|
2013
|
|
|
Asko dira,
|
gure
eguneroko bizitzan, elkarri begirunea adierazteko erabiltzen ditugun esapideak edo gizalege formulak. Hemen dituzu horietako batzuk.
|
|
|
Ni oso Ruiz naiz. Amak dio, batez ere, oso Braceras Badillo naizela;
|
gure
amaren abizenak dira horiek. Itxuran ere amaren partekoa naiz oso.
|
|
|
Aitaren burugogorkeria.
|
Gure
kasua berezia da. Aita itsasgizona da, eta kanpoan ibiltzen da.
|
|
|
Aita itsasgizona da, eta kanpoan ibiltzen da. Oso matriarkala da
|
gure
familia. Horrek ez du esan gura aita maite ez dudanik.
|
|
|
b) Loroa ere
|
gurekin
bizi da.
|
|
|
7)
|
Gure
herriko kotxean sartu dituzte.
|
|
|
Jokamoldearen berri emateko adjektiboak erabiltzeaz gainera, hainbat esamolde daude,
|
gure
hizkuntzan, pertsona baten nolakotasuna eta izaera deskribatzeko. Ikus ditzagun horietako batzuk.
|
|
|
h) Ikusi al duzu
|
gure
Mari. Ondotik pasatu da, eta begiratu ere ez!
|
|
|
Postontzia kale kantoian dago. kantoian (kantoi izena NON kasuan) Udaletxetik gertu dago liburutegia. udaletxetik (udaletxe izena NONDIK kasuan) Ekialdera begira dago
|
gure
baserria. ekialdera (ekialde izena NORA kasuan)
|
|
|
|
gure
lotsak gaindituz ez al gara ari
|
|
|
XEI,
|
GURE
TXAKURRA
|
|
|
izakiok, komunikatzeko dugun gaitasunaren bidez, etengabe jarduten dugu informazioa elkarren artean trukatzen: batek galdetu eta besteak erantzun; nik azaldu eta zuk entzun; zuek kontatu eta
|
guk
osatu. Informazioa trukatzea harremanetarako eta elkar ezagutzeko gizakion oinarrizko jarduera da.
|
|
|
|
Gure
besoak. Gure zangoak Gure azala..... Gure bekokia. Gure bizitza.. Gure geroa....
|
|
|
Gure besoak.
|
Gure
zangoak Gure azala..... Gure bekokia. Gure bizitza.. Gure geroa....
|
|
|
Gure besoak. Gure zangoak
|
Gure
azala..... Gure bekokia. Gure bizitza.. Gure geroa....
|
|
|
Gure besoak. Gure zangoak Gure azala.....
|
Gure
bekokia. Gure bizitza.. Gure geroa....
|
|
|
Gure besoak. Gure zangoak Gure azala..... Gure bekokia.
|
Gure
bizitza.. Gure geroa....
|
|
|
Gure besoak. Gure zangoak Gure azala..... Gure bekokia. Gure bizitza..
|
Gure
geroa....
|
|
|
Ikusiko gaituzte: norbaitzuek
|
gu
gero ikusiko gaituztela. Gaztelaniaz, nos verán; ingelesez, they will see us.
|
|
|
Olerki bat ekarri dugu hona, baina lerroak nahasirik daude, sarritan
|
gure
sentimenduak egoten diren bezala! Nahasitako sentimenduak ordenatzea baino errazagoa izango ahal da testu hau ordenatzea!
|
|
|
Nik farola eta eguzkia lotu ditut: farola, eguzkia bezala,
|
gure
buru gainean dagoelako, eta hor goitik argia ematen duelako, eguzkiak bezala.
|
|
|
|
Gure
ahotsek eta keinuek jantzi, mozorrotu eta apaindu egiten dituzte gure bihotzeko hitzak. Hitz egitean, solastean, literatura testuak ozen irakurtzean& hitz serioak zabaltzen ditugu, biziak, lehorrak, kantariak, sentituak, dantzariak&, denak adierazkorrak!
|
|
|
1)
|
Gure
ustez, poetak lagunak asko haserretu dituen zerbait egin du eta galdu egin ditu. Orain, ez dago bere buruarekin gustura; horregatik, tontolapikoa dela esaten dio behin eta berriz bere buruari.
|
|
|
2)
|
Guri
zera iruditzen zaigu: Gazte talde bat beste gazte bati irainka ari zaiola, ez duela ondo tratatzen, behin eta berriz tontolapikoa dela eta lagunik ez duela merezi esanez.
