|
2011
|
|
|
Minutu batzuk itxaron ondoren, 1,0 mL-ko patroiaren 1,0 µL injektatzen da zutabean, substantzia guztien pikoen bilakaera ikusteko. Minutu batzuk itxaron ondoren, urrats
|
berak
errepikatzen dira 2,0 mL-ko patroiarekin. Eta horrela jarraitzen da, patroi guztiekin prozedura amaitu arte.
|
|
|
Atmosferan aurkitu daitezkeen substantzia kutsatzaileen sailkapena hainbat modutara egin daiteke. Esate baterako, kutsatzaileak
|
beren
jatorriaren arabera bereizten dira. Bide horretatik, bi azpimultzo nagusi molda daitezke:
|
|
|
Prozedura analitiko honetan, zuria zelulosazko iragazpaper bat besterik ez da, laginketarako erabili dena bezalakoa. Laginketako iragazpaperari egin zaizkion operazio
|
berak
aplikatuko zaizkio zuriari, aireari iragazpaperean zehar igarotzea eragoztea izan ezik. Zuriaren paper hau lepo hariduneko flasko batean jasotzen da (laginketako iragazpaperarekin egin den bezala), eta zuri moduan identifikatu behar da.
|
|
|
Kutsatzaile atmosferiko garrantzitsuenetako bat da SO2 a, hirietan zein industrialdeetan isurtzen delako, eta batzuetan, gainera, kantitate handi eta osasunerako arriskutsuan. Lehen mailako kutsatzailea da, hainbat errekuntza prozesutan sortzen dena; erregai gehienek, gutxiago edo gehiago, sufrea izaten dute
|
beren
konposizioan. Sufre hori, behin airera iritsita, lurzorura erortzen da, edo, bestela, materia solido jalkikorreko eta aerosoletako partikulek adsorbatzen dute eta materialei itsasten zaie jalkitze lehorraren ondorioz.
|
|
|
Bestalde, hirietako airean CO2-aren gainkarga dago, trafikoaren eta errekuntzen ondorioz, eta gainkarga horrek airearen pH-a balio normalen azpitik egotea eragiten du. Ur lurrunaren eraginez, CO2-ak azido ahul baten moduan jarduten du (kutsaduraren bidez azidotu ez den euri uraren pH naturala 5,6 ingurukoa da,
|
berez
agertzen den CO2, arengatik, hain zuzen ere).
|
|
|
Substantzia horiek likido kolorgeak dira, eta gasolinaren beste osagai hidrokarburodunek baino lurrunkortasun txikiagoa dute.
|
Berez
, gasolina lurruntzen denean, tangaren ondoan metatzen eta elkartzen dira, ikusgai bihurtzeraino. Automobilen erregaietan, detonazioaren kontra jokatzen dute; izan ere, zilindroen barnean, txinparta elektrikoa sortu arte atzeratzen dute nahasketaren eztanda.
|
|
|
Hemendik aurrera, berunaren erauzketan emandako urrats
|
berak
egiten dira. Hau da, onilen behealdeko fase organikoa saio hodi garbi eta lehorretara eramaten da (saio hodiak onilak bezala zenbakitzen dira).
|
|
|
Disoluzioaren tonu argiak adierazten du digestioa bukatu dela. Orduan, Erlenmeyer matrazeetatik erloju beirak kendu behar dira, eta D1 disoluzioko azido nitrikoa erabiliz garbitu (2 edo 3 mL nahikoa izaten da horretarako); garbiketa ur azido horiek Erlenmeyer matrazeetan
|
beretan
jasotzen dira. Horrela, lortutako bi disoluzioak (zuriarena eta laginarena) lehortzeraino lurruntzen dira plaka bero emailean, 100 ºC, an.
|
|
|
Elikadura linea orokorren kanalizazio
|
beretan
jar daitezke lineak. Ibilbideak ahalik eta laburrena izan behar du, eta ez da bat bateko norabide aldaketarik egin behar.
|
|
|
Kontadoreak eta neurketa ekipoak jartzeko moduluak araututa daude. Elektrizitate konpainiek
|
beren
arau partikularretan zehazten dituzte haien forma, kapazitatea, etab. Dena den, ez dago soberan kalkulu metodoren bat jakitea, enpresek kontadore zentralizazioen dimentsioak zehazteko erabiltzen dituzten irizpideak argitzeko.
|
|
|
Airetiko lineetan, fase eroaleak jartzeko hartzen diren neurri
|
berak
hartu behar dira eroale neutroa jartzeko.
|
|
|
Bihotzez eskerrak eman nahi dizkiegu lan hau egiten lagundu diguten sektore elektrikoko pertsona eta enpresa guztiei, modu erabat desinteresatuan
|
beren
hondar alea jarri baitute instalazio eta muntaia elektrikoen arloko lanpostuetan arituko diren etorkizuneko teknikariak eta langileak prestatzeko eta prestakuntza hori errealagoa eta osoagoa izateko. Haien laguntzarik gabe, ezinezkoa izango zen lan hau egitea.
