|
2000
|
|
|
Ez dira hain zaharrak, baina niri dagoeneko klasikoak iruditzen zaizkit. Haiekin konturatu nintzen euskal literaturan
|
bazegoela
zerbait. Haiekin hasi nintzen esnatzen.
|
|
|
Zaila da jakitea, irrati/ telebista sisteman zerbitzu publikoko irizpideak zehaztu etahoriek bestelako irizpide komertzial eta teknologikoekin batera garatzeko, azaldutakoarau, instituzio, betebehar eta prozedurek etorkizunean izango duten eraginkortasuna.Hori bai, horretarako nekez aurkituko da Europako beste inongo lurraldetan, antzekoegitura juridiko konplexu eta, itxuraz behintzat, osatuagorik. Hala eta guztiz ere, sistemaren azken bi hamarkadetako bilakaerak erakusten du ezen, erregulazioa eragile ekonomiko, politiko, teknologiko eta sozialak ordenatzeko mekanismo gisa uler badaitekeere, horien menpe
|
dagoen
zerbait ere badela, indar harremanen arabera interes batzukedo besteak babesten dituena. Alde honetatik, badirudi laurogeiko hamarkadako pribatizaziorako joerak eta laurogeita hamarreko hamarkadako sistema publikoaren identitate eta komertzializazio krisiak gainditu eta, oro har, irrati eta telebista sistema osoanherritarrentzako zerbitzu izaeraren araberako birdefinizo berri bat ezarri nahi dela.
|
|
|
ura, adibidez. Gizakiarenak, aitzitik, munduan ez
|
dagoen
zerbait nahi du: gurari horrexek abiarazten du hainzuzen etorkizuna sorburu duen mugimendua.
|
|
|
Baina, emendatzen du Kojeve k, beste nahi bat aintzat hartzea jarduteko orduan, ez mundu errealean
|
dagoen
zerbait, biologiaren gainetik zaudela beste gizaki batekonar dezan gure kasuan, oraindik ez denaren arabera aritzea da, geroaren arabera. Haladiharduen izakia, horrenbestez, etorkizunak lehentasuna duen denboran bizi da, geroadu oinarri; mundu errealean etorkizuna soilik da nagusi, geroa oinarri dutela diharduten izakien artean.
|
|
|
Aitzitik, gizakiak munduaren funtsa aldatzen du, bere borroka eta lanen ekintzazulatzaileen bitartez; jarduera honek beste nahi baterantz zuzenduriko giza nahiez natural bat du abiapuntu, mundu enpirikoan ez
|
dagoen
zerbait hortaz. Izan ere, JoxeAzurmendi ren hitzetan esateko,, gizonaren historian dena da artifiziala? 11, abiaburuberetik hain zuzen ere.
|
|
|
Hori bai,
|
bazegoen
zerbait Txemak Maiteri esan ziona, eta hala ere berak ere sinesten ez zuena, alegia Eiderren gelan minutu batzuk igarotzeak ez ziola kalterik egingo. Ez zekien zergatik egiten zuen, baina masokismo punttu bat ere bazegoen gela hartan minutu batzuk igaro nahian.
|
|
|
Lasai sentitzen zen han, kalean ez bezala. Era berean, egun batez jakin zuen gauza ba  tzuk berez jakiten dira, akaso betidanik egon direlako gure baitan, gordean edo lozorroan, une jakin batean azaleratzeko ordu haiek guztiak ez zirela alferrekoak,
|
egonean
zerbait egiten ari zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion... " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Baina, gurpil definizionalean edo infiniturako erregresioan erori nahi ez bada, terminoek, bere oinarrian, beste termino batzuk ez diren zer edo zerrekin egon behar dute loturik. Hala, oinarri horretan, termino primitiboak edo definigaitzak daude; hauen esanahia beren erreferentziak seinalatuz aurkitzen ditugu, terminoei
|
dagokien
zerbait hori seinalatuz. Hortaz, hizkuntza, bere terminoak eta enuntziatuak, kanpoko zerbaiti buruz arduratzen dira, esperientzian ‘emandakoari’ buruz hain zuzen ere.
|
|
|
Filosofia ez da natur zientzietariko ezinik ere. (" Filosofia" hitzak natur zientzien gainetik edo azpitik
|
dagoen
zerbait adierazi behar du, baina ez haien albotik).
|
|
2001
|
|
|
Adibidez, uste dut garbi adierazten dela bazirela euskaldunak alderdi bietan, eta euskaldunok bata bestearen aurrean egote hori ez dela atzoko kontua. Gure historian
|
dagoen
zerbait da, ez dugu horretaz lotsatu behar.
|
|
|
Eta nola daude gurasoak? Eta nola ote
|
daude
zerbait euskeraren alde egin lezaketen gizon eta emakumezkoak. Zer nolatan ote daude ere euskeraren alde egin behar eta lezaketen bertako apaizak?
