|
2000
|
|
|
batetik, inguruan erabiltzen den euskararendako sentiberatasuna izatea, ahal den neurrian berau ezagutzeko. Umeek eta bertakoek ikusten badute badagoela bertakoa ikasteko interesik, horrek
|
berak
dakar bertakoaren prestijioa. Hitz batzuk ikasi, egituraren batzuk... gehiago bada hobeto, baina horrek gauzak asko erraztuko lituzke.
|
|
|
Orain arte `cine vasco euskal zinema' zigiluaren monopolioa izan duten erdal ekoizleek urduritasun nabarmenaz erantzun diote euskaraz mustu eta euskaraz emandako lehen filmek
|
berekin
ekarri duten egoera berriari». Egoerak antzekoa izaten jarraitzen du, ez da euskarazko filmik (film laburrak salbu) egiten.
|
|
|
EAJk hori badaki, eta aurreko esperientzia ere hor dauka. Gehiago ere badaki EAJk, nazio eraikuntzaren bide honetan konpromiso batzuk hartuz gero, horrek
|
berez
ekarriko lukeela EAJk aipatzen duen ETAren borroka armatuaren berehalako geldiaraztea.
|
|
|
Izan ere, eta inongo zalantzarik gabe, hizkuntza edozein giza taldearen lokarri indartsua dugu; askok hizkuntza komunitatean ikusiko dute nazioaren ezaugarririk funtsezkoena. Beste batzuk, nazionalismoa integrazio politiko gisa ulerturik, integrazio politiko horrek
|
berekin
dakartzan ezinbesteko prozesuen artean, hizkuntzaren finkapena garrantzitsuenetarikoa dela uste dute48 Estatu Nazioari dagokionez, eta arestian aipaturiko gizartearen modernizatze prozesuarekin lotzen den kultur homeogeneizatzeari helduz, garbi asko ohar gintezke alde horretan hizkuntzak duen garrantziaz.
|
|
|
Azken finean, modernizatze prozesuak
|
berekin
dakarren aldaketak kultur identitatearen oinarrietan eragin nabarmena izan behar duela pentsatu behar da55, eta, lehen ikusi dugun legez, kultur identitatea funtsezko zutabea dugu Estatu Nazioa eraikitzerakoan (dakigun bezala, hizkuntzaren eta kulturaren batasunek Estatuaren jarduera errazten dute; eta ez dagoenean, helburu bilakatzen dira). Beharbada, adibide batek hori ulertzeko errazbidea eskainiko digu.
|
|
|
Eta zein da orain arte aipatu ez dugun Konstituzio horrek jasotzen zuen kodigoaren mamia eta betikotu behar omen zen betetzea? 123 Lehenik eta behin subiranotasun nazionalaren printzipioa (3 art); hots, boterea nazioari dagokio, herritarren multzoari, eta nazioaren ordezkariek osatzen zuten Gorteen eskuetan geratu behar zen. Honek
|
berekin
ekarri zuen nazioaren mugaketa politikoa zein geografikoa124, eta bateratzaileak zein zentralizatzaileak ziren Estatu egituren finkapena125, non Gorteak erregimen berriaren erakunde ardatz izango ziren; hots, nazioa(, reunión de todos los españoles?) oinarritzat hartzen zuen Estatu berriaren eraikitze prozesuaren aurreneko urratsen aurrean aurkitzen gara; Solé k eta Aja k dioten moduan, Cadiz-...
|
|
|
Gainerako sentzumenak noiz aldatzen joan zitzaizkion, alegia aste hartako zein egun jakinetan, ez genuke zuhurtasun osoz esaten jakingo, baina gutxi gorabeherako hurbilketa batek ere guztiz eusten dio kontakizunaren espirituari eta hariari eta erakargarritasunari, eta berdin izango da eta berdin ez bada, berdintsu adierazten badugu asteartean aldatu zitzaiola usaimena beti ere, hori bai, ustekabean; asteazkenean, ikusmenar; ostegunean, entzumena; eta ostiralean, ukimena; beste era batera ere izan zitekeen noski, hori ez dago ukatzerik, eta akaso lehenago aldatuko zitzaion en  tzumena ikusmena baino, eta ukimena, beharbada, ez zitzaion ostiralez mudatuko, neurri handi batean ukimena esku berrien jabetzarekin aldatuta zeukalako, aldez edo moldez, ordurako. Nolanahi ere eta ordenaren gorabehera bigarren mailako zer bat dela garbi geldi dadila nahi genuke, bost egunen buruan halako aldaketa bortitz eta guztizko batek gizaki batengan sor dezaken desosegua, noraeza eta nekea izugarria dela kontuan izanik, bada esan behar dugu Brown jaunak oso ongi bereganatzen jakin zuela horrek
|
berekin
zekarren guztia bizitzeko eta gauzak ikusteko eta ikasteko modu berri bat, lehen egunetan batik bat. Orain gutxiago entzuten zuen, gehiago usaintzen, ez zitzaion camember gazta gusta  tzen eta asko, berriz, Margarita pizza; laztu egiten zitzaion ilea ile beltz motz kixkur antzekoa, ez jada horaila foam zati bat uki  tzean, eta bistak arintzera egin ziola iruditzen zitzaion, hobeto ikusi ez baina begiak lehen baino azkarrago mugitzen zitzaizkiola, artega bezala, urduriago.
|
|
|
Ez du gizona salbatu nahi, gizon izatearen kondena pairatu baizik. Horrek, orduan,
|
berez
zekarren gizarte kontzientzia. Existenzialismo soziala hemen ageri da Arestik ikur bilakatu baino lehen.
|
|
2001
|
|
|
Txosten horretan jasotzen denez, arauen hobekuntza ez da beti erraza gertatzen eguneroko bizimoduan txertatzea. Horrela, lanaldia murrizteko aukerak
|
berekin
dakar soldata murriztea eta kotizazioa gutxitzea, eta eszedentziek, berriz, eten egiten dute kotizazioaren haria. CESek dio ezinbestekoa dela hutsune horiei aurre egitea eta eskubide horiek" familiaren eta lan profesionalaren arloak bateragarriak izateko balio dezaten" lortzea.