|
|
|
Iberdrolari eta Unión Fenosari,
|
beren
arau bereziei eta dokumentazio teknikoari buruz egindako ekarpenengatik, eta, bereziki, Iberdrolako teknikari Andrés Muriel eta José Luis Sánchez Calandíni.
|
|
|
Lan hau egiteko
|
beren
ideiak (oso lagungarriak) eta iradokizunak bidali dizkiguten guztiei.
|
|
|
Arrisku elektrikoa energia elektrikoak sortzen duen arriskua da, 614/ 2001 Errege Dekretuan arrisku elektrikoak direla-eta langileen osasuna eta segurtasuna babesteko gutxienez bete beharreko osasun eta segurtasun xedapenetan adierazitakoari jarraikiz (2001eko ekainaren 21eko BOE). Arrisku mota hauek barne hartzen ditu
|
beren
beregi:
|
|
|
Bentrikuluak fibrilatzea. Bihotza koordinaziorik gabe uzkurtu edo haren jarduera erritmikoa desdoitu egiten da; hori dela eta, zirkulazioa gelditu egiten da, eta ezin da
|
berez
leheneratu prozesua.
|
|
|
Fatxada edo hormetan egiten den instalazioari, sare paratu? deitzen zaio, horietan eroale isolatuak ez baitaude esfortzu mekanikoen mende,
|
beren
pisuak eragindakoez salbu.
|
|
|
Segurtasun eta babes gailuak dauden koadroa isolatzailea izaten da, normalean,
|
berez
itzali daitekeen eta sugarra hedatzen ez duen materialez egina. Metalikoa izanez gero, lurrerako konexio puntu bat izan behar du, eta, koadroan instalatutako elementuen arabera, hainbat tamaina izan ditzake.
|
|
|
Zirkuitu batean neurtu behar den intentsitatea oso handia bada eta
|
berez
har dezakeen balioa gainditzen badu, intentsitate transformadoreak erabili behar dira. Transformadore horietan, zirkuituaren korronte guztiak primariotik zirkulatzen du eta, aldi berean, intentsitate txiki bat sortzen du sekundarioan, primariokoarekiko proportzionala eta kontagailu baten bidez erraz neurtzeko modukoa.
|
|
|
Txartelak erabili ahal izateko, dagokien gunean sartu behar dira. Plakari eusteko balio duten eme horiek
|
berek
elikatzen dute zirkuitua; horrela, bada, oinarrizko moduluan sartu bezain laster has daiteke horietan inplementatutako zirkuituekin lan egiten.
|
|
|
Muntaketak egiteko behar diren elikadura aplikazioaren zirkuituetako gunean dauden emeetatik hartuko da, ekipamenduak
|
berekin
dakartzan eme berezien bidez.
|
|
|
Bietako bat NPN denez eta bestea PNP, ezaugarri elektriko
|
berak
dituzte baina kontrako zeinukoak; horrexegatik dira elkarren osagarri.
|
|
|
4 Bete I. egia taula bildutako datuekin.Ekipoak
|
berekin
dakarren zunda logikoa ere erabiltzea gomendatzen dugu.
|
|
|
4 Bete I. egia taula bildutako datuekin: Ekipoak
|
berekin
dakarren zunda logikoa ere erabiltzea gomendatzen dugu.
|
|
|
Bi emaitza zeinu bit negatiboarekin agertzen dira, eta positiboarekin agertu lukete. Hori gertatzen da emaitza zirkuituaren kodetze ahalmenetik kanpo gelditzen delako; digitu batekoa da (unitateak), eta bi behar dira
|
berez
(unitateak eta hamarrekoak). Zeinu bita hamarrekoen adierazletzat hartuz gero, emaitza zuzena izango litzateke.
|
|
|
|
Berez
, bi irteerek ez dute egoera bera, bata piztuta dago, eta bestea, itzalita?, eta, gainera, etengabe kommutatzen ari dira, egoeraz aldatzen berrelikaduraren eraginez. Baina oso maiztasun altuan egiten dute hori; izan ere, ate bakoitzaren atzerapen denborak zehazten du maiztasuna, eta denbora hori oso baxua da, nanosegundoen (ns) ordenakoa.
|
|
|
Ez, biegonkorrek
|
beren
egia taulak betetzen jarraitzen dute.Jasotako agindua noiz bete zehazten du sinkronizazio sarrerak.
|
|
|
Desplazamendu erregistroek kaskadan konektatutako biegonkorrak dituzte; hots, biegonkor bakoitzaren irteera hurrengoaren sarrerara konektatuta dago.Gainera, erloju seinale bera erabiltzen da hauetan ere, guztiek une berean transferitu dezaten
|
beren
informazioa hurrengo biegonkorrera.
