2000
|
|
Pottokak
|
beren
ingurune naturalean. Gainera, ahuntzak, behiak eta harrapariak.
|
2002
|
|
Izan ere, aterki ontzi bat oso sinplea eta soila izan daiteke, baina baita kolore anitzekoa, vintagea edo diseinu original eta sortzailekoa ere, apaindura osoan argi propioarekin distirarazteko. Esnetegiak edo landa erabilerako beste ontzi batzuk,
|
beren
ingurune naturaletik kanpo daudenez, nortasun handia eman diezaiokete inguruneari, euritako ontzi gisa. Aterki ontzia aterkiak (baita makilak ere) erabiltzen ez direnean gordetzeko ontzia da.
|
2003
|
|
Orain arte uste zen haragijale batzuk ez zirela ondo egokitzen zoologikoen bizitzara, ehiza gorritzen zutelako. Zenbait gairi buruzko informazioa aztertu ondoren, hala nola oinez igarotzen den denbora eta 35 espezietako kumeen heriotza maiztasuna, Ros Clubb eta Georgia Masonek ondorioztatu dute
|
beren
ingurune naturalean distantzia luzeak egiten dituzten animaliek arazo gehiago dituztela beren bizitza gatibu egokitzeko. Hartz polarra, adibidez, kaltetuenetako bat da, zoologikoetan eta antzeko instalazioetan bere ohiko itxiturak askatasunean mugitzeko gutxieneko eremuaren milioirena osatzen baitu.
|
2004
|
|
Gure elikagaietan patogenoak detektatzea oso konplexua da. Mikroorganismo patogenoak, pertsona askok uste dutena ez bezala, ez daude
|
beren
ingurune naturalean kontsumitzen dugunaren barruan, eta guztiak ezin dira erraz eta azkar biderkatu. Prestakuntza egokirik gabe erabiltzen diren sistema horiek arrazoirik gabeko alarma egoerak eragin ditzakete.
|
|
Komodoko 17 dragoi hauek, Europako lurralde osoan hainbat herrialdetako erakundeen artean banatuta dauden espezie horretako beste 18 animaliei gehitzen zaizkienak, duela lau urte heldu zen eme batek jarritako zazpi hilabeteko arrautzen inkubazioaren ondoren lortu dira, azaldu zuen Jim Petherrek, “Reptilandia Park” eko arduradunak. Aditu horrek gogorarazi zuenez, “Komodoko dragoiak munduko musker handienak dira, mehatxatutako animaliak dira eta Indonesiakoak dira”, eta, bertan, “2.000 inguru geratzen dira
|
beren
ingurune naturalean, Komodo, Flores, Rinca eta beste uhartetxo txiki batzuetan”. Ezaugarri morfologiko nagusiei dagokienez, Petherrek azpimarratu zuen, musker erraldoi gisa, “lau metro izatera iristen direla eta 100 kilo baino gehiago pisatzen dutela” helduaroan.
|
2005
|
|
Eta euskaldun" pasibo" dira, aurreko belaunaldietakoek ez zuten euskarazko oinarrizko ezagutza on bat eduki arren, ez dutelako" eskolaz gain, euskarazko esperientzia luze eta sakonik talde informalen batean". Eta, joera orokor bezala, ohitura edo jokaera aldaketaren bat da tartean, borondatezkoa edo behartua, mota honetako hiztun euskaldunek era horretako" esperientzia luze" bat izan dezaten,
|
beren
ingurune natural hurbilekoan ez baitute izaten horrelako" talde" rik (hain zuzen, inguruan txikitatik horrelako talderik izan ez dutelako dira, nolabait," euskaldun berri").
|
2006
|
|
Ebidentzia zientifiko ugarik baieztatzen dute bakterioak
|
beren
ingurune naturalean garatzen direla, mikroorganismo komunitateak osatuz, eta horrek, zalantzarik gabe, bakterioak banakako izaki zelulabakar gisa kontzeptuari eragiten dio. Horrek guztiak justifikatzen du komunitate horiek nola sortzen diren eta komunitateak banakako bakterioekiko dituen fenotipo diferentzial berriak aztertzeko diziplina berri bat garatzea.
|
2008
|
|
Azken urtean kostaldea gehien tratatu duten eskualdeak Andaluzia, Valentziako Erkidegoa, Murtzia, Kanariak eta Ceuta eta Melilla hiri autonomoak izan dira. Horien atzean daude Katalunia, Balear Uharteak eta Galizia, “adreiluarekin eta kutsadurarekin
|
beren
ingurune naturala jazartzen jarraitzen baitute”, salatu du erakunde ekologistak. Euskal Autonomia Erkidegoak, Kantabriak eta Asturiasek oso gertutik jarraitzen diete, “iparraldean Mediterraneoko eredu suntsitzailea imitatuz”, dio Greenpeacek, azken urteotan bizi izan den “hirigintza zentzugabeari” atea ixteko unea dela uste baitu.
|
2009
|
|
Bozkatzeaz gain, europarrek beste modu bat dute erakunde honetan parte hartzeko:
|
beren
ingurune naturalari eragiten dioten arazoak salatzea. Eskaera Batzordea kontsumitzaile guztien eskura dagoen salaketa tresnetako bat da, eta espainiarrak EBko herritar aktiboenen artean daude, erabilerari dagokionez.