|
|
|
Baina, dioenez, ez zituzten begiak estalita ELA LABen arteko batasunak
|
berekin
zekartzan zenbait zailtasun ez ikusteko: " ELAk eta LABek irakaskuntzan, publikotasunarekiko orokorrean, eta euskal eskola publikoarekiko zehazki, duten ikuspegiak zer hobetu asko izan du betidanik, eta hala du oraindik ere"; sektore bakoitzaren bata bestearen aurkako irudia; subiranotasuna aurrerakoitasunez eta egoki erabiltzea ala ez; eta beste indar sindikal batzuen gai oso jakinak bazterrean uztea ala ez.
|
|
|
Modu ezin argiagoan antzeman daiteke estrategia horrenbidezko gai jorratzea: a) arretagunearen aldatzeak
|
berekin
dakar gaiaren aldatzeaere; b) estrategia horren bitartez interpretazio berriak bidera daitezke; c) argudiapen eskemen aldaketa ere bidera daiteke. Honelatsu:
|
|
|
c) Esan bezala, arlo eta eduki tematikoak ikuspuntu eta interesgune pertsonalen arabera sortzeko eta formulatzeko ahalegin eta saioak atzeman ahal ditugu.Jakina, horrek
|
berekin
dakar, ezinbestean, hitz txandaren luzatzea eta hizkuntzbaliabideen presentzia.
|
|
|
Elkarrizketa informala da diskurtsoa. Hau da, komunikatzeko erabiliko dugunbidea elkarrizketa da, horrek
|
berekin
dakarren guztiarekin; eta gainera, informaladela azpimarratzen da, horrek erabiliko dugun hizkuntz moldean eragiten duelako.
|
|
|
Itunak ez dakar kabiarraren nazioarteko merkataritza etetea, ukitutako lau herrialdeei dagoeneko gordeta dagoen uzta esportatzen jarraitzeko aukera ematen baitzaie, urte horretarako finkatutako kuoten arabera. Parisen konpromisoak
|
berekin
dakar, halaber, lau herrialdeek 2002rako esportazio kuoten banaketa adostea, bahitura osoaren mehatxupean, egiten ez badute. Ez dakigu akordio hori nahikoa izango ote den kabiarraren legez kanpoko merkataritza dela eta (Errusian 8.000 milioi pezeta urtean), eta legez kanpoko harrapaketak 100.000 milioi pezetakoak izango ote diren.
|
|
|
Adibidez, Estoniak bere independentzia lortu zuenetik, estrategia bat jarri du abian, konektibitate kostu txikiak, prestakuntza informatikoko indize handiak eta langile adituak izango dituen telekomunikazio sare modernoa sortzeko. Era berean, Hego Afrikako Informazioaren Teknologien proiektuak
|
berekin
dakar IKTek negozio aukera berriak sortzeko duten ahalmena, eta, horrez gain, gizarte berdintasunaren aldeko konpromisoa, indartze politikoa eta gobernu zerbitzu hobetuak betetzekoa. ‘Garapen Dinamika sortzen’ G8aren bileraren aurrerapen gisa dator.
|
|
|
Ertzainak partea irakurri eta zerbait apuntatu du
|
berekin
dakarren blok modukoan. Jon Armendariz Bengoetxea.
|
|
|
Nahigabetzen nauenak, ordea, ezin eraman dezakedanak berak, poztu egiten nau biziro beste alde batetik. Gizaldien arteko borrokari legezkoa deritzat, bizitzak
|
berekin
dakarren legearen semea. Bizirik dagoen herri batean ez ditu gizaldi gazteak aurrekoen sinesteak, esanak eta eginak itsu itsuan ontzat hartuko eta zenbat ere biziago herria, orduan eta biziago gizaldien arteko etsai  tasuna.
|
|
|
Ez da itxura aldatzerik izan gure artean, ez inolako eraberritzerik antzinadanik geneuzkan ondasunen galera gogorrik
|
berekin
ekarri ez duenik: aipatu berria dut Ahaide Nagusiekin batean alde egin zuen Erdi Aroko epika, lirikaz ahaztu gabe.
|
|
|
Hori ezinezkoa izanik, batasun bidea gelditzen zaigu soil soilik. Batasunak, edozein batasunek gero, galera
|
berekin
dakar: ez da, hasi berrian behintzat,  inoren" amaren hizkuntza" izango, esperanto usaina itsatsiko zaio noraezean, ñabardura aberatsik gabe agertu du jendartean.
|
|
|
Ongi etorria merezi du, beraz, Txillardegik, gehiegizko estalkirik gabe mintzatu ohi denez gero. Bere buruz ari da, baina
|
berekin
dakar noski, halaz ere, bere gizaldiaren zantzua.
|
|
|
Berezkoa da noski aldatze hori eta ez gara nor, aldi bitarte luzeagorik igaro arte, onerakoak eta txarrerakoak mugatzeko eta zedarritzeko. Era eta modu berriak, nolanahi den,
|
berekin
dakarte zaharragoak baztertzea lehenik eta zaharragoez atzentzea ondoren.
|
|
|
Edizioak kontuz eta arretaz egin direlako. Ohitura aldatzeak
|
berekin
dakartzan berezitasunez kanpo, letraren funtsari begira aterako dira, gaurko argitaratzaileak ipini dien axalak atzoko egilearen mamia alda ez dezan.
|
|
|
Txillida, langileen artean langile, ez dabil, zenbaiten gisan, inondik etor dakiokeen omen eta ospe hutsalaren ondotik. Barrenak eskatzen duena mamitzen denean, behar bezala egin den lanak
|
berekin
dakar saria. Eta adieraz min horrek, gora goraka hegaldatzen bada ere, erroak ongi landatuak ditu lurrean, gizon den orok, gogoz eta gogotik bere egitekoetan diharduenean, utzi nahi lukeen kristau seinalearen pare baita.
