|
2000
|
|
|
Oro har, estresa hobetoeramaten dute, estres egoeren ondoren aisago birsendotzen dira eta ingurunearimalgotasun handiagoz egokitzeko gauza dira.
|
Beren
gurasoengan egokia zenerregulazio eta kontrol afektiboaren oinarria izan dutenentzat, harremanak baliohandiko den zerbait eta plazer iturri modura kontsideratzen dira. Besteen beharradutenean, eskatu egiten dute, balio pertsonalaren irudi positiboa baitaukate, etamerezi duela uste baitute.
|
|
|
Irratia ere ez nuen piztu, gogoa nire xedetik barreia ez ziezadan. Barne patioa zalapartatzen zuten haur logaletuak nire begi paretik desfilatu ziren, banan banan,
|
beren
guraso birika handiekin batean. Aise ere geroago begietsi nuen lehenbiziko bikoteen irteera.
|
|
|
Katarroa, eztula, belarriko mina; ez; bost urteko errebisioa tokatzen zitzaion. Itxarongelan, bi haur
|
beren
gurasoekin, eta bi gizaseme adintsu (haiek, oftalmologoarenera), zain.
|
|
2001
|
|
|
Zentro hauek irekiak dira, hau da, nahi duten haurrak joan daitezke eta nahi duten denboraz, baina
|
beraien
guraso edo arduradunekin; ezin dira bakarrik gelditu. Doakoak dira.
|
|
|
4 gurasoen bizimoduan nola ikusten duten zuek etxean zuek
|
beraien
guraso zareten
|
|
|
Euskararen erabilera orokorrean aldagai ezberdinek duten eragina ikusita, euskara erabilera altua dutenen perfil soziodemografikoa, soziolinguistikoazein psikosoziala egin da. Subjektu horiek Gipuzkoan eta euskaldunen proportzioa%40 baino gehiagokoa den herrietan jaio eta bizi dira; euskara dute lehen hizkuntza
|
beren
gurasoek ere, edo gutxienez horietako batek; gurasoak Euskal Herrian jaioak dituzte; euskararen erabilera altua dutenen artean, emakumezko gehiago daude gizonezkoak baino; subjektu horiek euskararen ezagutza maila altua dute, baita beren inguruko pertsonek ere (gertuko eta urrutiko sarea); euskararekikoeta euskaldunekiko jarrera positiboa erakusten dute; horrez gain, euskaldunei etaerdaldunei bur...
|
|
2002
|
|
|
Harrezkero, askotan izan gara elkarrekin, aski ongi ezagutzera iritsi arte. Idazle honek, Olga bezalako neska mutil askoren historiak ezagutu ditu oso gertutik, eta baita
|
beren
gurasoek jasaten dituzten une gogor bezain txundigarriak ere. Eta Maria Dolors Salatek liburu hau idazterakoan, sufritzen ari diren gizon emakumeak gogoan, beste batzuen sufrimendua ekiditea izan baldin bazuen helburu, nirea, berak arlo honetan duen ezagutza oinarri harturik, euskal gizarteari ekarpen xume hau egitea izan da.
|
|
|
Izan ere, nire ustez, ez zen nire errua gurasoek ni heterosexualtzat jotzea. Hortaz, ez niela kontatu behar ondorioztatzen nuen, ni bezalako mutil askok
|
beren
gurasoei neska batekin ateratzen ari direla kontatzen ez dieten moduan. Jakina, zuetako askok pentsatuko duzue hori ez dela justifikazioa, ea noizbait norbaitek mutil batekin ikusi nautela kontatzen badie, haientzat oso gogorra izango dela argudiatuko duzue.
|
|
2003
|
|
|
Gure honetan 35 edo 40 urtez beherakoek
|
beren
gurasoekin konektatzen dute.
|
|
|
Gaur egun, arrazoi horregatik esku hartzen duten hamar pertsonatik zazpi adingabeak dira, eta belarrien zuzenketa (otoplastia) biztanleriaren sektore horrek gehien eskatzen duen kirurgia da, Kirurgia Plastikoaren, Konpontzailearen eta Estetikoaren Espainiako Elkarteak (SECPRE) emandako datuen arabera. Are gehiago, 6 edo 7 urterekin haurra bere kanpoko irudiaz ohartzen denean, haurrak
|
beren
gurasoei ebakuntza egiteko interesa adierazten hasten dira. Francisco Giraldok, Malagako Carlos Haya Ospitale Konplexuko zirujau plastikoak, berretsi du 18 urtetik beherakoen arteko esku hartze ohikoena belarrien kirurgia dela.
|
|
|
Untxiak dira, zozoak, enarak, doministikuak eta baita letxuzak eta belatz txikiak ere, kaskoitik atera berriak, egun gutxirekin edo hegan egiteko zorian, habiatik erori eta aurrera egiteko laguntza behar dutenak. GREFAko Fernando Garcések azaldu duenez," ekaitz baten haizeak edo anai arrebek
|
berek
gurasoen janaria hartzeko bultzadek pollueloak lurrera erortzea eragiten dute". Beste batzuetan, eskuak lotsatu eta suntsitu egiten dituzte.
|
|
|
Denbora ustekabean pasatu zitzaidan, eta konturatu orduko bi semeak, Inaxio eta Andres, ezkonduta eta beren lurraldetik kanpo joanak ziren euren bizia egitera. Hasieran bai, kartak idazten zizkiguten, telefonoz deitu, bisitatzera etorri... baina urteak pasa ahala, poliki poliki,
|
beren
gurasoez aldentzen joan ziren. Hori gutxi balitz, emaztea, leuzemia gaixotasunaren ondorioz, lurpean sartu beharra izan nuen, eta ez lur ez zeru geratu nintzen.
