2000
|
|
Txikitatik zinemazale porrokatua izan da Helena. Altsasuko Bengoetxea zinematik pasatzean halako irrika sentitzen zuen zein film
|
zegoen
jakiteko. Posterrari begira geratzen zen liluratua.
|
|
Orain ez, orain iruditzen zaidana irakurtzen dut. Baina pasa nuen denboraldi luze bat, zerbait bilatu nahian, ea bereizkuntzarik ote
|
dagoen
jakin nahian.
|
|
I.go Mundu Gerra zela-eta, Clemenceauk zaldi lasterketak debekatu zituen. Horregatik, atzerriko zaldi jabeek Donostian hipodromo berri bat
|
zegoela
jakitean, bertara hurbiltzea erabaki zuten. " Inaugurazio Sari Nazionala" Milton zaldiak irabazi zuen.
|
|
Erasok dioskunez," halako datuak gutxiago edo gehiago sinesten dituzu, nahiz eta manipulatuta ote dauden susmoa ere aipatzen den. Beraz, xehe mehe non
|
gauden
jakin nahi genuen". Halaxe, bi etxe hauen entzule azterketaz aparte, enpresa pribatu batekin galdeketa bat egin eta emaitza horiek berretsi ez ezik, audientzia hobea ere eman die.
|
|
Haurrak nola dauden eserita ikusten dut, eroso egon daitezela, nahiz eta lurrean egon. Eta txotxongiloak hasi baino lehen haurrekin mintzatzen naiz zer moduz
|
dauden
jakiteko. Ikusi behar dutenaren aurkezpen txiki bat ere egiten diet.
|
|
Imanol Galfarsoro kideak esan digunez, zaila da Londresen eta Erresuma Batuan oro har zenbat euskaldun
|
dagoen
jakitea. " Hemengo euskaldun gehienak denboraldi baterako etortzen dira, ikasteko, lan egiteko edo atsedenaldia hartzeko asmoarekin.
|
|
Negoziazio batean norberak bere proiektuaren defentsa ondo egitea bezain garrantzitsua da norberaren mugak non
|
dauden
jakitea. Nik ez baditut aurreikusten besteen mugak, alferrik ibiliko naiz kontu kontari.
|
|
Orain, aurreko orritan beste zenbait gai aztertu direlakoan, iragarpen salaketa erantzunen olatua atzean utzita, eta" etxekoen" artean ari garenez hauxe da galdera: Administrazio publikoen aldetik zer
|
dagoen
badakigu eta zer etorriko den eurreikusten dugu, hortaz, non jarri palankaren indarra euskararen etorkizuna irabazteko?
|
|
Are gehiago: Eliot, Faulkner, Chamisso eta beste hainbaten barrena hitz egiten digu, idazten du, eta horrela, ispiluz ispilu, bere Ni propiala non
|
dagoen
jakin ez genezakeela uzten gaitu." (140 or.)
|
|
Jakina, dibertsitate politikoak badu bere isla hedabide desberdinek euskalerrealitate nazionalari eman dioten lurralde trataeran. Horixe dugu orain erronka, alegia, lurralde marka bakoitzaren atzetik, irakurketa mapalizatu bakoitzaren atzetikzer eta nor
|
dagoen
jakitea.
|
|
Aburu publikoa delakoa zertan
|
dagoen
jakitearren edo, gizatalde bateko zenbait kideri edo elkarrizketako protagonistari itaunketa egiten zaionean, bere aburuak edo iritziak eman ditzan.
|
|
Egiteko gutxi eta buruari eragiteko lartxo. Ohean etzanda alferrik
|
zegoela
jakin zuen Txemak. Sargori zegoen, giroan bezainbat buruan.
|
|
goizero goizero egunkaria nazioartetik zabaltzea hain zuzen ere. Arnasa hartzea beste behar zuen atal hori goizetan, eta orriak urduri pasatzen zituen irlandar gatazkan albisterik
|
zegoen
jakiteko. Hain barruraino hurrupatu zuen irla haren esentzia, hain bertakoa sentitzen zen.
|
|
—Ongi hitz egin gogo duenak isilik
|
egoiten
jakin beharra du... zeren eta, bertzela uste badezakegu ere, isiltasuna ez da hitzaren ausentzia edo hitzaren ukoa, baina lehen hitza eta argia den hitza —hitzen hitza, alegia—, bertze hitzen beharrik ez duena, iturburuan argia delako eta bere argi horrekin guztia argitzen duelako eta guztia esplikatzen, esplikazionerik eman gabe...