|
|
|
1 Goialdea: Ekipoak
|
berekin
dakartzan osagai guztiak daude, analizatu eta diseinatu beharreko zirkuituak martxan jartzeko erabiliko direnak.
|
|
|
Txartelok erabiltzeko, dagokien tokian txertatuko ditugu. Plakari eusteko balio duten konektore eme horiek
|
berek
elikatzen dute zirkuitua; hortaz, behin oinarrizko moduluan txertatutakoan, han inplementatutako zirkuituekin lanean has gaitezke.
|
|
|
Protoboard plakarekin ariketak egiteko, plaka elikatu beharra dago, eta, sarritan, beharrezkoak izango dira erloju seinaleak, etengailuetatik datozen sarrerako seinale digitalak eta abar. Seinaleok oinarrizko modulutik bertatik har daitezke (elikadura eta erloju seinaleak bakarrik behar direnean), edo, bestela, aplikazio txarteletatik
|
beretatik
.
|
|
|
Zirkuitu digitalak muntatzeko txartela, hain zuzen ere, horretarako diseinatu da, haren gainean zirkuitu digitalak muntatzeko. Protoboard txartelaren eginkizunaren antzekoa du, baina txartelean errazago muntatzen dira, zirkuituak
|
berekin
dakartzan osagarriei esker.
|
|
|
Txartelak osagarri hauek dakartza
|
berekin
:
|
|
|
Zirkuituak txartelaren gainean muntatzeko, protoboard plaketan erabiltzen diren osagai
|
berak
erabiltzen dira.
|
|
|
Kontagailu asinkronoetan, lehenengo biegonkorrak bakarrik jasotzen du kontaketa seinalea bere sinkronizazio seinalean.Gainerako biegonkorrek beste biegonkor baten edo batzuen irteerako seinalea jasotzen dute sarrera horretan, zenbait ezaugarriren arabera: kontaketa kodea, kontaketa noranzkoa. Adibidez, kontagailu asinkrono bitar batean, lehenengo biegonkorrak izan ezik beste guztiek aurreko biegonkorraren irteera seinalea jasotzen dute
|
beren
sinkronizazio sarreran.Hori dela eta, ezin dute aldi berean aldatu egoera; zain egon behar dute, harik eta aurretik dituzten biegonkorrek egoera aldatzen duten arte (eta, gainera, aktibatzen dituen saihetsean egin behar dute).
|
|
|
Erreboteen aurkako zirkuiturik ez duen etengailu batetik aplikatzen bazaio kontaketa seinalea kontagailuari, erreboteek
|
berek
egoera kaltegarriak sor ditzakete kontagailuaren kontaketan, eta baliteke kontagailuak ez betetzea dagokion sekuentzia.
|
|
|
Kontaketa seinalearen maiztasuna zatitzeko, faktore
|
berak
erabiltzen dituzte bi kontagailuek: Q0n, maiztasuna zati bi egiten da; Q1en, zati lau; Q2n, zati zortzi; eta, Q3n, zati 16.
|
|
|
Serie hau lan banku bat da, elektronikaren oinarrizko kontzeptuak erosotasunez probatzeko, prototipoak muntatzen denborarik galdu gabe.
|
Berekin
dakartza orri teknikoak, eskema elektrikoak, praktiken deskribapena eta emandako ezagutzetan trebatzeko beharrezko elementu guztiak.
|
|
|
Bost artikuluko dokumentu hori idaztean proposatu zen lehen aldiz haurrek babes neurri bereziak behar dituztela,
|
beren
garapen material eta espiritual normala bermatzeko. Aldarrikapen horri Genevako Aldarrikapena deitu zitzaion; izan ere, 1924ko irailean, Nazioen Ligak Genevan adostu zuen hura onartzea testua aldatu gabe:
|
|
|
Dokumentu horrek hitzaurrea eta 10 artikulu ditu. Hitzaurrean adierazten da gizarteak babesa eta eskubideak eman behar dizkiela haurrei, eta gobernu nazionalei eskatzen die eskubide horiek onartzeko eta, neurri legegileak ateraz,
|
beren
araudietan sartzeko. Artikuluetan zehazten dira eskubide horiek.
|
|
|
24.1 art. Haurrek babes eskubidea eta ongizaterako beharrezko dituzten zainketak jasotzeko eskubidea dute. Askatasunez adierazi ahal izango dute
|
beren
iritzia. Beren iritzia kontuan hartuko da dagozkien gaietan, beren adinaren eta heldutasunaren arabera.
|
|
|
Askatasunez adierazi ahal izango dute beren iritzia.
|
Beren
iritzia kontuan hartuko da dagozkien gaietan, beren adinaren eta heldutasunaren arabera.
|
|
|
Askatasunez adierazi ahal izango dute beren iritzia. Beren iritzia kontuan hartuko da dagozkien gaietan,
|
beren
adinaren eta heldutasunaren arabera.