|
|
|
katolizismo estuak, zorro  tzak, giza kontzientziak eta jokabideak hurbiletik kontrola  tzen, itotzen, jarraitzen zuen. Bidaia honek, beraz, ez gaitu hain urrunera ere eramaten, eta gaur egungo gazte askori zeharo arrotza egiten bazaie ere mundu hori, ez zaie, ez, hain ezezaguna egingo
|
beren
gurasoei edo, gutxienez, aitona amonei. Â" Bekatu" kontzeptua beren hiztegi, pentsamolde eta kontzientzietatik zeharo desterratu duten belaunaldi berriek nekez irudika dezakete nolakoa zen nozio horrek goitik behera bizkarrezurtutako jendearen bizimodua. Horregatik," arima" edota" heriotza" ri buruzko diskurtso publikoak ia desagertu diren garai honetan, bidaia honekin horietaz pentsatzea herritar guztien eguneroko eginkizuna zen sasoietan murgildu nahi nituzke irakurleak.
|
|
|
Los maldicientes para expiar vuestras malas palabras; los inocentes a fin de obtener perdón para los blasfemos". Gero haurrak biltzen zituen eta
|
beren
gurasoen erruengatik barkamena eskatzeko agindu ondoren, pertsona heldu biraogileen jazarle izaten erakusten zien; horrela âJerónimo Lópezen eraraâ,"  ¡ Viva Jesús! Bese V. la tierra" oihukatu eta biraogileak lurrari muin egin ziezaion lortu behar zuten haurrek.
|
|
|
Jakingarria da benetan adierazpen luzean agertzenduen euskararenganako atxikimendua. " Seme onek
|
beren
gurasoen ondare kutunarekiko atxikimendu sakon eta amultsua" sentitzen zutela euskararen alde, zioten Nafarroako agintariek. Errege Antso Jakitunaren ahoan jarriohi den lingua navarrorum esaera zaharra goraipatzen du gero, egiari aitorpena egiten diola aitortuz, denboren aldae rek ez dezaten inoiz horren edukia ilundu.
|
|
2004
|
|
|
Patxi Altunak hori uste du: . Nire garaian herriko gehienek euskara bakarrik zekiten, eta haiek
|
beren
gurasoengandik orain dela ehun urte baino gehiago hitz egiten zen euskara zekiten, eta ona. Oraindik ere badira horrelako batzuk, baina nahasketa handia dago?. 577 Euskara on hura ezarian ezarian ahitu eta ihartu egin da euskaldunaren mintzoan, interferentzien erasoak erauzi egin dio orduko euskaltasunari zerion sena:
|
|
|
Hil ez direnean, maiz gertatu dena, behin betiko markaturik gertatu dira, gizagabeturik maizenik. ...egingo luketen handitu ahala, inorekin hitz egin gabe haziz gero," agindu zien neskameei eta inudeei esnea eta ditia emateko haurrei, berauek garbitzeko eta bainatzeko, baina laztanik ez xerarik ez egiteko, ezta hitzik ere ez egiteko; jakin nahi baitzuen haurrek, handitu ahala, hebraieraz hitz egingo ote luketen (hura izan baitzen lehen hizkuntza), ala grekoz, ala latinez, ala arabieraz, ala
|
beren
gurasoen hizkuntzaz. Baina alferrik ahalegintzen zen, zeren haur guztiak hiltzen baitziren". 26
|
|
|
Psikologia eskuliburuetan ezaguna da rhesus motako tximino jaioberri batzuekin eginiko esperientzia gogorra bezain ikusgarria. Haurren eta
|
beren
guraso edota ohiko zaintzaileen arteko atxikimendua hobeki ezagutu nahirik, Wisconsin go Unibertsitateko Harry Harlow psikologoak erabaki zuen tximino batzuez baliatzea ikusteko noraino lotua zegoen elikaduraren beharra atxikimenduaren prozesuari, psikologo askok uste baitzuten elikadura zela funtsean edo gehienbat atxikimendu prozesua sorrarazten eta eragiten zuena. Tximinoak jaio bezain pronto beren amengandik bereizi eta bi" amaorde" artifizial ezarri zizkien laboratorio batean.
|
|
2005
|
|
|
Pertsonak pasaportearekin, bisadoarekin eta zenbaitetan txertoekin iristen badira, animaliak liburu batekin etortzen dira. Bertan idatzita dator zein diren
|
beraien
gurasoak, zein bere albaitaria, zein txerto hartu dituen, zer jan duen... Animaliak garraiatzeko neurriak ere ugariak eta zehatzak dira.
|
|
|
Era berean, debekatuta daude merkataritza praktika oldarkor deiturikoak: kontratua sinatu gabe kontsumitzaileak lokaletik ezin duela alde egin uste izatea; kontsumitzaileari uko egin arren, etxez etxeko promozioak egitea; eskatu gabeko propaganda etengabe bidaltzea telefonora, faxera edo posta elektronikora; haurrei dei egitea,
|
beren
gurasoei produktuak eros diezazkieten konbentzitzeko, edo kontsumitzaileak saria erosi gabe irabazi duela uste ez izatea. Oro har, zuzentarau berriaren arabera, engainagarria eta, beraz, debekatua izango da beste modu batera egin ez zuen erosketa bat egitera bultza dezakeen eta produktuari bere jabetzako ondasunak egozten dizkion praktika.
|
|
|
Orain, zientzialari horiek antzeko esperimentuak egin ahal izango dituzte gizakiekin, Erresuma Batuko Giza Ongarritze eta Enbriologia Agintaritzak baimendu ondoren. Teknika hori etorkizunean gaixotasun mitokondrialak dituzten haurrak ez jaiotzeko erabiliko balitz, haurtxoak
|
beren
gurasoen antzekoak izango lirateke eta ez obulu osasuntsuaren emailearen antzekoak. Estatu Batuetan, adituek 2001ean jakinarazi zuten 15 haur beren amen gaixotasunetatik libratzea lortu zutela, baina nukleoa transferitu ordez ooplasma osasuntsu bat obuluaren zitoplasma – injektatu zuten gaixotasun mitokondrikoren bat zuen obuluan.
