|
2000
|
|
|
Garai hartan Max Reinhart antzerki zuzendaria eta S.Friedlander filosofoa ezagutu zituen.
|
Beraien
eragina nabarmena da Gestalt Terapian.1926an Karen Horney rekin analisia burutu zuen, hau izan zelarik, Perls ekpsikoanalisiarekin izan zuen bere lehen kontaktu serioa. Hurrengo urtean K.Goldstein ekin Frankfurt-en laguntzaile gisa lan egin zuen.
|
|
|
Entziklopediaren arabera, operatzaile esatean,
|
beren
eragin eremuan dauden besteegitura linguistikoak modifikatzen dituzten espresio linguistikoez ari gara.
|
|
|
Hizkuntz egitarau teorikoak gorabehera, gerrako harat honat eta aldarteek ereizan zuten Gobernu frankistetan
|
beren
eragina, eta joera ezberdinak agertuz etaburubideak nabartuz joan ziren: e. b., Erregimenaren 1937ko erakundeztapena etaerantzukizun politiko linguistikoak, eta 1939ko udaberrikoak bestelakoak ziren, nahiden hurbilenak izanda ere.
|
|
|
Izan ere, erakunde publiko eta pribatuetatik datozkigun informazioak gero eta gehiago izateaz gain, eta
|
beraien
eragina oso aztertuta ez dagoen arren, daukaten eragina bistakoa da. Engoitik, irakasle eta ikertzaile batzuek, iturri hau kazetarien lana kontrolatzeko neurri biguntzat jotzen dute.
|
|
|
legeak arlo honi azken atala eskaini bazion ere185, administrazio egituren gaia gure azterketaren abiapuntua izango da, eraiki nahi zen eraikuntzaren funtsezko oinarria izan zela uste baitugu. Izan ere, arestian esandakoa errepikatuz, arlo baten edo besteren arautze hutsak ez luke
|
berez
eraginik izango (nahia adieraziko luke, besterik gabe) eta politikak (hezkuntza politikak, gure kasuan) kontuan izan behar du zeintzuk izan daitezkeen sortu eta kontrolatu beharreko tresnak, hauen artean eraiki beharreko administrazio sarea Estatuaren makineria esango genuke guztiz garrantzitsua izanik.
|
|
2001
|
|
|
Arro planek honetarako bidea prestatu zuten, gure kasuan adibidez, Pirinio alde osoa urtegiz josi nahi zuten, Itoitz kasu. Egiteko diren beste azpiegitura batzuen arrazoia eztabaidagarria izan daiteke, Arabako Araia urtegia (5 hm3) kasu, hauek urtegi txikiak direlako eta
|
beren
eragina lekuan lekukoa izango delako, baina funtsean, PHNaren koska Euskal Herrian Itoitz da.
|
|
|
Itsusiagoa, ordea, pinuengan sortzen duen ihartualdia. Bursaphelenchusa nematodo bat da eta
|
berak
eragindako kalteak Japonian deskribatu ziren lehengo mendearen hasieran. Egun ere txikizio handienak Asian sortzen ditu baina 1984az geroztik Suedian, Norvegian, Frantzian eta Portugalen aurkitu da.
|
|
|
I diruan H dirurako eskari netoa sortzen dute, Hegoaren inportatzaileek H diruan I dirurako eskari netoa sortzen duten bitartean. Kanpo monetarako bi eskari horiek baliokideak direnez,
|
beraien kontrako
eraginek elkar deuseztatzen dute truke merkatuan.
|
|
|
Hotzaz gain, neguko beste arrisku faktore bat haize bortitzak dira. Aire korronteek landareei
|
berez
eragiten dieten kalteaz gain, neguko haizeak loreontzi bat bota dezake eta hautsi, substratua isuri edo landarea hondatu. Horretarako, loreontzia beste handiago batean edo horma baten ondoan jartzeaz gain, substratuaren gainean harriak edo bestelako objektu astunak jartzea ere eraginkorra da, multzoari egonkortasun handiagoa emateko.
|
|
|
Bistan denez, ezin da ezker abertzalearen inguruko hedabideen munta txikia gainerako hedabideen pisu handiarekin alderatu, eta ezin dugu ahantzi Egin eta beste antzeko hedabide batzuk poliziaren jazarpen onartezin baten pean bizi izan zirela etengabe. Baina
|
beren
eragin esparruan, polarizazioa eta sektarismoa bultzatu zuten hedabide hauek, gizarte elkarrizketa eta gertakarien ulerpen arrazionala mesedetu beharrean.
|
|
2002
|
|
|
ZD adinak
|
berez
eragindako arazo gisa ikusteko joera dago, zahartzaroaren ondorio normala balitz bezala.
|
|
|
Venezuela eta Brasilen ugari hazten den landarea da guarana;
|
berak
eraginiko efektuez hamaikatxo legenda eta istorio zabaldu izan dira, inongo berme zientifikorik izateke.
|
|
|
Eragile horiek larruazala lehortu egin dezaketenez,
|
beren
eragina orekatzeko leungarri diren bestelako eragileak (polimero kationiko, silikona eta tentsioaktibo batzuk) ere baliatzen dira formuletan: hauek, okerreko hidratazio sentsazioa transmititzen diote erabiltzaileari.
|
|
|
Euskal erkidegoek, estaturik gabeko beste nazio europarrekin batera, lehen lehenik
|
berei
eragiten dieten EBko erabakietan parte hartzea eskatu behar dute.Era berean, Estatuak erregioekin eta estaturik gabeko nazioekin subiranotasunapartekatu beharraz kontura daitezen, erregioek lobby lanaren bidez presionatubehar dute. Eskakizun maila handiena duten erregioak edota nazioak hauexek dira, besteak beste:
|
|
|
Ondorengoberrerabileretan, aurrez ehortzitakoen gorpuak alboratuz joaten ziren, objektuekjatorrian zuten egonera aldaraziz, eta, horren ondorioz, testuingurua galaraziz, ezinbaitugu jakin zantzu bakoitzak (tresna, ikatz, etab.) zer nolako harremana zuenhilotzekin. ...bora luzez berrerabili zirela, eta une bakoitzean hartzen ziren erabakiei (hezurrak alboratzea, ganbera eratzenduten harlauzetako bat tinkatzea, ganberaren forma eraldatzea, etab.) gehitu beharzaizkiela hainbat prozesu natural (zuhaitzak haztea, etab.) eta informazio antropiko (tumuluko harriak aprobetxatzea, etab.) ugari galarazi dituzten faktore modura1.Berezko prozesu fisiko kimikoek ere badute
|
beren
eragina; nahikoa litzateke gizahezurrak disolbatzea, gaur egun kontserbatzen diren egiazko atu izaerako gauzakien testuingurua desagertzeko eta horien interpretazioa ezinezko bihurtzeko. Gipuzkoako eta Bizkaiko hareharrizko eremuetan ehortzitakoen giza hezurrenkontserbazioa eta metal arruntena (kobrea eta brontzea) oso txarra izan ohi da.
