|
2000
|
|
|
Belaunaldi berriei bidea zabaldu eta lana erraztu ostean, AEK ofizialdu zenean, euskara irakasteari utzi zion. Eskola ematen hogei urteko esperientzia hori bilduz, «Euskara Ikasbidea» izenburudun lana osatua zuen, argitaratu gabe dagoena, baina garai bateko irakasleek
|
beraien
kabuz egin beharreko lan izugarriaren erakusle garbi dena.
|
|
|
Gurasoak ados daude zentroetan gai hau naturaltasunez lantzearekin, ez dute inolako trabarik jartzen. Baina beraiek
|
beren
kabuz zerbait gehiago egin luketela uste dut, guraso eskolen bidez edo. Jendea ez da hitzaldietara joaten, hori beti horrela izan da, eta gauza sortzaileagoak egin behar direla uste dut.
|
|
|
Gauden egoeran, tradizioko transmisio kateak eten izan direla ikusita, ezin garageratu frantsesez eta gaztelaniaz ikasi duten belaunaldiak
|
beren
kabuz konpon daitezenutzita, ez hizkuntzan ezta kulturaren arloan ere.
|
|
|
Gazteek hitza har dezaten eta hori berenbaitako (barneko eta kanpoko) egin dezaten ahalegindu behar dugu. Azken buruan, lurhonen, gizarte honen eskuko izan daitezen, gatazkak bideratzeko, konponbideakaurkitzeko eta utzi dizkiegun bideak eta
|
beren
kabuz sortuko dituztenak egin ditzaten.Kontua da, kultura garatzen ari dela eta aurrera egiten duela on txar guztiekin, liburueta abestiekin, eskola eta harreman modu berriekin.
|
|
|
Mundu lehiakor batean bizi garenez gero, irratigintzan eta beste komunikabideetan ere islatzen da libretik doan kazetariaren figura, azken urteotan beren kasa lan egiten duten eta independenteak diren kazetariak gero eta gehiago izanik. Batzuek nahiago izaten dute
|
beren
kabuz irrati erreportaiak, albisteak eta abar egitea, irrati jakin edo konkretu baten menpean egotea baino. Hala ere, Euskal Herrian, oraindik albiste iturri honek oso pisu txikia du erlatiboki, kopuruz.
|
|
2001
|
|
|
Munduko bazter guztietan, ondorio samingarriak dituzten gatazka politikoak soluziobide politikoak aurkitzen ari dira, herriek
|
beren
kabuz inongo mugarik gabe erabakitzeko duten eskubidean oinarrituta. Horrela jaso tzen dute nazioarteko oinarrizko itunek; giza eskubideen eta herrien eskubideen inguruko itunak, elkar ulertzea eta elkarren errespetuaren oinarri direnak, nahiz eta estatu moderno askok ez dituzten berretsi.
|
|
|
Behe behetik joaten dira radarrek suma ez ditzaten.
|
Beren
kabuz egiten dituzte terrenoak baldintzaturiko gorabeherak. Eta ezustekoren bat tartekatzen bada, unean unean hura gainditzeko gai dira beren inprobisazio sistema garatuez.
|
|
|
Guraso asko materiala eskuratzeko modu horren aurka daude, liburuak
|
beren
kabuz erosita lor litzaketen deskontuak galtzen dituztelako horrela.
|
|
|
Kontsultatutako aita amen %64k testu-liburuak
|
beren
kabuz eskuratu behar izaten dituzte.
|
|
|
Eta kontsumitzaileei hautatzeko aukera eskaintzearen alde nago, genetikoki aldaturiko elikagaiei etiketa zuzena jarrita, genetikoki aldaturiko elikagairik erosi nahi duten ala ez
|
beren
kabuz erabaki dezaten.
|
|
|
Bosgarren puntuan etorkizunean esperientziari zer jarraipen mota emanlekiokeen galdetzen nien. Egia esan, ez didate ezer askorik proposatu; ez dute, nonbait, batere argi ikusten aurten egindakoaz aparte zer gehiago egin daitekeen.Irakasleetako batek komentatu du gure aldetik egin beharrekoa eginda dagoela, etaorain ikasleek berek,
|
beren
kabuz, eman lioketela jarraipena aurtenegindakoari. Baina, hori horrela gerta dadin, norberaren konbentzimendu maila etalanerako prestutasuna omen dira giltzarriak.
|
|
|
zituzten, ez zituen, eta abar. Hortik kanpo, ordea, ez zuten egina aurkitzen zuten lana, antza duenez, berriz
|
beren
kabuz egiteko gogo biziegirik agertzen. Guztion ondasuna zen, dirudienez, eliz inguruan zebilena bederen.
|
|
2002
|
|
|
Antología de la narrativa vasca actual (1986) liburuaren aitzinsolasean, J. M. Lasagabaster kritikariak lirikotasunaren eta barne munduen nagusitasuna sumatu zuen 1970eko hamarkadaren amaierako eta 1980ko hamarkadaren hasierako zenbait euskal eleberritan. Baina, gainera, ez zuen dudarik egin euskal eleberrigintzak errealitateari aurre egiteko
|
beren
kabuz eusten zioten fikzio unibertsoak sortzeko orduan zituen zailtasunen salaketa egitean. Lehenago defendatutakoaren ildotik, Lasagabasterrek deitoratu egin zuen Barojaren eleberrigintzak euskal idazleen artean izandako jarraipen eskasa, eta eleberrigintza tipologia errealistak gure panoraman egin zitzakeen mesedeak defendatu zituen.
|
|
|
Horri buruz, Espainiako Bankuaren Erreklamazio Zerbitzuak adierazi du finantza entitateek
|
beren
kabuz txartelak indargabetu ditzaketela, baina hainbat betebehar bete behar dute, aurrez epaitegiei erabakia jakinaraztea adibidez.
|
|
|
Kooperatibetako bazkideak,
|
beren
kabuz jarduten zuten langileak zirenez, Gizarte Segurantzaren Erregimen Orokorretik at zeuden. Hori zela medio, lehenengo urteetan, Lan Kide Aurrezki Kutxaren zeregin garrantzitsuena bazkideei babessoziala bermatzea izan zen.