|
|
|
Hala ere, nago egun batez izanen dela gure artean ikertuko duenik, euskal idazle horietariko batzuek beren literatur lanetara eraman dituzten planteamenduek zer pisu izan duten azken urte honetako gertakarietarako lurraongarritzerakoan. Eta ez naiz inoren paparretan, are gutxiago nirean, dominarikezartzen ari, niretako begi bistan
|
dagoen
zerbaitez ohartarazten baizik. Bego hori, beraz, etorkizunerako, nahi duenaren azterkizun.
|
|
|
Usaimenak beste sentimenen funtzio berbera du, baina, substantzia usaindunek ingurunean denbora luzez irauteko gaitasuna dutenez, bertan ez
|
dagoen
zerbaiten presentzia hautemateko abantaila eskaintzen du gainera. Honi esker, txakurrek azeri edo untxien arrastoa jarrai dezakete edo tximeleta arrek kilometro batera dauden emeak aurki ditzakete.
|
|
|
Kalkulu gehienak teorikoak dira, ordea, izorratzen ez diren igogailuak edo hanka garbiko hipopotamoak bezala. Halako batean, kalkulatuta ez
|
zegoen
zerbait gertatzen da: Amaitu Ezin Dugun Koadro bat egiten hasten gara edo, are gehiago, Amaitzea Ezinezkoa Den Koadro bat.
|
|
|
Iritzi irudipenetara, bederen. Niretzat, baita segur aski beste edozeinentzat ere, ez da Gipuzkoa egonean egon
|
dagoen
zerbait, ibili dabilena baizik, noiz edertzen eta noiz eskasten, noiz argaltzen eta noiz mardultzen.
|
|
|
Soldatapeko langile gisa, gerentziaren eta zuzendaritzaren mendean zegoen, beste edozein enpresatan egon litezkeen eskubide eta betebeharrekin. Baina kazetaria zen aldetik, langile horrek parte har zezakeen zuzendariaren hautapenean, lankideekin batera editorialen aurkako iruzkinak bul  tza zitzakeen (enpresa jabetzari zuzenean
|
zegokion
zerbait zen editoriala), informazioa bere kontzientziaren eta bere kontzeptu profesionalaren arabera taxu zezakeen, sekretu profesionalari eusten ahal zion, lana kalte ordaina kobratu eta gero uzteko eskubidea zuen, egunkariak bere jokabide editoriala aldatzen bazuen... Baina zera zen agian garrantzitsuena, kazetari askok irakurlegoaren, informazioa sor  tzen eta jasotzen zuen gizartearen, ordezkari soiltzat zuela bere burua.
|
|
|
Lizarrako alderdiei hauteskundeetan sostengua eman dien jende askok nazio afirmaziotzat hartu du akordioa, demokrazian oinarrituriko irtenbidetzat baino areago; eta benetan dagoen iritzi giroaren erakusgarria da hori. Era berean, PSE, PP, UPN edo UA (baita CDN ere) alderdien hautesle gehienek nazionalismoaren proiektutzat hartu dute, eta, hortaz, baita beren bizipen eta ikuspegietatik urrunago
|
dagoen
zerbaitzat. Gizartean arazoaren gainean luzaroan gorpuzten joan den ikuspegiaren ondorioa da bi kasuetan eta gizarte esperientzia berriak dira (eta diskurtso politikoak aldatu) egoera hau aldatzeko.
|
|
|
Baliteke ustea (Kantek berak ere, aipatu berri dugun oharrean azaltzen denez)" ni ari naiz" eta" ni naiz" batera direla (berdinak bailiran cogito eta sum cogitans); baina ez da egia. Nire gogoan zerbait
|
badago
zerbaitez ari naiz. Eta" ari" izate horretan sortzen da" naiz" en kontzientzia ere, geroago edo azpian.
|
|
|
Bestalde, Kanten galdera horretan (‘zer egin behar dut? ’) geratuz gero, giza eremu inmanentean ixten gara. Galdera hori galdegileari berari bakarrik
|
dagokion
zerbaiten bila aritzea da. Maitatzea, aldiz, beti irekia da, hirukoitza:
|
|
|
Gizakiaren historian, gogo honek izen bat baino gehiago hartu izan du. Baina gehienetan, gogoari edo gogoaren inguruan
|
dagoen
zerbaiti ‘arrazoimen’ eman izan zaio izen. Gizakia animalia arrazoimenduna dela esan ohi da.
|
|
|
Bere gabardina, bere kapelua, antiojo beltzak eta egunkaria zituen. Hala ere,
|
bazegoen
zerbait ezagun irudi hartan. Ongi ebakiriko jantzia zeraman soinean.