|
|
|
Dena dela, garbi dago, oligarkia haiekudal boterea kontrolatzen zuten heinean, botere probintziala ere maneia zezaketela13.Lerro historiografiko honetan koka dezakegu Jose Antonio Marin en tesia14 Ahaide Nagusiaren kontzeptua argitu nahian, egileak Loiola eta Oñaz familien kasuakaukeratu zituen (XIV XVI. mendeetan): nola bildu ziren bi etxe horiek leinu bakarbat osatzeko, zer estrategietara jo zuten ondarea eta eragina zabaltzeagatik, nolasaiatu ziren
|
beren
eragina hedatzen ezkontza politika baten bitartez, zer modutanantolatu zituzten beren aliantza sareak. Azken emaitza, leinuaren biziraupena segurtatzearren, beste etxe askok jokatuko zuten erara, maiorazkoaren fundazioa izan zen.
|
|
|
Ekintzaren gizartean sistema politikoetatik eta korporatiboetatik at dauden agenteei jarduteko aukera eman behar zaie.56 Behepolitikak, jendea behetik konfiguratzea dakar. Industrializazio eta teknifikazio prozesuan inplikatuak ez zeuden taldeek gizartearen organizazioan ahotsa izatea lortu nahi da,
|
beraiei
eragiten dien heinean, erabaki esparru birformulatuetan parte hartzea.
|
|
|
Baina gauza bat da teoria eta bestea praktika. Nik ere neure gorabeherak izaten bainituen –ez harenak bezainbatekoak, bistan da–, eta haiek ere
|
beren
eragina izango baitzuten, hainbat zirkunstantziatan.
|
|
|
Halako zerbaiten beharrik balego, ordea, ordain legeak hori eskatzen duelako izango da. Bortxakeriak eta esklabotzak askatasunak eta zuzentasunak baino bide luzeagoa egiten dute, baina hauek haiek baino zuhurragok dira
|
beren
eraginetan. Zein arauk aginduko dio preso bati lau txakur txiki irabaztearen truk bere gorputzak jasan ez dezakeen zama bizkar gainean eraman dezan?
|
|
|
Puru bana zuten eskuetan Santosek eta Mentxuk, baina honek keaz lar betetako tximiniaren antza zuen. Irribarretsu zegoen Antonia ere, eta Joselu jabetuta zegoen besteongan nabari zen harrotasun itxurako begirada
|
berak
eragindakoa zela.
|
|
2003
|
|
|
EAJ EA koalizioak Bizkaia eta Gipuzkoan kasik oposiziorik gabe agindu ahal izango du datozen urteetan, Donostia bezalako salbuespenak salbuespen, eta bere nagusitasuna sendotu hiru lurraldeotan. Sozialistek
|
beren
eragina galdu dute, Nerbioi ezkerraldean bertan abertzaleak gailendu baitzaizkie, eta halakorik ez geneukan gure memorian.
|
|
|
Bi urte geroago, 1964an, El Español astekari frankistak ETAri buruzko erreportaje bat argitaratu zuen ETAren izena eta izaera Espainia osoan zabalduz; horri erantzunez EAJk kaleratutako txostenean, euskararen alde egindako lanari garrantzi berezia eman zion. Jeltzaleen ustez, errepublika garaian
|
beren
eraginez berpiztu zen euskara, eta Estatutuari esker eskolan, institutuetan eta Euskal Unibertsitatean euskarak tokia izan zuen.
|
|
2004
|
|
|
Konposatu sintetiko hauek gai naturalen gainetik duten abantaila nabarmena da: jatorrizkoak ez dira iraunkorrak argiaren edo airearen presentzian eta
|
beren
eragina ere laburra da.
|
|
|
Metatu nahi diren prozesuak demandatzaile berak edo errekonbentzio egile demandatu
|
berak
eragin baditu, dela bakarrik, dela auzikidetzan, orduan metaketa ez da bidezkoa izango, prozesu bakarra eragin zitekeela ulertuko delako, aurreko paragrafoan zehaztu bezala, salbu eta hori egiaztatzen denean.
|
|
|
Egia da, baina ez, haren ustez, Altubek dioen bezala eus kal idazle garbizaleen erruz, beste arrazoi batzuk ere tartekatu izan direlako baizik, batik bat hauek: bat, Errioxa, Araba eta Nafarroan, adibidez, euskal idazlerik ez zen garaian gertatu zen euskararen hondamendia; bi, hizkuntza, familian ez ezik, kalean eta eskolan ere erabiltzen baita, Nafarroan azken ho riek izan dira euskara baztertzeko bide nagusi; hiru, komunikabide idatziek ere
|
beren
eragina dute, eta hor Euzkadi eta El Día egunkariak, adibidez, gehien bat gaztelaniaz ari baitira, horiek ere «euzkera baztertu eta atzerazoteko bide rik zabalenak» gertatu dira; lau, herriari artez eragiteko, ahalik eta euskara gar
|
|
|
Altuberen okerra, funtsean, euskararen arazoa hizkuntzalaritzatik begira tura bakarrik planteatzean datza, ez baitu kontuan hartzen, horrekin batera, bes te indar soziopolitikoek ere badutela
|
beren
eragina. Hizkuntzen bizitza ez da jokatzen bakarrik familian eta herritar soilen artean, hor bereziki, nazio batek bestea zapaltzen duen testuinguru historikoan baizik, are gehiago, gure kasuan bezala, hizkuntzaren izaera politikoak duen garrantziaz inor guxi jabetu izan ez denean (227).