|
|
|
Izan ere, irakasleak honela esan dizue: " Biharko saioa
|
gure
testu poetikoen errezitaldia egiteko erabiliko dugu! Zuetako bakoitzak hautatutako testu bat irakurriko du, eta beste kide baten irakurketa ebaluatu".
|
|
|
Eunatek ez du egin berari zegokion lana, Mikelek ezin du ezer egin. Lanak taldean ala bakarka egiteko aukera egon luke, edo, bestela,
|
guk
geuk sortu taldeak.
|
|
|
Sentimenduak eta
|
gu
; gu eta sentimenduak. Literaturan ez ezik, gure eguneroko bizitzan ere presente daude sentimenduak:
|
|
|
Sentimenduak eta gu;
|
gu
eta sentimenduak. Literaturan ez ezik, gure eguneroko bizitzan ere presente daude sentimenduak:
|
|
|
Sentimenduak eta gu; gu eta sentimenduak. Literaturan ez ezik,
|
gure
eguneroko bizitzan ere presente daude sentimenduak: sentitu, ahotsez eta keinuz adierazi, eta sentiarazi.
|
|
|
Gure ahotsek eta keinuek jantzi, mozorrotu eta apaindu egiten dituzte
|
gure
bihotzeko hitzak. Hitz egitean, solastean, literatura testuak ozen irakurtzean& hitz serioak zabaltzen ditugu, biziak, lehorrak, kantariak, sentituak, dantzariak&, denak adierazkorrak!
|
|
|
Badirudi bilduma baten sarrerako testua dela:
|
guk
ere bilduma bat egingo dugu.
|
|
|
Aktoreok, pertsonaiak eraikitzeko, nola sentitzen eta bizitzen duten ulertzeko, ondo ezagutu behar ditugu geure burua, bihotza, azala&
|
Gure
sentimenduekin konektatzen dugunean soilik konektatzen dugu besteenekin.
|
|
|
dira.
|
Gure
seme alabekin txiki txikiak zirenetik hasi gara, baina inoiz ez da berandu.
|
|
|
Nerabezaroa sasoi bizia da pertsonon bizitzan; sentimenduak bor bor egoten dira.
|
Gure
burua ulertzeko eta onartzeko, garrantzitsua izaten omen da sentimenduak adierazteko bitartekoak izatea. Zuk ere izaten duzu barrena askatzeko beharra, ezta?
|
|
|
Izan ere, belarrietatik, begietatik, sudurretik, ahotik eta azaletik iristen zaizkigu sentimenduak burura eta bihotzera. Eta bihotzari nahiz buruari entzuteak eta begiratzeak, bihotza usaindu, dastatu eta ukitzeak, batetik, nola sentitzen garen esaten digu, eta, bestetik,
|
gure
burua ezagutzen laguntzen digu: sentitzen dugulako gara.
|
|
|
Hotsak bihotzera iristen zaizkigu. Baina zer hots ateratzen ditu
|
gure
bihotzak. Castillo Suarez bereari adi jarri zitzaion, eta hara zer entzun zion:
|
|
|
ihotza
|
gure
gorputzeko organu bat da, ez da gorrigorria, eta ez du"" forma. Hori bakarrik, ala zerbait gehiago al da bihotza?
|
|
|
Nola du orain? Antza denez, aldaketa bat izan da
|
gure
pertsonaiarengan.
|
|
|
A) Euskaldunok ez dugu gozo izateko famarik, halere, bada
|
gure
izena daraman pastel goxo bat. Izena eta izana badu, noiz eta non sortuko ote zen?
|
|
|
c. Denok
|
gure
txokora gustura joaten garela adierazteko, bertan babesa eta atsedena aurkitzen dugulako, adibidez.
|
|
|
Xamar, Orhipean.
|
Gure
herria ezagutzen (moldatua)
|
|
|
c)
|
Gureak
direnak hartu behar ditugu kontuan.
|
|
|
Txalapartari bikote berritzaileenetakoa da Oreka Tx taldea. Mundu osoan bidaiatu dute beren txalapartarekin,
|
gure
musika tresna zaharra era guztietako musika estiloekin nahasiz; hala egin dute Indian, Saharan, Mongolian& Horren emaitza da Nomadak Tx filma. Bi txalapartariek pertsonen eta kulturen arteko elkargune bihurtu nahi izan dute txalaparta, eta agerian utzi dute gai dela beste musika batzuetara egokitzeko eta garai berrietara moldatzeko.
|
|
|
|
Gure
etxeetaraino igotzen ziren arraina saltzera.