|
|
|
Iritzi kontrajarriak zeuden horri dagokionez, zerbait entzun bai baina esan denaren zentzua erabat ulertu ez denean gertatzen den bezala. ...erremedioa ezagutzen zuela, eta guri erakusteko prest zegoela; beste batzuek zioten ez zuela inolaz ere horrelakorik esan, hori B egiazko hitzen interpretazio oso zabal eta baikorra zela, B benetan esan zuena zela batzuetan, hau da, baldintza jakin batzuk gertatzen zirenean, eta orduan bakarrik, sendatzen zuela bestondoa, eta baldintza horien barruan, gainera, ajea kendu nahi zuenaren borondateari
|
zegokion
zerbait bazegoela, hau da, nork bere aldetik zer edo zer ipini behar zuela. Beraz, ez zegoen erabateko adostasunik, eta hortik hainbatek ateratzen zuen ondorioa zen B, puntu horri zegokionez, nahita eta berariaz anbiguo agertu zela.
|
|
|
– Zainak ematen dit
|
badagoela
zerbait honetan guztian... ez dakit nola azaldu, zerbait zikina, kirasduna –mintzatzeko moduagatik barrena husten ari zela zirudien: nire eskua irmoki helduta zeukan eta hitzok grinatsu ebakitzen zituen.
|
|
2002
|
|
|
Patxi Fernandez Donostiako Arista publizitate agentziako publizistaren esanetan," Ederra kontsideratzen da erakargarri eta erakargarria denak saltzen du maiz. Logikoa ikusten da publizitatean produktu batek izan ditzakeen alde negatiboak alde batera uztea, estrategia publizitarioan oso errotua
|
dagoen
zerbait baita". Gurreak dioen bezala," publizitatearekin kritikoenak direnek ere ezin dute publizitatearen edertasuna ukatu.
|
|
|
Finean, herri bateko literatura kultur alorreko beste produktu bat besterik ez da. Literatura unean uneko eta tokian tokiko kulturaren egoerari
|
dagokion
zerbait da, ez da sortzen literatur tailer batean, nolabait esanda. Alabaina, euskal literaturak ez du lotsarik izan behar inguruan ditugun literaturen aldean jartzeko, bereziki, gaztelaniaz egiten den literaturaren aldean.
|
|
|
zelan adierazten du familiatasuna euskarak? Familiatasunaren izendapen euskaldunean, ba ote
|
dago
zerbait euskaldunen kontzeptzioa eta pertzeptzioa inguruko gizakiengandik bereizten dituena. Euskarak haurrideak izendatzeko orduan, esate baterako, arreba ahizpa eta neba anaia berba bikoteak dauzka.
|
|
|
Berez disimulaturik
|
dagoen
zerbait argitara ekartzen duen zantzu bat da indizioa. Poliziak, esate baterako, norbaiten hiltzailea aurkitu gura duenean, ezezagunaren nortasuna argi dezaketen arrastoak bilatzen ditu; arrasto horiek ditugu indizioak.
|
|
|
. Programa ezagumendu linguistikotik bereiz badago ere, gramatikaren idazketa ez da erazagutzailea, metahizkuntza agintzaile batetik gertu
|
dagoen
zerbait baizik.
|
|
|
Zientzia eta Teknologia Ministerioaren domeinu plan berria ere ez zen apirilean iragarri, eta 2000ko martxoaren 21eko Aginduan jasotako arauak eguneratu egin behar izan dira. Hori dela eta, indarrean
|
dagoen
zerbait sartzeko balio izan du. Gauzak horrela, aurtengo urtarriletik aurrera, «erregistratutako» domeinu berrien kopurua ez da hiru mila eurokoa ere.
|
|
|
“Diziplinarik gabeko mutiko bat zoritxarreko haurra da, ez baitu inor kezkatzeko”, azaldu du Brazeltonek, “ume mimatu batek ez baitu mugarik”. Haur batek gezurra esatea, diru zorrotik dirua lapurtzea edo ohean pipi egitea aurreikus daitezkeen arazoak dira, eta, horregatik, gurasoek ez diete haurrari gehiegizko kezkarik egin behar eta haurraren adinari
|
dagokion
zerbait dela ulertu behar dute. Ikaskuntzaren parte dira eta ez lirateke eguneroko gauza izango bidaiari ez balira.
|
|
|
Ezkurdi Plazatik abiaturiko zortzi lagunak bertan  ziren; inor ez zen bidean atzean gelditu, beraz. Horrek alde batetik poztu egin zuen, eta bestetik zera pentsarazi zion, ohiko itxurak gordetzen ibili arren, denak
|
zeudela
zerbaiten esperoan, denak zeudela iluntze hartako izar gorena noiz agertuko zain. Hala ere, harrituta zeukan haien soseguak, ez baitzuen larritasunik antzematen haien jokaeran.