|
|
2006
|
|
|
– Familia heteroparentalen antzera, familia homoparentalek ere ez luketearazorik izango identifikazio irudiak ezartzeko orduan, kontuan izanik, elkarreragin aske eta tolerantea beste eragileengandik (alegia, ikastetxekoirakasle zein ikaskideengandik, adiskide nahiz
|
beraien
gurasoengandik, etahedabideetatik) jasotzea ezinbestekoa dela.
|
|
|
Kontaktua are intentsuagoa da bietako bat ezkongabea denean edo seme alabarik ez duenean. Lehia arazoak berrager daitezkeneba arrebek
|
beren
gurasoez nola arduratu antolatu behar dutenean, azken horiekberen kabuz bizitzeko gai ez direlako. Zahartzaroan neba arreben arteko harremanaren berraktibazio garrantzitsua gerta daiteke, bereziki ezkongabe edo alargundiren eta seme alabak etxetik kanpo dituzten pertsonen kasuetan.
|
|
|
Ziur asko, gaitasun handien garapenean laguntzen duten familien ezaugarrigarrantzitsuenetako bat, familia berean haurraren gaitasun edo trebetasunarenzaletasun berdinak egotea da (Feldman eta Goldsmith, 1991). Badirudi errazagoadela haurrek
|
beren
gurasoek baloratzen eta onartzen duten aktibitate bat egitea; horretaz gain, gurasoek aktibitate horietarako irakasleak, tutoreak eta beharrezkomaterialak eskaintzen dizkiete beren seme alabei, eta horrela ikaskuntza edo garapen hori bultzatzen da (Piirto, 1994); gainera, haurraren gaitasun horren garapenaren garrantzian zentratzen diren familiak dira (Feldman eta Goldsmith, 1991). Esate baterako...
|
|
|
Haur hauek lanak hasi egiten dituzte baina amaitu ez,
|
beren
guraso etairakasleengandik errefortzu negatiboak jasotzen dituzte sarritan, beren buruarenkontzeptua jaitsi egiten da eta lagunartean jasaten duten bazterketa islatzen dutesoziogramek. Gaitasun intelektual altua dutenek emaitza normalak eduki ditzakete, arreta handirik jarri gabe ere, baina eginkizunek gero eta kontzentrazio handiagoaeskatzen dutenean, eskola porrota gero eta nabarmenago gelditzen da.
|
|
|
Neska koskorra nintzelarik, mutilek eta gizonezkoek nahi zutena egiten zuten nirekin. Ezkutuan, hori zen
|
beren
guraso edo emazteek eta baita nire amak ere eskatzen zuten bakarra. Eta hartatik zerbait lotsagarririk gertatzen bazen, banekien neu izango nintzela erruduna, ezetz esaten ez jakiteagatik, edo behar bezalako neurriak ez hartzeagatik, edo auskalo zergatik.
|
|
|
Ez dakit posible ote den hondamendi handiagorik imajinatzea, baina zinez diotsuet, hau ez da txiste txar bat, hau benetan gertatua da. Pentsa ezazue herri horretako umeengan eta
|
beraien
gurasoengan.
|
|
|
Hurrengo hamarkadetan espainiar nazionalismoa frankismoarekin berdindu ohi zen eta, ondorioz, sustrai liberaleko nazionalista espainolak unibertsalismo antinazionalistaren zazpigarren zerura propultsatuak izan ziren; gaur egun gehienek oraindik han diraute, nazionalismo ororen (eta batez ere euskal nazionalismoaren) kontrako aldarrikapen barregarriak jaurtiz,
|
beren
guraso intelektualak lotsagorritzeko modukoak. Baina agian gure lana da beren inkoherentziak salatzea.
|
|
2007
|
|
|
Ez dakit oso ondo zertan zebiltzan beste guztiak: bakarren bat gurasoekin beraneatzen, kanpoan, gaur normalena den hori ohiz kanpoko kontua izaten baitzen garai hartan; besteren bat udalekuetan edo barnetegi batean ikasten; eta gehienak
|
beren
gurasoen herrietara joanda.
|
|
|
|
beren
gurasoekin batera eta atsegin handiz, beren ezkontzara gonbidatzen zaituzte
|
|
|
Ontogenesia izenekoan, berriz, haurrak bere gizarteko ISak eskuratzen ditu.Haurrak
|
beren
gurasoen, irakasleen, anai arreben eta besteren ISen araberaeraikitako gizarte mundu batean jaiotzen dira, eta IS horiek egituratzen dituztepertsona horiek haurrekin dituzten eragin trukeak. Haurrek beren gizartean daudenISak eskuratzen dituzte, gizartean aktore aritzeko gaitasuna garatzen dutenean.
|
|
|
Haurren jokabidea aztertzeko behaketa naturaletan, berriz, honako hau egiaztatu da: bi urteko haurrek
|
beren
gurasoei zein anai arrebei txantxak egin eta ziriasartzen dietela. Nire semetxoak, adibidez, bi urte eta erdi zituela, askotan objektubat eskaintzen zidan. Tori ama!?
|
|
|
Beharrezkoa da, halaber, gurasoek adibidearekin iragartzea. «Gurasoen jarrera oso garrantzitsua da, haurrek
|
beren
gurasoak imitatzeko joera baitute, eta haiek barazkirik jaten ez dutela ikusten badute, haiek ere ez dute hori egin nahi», azaldu du Cookek. Erreakzio primitiboa Haurrak bi urtetik aurrera hasten dira elikagaien neofobia agertzen, eta, kasurik larrienetan, helduarora arte luza daiteke.
|
|
|
Mutiko normal batean, limurtze neurriek lehentasuna izan behar dute hertsatze neurriek baino. Ikerlanean egiaztatu dugunez, nerabeek balioesten dute
|
beren
gurasoak haietaz fidatzea, eta normala iruditzen zaie gurasoen kezka, kontrola eta interesa, nahiz eta pixka bat gogaitzen dituen. Ikerkuntzan, halaber," ebakitzeko eta itsasteko" nerabeen arteko hedapena ere islatzen da, oso aldaketa txikiak eginez, bilatzaileetatik edo Wikipedia bezalako entziklopedietatik abiatuta eskola lanak egiteko.