|
|
|
edukietan, au zoen imitazio txarra; hizkuntzaz, berriz, zuzentasunari ozta ozta begiratzen diona, egokitasuna beti geroko utzita. Ja rdunbide horrek,
|
berez
dakartzan kalteez gain, beste albo kalte bat ere badakar: hiztun ez alfabetatu baina komunikatiboki egoki askoak beren hizkeraz lotsaraztea.
|
|
2002
|
|
|
Garai hartako Espainiako ekonomiaren berritasunik handiena hauxe izan zen: aurreko urteetanhazkunde horrek
|
berekin
zekarren tiraldia aprobetxatzea eragozten zuten oztopobatzuen deuseztatzea.
|
|
|
Industriaren pultsu eskasa ez bezala, turismoaren espezializazioa sakontzenjoan zen, eta horrek
|
berekin
ekarri zuen kostaldeko populazioa handitzea etabarnealdekoa ia hustea.
|
|
|
Nafarroan eta, neurri txikiago batean, Araban ezin da berariaz hitz egin gerra enfrentamenduez. Matxinada militarrak eta haren ondoko errepresioak arrakastaizan zuten, fusilatze masiboek 3.000 hildako baino gehiago eragin zituzten Nafarroan?, eta
|
berekin
ekarri zuten herrialdeko ahalegin ekonomikoak altxatutakobandoaren zerbitzuan jartzea. Egia da pertsona askoren desagertzeak, heriotzagatiknahiz erbesteagatik?
|
|
|
Horri autarkiaren aldeko aukera ideologikoa gehitu behar zaio, hain zuzen ere, barneko produkzioarenaldeko aukera. Energiarik ezak
|
berekin
ekarri zuen inbertsio handiakegin behar izatea petrolioaren ordezkoak bilatzeko, ikatza distilatuz; hori, teknikoki bidezkoa bazen ere, oso garestia zen, eta, gainera, ez zenoso produktu egokia suertatzen.
|
|
|
Horiek guztiek eskarien bultzada handia jasan zuten berrogeiko hamarkadan. Industriaren berreraikuntzak, makinak inportatzeko zailtasuneketa Estatuak produkziorako ematen zuen laguntzak
|
berekin
ekarri zuten sektorehauetako inbertsioak nabarmen handitzea. Hala eta guztiz ere, produkzio horietanere arazoak etorri ziren, horniduren eskasiarengatik.
|
|
|
Baserriaren auto hornikuntzarako joerak
|
berekin
ekarri zuen. XX. mendeanongi sarturik egon arte, zerealak eta garia bera ere nahiko modu orokorreanlantzea, nahiz eta etekin oso eskasak lortu, zertarako eta elikagai horiek erostekobeharrean ez egoteko.
|
|
|
Ekonomia berriak
|
berekin
dakartza kultura aztura berriak, horien arteko hedatuena estandarizazioa izanik: den dena eta guzti guztiak berdinak izatearen aldeko apustu kultural eta politikoa.
|
|
|
Bigarrenik, animaliek materia organiko pixka bat behar dute, eta, beraz, ura garbiegia bada, gerta liteke 48 ordu baino gutxiagoan produktuaren zati handi bat hiltzea. Hirugarrenik, moluskuak igerilekuetan sartzen direnean, ugaritu egiten da animaliek
|
berek
ekarritako materia organiko esekia, eta, beraz, gutxienez 48 ordu behar dira tratamendua nahiko eraginkorra izan dadin. Eta azkenik, arazketa ez dela derrigorrezkoa.
|
|
|
Lan Ministerioaren arabera, praktika horiek aldi baterako kontratua iruzurrez erabiltzeko zantzuak dira, eta laneko arau hauste larria eragin dezakete, Laneko Arau hauste eta Zehapenei buruzko Legean jasoa. Ikuskaritzak
|
berekin
ekarri zuen kontratuak eta haien ezaugarriak aztertzea, lanpostua aztertzea, langileak betetzen dituen eginkizunak aztertzea, eta kontratuaren modalitatea aukeratzerakoan alegatutako arrazoia egiaztatzea.
|
|
|
Hala, banaketa sare baten bidez hornitutako uren kasuan, laginak giza kontsumorako erabiltzen diren iturrietatik sortzen den puntuan hartuko dira; zisternaz hornitutako uren kasuan, zisterna horretatik ateratzen den puntuan; botiletan edo salmentarako diren beste ontzi batzuetan ontziratutako uren kasuan, ontziratze puntuan; eta elikagai enpresetan erabiltzen diren uren kasuan, zein puntutan erabiltzen diren, enpresa horretan. Dastatzearen emaitzak ez du
|
berez
ekarriko neurri zuzentzaileak hartzea, parametro organoleptikoak “bigarren mailakoak” baitira osasungarritasun parametroei dagokienez (mikrobiologikoak edo kimikoak). Ezarritako balio parametrikoak ez betetzeaz gain giza osasuna babestu behar bada soilik hartuko dira neurri zuzentzaileak.
|
|
2003
|
|
|
" Situacion" aldizkariko analisten aburuz, deflazioak ekonomian dituen eraginak, azken batean, faktore askoren mende daude, hala nola lan merkatuaren malgutasuna, zeinek soldata nominalak doitzeko aukera ematen baitu, soldata errealek gora egin ez dezaten. Aurrezte urriko ekonomia batean, prezioen jaitsierak
|
berekin
ekar dezakeen interes tasa errealen gehitzeak lagun dezake aurrezkien tasa ere gehitzen. Alabaina, eskariko arazorik baldin bada, deflazioak oso ondorio negatiboak izan ditzake; batez ere, zorpetzearen maila oso altua denean, Estatu Batuetako ekonomian orain gertatzen den bezala.
|
|
|
«Real World Economic Outlook»en aburuz, gakoa globalizazioa izena ezarri zaion esperimentuan datza. Honen muina den kapitalen mugimenduen liberalizatzea ez da bere erredaktoreen ustez teknologia berriek
|
berez
ekarri duten zerbait: batik bat AEB eta Britainia Handiko (eta Mendebaldeko, esan genuke guk osatzeko) banku zentraletako arduradunek eta gobernuetako politikariek eragindako operazio bat izan da.