|
|
|
Unibertsitatea, merkatu ekonomia, Zientzia eta Teknika, Zuzenbidea beharrezkoak dira. Hori da modernitatea ahalbidetu zuen urrats azpimarragarrienetakoa, baina horiek ez dira autonomoak, ez dute naturalki eta
|
beraien
kabuz funtzionatzen. Gizakien menpekoak dira.
|
|
|
Indibidualizazioak, lehenik eta behin, deslotura prozesua adierazten du, eta, bigarrenik, aurrekoei ordezkoa hartuko dien gizarteko bizitza forma berriekiko lotura, non norbanakoek
|
beraien
kabuz euren biografiak ekoitzi, ordezkatu eta konbinatu dituzten (Beck, 1994: 28).
|
|
|
Kontsumitzaileen askatasuna Elikagai mota hori kontsumitzeak eta Galizia edo Katalunia bezalako erkidegoen ekonomiarentzat duen garrantziak produktu bat ez izatea eragiten du, ez edozein, ez interes gutxikoa, kontrakoa baizik. Agian garrantzitsuagoa da kontsumitzaileei informazioa ematea, arriskuak murriztu eta
|
beren
kabuz aukera dezaten produktu gordina kontsumitzen jarraitu nahi duten, nahiz eta arrisku handiagoaren kontura izan. Bibliografía BIBLIOGRAFIA Anonimoa (1991).
|
|
|
Eta ez da nahikoa kode moralak edo argudio afektiboak erabiltzea arazoa konpondutzat emateko. Egia esan, familiakoen betebeharra da
|
beren
kabuz moldatzeko gai ez diren izaki horiek zaintzea. Soziologoek, psikologoek, gerontologoek eta endekapenezko gaixotasunen tratamenduarekin lotutako elkarteek denbora asko daramate “zaintzailearen sindrome” gisa ezagutzen hasi dena aztertzen.
|
|
|
Brundtlandek lau urte daramatza OMEren buru, eta onartu zuen “mundua osasun arazo konplexuz beteta dagoela” eta zuzentzen duen organismoak ezin duela bakarrik konpondu. Gobernuek ere ezin dituzte horiek
|
beren
kabuz konpondu, ezta gobernuz kanpoko erakundeek, sektore pribatuak edo fundazioek ere”. Polioa desagerraraztea OMEren urteko batzarrak ministroak, osasun agintariak eta hainbat elkartetako aditu publiko eta pribatuak biltzen ditu, eta garatze bidean dauden herrialdeetako biztanleak mehatxatzen dituzten gaixotasunekin lotutako arazoak aztertzea aurreikusten du.
|
|
|
Bigarrenik, elikagai transgeniko baten diseinuan konbinazio genetiko egokia askoz azkarrago lor daiteke”. Hala ere, merkataritza mailan egon daitezen eta espezie berri batez hitz egin ahal izan dadin, txita “biluzi” horiek
|
beren
kabuz ugaltzeko gai izan lukete, hau da, beren ondorengoei biluztasun izaera transmititzeko gai izan lukete. Edo, arrazen arteko bidegurutze erraz batetik abiatuta, ekoizpen gaitasuna duen hibrido bat lortzea.
|
|
|
Hori dela eta, adituek jakin min hutsez kalifikatzen dute birus hori, nahiz eta ohartarazten duten irudiak kode maltzurren babesleku bihurtu daitezkeela. Orain arte ezagutzen diren birusek programen fitxategiak kutsatzen zituzten, hau da,
|
beren
kabuz exekuta daitezkeenak. Datu, testu, irudi, musika eta film artxiboak, kutsaduratik babestuta zeuden.
|
|
|
Egonaldia da izan berriak baino txikiagoa. Denbora horretan, pazienteek kontrol mediko eta psikologikoan jarraituko dute, baina anorexia eta bulimiako espezialisten asmoa ahalik eta libreena izatea da,
|
beren
kabuz moldatzeko beldurra gal dezaten. Etxebizitza honetako plazetako batean sartu ahal izateko, gazteek ebaluazio batzorde baten proba medikoak gainditu zituzten, anorexikoen kasuan gorputz masa bat berreskuratu zutela egiaztatzeko, edo bulimiaren sintoma bereizgarriak jada ez zituztenak, hala nola betekadak eta gonbito konbultsiboak.
|
|
|
Gaur egun, oro har, aitortzen da oso garrantzitsua dela garapenean duen zeregina, ezin baitugu baliabide handirik aurkitu eragile guztiekin elkarterik gabe”, adierazi zuen Annanek Johannesburg en dauden ia 200 enpresetako ordezkarien aurrean. “Denok ohartu gara gobernuek ezin dituztela
|
beren
kabuz konpondu ingurumen eta gizarte arazoak. Gobernuek, enpresek, gizarte zibilak eta unibertsitateek elkarrekin lan egin behar dute, elkarteen garaian sartu garelako”, gehitu zuen.
|
|
|
tradizionalak, bigunak eta gogorrak, gustukoenak izaten jarraitzen dute; berriak, berriz, laburragoak dira”, dio José María Martínezek, Turroi, Eratorri eta Txokolate Fabrikatzaileen Valentziako Elkarteko idazkariak. Eta joera modernoa dirudien arren, aspalditik dator maisu turroigileek errezeta berri eta originalak probatzea
|
beren
kabuz aukera zabala zabaltzeko ahaleginean. Kontua da, orain, ohitura industria mailan jarraitzen dela, eta ia ezinezkoa dela zapore gustukoik ez aurkitzea.
|
|
2003
|
|
|
Gau eta egun luze guztietan horietan, herritarrek
|
beren
kabuz moldatu behar izan zuten. Askok, teilatu edo terrazetara igo eta ibaiak ez estaltzeko otoitz egitea beste erremediorik ez zuten.
|
|
|
Idorreria kronikoa duten pertsonek
|
beren
kabuz botikak hartu ohi dituzte, seguruenik, arazoari aurre egiteko erarik okerrena dela jakin gabe: epe luzera, libragarrien dosia handituz doan heinean larriagoa da idorreria.