|
|
2008
|
|
|
Antzeko umeak imajinatu nituen goiz batean
|
beren
gurasoen eskutik Argia ikastolako atera heldu eta mezu hura irakurtzen: zer sentitu ote zuten?
|
|
|
–
|
Beren
gurasoen garaiko kontuak aipatzen dizkiet nire ikasleei eta Erdi Aroaz ari naizela uste dute. Garai urrun bateko heroi moduan ikusten gaituzte.
|
|
|
212). Gazte horietariko batzuk behartuta ateratzen omen zituzten baserrietatik, edo behintzat hori zioten
|
beraien
gurasoek, semeen desagerpena zela-eta ezartzen zizkieten isunak arbuiatzeko. Horregatik, irailaren 7an zirkularraren bidez, errealistek bahitzeko arriskuan zeuden gazte guztiak bost hirigune segurutan babestea agindu zuen Jauregik, horien artean bat Eibarkoa555.
|
|
|
Mandiolak eta Pagaegik
|
beren
gurasoek bonapartetiarren aurkako gerran aurreratu zuten dirua eskatzen zuten, bata zerga biltzailea eta bestea diruzaina. 1846ko udala ez zegoen ados horiek eskatzen zuten diru kopuruarekin, hauxe esanez:
|
|
|
22:00ak aldera Guardia Zibilak herri osoa hartu zuen. Lehenik, Mattinen gurasoen etxebizitza eta ondotik, Igor Porturen pisua eta
|
beraien
gurasoena miatu zituen Guardia Zibilak. Nekaturik, baina ongi zeudela nabarmendu zuten ikusi ahal izan zituztenek.
|
|
|
Ume asko bildu ziren,
|
beren
gurasoek lagunduta, Donostiako udaletxeko terrazara Haur kabareta ikustera. Izen hori izan arren aitona bakarti bat eta ondartzatik zuzenean etorritako bi amona ere bertan izan ziren.
|
|
|
Susmoa daukat —bueno, seguru nago— hamaika pertsona daudela hor kanpoan, erlijio batera edo beste batera eramanak izan direnak, horrekin pozik ez daudenak, ez dutenak horretan sinesten edo haren izenean egiten diren deabrukeriekin kezkatuta daudenak; jendeak
|
beren
gurasoen erlijioa uzteko gogo lauso bat sentitzen dutenak eta ausartzea nahiko luketenak, baina konturatzen ez direnak uztea aukeretako bat dela. Horietako bat bazara, liburu hau zuretzat da.
|
|
2009
|
|
|
Halere euskararen ondorengoratzean bi akats nagusi agertzen dira. Alde batetik adin multzo gazteenean, euskara lehen hizkuntza dutenen ehunekoa biziki apala dela %14,
|
beren
gurasoek haurrean ukan dutenaren erdia.
|
|
|
Telmo Esnal belaunaldi arteko istorioarekin datorkigu: beren seme alabak, ez bada ere, maite dituzten gurasoak,
|
beren
gurasoak behar dituztenak, baina ez beti, eta Zarauzko ilargiaren argitan, patxaran kopatxoa aldamenean dutela, gau lasaiaz gozatu besterik nahi ez dutenak.
|
|
|
Izenetako bat haien arreba/ ahizpa nagusiarena zen; bizitza osoan jakin zuten hartaz, baina ez ziren gai izan haren hilobia kokatzeko. Gorpuzkiak hilobitik atera eta
|
beraien
gurasoenarekin batera lurperatu zituzten Washingtongo estatuan. Familia orain «osorik» eta «batera» dago.
|
|
|
Gazte futbolariek
|
beren
guraso eta entrenatzaileengandik jasotzen dituzteneraginei dagokienez, lortutako emaitzek sozializazio diferentziala seinalatzen dute.Izan ere, nesken guraso eta entrenatzaileek futbolaren bidez ondo pasatzeko joeraaltuagoa dute, mutilen guraso eta entrenatzaileekin alderatuta, beliere, futbolarien hautemateaz? . Mutilen inguruan dauden eragile sozial hauek, berriz, garaipena edonola lortzeko eta joko bortitza erabiltzeko joera altuagoa azaltzen duteneskenekin alderatuta.
|
|
|
Bi hauekin batera beste eraldaketa bat egitea erabaki zuten, zein, nire iritziz, Euskarokoen jarrera ikusita nahiko deigarria baita. Sartutako berrikuntza euskaldunen ondorengoak ziren uruguaitarrekin zegoen erlazionatuta, nahiz eta
|
beraien
gurasoak Euskaroko bazkide ez izan, bertan parte hartzeko aukera eman baitzieten. Azkenik, birmoldaketa honek beste eraldaketa bat ekarri zuen:
|
|
|
Neska kapitainetako batek ardura berezia izaten du San Esteban egunean, bere etxean hartzen baitute neska dantzariek eta mutilen bi kapitainek bazkalondoko kafea.
|
Beraien
gurasoentzat lana ere bada, baina ohore handia batez ere. Gero, etxe horretatik kalejiran joaten dira dantzariak..
|
|
|
Badakite haien bizitza ez dela
|
beren
gurasoena bezalakoa izanen. Beti pentsatu izan dute desberdina izanen zela, hobea; baina azkenaldian beldur dira ez ote den makurragoa izanen.
|
|
|
Memoria historikoaren gaia bolo bolo mintzagai dugun momentu honetan, nik amnesia historikoa aipatu nahiko nuke. Komentario edo ekintza arrazistak egiten dituzten hainbat eta hainbat aipatu nahiko nituzke; izan ere, aldiro ahantzi egiten dute
|
beraien
guraso edo arbasoetako asko eta asko Euskal Herrira lan bila etorri zirela. Euskal herritar izatea ez dago norberaren erlijio, arraza edota begien itxuraren menpe, nahiz eta batzuek hala uste duten.