|
|
" Jauna: nik ez dakit non dagoen egia, jaun Marcelek ote zuen edo osaba Joanikotek ote duen, edo aita Bartolomek, baina badakizu dagoen lekurat eginen nukeela, baldin non
|
dagoen
baneki, eta, bitartean, egin bedi..."
|
|
Joanen nauk... baina ez nikek garantiarik gabe eta zuei segurantzarik eman gabe joan nahi. Eta, horretarakotz, koadro bat pintatu nahi nikek Urbiainerat joan aitzin, gutieneko mugaren gainetik ote
|
nagoen
jakiteko, zeren pintzelak ez baititut aspaldidanik hartu, eta Jainkoak zekik nekièn guti hura ere ahantzi ez ote dudan. Baina dirurik gabe nagok, eta...
|
|
Eta nor ote jakintsuago: munduko mintzalaririk handiena eta hitzaren sehi eta mirabe dena, edo isilik
|
egoiten
dakiena eta isiltasunaren mintzoa duena, bertzerik gabe. Eta nor da jakintsuago, finean:
|
|
Eta egun batean, Indietarik itzuli eta handik borzpasei urterat, zure gutun hura iritsi zitzaidan, nik igurikitzen ez nuena eta zuk Paristik benturaren benturan igorri zenidana, bizirik ote
|
nengoen
jakiteko.
|
|
—Jauna, osaba Joanikotek erraiten du ezen fedeak salba gaitzakeela, eta, halatan, fede osoz natorkizu erraiterat ezen batzuetan ez dakidala non dagoen egia, non gezurra, baina arras egin nahi nukeela egiaren alderat, baldin non
|
dagoen
baneki; eta, batzuetan, galdua bezala sentitzen naiz, baina badakit ezen zure semetzat gaituzula, eta egunen batean argiren bat igorriko didazula, nola igorri baitzenion etxetik alde egin zuen parabolako seme xahutzaileari, etxerako bidean ipintzen zenuela. Eta nik ere guztiz nahi bainuke egiaren bidetik joan, zure betiko etxerat, amen.
|
|
Gibelasmorik gabeko galdera zen Josurena; bakoitza non, norekin eta zertan
|
gauden
jakinik, solasaldia denok onartutako eremu nabarretara eraman nahi deneko gatz-ozpinarena, bertze kargarik ez zuen. Erantzunak, beraz, lur berean ongarritua behar zuen, handiari handiagoa.
|
|
Jauzi arrunt bat izan zen, gainerakoen antzekoa. Baina airean zegoenean, kalatxori edo aztore baten antzera hegan, galdu egin zen bat batean geure begien bistatik, desa  gertu, itzuri; deskuidoz edo propio, ez
|
dago
jakiterik, baina, era batera zein bestera, aienatu, ostendu egin zen. Sekula betiko.
|
|
Esanak esan, pozten naiz behingoz zurekin eta ez traste madarikatu horrekin berba egiteaz. Hor
|
zaudela
jakitea, nire mezuak entzuten dituzula jakitea lagungarri gertatuko zait azken txanpari ekiteko. Bihar ere mezua, éxcusez moi, mezuak uzten saiatuko naiz.
|
|
Orduan, gehientsuenen txalo artean (ni neu harritu egin naiz nahi gabe txaloka hasi naizela ohartzean), desadostasun oihu batzuk ere entzun dira, Tomenak eta Estherrenak bereziki. Eta gaur batez ere pozik nago behingoz epaiketa hau amaitu egin delako eta gaur, harrigarria bada ere, ez dudalako Dabidekiko gorrotorik sentitzen; horrekin batera, pozik
|
nago
badakidalako leher egina nagoela eta lo egin ahal izateko neke fisikoa bezalakorik ez dagoela. Pena bakarra Olga eta Xavierrekiko sentitzen dut, baina orain ez dut adorerik ezertaz pentsatzen hasteko.