|
|
|
Alde batetik, Eguzki talde ekologistako aktibistek kontaktu batzuk bilatuzituzten Boroa auzoan eta inplikatzeko prest ikusi zuten udal teknikari batekin.Txosten batekin eta herrian argitaratzen den aldizkariarekin hasi ziren bertakobiztanleak albistearen berri izaten. Herriko beste pertsona batzuk
|
beren
kabuz hasiziren alegazioak prestatzen edota kontaktu informalak lantzen eta informazioabilatzen. EH talde politikoak ere triptiko bat banatu zuen, proiektuaren arriskuazohartarazten.
|
|
|
Alemaniako Volkswagen taldeak, marka horien parte denak, dio irregulartasunak 1,8 litroko turbo motorretan (V5, V6 eta W8) aurkitu direla, 2001ean, 2002an eta, kasuren batean, 2003an ekoitziak, eta gehienak Estatu Batuetan eta Txinan saldu direla, FACUAk dioenez. Andaluziako federazioak azaldu duenez, Volkswagen Audi Españako Bezeroarentzako Laguntza Sailak ez du oraingoz zein eredu diren zehaztu, baina elkarteari esan zion enpresak ez duela Europan berrikusteko deirik egingo, ibilgailuak gai baitira
|
beren
kabuz irregulartasuna atzemateko eta gidariari bere informazio sistemaren bidez jakinarazteko. Nolanahi ere, FACUAk dio auto fabrikatzaileak ziurtatu diola “bobina horiek huts egiteak ez diola inolaz ere eragiten ibilgailuaren segurtasunari”, nahiz eta motorraren funtzionamendua alda dezakeen.
|
|
|
Irudia: © Ars Image Gallery Zenbakiek
|
beren
kabuz hitz egiten dute: 258 agerraldi aitortu (8 Belgikako etxaldeetan eta 250 Herbehereetan) eta 11 zehaztu gabe dira Europan hegaztien eraginpean egoteko epizootiaren azken zifrak, joan den otsailean alarma piztu zenetik.
|
|
|
Adituek diotenez, koloretako lentillen erabiltzaileen artean kornearen ultzera bat izateko arriskua 2.500 da egunero medikuaren aginduz eramaten dituztenentzat, eta 500 inguru ukipen lenteak jarrita dituzten pertsonentzat. Baina arrisku hori askoz handiagoa da lentillak
|
beren
kabuz erabiltzen dituztenen artean, azterketa oftalmologikorik egin gabe. Cavanaghek gogoratu du, duela gutxi, Estatu Batuetan, botikak eta elikagaiak arautzen dituen agentziak, FDAk, debekatu egin duela koloretako lentillak mediku errezetarik gabe saltzea, eta horrek polemika handia sortu du.
|
|
|
Gutxienez, Rakelen ezpainen gainera bere arnasa bidaliko zuela ematen zuen. Masailak ere hatsez ferekatu zituen, ea haiek
|
beren
kabuz altxatu eta Oskarren ezpainak zeuden tokira joateko gai ote ziren. Baina ez.
|
|
|
(...) eguneroko gizarte bizitzaren joan etorri arruntak ere ezin dituztela
|
beren
kabuz eta beren etnohizkuntza hutsez osorik bideratu. (...) Eta hori zergatik?
|
|
2004
|
|
|
Soilik %28k eman zuten
|
beren
kabuz informazio zehatza erabiltzaileak eskaerarik egin gabe; era berean, soilik%30ek eman zuten informazioa behar bezalako zehaztasunarekin, CONSUMER ko teknikariak hala eskatuta.
|
|
|
Zein galdeketa onartu eta horretan alderdiek
|
beren
kabuz parte hartzeari kalterik egin gabe, alderdiak epaiketan agertuko dira, prokuradoreak ordezkatuta eta abokatuaren laguntzarekin.
|
|
|
Ez dakit ez ote zitzaien antzeko zer edo zer gertatu, jakintzaren, kulturaren eta kritikaren eremu gurtuan Harkaitz Cano eta enparauei: . Euskarak ez du ezertarako balio gaur egun. Ez al dute benetan eta
|
beren
kaburako hori pentsatzen herri honetako lautik hiruk edo hirutik lauk. Joan den hilaren zazpian Donostiako Zuzenbide Fakultatean ospaturiko asanblada batean euskaraz mintzatu zirenak isekaz eta burlaka hartu zituzten ikaskideek.
|
|
|
Zubiaren euskal alderdira abiatzeko eta hau igarotzeko daukaten ustezko debekuak arrazoi sinple bat dauka oinarri oinarrian: zubiaz edo mugaz bestaldeko hizkuntzan eta kulturan
|
beren
kabuz bizitzeko ez gaituztela gu ezertarako behar, beregain den herria baita erdal komunitatea, euskaldungoa haren mirabe besterik ez den bitartean. Haren azpitaldea.
|
|
|
Iritzia eta ekimena kokatu behar da Godoy Carlos IV.erregearen agintariaren asmoan: garaiko Konbentzioko gerran euskal agintariek erakutsi zuten
|
beren
kabuzko erabakien gaitasuna, foru legedian oinarriturik, erresumako agintariek, foruen bidezko egituraketa politikoaren legitimitatea desegiteko bidea hasi zuten. Euskara, euskal hizkuntza, jomuga bihurtu zuten.
|
|
|
Prozesu hori hatchery izeneko eremuan egiten da. Arrautzak eklosionatu ondoren, eta
|
beren
kabuz elikatzeko gai diren larbekin, nurseryra pasatzen dira. Gune horretan, estrusionatutako pentsuarekin elikatzen hasten dira, etxeko animalien pentsuen antzeko itxura eta forma dutenak eta diametro txikia dutenak.
|
|
|
Hirugarrena ezkutatu egin zitzaien.
|
Beren
kabuz deduzitzea lortzen badute, askoz azkarrago emango liekete gakoari, irakatsitako bi arauei jarraituz baino: zazpiko sekuentziako bigarren zenbakia jakin bezain laster, azkena ezagutuko lukete, biak beti bat zetozelako.