|
|
|
Lan hau, hein batean, prozesu horren guztiaren ondorio da: liluraren eta kritikaren arteko eremu lausoan
|
dagoen
zerbait. Eta euskal literaturaren munduan irakurle gisa murgildu nintzen hamarkadaren nolabaiteko kronika, nahi izanez gero:
|
|
2003
|
|
|
Han eta hemen sartzen ditut kantu zaharren gauzatxoak, nire dibertimendurako bereziki. Baina baita ere hor
|
badagoelako
zerbait nik miresten dudana. Egile ezezagunaren ekarpena, hain zuzen.
|
|
|
Inoiz edo behin, lanetik etxera etorri eta erantzungailuan bere ahotsa ere aurkitzen nuen, mezu garbirik gabe baina bere ahotsa nolanahi ere, intziri eta zotin laburren artean, ahopeka, otoitz baten gisan, laguntza eskatuz edo. Laguntza eman niola erabaki nuen, nola eman ez banekien ere, bera askoz ere gazteagoa izaki niri
|
baitzegokidan
zerbait egitea. Ilunabar batez deitu nuen eta gizonezko batek hartu zuen telefonoa.
|
|
|
Bigarren lurrikarak zangoak trabatu zizkidan eta lurrera erori nintzen ziplo. Hantxe, nire muturraren parean, mostradorearen azpian
|
zegoen
zerbaitek atentzioa eman zidan. Eskua luzatu eta hartu egin nuen.
|
|
|
Guztia gutxi bailitzan, mendebaldeko telepolisen bada gaur egun Frantziako Iraultzan eta bi mundu gerretan ez
|
zegoen
zerbait: telealbistegiak.
|
|
|
Ze harrezkero ziur nengoen. Haietan
|
zegoen
zerbait jakin guran etorria zen niregana Bernardo hura.
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, gauza bat kopurua da, eta bestea kalitatea. Gutxienez, kopurua
|
egonik
zerbait sor daiteke; hala izan ezean, oso zaila da.
|
|
|
Eta Bhutanen beste bereizgarri bat munduan beste inon ez dauden moja budisten eskolak dira. Budismoa airean
|
dagoen
zerbait da, eta gainera airean dagoen espiritualtasun hori politikara eramaten saiatu dira bhutandarrak. Horren emaitza da Bhutaneko erregeak 1971n Nazio Batuen egoitzan plazaratu zuen Barne Zoriontasun Gordinaren ideia, zeinaren arabera nazioen aberastasuna Barne Produktu Gordinaren arabera neurtu beharrean, euren hiritarren zoriontasun mailaren arabera neurtu litzatekeen.
|
|
|
Giroan
|
zegoen
zerbait zen. Trantsizioa hor zegoen eta une batean jendeak uste izan zuen dena aldatuko zela, goitik behera.
|
|
|
Hala ikusten dut nik Nazio Garapen Biltzarra, esate baterako. Beraz, argi
|
dago
zerbait berri, sakonki berria, espero daitekeela. Gero, egia da, baita ere," malgutasuna" eta" pragmatismoa" hitzak garrantzi handia hartzen ari direla azken egunetan eledun kualifikatuenen ahoetan eta onartu da hizkera horrek arretaren eragina lortzen dutela, nahiz eta oraindik ez den nabarmen geratzen hitz horiek
|
|
|
Jakina: holako orduetan prest jendea zerbait egiten laguntzeko; baita etxe inguruetan eta etxe barruetan ikuska ihardukitzeko ere, oker eta gaizki edo zuzen eta ongi
|
dagoen
zerbaitetan begiak pozez edo inbidiz jartzeko.
|
|
|
Puntu batera zuzenduta zeukaten begirada. Nik ere harantz zuzendu nituen nire begiak; ez nuen ikusten ezer, baina
|
bazegoen
zerbait gazte haientzat interesa zeukana.
|
|
|
Gazteari zuzendu nintzaion. Gauzak neure kontura jakiten hasi beharra neukan eta berau izango zela egokiena pentsatu nuen nire galderei erantzuteko eta horien arabera niri
|
zegokidan
zerbaitetaz jabetzen hasteko.
|
|
|
Eta berehala, geldi geratu nintzen, askotan errepikatzen zidana gogoratu bainuen bat batean, hainbeste bider esan zizkidan berbak ikusi nituen nire begien aurrean: , niri ez zait ezer geratzen, ez daukat familiakorik, denak daude hilda; hala ere,
|
badago
zerbait nik egin beharrekoa: mendekatzea?.
|
|
|
Demokraziaren eskurik ez ote dabil bada mintzairen munduan? Dirudienez, hizkuntzen eta dialektoen biziraupena beti eta non nahi gizarte dinamika jakinen esanetara makurtua
|
dagoen
zerbait da, balizko asmo zintzoen gainetik bide dago gizarte eraginaren eskua hizkuntzen bilakaera objektiboan.