|
|
esate baterako, behin Patxirekin Gasteizko Florida parkean izan nuen hitzordua: Patxik hango kristalezko tabernan zerbait hartzera gonbidatu ninduen, oso ederra bai  tzen, epeletan kafe bat hartu bitartean, kanpoan elurra nola ari zuen ikustea; eta, zer mila sorgin, ederra baitzen norbait zuregatik txora txora egina
|
dagoela
jakitea, eta emeki emeki lehen musua emateko nola makurtzen zaizun ohartzea, nahiz eta gero doi bat gogoz kontra zeure burua baztertuz erantzun (orduan nik ez nuen beste amodio baten beharrizanik sentitzen, baina atsegina gertatu zitzaidan Patxik nirekiko agertu zuen, nola esango nuke, miresmena?; Patxi haize bolada freskoa zitzaidan; berarekin barre egiten nuen, nire belarriek entzun nahi zutena... Hala ere, gero ez nintzen ausartu Dabidi egia esatera; ez dakit, haren erreakzioaren beldur izan nintzen eta, bestalde, argi neukan ez zela ezer gertatu eta, halaber, ez nuela Patxiren laguntasuna galdu nahi.
|
|
Bai, elkarrekin ezer adostu aurretik, neure erabakiak hartzeko, neure asmoak gauzatzeko gai nintzela erakutsi nahi nion. Eta ez dut ukatuko, azkenik, irrikaz nengoela Dabiden barrena nola
|
zegoen
jakiteko; besterik gabe, udarako zein asmo zuen jakin nahi nuen, horrekin gauza asko argituko baitzen; baina nahitara ezer galdegin ez (batetik, ahalik eta axolagabeen agertu nahi nuen beraren aurrean; eta, bestetik, amorante hitza aipatzeko aukerarik ttikienak kirioak airean jartzen zizkidan), eta gelara jo nuen: bakarrik egotera, bakarrik lo egiten saiatzera, bakardadeari eta loezari, eta hotzari aurre egitera.
|
|
Esate baterako: ...urarekin gizakia ren bakardadeak sortzen duen zirrara azpimarratzen duk behin eta berriro, tristura islatzen duk kolore ilun horiek erabiliz, bel du rra sortzen didak espazio geometriko huts eta ikaragarri ho riek oihalean jartzen dituanean, niri, kristaua eta katolikoa naizen honi, Jainkoak sortuak garela sinesten dudan honi, mundua ren edertasuna edozertan nabari nukeen honi, gizakia bakarrik ez
|
dagoela
badakidan honi, gure transzenden tziaz jabetzen naizen honi... Hirea ez zetorrek nirea rekin bat, hi nirea desegiten saiatzen ari haiz hire lan horien bitart ez... Hi rea ez duk, beraz, artea; hi ez haiz artista, hire ustezko arte lan horiek ez zidatek niri ezertarako balio...
|
|
Gure asmoa da, alde batetik, katalogo orokorrean bilaketak egitea, eta interesatzen zaiguna aurkitzen dugunean, zein liburutegitan
|
dagoen
jakiteko aukera izango dugu. Halaber, Katalogo Orokorrean sartuta dagoen liburutegi baten katalogoa aukera dezakegu eta bilaketak katalogo zehatz horretan baino ez ditugu egingo.
|
|
Interneten bidez katalogoen kontsulta munduko edozein tokitatik, etxetik, lanlekutik... egiterik dago; dokumentu bat existitzen dela eta eskuratzeko zein aukera
|
dauden
jakitea, berrikuntza nagusienetariko bat dela esango nuke.
|
|
Vienako Zirkuluan inferentzia induktibo hauek legezkotzat hartzeko modurik onartu ez zutenek, legeen ikusmolde erabat artifizial eta batere ez erakargarri baten menpe ikusi zuten beren burua. Carnapek, bere hasieratan, Aufbau ean esate baterako, ‘Gizaki oro hilkorra da’ motako orokorpen batek hilda
|
daudela
dakigun gizakiei buruz soilik ari direla zioen; gauza bera esan genezakeen ‘Eguzkia egunero ateratzen da’ enuntziatuaren inguruan. Beraz, ‘Bihar eguzkia aterako da’ ez da eguzkiak egingo duenari buruzko enuntziatua, nik iraganean esperientziaturikoaren eta etorkizunean proiektatzen dudanaren deskribapen zeiharra besterik ez baizik.
|
|
Kemena eta indarra sumatzen zen nonahi. Hori banekien Venezuelan nengoen bitartean ere, baina gauza bat zen han
|
egonik
jakitea, eta bestea, arras ezberdina, Euskal Herrian bertan bizi izanik dastatzea. Franco hilik, hauteskunde eta gisakoen leihoa irekitzen ari zen.
|
|
Urteetako pasierak eta kafeak genituzke azken aldiz elkar ikusi genuenetik tolestu eta pilatutakoak esateko. Urteak genituzke elkarrekin hartu gabe geratutako kafeak hartzeko, azken eskutitza heldu zaion galdetzeko, halako edo holako zelan
|
dagoen
jakiteko.