|
|
|
Hala ere, helduen %67, 3k beren osasun egoera “ona” edo “oso ona” dela diote. Osasuna txarra dela uste duten pertsonen kopurua handitzeaz gain, gaixotasun kroniko eta akutuak, trafiko, lan edo etxe istripuak gehitu dira, eta adineko pertsona gehiagok dituzte
|
beren
kabuz bizitzeko mugak eta ezintasunak. Afekturik eza Sostengu afektiborik eza milaka herritarren bizi kalitatea baldintzatzen duen beste alderdi bat da, batez ere adinekoena, baina ez haiek bakarrik; izan ere, kalkulatzen da 16 eta 64 urte bitarteko lau milioi eta erdi pertsonak ez dutela inoiz irteteko gonbidapenik jasotzen.
|
|
2005
|
|
|
Era berean, gizarte horretan gaztelaniara jo duten goi mailako indarrek darabilten diskurtsoa da neoliberalismo krudelarena: hizkuntzek
|
beren
kabuz funtziona dezatela. Horrekin badakigu zer dagoen.
|
|
|
Roderok onartu du GGKE batzuk horrelako laguntza konkretuetan zentratzen direla, baina ekimenen planteamendua aldatzen eta edukietan garatzen ari dela ziurtatu digu: «Geroz eta gehiago, Hegoaldeko gizarte zibila indartzera eta bertako ekonomia, egiturak eta erakundeak
|
beraien
kabuz sortzera orientatuta dauden proiektuak bultzatzen dira», adabakiak jarri beharrean arazoa errotik konpontzeko hango jendeari baliabideak eta prestakuntza ematea baita bidea.
|
|
|
Alde batetik, populazio bat lokalitate berri batera ailega daiteke sakabanakuntzaz, jatorrizko banaketaren eta lokalitate berriaren arteko lurraldea bete gabe, baldintza egokirik ez daukalako edo beste arrazoiren batengatik. Sakabanatzen diren animaliak
|
beren
kabuz mugi daitezke, hau da, aktiboki, edo agente baten bidez, pasiboki. Agente eragileak, haizea, ur korronteak edo beste animalia batzuk izan daitezke.
|
|
|
Hala, bada, Kode Zibilak, ez modu zehatzean, baizik eta azalpen hutsez, honako hau arautzen du: “debekatuta dago inoren paretatik edo mehelinetatik hurbil putzuak, kloakak, akueduktuak, labeak, sutegiak, tximiniak, ikuiluak, gai korrosiboen biltegiak, lurrunetan mugitzen diren artefaktuak, edo
|
beren
kabuz edo beren produktuengatik arriskutsuak edo kaltegarriak diren fabrikak eraikitzea, eta jarduera bakoitzerako agindutako distantziak gorde gabe Legearen arabera, distantzia horiek hausten dituen jabeak erantzukizun zibila du sortutako kalteengatik, eta, horrez gain, araudia ez betetzeagatik administrazio zehapen posiblea aurreikus dezake. hirigintzakoa eta dagozkion ordenantzak.
|
|
|
%42an gaixotasunetik modu misteriotsuan bizi ziren pertsona dementeak ziren (gaixoen biziraupena mugatzeagatik da ezaguna); %45ean, lehen sintomak 80 urtetik aurrera hauteman ziren, eta %13k ez zuen inolako sintomarik. Ehun urtetik gorako ia erdiek ez dituzte beren ahalmen mentalak mantentzen Adituak azpimarratu du bizirik atera zirenek (gaixoak) eta gaixotasunetik ihes egin zutenek gaitasun handia zutela
|
beren
kabuz moldatzeko. Paradoxikoki ez bezala, pertsona horien osasun maila orokorra ere ohiz kanpokoa zela egiaztatu zen:
|
|
2006
|
|
|
Bestetik, ezin da ahantzi kasu gehienetan publizitate agentziek ez diotela
|
beren
kabuz obra bat sortzeari ekiten. Normalean, agentziek bezero baten mandatuz egiten dute obra bat, eta publizitate kontratu baten edo publizitate sorkuntzako kontratu baten bidez formalizatzen dute mandatu hori.
|
|
|
Bestalde, Firefox XHTML programazio sisteman oinarrituta dago, eta oso erraza da hori erabiltzaile aurreratuenek aldatzea. Firefoxen arrakastaren giltzarrietako bat internautek
|
beren
kabuz eraikitzen dituzten berrikuntzak onartzeko gaitasuna da. Firefox nabigatzaile pertsonalizatuaren muturreko adibide bat da Flock, eta tresna berri bihurtu da Sarean hainbat orritan aurki daitezke aldaketa horiek (luzapenak edo plug in), eta mahaigainera deskargatu, gero nabigatzailean bertan sartzeko.
|
|
|
Gainera, erantzuleak UNESCOk 1977an onartutako Animalien Eskubideen Deklarazio Unibertsala baino asmo handiagokoak izaten saiatzen dira, epe luzera Mios Antropoide Handien Eskubideei buruzko Nazio Batuen Deklarazioa lortu nahi baitute. Horrela, besteak beste, babestutako lurraldeak berma litezke, animalia horiek izaki libre gisa bizi zitezen
|
beren
kabuz. Gran Simio Nazioarteko Proiektua (The Great Ape Project) 1993an sortu zen, tximino handiak eta bizi diren tokiak babesteko.
|
|
|
Katuak animalia independenteak dira, eta janaria gertu ez badute bilatzen dute. Normalean, ondo elikatuta badaude, ez dira
|
beren
kabuz ehizatzen. Janaririk ez dutenean, ordea, karraskariak eta hegaztiak ehizatzen dituzte.' Katu batek animalia infektatu bat harrapatu edo jaten badu, inguruko etxaldeetara eraman dezake.