|
|
|
Herrialde honetan genetikoki eraldatutako produktu bat landatzeko baimena ematen den lehen aldia da. Oraingoz, Ingalaterran bakarrik izango du eragina neurri horrek, Galesko eta Eskoziako administrazioek
|
beren
eragin eremuak labore transgenikorik gabe mantentzea erabaki baitute. Britainia Handiko Parlamentuko Ingurumen Batzordeak, bere jarrera berraztertzeko eskatu zion Gobernuari, eta “arduragabekeriatzat” jo zuen erabakia.
|
|
|
Muskulu zeluletan inaktibo mantentzen den gene multzoa aktibatzeko sortu zen gene artifiziala. Gene horiek
|
berak
eragin zuten muskuluak izan behar zuten zelula amak beste zelula berri batzuk bihurtzea, “neuronen propietate biokimiko, fisiologiko eta estruktural guztiekin”. Neuronak nerbio sistemaren unitate fisiologikoak dira, hau da, haren ezaugarri diren zelulak.
|
|
2005
|
|
|
Aldiz, luma gorakorrak litosfera bero eta mehe baten azpian kokatzen direnean (Turkana lurraldean, Kenyako iparraldean),
|
beraien
eragina berehala heltzen da galdatu partzialak sortzeko behar diren sakoneretaraino eta magmak litosfera mehean erraz barneratzen dira. Ondorioz, ez da deskribatu diren moduko rift arrunt luzerik garatzen.
|
|
|
Hormonak dauzkagu substantzia kimiko horien artean. Izatez, hormonak organo edo ehunen batean sortu eta jariatzen dira, eta gero odol edo beste gorputz fluidoren baten bidez garraiatzen dira,
|
beraien
eragina gorputzeko beste atalen batean erabiltzeko. Fenomeno hori ornodunetan sistema endokrinoarekin erlazionatuta dago, zeinean guruinak baitira ondo ezaguturiko ekoizpen guneak:
|
|
|
Duela bost urte pasatxo, batera ikasten zuten lagun batzuek elkarrekin jotzea erabaki zutenean sortu zen taldea.
|
Beraiengan
eragina izan duten musika taldeak Etsaiak, Kop, Habeas Corpus eta beste hainbat dira. Bost abestitako maketa bat grabatu ostean," Zenbat urte" izenekoa da Pablo (kitarrajolea), Borja (baxua), Jon (gitarra), Urtzi (ahotsa) eta Keparen (bateria) lehendabiziko diska.
|
|
2006
|
|
|
Urretxuko The Hot Dogs! ek luzaroan ezeren truke borrokatu behar izan zuen. Azkenean, ezagutzera eman eta
|
beraien
eraginen (Stooges, New York Dolls, AC DC, Rolling Stones…) koktelera gisa bi disko bizi bizi kaleratu zituzten, baina errepideak eta azkar harremanak kaltetu eta taldea bertan behera utzi zuten. Orain dela bizpahiru urte, taula gainera bueltatu ziren pausoka, eta orain gorputzak eskatzen zien diskoa grabatu dute estudio on batean eta Kaki Arkarazorekin.
|
|
|
Infusioen aniztasuna
|
beraien
eragin terapeutikoen zerrenda bezain handia da; dena den, axolagabekeriaz hartzeak espero ez diren erreakzioak eragin ditzake organismoan
|
|
|
Izan ere, ez dira botika eta, gainera,
|
beren
eraginak biziki aldatzen dira, pertsona batetik bestera.
|
|
|
Faktore sozial daude gai honek 80ko hamarkadan gure liburuetan duen presentzia urria azaltzeko, eta faktore sozial horiek
|
berek
eragina dute90eko hamarkadako pixkana pixkanako isurian. Hasieran erran bezala, jendaldejakin batek egiten du posible gure literatura.
|
|
|
Bertuteak bertute izango dira, geure zoriontasunerako baliagarriak baldin badira; eta bertutetsuarena egitea, itxurak egiten ibiltzea? nahikoa da baldin eta horrek egiazko bertutearen emaitza
|
berak
eragiten baditu. Ondorioz, errentagarritasunera orientatutako portaera ekonomikoa (ekintza ekonomiko arrazionala) ez da etikoki baliotsua emaitza onak ematen ez baditu; portaera balioetsiko da irizpide utilitarioen bidez, hau da, gizabanakoari etekinak (edozein) emateko gaitasunaren arabera.
|
|
|
Berotze globala, gaur egungo ingurumen arazo larrienetako bat, emakumeen ikuspegitik azaltzen eta tratatzen dute “Generoa eta klima aldaketa” saileko arduradunek. Web gune honetan, gai hau ez dela prozesu neutrala planteatzen da, emakumeak askoz zaurgarriagoak direlako
|
beren
eraginetarako, baliabide naturalen mende daudelako. Horregatik, beren ustez, irtenbideak ezin dira ikuspegi neutraletik generora etorri, gaur egun egiten ari den bezala.
|
|
|
Nahiz eta prozesua ez den berdina emakume guztietan, eta horrekin lotutako arriskua edo eragozpenak asko alda daitezkeen, gaixotasun osteoartikularra, kardiobaskularra, ginekologiako minbizia, patologia neurodegeneratiboa eta nahaste psikiko eta emozionalak nagusitzen dira. Hala ere, adin talde honetan, adituak gai dira
|
beren
eraginak arintzeko mekanismoak aurkitzen saiatzeko (farmakologikoak, dietetikoak edo bizitza estilokoak). Duela gutxi, Menopausia Aztertzeko Espainiako Elkarteak (AEEM) Espainian orain arte egin den azterketa epidemiologiko handienaren emaitzak aurkeztu ditu.