|
|
|
Hori konpontzeko kritikoen arraza berri eta espezializatu bat sortzeko proiektua zehaztu genuen. ...ik esfera formako bizitegi zabal eta guztiz hermetiko batean entzerratua geratuko litzateke paperezko aho-zapi batzuetan zirriborratu genuen diseinua, ateratzeko inolako aukerarik gabe noski, eta hodi sistema pneumatiko baten bitartez jasoko luke bere elikadura fisiko zein intelektualerako lukeen guztia; gogor eztabaidatu genuen ea umeak jaio bezain laster ezarri liratekeen Critic O Maticetan, ala
|
beren
gurasoekin urte jakin batzuk igaro ondoren lauzpabost: ez gehiago.
|
|
2010
|
|
|
4 JoeraK, JarreraK eTa HizpideaK hizkuntza jarrerak neurtzen duten ikerketetan ikusten da, euskarari buruzko gaztetxoen hizpidea, ez dela berdina ikastetxeetako hizkuntza eredu ezberdinetan. eta gaztetxo hauek eredu batetan ala bestean aritzea,
|
beren
gurasoen erabakia izan denez, gaztetxoen hizpidea ere, ez da eskolaren baitako (irakasle ikasleen arteko) kontua bakarrik, baizik, beren inguruetako hizpidearen harikoa (etxekoen, auzokoen, herrikoen...).
|
|
|
Anna (Abigail Breslin) da Sarak (Cameron Diaz) eta Brianek (Jason Patric), Kate (Sofia Vassilieva) beraien alabaren, bizitza salbatzeko duten aukera bakarra. Familia batasuna apurtzen da Alexander Campbell (Alec Baldwin) abokatu kontratatzen duenean,
|
beraien
gurasoengandik dibortzioa nahi duelako.
|
|
|
700 preso giltzapetu behar zituzten lekuan 1500 emakume izatera iritsi ziren, euretariko asko beren seme alabekin. Presoetako batzuk gerra garaian frontean borrokatutakoak edo errepublikaren alde zeuden taldeetan parte hartutakoak ziren; beste asko, ordea,
|
beren
gurasoak, senarrak edo seme alabak errepublikaren alde gerrara joandakoak izate hutsagatik giltzaperatu zituzten.
|
|
|
bizpahiru milioi bakoitzarentzat. Josetxo ez zen ezkondu, eta Alazne eta Telmoren senar emazteek, bereiztu aurretik ere,
|
beren
gurasoen etxeetan bazkaltzen zuten urtarrilaren lehenean, Romanek hala iradokita:
|
|
|
Segur aski, uharteko ingelesezko literaturan lehen idazle handia da. Nola ez aipa haren A Modest Proposal for Preventing the Children of Poor People in Ireland Being a Burden to their Parents or Country, and for Making Them Beneficial to the Public (Proposamen apala Irlandako txiroen haurrak ez daitezen karga izan
|
beren
gurasoentzat edota herriarentzat, eta bai, ordea, probetxugarri jendearentzat) kupidagabeko satira ezinago berezi, eta bakana.
|
|
|
44 Joxe Azurmendiren esanean,, gure gazteriarentzat de fakto mundua berekin edo
|
beren
gurasoekin hasi balitza bezalatsu zegoen: herbesteak bakarrik zirudien lehenagokoa?
|
|
|
Neska haietako askori ez zieten mutilekin dantzarik egiten uzten;" pornografia" hitzaren esanahia ere doi doi ezagutuko zuten. Seguru asko, nire begiko ubeldua froga bat irudituko zitzaien, hala nola iruditu izan zitzaien
|
beren
gurasoei santu baten eskuko zauria: bazela bizitzan alde ezkutu bat, eta zenbait gautan izaten zituzten amets nahastuak ez zirela hain bitxiak.
|
|
|
Izan ere, badakite hor gauzkatela biok beraien ondoan, eta beti edukiko gaituztela. Are, badakite
|
beraien
gurasoek elkar maite dutela oraindik ere. Nolabait.
|
|
2011
|
|
|
Umore beltza muturreraino eraman zuen Swiftek, kalkulatuz urtean ehun mila ume pottolo kontsumitu ahal izango zirela, batik bat handien mahaietan baina baita ostatuetan ere, horrela konponduz
|
beren
guraso behartsuen eta nazio osoaren larrialdi ekonomiko eta soziala. Satira odoltsua baino bide hoberik ez zuen aurkitu Swiftek garai haietan Irlandako baserritarrei egiten zitzaien zanpaketa basatiaren aurka aldarri egiteko.
|
|
|
Seconalak irrealitate sentsazioa sortzen zidan, kuadro inpresionista batean banengo bezala, formak non hasi eta non bukatu hain labainkor, nire besoak irristatzeak naturala zirudien?. Alabek sumatu zuten
|
beren
gurasoen bikote bizitzak zerikusi gehiegi zuela agure ezindu baten eta zaintzen duen mojaren artekoarekin. Igandetako familia bazkari bat aprobetxatu zuten beren kezka konpontzeko, kezkarik ez balego bezala, noski.
|
|
|
Ez nintzen hitz egitera ausartu bigarren plateraren amaierara arte, barre algarak edozein aukera aprobetxatuko luke alaben aurpegietan lehertzeko, ahoa urez beterik doministiku egitea bezala, hain zen irrigarria antzerki hura. Hain gutxi zekiten
|
beren
gurasoen bizikidetza paktu oinarrizko eta isilak zein ziren! Bainuetxean errazago izango zen dudarik gabe.
|
|
|
Bikote horietatik jaiotako haurrek
|
beren
gurasoen heldutasunik ezaren ondorioak jasaten dituzte, eta, sarritan, aitona amonen gain edo harrera zentroetan bukatzen dute; izan ere, ohikoa da gurasoek beren bizitzak berregitea familia nukleo berritik kanpo. Kasu horietan,, ez dagoen amona?