|
|
|
Programa hau Bizkaian garatzen da eta Gipuzkoan ezartzea baloratzen ari dira. Sartzeko baldintzak errazak dira(
|
beren
kabuz moldatzea, alkoholik edo drogarik ez kontsumitzea eta programaren arauak errespetatzea), eta oinarrizko gizarte zerbitzuek bideratzen dituzte diru sarrerak. Bai programa honetan, bai gainerakoetan, banakako eta pertsonalizatutako gizarteratze ibilbideak garatzen dira, parte hartzaile bakoitzaren ezaugarriak kontuan hartuta.
|
|
|
Mexikon pikanteak izatea edo Japonian arrain gordina jatea:
|
beren
kabuz aurkitu behar dituzten alderdi bitxiak. Hauek:
|
|
|
Berez, lagin likido batetik abiatuta, kantitate jakin bat jartzen da analisi sisteman, eta, denbora baten ondoren, emaitza behatzen da. Sistema horiek ez dira oso zehatzak izaten, eta, beraz, emaitza negatiboak eman ohi dituzte, baina argi utzi dute kontsumitzaileak prest daudela
|
beren
kabuz ebaluatzeko kontsumitzen edo prestatzen dituzten elikagaiei lotutako arriskuak. Horrek esan nahi du etorkizunean elikagaien segurtasunaren kudeaketan parte hartzen lagunduko duten analisiak egingo direla.
|
|
|
Prozesu hori hatchery izeneko eremuan egiten da. Arrautzak eklosionatu ondoren, eta
|
beren
kabuz elikatzeko gai diren larbekin nurseryra igarotzen dira. Gune horretan, estrusionatutako pentsuarekin elikatzen hasten dira, etxeko animalien pentsuen antzeko itxura eta forma dutenak eta diametro txikia dutenak.
|
|
|
Hari solteak elkartu eta lotzen hasi zitzaizkidan,
|
beren
kabuz. Ondo gogoan nituen Margaritak esandako azken hitzak, Agur, osaba!
|
|
|
Eskuratu duten garrantzia dela-eta, talentuaren edozein ekoizpenen aurrean haiek eman dezaketen onarpen sutsua balio handikoa izaten da, eta eskuarki nagusitzen da. Pertsona askok edertasunaren hautemate ahul eta zalantzazkoa baino ez dute lortzen
|
beren
kabuz, baina, halere, begi aurrean jarri zaien trazu eder bat dastatzeko gauza dira. Poeta edo hizlari baten miresle bihurtzen denak bihurtze berriren bat eragingo du.
|
|
2007
|
|
|
Bide politiko hutsen garaia da, eta herri eskubideak lortzeko herri estrategiaz jardutekoa, herri eskubideak estatuei atera egin behar baitzaizkie. Horretarako baina, gizarte zibilak hartu du ekimena, egiazko bake eta normalizazioaren alde elkarlan dinamikak bultzatzekoa; politikariak ez baitira horretarako gai
|
beren
kabuz.
|
|
|
Kontxa Jenerala kalean dabiltzan prostituten inguruko polemika puri purian zegoela, Bilboko Udaleko ordezkari batek esan zuen hor dabiltzan emakumeak
|
beren
kabuz ari direla, eta ez proxeneta baten esanetara. Hori, Zuriñe del Cerroren iritziz, ezinezkoa da:
|
|
|
Birus horren DNA zatiek gaur egun arte iraun dute giza genoman, nahiz eta orain ez diren gai
|
beren
kabuz bikoiztu eta infekziorik sortzeko. Ikertzaileak DNA hondar horietatik abiatu dira birusa berreraiki eta berpizteko.
|
|
|
Ezinduek arazoak izan ditzakete ordenagailuaren teklatua edo sagua erabiltzeko, edo
|
beren
kabuz musika entzuteko. Artxibokoa
|
|
|
Gauden egoeran, tradiziozko transmisio kateak eten izan direla ikusita, ezingara geratu frantsesez eta gaztelaniaz ikasi duten belaunaldiak
|
beren
kabuz konpondaitezen utzita, ez hizkuntzan ezta kulturaren arloan ere.
|
|
|
ezagutza sortzeko sistema (I+Gko egiturak, I+Gko eskaintza, askotan ezerezetik sortua eskualde ahuletan) eta ezagutza aplikatzeko sistema (enpresen eskaria). Bi sistema horiek sortu eta gero,
|
beren
kabuz, besterik gabe, harremanetan hasiko zirela uste zen, baina enpresa txiki eta ertainen kasuan (EBkoenpresa gehienak horrelakoxeak dira), neurri handi batean, usteak ustel gertatudira. Arazo hori gainditu nahian, ezagutzaren sorrera eta aplikazioa zuzenkiagolotzen dituen cluster ikuspegia indarra hartzen ari da.
|
|
|
Esandakoaren ildo beretik, teknologia ez da autonomoa, baina ez eta ere, neutrala etadeterminatua. Batetik, teknologiak ez dira
|
beren
kabuz sortuak. Halaber, baina, jatorriak ez duherritar eta kontsumitzaileen eskaria izan beharrik.
|
|
|
Garapen prozesu horretan, jolas sinbolikoak izugarrizko garrantzia du, horretan haurra berea baino garapen maila handiagoa behar duten hainbat zereginegiten saiatzen da-eta. Hala, jolas sinbolikoa GHE bat da; haurrek bertan sortzenzaizkien arazoak eta eginkizunak
|
beren
kabuz konpontzen/ betetzen dituzte, etaezagutza garatzen dute. Vygotsky ren aburuz, jolas sinbolikoak bi modutan bultzatzen du garapena:
|
|
|
Politikaren inguruko ezagutzaren garapena zuzenean aztertu ez zuen arren, Furth ek (1980, ikus III. kapitulua) ezagutza horren garapena behar bezalaulertzeko lagungarri izan daitezkeen zenbait datu aurkitu zituen. Autore horrekegiaztatu zuen 5 urteko haurrek rol pertsonalen eta sozietalen artean bereiztekogaitasunik ez dutela; hau da, ez dituzte bereizten pertsonek
|
beren
kabuz aukeratutako jarduerak eta rolekin erlazionatutako betebeharrak. Politikarekin erlazionatutako rolei dagokienez, besteak beste, Berti ren eta Benesso ren ikerketen arabera (1998), haurrek uste dute poliziek nahi dutelako atxilotzen dituztela gaizkileak.Berti k eta Bombi k (1988), berriz, egiaztatu zuten haurren aburuz autobusgidariek autobusak gidatzen dituztela jendeak oinez ibili beharrik ez izateko.