|
|
|
Iñaki Zarraoa Getxoko alkatearen eta Fernando Burzako Ingurumen Arloko zinegotziaren aburuz, irailaren 17an eta 22an hainbat kale ixteak “Autorik gabeko hiriaren” astearen harira antolatuko diren aisialdi ekitaldiez herritarrei gozatzeko aukera emango die. Zarraoarentzat “helburua da, apurka apurka guk, ibilgailuen erabilera zentzuzkoagoa egiteko ardura hartzea hirietan kutsadurarik handiena ibilgailuek
|
beraiek
eragiten dutelako, hain zuzen ere”. Alkateak onartzen du herritarrek ibilgailua beti etxean utziko dutela pentsatzea gauza zaila dela, baina “ardura hartzen joan daitezen nahi dugu ahal den neurrian ibilgailurik ez erabiltzeko, bai udalerritik kanpo joaterakoan, garraio publikoa erabiliz, bai herri barrutik ibiltzerakoan, ahal den guztietan oinez joanda”, gaineratu du.
|
|
|
Lerrorik idatzi aurretik, baina, horra bigarren gutuna, lehenengoaren ildo berean baina larritasunezko doinua erantsita: ez zenekiela lehenengo mezu hura jaso ote nuen, bazitekeela postan galdu izana, eta horrek halako estutasun bat sortzen zizula, bihozminak
|
berez
eragiten zizun zorabioari eransten zitzaiona, eta ezin bizi horretatik irteteko esan niezazula zerbait, otoi, isiltasun administratiboa ere erantzuteko modu posibleen artean zegoela gogoratzeaz batera.
|
|
|
Egiazkoa zein den zehaztea eta ziurtatzea da zailtasun bakarra. Aitzitik, objektu
|
berak
eragindako hamaika sentimendu zuzenak dira. Izan ere, sentimenduak ez du objektuan benetan dagoena adierazten.
|
|
2007
|
|
|
Ez dut uste
|
berez
eragiten dutenik. Esaterako, ezker abertzaleko zenbait pertsonaren ustez eragin dugu, nik uste ordea, bake prozesua ondo finkatuta badago, eta aipatu dudan esparru sozial horretako herritarrek benetan uste badute biolentzia terroristak ez duela politikan lekurik, epaileen erabakiek are gutxiago eragingo dute.
|
|
|
Islamaren bi korronteok batzeko ahaleginak izan dira XX. mendean, baina oso azaletik landuak. Azken urteotan, xiitak indartzen joan dira, politikan muturra gehiago sartuz, eta
|
beren
eragina nabarmen handitu zen Irango iraultza egin zutenean. Libanon indartu dira eta Iraken.
|
|
|
Onerako ala txarrerako, bihotza eta barruak erabat astintzen dituen emoziorik gogorrenetarikoa da maitasuna. Eta maitasuna aldatuz doa, barruak astintzeko gai diren emozioek
|
beren
eragina aldatzen duten neurri berean. Maitasuna sentitzeko, igortzeko eta pairatzeko modu ugari daudela adierazi nahi izan dut poema sorta honetan, maitasunaren alde ezberdinak azalduz.
|
|
|
Halaber, Iraultza ostean Burke ren influentzia bulkatia erabakigarria izango da Alemanian Volksgeist kontzeptuari tankera kontserbakoi gogorra itsasteko Eskola juridiko historikoan (ez, ordea, Hegel-en filosofian, ezta Schiller-en estetikan edo Hölderlin en poetikan ere). Baina, hasieratik hasteko, kontzeptuaren jatorriarentzat pentsamendu alemanean (Alemaniara mugatu nahi dugu orain), aipagarrienak,
|
beren
eraginagatik, Montesquieu eta Voltaire izan dira zalantzarik gabe. Esan beharrik ez, bion itzelezko eragina, Alemaniaz beste, Europa osoak ezagutu duela.
|
|
|
Gaur egun gurean nagusiden lurralde nazionalismoak ez du balio nire ustez euskal nazioaren etxerik eraikitzeko, nazio identitatearen sistema eraikitzea ez delako lurralde irizpidean funtsatutako eskubide kontua, identitate nazionalaren sistema osatzen duten faktorenagusien garapena baizik. Eskubideek ez dute berez identitaterik eraikitzen; onikonenean, legitimazio ideologikoaren jokora mugatzen da
|
beraien
eragin ahalmena.
|
|
|
Kasurako, Asiako herrialdeek beren zor obligazioak estaltzeko behar zituztenfinantza maileguen iturriak, hasieran haien moneta nazionalak porrotera eramanzituzten finantza instituzio berberak izan ziren. Gurpil zoro horren ondorioz, banku komertzial gutxi batzuk aberastu egin dira erabat, gobernuen gainetik etamunduko politikaren gainetik
|
beren
eragina handituz (horien artean, hona hemenezagunenak: Wall Street eko Chase, Bank America, Citicorp eta J. P. Morgan aldebatetik, eta Goldman Sachs, Lehman Brothers, Morgan Stanley eta Salomon SmithBarney bestetik.)
|
|
|
Kontzeptuaren jatorriarentzat pentsamendu alemanean (Alemaniara mugatu nahi dugu orain), aipagarrienak,
|
beren
eraginagatik, Montesquieu eta Voltaire izan dira zalantza gabe. Esan beharrik ez, bion itzelezko eragina, Alemaniaz beste, Europa osoak ezagutu duela (hirugarren lekuan Condillac gehitu litzateke).
|
|
|
Goitik behera begiratuz, giza jarduera makroekonomiaren kupulatik aztertuz, merkatu enpresak —zuzenean edo zeharka etekinak ekarriko dituztenak— bakarrik dira gogoan edukitzekoak, aztergai. Baina giza ekintza guztiek daramate
|
berengan
eragin ekonomikoa. Askoz osoagoa eta eraginkorragoa da gizakiari berari eginiko zerbitzua, gizakiaren ekonomiari egina baino.
|
|
|
Eta akabo, joan egingo zaizu barraren beste bazterrera bezero sartu berri bati garagardoa jartzera. Bitartean pentsatzen hasten zara Josetxo mundu honetakoa ote den, zeu ere lur honetako ote zaren, ezen pentsatzen baituzu tabernara sartzen diren guztien kontuak baino nahiago duzula Josetxoren enigmak entzutea eta
|
berak
eragiten dizun kiliman hazka egiten ibiltzea.