|
|
|
Gogoan izan! Nazioarteko Zuzenbideak ezartzen duen irizpide hierarkikoa estatu kide guztiek errespetatu behar dute, eta
|
beren gain
hartzen dute beren herrialdean eskubide horiek errespetarazteko beharrezko legeak, planak edo programak egitearen ardura.
|
|
|
Gogoan izan! Nazioarteko Zuzenbideak ezartzen duen irizpide hierarkikoa estatu kide guztiek errespetatu behar dute, eta beren gain hartzen dute
|
beren
herrialdean eskubide horiek errespetarazteko beharrezko legeak, planak edo programak egitearen ardura.
|
|
|
Justizia babesteko eta zaintzeko eskubidea aitortzen du, eskubideak benetan gauzatzea bermatzeko: . Pertsona guztiek eskubidea dute epaileek eta auzitegiek benetan babes eman diezaieten
|
beren
eskubide eta interes legitimoen erabileran, eta ezein kasutan ezin gertatuko da defentsa gabeziarik.?.
|
|
|
3 Botere publikoek bermatzen diete gurasoei,
|
beren
sinesmenak direla eta, seme alabek haien araberako erlijio eta moral heziketa jasotzeko duten eskubidea.
|
|
|
Hala ere, botere publikoek aukera dute gurasoei guraso ahala kentzeko, baldin eta haiek ez badituzte betetzen
|
beren
betebeharrak. Guraso ahala itzuli ere egin diezaiekete, hura kentzea eragin zuten egoerak dagoeneko ez daudela ziurtatzen badute.
|
|
|
1.6 irudiaGuraso ahalak eskubide eta betebehar batzuk ematen dizkie gurasoei
|
beren
seme alaba adingabeekiko eta haien ondasunekiko, haien interes gorena babesteko.
|
|
|
Espainian, adingabearen babesa hauek arautzen dute: 1/ 1996 Lege Organikoa, urtarrilaren 15ekoa, Adingabearen Babes Juridikoari buruzkoa, eta Kode Zibilaren eta Prozedura Zibilaren Legearen zati batzuk ere aldatzekoa, eta autonomia erkidegoek,
|
beren
eskumenen arabera, osatzen dituzten xedapenek. (1.3 dokumentua)
|
|
|
Adingabeak eskubideduntzat hartzen dira, eta,
|
beren
adina dela eta, babesa behar dutela onartzen da.
|
|
|
Aipatzen du adingabeek eskubidea dutela administrazio publikoetatik laguntza egokia jasotzeko,
|
beren
eskubideak benetan gauzatu daitezen. Horretarako, erakunde publiko eskudunaren babesa edo tutoretza eska dezake adingabeak.
|
|
|
Babes neurriei buruzkoak dira; haien bidez, botere publikoek esku hartu behar dute babesa bermatzeko. Horri buruz, adierazten du, gurasoek, tutoreek edo zaintzaileek
|
beren
ardurak behar bezala garatzea zainduko dutela botere publikoek, eta adingabeari eragiten dioten esparru guztietan zerbitzuetarako sarbidea erraztuko dutela?.
|
|
|
Agintarien eta zerbitzu publikoen beste betebehar bat da behar duen adingabe orori berehalako arreta ematea, dela
|
beren
eskumenen esparruan jokatuz, dela organo eskudunaren esku utziz. Esku hartze guztietan saiatu behar da adingabearen eta haren familiaren laguntza izaten, eta haren eskolako, gizarteko edo laneko bizitzan ez sartzen.
|
|
|
Seme alaba bakarrek, adibidez, ez dute berdinkideen erreferentziarik, eta hori gabezia bat da haurrarentzat. Familia ugariek, aldiz, zailtasunak dituzte
|
beren
kideak indibidualizatzeko, intimitate txikiagoa dute, eta kideek erantzukizun handiagoa du anai arrebekiko eta ekarpen ekonomikoarekiko; gainera, anai arreben artean, familiako elkarbizitzaz haraindi luzatzen diren liskarrak egon daitezke.
|
|
|
Nukleoanitza. Zenbait familia nukleo elkartzen ditu, edo zenbait belaunaldi bizi dira elkarrekin (esaterako, aitona amonak seme alabekin, eta haiek
|
beren
ezkontideekin).
|
|
|
Seme alabak prestatzea
|
beren
familia unitate propioak eratu ditzaten.
|
|
|
Garapen pertsonala. Familiak indibidualki garatzeko aukera eman behar dio bere kide bakoitzari, etorkizunean kide horiek
|
beren
familia propioa eratu dezaten. Jatorrizko familian bizitako esperientziek familia unitate berriak eratzeko jarraibide gisa balio diote pertsonari.
|
|
|
Etapa horretan, senar emazte askok hausten dute
|
beren
harremana. Une horretan, seme alabek etxea uzten dute, eta gurasoak, berriro ere, aurrez aurre daude bikote gisa.