|
|
|
Lagun talde bakoitzaren aukeren arabera, joerarik ohikoena da beste hiri edo herri batera joatea eta asteburu oso batean landa-etxe batean edo hotel batean egitea, operazio oinarri gisa. Zenbait enpresak mota horretako paketeak eskaintzen dituzte eta asteburuko antolatzaileek
|
beren
kabuz alternatiba berritzaileak bilatzen dituzte, nahiz eta bidaia agentzietara eta Internetera ere jotzen duten. Ezkongaiak agurtzeko modu berezi horri esker, ohiko ospakizuna goitik behera alda daiteke:
|
|
|
Bombay, Goa eta Mysore, Nepal Calcuta, Karnataka, iparraldeko edo hegoaldeko ibilbidea. Datak itxita daude, baina bidaiariei aukera ematen zaie
|
beren
kabuz joan eta Fundazioaren campusa bisitatzeko. Lehenago, Bartzelonako bulego nagusiarekin jarri behar da harremanetan, telefonoz() edo posta elektronikoz (viajes@fundacionvicenteferrer.org), taldeak egonaldia kudea dezan.
|
|
|
Egoitza pribatuen eta zaintzaile espezializatuen kostuak zailak dira familia askorentzat. Testuinguru horretan, Gobernuak ematen duen laguntza formala “erabat gutxiegi” bihurtzen da, eta, beraz, mendekotasuna duten pertsonei eta haien familiei egoera hori
|
beren
kabuz konpondu besterik ez zaie geratzen, azaltzen du Albert Gallart Kataluniako Nazioarteko Unibertsitateko (UIC) Osasun Zientzien Fakultateko irakasleak. Gainera, egoitza pribatuen eta zaintzaile espezializatuen kostuak zailak dira familia ertain batentzat.
|
|
|
Kubako Elikagai Gidak, beste herrialde batzuetakoak bezala, biztanleriaren talde jakin batean elikadura osasungarria sustatzeko eta pertsonek,
|
beren
kabuz, osasuna eta ongizatea lortzeko elikagairik egokienak aukeratzeko hezkuntza tresna dira. Tresna honek beti ditu grafikoak, mezu praktiko eta ulergarriekin, eta, laburbilduta, gida idatzi hauek gauzatzen laguntzen dute.
|
|
|
Bi apartamentuek sukaldea dute, gehienetan amerikarra, bainugela eta logela. Minipisoak eskuratzeko baldintza bakarra da eskatzaileek mendekotasunik ez izatea eta
|
beren
kabuz baliatzeko aukera izatea. Altzaririk gabeko apartamentuak ere badaude, maizterrak berak apaintzen baitu etxea.
|
|
|
Antzeko ezaugarriak dituzten beste etxebizitza batzuek ez bezala, horiek eskaintza espezializatua dute biztanleriaren sektore horri zuzendua, hala nola zerbitzu komunak, besteak beste, ikuztegia eta egun osoko arreta zerbitzua. Horiek eskuratzeko baldintza bakarra da mendekotasunik ez izatea eta
|
beren
kabuz baliatzeko aukera izatea. Etxebizitza horiek eskatzaileen irizpide ekonomikoen arabera esleituko dira.
|
|
|
Errefuxiatuentzako NBEko Agentziak (ACNUR) proiektu bat jarri du abian, milaka neska mutil irakiar ikasturte honetan eskolara joan daitezen.
|
Beren
kabuz ikasi ezin duten adingabeko errefuxiatuentzako ekimena da, baliabide ekonomiko nahikorik ez dutelako edo herrialdeak bizi duen gatazkagatik. Guztira, 6.000 bat haur eta txikik jasoko dute beka programa hau, matrikularen, garraioaren eta uniformearen kostuak bere gain hartzen baititu.
|
|
|
Horren truke, komunitate eta berokuntza gastuak ordaindu ditu, aldez aurretik jakinarazi die maizterrei bisita egin nahi duen bakoitzean, eta inoiz da etxebizitzan sartu baimenik gabe. Bestalde, maizterrek eskubidea dute alokairu kontratua
|
beren
kabuz berritzeko, gehienez ere bost urtez. Errentamenduaren amaieran, etxean kalterik ez badago, fidantza osorik itzultzeko eskatu dute.
|
|
|
ELAko Fermin Altzugaraik jakinarazi duenez, «2002an izan zen produkziorik handiena, 220.000 Tona eta 2004an 167.000 Tonakoa izan zen. Horrek erran nahi du iritzi komertzialak eta plantillakoak
|
beraien
kabuz ezartzen joan direla».
|
|
|
EBk gogoratzen du administrazio publikoek elkarlan eta garapen proiektuetan egindako lana eta Getxoko Udalari" beste urrats bat gehiago" ematen dio bidezko merkataritza eta etikan oinarritutako erosketa publikoa direla medio. Izan ere, alderdi horren aburuz, nazioarteko merkataritza sareek erabiltzen duten Hegoko ekoizleen aurkako diskriminazioak saihesten dute horiek
|
beren
kabuz bizi ahal izatea laguntzen menpe egon beharrean. Argazkian, Iñaki Urkiza zinegotzia.
|
|
|
Egun interneten lan asko eta asko eskura dago, adibide batzuk baino ez ditut aipatuko. Egileek
|
beren
kabuz helbide elektroniko batean haien lanak jarri dituzte, halaber erakunde publikoek argitaratzen dituzten aldizkariak digitalizatu dituzte. Lan horiek guztiak liburutegi digitalen piramidean oinarrizkoak dira, horiek dira liburutegi digitalak osatzen dituzten piezak.