|
|
|
Joxe Etxeandia Urbistondo nauzue, Izena duenak izana du kultura elkarteko lehendakaria.
|
Gure
elkartearen egitekoa euskal tradizioa ikertzea eta haren zabalkundeaz arduratzea da. Izan ere, Joxe Miguel Barandiaranek esan zuen bezala," lehendabizi zure herria ikasi behar duzu, eta, zure herria ikasi ondoren, beste herriak ikasi".
|
|
|
Izan ere, Joxe Miguel Barandiaranek esan zuen bezala," lehendabizi zure herria ikasi behar duzu, eta, zure herria ikasi ondoren, beste herriak ikasi". Esaldi hori printzipio garrantzitsua da
|
gure
taldean; egungo gizarte globalizatu eta irekian, gure arbasoek sortu zuten euskal izaera ezagutu behar dugu, gure izaera modernoa eraikitzeko. Identitatea ez da ezerezetik sortzen.
|
|
|
Izan ere, Joxe Miguel Barandiaranek esan zuen bezala," lehendabizi zure herria ikasi behar duzu, eta, zure herria ikasi ondoren, beste herriak ikasi". Esaldi hori printzipio garrantzitsua da gure taldean; egungo gizarte globalizatu eta irekian,
|
gure
arbasoek sortu zuten euskal izaera ezagutu behar dugu, gure izaera modernoa eraikitzeko. Identitatea ez da ezerezetik sortzen.
|
|
|
Izan ere, Joxe Miguel Barandiaranek esan zuen bezala," lehendabizi zure herria ikasi behar duzu, eta, zure herria ikasi ondoren, beste herriak ikasi". Esaldi hori printzipio garrantzitsua da gure taldean; egungo gizarte globalizatu eta irekian, gure arbasoek sortu zuten euskal izaera ezagutu behar dugu,
|
gure
izaera modernoa eraikitzeko. Identitatea ez da ezerezetik sortzen.
|
|
|
Gaur egun, ordea, ahozko tradiziotik zetorren familia transmisioa eten egin da, eta, hura berreskuratzeko helburuarekin, bilketa lan handiak egin dira. Bilduma klasiko handi batzuk dauzkagu
|
gure artean
; kontuan hartzekoak dira, esate baterako, Joxe Miel Barandiaranek, Resurrección Maria de Azkuek eta Manuel Lekuonak egindakoak.
|
|
|
|
Gure
elkartearen helburua horixe da: gure gizarteak gorde dituen kultura, esperientzia, ohiturak eta folklorea zabaltzea.
|
|
|
Gure elkartearen helburua horixe da:
|
gure
gizarteak gorde dituen kultura, esperientzia, ohiturak eta folklorea zabaltzea. Zeregin horretan, zuen laguntza behar dugu orain.
|
|
|
10 urteko gazteen artean ondare hori zabal dadin nahi dugu, horrek lagunduko baitizue, zalantzarik gabe, iraganean errotutako gizaki modernoak izaten. Hortaz, hona
|
gure
proposamena:
|
|
|
|
Gure
kolaboratzaile izan zaitezten nahi dugu, ikertzaile eta kazetari. Euskal tradizioko gai bat aukeratu behar duzue, hura miatu, arakatu, eta dibulgazio artikulu bana idatziko duzue.
|
|
|
Euskal tradizioko gai bat aukeratu behar duzue, hura miatu, arakatu, eta dibulgazio artikulu bana idatziko duzue. Artikulu guztiak
|
Gure
erroak aldizkarian argitaratuko ditugu. Euskal Herriko gazte guztien eskura helduko den aldizkaria izango da.
|
|
|
|
Gure
eskaintza gustuko izango duzuelakoan, atseginez agurtzen zaituztet.
|
|
|
a) Har itzazue aurrez aurre
|
Gure
erroak aldizkariaren irudia eta eskutitza, eta erantzun:
|
|
|
Zer eratako artikuluak jaso ditzake, zure ustez,
|
Gure
erroak aldizkariak?
|
|
|
3 Gizakiak gizartean ikasten dituen jokamoldeen multzoa, herentzia biologikoaren bidez hartutakoa kontrajarriz. Arbasoengandik ikasi duguna da
|
gure
kultura.