|
|
|
Ziur
|
nago
zerbait egin duzuela.
|
|
|
Orixek, hori idaztean, seguru asko, gogoan du Hendaia eta Hondarribia ko Batzar sonatu haietan gertatua. Jokoan
|
zegoena
zerbait serioa zen, euskararen historian epealdi berri bati eragingo ziona, Larramendirena baino areago joango zena, euskara, artean baserritar eta arrantzaleen hizkuntza zena, hizkuntza modemoa, zemahitarako gaitua, egitea baitzen azken xedea. Elias Agirrek gerraurean idatzitako:
|
|
|
Auzi orokorrok, esan gencz.ake. ikuspuntu anitzetatik azter daitezke, zientziarenikuspuntutik batik bat egun (ikus Zientziaren Filosofia). Alabaina,
|
badago
zerbait auzihorien guztien azpian diziplina panikularrek ezin dutena ukitu, cz baita haien betebeharra; baina epistcmologiak uki dczakeena. Fisikariak gauza zchatza ezagutzen du, hizkuntzalariak bcstc horrenbeste, halaber ekonomistak, kimikariak. etab. Haatik, zer esan nahi duesparru berezi horietan zerbait ezagutzeak?
|
|
|
Nik bitartekaririk gabe ezagutzen dudana, niregogoaren, aurrean? dagoena?, nire bista eremuan
|
dagoen
zerbait hori (koilara), okertutadago, bcren arteko angelua osatzen duten bi sekzio zuzenetan dago banandurik. Alabaina,, benetan?
|
|
|
Baina hori defendatzeko, baieztapenkausalak egin behar dituzte, eta horiek ezin dira ezagutu kausa ondorioa segida erlaziobaten esperientzia ez baldin badugu. Eta Humeren iritziz, esperientziaren eta esperientziatik at
|
dagoen
zerbaiten arteko (ustezko) erlazio batean ezin da segida hura finkatu.
|
|
|
Orduan, pcrpausaren bestezatiak ere, hau da,, zakur bat da? adierazpen predikatiboak ere zerbait adicrazi behar du, ciTcalitatean
|
dagoen
zerbait, hain zuzen ere. Kontuan izanik gorago aipatu dudan hizkuntza gertakaria, adierazpen predikatiboak adierazten duenak czaugarri bereziak cduki beharditu.
|
|
|
18). Alegia,
|
badago
zerbait (sentsazioak, hautemateak, bizipenak...), mundua objektiboki edo zientifikoki deskribatzcko erabiltzenditugun hitzekin azaldu ezin dena. Imajina dezagun, adibidez, mina inoiz sentitu ez duensuper zientzialaria, Miren.
|
|
|
Sakonean, erlijio sentimendua eragiteko garaian, argudio filosofikoetan ez du usteonik. Herderrek garbi crakutsi z.uen erlijioa gizaki osoari
|
dagokion
zerbait dda eta ez dagoela arrazoi hutsari lotua.
|
|
|
Izkuntza guzietan
|
badago
zerbait komunik, eta zerbait berezirik. Adibidez:
|
|
|
Ideia bera dugu hor, funtsez, baiña bestetara aztertua eta aditzera emana. Ideien beren maillan, eta ez azalean bakarrik, ba
|
dago
zerbait berezirik.
|
|
|
Ginok ez du ezer ere esan, baina argiegi
|
dago
zerbait gertatuko dela. Eta pentsatu du akaso bera dela galtzeko gutxien daukana, hori uste du berak.
|
|
|
Ahalegina hunkigarria zen. Neure baitan zerbait mugitu zen, izozturik
|
zegoen
zerbait urtu. Ez dakit.
|
|
|
–Ez da gauza bera. Kontua da gerrak neure baitan
|
zegoen
zerbait esnatu zuela. Hala sentitzen dut nik behintzat.
|
|
|
Mireia hil egin zutela. Areago, sinetsita
|
nengoen
zerbait egin nezakeela; hiltzaileak aurkitu; ordainarazi. Energiaz blai nengoen edozer egiteko.
|
|
|
Hor ikusten genuen hutsune handi bat zegoela,
|
bazegoen
zerbait funtzionatzen ez zuena eta beharra gero eta handiagoa zen. Behar horrek eraginda, Herri Gogoa sortu zen orduan, kaleko ehundik gora euskaltzaleren artean, gaur egun egiten den antzera; horrela bildu zen behar zen dirua, harpidetu ere egiten zirelako, eta salmenta minimo bat ziurtatu egiten zen horrela.