|
|
|
1950 eta 1981 bitartean gertaturiko hazkunde demografikoak
|
berekin
ekarri zuen Euskal Herriko etxebizitzen parkea haztea. Garai hartan, populazioaren hazkundea 1.238.112 lagunekoa izan zen; hau da, ia bikoiztu egin zen 1950eko kopurua.
|
|
|
Musu truk ongizatearen jabe izatea, mugarik gabe eta betebeharrik gabe, galga bihurtzen da aldaketaren aurrean, eta aldaketa sakonek
|
berekin
dakarten ziurgabetasuna ezerezteko prebentzioa eta exijentzia nagusitzen dira.
|
|
|
Milioi bat litro gasolinaren kontsumoak
|
berekin
dakar eguratsera 2,4 milioi kilo dioxido karbono isurtzea.
|
|
|
Denbora gutxi badugu eta interesatuak pisuak bisitatzeko gogoa badu, edo hiri berri batera bizitzera joatean, haietara joatea gomendatzen dugu; gainerakoentzat, hobe da kudeaketa zuzenean eta bitartekorik gabe egitea”, argitu dute. Horregatik guztiagatik, aipatu kontsumitzaileen antolakundeak eskatzen du higiezinen sektorearen liberalizazioak
|
berekin
ekar dezala “profesionalen gutxieneko prestakuntza —esate baterako, kontratuak idazten jakiteko— eta erantzukizun zibileko asegurua, iruzur kasuak saihesteko eta kalte ordainak ordaintzeko”. Imagen:
|
|
|
Pertsona baten heriotzak
|
berekin
dakar maite dituenen sufrimendua. Hala ere, norbait hiltzen denean, haren ondasunak (asko edo gutxi) bizirik daudenek erabili eta gozatzeko geratzen dira.
|
|
|
Higiezin baten salerosketa kontratua sinatzeak
|
berekin
dakar erosle eta saltzailearen akordioa idatziz jasotzea. Dokumentu honetan zehazten dira erosleak nor diren, saltzaileak nor diren, zer saltzen den, zer prezio hitzartu den, nola ordaindu den, noiz sinatu den, noiz entregatu den, zer baldintza bete behar diren eta abar.
|
|
|
a) Hildakoaren senitarteko guztiek hildakoaren heriotzaren berri eman behar diote entitateari. Horrek
|
berekin
ekarriko du entitateak bere kontuak blokeatzea, legezko oinordekoak nor diren justifikatu arte, eta Fiskoarekiko betebeharrak betetzea, oinordetza zerga aurkeztuta eta, hala badagokio, ordainduta. b) Kontuaren titularkidetasuna izanez gero (adibidez, senar emazteak badira), saldoaren erdia baino ez da blokeatuko, uste baita, kontrakoa frogatzen ez bada behintzat, zati berdinetan bi ezkontideena d... Hori dela eta, “baimenduaren” irudiak bere eskuratze ahalmen guztiak galtzen ditu.
|
|
|
Carlos Pedrós Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) ikerketa irakasleak dioenez, “itsasoko mikroorganismoak lurreko landareak baino eraginkorragoak dira, fotosintesiari dagokionez masa baino 50 aldiz garrantzi handiagoa baitute”. Eraginkortasun handiago horrek
|
berekin
dakar edozein aurkikuntza oso garrantzitsua izatea. Eta testuinguru horretan agertzen dira Alexis Dufresne, Parisko Unibertsitatekoa, Gabrielle Rocap, Washingtongo Unibertsitateko (AEB) Ozeanografikoa.
|
|
|
Diglosiari eusteak, zer esanik ez, euskararen galtzea ekarri zuen leku askotan. Baina galtze hori ez zen izan besterik gabe kanpoko indarrek eragina, baizik eta, neurri handian, euskal oligarkek
|
beraiek
ekarria, noblezia, burgesia eta kleroaren zati handi bat ere gaztelaniaren sustatzaile nabarmenak izan baitziren.
|
|
|
objektu konplexua edo objektu multzoa (eraikinak, produktuak, gertakarien kontaketa, artikuluak, zernahi lanetako tituluen zerrendak, e.a.), eta, betiere, tamalez bazterrean uzten dugu objektuak sortu dituen prozesua, sormena, alegia (egilearena) edo errekreazioa sortu duen prozesua (hartzailea rena). Prozesuak
|
berekin
dakar gauzatu ezinak diren oihartzun sorta osoa: " balio" kulturalak," bizi tza" kulturala, ezagutzaren" p roz esua"," senti mendu" estetikoak edo etikoak," nortasuna" eta abar, kultura eratzen dutenak gizatasunaren muin gisa.
|
|
2004
|
|
|
Argi berri, eguzki berri dugu negu aroaren ezaugarria eta Eguberriaren edukia. Naturaren izaerak
|
berekin
dakarren errealitate hau, kristauek iduri eta sinbolo hartu zuten Nazareteko Jesusen izaera adierazteko, bera zela alegia mundutarrentzako eguzki berria, argi berria. Eta argiarekin bizi berria eta zoriona.
|
|
|
Eusko Jaurlaritza (EGILAN), Laneko Ministerioa (INEM), foru aldundiak eta haien erakundeak, Euskadiko Udalen Elkartea (EUDEL), garapenerako agentzia lokalak (GARAPEN), eta beste hainbat erakunde, pribatuak nahiz iniziatiba sozialekoak »BBK fundazioa, ONCE, Caritas, SARTU eta abar». Hainbat agentek jarduerak aldi berean garatzeak
|
berekin
dakar halako nahasmena eta disfuntzioak gertatzea garatutako enplegu politika aktiboetan. Erakundeek garatutako ekintzetan koordinazio maila nahikoa ez izateak larritu egiten du hori guztia, gertatzen baita eremu geografiko berean aldi berean garatzen dituztela arlo bereko ekintzak »baita beren artean lehian jardunez ere», eta, zenbait kasutan, ez dago komunikazio eta segimendu koordinatua egiteko mekanismo egonkor eta antolaturik.