|
|
Gure amak jakin zuen Donostian gaixorik nengoela, baina hain gaizki nengoenik eta gutxiagorik ere ez; ezta sanatoriora joatekoa nintzela ere. Andazarraten
|
nengoela
jakin zuenetik, ahal zuen guztietan etorri zitzaidan, hutsik egin gabe, jakiz kargatuta: eltzekaria, fruta...
|
|
itzulbiderik ez
|
dagoela
jakitean,
|
|
greba
|
dagoela
badakigun arren.
|
|
– Ni ez nago hain ziur, Estepan –esan nion burlaizez– Gauzak nahasiak daude euskal gazterian, oso nahasiak, eta ez
|
dago
jakiterik...
|
|
Nahigaberik ere ez nuen izan. Aitzitik, arindu eta lasaitu egin ninduen hilda
|
nengoela
jakiteak, eta Lauaxetarengandik gertuago sentiarazi ere bai. Hantxe hil nintzela zioen hilarriko testuak, 1997ko iraileko egun batean, zuela hilabete inguru.
|
2001
|
|
Produktibitateak 1995etik 1998ra bitartean izan duen gorakadaren erdia baino gehiago aldakuntza teknologikoak hartutako abiadura biziaren ondorio izan da. Mandelek dioenez, zaila da arrisku kapitalari horko zer nolako zatia
|
dagokion
jakitea. Baina oso esanguratsua da, arrakasta izan duten teknologiako konpainia berri guztiek arrisku kapitalaren bidez edo burtsan lortu izana beren finantzaketa.
|
|
Kaleratu berri den" Orquideas de Bizkaia" liburuarekin osatuago dago Euskal Herriko landarediaren mosaikoa. Bizkaian, adibidez, 37 orkidea espezie
|
daudela
jakin dugu.
|
|
Hipokrisiak alde batera uzteko garaia da, inozokeria ere. Torturaren aurka
|
dagoenak
badaki Entzutegi Nazionala, inkomunikazioa eta atxiloketaren luzapena direla, inpunitatearekin batera, torturaren euskarriak. Tresna hauek erabil tzen dituenak tortura praktikatzeko tresna gisatzat ditu.
|
|
Era berean, ez dut uste horrek ezertarako baldintzatu behar gaituenik, baina horrela da, eta ondo
|
dago
jakitea, zeren eta kalean, istorio hori gaizki kontatzen da, euskaldunon espainolen kontrako gerra bat bezala, eta hori baino konplexuagoa izan zen.
|
|
Bilbo Hiria estropada amaitu berrian, Isuntza aurten ez dela Donostian
|
egongo
jakin dugu. Lau segundurengatik ez dira Kontxako banderaren sailkapen proban lehiatuko.
|
|
Ziritik atera dute zukua, bakoitzak bere onenak emanda: Eduardo, kokospekoduna, sagar gazia da, gorri bizi bizia, eta sateliteen pare, inoiz ez
|
dago
jakiterik zein zuhaitzetatik eroriko den. Loiola sagar leuna da, bixarrak moztuta trapuarekin distira ateratzen diena masailei, adarretan gora joan diren sagarrak ordenatu zale.
|
|
Eta, anekdotak alde batera utzirik, gaur da eguna zeinean ez
|
baitago
jakiterik Kandahar eta Kunduz noren eskuetan dauden, eta kazetariak hiltzen baitituzte, teorian bederen Alianzaren kontrolpean dauden lurraldeetan. Hau da, anabasa, kaosa.
|
|
Graham Greene en liburu bat irakurri berri dut," Factor humano", eta bere ikuspegiarekin bat nator. Politikan, errealitatea non
|
dagoen
jakin behar da lehendabizi, zeren eta idealista bati gizartearen lema emanez gero, sekulako txikizioak egin ditzake. Niri, gainera, errealismoa eta zehaztasuna, ederrak iruditzen zaizkit.
|
|
M. Guelbenzu, L. Goytisolo,...) krisialdi poetiko berrian murgildu zuen literatura. Ordutik aurrera gailentzen joango den intrigaranzko itzulerak, esandako guztia esanda
|
dagoela
jakin arren, bergogoratu egin behar egin dela iragarriko digu. U. Eco ren adibide barregarria gogoratuz, posmodernitatea pertsona bati" maite zaitut" esan nahi diozunean" Corin Telladok esango lukeen moduan, maite zaitut" esan behar izatea da.