|
|
|
Ideiak, beraz, lirateke etorri sentimenetatik, aurretik eskolan ikasitakoan eta ondoren enpirismoan defenditzen zen legez; gure adimen burujabearen tresna dira, nire pentsaeraren moduak, eta euren bidez bakarrik lortu ahal izango dut ezagutza segurua, eguzkiarena edo beste edozein gairena, eta ez dute zertan kanpoko munduan
|
dagoen
zerbaiten irudia izan beharrik. Ez da, ez, hau baieztapen hutsala, kontuan izan behar baita ideiak edozein ezagutza prozesuren aurrekotzat, giza izaeraren lehen unibertsaltzat eta mundu fisikoaren aurrekotzat, jotzen dituela eta eurek gizakia gizaki den edozein adimenetan egon luketela.
|
|
|
Descartesek frogatutzat joko du Jainkoa existentzia berezkoa zaion izakia dela, Jainkoak existitu beharra daukala, Jainkoaz dugun ideiak horrela eskatzen duelako, eta hori izango dela gizakiaren eta Jainkoaren artean ezberdintasuna markatzen duen bereizgarria. Niri dagokidanez Jainkoak ematen dit izatea ezerezaren gainean, baina ez dit ematen izatearen osotasuna, Jainkoak ez du beste Jainko bat sortzen, ez du bere burua bikoizten, ez naiz ni Jainkoa izango, ezta Jainko txikia ere, baizik eta ezerezaren eta izatearen artean
|
dagoen
zerbait. Gizakiak, beraz, ez du berezko existentziarik izango.
|
|
|
Hartara, Descartesek askatasuna ikuspegi determinista batean oinarrituko du eta ez da ona izango, ez da askatasunaren erabilpen zuzena izango, edozein gauza pentsatzea.
|
Badago
zerbait egia dena, egia hutsa, arrazoimenezkoa, eta hori pentsatzen badut, eta ez beste edozein gauza, izango naiz askea, benetan askea. Benetako askatasuna ez da neuk edozein unetan gura dudana aukeratzeko beta izatea, baizik eta egiten dudan hautua zuzena izatea.
|
|
|
—Niri ere ematen dizkit lanak —hasi zen segidan bera, ilargiari begira jarri eta pentsakor hitz eginez— Ez dakit, nire kasuan gaizki
|
dago
zerbait. Nire barruko ahotsak ez du behi batena ematen.
|
|
2005
|
|
|
Gero eta gehiago, baita intelektualen artean ere, onartuta dago kulturak baliabide pribatuak lortu behar dituela guztiontzat izango diren ekimenak ordaintzeko. Artearen munduan adibidez nik gehien ezagutzen dudan alorra esponsorizazioa modan
|
dagoen
zerbait da. Ez nago horrelako diru sarreren aurka, enpresa pribatuak kulturan zenbat eta diru gehiago gastatu hobeto iruditzen zait, baina ez zait iruditzen ezinbesteko baldintza izan behar duenik kultur ekimenak aurrera eramateko.
|
|
|
Jendeak ez duela ahoz ahoko propaganda egiteko aukera kritikatzen du Gabilondok: «Askotan pentsatzen da hemengo pelikulek ez dutela irauteko ahalmenik, baina horretarako ere konfiantza eta beta eman behar zaie, jendeak entzun dezan
|
badagoela
zerbait eta ikustera joan dadin». Horren aurka egitea oso zaila dela badaki, azkenean diruaren eta merkatuaren diktadurak agintzen baitu.
|
|
|
bakea ezinbesteko baldintza da dialogo erreformista horrentzat. Abertzale ez direnen aurkako mehatxua ez baldin bada eteten, ez
|
daude
zerbaitez hitz egiteko behar diren baldintzak.
|
|
|
Batetik diruagatik, bai, asko ordaintzen baitzaie. Baina bestetik
|
badago
zerbait mesianikoa ere, uste dute funtzio sozial handi bat betetzen ari direla.
|
|
|
Eta, alde batetik, zoragarria da apaltasun hori. Berez, karismak, beste jende askori
|
dagokion
zerbaiti loturik zaudela esan nahi du. Einsteinek, ordea, ez zion horri etekinik atera nahi izan.
|
|
|
Fisika ikerketan murgildurik bizi zen pertsonaren barru barruko ezaguera du. " Alditan, elkarrizketaren erdian, isildu egiten zen, bost hamar minututan, harago
|
zegoen
zerbaiti begira balego bezala, beste espazio batean balitz bezala... eta, gero, bat batean atzera bere senera etortzen zen, bere burura zer edo zer etorri zelako edo. Fisikari buruz ari zen pentsatzen denbora guztian, ez Newton bezala.
|
|
|
Irakurtzearen aldeko interesak afektibo eta emozionala izan behar du eta gaztetxoak berari
|
dagokion
zerbaitez dihardutela aditzen duenean sortzen da liburuen aldeko interesa.