|
|
|
c) Izena duenak izana du kultura elkarteko lehendakariak eskutitzean zioenez,
|
gure
arbasoengandik datorkigun euskal izaera ezagutu behar dugu, behinik behin, gure izaera modernoa eraikitzeko. Taldeka jarraituz, mintza zaitezte honako gai hauen inguruan:
|
|
|
c) Izena duenak izana du kultura elkarteko lehendakariak eskutitzean zioenez, gure arbasoengandik datorkigun euskal izaera ezagutu behar dugu, behinik behin,
|
gure
izaera modernoa eraikitzeko. Taldeka jarraituz, mintza zaitezte honako gai hauen inguruan:
|
|
|
Antzina, gazteek erritu batzuk egin behar izaten zituzten haurtzarotik gaztarora igarotzeko; horiek gaindituta, pertsona heldua zirela frogatzen zuten.
|
Gure artean
, erritu horietako batzuk ziren, adibidez, inauterietan parte hartze berezia izatea, dantzari izatea, herriko festak antolatzea, San Joan suaren gainetik salto egitea& Esate baterako, Luzaiden, haurrek herritarren aurrean dantza egiten zuten egunetik aurrera, gazte bihurtzen ziren: " Etxeberriko mutikoa, jadanik, dantzaria da".
|
|
|
Zer gairi buruzkoak izan daitezke, zure ustez,
|
Gure
erroak aldizkariko dibulgazio artikuluak?
|
|
|
1 Aukeratu, honako hauetatik,
|
Gure
erroak aldizkarirako egokiak diren gaiak, eta azaldu zure arrazoiak horiek hautatzeko nahiz baztertzeko. Kontuan izan, horretarako, hasierako eskutitzean eta aurreko jarduerako testuetan irakurritakoak.
|
|
|
|
Gure
erroak aldizkarirako artikuluak idatzi aurretik, bi lan egiteko eskatu dizu kultura elkarteko lehendakariak kolaboratzaile gisa.
|
|
|
58 Integrazio jarduera
|
Gure
erroen berri
|
|
|
Dagoeneko, Izena duenak izana du elkarteko lehendakariak eginiko eskaerari erantzun behar diozue:
|
Gure
erroak aldizkarian argitaratuko den dibulgazio artikulu bana idaztea, euskal kultura 10 urte bitarteko gazteen artean zabaltzeko helburuarekin.
|
|
|
a)
|
Gure
erroak aldizkarian argitaratu behar bada, zer gairen inguruan idatziko duzu. Gerora, gelako artikulu guztiak bildu eta aldizkaria argitaratu behar duzuenez, zergatik ez adostu denon artean zer gai jorratuko duzuen?
|
|
|
Aspalditik darabilgu buruan aitona amonen eta gazteen arteko lankidetza sustatzeko proiektu baten ideia. Uste dugu bai zuek eta bai
|
guk
asko daukagula elkarrengandik ikasteko.
|
|
|
hilabetean bitan elkartuko gara herriko hainbat ikasle talde eta aitona amona. Lehenengo bisitan, ikasleek dituzuen IKT ezagutzak eta esperientziak partekatuko dituzue
|
gurekin
. Bigarrenean, gure kontu eta ohitura zaharrak, gazte garaiko kantuak eta abar partekatuko ditugu zuekin.
|
|
|
Lehenengo bisitan, ikasleek dituzuen IKT ezagutzak eta esperientziak partekatuko dituzue gurekin. Bigarrenean,
|
gure
kontu eta ohitura zaharrak, gazte garaiko kantuak eta abar partekatuko ditugu zuekin.
|
|
|
|
Gure
herriarekin erlazionatutako lehengo eta oraingo gauzek leku bat izateko Interneten.
|
|
|
Gazteok ikasiko dugu
|
gure
herrian badagoela gelan ikasitako historia bizi izan duenik.
|
|
|
" Gazteak baleki eta zaharrak baleza" esaera zaharretik hartu dugu
|
gure
talderako izena
|
|
|
|
Gu
gazte ginela: lehengo ohituren berri emateko
|
|
|
g)
|
Gu
gauden lekutik ekialderantz joango bagina, hango ordua jakiteko orduak gehitu edo kendu egin behar dira?
|
|
|
|
GURE
HERRIKO ERLIEBEA
|
|
|
Erliebearekin amaitzeko, giza jarduerek erliebean eragiten dituzten ondorioak aztertuko dituzue. Izan ere, gizakiok natura ustiatzen dugu
|
gure
beharrak asetzeko, eta ustiatze horrek aldaketa nabarmenak eragiten ditu erliebean ere. Horiek ere balioesten ikasiko dugu hainbat jardueratan.
|
|
|
1
|
Gure artean
lana ongi antolatu dugu?