|
|
Lehenengoa, XIX. mendeko arte kritikari onena izan arren emakumeez ezer gutxi zekielako (ezkontza gauean emaztearen biloa ikusi zuenean hartu zuen ezustekoa liburu guztietan aipatzen da); bigarrena, playboy kontsumatua izateaz gain, artelana inoren gainetik jarri zuelako. Bere posesiorik preziatuena bailitzan, etxean, mundutik isolatua gorde zuen Rossettik Siddal, eta hilik jaio zitzaion lehenengo umearen ostean ere, bere amoranteekin jarraitu zuen emaztea etxean depresio bortitzak jota
|
zegoela
jakinda ere. Rossetti-ren arte sentsualak, emakumezkoaren gorespen mistiko eta masokista egiten du, Ama edo" femme fatale" gisara azaltzen den emakumezkoaren gorespena (ik.
|
|
Juan Martinek maite ditu euskal paisaiak, euskal lekuak, eta hauen kontenplazio edo oroimenarekin bakarrik sentitzen da salbu. Melankonia honen adibide literario deigarriena,, Eugeniarengandik ihesi doanean Retiroko parkean sumatzen duen babesean legoke (210), euskaldun askok bisitatzen zuten Alcalá hotela han
|
dagoela
jakiteak, edo Barojatarrak ere inguruan bizi zirela sentitzeak babestu egiten baitute aditu gastronomiko euskaldun hau.
|
|
Nolanahi ere, seme alaben ikastegiak eskolako materiala eskuratzeko xedatua duen modua edozein dela ere (adierazitako azken kasuan izan ezik, noski), liburuak eta gainontzekoak nahiena duten tokian erosteko inongo eragozpenik ez
|
dagoela
jakin behar dute gurasoek.
|
|
Ume askok eta natura maite dutela dioten zenbaitek harrapatu egiten dituzte anfibioak (arrabioak, igelak), narrastiak (sugandilak), intsektuak (tximeletak, kakalardoak), oskoldunak (ibai karramarroak), etab., animalia horietako asko desagertzeko arrisku larrian
|
daudela
jakin gabe eta areago, axolarik gabe.
|
|
Gaitz arriskutsua da, pertsona bat infektaturik egon eta gaitza transmiti baitezake, gaixorik
|
dagoela
jakin gabe, hepatitisa sintorik gabekoa izan daiteelako urte luzez.
|
|
Eta ikastetxe horretan urte batzuk daramatzaten ikasleen gurasoekin harremanetan jartzea, haurrek jasotzen duten heziketarekin gustura
|
dauden
jakiteko.
|
|
Ez nago oso lasai ama ondoezik
|
dagoela
jakinda...
|
|
(Zanpatzen) Etxera deituko dut, ama nola
|
dagoen
jakiteko.
|
|
Ez al da erromantikoa maite duzuna kutxa batean gordeta edukitzea? Begiratu eta hortxe
|
dagoela
jakitea. Esku artean ibiltzea?
|
|
Ez
|
dago
jakiterik. (Irribarrez.) Beharbada zortea deika dugu.
|
|
etengabe ibili gara ikasten, gauza batek bestera eraman gaitu, genekienetik ez genekienera jo dugu, eta oraindik bidaia bukatu gabe daukagu.Sarritan bidaia zaila, gogorra eta iluna egin bazaigu ere, beti jakin dugu zuzengenbiltzala, ez une horretan hartutako bidea zuzena zelako, mugitzea soilik zuzenazelako baizik. Ordura arte eginikoa zalantzan jartzea, eta beti bide bat bainogehiago
|
daudela
jakitea, azkenean estilo guztiak zilegi direla onartu arte.
|
|
Ezinezkoa suertatu zen galera horimendekatzea, erasoa egin ondoan, etsaia sakabanatu baitzen. Ondorioz, munduko zerpartetan
|
zegoen
jakiteko inolako biderik ez zen7.
|
|
krisialdi poetiko berrian murgildu zuen literatura. Ordutik aurrera gailenduz joan den intrigaranzkoitzulerak, esandako guztia esanda
|
dagoela
jakin arren, birgogoratu egin behar egindela iragarriko digu. U. Eco ren adibide barregarria gogoratuz, potsmodernitateapertsona bati, maite zaitut?
|
|
«... horiek merkatu librearen gauzak dira; supresioak formaasko har ditzake: liburuak zuzenean debekatu eta erretzea; baina baita ere, argitaletxeak noren esku
|
dauden
jakitea, liburu banaketaren ereduak, liburuen eskuragarritasuna».