|
|
|
Hori pentsatzen dute gehienek; gaiari buruzko ikerketek, ordea,% 4 eta% 15 bitartean kokatzen dute haurrenganako tratu txarren tasa.. Familia berean, indarkeria eta maitasuna ezin dira aldi berean gertatu?. Tratu txarrak jasotzen dituzten haur askok maite dituzte
|
beren
gurasoak, eta, indarkeria eta maitasuna batera gertatzearen ondorioz, indarkeria onargarria dela sinetsiz hazten da haurra.. Haurrenganako tratu txarrak gizarte maila baxuetan edo txiroetan bakarrik gertatzen dira?. Haurrenganako tratu txarrak gizarte maila guztietan gertatzen dira, baita familia dirudunetan ere; egia da, hala ere, familia txiroenetan arrisku faktore gehiago daudela.. Alkoholikoek, drogazaleek edo buruko gaixotasunak dituztenek bakarrik egin ditzakete halakoak?.
|
|
|
Txikitan asebete gabeko premiak haurraren bidez asebetetzen dituzte gurasoek. Haurraren gurasoak ez ziren
|
beren
gurasoengandik bereizi, eta orain beren haurra nerabezarora heltzean, ezin diote utzi berengandik bereizi eta aske izaten. Haurrari utziko dioten bakoizte maila gurasoek beraiek lortu zutena izango da.
|
|
|
Zer egiteko dute familien inguruneak eta gurasoen jarrerak ikasleen irakurzaletasun ona lortzeko? “Eskolan erraza da haur bat hitzez hitz aktibo dagoen etxe batean noiz bizi den hautematea” Garrantzitsua da ikasleek
|
beren
gurasoak irakurtzea, beren bizipen pertsonalean parte hartzea eta literatura kultura elkarrekin partekatzea. Etxeak gelaren luzapena izan behar du.
|
|
|
Arratsaldeko bostak inguruan elkartu zen jendea Kontzejura Imanol eta Ainhoak hirugarren urtez, Olentzerotako ordainsari gisa herriko haurrentzat eta
|
beraien
gurasoentzat prestatu zuten txokolate goxoa hartzera.
|
|
|
Joan zen urtean bezala, aldi honetan ere kale egin du herriko Olentzerok Bentaberri eta Arranbide auzoetatik, izan ere, oso koadrila gaztetxoa da eta gehiegitxo dela erabaki dute
|
beraien
gurasoek. Beraiek markatzen dute erritmoa eta hauekin ez dago korrika ibiltzerik beraiek ere ez lukete gozatuko.
|
|
|
ETAren zikloa", Berria,, 10 or.); neure aldetik, azalpen luzeetan katramilatu beharrean berez askoz ere konplexuagoa den kontua bere oinarri oinarrizko baieztapenera laburbilduko nuke: biak izan dira ETAko militanteak, horrek dakarren guztiarekin (Azurmendik seinalatzen dituen terminotan). 1 Belaunaldi gehienetan gertatzen den bezala, biak errebelatu dira
|
beren
gurasoen aurka, baina ez molde berean; Arestiri dagokionez biak markatu nahi izan dituzte diferentziak beren literaturgintzan, ez modu berean baina bai nahiko antzekoan; aldiz, Txillardegiri dagokionez diferentzia sakonagoa da: Atxaga askoz ere lehenago errebelatu zen haren aurka eta, ziur aski, askoz ere modu erradikalagoan, bereziki borroka armatuaren gaiari dagokionez.
|
|
|
Kontua da —kontatu dut hasieran hondartzako Laboaren azken emanaldiarena— zenbaitetan udako argiak, Etiopiako kanpamentuetan bezala, gehiegi jotzen zuela, eta" guri ere zerbait hautsi egiten zitzaigula bihotzean", aspaldiko Henry Bengoaren adiskideei bezalaxe. Eta orduan ere, ematen zuen hondartzako altaboz madarikatu haiek jarraitu egin behar zutela txikitako larritasunak gogorarazten," haur bat aurkitzen da galduta" oihuka,"
|
beren
guraso edo zaindariak etor daitezela lehenbailehen bere bila"(" negar zotinka eta ezin kontsolaturik baitago", ez badute hori altabozetatik esaten, alarma publikoa ez piztearren).
|
|
|
Halako batean iritsi da irteteko unea, baina ez dizuet kontatuko nolakoa izan den. Egia da despeditzeko une guztiak penagarriak izaten direla, amak negarrez, beren seme—alabak etengabe eta behin eta berriro musukatu, besarkatu nahian, seme—alaba horiek gero eta urduriago ohartzen direlako
|
beren
gurasoek zer—nolako ikuskizun penagarria ari diren ematen, eta ohartzen direlako baita ere beren lagunak konturatzen ari direla gurasoek egindako eszena lastimatsua...
|
|
|
Batzuetan lagun baten etxean elkartzen dira, Domezain botikariarenean, edo bestela, plazan bertan dagoen kafetegi batean. Kafetegi horren gainean bizi da Erouhard familia, eta horregatik ezagutzen ditut nik mutil hori eta neskatoa,
|
beren
gurasoen bitartez.
|
|
|
—Eta
|
beren
gurasoen aurrean! — atera zait barrutik, baina ez dut ezer gehiago esplikatu.
|
|
|
Herriko plazan hainbeste jende bildu gara, Anickeren lagunak eta
|
beren
gurasoak. Gainera, ezagunak, familiakoak eta handik pasatzen zen jendea.
|
|
2012
|
|
|
Quintana: «Senideei sinestezina egiten zaie
|
beren
guraso edo aitona amonek halakoak egitea. Askotan, lau emakumek pasatu behar dute etxetik sinesteko».
|
|
|
Garaiak aldatu direlako. Guraso asko jarrera autoritarioen beldur dira, sarri
|
beraien
gurasoengandik eredu horixe jaso zutelako eta hurrengo belaunaldiarekin hori konpentsatu nahi dute, afektu eskerga eskainiz, baina gaizki ulertutako afektua. Hala azaldu du Iñigo Ochoa de Aldak, psikologo, irakasle eta aita arabarrak.