|
|
|
Bizitzaren dinamikaren eraginez, familiak eta haren kideek erantzun egin behar diete familiaren errealitatea nolabait aldatzen edo desitxuratzen duten faktore guztiei. Horretarako, erantzun batzuk ikasi behar dituzte bizitzan zehar, horiei esker konponduko baitituzte arazoak agertzen diren heinean, edo, bestela esanda, horiei esker moldatuko baitira etengabe
|
beren
ingurunera.
|
|
|
Krisia da pertsona bati eragiten dion desoreka mota bat, eta bere gaitasun propioak martxan jartzea oztopatzen dion estres egoera bat eragiten diona. Ondorioz, baliteke krisi egoeran dauden pertsonak gai ez izatea eta arazoari konponbide bat aurkitzeko aukera eman diezaioketen baliabideak eta
|
beren
gaitasun propioak abian jartzeko. Une horretan dute beren egoerari aurre egiten lagunduko dien kanpoko esku hartze bat.
|
|
|
Ondorioz, baliteke krisi egoeran dauden pertsonak gai ez izatea eta arazoari konponbide bat aurkitzeko aukera eman diezaioketen baliabideak eta beren gaitasun propioak abian jartzeko. Une horretan dute
|
beren
egoerari aurre egiten lagunduko dien kanpoko esku hartze bat. (2.1 dokumentua)
|
|
|
Krisi guztien ezaugarri nagusia da aldi baterako prozesua dela, denboran mugatua, eta berriz ere oreka etortzen dela. Oro har, krisia saihesteko edo konpontzeko, pertsona guztiek
|
beren
baliabide kognitibo eta afektiboak jartzen dituzte martxan. Zenbait alderdi kontuan izatea oso garrantzitsua da krisia behar bezala konpontzeko; besteak beste:
|
|
|
Kanpoko zerbitzuen eta profesionalen mende egotea, nahiz eta gehienetan ez duten borondatez jotzen zerbitzu horietara, ez baitituzte onartzen
|
beren
gabeziak.
|
|
|
garatzen duten haurrengan: oldarkortasuna eta
|
beren
buruarenganako oldarkortasuna, gezurrak, lapurretak, arauak onartzeko zailtasunak. Familian beste arazo batzuk gerta daitezke beste kulturetako haur adoptatuek beren erroak eta jatorria ezagutu nahi dituztenean.Kulturalki deserrotzea eta migratzea.
|
|
|
oldarkortasuna eta beren buruarenganako oldarkortasuna, gezurrak, lapurretak, arauak onartzeko zailtasunak? Familian beste arazo batzuk gerta daitezke beste kulturetako haur adoptatuek
|
beren
erroak eta jatorria ezagutu nahi dituztenean.Kulturalki deserrotzea eta migratzea. Familia batek aldaketa soziokultural handiak izan dituenean, identitate arazoak ager daitezke.
|
|
|
Familiek eta/ edo erakundeek, gehienbat, seme alabengatik eskatzen dute laguntza, batez ere gurasoek ez dituztelako betetzen
|
beren
funtsezko zereginak, eta horrek haurrak behar bezala garatzea eragozten du.
|
|
|
Ezkontide edo izatezko bikote goiztiarrek osatzen dute.
|
Beren
gaztetasunak ez die aukerarik eman familia bat hasteko eta mantentzeko adina baliabide ekonomiko izateko, eta are gutxiago etxebizitza duin bat lortzeko eta mantentzeko.
|
|
|
Bikote horietatik jaiotako haurrek
|
beren
gurasoen heldutasunik ezaren ondorioak jasaten dituzte, eta, sarritan, aitona amonen gain edo harrera zentroetan bukatzen dute; izan ere, ohikoa da gurasoek beren bizitzak berregitea familia nukleo berritik kanpo. Kasu horietan,, ez dagoen amona?
|
|
|
Bikote horietatik jaiotako haurrek beren gurasoen heldutasunik ezaren ondorioak jasaten dituzte, eta, sarritan, aitona amonen gain edo harrera zentroetan bukatzen dute; izan ere, ohikoa da gurasoek
|
beren
bizitzak berregitea familia nukleo berritik kanpo. Kasu horietan,, ez dagoen amona?
|
|
|
Ohikoa da, era berean, adingabeen epaitegietan lege prozesu gatazkatsuak sortzea haur horiek legalki hartzen direnean; gurasoek (ez dira gai izaten seme alabak
|
beren gain
hartzeko) zaintza aitona amonei itzultzea eskatzen dute, baina aitona amonek laguntzeko duten gaitasuna murriztu egiten da, batetik, haien seme alaben arazoengatik, eta, bestetik, jada gaindituta zituzten bizi zikloko etapa batzuetara itzuli behar dutelako, hau da, berriro ere guraso papera hartzen dutelako, aitona amonena hartu ordez.