|
|
Baina zenbatekoak dira kalte horiek dirutan? Telebistako saio hartan zinegotziak zioenez, kaioak
|
beren
ingurune naturalera, itsasora, bideratu nahi dira belatzen bidez. Kaioentzat Urtetako zabortegia umeentzat litxarreria dendak bezain naturalak dira. Zabortegi hori da Zarautzen hainbeste kaio pilatzearen arrazoia, eta irekita dirauen bitartean kaioek etortzen jarraituko dute.
|
|
Ez zuten nortasun agiririk eta jende moduko eskubide arruntenak ukatzen zitzaizkien. Egurra esplotatzen zuten konpainia multinazionalek
|
beraien
ingurune naturaletarik betirako haizatzen zituzten. Oihanaren suntsitze izugarriaren bezperan zeudela erraten zion Posak, horregatik tribukide franko hiritaratzen zela, hirietan duinki ez zenez, segidan Europara eskapatuz, dakizkigun arazo eta oztopoekin.
|
2010
|
|
Batetik, lehen kaltetuak haurrak berak izango lirateke,
|
beraien
ingurune naturaletik atera eta auzoan bertan ikasteko zuten eskubidea kentzen baitzaie. Etxetik eskolara oinez joateko eskubidea eta, nola ez, auzoko umeekin hezteko eskubidea.
|
2012
|
|
Batzordeak nabarmendu du zentro berri honekin Arriskuan dauden Espezieak Berreskuratzeko Zentroen Andaluziako Sarea finkatu dela. Zentroa, zauritutako animaliak zaindu eta birgaitzeko ez ezik,
|
beren
ingurune naturalera itzultzeko ere prestatuta dago. Horrez gain, arrautzak inkubatu eta aurkitutako txitak (abandonatuak edo bilduak) hazteko, espezieak kontserbatzeko jarduera programetan parte hartzeko edo ingurumen hezkuntzako programak garatzeko espazioa eskaintzeko langileak eta instalazioak ditu.
|
2013
|
|
Natura turismoko jardueren artean, turismo ornitologikoa sartzen da: espazio naturaletara joatea tokiko hegaztiak
|
beren
ingurune naturalean ikustera; adibidez, sai arreei behatzea Duratón ibaiko arroiletan (Segovia).
|
|
Bostongo granja bateko oilategia (AEB)), Ingalaterrako landetxe txiki bateko ardiak eta arkumeak, Yorkshire-n, edo Pittsfield eko zaldi nanoak, Massachusetts (AEB). baserriko hainbat animalia webcam en bidez behatzeko adibide batzuk dira. Birdwatching webcam bidez Birdwatching a, hegaztiak
|
beren
ingurune naturalean behatzeko zaletasuna gero eta pasio handiagoa da. Espainiak, Europako biodibertsitate handieneko herrialdeak, mota guztietako ekimenak eskaintzen ditu hegaztiak behatzeko.
|
|
etxeko bizilagun iletsu horietako gutxiago ezagutzen ditugu aurresan genezakeenetik. «Nola aztertu ahal izan dugu katuek elkarri eragiten diote
|
beren
ingurune naturalean, gure etxeetan eta auzokoak, eta uste ez bezala felidoek, adibidez, denbora gutxi ematen dute ehizatzen«, dio John Bradshawek, ikertzaileetako batek. Intsektu eta karraskarien bilaketa dibertigarria da, baina ez dirudi lagun ilunen kezka nagusia denik.
|
|
Zalvidearen Diario de una expedicion tierra adentro delakoak, Central Valleyri buruzko datu zehatzak emateaz gain —rancherien kokalekuak, bakoitzaren biztanle kopurua, landaretzari eta ur baliabideei buruzko informazio zehatza... —, indioak
|
beren
ingurune naturalean, alegia misioetatik kanpo, nola bizi ziren erakusten du; nola hartu izan zituzten zuriak lehen kontaktuaren une hartan; eta, oroz gain, gehiago inongo dokumentutan aipatuko ez ziren indio herrien xehetasunak eskaintzen ditu. Hots, etnografoak lanean hasi zirenerako desagertuta eta ahaztuta zeuden herrien aipamenak daude jasota Zalvidearen eskuizkribuan.
|
2020
|
|
Obra horiekin natura bide horien irisgarritasuna eta segurtasuna hobetuko dira, eta oinezkoentzako eta bizikletentzako bidea gaituko da. Horrela, Bidasoko udalek
|
beren
ingurune natural aberatsaren jasangarritasunaren aldeko konpromisoa sendotu dute, herritarren bizi kalitatea hobetzeko eta turismo proiektu osasungarri bat sendotzeko.
|
2021
|
|
Egia da badirela palma olioaren ekoizpen iraunkorrak eta hori berresteko ziurtagiriak; Europan kontsumitzen den palma olioaren erdiak ere badu jasangarritasunaren ziurtagiri hori. Baina landaketa gehienek ez dute
|
beren
ingurune naturala —eta, askotan, soziala— errespetatzen.
|
2023
|
|
Espainiak bat egin zuen 1986an CITESekin. CITESen helburu nagusia basoko fauna eta floraren nazioarteko merkataritzaren legezkotasuna, jasangarritasuna eta trazabilitatea bermatzea da, espezie horiek
|
beren
ingurune naturalean biziraun dezaten babesteko. Garapen jasangarriaren hiru alderdiak islatzen ditu Hitzarmenak:
|
|
Erbi ederen familiakoak dira, erbiak barne. Belarjaleak dira eta,
|
beren
ingurune naturalean, harraparientzako presak dira. Horregatik, etengabe zaintzen dute alerta maila.
|