|
|
2008
|
|
|
Bultzada agresiboa baino gehiago da; parte hartzaileei indarra damaie. Adorez eta berotuta egiten dute aurrera, entzun egin dietela eta
|
beraiei
eragiten dieten gauzen kontra eragiteko eskubidea dutela. Behin dastatu baduzu, berriro egin nahiko duzu".
|
|
|
11 Kalitatea: batzuek hierarkizazioa nagusiki idazlanek
|
berek
eragiten dutela diote.
|
|
|
Semantika faktoreek ere
|
beren
eragina izan dezakete: (16) adibidean, argudio ildoaren koherentziak eskatzen digu hurrenkera jakin bat.
|
|
|
XIX. mende hasierako autore horiek batetik kultur jardueran aritzen ziren (literatura eginez adibidez) eta bestetik politikan (hauteskundeetara aurkeztuz, etab.). Aldiz XIX. mende amaierako intelektualek, hots intelektual izena aurrenekoz erabili zutenek, politika eta kultura lotuta garatu zituzten: ez ziren normalean hauteskundeetara aurkezten edo kargu publikoak lortzen saiatzen; aitzitik
|
beren
eragina manifestuak idatziz eta gisako kultur jardueren bidez lortu gura zuten.
|
|
|
Atal honetan 19301936 epean Euskaltzaindiaren inguruan jazotako auzi jakin bat aztertuko da: sabindar gotorren itzulera eta
|
beren
eragina Akademiarengan. Kanpoeragin horretan zentratzean ikusi gabe utzi dira Euskaltzaindiaren barruan landu ziren hainbat proiektu positibo, bai eta Akademiaren bilakaera baldintzatu zuten beste hainbat kanpoeragin (askotan negatibo) ere (estatua, Diputazioen gestorak, etab.). Auzi horiek, jakina, bananbanan ikertzea lukete.
|
|
|
Hiru sektore hauekin izandako interakzioa, nolabait esan, horizontala izan zen: Azkue, sabindarrak, NafarroaGipuzkoakoak, eta Iparraldekoak, denak ziren euskaltzale, bakoitza bere ñabardurekin, eta euretako inork ez zuen botere eta autoritate hegemonikorik gizartearen gain, nahiz guztiek izan
|
beren
eragin esparruak. Aldiz Azkuek interaktuatu zuen laugarren eremua ardatz bertikalean kokatzen zen, bilbotar apaizaren gainean.
|
|
|
Azken hamarkadetan, patogenoen arteko borroka behin betiko irabazi nahi zuten substantzia ugari sartu dira merkatuan. Hala ere, gaur egungo egoera ez da espero zena, antimikrobiar askok
|
beren
eragina galdu baitute eta bakterio erresistentzia gero eta zabalduago baitago. Mikroorganismoek erresistentzia ezartzen dute, hein handi batean, antimikrobianoaren iragazkortasuna murrizten duten mutazio zehatzen bidez. Substantzia horiek gaizki erabiltzeak eraginkortasuna galtzea ekarri du.
|
|
|
Langile manipulatzaileek hasierako lehengaia kutsatzeko arriskua, elikagai gordin kutsatuak ukitzeagatik kutsadura gurutzatua edo behar bezain garbi eta desinfektatuta ez dauden gainazal, ontzi edo tresnak ukitzeagatik. Bufean, elikagaiak irauten duen bitartean, bezeroek
|
berek
eragin dezakete kutsadura. Kutsadura gertatuz gero, produktua hotzean nahiz beroan behar bezala ez mantentzeak, mikroorganismoak ugaltzeko moduko tenperatura epeletara hurbilduz gero, mikrobio karga bat eragingo du ziur aski, toxiinfekzio bat eragiteko adinakoa, batez ere esposizio denbora luzea bada.
|
|
|
Bakterio erresistentzia posiblea Mikrobioen aurkako substantziak (antibiotikoak, desinfektatzaileak edo antiseptikoak) urteetan erabili dira bakterio infekzioei aurre egiteko. Hala ere, gaur egun, antimikrobiar askok
|
beren
eragina galdu dute, eta bakterio erresistentzia gero eta zabalduago dago. Biological Hazards (Biohaz) taldeak Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA, ingelesezko sigletan) arrisku biologikoak aztertzen ditu, eta talde horren arabera, eskortako hegaztiak tratatzeko erabiltzen diren bakterioen kontrako substantziek ez dute segurtasun arazorik sortzen.
|
|
|
Kondairetan indar handiko jentilak bizi zirela azaltzen da. Istorio horiek ere
|
beren
eragina utzi dute inguruan. Horrela, gazteluaren haitzean dagoen zuloari Jentilen Labea esaten diote.
|
|
|
XII 4 ataletan zehar filosofoak azaltzen du zein zentzutan baiezta daitekeen gauza guztien osagaiak eta printzipioak berberak direla: a) materia, forma, forma gabezia eta mugimenduaren kausa unibertsalki berberak diren eta
|
beren
eragina gauza guztietan antzeko eran gauzatzen den neurrian (cf. XII 4 passim eta 5, 1071a29); b) errealitate akzidentalak substantziaren menpe dauden eta, ondorioz, substantzien printzipioak eta kausak errealitate ororen printzipioak eta kausak diren neurrian (cf.
|
|
2009
|
|
|
Bestetik, aldaketa hau euskal jendartean gertatutako pertzepzio aldaketarekin lotzen zuen orobat: " faktore sozial begi bistakoak daude gai honek (euskal gatazkak) 80ko hamarkadan gure liburuetan duen presentzia urria azaltzeko, eta faktore sozial horiek
|
berek
eragina dute 90eko hamarkadako pixkana pixkanako isurian". Baina halaber, ñabardura bat gehitu zuen, alderantziz ere gertatzen dela azpimarratuz; alegia, literaturak jendartearen ikusmoldea aldarazten duela maiz, eta gainera, aurreikuslea izan daitekeela.