|
|
|
Lehenengo arreta mailan, oinarrizko gizarte zerbitzuak edo oinarrizko arreta daude. Herritar guztiei daude zuzenduta, eta herritarrek gizarte zerbitzuetako zentroetara edo
|
beren
Udaleko edo auzoko gizarte zerbitzuen unitateetara jotzen dutenean jasotzen duten lehen arreta maila da. Zerbitzu horiek diziplina anitzeko taldeek ematen dituzte, eta haien zeregina da informatzea, orientatzea, aholkua ematea, eta arrisku egoerak detektatu eta zerbitzu espezializatuetara bideratzea.
|
|
|
Planaren xedea da haur eta nerabeen ongizatea sustatzea, haien premiak eta interesak kontuan harturik, haien bizi kalitatea eta haien gaitasunen erabateko garapena handitzeko,
|
beren
eskubideen subjektu aktibo diren aldetik.
|
|
|
Plan hau osatzeko, eta 2.1 neurriari dagokionez, autonomia erkidegoek eta udalek haurrei arreta emateko
|
beren
plan propioa egin dute. (1.7 dokumentua)
|
|
|
Berrogeita zortzi orduko epearen barruan, herri erakundeak horren berri eman behar dio Fiskaltzari, eta, legezko forma erabiliz, jakinarazpena egin behar die guraso, tutore edo zaintzaileei. Jakinarazpena egitean, guraso, tutore edo zaintzaileei informazioa eman behar zaie, Administrazioaren esku hartzea eragin duten arrazoiei buruz eta kasuan kasuan hartutako erabakiak izan ditzakeen ondoreei buruz; ahal izanez gero, informazioa
|
beraien aurrean
, eta modu argi eta ulergarrian eman behar da. [...] Herri erakundeak berari eratxikitako tutoretza bereganatzen duenean, eten egiten da guraso ahala edo tutoretza arrunta?.
|
|
|
1.3 jardueraAzaldu iezazkiozue haurrei
|
beren
eskubideetako batzukAzalpenaJarduera honetan, haurren eskubideak azalduko dizkiezue 0 urte bitarteko haurrei.GarapenaLaunakako edo bosnakako taldeak egin behar dituzue.Talde bakoitzak haurren eskubide bat hautatu behar du. Bestela, irakasleak hauta ditzake, eta zotz egin.Jarduera hau egiteko, ipuin bat, txotxongiloak, itzal txinatarrak, rol jokoak, talde dinamikak, jokoak edo bururatzen zaizuen beste edozein ideia erabil daiteke.Lana gelan aurkeztu behar duzue, zuen gelakideak haurrak izango balira bezala, eta lanaren kopia bat entregatu behar diozue zuen irakasleari.IraupenaTaldeak osatzen dituzuenean eta gaia eta euskarria hautatzen dituzuenean, hamabost egun izango dituzue lana egiteko.
|
|
|
Antropologiaren ikuspuntutik, badirudi onartuta dagoela familiak erro naturalak dituela, eta adostasuna dago kultura eta garai guztietan formalki garatzen den gizarte erakundetzat hartzeko familia. Baieztapen horren oinarrian dago gizarte guztiek izan dutela beharra
|
beren
kideen ugalketa egituratzeko, arautzeko eta antolatzeko.
|
|
|
Beste batzuetan, ezkontidea norberaren taldearen barruan hautatzera behartzen dute (endogamia), baina betiere familiatik kanpo, intzestua saihesteko. Adibidez, ijitoen komunitateko kideek nahiago izaten dute
|
beren
seme alabak beren taldeko kideren batekin ezkontzea.
|
|
|
Beste batzuetan, ezkontidea norberaren taldearen barruan hautatzera behartzen dute (endogamia), baina betiere familiatik kanpo, intzestua saihesteko. Adibidez, ijitoen komunitateko kideek nahiago izaten dute beren seme alabak
|
beren
taldeko kideren batekin ezkontzea.
|
|
|
Haurtzaroan, pertsonek
|
beren
nortasuna konfiguratzen dute, eta bizitza helduaren oinarriak ezartzen dituzte, baina, bizitzako etapa horretan, bereziki urrakorrak dira. Horregatik, ezinbestekoa da adingabeak babestea haien segurtasuna, garapena edo ongizatea kaltetu dezaketen ekintza edo egoeretatik.
|
|
|
Dena den, pentsaera hori hazkuntza denboraldira bakarrik mugatzen zen; izan ere, haurrak biologikoki bizirik irauteko gai zirenean, berehala sartzen ziren helduen bizitzan eta jardueretan. Hala, txikienek ere bazituzten
|
beren
zereginak. Bestalde, arretarik eza eta abandonua ohikoak ziren, hiri berrietako kaleak haur eskalez eta zarpailez beteak baitzeuden.
|
|
|
Heriotzaren ideia lantzeko, atzeraezintasunaren, amaieraren, saihestezintasunaren eta kausalitatearen kontzeptuak ulertu behar dira, eta kontzeptu horiek ulergarriagoak edo ulergaitzagoak dira haurraren garapen kognitiboaren, esperientziaren eta adinaren arabera. Haurrek heriotza ulertzeko duten modu berezian bizitzen dute dolua, eta, horren aurrean,
|
beren
kezkak sortzen dituzte, eta mina adierazten dute. Nolanahi ere, zaintza, azalpenak eta laguntza behar dituzte hildakoarekin zuten lotura emozionala galdu izana lantzeko.
