz, Leioako Cinesa Artea aretoan eta Portugaleteko Ballontin ikusi ahal izango da.
|
|
|
bata bi dimentsiotan eta bestea hiru dimentsiotan. Gaur egun hiru dimentsioko filmak proiektatzeko prest dauden bi zinema areto
|
daude
Euskal Herrian: Portugaleteko Ballonti eta Angeluko Oscar.
|
|
|
Artelan ikusgarriak ikusiko ditugu aste honetako Bi Errepidean saioan. Era askotako artisauak
|
daude
Euskal Herrian. Ezagunenak, akaso, egurrarekin edo burdinarekin lan egiten dutenak izango dira, baina badira bestelakoak.
|
|
|
Kontuak kontu, argi
|
dago
Euskal Herrian futbolaren sarrerak testuinguru osoberezia izan zuela, aldaketa soziologiko eta politiko oso sakonak eta garrantzitsuakgertatzen ari baitziren garai hartan: foruak desagertu osteko etsipena, abertzaletasunaren susperraldia, industriaren garapena, euskaltzaletasuna, katolikotasuna... Futbolak pizten zuen ikusmina eta grina berehala zabaldu zen, harik eta ohikoakziren herri kirolak baztertu arte.
|