|
|
|
Haurrarengandik fisikoki banantzeak dakarren traumari, jasoko duen arretagatiko kezka, egunaren parte handi bat emango duen ikastetxeko baldintzak eta, jakina, horrek
|
berekin
dakarren zama ekonomikoa gehitzen zaizkio.
|
|
|
1 Salaketa aurkezteak edo kereila jartzeak, bertan delitu itxurako egitateak azaltzen direnean eta egitate horiek titulu betearazleari edo nahitaezko betearazpena agintzeari loturik daudenean, ez du
|
berez
ekarriko betearazpenaren etendura.
|
|
|
hain zuzen ere, edo belar mota horren elikagarritasuna mirariren bat egiteko gauza da, edota antropologoak euskaldun izatearen oinarrizko tasunak erabat lausotuak dauzka. Herri identitateari buruzko ikuspegi esentzialista orok
|
berekin
dakarren zama ideologikoa bizkarretik astinduta, ez da ulertzekoa nola joan daitekeen beste muturreko burugabekerietara auzi hauek tratatzeko orduan. Orekaren zentzumena galduxea duenak, muturrik muturrenean aurkitu bide du bere gogamenerako bazka.
|
|
|
Ikusten dugunez, ez dago berezko oztoporik langa hau ere igarotzeko. Baina, gauza jakina da ahaltsuak
|
berekin
dakarrela zekenkeriarako joera; ahulak, berriz, ahuleziaren ezintasuna. Asimetriaren gizarte lur labainkorretan eratua dagoen mundu honek ezer gutxi du botere simetriaren orekatik.
|
|
|
Beste modu batean adierazita: aitorpen horien argitan, hizkuntza jakite hutsak
|
berekin
dakar hizkuntza hori hiztunaren identitate osagarri bihurtzea. Halere, guk dakigunez, erabileran gehien eragiten dutenetako faktorea hizkuntzaren eta hiztunaren arteko talde identifikazioa izaten da.
|
|
|
Mikrofosil horien interpretazioak bereizten ditu autoreak. Keller ek dio sedimentuko metro erdi horrek —300.000 urte inguru—
|
berekin
dakarrela Yucatanen talkak ez zuela eragin zuzenean dinosauroak desagertzea; aitzitik, talka kosmikoetako bat izan zen, erupzio masiboekin eta klima aldaketarekin batera, dinosauroak desagertzea eragin zuena. Frantziako CNRESeko Klima eta Ingurumen Zientzien Laborategiko Rebolledo Vieyra geologoek eta Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoko Geofisika Institutuko zuzendari Jaime Urrutia Fucugauchik uste dute probak ez direla eztabaidaezinak.
|
|
|
Enpresa eraikitzaile baten zerbitzuak kontratatzean, beste mailegu bat eskatu da obrak finantzatzeko, eta horrek beste 1.400 euro sorraraziko ditu AJDren gaineko zergarengatik. Obrak amaitu baino lehen, Obra Berriaren Deklarazioa eskuratu da horrek
|
berekin
dakar beste 1.600 euroko ordainketa bat AJDren zergagatik, eta Banaketa Horizontala eratu da (beste 2.000 euro zerga beragatik), ondoren higiezinak Jabetza Erregistroan inskribatzeko. Azkenik, etxebizitza saldu aurretik, sustatzaileak hipoteka mailegua birbanatzen du, eta 1.810 euro ordaintzen ditu berriro EJDren truke.
|
|
|
Agentzia batean bidaia bat erreserbatzeak
|
berekin
dakar kontratuaren parte diren baldintza orokor batzuk onartzea. Bidaiak eskaintzen eta erosten diren denbora dela eta, aldaketak edo ezeztapenak izan ditzakete.
|
|
2005
|
|
|
Baina susmoa daukat hurrengo urteotan Gasteizko Legebiltzarrean egingo dela, ezarian ezarian, gaur eta hemengo emakumearen irudi publikoa finkatzeko bide dezente. Diputatuen erdia gehi bat, presidentea barne, andrazkoak izateak
|
berekin
ekarriko du emakumezkoen ahots eta esapideak, jarrera eta itxura askotarikoak ohiko bihurtzea. Ikuslea familiarizatu egingo da aniztasun horretara; aktoreek beren tokia eta neurria aurkitu eta beldur eszenikoa gaindituko dute.
|
|
|
Guraso orok argi dauka umeak sozializatu egin behar direla, gainerako umeekin kontaktuan egon behar dutela eta berandu jota bi urterekin eskolara eramaten dira. Gloria Castañosen iritziz," horrek
|
berekin
dakar ume hori herriko sentitzea, herriko lagunak izatea eta familia ere herriko bizitza egitera bultzatzea". Noski, familiak ordu konkretu batzuetan, eskolako sarrera eta irteeretan edo besterik ez bada asteburuan, haurren jolastokietan ibili behar du gainerako gurasoekin harremanetan sartu ahal izateko.
|
|
|
Niretzat eboluzioa eta berritzea termino ia sinonimoak dira. Berritzeak
|
berekin
dakar eboluzionatzea. Euskal Herriko kale festa, ez zegoen tokitara zabaldu da.
|
|
|
Norberak
|
berekin
ekartzen du hori, baina uste dut berezkoaz gain ume umetatik landu daitekeen dohaina dela. Edozein lanetan da beharrezkoa.
|
|
|
Erretsina bezala eranskorra eta likitsa... eta izerdia bezala xukatzen jakin behar dena. Baina, aldi berean,
|
berekin
dakarte sorlanaren hazia.
|
|
|
Bistan dena, gehiengoa galtzeak ez luke
|
berez
ekarriko Diputazioaren Jauregiko oraingo maizterrak maletak prestatzen hasi beharra. Inkesta honetako datuak egiaztatuz gero ere, PSNk izanen luke giltza.