|
|
|
Funtsean, hizkuntza aldetik, oraingo haur iruritarren haurtzaroak zerikusirik ez du
|
beren
gurasoenarekin. euskara gutxi asko beren egunerokotasunean dago eta gurasoei, oro har, haurrek mintzairari eusteak axola die: " nukeena bai da mantenitzea euskara beraiek ere bai gero handitzearekin segitzea mantentzen, porque azkenean hori da erakutsi duguna guk:
|
|
|
Ordurako osaba osabatzat nuen, etxera egin genuen bidaiaren ondotik konfiantzak eta adiskidetasunak elkartu gintuen; bide luze hura ez zitzaidan egin uste bezain astuna. Frantziara joan aurreko urteez mintzatu zitzaidan, amamaz,
|
beren
gurasoez, eta garai latz hartako bizipenez. Orduan deskubritu nuen osaba nuela; konturatu nintzen bazekiela urte haietan guztietan gure familian gertatutako gorabehera denen berri, eta galdetu ere, ikasketez galdetu zidan, eta harreman pertsonalez, Bladiz esaterako.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legearen 30 artikuluak umeenganako jokaera erasotzailetzat jotzen du hau: «Umeei bideratuta doan publizitatean aholku zuzena egitea produktu jakin bat eros dezaten edo
|
beren
gurasoak konbentzitu ditzaten produktua erosteko».
|
|
|
Batetik, zuzeneko agindua egitea, umeek hainbat produktu erosteko edo hainbat zerbitzu erabiltzeko. Eta bestetik, umeak konbentzitzeko adierazpenak egitea
|
beren
gurasoengan eragin dezaten, horiek sustatzen diren produktuak erosteko edo eskaintzen diren zerbitzuak erabiltzeko. Hori kontuan hartuz, lehenengo jokaera jazarpena litzateke, eta, bigarrena, aldiz, eragin bidegabea (Tato, Fernández eta Herrera, 2010:
|
|
|
b) Umeei bideratuta doan merkataritzako jokaeran adierazpenak egitea, ren produktuak erosteko edo eskaintzen diren zerbitzuak erabiltzeko umeak konbentzitzeko
|
beren
gurasoengan eragin dezaten, horiek sustatzen di
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren artikulu horrek debekatzen du umeei bideratutako merkataritzako jokaeran (publizitatean) adierazpenak egitea,
|
beren
gurasoak konbentzitu ditzaten, produktua erosteko edo zerbitzua erabiltzeko. Artikuluaren esanahi literalari jarraituz, «adierazpen» hitza erabiltzen du, ez du ezer esaten irudiei buruz.
|
|
|
Artikuluaren esanahi literalari jarraituz, «adierazpen» hitza erabiltzen du, ez du ezer esaten irudiei buruz. Dena den, lehen esan den bezala, arau hau interpretatu behar da Publizitatearen Lege Orokorrarekin batera eta arau horren 3.b artikuluak dio umeei bideratutako publizitateak ezin dituela zuzeneko aginduak helarazi umeek edo
|
beren
gurasoek produktu jakin bat eros dezaten, berdin da aginduak adierazpenen bidez ematea, irudien bidez edo musikaren bidez, publizitate hori ez zilegia baita.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legearen 30 artikuluan jasotzen da horietako bat: «Umeei bideratutako publizitatean aholku zuzena egiten zaienean produktu jakin bat eros dezaten edo
|
beren
gurasoei eska diezaieten erosteko». Kasu horretan umea zeharkako preskriptorea da eta gurasoak, enpresaburuekiko menderatze egoera batean ez badaude ere, enpresaburua edo merkataria aprobetxatzen ari da umearen ahuleziaz edo kaltebera izatearen egoeraz.
|
|
|
Hori dela-eta, Publizitatearen Lege Orokorraren 3.b artikuluak ez zilegitzat jotzen du umeei bideratuta doan publizitatea, baldin eta mezuak eragiten badie ondasun edo zerbitzu bat erosteko. Era berean, ez zilegitzat joko du merkataritzako mezua, umeen ezjakintasuna edo sineskortasuna erabiliz, umeak agertzen badira
|
beren
gurasoak edo tutoreak konbentzitzen hauek produktu edo zerbitzu jakin bat eros dezaten. Halaber, umeak ezin izango dira egoera arriskutsuetan agertu eta umeei ezin zaie errore sortu produktuaren ezaugarrien edo horren segurtasunaren inguruan.
|
|
|
Paragrafo horretan ematen du Lehia Desleialaren Legearen 30 artikuluan jasotzen den egitate berbera ere jasotzen dela Publizitatearen Lege Orokorrean, baina ez da horrela. Izan ere, merkataritzako jokaera hori lehia desleialaren arabera erasotzailetzat jotzeko, publizitatean umeak
|
beren
gurasoak konbentzitzen (produktu bat edo zerbitzu bat eros dezaten) agertzeaz gain, beste baldintza batzuk ere bete ditu halabeharrez jokaera horrek, besteak beste, gurasoen (zeharkako eragileak) portaera ekonomikoa aldatzea edo aldaraztea ekarriko du. Beraz, horrek esan nahi du bi araudi horietan jokaera ez zilegitzat jotzeko eskakizun desberdinak jasotzen direla.
|
|
|
b) Umeei bideratuta doan merkataritzako jokaeran adierazpenak egitea, umeak konbentzitzeko
|
beren
gurasoengan eragin dezaten, horiek sustatzen diren produktuakerosteko edo eskaintzen diren zerbitzuak erabiltzeko 276
|
|
|
Gurasoei badagokie seme alabak heztea eta prestatzea, horiek zuzentzeko eta diziplina aplikatzeko gaitasuna izan behar dute. Ildo horretatik, eta kode bereko 155 artikuluari jarraikiz, seme alabek
|
beren
gurasoei men egin diete beren ahalmenaren pean dauden bitartean. Zuzenketa eskubidearen mugak Seme alabak diziplinaz hezteko eskubideak, ordea, mugak ditu.