|
|
|
Aita kalonjearenak ez ziren konplimenduzko hitzak? konplimenduzkoak ere izan zitezkeen arren, bazkari onak eta dijestio hobeak beti baitute
|
beren
eragina gorputz arimen egoeran. Reginak irri zabala egin zion aita kalonjeari, ez guztiz zabala haatik, apur bat lotsa ere bazelako, ausaz; gero, lotsa apurra gainetik kentzeko asmotan edo, seme alabei begira jarri, eta halaxe mintzatu zen:
|
|
|
Baldintzapen klasikoan edo Paulov-en baldintzapean, aldez aurretik erantzun ez baldintzatua (korritu) eragiteko gauza ez denestimulu batek (tonua) erantzun hori sortzeko ahalmena edukiko du. Horretarako, denbora batez estimulu ez baldintzatuak (tonua) erantzun ez baldintzatua
|
berez
eragiten duen estimuluarekin (shock a) asoziaturik agertu behardu.
|
|
|
Zerga politika hobetzeko beharra: ulertzeko eta kudeatzeko errazagoak izan behar dira zergak, ekonomia jarduerarekin, ahal den neurrian, neutralak, eta
|
beraien
eragin eta ondorioak ondo aztertu behar dira zerga berriak ezarri aurretik edo indarrean dauden zerga arauak aldatu aurretik.
|
|
|
Zerbitzarien konfigurazio fitxategiak aldatzean dautza. Eraso hauek sailkatzeko irizpide bat
|
beraien
eragin eremua izan daiteke:
|
|
|
|
Berengan
eragina duten eskubideen eta egoeren informazioa jasotzeko eskubidea.
|
|
|
|
Berengan
eragina duten neurriek izaera hezitzailea izateko eskubidea.
|
|
|
Klima aldaketak
|
beraiei
eragingo dizkien kalteez ohartarazi dute indigenek
|
|
|
Aita kalonjearenak ez ziren konplimenduzko hitzak... konplimenduzkoak ere izan zitezkeen arren, bazkari onak eta dijestio hobeak beti baitute
|
beren
eragina gorputz arimen egoeran. Reginak irri zabala egin zion aita kalonjeari, ez guztiz zabala haatik, apur bat lotsa ere bazelako, ausaz; gero, lotsa apurra gainetik kentzeko asmotan edo, seme alabei begira jarri, eta halaxe mintzatu zen:
|
|
|
Baina ez dira bakarrak, horiek bakarrik ez baitute esplikatzen guztia. Berriro ere marxisten hitzak baliatuz, esan dezagun" baldintza subjektiboak" ere izan ohi direla" baldintza objektiboak" dauden tokian, eta
|
beren
eragina ez dela, gainera, makala izan ohi. Esan dugunez, esparru publikoan hazi da erabilera, hots, herri aginteen bultzada zuzena gertatzen den eremuan; esparru pribatuan, ordea, ez da hazkunderik gertatu, hots, norberaren erabakia gailentzen den esparruan, ez du hobera egin euskararen erabilerak. Ondorioa bistan da, gure irudiko:
|
|
2010
|
|
|
Etorkinen gaia premiazkoa bilakatu da Barack Obama presidentearentzat, besteak beste, azaroan Diputatuen Ganbera eta Senatuaren heren bat berritzeko hauteskundeak egingo dituztelako. Zenbait estatutan hautesleriaren portzentaje handia direnez, hispanoak oso garrantzizko bilakatu dira, eta ikusi dute AEBetako politikan
|
beraien
eragina handitu dezaketela.
|
|
|
Euskara asko gustatzen zaidan hizkuntza bat da, baina azken urte hauetan asko galdu dudala nabaritu dut, bakarrik eskolan erabiltzen dudalako, eta hori aldatzea gustatuko litzaidake. euskararen egoera higatuago dagoen eskualde horietan euskaldunen dentsitatea %50etik behera dago (ultzaman [alkotz eta iraizotz] %50 inguru euskaldun eta altsasun %20). aurreko herrietako hiztunen bizipenekin antzekotasun handiak badira ere, ultzama eta altsasuko gazte horien adierazpenetan hasten dira sumatzen eremu erdalduneko gazteek maiz azalduko dituztenak: ...uzoko giro euskaldun petoa izan duten gazteak. baina familia euskaldun ez osoak ere badira, bertikalki —belaunez belaun— euskararen eten jarraipenaren haustura loturak izan dituztenak eta horizontalki —belaunaldi berekoen artean— euskara dakitenak eta ez dakitenak dituztenak (bikotekideen artean, adibidez). eremu euskaldunean aspaldian erdaldundutako herriak ere badira oraindik
|
beren inguruan
eragin erdalduntzailea dutenak (elizondo adibidez). oro har, azken 20 urteotan euskararen egoerak hobera egin du, belaunaldi gazteak aurrekoa hobetu du eta horretan familia ez ezik, ingurunea ere (eskola bereziki) funtsezko eragingarriak izan dira. gure gazteak bezalaxe, ipar mendebaldeko 25 urtetik beherakoen gehien gehienak euskaldunak ditugu (leitzaran urumealdean, Malerrekan eta bortzirietan ... 1 atalean aipatu bezala, kale neurketek eta inkesta soziolinguistikoek Mendialdeko gazte horien euskararen erabilera positiboki nabarmendu dute, gazte anitzek adinkideekiko harremanak euskaraz eratu baitituzte. euskal gazteen hizkuntza erabilerari eragiten dioten faktoreen gaineko ikerketa batek (Soziolinguistika klusterra et al. 2009) iradoki duenez, faktore horien arteko elkarreragina konplexua bada ere (maila indibidualean, mikrosozialean eta makrosozialean), agerikoa da haurtzaroko hizkuntza bizipenek eta ohiturek, elebidunen hizkuntza gaitasun erlatiboak eta hizkuntzaren pertzepzioek, bertzeak bertze, duten garrantzia.
|
|
|
IV Mapa Soziolingüistikoa. kultura Saila. hpS. eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia.Vitoriagasteiz. larraÑaga, n. (1996). Euskalerriko gaztetxoek euskararekiko dituzten jarrerak eta
|
beren
eragina euskara ikasi eta erabiltzean. tesi doktorala, deustuko unibertsitatea, bilbo.