|
|
|
balaztatze, direkzio eta esekidura sistemetakoak ez direnak eta kontratuaren arabera kontserbazio egoeran daudenak. Jabeari jakinarazi zaio, hark pieza berriak erabili nahi baditu, eskatu egin baitezake
|
berekin
dakarren gainprezioa ordainduta. Konpontzeko epea hogei egun baliodunekoa da, ibilgailua tailerrera eramaten denetik itzuli arte.
|
|
|
Sentsazioak antsietatea, larritasuna, bidaiaren aurreko eta ondorengo amesgaiztoak, eskuetako izerdia, dardara, ideia negatiboak, irrazionalak, istripuak ikustea… dira. Horrek guztiak
|
berekin
dakar amaxofobia duen pertsonak sentsazio negatibo piloa izatea eta tentsioan eta beldurrez gidatzea. Madrilen, hiriburuan eta komunitateko herrietan, 1.500 lagun inguruk egin zuten inkesta, eta emakumeek gizonek baino gehiago gidatzeko beldur handiagoa sumatu zuten.
|
|
|
Hala ere, isuna ordaintzeak berarekin dakar alegazioak egiteari uko egitea eta administrazio prozesua bukatzea, ebazpena eman beharrik gabe. Isunaren zenbatekoa ordaintzeak, ordea, ez du esan nahi salaketak
|
berekin
dakartzan beste neurri batzuen aurka errekurtsoa jartzeari uko egin behar zaionik, hala nola, ibilgailua altxatzea, aldi baterako etetea edo gidabaimena kentzea. Alegazioak Isunaren bidez alegazioak egiteari uko egin ez bazaio, legezko epea 15 egun baliodunekoa izango da, jakinarazpena egin eta biharamunetik kontatzen hasita, salatuak bere defentsan komenigarritzat jotzen duena alegatzeko idazki bat aurkezteko.
|
|
|
Sistema horren bidez, ingurumen eskakizunak betetzeko prozedurak, neurriak eta ekintzak ezartzen dira, eta, hala, kontsumitzaileari modu ekonomikoan erantzungo dion kalitateko produktua lortzen da. Ingurumen Kalitatearen Kudeaketak
|
berekin
dakar ingurumen politika eta antolamendua ezartzea, ezarritako helburuak erabat lortzeko. Martxan jarri ondoren, enpresa ikuskatu egiten da eraginkortasuna neurtzeko.
|
|
|
Gertatu da, ez da ametsa izan. Baina ez batak ez besteak ez dakite bestearentzat noraino izan den momentuko beroaldia, elkarrekin lo egiteak
|
berez
ekarri duen zerbait, aurreko egunetako estresak behartutako ihes balbula. Naroak, gainera, ez daki Amets aurreko eguneko aldartera itzuli den ala damu den, zerbaitek gogoa iluntzen diola nabari baita.
|
|
|
Han ere makurtu eta botoiak sakatzen hasi da. Orduan Naroa ohartu da Urkok
|
berekin
ekarri duela ordenagailu eramangarria. Berehala hau ireki eta kableaz mahai azpitik dagoen zerbaitera konektatu bide du.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko Ingurugiroa Babesteko Lege Orokorra, 1998koa, gure autonomia erkidegoan izango den ingurumen arloko politika modulatzeko ahalegin bat izan zen, iraunkortasunaren kontzeptuan bildua nagusiki. Lege horren xedea garapen iraunkorra bermatzea da, eta horrek
|
berekin
dakar, horrenbestez, biodibertsitatearen kontserbazioa, baliabideen kudeaketa arrazionala eta hemen bizi garenon bizi kalitatea hobetzea, ingurumena babestuz.
|
|
|
Egia esan, garapen iraunkor terminoa ari da azaltzen, kontzeptuak
|
berekin
baitakar baloreak, baliabideak erabiltzeko modua eta kontsumo ohiturak aldatzea, besteak beste. Alabaina, nola lortuko dugu politika horiek egiazko ekintza bihur daitezen?
|
|
|
Orain, ordea, iraunkortasunaren ospeak
|
berekin
dakarren paradoxa antzeman dezakegu. Funtsezko arrazoia bidegabekeriaren aurreko disgustua baldin bada, argudio bat behintzat bada, aipatua bezain indartsua, are indartsuagoa ere?, bidegabekeria garaikidea murriztearen alde, etorkizuneko belaunaldien menturazko egoeraz kezkatzen hasi aurretik.
|
|
2006
|
|
|
S.O.S Starification Object Series izeneko argazki seriean, bere gorputz biluzia modelo baten gisan aurkezten du, gorputz guztia txiklez egindako alu formako eskultura txikiz betea duela. Emakume izate soilak
|
berekin
dakarren gorputz guztiaren sexualizazioa eta, zauri txikiak diruditen piezatxo horien bidez, egoera horrek sor dezakeen mina salatu zituen honela.
|
|
|
Elikagai ekologikoak ekoiztea erabakitzen dutenak oso ongi jabeturik daude erabaki horrek
|
berekin
dakartzan ondorioez, hau da, badakite izadirako eta garapen iraunkorrerako ekoizpen ekologikoak zer nolako garrantzia daukan.
|
|
|
sagarrondoaren pera sagar bila abiatzen denak, liburu honenirakurketan erantzun erabatekoen bila abiatzen denak, ziurrenik saskia hutsik ezbaina galdera gehiagoz beterik etxeratuko du, izan ere, literatura, ideologia, politika, indarkeria eta antzeko kontzeptuak hizpide hartzean labainkorra den eremuaari gara zapaltzen, maldan dauden sagarrondoen pera ari gara erantzun bilaabiatzen. Literaturaren eremuan gabiltza, eta literaturak
|
berekin
dakar zalantzarakojoera: «Idazleok zalantza eduki behar dugu akuilu eta gidari» dio Muñozek, «oteeta omen» idazleari lagungarri zaizkiola Canok, Sarrionandiarenean diskurtsoa«modu zalantzatian» plazaratzen dela Azkorbebeitiak, edo «literaturak gureanzalantzaren hazia ereiten», lagundu duela Epaltzak.