|
|
|
Ez zuen hitz gehiagorik egin. Beharrik ere ez, garbi
|
baitzegoen
zerbait gertatu zela, bai horixe! Jarraian, baina, izotzaldiaren erdian, su txiki bat sentitu zuen, amorruaren sua?, handituz eta handituz joan zitzaiona eta izotz guztia urtu ziona, bizpahiru segundoren buruan.
|
|
|
Ikus daitekeenez, goiko segidan x ikurra ageri den bakoitzean ixa ira kurri behar dela azpimarratu dut, zientzialari eta irakasle askok ekis irakurtzen baitute hizki hori formula eta ekuazioetan. Hizkuntza baten hizkiak irakurtzeko modua hizkuntza komunari
|
dagokion
zerbait da eta hizkuntzaren
|
|
|
Tradizioa zerbait bizia da, ez izoztuta geratzen den zerbait. Tradizioa hilda
|
dagoen
zerbait bezala adierazten da betikoen aldetik eta ideia hau okerra da. Tradizioaezin liteke erabili tratu ezberdina justifikatzeko.
|
|
|
Dauden baliabideei etekina ateratzen zaie (zenbaitetan, alferreko gauzak ezerosteko bide izan daiteke, edo lehendik
|
badagoen
zerbait berriz ez erosteko).
|
|
|
Edozer gauza esateko etortzen zait, eta izugarriak kontatzen dizkit. Hor
|
badago
zerbait, konfiantza ematen dudala edo".
|
|
|
–Naroa,
|
badago
zerbait morroi horiei buruz.
|
|
|
Agian oinak aske izanda ere ez zen ausartuko zutik jartzen eta ikusi ere ezin duen gelatik eskuak lotuta mugitzen. Arratoiak egon daitezkeela ere bururatu zaio, inguruan bizirik
|
dagoen
zerbait egotea eskertuko luke agian, arratoia izan arren. Han, berriz, isiltasun izugarria besterik ez.
|
|
|
–Txo, hor sartu direnek bazekitean zer egiten zuten. Argi
|
zagok
zerbait duala, garunaz gain, esan gura diat. Hori bai, ikus zezakeat.
|
|
|
Orduan Naroa ohartu da Urkok berekin ekarri duela ordenagailu eramangarria. Berehala hau ireki eta kableaz mahai azpitik
|
dagoen
zerbaitera konektatu bide du. Segundorik galdu gabe, sagu eta teklei eragiten hasi da.
|
|
|
Te knozientziareni rudia, berari buruz jakin eta ikusten duguna, orduan, ez da soilik testuliburuetan eta eskolan ikasi duguna, edo, ikuspuntu kritikoago batetik, filosofoek, soziologoek edo ekologistek esaten digutena.
|
Badago
zerbait gehiago artea rekin zerikusia duena eta jendearengana errazago hel daitekeena: irudimu ltz oen sorrera, alegia. Nolako tokia lortu du teknozientziak irudi multzo horietan barrena?
|
|
|
Grotiusen formulazio berri horrekin, zuzenbidea bera giza meneko egiten da. Zuzenbidea ez da, horratio, Jainkoaren baitan
|
dagoen
zerbait, giza seme alaben arrazoimenean berezko den zerbait baino. Zernahi gisaz, formula bera, hala nola Jaungoikorik ez dela (etiamsi daremus Deus non esset), eta horren eragina zuhurtzia osoz ulertu behar dira harengan.6
|
|
|
– Hara non han aulki bat lurrean uzkailia ikusi nian! Kuskurtu ninduan haren zutik jartzeko eta, belauniko nintzen unean, sunpurretik dilindan
|
zegoen
zerbait latzek burua handizki jo zidaan. Ez ninduan den mendrenik ere kezkatu, badakik, osaba Manezek urteko zingar azpiak ganerrean zatxizkalako idortzen.
|
|
|
Beti izan dut entzumen ona. Eta dagoenak ez du argi tunelik ikusten, baina
|
badago
zerbait, zentzuen bat bateko zorrozte bat, logikarik batere ez duen norabide batean gauzatzen dena eta ez diona denari deusetarako balio, nire kasuan gertatu zen bezala, bere ohiko eskumenetik kanpo legokeen esaldi bat entzutea ez baita inolaz ere kontsolagarri. Eta esaldia hau zen, zehazki:
|
|
|
– Zer nahi duk, ba, gure adinean? Beti
|
bazagok
zerbait. Ez badaukak minik, ez hago mundu honetan.
|
|
|
Bakardadean. Bertan ez
|
zegoen
zerbait aurkitu nahi zenuen oihalaren azaleran. Eta poztu egin zinen Abiadura Eztiak halako gauzei erreparatzeko ematen zizun aukera apartarekin.