|
|
|
Gurasoek ohiz erabiltzen badituzte zigor fisikoa eta tratu txar emozionalak
|
beren
autoritatea adierazteko, haurrak naturaltzat hartuko ditu. Horiek izango dira haren ohiko erantzunak.
|
|
|
Jaso informazio gehiago filmaren webgune ofizialean, proiektuan eta hark gizartean eta hezkuntzan izan dituen ondorioetan kokatzeko beharrezkoa baderitzozue.Dokumentala ikustea (50?). Hiruko edo lauko taldeetan, galderei erantzun behar diezue.1 Irakur itzazue, banaka, Fernando Truebari egindako elkarrizketaren zatiak.20 urterekin, Sergio Mendesentzat edo Caetanorentzat, besteak beste, abesti arrakastatsuak idatziz dirua irabazten hasi zen Carlinhos Brown. Behin, bere biretako batetik Candealera itzuli zenean, poliziaren sarekada batean
|
berekin
batera hazi ziren bost edo sei lagun hil zirela kontatu zioten. Carlinhosek pentsatu zuen musikarengatik izan ez balitz bera ere hil zitekeela gau hartan.
|
|
|
Txiroak dira. Egunero egin behar dute borroka.[?] Candealen ez zegoen plazarik, eta filmak kontatzen du komunitateko boluntarioek
|
beraiek
eraiki zutela plaza hori; inaugurazioaren unea ere agertzen da. Eztabaidan ari ziren bizilagunen bilerak ere filmatu genituen.
|
|
|
Tratu txarren kontzeptuari ekin aurretik, beharrezkoa da errepasatzea zer premia eduki behar dituzten haurrek aseta
|
beren
ongizatea eta garapen pertsonal onena bermatzeko. Izan ere, aurrerago ikusiko dugunez, alderdi horiek ez betetzeak dakartzan ondorioek tratu txarren egoerak zehazkiago identifikatzen lagunduko digute.
|
|
|
Tratu txarretan hainbat faktorek eragiten dute, adingabeekin
|
berekin
, haien gurasoekin, maila sozioekonomiko edo kulturalarekin, familia egiturarekin edo gizarte ingurunearekin lotuak. Azken finean, arrazoi anitzeko fenomeno baten aurrean gaude, hau da, kasu guztietan arrisku faktoreak pilatzen dira.
|
|
|
Hori pentsatzen dute gehienek; gaiari buruzko ikerketek, ordea,% 4 eta% 15 bitartean kokatzen dute haurrenganako tratu txarren tasa.. Familia berean, indarkeria eta maitasuna ezin dira aldi berean gertatu?. Tratu txarrak jasotzen dituzten haur askok maite dituzte
|
beren
gurasoak, eta, indarkeria eta maitasuna batera gertatzearen ondorioz, indarkeria onargarria dela sinetsiz hazten da haurra.. Haurrenganako tratu txarrak gizarte maila baxuetan edo txiroetan bakarrik gertatzen dira?. Haurrenganako tratu txarrak gizarte maila guztietan gertatzen dira, baita familia dirudunetan ere; egia da, hala ere, familia txiroenetan arrisku faktore gehiago daudela.. Alkoholikoek, drogazaleek edo buruko gaixotasunak dituztenek bakarrik egin ditzakete halakoak?.
|
|
|
Datuek adierazten dutenez, seme alabak gaizki tratatzen dituzten eta nahasmen psikiatrikoren bat duten gurasoen proportzioa oso txikia da. Beraz, guztiz egia da balitekeela itxuraz normalak diren pertsonek, mendekotasun arazorik edo buruko patologiarik ez dutenek, gaizki tratatzea
|
beren
seme alabak.. Gurasoek nahi dutena egin dezakete beren seme alabekin, eta inork ez du tartean sartu behar?. Seme alabak ez dira gurasoen jabetza, eta komunitateak haien eskubideak babestu behar ditu, gurasoen interesen gainetik.. Haurrei gogor egin behar zaie, bestela ez baitute ikasten?.
|
|
|
Datuek adierazten dutenez, seme alabak gaizki tratatzen dituzten eta nahasmen psikiatrikoren bat duten gurasoen proportzioa oso txikia da. Beraz, guztiz egia da balitekeela itxuraz normalak diren pertsonek, mendekotasun arazorik edo buruko patologiarik ez dutenek, gaizki tratatzea beren seme alabak.. Gurasoek nahi dutena egin dezakete
|
beren
seme alabekin, eta inork ez du tartean sartu behar?. Seme alabak ez dira gurasoen jabetza, eta komunitateak haien eskubideak babestu behar ditu, gurasoen interesen gainetik.. Haurrei gogor egin behar zaie, bestela ez baitute ikasten?.