|
|
|
Aitxitxeren babesaz gain, Inasek Mañuko eskola garaiaz beste bi gauza gogoratu zituen bere bizitza osoan. Aurrenekoa zen lehen eskola egunean maistrak banan banan galdetu zizkiela
|
beren
gurasoen izen abizenak eta lanbideak; lanbideen datuak beren etorkizunaz hitzaldi bat egiteko baliatu zituen: Inas ez zen oroitzen hitzaldian zer esan zien maistrak, ulertu ere ez baitzion gauza handirik egin, berak aitortu ohi zuenez.
|
|
2013
|
|
|
Gainera, diskoak modu terapeutikoan funtzionatu dezakeela iritzi dio. " Gaixo dauden haurrentzako eta
|
beren
gurasoentzat lagungarri izan dadin egin dut. Doinu alai samarrak daude, baita nostalgikoak edo indartsuagoak ere.
|
|
|
Zer mezu helaraziko zenieke prozesu horretan murgilduta daudenei? Lehengoan ekitaldi bat egin genuen eta zoragarria izan zen entzutea ereduan ikasi duten zenbait helduk eta haurrek
|
beren
gurasoei eskaini zieten esker ona. Esker ona beraiek ereduan sartu dituztelako, baina, bereziki, gurasoak euskara ikasten ahalegindu direlako eta euskara ikasi dutelako heldu izatean; eta orain etxeko hizkuntza euskara delako.
|
|
|
Hala ere, hau jokoa besterik ez da. Pertsona batzuek seme alaba bat edo gehiago izan dituzte, eta beren argazkia eta bikotekidearena igotzeko proba egiten dute, eta aplikazioak irudikatutako txikiek ez dute benetakoen antzik. Zientzia eta herentzia genetikoa Haurrek
|
beren
gurasoen antza dute, deiari esker herentzia genetiko hau da, honen bidez transmititzen den informazioa: geneak eta espermatozoidean eta obuluan sartuta dagoela, sorreraren unean bertan.
|
|
|
Bianca de Blok Veronicak Besoa, Rafael en Rafa, María Victoria da Marivi eta horrela beste hainbeste kasu. Komeni da pentsatzea, izena polita izateaz gain, zein izango den besteek edo
|
beren
gurasoek deituko dioten modu erreala. Izen ederra eman diezaioke Beatrizek norbaiti, baina ez hala.’ Bea. Beti da garrantzitsua ondorio horien aurrean zuhur egotea.
|
|
|
Haurrei ez die gehiegizko kontsumorik emango. Haurrei ez die eskatuko
|
beren
gurasoei produktu bat erosteko eskatzea. Ez du iradokiko produktu batek lagunen onarpena areagotuko duenik, eta iragarkian agertzen diren pertsonaien ospea edo beste ezaugarri berezi batzuk emango dituela.
|
|
|
Artikulu honetan gurasoen eta seme alaben arteko konfiantza mantentzearen garrantzia azaltzen da, zergatik beharrezkoa den haurtzarotik lantzea eta seme alaben laguna izatea, aitatasuna ahaztu gabe. Espainiako haurrek
|
beren
gurasoengan duten konfiantza maila ere zehazten da.
|
|
|
Zenbat eta konfiantza giroa handiagoa izan, orduan eta errazagoa izango da seme alabekiko komunikazioa haurtzaroan; zailagoa izango da, gainera, nerabezarora iristean lotura hori erabat haustea. Adele Faber eta Elaine Mazlish ‘Cómo hablar para que la hijosa y cómo escuchar para el hijos de los hijos’ (Medici, 1997) nabarmentzen dute «haurrek
|
beren
gurasoek entzuten dituzten lehen adinetatik entzun dezaten», eta entzuten dutena beraientzat garrantzitsua dela. Guraso lagunak, baina gurasoen aurrean Haurrek erreferente bat behar dute, ezin zaio gurasoen paperari uko egin, ordezkaezina baita Guraso batzuek uste dute beren seme alaben konfiantza lortzeko beharrezkoa dela beren mailan jartzea.
|
|
|
Gabonetako mozorroa, bilera, ikasgai baten azken orduko proiektua, irteera oharra, azterketa bat sinatzea, tutoretza baten oroigarria…». Seme alabak jasotzen dituzten ikastetxeek datu aipagarria badute, gurasoek mezu bat jasoko dute app bidez. «Haurrek bakarrik ikusiko dute
|
beren
gurasoak gutxiago estresatzen direla eskolako paperekin, eta leku gehiago dagoela hozkailuan edo sukaldeko kortxoan beren marrazkiak eta argazkiak jartzeko», ironizan. Seme alabak dira gurasoen protagonista eztabaidaezinak, baina etorkizuneko bertsioetara arte itxaron da erabiltzaile gisa sar daitezen, haientzat funtzionalitate espezifikoak izan ditzaten.
|
|
|
Gizon zaharrek zioten,
|
beraien
gurasoek ziotela, landa lurrak abandonatuak izan ondoren, aldaketak denbora gutxian izan zirela nabariak. Dena berde bilakatu zen lehen udaberrian, London jauzi ondoren (1).
|
|
|
Helburu honetarako astebururako txangoak antolatzen dira, haurren arteko elkarlana eta elkarbizitza bultzatuaz. Ardurak ematen zaizkie eta beraien buruaz zaintzen ikasten dute,
|
beraien
gurasoen itzaletik at. Honek, nazioarteko bidaiak egiteko tresnak ematen dizkie bertan 15 egunez edo etxetik kanpo eta taldearen dinamikan aritu baitira.
|
|
|
Gure belaunaldian askok ez dute
|
beren
guraso zaharren hizkuntzaren jabekuntza osoa egin, tonuetan, doinuetan, hitzetan, ñabarduretan. Eta haien haurrek are jabekuntza urriagoa egin dute haienagandik.
|
|
|
Luzaroan idatzi dizkiozu gutunak
|
beren
gurasoen izenean, ezta?
|