|
|
2006
|
|
|
Lagun asko kezkatuta ikusten ditut gaurko egoera honekin. Denek diote
|
badagoela
zerbait, baina ez da ezer zehatzik ikusten. Inor ez da mugitzen...
|
|
|
" Ipuina nire barren barrenean
|
dagoen
zerbait da, noizean behin, bere formak eta irudi bitxiak kanporatzen dituena. Batzuetan umorearen forma hartzen du, eta bestetan beldurrarena edota samurtasunarena.
|
|
|
Eta bitartean, Andoni Egañak BECen esan bezala, denak eta denok esango nuke nik Ikea ra, ez aulki baten bila, aukeran
|
dagoen
zerbaiten bila baizik. A ze pagotxa!
|
|
|
Nik zientzia fikzioari buruzko tertulia batean parte hartzen dut, Elkano kaleko Aroaldi tabernan, unibertsitate aurrean, hileroko lehenengo ostiralean, eta hor badago euskaraz zerbait idatzi duen bat. Are gehiago, hitzaldiak eman izan ditu euskarazko zientzia fikzioari buruz, beraz
|
badago
zerbait.
|
|
|
Baina etiketara horrelakorik ez azaltzea ohiko kontua da, bistako arrazoi batengatik: horren berri jakinaraztea ez da oraingoz derrigorrezkoa, legez, etiketak gatzari
|
dagokion
zerbait berariaz adierazten edo azpimarratzen duenean izan ezik (gatz gutxi dauka, adibidez).
|
|
|
|
Badago
zerbait argi, ordea: jokabide oldarkor edo antisozialaren eta elikatze jokamoldearen trastornoen estatistikak egun ugariago agertzen dira.
|
|
|
Erlijioaren bizikera sendo mantentzen duten lurralde eta kulturetan, ez dut uste erlijioa norberaren diszernimenduari
|
dagokion
zerbait izan daitekeenik, akatatu behar den sinismen bat baizik. Gure jendeak, askotan, akatatzea eta makurtzea nahastu egiten ditu; baina, nire iritziz, ez dira inondik gauza berdina.
|
|
|
Batetik, pentsatuizan da zuzenbideak nolabait, hor?
|
dagoen
zerbaiti izen bat eman diola, bainaedozer hori egon bazegoela arauak izen hori eman baino lehen. Kontzeptu juridikoen funtzioa soilik deskribatzailea izateak baditu zenbait alderdi ahul.
|
|
|
Arrazoi horien alboan, beste zerbait ere egon zitekeelakoan nago, norberarenesperientziaren balorazioarekin loturik
|
dagokeen
zerbait. Esan nahi baita, badirudigaztetako lanetan joera dagoela norberaren esperientziarekin eta norberarenerrealitatearekin loturik dagoen guztiari bizkarra emateko.
|
|
|
Poemaren muina bukaerako galderak dakarkigu. Identitatea norberak aukeratzen duen eta norberari
|
dagokion
zerbait bada, hots, euskal identitatea aldeandaramagun zerbait bada (boltsiloan daramagun harria), balizko euskal estatu batekindartu edo bermatuko ote digu identitate hori. Zer da garrantzitsuagoa, norberakhautatzen duen identitatea eta nork bere baitan daraman euskaldun izatea ala estatuak eman diezaiokeena?
|
|
|
–Aro ilustratua ez, baina ilustrazio aroa bai?. Horren bitartez, ahalik eta era kontsekuenteenean, emantzipazioa determinatzen zuen, ez kategoria estatiko modura, dinamiko gisara baizik, moldatzen ari den zerbait gisara, eta ez dagoeneko egina
|
dagoen
zerbait bezala. Egun ilustrazio aroan bizi garela esan ahal izatea, modu berean, biziki problematiko bilakatu da, terminoaren adierarik zabalenean; ikusi besterik ez dago pertsonen gainean zelako presioa eragiten den, mundua zelan dagoen antolatuta edo, zentzu zabalagoan, nola kultur industriak zuzentzen duen modu planifikatuan barne esfera osoa».
|
|
|
Gizakia lan egitera bultzatua izango zen ez (soilik) kanpo presioek eraginda, baizik eta barne joera konpultsibo batek eraginda (psikismoan integratutako joera). Horregatik, gizakia bere buruaren esklabo bihurtuko zen. pertsonak gura zuen helburua lortzeko, edo destinoa aldatzeko, baizik eta aldez aurretik finkatuta
|
zegoen
zerbait gertatuko zen ala ez jakiteko. Erdi Aroko gizar
|
|
|
Basajaunak batzuk bai eta beste batzuk ez, hala izango gara edo dira. Ez dut uste harri jasotzeari lotuta
|
dagoen
zerbait denik; hori pertsonaren araberakoa dela esango nuke.
|