|
|
|
Debekatua zegoen kafe haziak Arabiatik kanpora eramatea eta kafe landareak atzerritarrei saltzea. Hala ere, musulmanen lurraldeetan gero eta gehiago zabaldu zen, eta turkiarrek, Austriako inperioa menderatu nahian ia Vienaraino iritsi zirenean,
|
beraiekin
ekarri zuten kafea Europa barrura.
|
|
|
Ez jakin, ordea, euskara, edo antzeko zerbait?
|
berekin
ekarri ote zuten, edo berta bertako produktua den. Baina kontua da gure arbaso haiek hementxe gelditzea erabaki zutela, eta horrek hizkuntzaren historia bete betean markatuko zuela.
|
|
|
Poliki poliki, jainkozko batzuk Zeusen aldera etortzen hasi ziren arte. Horietako bat Estigia izan zen, bere bi semeak
|
berekin
ekarri zituena: batetik, Kratos, boterea, gailentasuna, eta, bestetik, Bia, bortizkeria basatia84.
|
|
|
[20] Jakina, bertutea helburu bat denez gero, eta inongo saririk edo ordainketarik gabe berez desiragarria denez gero berak
|
berekin
dakarren berehalako asetasunaren kariaz, beharrezkoa da bertuteak ukitzen duen sentimenduren bat egotea, hau da, barne gusturen edo sumatzeren bat (nahi duzun eran dei diezaiokezu), ongi eta gaizki morala bereizten dituena, eta bat besartean hartzen eta bestea zokoratzen duena.
|
|
|
Bi ekintza, esaterako, bereiztezinak izan daitezke beren ondorioen ikuspuntutik. Alabaina, lehenengo ekintzaren motiboa norbaiti laguntza ematea baldin bada, eta bigarrenarena, berriz, ahalik eta etekin handiena ateratzea baldin bada, bi ekintza horiek modu desberdinean ebaluatuko ditugu, nahiz eta ekintza horiek ondorio
|
berak
ekarri dituzten.17 Azken buruan, giza ekintza zeinu bat da, ekintzailearen ezaugarriak eta izaera adierazten dituen zeinua, eta ekintzailearen ezaugarrietan eta izaeran bilatu behar da ekintzaren motiboa (T 3.2.1.2). Ekintza bera ebaluatu beharrean, ekintzailearen ezaugarriak edo izaera ebaluatuz, judizio morala aldagaitzagoa edo egonkorragoa bihurtzen da, pertsona baten izaera nahiko egonkorra izaten delako.
|
|
|
Ikuspuntu tinko eta orokor batez mintzatzeak ere zaila dirudi barregarritasunaren kasuan. Subjektibismo gordinak erlatibismo gordina
|
berekin
dakar. Agian, zer den barregarria, eta zer ez, erlatiboa da.
|
|
2007
|
|
|
Bitartean batzuk eta besteak sesioan dabiltza erlijio irakaskuntza dela eta. Hau da, ikastetxeetan erlijio katolikoa erakutsi behar dela hots egiten ari diren une honetan, beste batzuek ikasleei elkar ulertzea eta onartzea, erlijio ezberdinek
|
berekin
dakartzaten aberastasun kulturalak eta kondaira, eta gizarterako tolerantzian eta elkar errespetuan bizitzen erakutsi nahi lukeen beste proiektu bat defendatzen dute. Sekula nire gustuko izan ez diren zezenak ikusten ari ote naizen…!
|
|
|
Batzuetan, bat batean, ur erauntsi handiak jausten ziren, eta
|
berekin
ekartzen zuten guztiaz estaltzen zituzten sedimentuak. Deltetan eta estuarioetan pilatzen ziren sedimentuak zigilatuta geratzen ziren modu horretara.
|
|
|
Euskal Herriak gehien esportatzen duen elikagaia Arabar Errioxako ardoa dela gauza jakina da, horrek
|
berekin
dakarren guztiarekin. Ez alferrik, upategi hau benetako erreferentzia da nazioarteko ardogintzan eta mahastizaintzan.
|
|
|
Euskal Herriak gehien esportatzen duen elikagaia Arabako Errioxako ardoa dela gauza jakina da, horrek
|
berekin
dakarren guztiarekin. Ez alferrik, upategi hau benetako erreferentzia da nazioarteko ardogintzan eta mahastizaintzan.
|
|
|
hazten denak inkontzienteki jasotzen ditu haren ikuskerak, mundua nolabait esateko ama hizkuntzaren betaurrekoen bidez ikusten du, kolore eta soinu jakin batean, handitze eta txikitze espezifikoan, betaurreko hauen kontzeptuzko bilbadura berezia
|
berekin
dakarren neurrian1317.
|
|
|
Hizkuntzen mundu ikuspegi (Weltansicht) honek zera esan nahi du, hizkuntza bakoitzak mundua bere eran ekartzen duela pentsamendura, mundua bere kategoria eta kontzeptuen sare propioan hartzen duela, perpaus eredu propioak prestatzen dituela, non baieztapena eta judizioa osatu behar diren. Hizkuntza baten barnean hazten denak inkontzienteki jasotzen ditu haren ikuskerak, mundua nolabait esateko bere ama hizkuntzaren betaurrekoen bidez ikusten du, kolore eta soinu jakin batean, handitze eta txikitze espezifikoan, betaurreko hauen kontzeptuzko bilbadura berezia
|
berekin
dakarren neurrian961.
|
|
|
Etxe baten dekorazio prozesuak
|
berekin
dakar altzari, estilo, material, pintura, oihal eta gainerako osagarriak aztertu eta bilatzea, jabearen espazio eta gustuaren arabera. Espazio batera hobekien egokitzen den altzaria aurkitzea, neurri zehatzekin eta prezio sinesgarriarekin esfortzu nekagarria izan daiteke.