|
|
|
Gogoeta irekiaren ondorengo txostena, Vitoria gasteiz: eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzua. eusko Jaurlaritza, 2008, IV. Inkesta Soziolinguistikoa, 2006 eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia, Vitoria gasteiz. larrañaga, n., 1995, Euskalerriko gaztetxoek euskararekiko dituzten jarrerak eta
|
beren
eragina euskara ikasi eta erabiltzean. argitaratubako doktorego tesia, deustuko unibertsitatea, bilbao.
|
|
|
Beste hiru instantzia horiek (populazioaren hazkunde moldea, lurralde antolamendua eta lan esparruaren ordenazio berria) izan dira, azken mende laurden honetan, EAEko hizkuntza politikaren parametro askoren eragile nagusiak.
|
Beren
eraginaren nagusitasuna areagotu egingo da, itxuraz, hurrengo mende laurdenean.263
|
|
|
– Lurraldearen antolakuntza eta artikulaziorako oinarrizko elementuakezartzea
|
beraien
eragin esparruetan.
|
|
|
Abantaila horiek oso zabalak dira eta berrikuntza zein prestakuntza sistemetatik hasi eta antolakuntza sozial, instituzionaleta militarreraino hel daitezke. Batez ere, jatorrizko herria Mendebaldeko herriaberatsa denean sortzen dira aipatutako abantailak, besteak beste, herri haueknazioarteko arauak defini baititzakete eta
|
beren
eragin ekonomikoa mundukoeremura zabal baitezakete.
|
|
|
Oso garapen maila desberdineko ekonomien partehartze bateratua ekarri duen erregionalismo berri honek bi zutabe nagusi ditueuskarri: alde batetik, Hegoko herrialdeen interesa errenta maila altuko merkatuetan eta oraindik zorrotz babestutako zenbait sektoretan euren esportazioensarrera errazteko; eta bestetik, Iparreko ekonomia industrializatuen egitasmoa
|
beraien
eragin zonak indartu eta formalki lotzeko merkataritza libreko akordioenbitartez hazkunde ekonomikorako potentzialtasun handia duten herrialdeekin.Eredu horren lehenengo kasu argia aurretik aztertutako NAFTA TLCAN izenekoaizan zen, AEBetako gobernuaren eskutik Amerikako kontinente osora zabaltzekoaukera eskaini duena.
|
|
|
Osagai emozionalari dagokionez, biktimarekin erlazionatuta dauden emozio asko agertzen dira, bai subjektu bai objektu. Horrela, kontuan hartzen dira, biktimak eduki ditzakeen emozioak zein
|
beraiengan
eragin dezaketenak. Haiek lotuta daude indarkeriaren ondorio diren minarekin eta sufrimenduarekin, beldurrarekietnaizuarekin, etadefentsarikezarekin.Aldiberean, tristura, inpotentzia eta amorrua agertzen dira, indarkeria egoerak sortutako emozio gisa.
|
|
|
Dena den, jakina, mikroskopioak ustekizun duen usteen bilduma okerra izango balitz, orduan oker horrek eragina izango luke egiten ari garen ikerketan: gurutzegraman egiten diren zuzenketek gurutzegrama osoan barrena barreiatzen dute (edo barreia dezakete)
|
beren
eragina. Baina hori ez da gurpil zoro bat.
|
|
|
Hain izan zen handia arrakasta, ezen metropoliak puritanismo honen aurkako neurriak zabaldu baitzituen. Puritanoek antolaketa kongregazionista (hierarkia ahulekoa) aukeratu zuten eta parte hartze politiko mugatua ezarri zuten
|
beren
eragin eremuetan, hots, soilik elizen partaideek zuten boto eskubidea. Honen aurrean Ingalaterrak aipatutako Tolerantzia legea indarrean ezarri zuen.
|
|
|
Eskolak zabaltzen ari ziren herrietan eta
|
beren
eragina gero eta nabarmenagoa zen.
|
|
2011
|
|
|
Espainiako Ligako zauriak sendatzeko asmoz zelairatuko dira gaur Reala eta Athletic Anoetan, denboraldiko neurketarik erakargarri eta berezienetarikoan. Aproposena ziur, partidaren nortasunak
|
berez
eragingo lukeen baikortasun bultzadagatik ez ezik, geldialdi aurreko garaipenak ere ezin baliagarriagoak baitira futbolaz soilik hitz egiteko. Lasaitasunaren aterpea eraikitzen jarraitzeko puntuz puntu Zubietan eta Lezaman.Realak Mallorcako (Herrialde Katalanak) urratuak josi behar ditu derrigorrean.
|
|
|
1996 urtean, Nekane Larrañaga soziologoak Euskal gaztetxoen euskararekiko jarrerak eta
|
beren
eragina euskara ikasi eta erabiltzean izenburua zuen doktorego tesia aurkeztu zuen Deustuko Unibertsitatean (Larrañaga, 1996). Tesi honetan, teknika kuantitatiboak (inkesta) eta kualitatiboak (eduki azterketa) nahasten ziren, 13/ 14 urtetako gaztetxoek euskararekiko zituzten burubideak neurtzeko.
|
|
|
Larrañaga, N. (1995). Euskalerriko gaztetxoek euskararekiko dituzten jarrerak eta
|
beren
eragina euskara ikasi eta erabiltzean. (doktore Tesia). Bilbo:
|
|
|
errealitateari gure posiziotik begiratu behar diogu, ez besteen posiziotik. Hori egiteko zailtasunak kultura gutxitu bateko izateak
|
berak
eragiten ditu, botere politikorik ez duen eta masa komunikabide gehienak bere esku ez dituen kultura gutxituko kide izateak? .
|
|
|
Bigarren Mundu Gerratik ihesi, joera artistiko ezberdinetako pintore eta eskultoreak izan ziren Ipar Ameriketako bidea hartu zutenak, batez ere, surrealistak eta espresionistak.
|
Beraien
eragina nabarmena izan zen AEBetako pintura abstraktuan. Bilbon aurkezten diren artelan gehienak" Espresionismo abstraktua" mugimenduan sartzen dira.