|
|
2008
|
|
|
Gauza bat argi dago, hala ere: menpekotasunei buruz mintzatzen hasita, errealitate oso diferenteak aipa baditzakegu ere, hedabideek gehienetan
|
beren
kabuz baliatu ezin diren adinekoen eta gaixoen arazoak ekartzen dituzte hizpidera.
|
|
|
edo, hizkera ustez zuzenagoan, adinekoen egoitzak nahiz gerontologia zentroak menpekotasunen arazoari aurre egiteko habe printzipaletako bat dira. Halako tokietan, erakunde publiko zein pribatuen mende, haien premiak
|
beraien
kabuz ase ezin dituztelako beren betiko etxeak utzi dituzten adineko pertsonak bizi dira, besteen eskuetan jarrita haien dirua eta konfiantza osoa. , bizimodu nahiko kolektibizatua daramate hain justu iritsi arte etxeko pribatutasun hertsian bizi izan diren gizon eta emakume askok, eta hori da niregan harridura sortzen duen lehen gauza:
|
|
|
Emakume preso horiei esker, Saturrarangoa eredugarria izan zen eremu horretan. Baina inolaz ere Redencion aldizkariaren ikuspegitik Espainiako presondegiak harrokeriaz loriatzen zituen, Saturraran eta San Isidroko Amen kartzelak kasu, baizik eta presoek
|
beren
kabuz egindako ahaleginarengatik. Saturrarango kartzelako egiazko egoeraz ozenki hitz egitea ezinezkoa zutenez, umeen lekualdatzea egin ostean, kartzela bera ixtea erabaki zuten frankistek.
|
|
|
|
Beren
kabuz mugitzen diren saguak
|
|
|
Bizidunek leku jakin bat kolonizatu ahal izateko, haraino iritsi behar dute, noski. Mugitzeko gai diren bizidunak
|
beren
kabuz sakabanatzen dira, eta mugitu ezin dutenek (landareek, esate baterako) inguruko baliabideak erabiltzen dituzte haziak, esporak edo dena delakoak sakabanatzeko, hala nola haizea, ura edo animaliak (bai animalien gorputzei atxikita, bai animalien barruan sartuta, haientzat elikagai diren fruituetan gordeta, adibidez).
|
|
|
NARRATZAILEA Askotariko masak, landare jangarriak eta baiak
|
beren
kabuz hazten dira eta elur geruza zabalgune oparo eta berde bihurtzen da.
|
|
|
Hola, hasteko, Azkue Hendaian azaldu bazen Arana Goiriren boterea mugatzeko joan zelairadokitzen du Zalbidek. Halaber Azkue eta Broussaini egozten die (bestebatzuei ere bai, baina inplikatu nagusiak bi hauek lirateke) Hendaian adostutakoa (eurek ere ontzat eman zutena),
|
beren
kabuz aldatzen hastea arauakerrespetatu gabe. Eta ondoren, dio Zalbidek, Arana Goirik 320 jarraitzailemobilizatu bazituen, jukutria haiei erantzuteko izan zela (nahiz jokaldiamuturreregi eraman omen zuen).
|
|
|
Baina sabindarrek kontrolaturiko kongresufartsa bat antolatzeak ez zeukan zentzurik. Edozein kasutan kongresuaren antolatzaileek 320 haiek baztertuz gero Arana Goirik adierazi zuen pertsona haiek eskubide osoa izango zutela kongresua
|
beren
kabuz antolatzeko138 Azkuek hala ere ez zuen Hondarribiko proiektua bertan behera utzi gura izan, une batez tentatuta egon bazen ere: «Aitortu bear det, alarik ere,[...] Ilbeltzaren buruan, Aranakeri izugarri ura[...] irakurri nuenean, nik ere uste nuela obe izango zala Biltzarrea ordu berean il eta Akademia bereala, se, al bazan, sortzea»139 Baina hori ez zen bere aukera gogokoena, baizik Arana Goirirekin gauzak konpondu ezean hartuko zuen bidea.
|
|
|
Elgoibarko udal araudiak ere argi eta garbi uzten zuen auzokideen batzarraren lehentasuna errejimentuaren aurrean, isunak ezarriz
|
beren
kabuz erabakitzen zuten udalkideentzat. Basoen ustiaketaren inguruan, adibidez, hauxe zioen:
|
|
|
Lege Zaharraren garaian, botereen konkurrentzia jurisdikzionala zen bereizkuntza nabarmena eta komunitate bakoitzak tokian tokikoa edo hirikoa edo lanbidezkoa bere status jurisdikzional propioa irabazteko ahaleginetan ziharduen; azken batean, komunitatearen autonomia zaintzeko bidea baitzen(?) Erresuma absolutistaren barruan, ez zen erraza lurralde boterea kontserbatzea eta, beraz, tirabiran nortasuna irabazten ari ziren. Erresumaren baitan, lurralde bakoitzak
|
beren
kabuz aukeraturiko ordezkarien bidez gobernatzen ziren; beste batzuk, aldiz, zuzen zuzen monarkiaren funtzionari edo intendenteen bidez, hau da, monarkiaren administrazioaz zuzen zuzenean» (Agirreazkuenaga, 1993a: 51).
|
|
|
–Dios, Patria, Rey? lemapean, eibartarrek
|
beren
kabuz antolatu zuten herriaren defentsa, eta leialtasun hori garesti ordaindu zuten, konbentzionalek Gipuzkoan erre zuten herri bakarra izan baitzen. Tradizioarekiko atxekimendu itsu hau harrigarria egiten da gaur egungo ikuspegitik begiratuta, jakina denez, XIX. mende osoan zehar Eibar bere liberalismoagatik izan baitzen ezaguna, ez bere tradizionalismoarengatik.
|
|
|
Gudaroste frantziarrak Ebrotik iparraldera kokatu izana foru lurraldeen kalterako izan zen, ordutik aurrera haiek hornitzearen zama, bertoko biztanleriaren gain gelditu zelako. Irailean, diputazioak hil edo biziko mezua zabaldu zuen herrialdean, herriek horniketak ez bazituzten bermatzen, bonapartetiarrek
|
beraien
kabuz eskuratzeaz mehatxatu zutela ohartaraziz384.