|
|
|
(Horrekin ez dut esan nahi gizakiak dena aitortu behar duenik, ez eta horrek agian aitortzeko eta ahoskatzeko modukoa dena bakarrik ahoskatu behar duenik. Hainbat gauza, besterik gabe, bizitzaren prozesu naturalak
|
berak
ekartzen ditu. Eta hemen, kasu bakoitzean, zaila da muga zehaztea.
|
|
2008
|
|
|
Hitz jarioak ez dizu komunikazio gaitasuna
|
berez
ekartzen. Bertutea orekan izaten dela esan ohi da eta ez nuke programarena zapuztu nahi.
|
|
|
Kontzeptu horrek, euskaraz hitz egiteko gaitasunaz edo gaitasun ezaz gain, gaztelania baino hobeto edo errazago hitz egiteko trebezia ere adierazten du. Horrek
|
berekin
dakar, praktikan, etxean normalean hitz egiten den hizkuntza bata ala bestea (edo biak) izatea eta, ondorioz, seme alabek ikasiko duten hizkuntza ere horixe bera izatea.
|
|
|
Beharrezkoa zertarako? Komunikatzeko, trukatzeko, hizkuntza ideiak
|
berekin
dakarren berezko funtzioa betetzeko, eta baita giza hizkuntzatik harago doan komunikazio funtzioa betetzeko ere. Edo, halaber, hizkuntza beharrak gabezia baten sentimendua adieraz dezake, gabezi hori ohiko komunikazio funtzioen bitartez adierazi ezin denean.
|
|
|
Funtzionamendu zibernetikoaren ideiak berak etengabeko ziklo baten irudia iradoki badezake ere, eredua mugikorra eta dinamikoa da
|
berekin
dakarrelako gizarte inguruneak egokitu eta erreakzionatu beharra. Hori dela-eta, tentagarria da ereduaren alderdi deskribatzailetik eragiteko ahalmenera aldatzea; gainera, eztabaida egon daiteke, ea eredua bi erabilera horietara egokitzea onartu behar den ala ez, bigarren erabilerak lehenean ezinbestean eragin behar izan gabe. ziazio bidezko oreka lortze aldera jarduten duen kudeaketa dagoela adieraz dezake zirkulu funtzionalak.
|
|
|
Funtzionamendu zibernetikoaren ideiak berak etengabeko ziklo baten irudia iradoki badezake ere, eredua mugikorra eta dinamikoa da
|
berekin
dakarrelako gizarte inguruneak egokitu eta erreakzionatu beharra. Hori dela-eta, tentagarria da ereduaren alderdi deskribatzailetik eragiteko ahalmenera aldatzea; gainera, eztabaida egon daiteke, ea eredua bi erabilera horietara egokitzea onartu behar den ala ez, bigarren erabilerak lehenean ezinbestean eragin behar izan gabe.
|
|
|
Eredu mota horrek, sistemikatik eratorria,
|
berekin
dakar homeostasia kontuan hartzea (hizkuntza sistemaren oreka) aplikatzean hizkuntza bakar batekin funtzionatzeko dela, edo nagusitasun handiko egoeran dagoen hizkuntza batekin, edo ukipen egoera nolabait orekatuan eta onartuan dauden hizkuntza batzuekin. Kasu horietan guztietan, feedback negatiboak multzoaren funtzionamendu zibernetikoa erregulatzeko balio du, ahalik ongien zuzentzen eta doitzen baititu outputak, inputetan eragiten dituzten sintometara.
|
|
|
18 Hala ere, denetariko iritziak daude gai honen inguruan: " euskararen kasuan, bere egoera sozialarengatik, errentagarritasun ekonomikoak
|
berekin
dakar nola edo halako errentagarritasun kulturala ere: beste hizkuntza batean inolako ekarpen kulturalik ez duten liburu komertzialek guri, euskararen kasuan, hainbat hutsune betetzen lagun diezagukete, eta irakurleria zabaltzen".
|
|
|
Muga ezabatzean, bazkide kopuru handiko sozietateak sor daitezke, eta kopuru horrek sozietatearen ibilera azkarra oztopa dezake. Hori gorabehera, lege berrian partaidetzen eskualdaketari buruzko araubidea berezia izateak eta beste xedapen batzuk direla bide sozietate forma hau bigarren mailako balore merkatuetatik aldentzeak
|
berez
ekarri dute bazkide gehiegi izatearen arazoa gainditzea. Edozein kasutan ere, ukituek eurek aztertu dituzte gehiegizko kopuruaren ondoriozko eragozpenak, eta euren zuhurtziaren esku utzi da transformazioaren inguruko erabakia hartu ahal izatea.
|
|
|
Baina, horretarako, sua erabiltzen hasi aurretik baino 100 bider energia gehiago xahutzen du gizakiak batez beste. Eta energia kontsumo horrek
|
berekin
dakartzan kutsadura eta ingurumen kaltea kontuan hartzekoak dira.
|
|
|
Teknologia batzuen eta besteen kostu ekonomikoez haratago, bada aintzat hartu beharreko beste kontu bat ere: energia iturri bakoitzak
|
berekin
dakartzan ingurumen eta gizarte kostuak. Kanpoko kostu izenez ezagutzen dira kostu horiek, eta elektrizitate ekoizle bakoitzak dituen ondorio ekonomikoak aztertzen dituzte:
|
|
|
Eguzkiaren erradiazioa energia elektriko bihurtzen dute eguzki plakek; baina plaka horiek ekoizteko energia eta lehengai ugari xahutu behar da. Hori dela eta, plaka fotovoltaikoen ekoizpenak
|
berekin
dakartza gas emisioak, likido isuriak eta hondakinak. Azken urteetan plaken kalitatea eta kutsakortasuna asko hobetu den arren, gaur egun, industria fotovoltaikoaren erronka nagusia kostuak gutxitzea da, eta ez plaken errendimendua handitzea.
|
|
|
Berez dituzten malda handiengatik, iturburuak bereziki interesgarriak zaizkigu energia hidroelektrikoa sortzeko. Horretarako, zentralak (minizentral bat bada ere) jarri ohi ditugu, eta zentralak jartzeak
|
berekin
dakar presa bat egitea.
|