|
|
Azkenik, zein erabilpen den nahikoa jakiteko, zein motibaziorekin erlazionatuta
|
dagoen
jakin behar dugu. Iritsi nahi den hizkuntzarekiko motibazioa mugatuabada, horren erabilpenak ere mugatua behar du izan, eta hiztunak seguru etagustura izan behar du mugatua izango den bere hizkuntzaren ezagutzarekin ere.Baina motibazioa oso zabala bada, hiztunak ahalik eta gehien hedatu behar duerabilpena, ahalik eta egoera gehienetan moldatzeko erregistroak lortuz.
|
|
Elikagai fresko gisa, oso galkorra da eta hozkailuan gorde behar da, usteltzen eta egoera txarrean dagoen bakterio hazkuntza saihesteko. Haragia freskoa den eta egoera onean
|
dagoen
jakingo dugu, haragia trinkoa bada, ezkatak larruazalari itsatsita mantentzen badira, begiak distiratsuak badira eta hondoratu gabe badaude. Gainera, sabelaren zilar kolorea biziagoa eta distiratsuagoa da zenbat eta freskoagoa izan.Egoera onean kontserbatzeko, etxera itzuli aurreko azken unean erostea da onena.
|
|
Alkohol asko kontsumitzeak desoreka nutrizionalak eragiten dizkio pertsonari, hein batean digestio arazoak direla eta (gorakoak, urdaileko erreminak, beherakoak?). eta urdaileko eta hesteetako mukosetako lesioak. Egoera horiek zaildu egiten dute zenbait elikagai xurgatzea, batez ere aminoazidoak eta zenbait bitamina eta mineral.Ardoa edaten ohituta
|
daudenek
jakin behar dute ez dela osasungarria egunean bi baso baino gehiago hartzea (125 cc baso bakoitzeko). Jaten ez dutenentzat, onura bera lortzen da barazkiak eta fruta freskoak (besteak beste, mahatsa) biltzen dituen askotariko elikadurari esker.
|
|
Elikagai galkorra da, tenperatura baxuetan kontserbatu behar dena, usteltzen eta egoera txarrean dagoen bakterio hazkuntza saihesteko. Arrandegian, haragia trinkoa bada fresko
|
dagoela
jakingo dugu, zakatzak gorriak direla, begiak distiratsuak direla eta ez daudela hondoratuta eta itsas usaina ez dela oso nabarmena. Egoera onean kontserbatzeko, etxera itzuli aurreko azken unean erostea da onena.
|
|
Ispiluen ilargiak kristalak jarriko ditu. Kontu handiz markatu behar dira ateak, non
|
dauden
jakiteko, eta kristalak ispiluak finkatuko ditu atean. Ispiluak kristalera eraman baino lehen, apaindu egin daitezke, akaberari lustre gehiago emateko.
|
|
Barietatearen arabera aldatzen den koloreak uniformea izan behar du beti, orbanik, zimurrik eta eremu bigunik gabea. Handienak eta helduenak haritsuak eta mingotsak izaten dira.Ondo helduta
|
dagoen
jakiteko trikimailu bat hatzekin ertzaren gainean presio txiki bat egitea da; hatzek arrastoa uzten badute, berenjena helduta dago; presioaren ondoren markarik geratzen ez bada, oraindik ez du heldutasunik onena lortu.Elikagai galkorra denez, kontu handiz manipulatzea komeni da, eta erregogortu arte kontserbatzea, ahalik eta azkarren kontsumitu arte. Ez da inoiz film garden batean bildu behar, arnasa hartzea eragozten baitu.
|
|
Zuhaitz azpian eseri zara eta atera berri den eguzkiari begira gelditu zatzaizkio. Pozik zaude, oso ondo sentitzen zara, agure zaharra bere zeruan
|
dagoela
baitakizu. Inguruan dituzun ezkurrak hartu eta hondartzara botatzen hasi zara.
|
|
Hor dagoela pentsatze hutsak lasaitu egiten nau. Uste dut nukeela bizi alde guztietatik lurrez inguratuta, puntu batean ez mendi, ez etxebizitza, ez ezer ez dagoen leku bat
|
dagoela
jakin gabe. Ihesbiderik gabe.
|
|
Dendakoa. Ondoko kalean bizi den hirurogeita hamasei urteko alarguna gaixo
|
dagoela
jakiteak adina harritu du dudarik gabe bere semeak horretaz hitz egiteak.
|
|
Gaizkienik, aldiz, Rajasthan: liburu batean zer
|
dagoen
jakiteko %6 lagun bakarrik dira gai.