|
|
|
Une honetan kulturgintzak giro arras politizatua bizi du. Talde politiko bakoitzak bere plataformak sortzera jotzen du edota, jadanik, daudenetan
|
beren
eragina izaten ahaleginduko dira. Polarizazioak gertatuko dira argitaletxeen artean, Lur eta Irakur Sail en artean bezala, arrazoi ideologikoengatik, edota zatiketak, familia politiko berekoen arteko Etor eta Gero ren kasuan bezala, euskara ereduari buruzko borrokarengatik (Iztueta, 2001:
|
|
|
71) aipamen performatiboen benetako magia «ministerioaren misterioan» datza, hau da, autoritatearen delegazioan. Era berean sinbolismo erritualak ez luke
|
berez
eragingo, bakarrik delegazio hori irudikatzen duen neurrian (antzertiaren zentzuan).
|
|
|
Adingabeen %28, 5 gizonezko erretzaileen ondorengoak ziren, %20, 7 ama erretzaileenak eta %11, 9 erretzaileenak. Tabako kea etxean American Heart Associationen “Circulation” lanean argitaratu den azterlan honen ondorioetan, adituek uste dute gurasoen tabakismoa faktore independentetzat hartzen dela, eta horrek
|
berak
eragin dezakeela haurren presio handia. Horri beste ingurumeneko eta familiako batzuk gehitzen zaizkionez, espezialistek ohartarazi dute garrantzitsua dela adingabeei kerik gabeko inguruneak eskaintzea, bai etxean, bai leku publikoetan.
|
|
2012
|
|
|
– Gorputz geneukan Mike Todd (eta ez dakit hemengo Cervantes zale porrokaturen arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan)
|
berak
eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean (ZIN: 181).
|
|
|
– Gorputz geneukan MikeTodd (eta ez dakit hemengo Cervantes zale porrokatuaren arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan)
|
berak
eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean. (ZIN:
|
|
|
– Gorputz geneukan MikeTodd (eta ez dakit hemengo Cervantes zale porrokaturen arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan)
|
berak
eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean. (ZIN:
|
|
|
– Gorputz geneukan Mike Todd (eta ez dakit hemengo Cervantes zale porrokaturen arao biraoek ez ote duten horretan parterik izan)
|
berak
eragin zuen izena bezain kostu handiko film hau aurkeztu digutenean. (ZIN:
|
|
|
GERMAN. Erabaki guztiek dute
|
beren
eragina. Batzuetan onerako, baina baita txarrerako ere.
|
|
|
Hori da jokabideetan borondatezko aldaketa bultzatzeko oinarria. Autoestimu handia dutenek hobetzeko gaitasun handiagoa dute, eta inguruneko ohitura kaltegarriek
|
berengan
eragina izateari uzteko joera txikiagoa dute. –
|
|
|
bezala ulertzen da, militarrak edo zibilak diren pertsonak, traumatismo baten ondorioz, gaixotasun bat edo beste nahasketa edo izaera fisiko edo mentalezko ezgaitasuna dela eta, mediku laguntza edo zaintza behar dutenak eta borroka egintza oro egiteari uko egiten diotenak.Esangura horiek ere aplikagarri dira erdi urrenean dauden emakumeei, jaio berriei eta berehalako mediko laguntza edo zaintza beharra duten beste pertsona guztiei, esaterako, elbarriak eta haurdun dauden emakumeak, eta borroka egintza oro egiteari uko egiten diotenak; b), itsasoan galdutakoak? bezala ulertzen da, militarrak edo zibilak diren pertsonak, itsasoan edo beste ur batzuetan arrisku egoeran aurkitzen direnak,
|
beraiei
eragiten dien ezbehar baten ondorioz edo garraiatzen zituen itsasontzi edo aireontziari eragiten dioten ezbehar baten ondorioz, eta borroka egintza oro egiteari uko egiten diotenak.Pertsona hauek, borroka egintza oro egiteari uko egiten jarraitzen duten bitartean, itsasoan galdutako pertsona bezala kontsideratzen jarraituko dira salbamenduak irauten duen bitartean, Hitzarmenekin edo Protokolo hon... gisa ulertzen da, gatazkan dagoen alderdietako batek e) atalean zerrendatutako osasun zereginetara soilik aritzen diren pertsonak, edo osasun unitatearen administraziora edo funtzionamendura edo osasun garraiobideen administraziora aritzen direnak.Halako zerbitzuetan jarduteak izaera iraunkorra edo aldi batekoa izan dezake.Esamoldeak bere baitan hartzen ditu: i) osasun langileak, militarrak edo zibilak izan, gatazkan dagoen alderdi batekoak direnean, I eta II. Hitzarmenetan aipatutakoa barne, bai eta babes zibileko erakundeena ere; ii) Gurutze Gorriaren Sozietate nazionalen (Ilargi Erdi Gorria, Lehoiarena eta Eguzki Gorria) eta gatazkan dagoen alderdi batek behar bezala onartu eta baimendutako bestelako borondatezko laguntza erakunde nazionalen osasun langileak.iii) 9 artikuluko 2 paragrafoan aipatutako unitate edo osasun garraiobideen osasun langileak; d), erlijio arloko langile?
|
|
|
Plazaratutakoen artean batzuk soilik, garrantzia eta jarraipena emanez, epe luzeetarako agenda gai bihurtzen dituzte; eta gai horiek identifikatzeko eta interpretatzeko kokatze edo marko bereziak eraikitzen dituzte albisteen tratamenduen bitartez. Hedabideen pauso horiek guztiek
|
beren
eragina dute gizartearen iritzi publikoan: alegia, gizarteak berak gaiari zelako garrantzia ematen dion eta komunikabideen eskutik ezagutu duen gertakizun hori nola interpretatzen duen.
|
|
|
Hala, tratamenduen arteko konparaketak egitean, bi prozedura erabili ziren: batetik, neurketa bakoitzean lortutako puntuazio zuzenak erabili ordez, neurketa batetik bestera zegoen diferentzia erabili zen; eta bestetik, puntuazio zuzenak konparatu ziren ANCOVA analisiaren bidez, hasierako puntuazioak kobariante bezala erabiliz
|
beraien
eragina kontrolatze aldera.
|