|
|
|
5
|
Gure arteko
arazoak konpontzeko gai izan gara?
|
|
|
a) Gizakiok
|
gure
energia premiak asetzeko petrolioa erabiltzen dugulako.
|
|
|
|
GU
BIZI GAREN HERRIAN...
|
|
|
|
GURE
HERRIARI BURUZKO ALDERDI POSITIBOAK
|
|
|
Giza jardueren eraginari erreparatuta, honako hauek dira
|
gure
herriko alderdi positiboak eta negatiboak:
|
|
|
|
Gure
herria oso kutsatuta dago, handik pasatzen den ibaia oso zikin doa eta usain txarra dario. Gure aitona amonek diote lehen bazirela arrainak, baina lantegietako isuriekin akabatu egin zirela.
|
|
|
Gure herria oso kutsatuta dago, handik pasatzen den ibaia oso zikin doa eta usain txarra dario.
|
Gure
aitona amonek diote lehen bazirela arrainak, baina lantegietako isuriekin akabatu egin zirela.
|
|
|
3
|
Gure
Lurrean, naturak eragindako aldaketa handiak izan dira. Azter itzazu Euskal Herrian eta beste leku batzuetan gertatu diren zenbait kasu.
|
|
|
|
Gure
herriko ezaugarriak mapan irudikatzen. Balioespenak mapan txertatzen.
|
|
|
izileku berria hautatu duzue, eta datozen jardueretan hainbat ezagutza jasoko dituzu hautatu duzun bizilekuaren ezaugarri batzuk balioesteko; hala nola, non dagoen (kokapena), han zer ordu den (ordu eremuak) eta nolako ingurua duen (erliebea); izan ere, baldintza horiek guztiek eragina izaten dute
|
gure
bizitzan.
|
|
|
5
|
Gure arteko
arazoak konpontzeko gai izan al gara?
|
|
|
Gizakiok ditugun beharrak (janaria, garraioa, energia...) asetzeko, natura ustiatzen dugu. Azken urteotan,
|
gure
premiak neurrigabe hazten joan dira; naturatik lehengaiak atera, eraldatu, kontsumitu eta botatzen dihardugu etenik gabe. Horrek guztiak naturan ondorio kaltegarri ugari sortzen ditu.
|
|
|
Horretarako, arkeopuzzleen aurrealdean,
|
guk
bidaliko dizuegun garaiko irudi bat agertuko da. Atzealdean, aldiz, irudietan azaltzen diren sei objekturen garaien eta funtzioen deskribapen fitxak erantsiko dituzue.
|
|
|
Erakargarria delako eta
|
gure
jatorria ikertzea nahi nuelako.
|
|
|
Zientzialarien artean eztabaida sutsuak izan dira horren inguruan. Izan ere, aurkikuntzak benetakoak badira,
|
gure
historia beste modu batera kontatu da aurrerantzean. Baina faltsuak badira, nor da gai hainbeste pieza faltsutzeko eta zergatik egin du halako zerbait?
|
|
|
Bisonteak luzaroan bizi izan ziren
|
gure inguruan
.
|
|
|
1 Laborategitik
|
gure
objektuei buruzko txostena bidali digute, horien deskribapenak eta datazioak zehaztuz.
|
|
|
2 Informazioa non bilatu ere zehaztu behar dugu. Batzuetan, irakasleak esango digu non bilatu; beste batzuetan, aldiz,
|
guri
dagokigu informazio iturriak non topatu bilatzea. Gure kasuan, irakasleak adierazi digu.
|
|
|
Batzuetan, irakasleak esango digu non bilatu; beste batzuetan, aldiz, guri dagokigu informazio iturriak non topatu bilatzea.
|
Gure
kasuan, irakasleak adierazi digu.
|
|
|
4 Giltza hitzekin hainbat artikuluren izenburu eta azalpen laburrak agertzen zaizkigu. Izenburuetan oinarrituz, aproposenak diruditenak aukeratuko ditugu; gainbegiratu bat eman, ea egokiak diren
|
guk
bilatu behar duguna aurkitzeko. Honako hauek dira aipatutako estekatik joanda, giltza hitz horiek sartuz agertzen diren artikuluak:
|
|
|
Izenburuak aztertuta, badirudi lehena izan daitekeela aproposa
|
gure
helburua betetzeko.
|
|
|
5 Gaiari lotutako informazioa duen (duten) artikulua (k) topatu ondoren,
|
gure
bilaketa helburuari zehatz erantzuten dion informazioa hautatu eta bildu behar dugu.
|