|
|
Fabriketan eta meatzetan lan egiten dute haurrek, gurasoek galarazita
|
dagoela
jakin arren. Etxerako dirua behar dute.
|
|
Managuan, atea jo gabe sartu naiz etxera. Badakit ez dela heziketa onekoa abisatu gabe sartzeko ohitura hori, norbere etxera sartzeko ere atea jotzea dela egokiena, eta harik eta etxean inor ez
|
dagoela
jakin arte giltza ez erabiltzea. Sartu eta bata besteari begira geratu gara Armando eta biok, hara hor Armando eta irin finaren xamurtasuna bere amantal zuriarekin ogia prestatzen, gerla baino inportanteagoa omen den okintzan, eta hara hemen ni eta nire itzuli beharra poltsa bizkarrean eta giltza eskuan.
|
|
Esplorazioak azkenerako Padre Solanaren logelara eraman gintuen. Bera talaian
|
zegoela
jakinda, lasai asko sartu ginen posizio defentsagabera.
|
|
Horixe proposamena eta horixe izango da zure lehen egia, zeure kontzientziaren lehen egunsentia, ontziraturik
|
zaudela
dakizulako baitzoaz ontziratua. Eta erroak?
|
|
Kamioi militarraren iraulkian buruz behera etzanda gaude Gorria eta biok, eskuak atzealdean lotuta ditugula. Saihetsak minduta, burua zorabiatuta, eta zenbat denbora pasatu den eta non
|
gauden
jakiteko larritasunarekin.
|
|
Lehorrean ikusten denari eta ikusten ez denari erreparatzea nahiko zen, Juan Bautistak esan zuenez, itsasoan non
|
geunden
jakiteko.
|
|
Lehenengo eta behin telefonoz deitu dut, galdera baino gehiago eskea, Goio Euskal Herrira hurbiltzeko posibilitaterik
|
dagoen
jakiteko. Iparraldea polizia frantses eta espainolez beterik dagoela eta, tregua eten denetik batez ere, errefuxiatuek errepresaliak espero dituztela dio nire kontaktuak, esanez bezala, ba, Euskal Herria munduko lekurik arriskutsuena dela euskaldunarentzat.
|
|
Baina ez al dakik? Ez al
|
hago
jakinaren gainean?
|
|
Herio atezuan
|
zegoela
jakin, eta hala ere muga muturreraino eraman eguneroko zereginak, eta hitzak eta muxuak. Sekulako abailan.
|
|
Lehoiari isatsa zapaldu, eta, hura bizirik edo hilik
|
dagoen
jakin nahiaren unean, zein eskasa den gizakia, zein bat eta bera denbora eta espazioa, zein lausoa eta hil edo bizikoa errealitatearen eta ametsaren arteko muga.
|
|
Une bakoitzari zer
|
dagokion
jakitea ez da izaten erraza. Hala ere, badira argitasun izpi bat edo beste denbora oihal mugagabea bezain hilkorrak direnak.
|
|
Orain, ordea, ez digu axola Cayatte zuzen ala oker
|
dagoen
jakiteak. Gauza batean zuzen dago, inolaz ere.
|
|
Arazo sakona da benetan Nafarroako sozialistena, baina hizkuntzari dagokionez, alderdiko militante asko borrokatu dira —hauek ere lehen orain baino gehiago— euskararen alde, eta Jose Luis Castejon Parlamentuaren presidentea rn kasua adibide bat besterik ez da. Nafar sozialisten oposizio lana ezerezean
|
dagoela
jakiteak ere ez du argitzen zerg atik gaur egungo jarrera euskararen aurrean. Alderdi sozialista da uneotan UPNren sostengu nagusia euskararen kontrakobo rrokan, eta banan banan eta alderdi gisa sozialistek duten ardura ere seinalatzen hasteko ordua bada.
|
|
– Pablok eta Juliak hitaz esandakoa nahikoa diat esku onetan
|
gaudela
jakiteko –eskua jaiduraz astintzen zidan; berarengandik nire sudurrera emaro iritsi zitzaidan kolonia usaina, berari buruz hartutako lehenengo iritziaren arintasuna gogorarazi zidan– Jokin nauk, espedizioan mediku eta laguntzaile ibilitakoa. Jakintzak edozertarako ere hire esanetara nagoela.
|
|
– Bai, ezaguna dut. Komisaldegian
|
zegoela
jakin eta laguntzera etorri natzaio. Azken aldi honetan trantze larria pasatzen ari da, familia kontuak eta... badakizu, tentsio handiak.