|
|
|
Urte horretan, ogiaren garestitzea zela-eta, herriko artisau eta elkarren arteko laguntzarako elkarteak?. Sociedad de socorros mutuos y artesanos?? irina
|
beraien
kabuz ekartzeko baimena eskatu zuen,«, para de este modo evitar el agiotage»1033 Eskakizun horrek artisauen elkarte baten existentziaz ohartzen gaituen neurrian, gremioez aparte edo eurekin lehian, burutzen ari zen beste erakundetzeprozesuaren berri ematen digu.
|
|
|
«? guda urteetan herri hauetako biztanleria deskapitalizatu egin zen(?) alde batetik ejertzitu/ gobernuek ezarri zituzten kontribuzioen bidez eta beste aldetik ejertzituek beraiek
|
beren
kabuz eskatzen zituzten kobru gaitzen bidez» (Uriarte, 1998: 56).
|
|
|
Animismoak esan nahi du umeak gauzak bizirik daudela eta intentziodunak direla pentsatzen duela. Adibidez, ume batek pentsa dezake lainoak
|
beren
kabuz mugitzen direla euria egiteko. Artifizialismoak esan nahi du gauza guztiak pertsonek eraikiak direla edo pertsonak bezala portatzen direla.
|
|
|
Batzuetan, Prestatzeko Batzarrok gutxiengoen boto eskubideak eta interes edo iritzi taldeen nahiak antolatzeko tresna egokia izan daitezkeela esan da. Hori dela-eta, zenbait proposamen egin dira; adibidez, «autoeratutako» Prestatzeko Batzarrak,
|
beren
kabuz deituak, gai zehatzak aztertzeko (Paz, 2002: 135, 136).
|
|
|
Hipoteken kuoten prezioak etengabe gora egin duenez 2005az geroztik, jabe batzuek beren etxebizitzako gelak alokatzera jo dute. Hiri handietan, espezialistaren ustetan, etxebizitza partekatzen duten herritar gehienak" etorkinak, ikasleak eta
|
beren
kabuz moldatu ezin diren pertsonak izaten dira, edo inoren laguntza behar dutenak, hala nola, adinekoak, erretiratuak, ezinduak, konpainiaren truke etxebizitza partekatzen dutenak". Baina partekatutako etxebizitzak ez dira etxebizitza propiorik ez dutenen esklusibitatea.
|
|
|
Arbesuk esan nahi du fluoxetina (‘Prozac’ ospetsua) agertu zela 1984an, bai eta buruko gaixotasun jakin batzuetan emaitza onak izan dituzten beste psikofarmako batzuk ere, ondo onartzen direnak, erabiltzeko errazak direnak eta albo ondorio gutxi dutenak. Lan, familia eta ekonomia arazoen ondoriozko egokitze nahasteetarako ez dago tratamendu farmazeutikorik Psikofarmakoen aurrerapen horiei esker, zenbait herritar Lehen Hezkuntzako medikuarengana joan dira mirarizko pilula batetik,
|
beren
kabuz arintzen ez dakiten buruko ondoeza sendatzeko. Hala ere, «ez dira inola ere neurtu behar», dio Arbesuk.
|
|
|
Baina, azken hilabeteetan, metatutako gainbalioak %50eraino murriztu dituzte, eta horrek pentsarazten du merkatua sabaia ukitu duela. Zifrek
|
beren
kabuz hitz egiten dute. Eraikuntzan inbertitzea negozio ona izan da:
|
|
|
Ikerketan, zientzialariek antikancer natural hori melanomako giza zelulen laborantzan aplikatu zuten. Orduan, zelula tratatuak
|
beren
kabuz ezabatu zirela ikusi zuten. Ondoren, arratoi melanomadunen odol zirkulazioan injektatu zuten proteina.
|
|
|
Gainera, Espainiako familia gehienak lankidetzan aritzen dira eta afektibitatea erakusten dute kideen artean, inkestatutakoen %93, 4k adierazten duten bezala. Adinez nagusien artean, hamarretik ia bostek diote ez direla
|
beren
kabuz baliatzen eta laguntza behar dutela. % 65,6k adierazi du gai dela norberaren zaintzarekin lotutako jarduerak egiteko,% 61,4k etxeko lanak egiteko eta% 68,6k mugikortasuna duela.
|
|
|
Horien atzetik, jaunartzeetan, urtebetetze festetan eta abarretan egin ohi diren emanaldietarako bezeroak edo kontratatzaileak daude. Era guztietako ekitaldietarako magia jarduerak antolatzen dituzten konpainia batzuk badira, baina batez ere
|
beren
kabuz lan egin duten ilusionista ospetsuengana jotzen dute. Beraz, ezinezkoa dirudi autonomo gisa alta eman behar izatea lanbide horretan aritzeko.
|
|
|
Hala ere, “arazoa talde irregularrak dira, hala nola, baliabide natural jakin batzuk defendatzen dituzten paramilitarrak, gerrillak edo fakzioak, esate baterako, diamante trafikoa, haurrak tartean sartzen dituztenak” zehaztu zuen Castro Pitak. Adingabeek ezin dute
|
beren
kabuz erabaki, eta horrek kolektibo “ahulenetako” bat bihurtzen ditu, eta, emakumeekin batera, “pobreziaren adierazpena” dira. Kanpamenduetan bizi diren errefuxiatuen %60 emakumeak eta haurrak dira, eta babesik gabe geratzen dira familiaburua gatazka armatuan borrokatzeko mugitzen denean.
|
|
|
Esther Romeroren esanean," zenbait pertsonak uda aprobetxatu dute proiektu horretako boluntario programetan parte hartzeko". Lankidetzan ari den proiektua ezagututa, zenbait gonbidatuk
|
beren
kabuz laguntzea erabaki dute Elkartasun jaiak sentsibilizazio ekintza eraginkorra dira, errealitate desberdinekin harremanetan jartzeko aukera. Ondo ulertutako soiltasun eta eskuzabaltasun mezu bat transmititzen saiatzen dira.
|