|
|
|
Tratu txarrak jasan dituzten pertsona guztiek ez dituzte tratu txarrak emango, eta seme alabak gaizki tratatzen dituzten pertsona guztiek ez dituzte tratu txarrak jasan haurtzaroan; hala ere, arrisku faktore bat da.. Giza izaerak seme alabak zaintzera eta haiei arreta ematera bultzatzen ditu gurasoak?. Baina, egia esan, pertsona batzuk ez dira gai
|
beren
seme alabei arreta egokia emateko baldintza jakin batzuetan.. Gurasoek nahita egiten badute bakarrik esan dezakegu haur batek tratu txarrak jasotzen dituela?. Intentzionalitatea ez da tratu txarrak egoteko baldintza bat; izan ere, tratu txarrak ematen dituzten guraso asko ez dira horretaz jabetzen.. Gizarte bakoitzak eta familia bakoitzak bere ohiturak eta balioak ditu haurrak hazteko, zaintzeko eta hezteko moduan?.
|
|
|
Maitasuna. Familia bateko kideen artean dauden maitasun harremanak neurtzen ditu, bai eta
|
beren
emozioak azaltzeko duten gaitasuna ere.
|
|
|
Estilo zuzendua aplikatzen da zati egituratuan, eta ez zuzendua zati ez egituratuan. Teknika horrek aukera ematen dio eskolari informazio baliagarria, eta, batzuetan, nahitaezkoa, modu zehatz eta xehean lortzeko, eta gurasoei aukera ematen die
|
beren
zalantzak, beldurrak eta, bizitzaren historiaren, informazio guztia adierazteko, garrantzitsua baita adingabearen garapen harmoniatsu eta integralerako.Parte hartzaile kopuruaren arabera.
|
|
|
Elkarrizketak formulatzeari dagokionez, hezitzaileak alde batera utzi behar du galdeketa eredua, eta patxadaz egin behar ditu galderak, dialogoa sustatzeko, entzute jarrera aktiboa hartuz. Informazioa emateko unean, aldebakarreko hitzaldia ere saihestu egin behar du, eta elkarreragina bultzatu, gurasoei aukera emanez eztabaidan parte hartzeko eta
|
beren
iritziak emateko.
|
|
|
Deialdiari dagokionez. Deialdia denboraz bidali behar da, bertaratu nahi duten guztiek
|
beren
denbora antola dezaten; horrez gain, behar bezala iragarri behar da, agendaren edo iragarki taularen bidez, eta irteeran ere gogorarazi behar da. Bileraren deialdian, argi azaldu behar dira jorratuko diren gaiak.
|
|
|
banantzearena, sarreran haurrari agur esatean. Garrantzitsua da gurasoei jakinaraztea zer egin behar duten une horretan haurraren zein gurasoen
|
beren
larritasuna minimizatzeko. Hona hemen horren inguruko aholku batzuk:
|
|
|
Ez da ahaztu behar eskolaren zeregin gizarteratzailea; gizartean aniztasuna baldin badago, hezkuntza zentroetan ere egon behar du. Haurrek
|
beren
hezkuntza prozesua bukatzen dutenean, bizitza normalizatu bat egin nahi badute, komunitatearekin erlazionatu dute; lana egiteaz gain eta familiarekin erlazionatzeaz gain, atera egingo dira, supermerkatuan erosketak egingo dituzte, osasun zentroetara joango dira edo oporretara joango dira. Hori guztia zaila da txikitatik ez badute ikasi aniztasunean bizitzen.
|
|
|
Afektuak edo maitasunak familiaren hezkuntza jarduera sustatzen du; are gehiago, familiaren arteko harremanen motortzat har daiteke, eta motor horrek bide onetik eramaten ditu exijentziak eta tirabirak. Afektua eta exijentzia ez dira bateraezinak; izan ere, haurrek ez dute beti bereizten zer dagoen ongi eta zer gaizki, zer den arriskutsua eta zer ez, eta zer den baliagarria eta egokia
|
beren
garapenerako eta zer ez. Aita amek, txerazko harreman baten baitan, arrazoibidez gidatu behar dituzte, baina ez modu permisiboan, ikaskuntza horietan aurrera egiteko.
|
|
|
Izan ere, gurasoek
|
beren
seme alabak hezteko izan ditzaketen erak kontaezinak dira. Aldakuntza horiek eragiten dituzte, besteak beste, familia bizi den ingurune kulturalak, familiak dituen baliabide ekonomikoek, edo pertsonari haurtzaroan aplikatu zitzaion estiloak.
|
|
|
Permisibitatea murriztailetasuna. Dimentsioaren mutur batean daude
|
beren
seme alaben jokabidearen hainbat alderditan kontrol itxi eta murriztailea duten familiak. Beste muturrean, berriz, askatasun osoa ematen duten gurasoak daude.
|