|
|
arraina ziur
|
dagoela
dakizuen tokian,
|
|
Nola
|
zauden
jakin nahi dut.
|
2002
|
|
Norbaitek tenisfikazioa deitu omen dio. Ez dakit izen egokia den ala ez baina giharrak lantzeaz gain, arrazoiak sakontzeko gaitasuna adinak eta
|
egoten
jakitea esperientziak zekartela ere entzuna naiz sarritan.
|
|
«B» irakurlea akademikoagoa litzateke, hemengoa bizi duena, hemen zer
|
dagoen
jakin gabe.
|
|
Zuk badakizu non dagoen. Eta non
|
dagoen
jakitea da bista onaren sekreturik handiena.
|
|
Formosa Textile enpresan, emakumeei probak egiten dizkiete, haurdun ote
|
dauden
jakiteko. Probak baiezkoa emanez gero, dena delako emakumea kalera botatzen dute ziztu bizian.
|
|
Hurrengo gailurra Burbonakoa da, pagaditik irten gabe gora egin eta kohete itxurako buzoia topatzean gailurrean
|
gaudela
jakingo dugu. Aurrerago bidegurutzean ezkerreko bidea jarraituko dugu, pagadiko hezetasuna utzi gabe.
|
|
Bertatik Nafarroa aldean dagoen Aterpe Militarra ere ikus daiteke dagoeneko eta Belaguako aterpetxea, gure helmuga gozoa, pixka bat goraxeago
|
dagoela
badakigu. Sei ordu pasatxo dira Kakoetatik abiatu ginela, baina bateren batek oraindik gogoa eta indarra baditu gorantz ekialdera jo dezake Lakhorako gailurreraino (1.877 m.), iparraldeko magala zeharkatuz eta garai honetan Ihizkundizeko basoak eskaintzen duen polikromiaz gozatuz.
|
|
Oso gogorra egin nintzen eta etsaiak hiltzea besterik ez nuen pentsatzen. Orduan agindu ziguten hiria erasotzea, eta ni gustura nengoen, han diru asko, etxe ederrak eta nahi genuen guztia
|
zegoela
genekielako. Hirian sartu eta bataila oso latza izan zen, baina nik ez nuen atxiki eta gobernuko soldaduek harrapatu ninduten».
|
|
isildu (ik. Beckett) edo istorioak kontatzen ahalegindu, kontatuta
|
daudela
jakin arren, hau da, ezer berririk kontatuko ez dugulako ziurtasuna eduki arren.
|
|
Dirudienez, margolari prerrafaelitek modeloei eskatzen zieten itxura argal, zurbil eta heriotzezkoa lortzeko itzelezko baraualdiak egitera, gerruntzea estutzera edo ozpina edatera behartzen zituzten. Bere posesiorik preziatuena bailitzan, etxean, munduaz isolatua gorde zuen Rossettik Siddal, eta hilik jaio zitzaion lehenengo umearen ostean ere, bere amoranteekin jarraitu zuen emaztea etxean depresio bortitzak jota
|
zegoela
jakinda ere. Rossetti-ren arte sentsualak, emakumezkoaren gorespen mistiko eta masokista egiten du, Ama edo" femme fatale" gisara azaltzen den emakumezkoaren gorespena (ik.
|
|
Par. Eta zer
|
legoke
hekien artean berdintasuna baizik?
|
|
Dagoeneko 81 kasu jaso ditugu (elkarrizketa urtarrilaren erdi aldera egin zen), baina ez
|
dago
jakiterik aurten zer gertatuko den eta laurogeita hamarreko hamarkadan ezarritako neurrien betetze mailaren arabera izango da guztia.
|
|
Lehengo batean harritu egin ninduen irakurri nuen berri batek: Indiak logistikako gailu sofistikatu batzuk erosi omen ditu; tresna horien bidez etsaia non
|
dagoen
jakin dezake Indiako armadak.
|
|
Plusbalioa ordaintzera behartuta
|
nagoen
jakin nahi nuke.
|
|
Gure hirietako berdeguneak aztertu eta zein egoeratan
|
dauden
jakiteko asmoz, CONSUMER aldizkariak 36 parke edo lorategi adierazgarri bisitatu ditu 12 hiritan: Madril, Bartzelona, Valentzia, Alacant, Bilbo, Donostia, Gasteiz, Iruña, Malaga, Santander, Logroño eta A Coruñan.
|